Provided by: manpages-pl_4.15.0-9_all 
NAZWA
keymaps - opisy tablic klawiaturowych dla loadkeys i dumpkeys
OPIS
Pliki te są używane przez loadkeys(1) do modyfikowania tablic translacji używanych przez
sterownik klawiatury. Pliki te mogą być generowane na podstawie tablic translacji przez
program dumpkeys(1).
Format plików jest dość podobny do formatu xmodmap(1). Plik składa się z linii charsetu,
definicji klawiszy lub napisów, przeplecionych komentarzami.
Komentarze rozpoczynają się od znaków ! lub # i trwają do końca linii. Wszystko, co
występuje po tych znakach, ignorowane. Proszę zauważyć, że komentarze nie muszą zaczynać
się w pierwszej kolumnie jak w xmodmap(1).
Składnia tablicy klawiszy jest zorientowana liniowo; cała definicja musi zmieścić się w
pojedynczej linii logicznej. Jednak linie logiczne mogą dzielić się na wiele linii
fizycznych dzięki zastosowaniu znaku odwrotnego ukośnika (\).
PLIKI WŁĄCZANE
Tablica klawiaturowa może włączać do siebie inne tablice klawiaturowe przy użyciu składni
include "ścieżkadopliku"
DEFINICJE CHARSETÓW
Linia definiująca zestaw znaków (charset) ma postać:
charset "iso-8859-x"
Definiuje ona, w jaki sposób interpretować następujące po niej symbole akcji
klawiaturowych (keysym). Na przykład w iso-8859-1 symbol mu (lub micro) ma kod 0265,
podczas gdy w iso-8859-7 litera mu ma kod 0354.
PEŁNE DEFINICJE KODÓW KLAWISZY
Pełna linii definicji kodów klawisza ma postać:
keycode keynumber = keysym keysym keysym...
keynumber jest wewnętrznym numerem identyfikującym klawisz, na ogół odpowiadającym jego
kodowi scancode. keynumber może zostać podany w postaci dziesiętnej, ósemkowej lub
szesnastkowej. Postać ósemkowa jest poprzedzona zerem, a szesnastkowa prefiksem 0x.
Każdy z symboli keysym reprezentuje akcję klawiaturową. Do pojedynczego klawisza można
podwiązać do 256 takich akcji. Dostępne akcje zawierają kody znaków lub ciągi znaków,
przełączanie konsol lub tablic klawiaturowych, restartowanie maszyny, itd. (pełną listę
można uzyskać z dumpkeys(1) przez wydanie polecenia dumpkeys -l).
Każdy z symboli keysym może zostać poprzedzony znakiem |"+" (plus). W tym wypadku keysym
jest traktowany jako "litera", i na jego wartość "CapsLock" wpływa w ten sam sposób jak
"Shift" (dokładniej, CapsLock odwraca stan Shift). Znaki ASCII ("a"-"z" i "A"-"Z") są
domyślnie CapsLock-owalne. Jeśli Shift+CapsLock nie powinny produkować "małych" liter,
należy użyć linii o następującej semantyce
keycode 30 = +a A
w pliku z tablicą.
To, która z akcji dla danego klawisza jest wybierana podczas jego wciśnięcia, zależy od
modyfikatorów, które są aktywne w danej chwili. Sterownik klawiatury wspiera 9
modyfikatorów. Modyfikatory te są oznaczone (zdecydowanie arbitralnie) jako Shift, AltGr,
Control, Alt, ShiftL, ShiftR, CtrlL, CtrlR oraz CapsShift. Z każdym z tych modyfikatorów
związana jest waga będąca potęgą dwójki, według następującej tabeli:
modyfikator waga
Shift 1
AltGr 2
Control 4
Alt 8
ShiftL 16
ShiftR 32
CtrlL 64
CtrlR 128
CapsShift 256
Efektywna akcja klawisza jest znajdywana przez dodawanie wag wszystkich modyfikatorów.
