İSİM

       chmod - dosya kip bitlerini değiştirir

KULLANIM

       chmod [seçenek]... kip[,kip]... dosya...
       chmod [seçenek]... sekizlik-kip dosya...
       chmod [seçenek]... --reference=örnek-dosya dosya...

AÇIKLAMA

       Bu kılavuz, chmod komutunun GNU sürümünü anlatmaktadır. chmod, belirtilen her dosyanın kip
       bitlerini belirtilen kipe göre değiştirir. Kip belirtimi yapılacak değişiklilerin sembolik
       gösterimlerinden  oluşabileceği  gibi yeni kip bitlerinin belirtildiği bit kalıbını içeren
       sekizlik sayılardan da oluşabilir.

       Sembolik kip sözdizimi

       [ugoa...][[+-=][rwxXstugo...]...][,...]

       biçimindedir. rwxXst harfleri birden fazla belirtilebilirken, ugo harflerinden yalnız biri
       belirtilebilir. Virgüller ile ayrılarak, çeşitli sembolik kipler belirtilebilir.

       ugoa harfleri, değiştirilecek dosyaya hangi kullanıcının erişeceğini kontrol eder:  sahibi
       olan kullanıcı u (yoU), dosyanın grubunda bulunan kullanıcılar g (Group),  dosya  grubunun
       dışındaki  diğer  kullanıcılar o (Others) veya bütün kullanıcılar a (All). Şayet bunlardan
       birisi belirtilmemişse, a seçeneği belirtilmiş gibi  işlem  yapılır,  fakat  umask  içinde
       ayarlanmış bitler etkilenmez.

       + işleci, seçilen kiplerin her dosyadaki mevcut kip bitlerine eklenmesini sağlar; - işleci
       bunları mevcut kiplerden kaldırmaya yarar;= ise  dosyada  bulunan  izinler  üzerine  atama
       yapmaya  yarar  (=  işleci  kullanıldıktan sonra eski dosya izinleri geçersiz olur ve yeni
       atanan izinler kullanılır;  dizinlerin kullanıcı ve grup  kimliği  bitleri  bu  özellikten
       etkilenmezler.).

       rwxXst  harfleri,  etkiledikleri  kullanıcılar  için,  yeni  bit kiplerini seçerler: oku r
       (Read),  yaz w (Write), çalıştır (dizinler için erişim) x (eXecute),  dosyanın  bir  dizin
       olduğu  durumlarda  veya  bazı  kullanıcılar  için  çalıştırma  izninin  olduğu durumlarda
       çalıştır X, çalıştırma için kullanıcı veya  grup  kimliklerini  ayarla  s,  sınırlı  silme
       bayrağı veya yapışkan bit t (sTicky).

       Bu  harflerin  bir veya birkaçı yerine ugo harflerinden yalnızca birini belirtebilirsiniz:
       izinler dosyanın sahibi olan kullanıcılara aittir u (yoU),  izinler dosyanın  sahibi  olan
       gruptaki   diğer   kullanıcılara   aittir   g  (Group)   ve  izinler  önceki  iki  sınıfta
       belirtilenlerin dışındaki kullanıcılara tahsis edilmiştir o (Others).

       Bir sayısal kip, en az bir en çok dört sekizlik (0 ile 7 arasında) rakamdan oluşur ve  her
       rakam  4,  2 ve 1 değerli bitler birbirine eklenerek elde edilir. Atlanmış her bir basamak
       sıfır kabul edilir. İlk rakam kullanıcı kimliği (4), grup kimliği (2) ve yapışkan bit  (1)
       özniteliklerinden oluşur. İkinci rakam dosyanın sahibi olan kullanıcı için izinleri seçer:
       okuma (4), yazma  (2)  ve  çalıştırma  (1)  izinleri.  Üçüncüsü  aynı  değerleri  gruptaki
       kullanıcılara,  sonuncusu da grup dışındaki kullanıcılara uygular.

       chmod  asla,  sembolik  bağların  izinlerini  değiştirmez, onların izinlerini chmod sistem
       çağrıları da değiştiremez. Sembolik bağların izinleri asla kullanılmadığı için, bu temelde
       bir sorun yaratmaz. Bununla beraber, komut satırında listelenen her bir sembolik bağ için,
       chmod sembolik bağın hedefi olan  dosyanın  izinlerini  değiştirir.  Bunun  tersi  olarak,
       chmod, ardışık dizin geçişleri sırasında saptadığı sembolik bağları görmezden gelir.

