Provided by: manpages-pl_4.15.0-9_all 
NAZWA
gzip, gunzip, zcat - kompresuje i dekompresuje pliki
SKŁADNIA
gzip [ -acdfhklLnNrtvV19 ] [-S rozszerzenie] [ nazwa ... ]
gunzip [ -acfhklLnNrtvV ] [-S\fP rozszerzenie] [ nazwa ... ]
zcat [ -fhLV ] [ nazwa ... ]
OPIS
The gzip command reduces the size of the named files using Lempel-Ziv coding (LZ77).
Whenever possible, each file is replaced by one with the extension .gz, while keeping the
same ownership modes, access and modification times. (The default extension is z for
MSDOS, OS/2 FAT, Windows NT FAT and Atari.) If no files are specified, or if a file name
is "-", the standard input is compressed to the standard output. The gzip command will
only attempt to compress regular files. In particular, it will ignore symbolic links.
If the compressed file name is too long for its file system, gzip truncates it. The gzip
command attempts to truncate only the parts of the file name longer than 3 characters. (A
part is delimited by dots.) If the name consists of small parts only, the longest parts
are truncated. For example, if file names are limited to 14 characters, gzip.msdos.exe is
compressed to gzi.msd.exe.gz. Names are not truncated on systems which do not have a
limit on file name length.
Domyślnie gzip zachowuje oryginalną nazwę pliku oraz czas modyfikacji i dostępu wewnątrz
skompresowanego pliku. Jest ona używana podczas dekompresji z opcją -N. Jest to
użytecznie, gdy nazwa skompresowanego pliku została obcięta lub czas modyfikacji nie
został zachowany po transferze pliku.
Skompresowane pliki mogą być odtworzone do pierwotnej postaci przy użyciu poleceń gzip -d,
gunzip lub zcat. Jeżeli oryginalna nazwa pliku zachowana wewnątrz pliku skompresowanego
nie może być odtworzona w danym systemie plików, na podstawie oryginalnej nazwy tworzona
jest nowa.
gunzip uruchamiany jest z listą plików w linii poleceń. Następnie każdy plik, którego
nazwa kończy się rozszerzeniem .gz, -gz, .z, -z lub _z (wielkość znaków bez znaczenia) i w
nagłówku pliku znajduje się prawidłowa liczba (magic number) jest dekompresowany i
zastępowany oryginalnym plikiem bez jednego z powyższych rozszerzeń. gunzip rozpoznaje
też specjalne rozszerzenia nazw plików .tgz i .taz jako skróty dla, odpowiednio, .tar.gz i
.tar.Z. Podczas kompresji pliku z rozszerzeniem .tar, jeżeli jest to konieczne, gzip używa
rozszerzenia .tgz zamiast obcinania nazwy pliku.
gunzip może dokonać dekompresji plików stworzonych przez programy gzip, zip, compress,
compress -H lub pack. Format pliku wejściowego jest rozpoznawany automatycznie. Podczas
dekompresji plików w pierwszych dwóch formatach gunzip sprawdza 32-bitową sumę kontrolną
CRC. W wypadku plików stworzonych przez programy pack i gunzip sprawdzana jest długość
zdekompresowanego pliku. Standardowy format programu compress nie umożliwiał kontroli
poprawności. Jednak niekiedy gunzip jest w stanie wykryć uszkodzony plik .Z. Jeżeli w
trakcie dekompresji takiego pliku pojawią się błędy, nie należy sądzić, że plik jest w
porządku, bo program uncompress nie zgłaszał problemów. Oznacza to tylko, że uncompress
nie kontroluje poprawności plików wejściowych. Format plików compress -H systemu SCO
(kompresja metodą LZH) również nie obsługuje kontroli poprawności, lecz także możliwe jest
podstawowe sprawdzenie spójności pliku.
Pliki stworzone przez program zip mogą być zdekompresowane tylko, jeżeli w archiwum .zip
znajduje się jeden plik i jest on skompresowny metodą 'deflation'. Jest to opcja
przeznaczona do konwersji plików .tar.zip do formatu .tar.gz. Aby zdekompresować plik .zip
zawierający pojedynczy plik, można użyć poleceń gunzip < foo.zip czy gunzip -S .zip
foo.zip.Do dekompresji archiwów .zip zawierających więcej niż jeden plik należy użyć
programu unzip zamiast gunzip.
The zcat command is identical to gunzip -c. (On some systems, zcat may be installed as
gzcat to preserve the original link to compress.) zcat uncompresses either a list of
files on the command line or its standard input and writes the uncompressed data on
standard output. zcat will uncompress files that have the correct magic number whether
they have a .gz suffix or not.
The gzip command uses the Lempel-Ziv algorithm used in zip and PKZIP. The amount of
compression obtained depends on the size of the input and the distribution of common
substrings. Typically, text such as source code or English is reduced by 60-70%.
