Provided by: manpages-pl-dev_0.5-1_all bug

NAZWA

       expr - Oblicz wyrażenie

SKŁADNIA

       expr arg ?arg arg ...?
_________________________________________________________________

OPIS

        Uwaga! To tłumaczenie może być nieaktualne!

       Łączy  kolejne parametry arg (dodając między nimi spacje) i analizuje wynik jako wyrażenie
       Tcl, zwracając wartość. Dozwolone wyrażenia Tcl są  podzbiorem  operatorów  dozwolonych  w
       wyrażeniach  C i mają takie samo znaczenie i pierwszeństwo, jak odpowiadające im operatory
       C.  Wyrażenia dają prawie zawsze wyniki numeryczne  (całkowite,  lub  zmiennoprzecinkowe).
       Np. wyrażenie
              expr 8.2 + 6
       przechodzi  w  14.2.  Wyrażenia Tcl różnią się od wyrażeń C tym, że operandy są podawane w
       inny sposób. Poza tym, wyrażenia Tcl  obsługują  operandy  nienumeryczne  oraz  porównania
       łańcuchów.

OPERANDY

       Wyrażenie Tcl składa się z kombinacji operandów, operatorów i nawiasów.  Między operandami
       i operatorami można używać białych spacji; są one ignorowane. Tam gdzie mozliwe,  operandy
       są  interpretowane  jako  wartości całkowite. Wartości całkowite można podawać dziesiętnie
       (normalny wypadek), ósemkowo (jeśli pierwszym znakiem operandu jest  0)  lub  szesnastkowo
       (jeśli  pierwszymi znakami operandu są 0x).  Jeśli operand nie jest w żadnym z powyszszych
       formatów  całkowitych,  to  o  ile  jest  to  możliwe,   jest   traktowany   jako   liczba
       zmiennoprzecinkowa.  Zmienne  zmiennoprzecinkowe  mogą być podawane w dowolny ze sposobów,
       obsługiwanych przez zgodny z ANSI kompilator C (poza tym, że przyrostki f,  F,  l  i  L  w
       większości  instalacji  nie będą dozwolone).  Na przykład, wszystkie następujące liczby są
       poprawnymi liczbami zmiennoprzecinkowymi: 2.1, 3., 6e4, 7.91e+16.  Jesli nie jest  możliwa
       interpretacja  numeryczna,  to  operand jest pozostawiany jako łańcuch (wtedy jednak można
       stosować tylko ograniczony zestaw operatorów).

       Operandy mogą być podawane w następujące sposoby:

       [1]    Jako wartość numeryczną, całkowitą albo zmiennoprzecinkową.

       [2]    Jako zmienną Tcl, przy użyciu standardowej notacji $.   Wartość  zmiennej  zostanie
              wykorzystana jako operand.

       [3]    Jako  łańcuch ujęty w podwójne cudzysłowy.  Przetwarzanie wyrażenia będzie wrażliwe
              na podstawienia ukośnikowe, zmiennych i komend, i użyje wyniku jako operandu.

       [4]    Jako łańcuch ujęty w nawiasy klamrowe. Znaki między klamrą otwierającą i zamykającą
              zostaną użyte jako operand bez żadnego podstawiania.

       [5]    Jako  komenda  Tcl w naiwasach kwadratowych. Komenda zostanie wykonana, a jej wynik
              użyty jako operand.

       [6]    Jako funkcja matematyczna, której argumenty mają dowolną z powyższych postaci, taka
              jak sin($x). Zobacz niżej dla listy zdefiniowanych funkcji.

       Tam  gdzie  zachodzą  podstawienia,  są one dokonywane przez instrukcje wyrażenia.  Jednak
       mógł też zostać już wykonany inny  poziom  podstawiania,  dokonywany  przez  przetwarzacza
       poleceń  przed  wywołaniem  przetwarzacza wyrażeń.  Jak pokazuje poniższa dyskusja, zwykle
       najlepiej jest ujmować wyrażenia w klamry, co zapobiega by przetwarzacz dokonał podstawień
       zawartości.

       Dla  pewnych  przykładów  prostych wyrażeń, załóżmy że zmienna a ma wartość 3, a zmienna b
       wartość 6.  Następnie, komenda po lewej stronie każdej  z  linii  da  wynik,  widoczny  po
       prawej stronie.
              expr 3.1 + $a           6.1
              expr 2 + "$a.$b"        5.6
              expr 4*[llength "6 2"]  8
              expr {{word one} < "word $a"}0

OPERATORY

       Poniżej   wymienione   są  prawidłowe  operatory;  są  one  zgrupowane  według  malejącego
       priorytetu:

       -  +  ~  !          Jednoargumentowy minus, jednoargumentowy plis, bitowy NOT  i  logiczny
                           NOT.   Żaden  z  tych  operatorów  nie może być stosowany do operandów
                           łańcuchowych,  a  bitowy  NOT  może  być  stosowany  tylko  do   liczb
                           całkowitych.

