Ubuntu Manpage: crontab - tabele do crona

nazwa
opis
przykładowa tabela cron
przykładowa systemowa tabela cron
zobacz także
rozszerzenia
ograniczenia
diagnostyka
autor
tłumaczenie

NAZWA

       crontab - tabele do crona

OPIS

Plik crontab zawiera wskazówki dla demona cron(8), sformatowane w ogólnej postaci: "uruchom tę komendę o
tej porze i tego dnia". Każdy użytkownik ma swoją własną tabelę crontab, a komendy z każdej podanej
tabeli są wykonywane z uprawnieniami jej właściciela. News i uucp zazwyczaj mają swoje własne tabele,
eliminując w ten sposób potrzebę jawnego wywoływania su(1) jako części komendy crona.

Puste wiersze, spacje oraz tabulacje są ignorowane. Wiersze, w których pierwszym nie-białym znakiem jest
kratka (#), są komentarzami i też są ignorowane. Proszę zauważyć, że komentarze nie mogą wystąpić w tym
samym wierszu co komendy crona, ponieważ będą one wtedy potraktowane jak część komendy. Podobnie,
komentarze nie są dozwolone w wierszach ustawień zmiennych środowiskowych.

Aktywny wiersz tabeli może być albo ustawieniem środowiska, albo komendą crona. Plik tabeli jest
przetwarzany od góry do dołu, tak więc ustawienie zmiennej środowiskowej będzie miało wpływ jedynie na
komendy crona znajdujące się poniżej jej. Ustawianie zmiennej ma postać

nazwa = wartość

gdzie spacje wokół znaku równości (=) są opcjonalne, a wszelkie kolejne, niepoczątkowe spacje w wartości
zostaną częścią wartości przypisanej zmiennej nazwa. Łańcuch wartość może być umieszczony w cudzysłowach
(pojedynczych lub podwójnych, lecz jednakowych w parze). Zachowa to początkowe i końcowe spacje. Aby
zdefiniować pustą zmienną, trzeba zastosować cudzysłowy. Łańcuch wartość nie jest przetwarzany pod kątem
podstawień zmiennych środowiskowych lub zastąpień zmiennych, tak więc wiersze takie jak

PATH = $HOME/bin:$PATH

nie będą działać zgodnie z przewidywaniami. Tak samo będzie z tym przykładem:

A=1
B=2
C=$A $B

Nie nastąpi podmiana zdefiniowanymi zmiennymi w ostatniej wartości.

Alternatywą do ustawiania ścieżki poleceń jest skorzystanie z faktu, że wiele powłok traktuje znak tyldy
(~) jako podstawienie $HOME, więc w przypadku używania basha, można użyć

SHELL=/bin/bash
PATH=~/bin:/usr/bin/:/bin

Wiele zmiennych środowiskowych jest ustawianych automatycznie przez demona cron(8). SHELL jest ustawiany
na /bin/sh, LOGNAME i HOME są ustawiane na podstawie wierszy /etc/passwd właściciela tabeli. PATH jest
ustawiane na "/usr/bin:/bin". Zmienne HOME, SHELL i PATH mogą być przesłonięte przez ustawienia w tabeli.
Nie można tak zrobić z LOGNAME, który jest użytkownikiem, z którego uruchamiane jest polecenie.

Inna uwaga: zmienna LOGNAME nazywa się czasem USER na systemach BSD... na tych systemach ustawiana będzie
również zmienna USER.

Dodatkowo, poza powyższymi zmiennymi, cron(8) będzie korzystał z MAILTO jeśli zajdzie potrzeba wysłania
listu jako wyniku wykonania komend z "tej" tabeli. Jeśli MAILTO jest zdefiniowane (i niepuste), to list
zostanie wysłany do wskazanego tam użytkownika. Można podać wielu odbiorców, oddzielając ich przecinkiem.
Jeśli MAILTO jest zdefiniowane, lecz puste (MAILTO=""), to nie są wysyłane żadne listy. W innych
wypadkach listy są wysyłane do właściciela tabeli.