Compression is generally much better than that achieved by LZW (as used in compress),
Huffman coding (as used in pack), or adaptive Huffman coding (compact).
Compression is always performed, even if the compressed file is slightly larger than the
original. The worst case expansion is a few bytes for the gzip file header, plus 5 bytes
per 32 KiB block, or an expansion ratio of 0.015% for large files. The actual number of
used disk blocks almost never increases.
gzip normally preserves the mode and modification timestamp of a file when compressing or
decompressing. If you have appropriate privileges, it also preserves the file's owner and
group.
OPCJE
-a --ascii
Tryb tekstowy. Przekształca znaki końca linii, używając lokalnych konwencji. Ta
opcja jest dostępna jedynie na kilku systemach nieuniksowych. W systemie MS-DOS
podczas kompresji znaki CR LF są przekształcane na LF, a podczas dekompresji z
powrotem.
-c --stdout --to-stdout
Wypisuje skompresowane dane na standardowe wyjście; oryginalne pliki pozostają
nienaruszone. Jeżeli podanych zostało kilka plików wejściowych, każdy z nich
kompresowany jest oddzielnie. Dla osiągnięcia lepszej kompresji należy połączyć
pliki ze sobą przed poddaniem ich kompresji.
-d --decompress --uncompress
Dekompresuje plik.
-f --force
Kompresuje plik nawet, jeżeli istnieją do niego twarde dowiązania lub plik
wyjściowy już istnieje, lub też, jeżeli dane są uprzednio skompresowane. Jeżeli
format danych wejściowych nie jest rozpoznany, a podana została opcja --stdout,
dane zostają bez zmian przekopiowane na standardowe wyjście. zcat zachowuje się w
takim wypadku jak cat. Jeżeli opcja -f nie została podana i program został
uruchomiony w pierwszym planie, gzip pyta użytkownika przed nadpisaniem
istniejącego pliku.
-h --help
Wyświetla ekran pomocy i kończy działanie.
-k --keep
Zachowuje (nie usuwa) pliki wejściowe przy kompresji lub dekompresji.
-l --list
Dla każdego skompresowanego pliku wypisuje następujące informacje:
compressed size: rozmiar skompresowanego pliku
uncompressed size: rozmiar zdekompresowanego pliku
ratio: współczynnik kompresji (0.0% jeżeli nieznany)
uncompressed_name: nazwa zdekompresowanego pliku
Rozmiar zdekompresowanego pliku jest wypisywany jako -1 dla plików nie będących w
formacie gzip, jak na przykład pliki .Z. Aby poznać rozmiar takiego pliku po
dekompresji, można użyć polecenia:
zcat file.Z | wc -c
Po podaniu również opcji --verbose dodatkowo są wyświetlane następujące informacje:
method: metoda kompresji
crc: 32-bitowa suma kontrolna CRC zdekompresowanych danych
date & time: pole daty/czasu oryginalnego pliku
Aktualnie dostępne metody kompresji to deflate, compress, lzh (SCO compress -H)
oraz pack. Suma CRC dla plików w formacie innym niż gzip jest podawana jako
ffffffff.
Po podaniu opcji --name podawane są dane oryginalnego pliku zawarte w pliku
skompresowanym (nazwa, data/czas), jeżeli zostaną tam znalezione.
Po podaniu opcji --verbose wyświetlany jest wspólny rozmiar i współczynnik
kompresji wszystkich plików, chyba że nie dla wszystkich plików te dane są
dostępne. Po podaniu opcji --quiet linie nagłówka i podsumowania nie są
wyświetlane.
-L --license
Wyświetla informację o licencji i kończy działanie programu.
-n --no-name
Podczas kompresji nie zachowuje w skompresowanym pliku oryginalnej nazwy, trybu
dostępu oraz czasu modyfikacji i dostępu. (Oryginalna nazwa jest zapisywana, jeżeli
nazwa pliku będzie musiała być obcięta). Podczas dekompresji nie odtwarza
oryginalnej nazwy pliku (usuwa tylko rozszerzenie.gz z nazwy pliku), nie odtwarza
również oryginalnego pola daty/czasu - zamiast tego pole to zostanie skopiowane ze
skompresowanego pliku. Jest to domyślna opcja podczas dekompresji.
-N --name
When compressing, always save the original file name, and save the seconds part of
the original modification timestamp if the original is a regular file and its
timestamp is at least 1 (1970-01-01 00:00:01 UTC) and is less than 2**32
(2106-02-07 06:28:16 UTC, assuming leap seconds are not counted); this is the
default. When decompressing, restore from the saved file name and timestamp if
present. This option is useful on systems which have a limit on file name length or
when the timestamp has been lost after a file transfer.
-q --quiet
Nie wyświetla żadnych ostrzeżeń.