       *  /  %             Mnożenie,  dzielenie,  reszta.  Żaden  z  tych operatorów nie może być
                           stosowany do operandów łańcuchowych, a reszta może być stosowana tylko
                           do  liczb  całkowitych.  Reszta ma zawsze znak dzielnika i jej wartość
                           absolutna jest zawsze mnijesza niż wartość dzielnika.

       +  -                Dodawanie  i   odejmowanie.   Prawidłowe   dla   dowolnych   operandów
                           numerycznych.

       <<  >>              Przesuwanie   w  lewo  i  w  prawo.  Prawidłowe  tylko  dla  operandów
                           całkowitych.  Przesuwanie w prawo propaguje bit znaku.

       <  >  <=  >=        Logiczny mniejszy, większy, mniejszy lub  równy,  większy  lub  równy.
                           Każdy  operator daje 1 jeśli warunek jest spełniony lub 0 w przeciwnym
                           wypadku. Operandami  mogą  być  zarówno  wartości  numeryczne,  jak  i
                           łańcuchowe, w którym wypadku dokonywane jest porównywanie łańcuchów.

       ==  !=              Logiczna  równość  i nierówność. Każdy operator daje wynik zero/jeden.
                           Prawidłowe dla wszelkich operandów.

       &                   Bitowy AND. Prawidłowy tylko dla operandów całkowitych.

       ^                   Bitowy XOR. Prawidłowy tylko dla operandów całkowitych.

       |                   Bitowy OR. Prawidłowy tylko dla operandów całkowitych.

       &&                  Logiczny AND. Daje 1 jeśli obydwa  operandy  są  niezerowe,  lub  0  w
                           przeciwnym   wypadku.    Prawidłowe   dla   operandów   logicznych   i
                           numerycznych.

       ||                  Logiczny OR. Daje 0 jeśli obydwa operandy są zerowe lub 1 w przeciwnym
                           wypadku. Prawidłowe dla operandów logicznych i numerycznych.

       x?y:z               Jeżeli-to-inaczej,  jak w C. Jeśli x rozwija się na wartość niezerową,
                           to wynikiem jest wartość y. W przeciwnym  wypadku  wartością  wynikową
                           jest z.  Operand x musi mieć wartość numeryczną.

       Zobacz  podręcznik  C  dla  dalszych  szczegółów  o  wynikach,  dawanych  przez operatory.
       Wszystkie operatory binarne grupują się od lewej do prawej w tym  samym  priorytecie.  Np.
       komenda
              expr 4*2 < 7
       daje 0.

       Operatory  &&,  ||  i ?: mają ``leniwą analizę'', zupełnie jak w C, co znaczy, że operandy
       nie są analizowane jeśli nie ma takiej potrzeby do określenia wyniku. Np. w komendzie
              expr {$v ? [a] : [b]}
       analizowane będzie tylko jedno z [a] lub [b], zależnie od wartości $v. Zauważ  jednak,  że
       jest  to  prawdziwe tylko jeśli całe wyrażenie jest ujęte w nawiasy klamrowe; w przeciwnym
       wypadku przetwarzacz Tcl przemieli zarówno [a] jak i [b] jeszcze przed wywołaniem  komendy
       expr.

FUNKCJE MATEMATYCZNE

       Tcl obsługuje następujące funkcje matematyczne wyrażeń:

       acos    cos     hypot   sinh
       asin    cosh    log     sqrt
       atan    exp     log10   tan
       atan2   floor   pow     tanh
       ceil    fmod    sin

       Każda z tych funkcji woła funkcję biblioteki matematycznej o tej samej nazwie. Tcl ponadto
       implemntuje   następujące   funkcje   dla   konwersji   między    liczbami    całkowitymi,
       zmiennoprzecinkowymi i losowania liczb losowych:

       abs(arg)
              Zwraca  wartość  modułu arg. Arg może być liczbą całkowitą, lub zmiennoprzecinkową;
              wynik jest zwracany w tej samej postaci.

       double(arg)
              Jeśli arg jest liczbą zmiennoprzecinkową, zwracane jest arg. W  przeciwnym  wypadku
              arg jest konwertowany na postać zmiennoprzecinkową i zwracany w tej postaci.

       int(arg)
              Jak wyżej, ale zamiana na liczbę całkowitą.

       rand() Zwraca  liczbę  zmiennoprzecinkową  w  zakresie  od  zera do 1. Nasienie pochodzi z
              wewnętrznego zegara maszyny, lub może być ustawiane ręcznie funkcją srand.

       round(arg)
              Jeśli arg jest  całkowite,  zwracane  jest  arg.  W  przeciwnym  wypadku  arg  jest
              konwertowane na postać całkowitą poprzez zaokrąglanie.

       srand(arg)
              Parametr  arg,  który  musi  być  liczbą  całkowitą,  służy do resetowania nasienia
              generatora liczb losowych. Zwraca pierwszą liczbę losową dla tego  nasienia.  Każdy
              interpreter ma swoje własne nasienie.

