Provided by: manpages-tr_2.0.6-2_all 
İSİM
cron - zamanlanmış komutları çalıştıran süreç (Debian Cron)
KULLANIM
cron [-f] [-l] [-L DÜZEY]
AÇIKLAMA
cron, çok kullanıcılı çalışma düzeyine girerken /etc/init.d tarafından otomatik olarak
çalıştırılır.
SEÇENEKLER
-f Önalanda kalır, ardalan süreci haline gelmez.
-l /etc/cron.d dosyaları için LSB uyumlu isimler etkin olur. Bunun /etc/cron.hourly
(saatlik), /etc/cron.daily (günlük), /etc/cron.weekly (haftalık) veya
/etc/cron.monthly (aylık) altındaki dosyaların çözümlenmesinde bir etkisi olmaz.
-n Epostaları gönderirken konu alanında tam nitelenmiş alan adları yer almaz. cron
öntanımlı olarak konak adını kısaltır.
-L DÜZEY
İşler hakkında turulacak günlükleri aşağıdaki değerlerin toplamı olarak belirler
(hatalar bu seçeneğe bakılmaksızın günlüklenir):
1 tüm cron işlerinin başlangıcını günlüğe kaydeder
2 tüm cron işlerinin bitişini günlüğe kaydeder
4 tüm başarısız (çıkış durumu != 0) cron işlerini günlüğe kaydeder
8 tüm cron işlerinin süreç kimliklerini günlüğe kaydeder
Tüm cron işlerinin başlangıcının günlüğe kaydedilmesi öntanımlıdır. DÜZEY 0 olursa
günlükleme devre dışı bırakılır. 15 değeri tüm seçeneklerin seçilmesini sağlar.
EK BİLGİ
cron biriktirme alanını (/var/spool/cron/crontabs) crontab dosyaları için (/etc/passwd
içindeki hesaplara göre adlandırılır) arar; bulunan crontab dosyaları belleğe yüklenir. Bu
dizindeki crontab dosyalarına doğrudan erişilmemeli, bunlara erişmek ve güncellemek için
crontab(1) komutu kullanılmalıdır.
cron ayrıca biraz farklı bir biçimde olan /etc/crontab’ı da okur (bkz. crontab(5)).
Debian’da /etc/crontab içeriği, /etc/cron.hourly, /etc/cron.daily, /etc/cron.weekly ve
/etc/cron.monthly altında uygulama çalıştırmak için önceden tanımlanmıştır. Bu
yapılandırma Debian’a özeldir, bkz: DEBIAN’A ÖZEL.
Ek olarak, Debian’da cron, /etc/cron.d dizinindeki dosyaları okur. cron, /etc/cron.d
içindeki dosyalara /etc/crontab dosyasına davrandığı gibi davranır (bu dosyanın özel
biçimini izler, yani kullanıcı alanını içerir). Ancak, /etc/crontab’dan bağımsızdır:
örneğin, ortam değişkenlerini ondan devralmaz. Bu değişiklik Debian’a özeldir, bkz:
DEBIAN’A ÖZEL.
/etc/crontab gibi, /etc/cron.d dizinindeki dosyalar da değişiklikler için izlenir. Genel
olarak, sistem yöneticisi /etc/cron.d/ kullanmamalı, standart sistem geneli crontab’ı
/etc/crontab dosyasını kullanmalıdır.
/etc/crontab ve /etc/cron.d içindeki dosyalar root kullanıcısına ait olmalı, grup veya
başkaları tarafından yazılabilir olmamalıdır. Biriktirme alanının aksine, /etc/cron.d
altındaki dosyalar veya /etc/cron.hourly, /etc/cron.daily, /etc/cron.weekly ve
/etc/cron.monthly altındaki dosyalar sembolik bağ olabilir, ancak hem sembolik bağın hem
de hedefinin root iyeliğinde olması şarttır. /etc/cron.d altındaki dosyaların
çalıştırılabilir olması gerekmezken, /etc/cron.hourly, /etc/cron.daily, /etc/cron.weekly
ve /etc/cron.monthly altındaki dosyaların run-parts(8) tarafından çalıştırılabilir olması
gerekir.
cron daha sonra her dakika uyanır, saklanan tüm crontab dosyalarını inceler, her komutun o
dakika çalıştırılıp çalıştırılmayacağına bakar. Komutları yürütürken, her çıktı crontab
dosyasının sahibinden (veya -varsa - crontab dosyasındaki MAILFROM ortam değişkeninde
belirtilen e-posta adresinden) crontab dosyasının sahibine (veya varsa crontab
dosyasındaki MAILTO ortam değişkeninde adı geçen kullanıcıya) postalanır. Bu süreçleri
çalıştıran cron’un alt süreçlerinin adları, syslog(2) ve ps(1) çıktısında görüleceği gibi,
büyük harfe dönüşmeye zorlanır.
