NAZWA

       units - przedrostki dziesiętne i binarne

OPIS

   Przedrostki dziesiętne
       W  systemie  jednostek SI do określania potęg dziesięciu używane są przedrostki.  Kilometr
       to 1000 metrów, a megawat to 1000000 watów.  Poniżej wypisane są standardowe przedrostki.

              przedrostek   Nazwa    Wartość
              q             quecto   10^-30 = 0.000000000000000000000000000001
              r             ronto    10^-27 = 0.000000000000000000000000001
              y             jokto    10^-24 = 0.000000000000000000000001
              z             zepto    10^-21 = 0.000000000000000000001
              a             atto     10^-18 = 0.000000000000000001
              f             femto    10^-15 = 0.000000000000001
              p             piko     10^-12 = 0.000000000001
              n             nano     10^-9  = 0.000000001
              µ             mikro    10^-6  = 0.000001
              m             mili     10^-3  = 0.001
              c             centy    10^-2  = 0.01
              d             decy     10^-1  = 0.1
              da            deka     10^ 1  = 10
              h             hekto    10^ 2  = 100
              k             kilo     10^ 3  = 1000
              M             mega     10^ 6  = 1000000
              G             giga     10^ 9  = 1000000000
              T             tera     10^12  = 1000000000000
              P             peta     10^15  = 1000000000000000
              E             eksa     10^18  = 1000000000000000000
              Z             zetta    10^21  = 1000000000000000000000
              Y             jotta    10^24  = 1000000000000000000000000
              R             ronna    10^27  = 1000000000000000000000000000
              Q             quetta   10^30  = 1000000000000000000000000000000

       Symbolem mikro jest grecka litera mi,  często  pisana  jako  u  w  kontekście  ASCII,  gdy
       właściwa litera grecka jest niedostępna.

   Przedrostki binarne
       Przedrostki binarne są podobne do dziesiętnych, ale mają dodane 'i' (oraz "Ki" zaczyna się
       wielką literą 'K'). Ich nazwy zostały utworzone przez wzięcie  pierwszej  sylaby  z  nazwy
       przedrostka dziesiętnego o zbliżonej wielkości, po której dodano "bi", jak "binarny".

              przedrostek   Nazwa   Wartość
              Ki            kibi    2^10 = 1024
              Mi            mebi    2^20 = 1048576
              Gi            gibi    2^30 = 1073741824
              Ti            tebi    2^40 = 1099511627776
              Pi            pebi    2^50 = 1125899906842624
              Ei            eksbi   2^60 = 1152921504606846976
              Zi            zebi    2^70 = 1180591620717411303424
              Yi            yobi    2^80 = 1208925819614629174706176

   Dyskusja
       Przed  wprowadzeniem  przedrostków  binarnych,  dość  powszechnie  używano k=1000 i K=1024
       podobnie do b=bit, B=bajt. Niestety, M już jest wielką literą  i  nie  można  jej  uczynić
       wielką, aby oznaczyć binarność.

       Na początku nie miało to większego znaczenia, gdyż moduły pamięci i dyski były produkowane
       w rozmiarach będących potęgami  dwójki.  Zatem  każdy  wiedział,  że  w  danym  kontekście
       "kilobajt"  i  "megabajt" oznaczają, odpowiednio, 1024 i 1048576 bajtów. To, co pierwotnie
       było rozmytym stosowaniem  przedrostków  "kilo"  i  "mega"  zaczęło  być  traktowane  jako
       "rzeczywiste  i  prawdziwe  znaczenie"  w  odniesieniu do komputerów. Wówczas zmieniła się
       technologia i rozmiary dysków stały się dowolne. Po okresie niepewności wszyscy producenci
       dysków zaczęli stosować standard, czyli k=1000, M=1000 k, G=1000 M.

       Sytuacja  stała  się  brzydka:  w  przypadku  modemów  14k4, k=1000; w przypadku dyskietek
       1.44 MB, M=1024000 itd. W 1998 Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna przyjęła  standard
       definiujący   powyższe   przedrostki   binarne,  umożliwiając  stosowanie  precyzyjnych  i
       jednoznacznych jednostek.

       Zatem obecnie, MB = 1000000 B a MiB = 1048576 B.

       W świecie wolnego oprogramowania, programy powoli  stają  się  zgodne  z  tym  standardem.
       Podczas startu jądro Linuksa mówi

           hda: 120064896 sectors (61473 MB) w/2048KiB Cache

       MB to megabajty a KiB to kibibajty.

ZOBACZ TAKŻE

       The   International   System   of   Units  ⟨https://www.bipm.org/documents/20126/41483022/
       SI-Brochure-9.pdf⟩.

TŁUMACZENIE

       Autorami polskiego tłumaczenia niniejszej strony podręcznika  są:  Andrzej  Krzysztofowicz
       <ankry@green.mf.pg.gda.pl> i Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>

       Niniejsze  tłumaczenie  jest  wolną  dokumentacją. Bliższe informacje o warunkach licencji
       można   uzyskać   zapoznając   się   z   GNU   General   Public   License   w   wersji   3
       ⟨https://www.gnu.org/licenses/gpl-3.0.html⟩   lub   nowszej.   Nie  przyjmuje  się  ŻADNEJ
       ODPOWIEDZIALNOŚCI.

       Błędy w tłumaczeniu  strony  podręcznika  prosimy  zgłaszać  na  adres  listy  dyskusyjnej
       ⟨manpages-pl-list@lists.sourceforge.net⟩.