       W  dodatku  do  tych  predefiniowanych  funkcji,  aplikacje  mogą definiować inne funkcje,
       korzystając z Tcl_CreateMathFunc().

TYPY, PRZEPEŁNIENIE I PRECYZJA

       Wszystkie obliczenia wewnętrzne na liczbach całkowitych są dokonywane w typie long z C,  a
       wszystkie  obliczenia  zmiennoprzecinkowe  na typie double.  Podczas konwersji łańcucha na
       liczbę zmiennoprzecinkową, wykrywane jest przepełnienie eksponentne, co powoduje błąd Tcl.
       Dla  konwersji łańcucha na liczbę całkowitą, wykrywanie przepełnienia zależy od zachowania
       pewnych funkcji biblioteki C, więc raczej nie można na tym polegać.

       Konwersja  między  reprezentacjami  całkowitymi,   zmiennoprzecinkowymi   i   łańcuchowymi
       operandów  jest  wykonywana automatycznie tam gdzie potrzeba.  Dla obliczeń arytmetycznych
       zmienne całkowite są używane tak długo, aż nie  pojawi  się  liczba  zmiennoprzecinkowa  i
       wtedy zaczyna się używanie liczb zmiennoprzecinkowych.  Na przykład,
              expr 5 / 4
       zwraca 1, podczas gdy
              expr 5 / 4.0
              expr 5 / ( [string length "abcd"] + 0.0 )
       zwraca  1.25.   Wartości  zmiennoprzecinkowe  są  zawsze  zwracane z ``.'' lub e, więc nie
       wyglądają jak liczby całkowite. Na przykład,
              expr 20.0/5.0
       zwraca 4.0, nie 4.

OPERACJE ŁAŃCUCHOWE

       Jeśli jeden z operandów porównania jest łańcuchem,  a  drugi  ma  wartość  numeryczną,  to
       operand numeryczny jest konwertowany z użyciem formatu %d lub %g funkcji sprintf(3) języka
       C z powrotem na łańcuch.  Na przykład komendy
              expr {"0x03" > "2"}
              expr {"0y" < "0x12"}
       zwracają 1. Pierwsze porównanie jest  dokonywane  w  porównaniu  całkowitym,  a  drugie  w
       porównaniu  łańcuchowym,  po  przekonwertowaniu drugiego operandu na łańcuch 18.  Ponieważ
       Tcl ma tendencje do traktowania wartości  tam  gdzie  możliwe  jako  liczby,  to  używanie
       operatorów  ==  i  podobnych  nie  jest  dobrym pomysłem, jeśli naprawdę chcesz porównania
       łańcuchowego; lepiej użyć komendy string compare.

ROZWAŻANIA O WYDAJNOŚCI

       Jeśli chcesz jak największej szybkości i najmniejszego zajmowania pamięci, ujmuj wyrażenia │
       w klamry. Umożliwia to kompilatorowi kodu bitowego Tcl wygenerowanie jak najlepszego kodu. │

       Jak  wspomniano wyżej, w wyrażeniach dokonuje się dwóch podstawień: raz przez przetwarzacz │
       Tcl, raz przez komendę expr.  Na przykład, komendy                                         │
              set a 3set b {$a + 2}expr $b*4                                                                           │
       zwracają 11, a nie wielokrotność 4.   Jest  tak  dlatego,  że  przetwarzacz  Tcl  najpierw │
       podstawia za $a + 2 zmienną b, a następnie komenda expr przetwarza wyrażanie $a + 2*4.     │

       Większość  wyrażeń  nie  wymaga drugiej kolejki podstawień. Są one albo ujmowane w klamry, │
       albo ich proces podstawiania zmiennych i komend daje liczby  i  łańcuchy,  nie  wymagające │
       podstawień  jako takich. Jednak z uwagi na to, że nieuklamrowione wyrażenia wymagają dwóch │
       rund podstawień, kompilator kodu  bitowego  musi  emitować  dodatkowe  instrukcje  obsługi │
       takiej  sytuacji.   Najkosztowniejszy  kod  generowany jest dla nieuklamrowionych wyrażeń, │
       które  zawierają  podstawienia  komend.  Wyrażenia  te  muszą  być  implementowane   przez │
       generowanie nowego kodu za każdym wykonaniem wyrażenia.

SŁOWA KLUCZOWE

       arytmetyka, logiczny, porównanie, wyrażenie, porównanie rozmyte

INFORMACJE O TŁUMACZENIU

       Powyższe  tłumaczenie  pochodzi  z nieistniejącego już Projektu Tłumaczenia Manuali i może
       nie być aktualne. W  razie  zauważenia  różnic  między  powyższym  opisem  a  rzeczywistym
       zachowaniem  opisywanego  programu  lub  funkcji,  prosimy  o  zapoznanie się z oryginalną
       (angielską) wersją strony podręcznika za pomocą polecenia:

              man --locale=C 3tcl expr

       Prosimy o pomoc w aktualizacji stron man - więcej informacji  można  znaleźć  pod  adresem
       http://sourceforge.net/projects/manpages-pl/.