Ek olarak, cron, biriktirme dizininin değişiklik zamanını (veya /etc/crontab dosyasındaki
değişiklik zamanını) değişip değişmediğini görmek için denetler ve değiştiyse, cron tüm
crontab dosyalarının değişiklik zamanını inceler ve değişenleri yeniden yükler. Bu
nedenle, bir crontab dosyası değiştirildiğinde cron’un yeniden başlatılması gerekmez.
crontab(1) komutunun, bir crontab dosyasını değiştirdiğinde biriktirme dizininin
değişiklik zamanını da güncellediği unutulmamalıdır.
Zaman 3 saatten daha az değiştiğinde, örneğin yaz saatinin başında ve sonunda, özel
durumlar söz konusudur. Zaman ileri alınmışsa, atlanan zamanda çalışacak olan süreçler,
değişiklikten hemen sonra çalıştırılır. Tersine, zaman 3 saatten daha az geriye alınmışsa,
tekrarlanan zamana denk gelen işler yeniden çalıştırılmayacaktır. Yalnızca belirli bir
zamanda çalışan işler (saatlik olarak veya saat veya dakika belirtecinde ’*’ ile
belirtilmeyenler) etkilenir. Joker karakter ile belirtilen işler yeni saate göre anında
çalıştırılır.
3 saatten fazla olan saat değişiklikleri, saatte yapılan düzeltmeler olarak kabul edilir
ve yeni saat hemen kullanılır.
cron, eylemini LOG_CRON syslog oluşumuna kaydeder ve günlük kaydı standart syslogd(8)
kullanılarak denetlenebilir.
ORTAM DEĞİŞKENLERİ
Debian sistemlerinde cron artalan sürecinin yerelleştirme ortamı /etc/default/cron içinde
yapılandırılırsa, /etc/environment kullanılarak veya önceki değerleri geçersiz kılan
sonraki değerlerle /etc/default/locale kullanılarak ortam yönetilebilir. Bu dosyalar
okunur ve bunlar LANG, LC_ALL ve LC_CTYPE ortam değişkenlerini ayarlamak için kullanılır.
Bu değişkenler daha sonra, öntanımlı olarak ’C’ yerelinde olan postaların karakter
kümesini ayarlamak için kullanılır.
Bu, cron altında çalışan görevlerin ortamını ETKİLEMEZ. Görev ortamının nasıl
değiştirileceği hakkında ayrıntılı bilgi için bkz: crontab(5).
Artalan süreci, saat dilimi için varsa, /etc/timezone’daki tanımı kullanır.
Ortam, kullanıcının crontab tanımlarında yeniden tanımlanabilir, ancak cron, görevleri
yalnızca tek bir saat diliminde işleyecektir.
DEBIAN’A ÖZEL
Debian, cron’a başlangıçta mevcut olmayan bazı değişiklikler getiriyor. Getirilen en
önemli değişiklikler şunlardır:
• /etc/crontab üzerinden, /etc/cron.{hourly,daily,weekly,monthly} desteği,
• /etc/cron.d desteği (paket crontab’ları için özel dizin),
• PAM desteği,
• SELinux desteği,
• auditlog desteği,
• DST ve zamanla ilgili diğer değişiklikler ve düzeltmeler,
• SUID root yerine SGID crontab(1),
• Debian’a özgü dosya konumları ve komutlar,
• Debian’a özgü yapılandırma (/etc/default/cron),
• çeşitli daha küçük özellik ve düzeltmeler.
/etc/cron.hourly, /etc/cron.daily, /etc/cron.weekly ve /etc/cron.monthly için destek
Debian’da /etc/crontab dosyasındaki öntanımlı yapılandırma ile sağlanır (crontab(5)
sayfasındaki sistem çapında örneklere bakılabilir). Sistem çapında öntanımlı crontab, dört
görev içerir: her saat, her gün, her hafta ve her ay çalıştır. Bu görevlerin her birini,
dizinlerin her birini bir girdi olarak sağlayan run-parts(8) yürütür. anacron(8)
kuruluysa, iki artalan süreci arasındaki çakışmaları önlemek için bu görevler (saatlik
görev hariç) devre dışı bırakılır.
