Provided by: manpages-pl-dev_0.7-1_all 
NAZWA
semctl - sterowanie semaforami Systemu V
SKŁADNIA
#include <sys/types.h>
#include <sys/ipc.h>
#include <sys/sem.h>
int semctl(int semid, int semnum, int cmd, ...);
OPIS
semctl() wykonuje operację sterującą określoną przez cmd na zestawie semaforów Systemu V określonym przez
semid lub na semaforze o numerze semnum z tego zestawu. (Numeracja semaforów w zestawie semaforów zaczyna
się od 0).
W zależności od cmd funkcja przyjmuje trzy lub cztery argumenty. Jeśli są cztery, to czwarty jest typu
union semun. Program wywołujący musi zdefiniować tę unię jako:
union semun {
int val; /* Wartość dla SETVAL */
struct semid_ds *buf; /* Bufor dla IPC_STAT, IPC_SET */
unsigned short *array; /* Tablica dla GETALL, SETALL */
struct seminfo *__buf; /* Bufor dla IPC_INFO
(specyficzne dla Linuksa) */
};
Struktura danych semid_ds jest zdefiniowana w <sys/sem.h> następująco:
struct semid_ds {
struct ipc_perm sem_perm; /* Prawa dostępu */
time_t sem_otime; /* Czas ostatniej operacji semop */
time_t sem_ctime; /* Czas ostatniej zmiany */
unsigned long sem_nsems; /* Liczba semaforów w zestawie */
};
Struktura ipc_perm jest zdefiniowana następująco (wyróżnione pola można ustawić za pomocą IPC_SET):
struct ipc_perm {
key_t __key; /* Klucz podany w semget(2) */
uid_t uid; /* Efektywny UID właściciela */
gid_t gid; /* Efektywny GID właściciela */
uid_t cuid; /* Efektywny UID twórcy */
gid_t cgid; /* Efektywny GID twórcy */
unsigned short mode; /* Uprawnienia */
unsigned short __seq; /* Numer sekwencji */
};
Poprawne wartości parametru cmd to:
IPC_STAT Kopiuje informacje ze struktury kontrolnej jądra skojarzonej z semid do struktury semid_ds
wskazywanej przez arg.__buf. Argument semnum jest ignorowany. Wywołujący musi mieć uprawnienie
odczytu zestawu semaforów.
IPC_SET Zapisuje wartości niektórych pól struktury semid_ds wskazywanej przez arg.__buf do struktury
danych jądra powiązanej z tym zestawem semaforów, aktualizując także pole sem_ctime.
Następujące pola mogą być zmieniane: sem_perm.uid, sem_perm.gid oraz (9 najmniej znaczących
bitów pola) sem_perm.mode. Efektywny identyfikator użytkownika procesu wywołującego musi być
równy identyfikatorowi właściciela (sem_perm.uid) lub twórcy (sem_perm.cuid) segmentu pamięci
dzielonej albo proces wywołujący musi być uprzywilejowany. Argument semnum jest ignorowany.
IPC_RMID Usuwa natychmiast zestaw semaforów. Wznawia wszystkie procesy zablokowane w wywołaniu semop(2)
(wywołanie to zasygnalizuje błąd i ustawi zmienną errno na EIDRM). Efektywny identyfikator
użytkownika procesu wywołującego musi odpowiadać twórcy lub właścicielowi zestawu semaforów
albo proces wywołujący musi być uprzywilejowany. Argument semnum jest pomijany.
IPC_INFO (specyficzne dla Linuksa)
Zwraca w strukturze, na którą wskazuje arg.__buf, informacje o systemowych ograniczeniach i
parametrach semaforów. Struktura jest typu seminfo i jest zdefiniowana w <sys/shm.h>, pod
warunkiem, że zdefiniowano również makro _GNU_SOURCE:
struct seminfo {
int semmap; /* Liczba wpisów w mapie semaforów
nieużywane przez jądro */
int semmni; /* Maksymalna liczba zestawów semaforów */
int semmns; /* Maksymalna liczba semaforów we wszystkich
zestawach semaforów */
int semmnu; /* Maksymalna liczba struktur wycofania (undo)
w systemie; nieużywane przez jądro*/
int semmsl; /* Maksymalna liczba semaforów
w zestawie */
int semopm; /* Maksymalna liczba operacji dla
semop(2) */
int semume; /* Maksymalna liczba wpisów wycofania (undo)
procesu; nieużywane przez jądro */
int semusz; /* Rozmiar struktury sem_undo */
int semvmx; /* Maksymalna wartość semafora */
int semaem; /* Maksymalna wartość możliwa do zapamiętania
dla regulacji semafora (SEM_UNDO) */
};
Ustawienia semmsl, semmns, semopm oraz semmni można zmienić za pomocą plików w
/proc/sys/kernel/sem; szczegóły można znaleźć w podręczniku proc(5).