W systemach Debian GNU/Linux, cron obsługuje moduł pam_env i ładuje zmienną podaną w /etc/environment i
/etc/security/pam_env.conf. Odczytuje również informacje o ustawieniach językowych z /etc/default/locale.
Jednak ustawienia PAM NIE przesłonią ustawień opisanych powyżej, ani żadnych ustawień z samego pliku
crontab. W szczególności, jeśli chce się ustawić zmienną PATH na inną niż "/usr/bin:/bin", konieczne jest
wykonanie tego w samej tabeli.

Domyślnie, cron wyśle wiadomość używając nagłówka pocztowego "Content-Type:" z "text/plain" i parametrem
"charset=" ustawionym na mapę znaków lub kodowanie ustawień językowych (locale), w momencie uruchomienia
crond(8); to znaczy albo domyślnych ustawień systemowych, jeśli nie ustawiono zmiennych środowiskowych
LC_* albo określonych zmiennymi LC_* (patrz locale(7)). Można użyć innego kodowania do wysyłanych
wiadomości zadań crona, ustawiając zmienne CONTENT_TYPE i CONTENT_TRANSFER_ENCODING w plikach crontab, na
właściwe wartości nagłówków pocztowych.

Format komendy crona jest podobny do standardu V7, z wieloma rozszerzeniami. Każdy wiersz ma pięć pól
czasu i daty, za którymi znajduje się polecenie, kończące się znakiem nowego wiersza ("\n"). Systemowy
plik crontab (/etc/crontab) używa tego samego formatu, z tym wyjątkiem, że po czasie i dacie, a przed
poleceniem, znajduje się nazwa użytkownika. Pola mogą być oddzielone spacjami lub tabulatorami.

Polecenia są wywoływane przez demona cron(8), gdy minuta, godzina i miesiąc z wpisu odpowiadają czasowi
bieżącemu oraz gdy przynajmniej jedno z dwóch pól dnia (dzień miesiąca lub dzień tygodnia) odpowiadają
czasowi bieżącemu (patrz "Uwagi" poniżej). Program cron(8) sprawdza wpisy cron co minutę. Pola czasu i
daty to:

Pole dozwolone wartości
---- ------------------
minuta 0-59
godzina 0-23
dzień miesiąca 1-31
miesiąc 1-12 (albo nazwy, patrz niżej)
dzień tygodnia 0-7 (0 lub 7 jest niedzielą; albo nazwy)

Pole może mieć gwiazdkę (*), która oznacza "pierwszy-ostatni".

Dozwolone są zakresy liczb. Zakresy są dwiema liczbami, oddzielonymi myślnikiem. Zakres ten jest
domknięty. Na przykład, 8-11 dla "godzin" oznacza wywoływanie w godzinach 8, 9, 10, 11.

Dozwolone są też listy. Lista jest zbiorem liczb (lub zakresów), oddzielonych przecinkami. Przykłady:
"1,2,5,9", "0-4,8-12".

W połączeniu z zakresami można używać wartości krokowych. Napisanie za zakresem elementu "/<liczba>"
oznacza odstępy między wartościami liczby w zakresie. Na przykład "0-23/2" oznacza liczby parzyste w tym
zakresie (alternatywą w standardzie V7 jest "0,2,4,6,8,10,12,14,16,18,20,22"). Wartości krokowe dozwolone
są też za gwiazdkami, więc jeśli aby zdefiniować "co drugą godzinę", można użyć po prostu "*/2".

Dla "miesięcy" i "dni tygodnia" można używać również nazw. Można użyć pierwszych trzech liter konkretnego
dnia lub miesiąca (po angielsku, wielkość liter nie ma znaczenia). Zakresy lub listy nazw są
niedozwolone.

Szóste pole (reszta wiesza) określa polecenie, jaką należy wykonać. Cała część polecenia wiersza, aż do
nowego wiersza lub znaku %, zostanie wykonana przez /bin/sh, lub przez inną powłokę, jaką podano w
zmiennej SHELL pliku crona. Procenty w komendzie (%), o ile nie są chronione odwrotnymi ukośnikami (\),
zostaną zamienione w znaki nowego wiersza, a wszelkie dane za pierwszym % zostaną przesłane na
standardowe wejście polecenia. Nie da się podzielić pojedynczego polecenia na wiele wierszy, tak jak w
powłoce można to zrobić kończąc wiersz "\".