Yukarıda açıklandığı gibi, bu dizinler altındaki dosyaların bazı uygunluk denetimlerinden
geçmesi gerekir: çalıştırılabilir olmak, root’a ait olmak, grup veya başkaları tarafından
yazılabilir olmamak ve sembolik bağlar varsa, root ait dosyalara işaret etmek. Ek olarak,
dosya adları run-parts(8)’ın dosya adı gereksinimlerine uygun olmalıdır: bunlar tamamen
harflerden, rakamlardan oluşmalı, alt çizgi (’_’) ve kısa çizgi (’-’) dışında özel imler
içermemelidir. Bu gereksinimlere uymayan hiçbir dosya run-parts(8) tarafından
yürütülmeyecektir. Örneğin, noktalar içeren her dosya yok sayılır. Bu, /etc/cron.d/
içindeki dosyaları yapılandırma dosyaları olarak işlerken, Debian paket yönetim sistemi
tarafından bırakılan dosyalardan (yani .dpkg-dist, .dpkg-orig, .dpkg-old ve .dpkg-new)
herhangi birinin cron tarafından çalıştırılmasını önlemek için yapılır .
Bu özellik, sistem yöneticileri ve paketler tarafından belirli aralıklarla çalıştırılacak
görevleri içerecek şekilde kullanılabilir. Bu dizinlerdeki paketler tarafından oluşturulan
dosyalar, onları sağlayan paketin adını almalıdır.
/etc/cron.d/ desteği, bu konumu sistem çapında crontab biriktirme alanı olarak kullanan
cron artalan sürecinin kendisinde bulunur. Bu dizin, /etc/crontab içinde kullanılan
biçimde görevleri tanımlayan dosyalar içerebilir, yani kullanıcı cron biriktirme
alanındakinden farklı olarak, bu dosyaların adları, görev tanımında olduğu gibi görevi
çalıştıracak kullanıcının adını içermelidir.
Bu dizindeki dosyaların root’a ait olması gerekir, yürütülebilir olmaları gerekmez (bunlar
/etc/crontab gibi yapılandırma dosyalarıdır) ve run-parts(8) tarafından kullanılanla aynı
adlandırma kuralına uymaları gerekir: yalnızca büyük ve küçük harf, rakam, alt çizgi ve
kısa çizgiden oluşur. Bu, herhangi bir nokta içeremeyecekleri anlamına gelir. cron’a -l
seçeneği belirtilmişse (bu seçenek /etc/default/cron üzerinden ayarlanabilir, aşağıya
bakın), run-parts(8)’ın --lsbsysinit seçeneğinde belirtildiği gibi LSB isim uzayı
belirtimine tam olarak uymaları gerekir.
Bu özelliğin amacı, /etc/cron.{hourly,daily,weekly,monthly} dizinlerinden daha iyi
zamanlama gerektiren paketlerin /etc/cron.d dizinine bir crontab dosyası eklemesine izin
vermektir. Bu tür dosyalar, onları sağlayan paketin adını almalıdır.
Ayrıca, cron’un öntanımlı yapılandırması, cron artalan sürecini başlatan init.d betiği
tarafından okunan /etc/default/cron dosyasında bulunur. Bu dosya, cron’un sistemin ortam
değişkenlerini okuyup okumayacağını belirler ve yürütülmeden önce, günlük kaydını
yapılandırmak veya /etc/cron.d altındaki dosyalara nasıl davranacağını belirlemek için
cron uygulamasına seçenek eklemeyi mümkün kılar.
İLGİLİ BELGELER
crontab(1), crontab(5), run-parts(8)
YAZAN
Paul Vixie bu kılavuz sayfasının ilk metninin yazarıdır. Bu kılavuz sayfası Debian için
Steve Greenland, Javier Fernandez-Sanguino ve Christian Kastner tarafından yeniden
yazılmıştır.
ÇEVİREN
© 2003 Yalçın Kolukısa
© 2022 Nilgün Belma Bugüner
Bu çeviri özgür yazılımdır: Yasaların izin verdiği ölçüde HİÇBİR GARANTİ YOKTUR.
Lütfen, çeviri ile ilgili bildirimde bulunmak veya çeviri yapmak için
https://github.com/TLBP/manpages-tr/issues adresinde "New Issue" düğmesine tıklayıp yeni
bir konu açınız ve isteğinizi belirtiniz.