SEM_INFO (specyficzne dla Linuksa)
Zwraca strukturę seminfo zawierającą te same informacje co w przypadku IPC_INFO, z tym
wyjątkiem, że w następujących polach zwracane są informacje o zasobach systemowych
wykorzystywanych przez semafory: pole semusz zwraca liczbę zestawów semaforów istniejących
obecnie w systemie; pole semaem zwraca całkowitą liczbę semaforów we wszystkich zestawach
semaforów w systemie.
SEM_STAT (specyficzne dla Linuksa)
Zwraca strukturę semid_ds, taką jak dla IPC_STAT. Jednakże parametr semid nie jest
identyfikatorem segmentu, ale indeksem wewnętrznej tablicy jądra przechowującej informacje o
wszystkich segmentach zestawach semaforów w systemie.
GETALL Zwraca (bieżącą) wartość semval dla wszystkich semaforów z zestawu, umieszczając je w tablicy
arg.array. Argument semnum jest pomijany. Proces wywołujący musi mieć prawa do odczytu zestawu
semaforów.
GETNCNT Zwraca wartość semncnt skojarzoną z semaforem numer semnum (tzn. liczbę procesów oczekujących
na zwiększenie się wartości semval skojarzonej z semaforem numer semnum). Proces wywołujący
musi mieć prawa do odczytu zestawu semaforów.
GETPID Zwraca wartość sempid skojarzoną z semaforem o numerze semnum w zestawie. Jest to identyfikator
procesu, który wykonał ostatnią operację na tym semaforze (ale zob. UWAGI). Proces wywołujący
musi mieć prawa do odczytu zestawu semaforów.
GETVAL Zwraca wartość semval semafora o numerze semnum w zestawie semaforów. Proces wywołujący musi
mieć prawa do odczytu zestawu semaforów.
GETZCNT Zwraca wartość semzcnt skojarzoną z semaforem o numerze semnum w zestawie (tzn. liczbę procesów
oczekujących na osiągnięcie przez semafor o numerze semnum wartości 0). Proces wywołujący musi
mieć prawa do odczytu zestawu semaforów.
SETALL Przypisuje wartości semval wszystkim semaforom zestawu, korzystając z tablicy arg.array,
jednocześnie aktualizuje pole sem_ctime struktury semid_ds skojarzonej z zestawem. Wpisy
wycofania (undo; patrz semop(2)) są czyszczone dla wszystkich zmienianych semaforów we
wszystkich procesach. Jeżeli zmiany wartości semaforów pozwoliłyby na odblokowanie procesów
oczekujących w wywołaniach semop(2), to te procesy są wznawiane. Argument semnum jest pomijany.
Proces wywołujący musi mieć prawa do modyfikacji (zapisu) zestawu semaforów.
SETVAL Przypisuje wartość semval do arg.val semafora o numerze semnum w zestawie, aktualizując
jednocześnie pole sem_ctime struktury semid_ds skojarzonej z zestawem semaforów. Wpisy
wycofania (undo) są czyszczone dla zmienianych semaforów we wszystkich procesach. Jeżeli zmiany
wartości semaforów pozwoliłyby na odblokowanie procesów oczekujących w wywołaniach semop(2), to
te procesy są wznawiane. Proces wywołujący funkcję musi mieć prawa do modyfikacji zestawu
semaforów.
WARTOŚĆ ZWRACANA
W razie błędu semctl() zwraca -1, a zmiennej errno zostanie nadana wartość określająca rodzaj błędu.
W przeciwnym przypadku zwrócona zostanie nieujemna wartość zależna od parametru cmd:
GETNCNT wartość semncnt.
GETPID wartość sempid.
GETVAL wartość semval.
GETZCNT wartość semzcnt.
IPC_INFO indeks najwyższego używanego wpisu w wewnętrznej tablicy jądra przechowującej informacje o
wszystkich zestawach semaforów. (Informacji tej można użyć w operacjach SEM_STAT, aby otrzymać
informacje o wszystkich zestawach semaforów w systemie).
SEM_INFO tak jak IPC_INFO.
SEM_STAT identyfikator zestawu semaforów, którego indeks został podany w semid.
Dla wszystkich pozostałych wartości cmd w razie pomyślnego zakończenia zwracane jest 0.
BŁĘDY
Po niepomyślnym zakończeniu, zmienna errno przyjmie jedną z następujących wartości:
EACCES Parametr cmd ma jedną z wartości GETALL, GETPID, GETVAL, GETNCNT, GETZCNT, IPC_STAT, SEM_STAT,
SETALL lub SETVAL, a proces wywołujący nie ma wystarczających uprawnień do działania na zbiorze
semaforów oraz nie ma ustawionego atrybutu CAP_IPC_OWNER.
EFAULT Adres wskazywany przez arg.buf lub arg.array jest niedostępny.
EIDRM Zestaw semaforów został usunięty.
EINVAL Niepoprawna wartość parametru cmd lub semid. Albo: w przypadku operacji SEM_STAT wartość indeksu
podana w parametrze semid odwoływała się do obecnie nieużywanego elementu tablicy.