-r --recursive
Przechodzi rekurencyjnie zawartość katalogów. Jeśli którakolwiek z nazw plików
podanych w lini poleceń odnosi się do katalogu, gzip przejdzie do tego katalogu i
skompresuje wszystkie pliki, które w nim znajdzie (lub zdekompresuje w wypadku
programu gunzip).
-S .suf --suffix .suf
Przy kompresowaniu używa rozszerzenia .suf zamiast .gz. Można użyć dowolnego
niepustego rozszerzenia, chociaż należy unikać innych niż .z lub .gz, aby uniknąć
zamieszania po transferze plików do innego systemu.
Przy dekompresowaniu dodaje .suf na początku listy rozszerzeń do wypróbowania, przy
tworzeniu nazwy pliku wyjściowego z nazwy pliku wejściowego.
--synchronous
Use synchronous output. With this option, gzip is less likely to lose data during
a system crash, but it can be considerably slower.
-t --test
Test. Check the compressed file integrity then quit.
-v --verbose
Wyświetla nazwę i procent kompresji każdego skompresowanego i nieskompresowanego
pliku.
-V --version
Wyświetla numer wersji oraz opcje kompilacji i kończy działanie.
-# --fast --best
Określa prędkość kompresji za pomocą cyfry #, gdzie -1 lub --fast oznacza
najszybszą (lecz najmniej wydajną) kompresję, zaś -9 lub --best oznacza
najwolniejszą (lecz najbardziej wydajną) metodę kompresji. Domyślną wartością jest
-6 (tzn. zorientowaną na lepszą kompresję kosztem prędkości).
--rsyncable
When you synchronize a compressed file between two computers, this option allows
rsync to transfer only files that were changed in the archive instead of the entire
archive. Normally, after a change is made to any file in the archive, the
compression algorithm can generate a new version of the archive that does not match
the previous version of the archive. In this case, rsync transfers the entire new
version of the archive to the remote computer. With this option, rsync can
transfer only the changed files as well as a small amount of metadata that is
required to update the archive structure in the area that was changed.
ZAAWANSOWANE SPOSOBY UŻYCIA
Skompresowane pliki mogą być ze sobą łączone; w takim wypadku gunzip zdekompresuje
wszystkie pliki jednocześnie. Na przykład:
gzip -c plik1 > foo.gz
gzip -c plik2 >> foo.gz
Następnie
gunzip -c foo
jest równoznaczne z
cat plik1 plik2
W wypadku, gdy jeden z połączonych plików zostanie uszkodzony, pozostałe wciąż mogą być
odzyskane (po usunięciu uszkodzonego pliku). Jednak znacznie lepsze efekty daje
jednoczesne kompresowanie wszystkich plików:
cat plik1 plik2 | gzip > foo.gz
daje lepsze wyniki kompresji niż
gzip -c plik1 plik2 > foo.gz
Aby ponownie skompresować połączone ze sobą pliki w celu uzyskania lepszej kompresji,
należy wykonać polecenie:
gzip -cd stary.gz | gzip > nowy.gz
Jeżeli skompresowny plik został utworzony z kilku plików, informacje o rozmiarze i sumie
CRC uzyskane opcją --list dotyczą tylko ostatniego pliku. Informację orozmiarze wszystkich
plików po dekompresji można uzyskać przy pomocy polecenia:
gzip -cd plik.gz | wc -c
Jeżeli chcesz umieścić w archiwum kilka plików, a następnie mieć możliwość oddzielnego ich
odzyskania, użyj programów takich jak tar lub zip. Tar w wersji GNU obsługuje opcję -z,
która powoduje wywołanie programu gzip w sposób niewidzialny dla użytkownika. Gzip został
zaprojektowany jako uzupełnienie programu tar; nie może go zastąpić.
ŚRODOWISKO
The obsolescent environment variable GZIP can hold a set of default options for gzip.
These options are interpreted first and can be overwritten by explicit command line
parameters. As this can cause problems when using scripts, this feature is supported only
for options that are reasonably likely to not cause too much harm, and gzip warns if it is
used. This feature will be removed in a future release of gzip.
You can use an alias or script instead. For example, if gzip is in the directory /usr/bin
you can prepend $HOME/bin to your PATH and create an executable script $HOME/bin/gzip
containing the following:
#! /bin/sh
export PATH=/usr/bin
exec gzip -9 "$@"
ZOBACZ TAKŻE
znew(1), zcmp(1), zmore(1), zforce(1), gzexe(1), zip(1), unzip(1), compress(1)
Format pliku gzip jest opisany w: P. Deutsch, GZIP file format specification version 4.3,
<https://www.ietf.org/rfc/rfc1952.txt>, Internet RFC 1952 (maj 1996). Format deflacji
zipjest opisany w: P. Deutsch, DEFLATE Compressed Data Format Specification version 1.3,
<https://www.ietf.org/rfc/rfc1951.txt>, Internet RFC 1951 (maj 1996).