Domyślnie żaden z nich nie jest używany, więc podczas naciskania lub zwalniania klawisza
pobierana jest akcja numer zero, czyli ta w pierwszej kolumnie linii definicji klawisza.
Gdy użyto na przykład klawiszy Shift+Alt, użyta zostaje akcja numer 9 (z 10 kolumny).
Zmiana stanu używanych modyfikatorów może być osiągnięta przez powiązanie odpowiednich
akcji klawiszowych z odpowiednimi klawiszami. Na przykład przypisanie symbolu Shift do
klawisza ustawia modyfikator Shift podczas naciskania tego klawisza i unieważnia działanie
tego modyfikatora podczas zwolnienia klawisza. Przypisanie AltGr_Lock do klawisza ustawia
AltGr po naciśnięciu tego klawisza, a anuluje po ponownym jego naciśnięciu. (Domyślnie,
Shift, AltGr, Control i Alt są przypisane do klawiszy, które mają podobne oznaczenia;
AltGr może oznaczać prawy klawisz Alt).
Należy zauważyć, że powinno się zachować daleko posuniętą ostrożność podczas przypisywania
modyfikatorów do klawiszy. W przeciwnym wypadku może się to skończyć nieużywalną tablicą
klawiaturową. Jeśli na przykład zdefiniuje się klawisz jako Control w pierwszej kolumnie a
zostawi resztę kolumn jako puste symbole (VoidSymbols), pojawi się problem. Problem
wystąpi dlatego, że naciśnięcie klawisza włącza modyfikator Control, a następne akcje będą
pobierane z piątej kolumny (zobacz tabelę powyżej). Tak więc, jeśli klawisz zostanie
zwolniony, pobierana będzie akcja z piątej kolumny. Jest ona pustym symbolem, więc nic się
nie dzieje. Oznacza to, że modyfikator Control jest wciąż aktywny, chociaż klawisz został
puszczony. Ponowne naciskanie i zwalnianie klawisza nie daje żadnych rezultatów. Aby temu
zapobiec, należy zawsze definiować wszystkie kolumny tak, aby miały ten sam symbol
modyfikujący. Istnieje do tego poręczna skrótowa notacja, o której niżej.
Symbole keysym mogą być podawane w notacji dziesiętnej, ósemkowej, szesnastkowej lub
symbolicznej. Numeryczne notacje używają tego samego formatu co keynumber. Notacja
unikodowa składa się z "U+", po którym występują cyfry szesnastkowe. Notacja symboliczna
jest podobna do tej z xmodmap(1). Zauważalne różnice występują dla symboli numerycznych.
Symbole "0", ..., "9" w xmodmap(1) są zamieniane na odpowiadające słowa "zero", "one",
..., "nine", aby zapobiec niejednoznacznościom z notacją numeryczną.
Powinno się zaznaczyć, że używanie notacji numerycznej dla symboli keysym jest wybitnie
nieprzenośne, jako że numery akcji klawiszy mogą się różnić z jednej wersji jądra na
drugą, z czego wynika powyższe. Notacja ta może być używana tylko jeśli wiadomo, że
istnieje określona akcja klawiaturowa w używanym jądrze, dla której bieżąca wersja
loadkeys(1) nie ma nazwy symbolicznej.
Jest wiele notacji skrótowych, poprawiających czytelność, a redukujących pracochłonność i
prawdopodobieństwo błędów przy wpisywaniu.
Przede wszystkim można podać linię specyfikacji tablicy w postaci
keymaps 0-2,4-5,8,12
aby wskazać, że te linie tablicy klawiaturowej nie będą wyszczególniały wszystkich 256
kolumn, lecz tylko jedną ze wskazanych. (Na przykład sam Shift, AltGr, Control,
Control+Shift, Alt i Control+Alt, czyli 7 zamiast 256 kolumn). Jeśli nie poda się takiej
linii, zdefiniowane będą tablice klawiaturowe 0-M, gdzie M+1 to maksymalna liczba wpisów w
jakiejkolwiek linii definicyjnej.
