Ubuntu Manpage: vim - Vi IMproved, bir programcının metin düzenleyicisi

Provided by: vim-common_9.0.1672-1ubuntu2.4_all

       vim - Vi IMproved, bir programcının metin düzenleyicisi

ÖZET

       vim [seçenekler] [dosya ..]
       vim [seçenekler] -
       vim [seçenekler] -t etiket
       vim [seçenekler] -q [hatadosyası]

       ex
       view
       gvim gview evim eview
       rvim rview rgvim rgview

TANIM

Vim, Vi ile yukarıya doğru uyumlu olan bir metin düzenleyicisidir. Her tür düz metni
düzenlemede kullanılabilir. Özellikle programları düzenlemede yararlıdır.

Vi üzerine yapılmış birçok geliştirme ve iyileştirmeyi içerir: Çok düzeyli geri alma,
çoklu pencereler ve arabellekler, sözdizim vurgulama, komut satırı düzenleme, dosya adı
tamamlama, çevrimiçi yardım, görsel seçim vb. Vim ve Vi arasındaki değişikliklerin bir
özeti için ":help vi_diff.txt" dosyasına bir göz atın.

Vim'i çalıştırırken gerekli olan yardımın çoğu çevrimiçi yardım sisteminden elde
edilebilir. Bunun için ":help" komutunu kullanabilirsiniz. Aşağıda ÇEVRİMİÇİ YARDIM
bölümüne bakın.

Genelde Vim tek bir dosyayı düzenlemek için şu komutla çalıştırılır:

vim dosya

Biraz daha açacak olursak:

vim [seçenekler] [dosyalistesi]

Eğer dosya listesi sağlanmamışsa, düzenleyici boş bir arabellek açar. Bunun dışında
aşağıdaki dört seçenekten bir tanesi de bir veya birden çok dosyayı düzenlemek için
kullanılabilir.

dosya .. Dosya adlarının bir listesi. Bunlardan ilki ekrana getirilip arabelleğe
yüklenir. İmleç arabelleğin ilk satırında konumlandırılır. Diğer dosyalara
":next" komutu ile geçebilirsiniz. Adı tire ile başlayan bir dosyayı
düzenlemek için dosya listesinin başına "--" koyun.

- Düzenlenecek dosya stdin'den okunur. Komutlar bir tty olması gereken
stderr'den okunur.

-t {etiket} Düzenlenecek dosya ve bu dosyanın başlangıç imleç konumu bir "etiket"e
dayanır, bir tür bıraktığınız konumu belirten bir ayraç gibi. Etiket
dosyasında {etiket} aranır, ilişkin dosya şu anki dosya olur ve ilişkin komut
çalıştırılır. Bu genelde C programları için kullanılır, {etiket} bu durumda
bir işlev olabilir. Bunun sonucunda bu işlevi içeren dosya o anki dosya olur
ve imleç bu işlevin başlangıcına konumlandırılır. Ek bilgi için: ":help
tag-commands".

-q [hatadosyası]
Hızlı düzelt kipinde başlat [hatadosyası] okunur ve ilk hata görüntülenir.
Eğer [hatadosyası] sağlanmazsa, dosya adı 'errorfile' seçeneğinden alınır
(öntanımlı olarak Amiga için "AztecC.Err", diğer sistemlerde "errors.err").
Sonraki hatalara ":cn" komutu ile geçilebilir. Ek bilgi için: ":help
quickfix".

Vim girilen komutun adına göre değişik biçimde davranır (çalıştırılabilir hâlâ aynı dosya
olarak kalabilir).

vim "Normal" kip, standart çalışma biçimi.

ex Ex kipinde başlat. "-e" değişkeni ile de başlatılabilir. Normal kipe ":vi"
komutu ile geçilebilir.

view Saltokunur kipte başlat. Bu kipte dosya yazımına izin verilmez. "-R" değişkeni
ile de başlatılabilir.

gvim gview
Grafik arabirim sürümü. Yeni bir pencere açar. "-g" değişkeni ile de
başlatılabilir.

evim eview
Kolay kipte başlatılan grafik arabirim sürümü. Yeni bir pencere açar. "-y"
değişkeni ile de başlatılabilir.

rvim rview rgvim rgview
Yukarıdaki ile aynı, ancak sınırlamalar içerir. Kabuk komutları çalıştırılamaz
veya Vim askıya alınamaz. "-Z" değişkeni ile de başlatılabilir.

SEÇENEKLER

Seçenekler bir sıra gözetmeksizin dosya adlarından önce veya sonra kullanılabilir.
Herhangi bir değişken içermeyen seçenekler bir tirenin ardında sıralanabilir.

+[num] İlk dosya için imleç "num" satırında konumlandırılacaktır. Eğer "num" eksikse
imleç en son satırda başlar.

+/{dizge} İlk dosya için imleç {dizgi}'nin ilk eşleşmesinin olduğu satırda
konumlandırılacaktır. Kullanılabilir arama dizgileri için ":help
search-pattern" yazın.