Uwaga: Dzień wywołania komendy może być podany w dwóch polach — dniu miesiąca i dniu tygodnia. Jeśli
obydwa pola są podane (np, nie są *), to komenda zostanie wywołana gdy dowolne z pól będą odpowiadały
bieżącemu czasowi. Na przykład,
“30 4 1,15 * 5” spowoduje wywołanie komendy o 4:30 pierwszego i 15-tego każdego miesiąca plus każdy
piątek. Można jednak osiągnąć zamierzone działanie dodając do polecenia test (patrz ostatni przykład w
PRZYKŁADOWY PLIK CRONA poniżej).

Zamiast pierwszych pięciu pól, można użyć jednego z ośmiu łańcuchów specjalnych:

łańcuch znaczenie
------- ---------
@reboot uruchamia raz, przy rozruchu;
@yearly uruchamia raz w roku, "0 0 1 1 *";
@annually (to samo co @yearly);
@monthly uruchamia raz w miesiącu, "0 0 1 * *";
@weekly uruchamia raz w tygodniu, "0 0 * * 0";
@daily uruchamia raz na dzień, "0 0 * * *";
@midnight (to samo co @daily);
@hourly uruchamia raz na godzinę, "0 * * * *".

Za rozruch, w przypadku łańcucha @reboot, uważa się rozruch demona cron(8). W szczególności, może być to
wcześniej, niż uruchomią się pewne demony systemowe lub inne usługi. Jest to spowodowane kolejnością
startową danego komputera.

PRZYKŁADOWA TABELA CRON

       Poniżej znajduje się przykład pliku crontab użytkownika.

       # używaj /bin/bash do wywoływania komend, zamiast domyślnego /bin/sh.
       SHELL=/bin/bash
       # przesyłaj wyjście do użytkownika "paul", bez względu na
       # właściciela tabeli
       MAILTO=paul
       #
       # uruchamiaj się 5 minut po północy, codziennie
       5 0 * * *       $HOME/bin/daily.job >> $HOME/tmp/out 2>&1
       # uruchamiaj się o 14:15 pierwszego w każdym miesiącu -- wyjście jest
       # przesyłane do użytkownika paul
       15 14 1 * *     $HOME/bin/monthly
       # uruchamiaj się o 22 w weekendy, denerwuj Joe.
       0 22 * * 1-5   mail -s "Jest 22" joe%Joe,%%Gdzie są twoje dzieci?%
       23 0-23/2 * * * echo "uruchamiaj 23 min po: północy, 2, 4 ..., codziennie"
       5 4 * * sun     echo "Uruchamiaj o 4:05 w każdą niedzielę"
       # uruchamiaj się co drugą niedzielą miesiąca
       0 4 8-14 * *    test $(date +\%u) -eq 6 && echo "druga niedziela"

PRZYKŁADOWA SYSTEMOWA TABELA CRON

       Poniżej znajduje się zawartość standardowego, systemowego pliku crontab (z przetłumaczonym wyjaśnieniem).
       W przeciwieństwie do pliku  crontab  użytkownika,  ten  plik  ma  pole  "nazwa  użytkownika",  zgodnie  z
       /etc/crontab.

       # /etc/crontab: systemowy crontab
       # W przeciwieństwie do innych plików crontab, nie ma potrzeby
       # uruchamiania polecenia "crontab" w celu zainstalowania nowej
       # wersji pliku, po jego edycji i po edycji plików w /etc/cron.d
       # Pliki te mają również pole "nazwa użytkownika", którego nie
       # posiadają inne pliki crontab.

       SHELL=/bin/sh
       PATH=/usr/local/sbin:/usr/local/bin:/sbin:/bin:/usr/sbin:/usr/bin

       #m g d mies dztyg użytk polecenie
       17 * * * *  root  cd / && run-parts --report /etc/cron.hourly
       25 6 * * *  root  test -x /usr/sbin/anacron || ( cd / && run-parts --report /etc/cron.daily )
       47 6 * * 7  root  test -x /usr/sbin/anacron || ( cd / && run-parts --report /etc/cron.weekly )
       52 6 1 * *  root  test -x /usr/sbin/anacron || ( cd / && run-parts --report /etc/cron.monthly )
       #

ZOBACZ TAKŻE

       cron(8), crontab(1)

ROZSZERZENIA

       Podczas podawania dnia tygodnia, zarówno 0 jak i 7 jest uważane za niedzielę. BSD i AT&T nie zgadzają się
       z tym.