DIAGNOSTYKA
Kod wyjścia jest normalnie równy 0; jeżeli wystapi błąd, kod wyjścia jest równy 1. Jeżeli
wystąpi ostrzeżenie, kod wyjścia jest równy 2.
Usage: gzip [-cdfhklLnNrtvV19] [-S suffix] [file ...]
W linii poleceń znalazły się nieprawidłowe opcje.
file: not in gzip format
Podany plik nie jest skompresowany (komunikat programu gunzip).
file: Corrupt input. Use zcat to recover some data.
Skompresowany plik uległ uszkodzeniu. Do miejsca uszkodzenia dane mogą być
odzyskane poleceniem
zcat file > recover
file: compressed with xx bits, can only handle yy bits
Plik został skompresowany (z użyciem algorytmu LZW) przez program obsługujący kody
o większej ilości bitów niż program do dekompresji na tym komputerze. Należy
skompresować plik od nowa programem gzip, który osiąga lepszy współczynnik
kompresji i używa mniej pamięci.
file: already has .gz suffix -- no change
Plik z rozszerzeniem nazwy .gz nie może być ponownie kompresowany. Zmień nazwę
pliku i spróbuj ponownie.
file already exists; do you wish to overwrite (y or n)?
Należy odpowiedzieć "y", by nadpisać istniejący już plik wyjściowy lub "n" w
przeciwnym przypadku.
gunzip: corrupt input
Program otrzymał sygnał SIGSEGV, co zazwyczaj oznacza, że plik wejściowy jest
uszkodzony.
xx.x% Osiągnięty stopień kompresji.
(Tylko po podaniu opcji -v i -l).
-- not a regular file or directory: ignored
Gdy plik wejściowy nie jest zwykłym plikiem lub katalogiem (tzn. jest np.
dowiązaniem symbolicznym, gniazdem, kolejką FIFO, plikiem urządzenia), jest
pozostawiany bez zmian.
-- has xx other links: unchanged
Plik wejściowy ma twarde dowiązania i nie może zostać zmieniony. Więcej informacji
można znaleźć w opisie polecenia ln(1). Użycie opcji -fwymusi kompresję plików
mających twarde dowiązania.
OSTRZEŻENIA
When writing compressed data to a tape, it is generally necessary to pad the output with
zeroes up to a block boundary. When the data is read and the whole block is passed to
gunzip for decompression, gunzip detects that there is extra trailing garbage after the
compressed data and emits a warning by default. You can use the --quiet option to
suppress the warning.
BŁĘDY
Niekiedy (rzadko) zdarza się, że kompresja z opcją --best daje gorsze rezultaty niż z
opcją domyślną (-6). Niektóre pliki, w których powtarza się bardzo dużo sekwencji, są
lepiej kompresowane programem compress niż gzip.
ZGŁASZANIE BŁĘDÓW
Raporty o błędach można wysyłać do <bug-gzip@gnu.org>.
GNU gzip home page: <https://www.gnu.org/software/gzip/>
Ogólna pomoc dotycząca oprogramowania GNU: <https://www.gnu.org/gethelp/>
PRAWA AUTORSKIE
Copyright © 1998-1999, 2001-2002, 2012, 2015-2022 Free Software Foundation, Inc.
Copyright © 1992, 1993 Jean-loup Gailly
Permission is granted to make and distribute verbatim copies of this manual provided the
copyright notice and this permission notice are preserved on all copies.
Permission is granted to copy and distribute modified versions of this manual under the
conditions for verbatim copying, provided that the entire resulting derived work is
distributed under the terms of a permission notice identical to this one.
Permission is granted to copy and distribute translations of this manual into another
language, under the above conditions for modified versions, except that this permission
notice may be stated in a translation approved by the Foundation.
TŁUMACZENIE
Autorami polskiego tłumaczenia niniejszej strony podręcznika są: Łukasz Kowalczyk
<lukow@tempac.okwf.fuw.edu.pl>, Michał Górny <zrchos+manpagespl@gmail.com> i Michał Kułach
<michal.kulach@gmail.com>
Niniejsze tłumaczenie jest wolną dokumentacją. Bliższe informacje o warunkach licencji
można uzyskać zapoznając się z GNU General Public License w wersji 3
⟨https://www.gnu.org/licenses/gpl-3.0.html⟩ lub nowszej. Nie przyjmuje się ŻADNEJ
ODPOWIEDZIALNOŚCI.
Błędy w tłumaczeniu strony podręcznika prosimy zgłaszać na adres listy dyskusyjnej
⟨manpages-pl-list@lists.sourceforge.net⟩.
podręcznik użytkownika GZIP(1)