Następnie można porzucić wszelkie końcowe wpisy pustych symboli z definicji klawisza.
Pusty symbol oznacza akcję klawiaturową, która nie powoduje efektu. Na przykład, aby
zdefiniować klawisz numer 30 do wyprowadzania 'a' bez shiftu i 'A' z shiftem, niczego zaś
przy wciśniętym AltGr i innych modyfikatorach, można napisać
keycode 30 = a A
zamiast bardziej "gadatliwego"
keycode 30 = a A VoidSymbol VoidSymbol \
VoidSymbol VoidSymbol VoidSymbol ...
Jako dodatkowe udogodnienie, zwykle możnz używać jeszcze innych definicji. Jeśli
wprowadzona zostanie linia definicji klawisza z tylko jednym kodem akcji po znaku
równości, to ma to specjalne znaczenie. Jeśli kod (numeryczny lub symboliczny) nie jest
literą ASCII, znaczy to, że kod jest w drodze wyjątku powielany na wszystkie zdefiniowane
kolumny. Jeśli, z drugiej strony, kod jest znakiem ASCII w zakresie 'a', ..., 'z' lub 'A',
..., 'Z', to tworzone są następujące definicje dla różnych kombinacji modyfikatorów.
(Tabela pokazuje dwa możliwe przypadki: zarówno z pojedynczym kodem akcji dla małej
litery, oznaczonej przez 'x', jak i dla dużej litery, oznaczonej przez 'Y'.)
modyfikator symbol
none x Y
Shift X y
AltGr x Y
Shift+AltGr X y
Control Control_x Control_y
Shift+Control Control_x Control_y
AltGr+Control Control_x Control_y
Shift+AltGr+Control Control_x Control_y
Alt Meta_x Meta_Y
Shift+Alt Meta_X Meta_y
AltGr+Alt Meta_x Meta_Y
Shift+AltGr+Alt Meta_X Meta_y
Control+Alt Meta_Control_x Meta_Control_y
Shift+Control+Alt Meta_Control_x Meta_Control_y
AltGr+Control+Alt Meta_Control_x Meta_Control_y
Shift+AltGr+Control+Alt Meta_Control_x Meta_Control_y
DEFINICJE POJEDYNCZYCH MODYFIKATORÓW
Wszystkie poprzednie postacie linii definicji klawiszy zawsze definiowały wszystkie M+1
możliwych kombinacji modyfikatorów, niezależnie od tego, czy taką ilość rzeczywistych
kodów akcji, czy nie. Istnieje jednak wariant składni definicji służący do definiowania
pojedynczych akcji dla konkretnej kombinacji modyfikatorów klawisza. Jest to szczególnie
przydatne, jeśli ładowana jest tablica klawiaturową, która nie odpowiada potrzebom jedynie
przy niektórych kombinacjach modyfikatorów, jak np. AltGr+klawisze funkcyjne. Można
wówczas utworzyć mały lokalny plik przedefiniowujący tylko te kombinacje modyfikatorów i
ładować go po załadowaniu pliku głównego. Składnia tego formatu jest następująca:
{ plain | <ciąg modyfikatorów> } keycode keynumber = keysym
n.p.,
plain keycode 14 = BackSpace
control alt keycode 83 = Boot
alt keycode 105 = Decr_Console
alt keycode 106 = Incr_Console
Użycie "plain" zdefiniuje tylko podstawowy wpis klawisza (np. ten, przy którym nie są
włączone żadne modyfikatory), bez dotykania powiązań innych kombinacji tego klawisza.