       Listy i zasięgi mogą koegzystować w tym samym polu. "1-3,7-9" będzie odrzucone przez crona AT&T i BSD  --
       chcą one widzieć TYLKO "1-3" lub "7,8,9".

       Zakresy mogą zawierać "kroki", więc "1-9/2" jest tym samym co "1,3,5,7,9".

       Nazwy miesiąca lub dnia tygodnia mogą być podawane przez nazwę (angielską).

       W  tabeli  można  ustawiać  zmienne środowiskowe. W BSD i AT&T, środowisko przekazywane procesom potomnym
       jest po prostu tym z /etc/rc.

       Wyjście poleceń jest przesyłane właścicielowi tabeli (BSD nie tego potrafi), może być przesyłane do osoby
       innej  niż  właściciel  tabeli  (tego  nie  potrafi  SysV) lub funkcja ta może być wyłączona i nie będzie
       wysyłana żadna poczta (SysV tego też nie potrafi).

       Wszystkie polecenia "@", które mogą pojawić się w miejscu pierwszych pięciu pól są rozszerzeniami.

OGRANICZENIA

       Demon cron działa w zdefiniowanej strefie czasowej. Obecnie, nie obsługuje stref  czasowych  różnych  dla
       konkretnych  użytkowników.  Wszystkie zadania: systemowe i użytkownika będą uruchamiane w skonfigurowanej
       strefie czasowej. Nawet jeśli użytkownik poda zmienną środowiskową TZ w swoim pliku crontab,  to  dotknie
       to wyłącznie poleceń wykonywanych w tej tabeli, a nie samych zadań crontab.

       Składnia  crontab  nie  daje  możliwości  zdefiniowania  wszystkich wszystkich okresów, jakie można sobie
       wyobrazić. Przykładowo, nie jest łatwe  zdefiniowanie  ostatniego  weekendu  w  miesiącu.  Jeśli  zajdzie
       potrzeba  uruchomienia zadania w okresie, który nie może być zdefiniowany składnią crontab, to najlepszym
       wyjściem będzie wymuszenie sprawdzenia daty  i  czasu  przez  sam  uruchamiany  program  i  kontynuowanie
       wykonywania go tylko, jeśli dany okres jest właściwy.

       Jeśli program nie może tego wykonać, to konieczny może być skrypt opakowujący. Przydatnymi narzędziami do
       analizy daty są ncal i calendar. Na przykład, aby uruchomić progra w ostatnią niedzielę każdego miesiąca,
       można użyć poniższego kodu opakowującego:

       0 4 * * Sat   [ "$(date +\%e)" = "`ncal | grep $(date +\%a | sed  -e 's/.$//') | sed -e 's/^.*\s\([0-9]\+\)\s*$/\1/'`" ] && echo "Ostatnia niedziela" && program_do_wykonania

DIAGNOSTYKA

       Program  cron  wymaga,  aby  każdy wpis w pliku crontab kończył się znakiem nowego wiersza. Jeśli ostatni
       wpis w pliku crontab nie będzie go posiadał (tzn. zakończy się bezpośrednio EOF), to cron  stwierdzi,  że
       crontab  jest (przynajmniej częściowo) uszkodzony i odmówi jego instalacji. Ostrzeżenie zostanie wypisane
       do sysloga.

AUTOR

       Paul Vixie <paul@vix.com> jest autorem crona i pierwotnym  twórcą  tej  strony  podręcznika  systemowego.
       Niniejsza   strona   została   również   zmodyfikowana  do  Debiana  przez  Steve'a  Greenlanda,  Javiera
       Fernandez-Sanguino i Christiana Kastnera.

TŁUMACZENIE

       Autorami  polskiego  tłumaczenia  niniejszej   strony   podręcznika   man   są:   Przemek   Borys   (PTM)
       <pborys@dione.ids.pl>, Wojtek Kotwica (PTM) <wkotwica@post.pl> i Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>.

       Polskie  tłumaczenie  jest  częścią  projektu  manpages-pl;  uwagi,  pomoc,  zgłaszanie błędów na stronie
       http://sourceforge.net/projects/manpages-pl/. Jest zgodne z wersją  3.0pl1 oryginału.