SINIRLI SİLME BAYRAĞI VEYA YAPIŞKAN BİT

       Sınırlı  silme  bayrağı ve yapışkan bit tek bir bit olup, bit dosyanın türüne bağlı olarak
       yorumlanır. Dizinler için bu bit sıradan kullanıcıların kendilerine ait olmayan  dizinleri
       dosyaları  dizinden silmelerini veya isimlerini değiştirmelerini engeller; bu durumda bit,
       dizin için sınırlı silme bayrağı adını alır ve  genelde  /tmp  gibi  herkesin  yazabildiği
       dizinlerde kullanılır. Bazı eski sistemlerdeki normal dosyalarda bu bit programların metin
       imgesinin takas alanında saklanmasına ve böylece çalıştırılırken daha  hızlı  yüklenmesini
       sağlardı;  bu  durumda bit yapışkan bit adını alırdı. (Linux çekirdeği bu yapışkan bitleri
       yoksayar.)

SEÇENEKLER

       Her bir dosya'nın kipini belirtilen kip ile değiştirir.

       -c, --changes
              Sadece değişiklik olduğu zaman rapor vermesi dışında --verbose gibidir.

       --no-preserve-root
              `/' özel olarak ele alınmaz (öntanımlı)

       --preserve-root
              `/' üzerinde ardışık işlem yapılamaz.

       -f, --silent, --quiet
              Pekçok hatayı görmezden gelir.

       -v, --verbose
              İşlem yapılan her bir dosya için bir tanı bilgisi çıktılar.

       --reference=örnek-dosya
              kip yerine örnek-dosya'nın kipini kullanır.

       -R, --recursive
              Dosya ve dizinleri ardışık olarak değiştirir.

       --help Bu yardım metnini görüntüler ve çıkar.

       --version
              Sürüm bilgilerini görüntüler ve çıkar.

       Her bir kip  ugoa harflerinin sıfır ya da bir kaçından,  +-=  sembollerinden  birinden  ve
       rwxXst  harflerinden sıfır veya bir kaçından ugo harflerinin birinden oluşur. (veya kısaca
       `[ugoa]*([-+=]([rwxXst]*|[ugo]))+')

YAZAN

       David MacKenzie ve Jim Meyering tarafından yazılmıştır.

GERİBİLDİRİM

       Lütfen, böcekleri ve hataları <bug-coreutils (at) gnu.org> adresine bildirin.

TELİF HAKKI

       Telif hakkı © 2006 Free Software Foundation, Inc.
       Bu bir özgür yazılımdır; GNU Genel Kamu Lisansının  <http://www.gnu.org/licenses/gpl.html>
       koşullarına  bağlı  kalarak  kopyalarını  yeniden dağıtabilirsiniz. Yasaların izin verdiği
       ölçüde hiçbir garantisi yoktur; hatta SATILABİLİRLİĞİ veya ŞAHSİ  KULLANIMINIZA  UYGUNLUĞU
       için bile garanti verilmez.

İLGİLİ BELGELER

       chmod(2)

       chmod komutu ile ilgili kapsamlı bir kılavuz Texinfo olarak mevcuttur. Şayet info ve chmod
       yazılımları düzgün bir şekilde sisteminizde mevcutsa,  aşağıdaki  komut  ile  bu  kılavuzu
       görüntüleyebilirsiniz.

              info coreutils chmod

ÇEVİREN

       Yalçın Kolukısa <yalcink01 (at) yahoo .com>, Kasım 2003

       Kasım 2006'da güncellenmiştir.