DEFINICJE ŁAŃCUCHÓW
Oprócz komentarzy i linii definicji klawiszy, pliki tablic klawiaturowych mogą zawierać
definicje napisów. Są one używane do definiowania kodów akcji wysyłanych przez
poszczególne klawisze funkcyjne. Składnia definicji napisu to:
string keysym = "text"
tekst może zawierać literalne znaki, kody ósemkowe w formacie odwrotnego ukośnika, za
którym występuje do trzech cyfr ósemkowych, a także trzy sekwencje eskejpowe \n, \\, i \",
odpowiednio, dla nowej linii, odwrotnego ukośnika i cytatu.
DEFINICJE ZŁOŻONE
Mogą również występować definicje złożone. Mają one składnię
compose 'znak' 'znak' to 'znak'
i opisują, w jaki sposób dwa bajty są połączone, tworząc trzeci (gdy jest używany
samodzielny akcent lub klawisz kombinowany). Wykorzystuje się to do liter akcentowanych i
podobnych znaków na standardowej klawiaturze.
SKRÓTY
Z kbd-0.96 i późniejszymi można używać różnych skrótów.
strings as usual
Definiuje zwykłe wartości dla łańcuchów (ale nie dla klawiszy, do których są one
przypisane.
compose as usual for "iso-8859-1"
Definiuje zwykłe kombinacje złożone.
Aby znaleźć, które symbole keysym są dostępne do użytku w tablicach klawiaturowych, należy
użyć polecenia
dumpkeys --long-info
Niestety, obecnie nie ma opisu, co który symbol robi. Trzeba to zgadywać z nazwy,
wydedukowanej ze źródeł jądra.
PRZYKŁADY
(Trzeba uważać, by użyć linii "keymaps", takiej jak "keymaps 0-15" albo pierwsza linia w
`dumpkeys` itp.)
Następujący wpis zamienia lewy klawisz Control i CapsLock:
keycode 58 = Control
keycode 29 = Caps_Lock
Klawisz o numerze 58 jest normalnie Caps Lockiem, a klawisz numer 29 jest zwykle klawiszem
Control.
Następujący wpis ustawia milsze zachowanie klawiszy Shift i Caps Lock, jak w starych
maszynach do pisania. To znaczy, wciśnięcie klawiszu Caps Lock jeden, lub więcej razy,
włącza klawiaturę w stan CapsLock, a wciśnięcie dowolnego z Shiftów wyłącza go.
keycode 42 = Uncaps_Shift
keycode 54 = Uncaps_Shift
keycode 58 = Caps_On
Następujący wpis ustawia układ bloku edycyjnego na rozszerzonych klawiaturach, aby były
bardziej podobne do terminali serii VT200:
keycode 102 = Insert
keycode 104 = Remove
keycode 107 = Prior
shift keycode 107 = Scroll_Backward
keycode 110 = Find
keycode 111 = Select
control alt keycode 111 = Boot
control altgr keycode 111 = Boot
Oto przykład na przypisanie napisu "du\ndf\n" do klawisza AltGr-D. Używamy "wolnego" kodu
akcji F100, nie przypisywanego normalnie do żadnego klawisza.
altgr keycode 32 = F100
string F100 = "du\ndf\n"
ZOBACZ TAKŻE
loadkeys(1), dumpkeys(1), showkey(1), xmodmap(1)
TŁUMACZENIE
Autorami polskiego tłumaczenia niniejszej strony podręcznika są: Przemek Borys
<pborys@dione.ids.pl>, Andrzej Krzysztofowicz <ankry@green.mf.pg.gda.pl> i Robert Luberda
<robert@debian.org>
Niniejsze tłumaczenie jest wolną dokumentacją. Bliższe informacje o warunkach licencji
można uzyskać zapoznając się z GNU General Public License w wersji 3
⟨https://www.gnu.org/licenses/gpl-3.0.html⟩ lub nowszej. Nie przyjmuje się ŻADNEJ
ODPOWIEDZIALNOŚCI.
Błędy w tłumaczeniu strony podręcznika prosimy zgłaszać na adres listy dyskusyjnej
⟨manpages-pl-list@lists.sourceforge.net⟩.