EPERM Parametr cmd jest równy IPC_SET lub IPC_RMID, ale identyfikator efektywnego użytkownika procesu
wywołującego nie jest twórcą (określonym w sem_perm.cuid) ani właścicielem (określonym w
sem_perm.uid) zestawu semaforów, a proces nie ma ustawionego atrybutu CAP_SYS_ADMIN.
ERANGE Argument cmd ma wartość SETALL lub SETVAL, ale przekazywana wartość semafora semval (dla któregoś
z semaforów zestawu) jest mniejsza od 0 lub większa od wartości ograniczenia systemowego SEMVMX.
ZGODNE Z
POSIX.1-2001, POSIX.1-2001, SVr4.
POSIX.1 określa pole sem_nsems struktury semid_ds jako będące typu unsigned short i tak też jest ono
zdefiniowane w większości systemów. Tak było również w Linuksie 2.2 i wcześniejszych, lecz od Linuksa 2.4
pole to jest typu unsigned long.
UWAGI
Dołączenie <sys/types.h> i <sys/ipc.h> nie jest wymagane na Linuksie ani przez żadną z wersji POSIX.
Jednak niektóre stare implementacje wymagają dołączenia tych plików nagłówkowych, SVID również
dokumentuje ich dołączenie. Aplikacje które mają być przenośne na tego typu stare systemy mogą wymagać
dołączenia omawianych plików nagłówkowych.
Operacje IPC_INFO, SEM_STAT oraz SEM_INFO są używane przez program ipcs(1) w celu dostarczenia informacji
o zajmowanych zasobach. W przyszłości operacje te mogą zostać zmodyfikowane lub przeniesione do
interfejsu systemu plików /proc.
Niektóre pola struktury struct semid_ds były w Linuksie 2.2 typu short, ale stały się typu long w
Linuksie 2.4. Aby to wykorzystać, powinna wystarczyć rekompilacja pod glibc-2.1.91 lub nowszą. (Jądro
rozróżnia stare wywołania od nowych za pomocą znacznika IPC_64 w cmd).
We wcześniejszych wersjach biblioteki glibc unia semun była zdefiniowana w <sys/sem.h>, jednakże POSIX.1
wymaga, żeby to program wywołujący definiował tę unię. Wersje glibc, które nie definiują tej unii,
definiują makro _SEM_SEMUN_UNDEFINED w <sys/sem.h>.
Na wywołanie semctl() wpływa następujące ograniczenie systemowe dotyczące zbioru semaforów:
SEMVMX Maksymalna wartość semval: zależna od implementacji (32767).
W celu uzyskania lepszej przenośności, najlepiej zawsze wywoływać semctl() z czterema argumentami.
Wartość sempid
POSIX.1 definiuje sempid jako "identyfikator procesu ostatniej operacji" na semaforze i wprost zauważa,
że wartość tak jest ustawiana przez pomyślne wywołanie semop(2), z implikacją, że żaden inny interfejs
nie wpływa na wartość sempid.
Choć niektóre implementacje są zgodne z zachowaniem opisanym w POSIX.1, to inne nie są (błąd
prawdopodobnie leży tu w specyfikacji POSIX.1, jako że nie zauważyła ona tylu przykładów istniejących
implementacji). Różne inne implementacje aktualizują sempid również przy innych operacjach
aktualizujących wartość semafora: operacjach SETVAL i SETALL, jak również dostosowaniach semafora
wykonywanych przy zakończeniu procesu jako konsekwencji użycia flagi SEM_UNDO (zob. semop(2)).
Linux aktualizuje sempid również przy operacjach SETVAL i dostosowaniach semafora. Jednak, nieco
niekonsekwentnie, do wersji 4.5 włącznie, Linux nie aktualizował sempid przy operacjach SETALL.
Skorygowano to w Linuksie 4.6.
ZOBACZ TAKŻE
ipc(2), semget(2), semop(2), capabilities(7), sem_overview(7), svipc(7)
O STRONIE
Angielska wersja tej strony pochodzi z wydania 4.07 projektu Linux man-pages. Opis projektu, informacje
dotyczące zgłaszania błędów, oraz najnowszą wersję oryginału można znaleźć pod adresem
https://www.kernel.org/doc/man-pages/.
TŁUMACZENIE
Autorami polskiego tłumaczenia niniejszej strony podręcznika man są: Rafał Lewczuk (PTM)
<R.Lewczuk@elka.pw.edu.p>, Andrzej Krzysztofowicz (PTM) <ankry@mif.pg.gda.pl>, Robert Luberda
<robert@debian.org> i Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>.
Polskie tłumaczenie jest częścią projektu manpages-pl; uwagi, pomoc, zgłaszanie błędów na stronie
http://sourceforge.net/projects/manpages-pl/. Jest zgodne z wersją 4.07 oryginału.
Linux 2016-03-15 SEMCTL(2)