+{komut}

-c {komut} İlk dosya okunduktan sonra {komut} çalıştırılır. {komut} bir Ex komutu olarak
işletilir. Eğer {komut} boşluk içeriyorsa çift tırnak içerisine alınmalıdır
(bu kullanılan kabuğa bağlıdır). Örnek: vim "+set si" main.c
Not: 10 taneye kadar "+" veya "-c" komutu kullanabilirsiniz.

-S {dosya} İlk dosya okunduktan sonra {dosya} kaynak alınır. -c "source {dosya}" bu
komutun eşdeğeridir. {dosya}, '-' ile başlayamaz. Eğer {dosya} sağlanmazsa
"Session.vim" kullanılır (yalnızca -S son değişken olarak kullanıldığında işe
yarar).

--cmd {komut}
"-c" komutu gibi, ancak komut herhangi bir vimrc dosyasını işletmeden önce
çalıştırılır. "-c" komutundan bağımsız olarak bu komutlardan 10 taneye kadar
çalıştırabilirsiniz.

-A Eğer Vim sağdan sola yazılan dosyaları ve Arapça klavye dizilimini
kullanabilmesi için ARAPÇA desteği ile derlenmişe bu seçenek Vim'i Arapça
kipinde başlatır ('arabic' seçeneği açılır). Aksi durumda Vim hata verip
çıkar.

-b İkili kip. Bir çalıştırılabiliri veya ikili dosyayı düzenlemeye olanacak
sağlayacak birkaç seçenek ayarlanır.

-C Uyumlu kip. 'compatible' seçeneğini ayarlar. Bu kipte Vim bir .vimrc dosyası
var olsa bile genelde Vi gibi davranır.

-d Karşılaştırma kipinde başlat. Bir, iki, üç veya dört adet dosya adı değişkeni
olmalıdır. Vim bütün dosyaları yan yana açar ve aralarındaki değişiklikleri
gösterir. vimdiff(1) gibi çalışır.

-d {aygıt} {aygıt}'ı bir uçbirim olarak kullanmak için açar. Yalnızca Amiga'da çalışır.
Örnek: "-d con:20/30/600/150".

-D Hata ayıklama kipi. Bir betiğin ilk komutunu çalıştırırken hata ayıklama
kipine geçer.

-e Vim'i Ex kipinde başlatır, "ex" çalıştırılabiliri ile aynı işlevi görür.

-E Vim'i geliştirilmiş Ex kipinde başlatır, "exim" çalıştırılabiliri ile aynı
işlevi görür.

-f Önplan. Grafik arabirim sürümü için Vim başladığı kabuktan ayrılmayacak ve
kendisini çatallamayacaktır. Amiga'da, Vim yeni bir pencere açmak için
yeniden başlatılmaz. Bu seçenek Vim düzenleme oturumunun bitmesini bekleyecek
bir program tarafından başlatıldığında kullanılmalıdır (örn. mail). Amiga'da
":sh" ve ":!" komutları çalışmayacaktır.

--nofork Önplan. Grafik arabirim sürümü için Vim başladığı kabuktan ayrılmayacak ve
kendisini çatallamayacaktır.

-F Eğer Vim sağdan sola yazılan dosyaları ve Farsça klavye dizilimini
kullanabilmesi için FKMAP desteği ile derlenmişse, bu seçenek Vim'i Farsça
kipinde başlatır ('fkmap' ve 'rightleft' seçenekleri açılır). Aksi durumda
Vim hata verip çıkar.

-g Eğer Vim grafik arabirim desteği ile derlenmişse bu seçenek grafik arabirimi
çalıştırır. Eğer grafik arabirim desteği eklenmemişse Vim hata verir ve
çıkar.

-h Komut satırı değişkenleri ve seçenekleri üzerine biraz yardım sağlar. Bu
komuttan sonra Vim çıkar.

-H Eğer Vim sağdan sola yazılan dosyaları ve İbranca klavye dizilimini
kullanabilmesi için RIGHTLEFT desteği ile derlenmişse, bu seçenek Vim'i
İbranca kipinde başlatır ('hkmap' ve 'rightleft' seçenekleri açılır). Aksi
durumda Vim hata verir ve çıkar.

-i {viminfo}
Öntanımlı "~/.viminfo" dosyası yerine kullanılacak olan viminfo dosyasını
belirtmek için kullanılır. Bu komut aynı zamanda viminfo kullanımını atlamak
için de kullanılabilir. Bunun için dosya adı yerine "NONE" vermeniz
yeterlidir.

-L -r ile aynı.

-l Lisp kipi. Bu değişken 'lisp' ve 'showmatch' seçeneklerini açar.

-m Dosya yazma seçeneği kapalıdır. ´write' seçeneğini sıfırlar. Arabelleği hâlâ
değiştirebilirsiniz, ancak dosyayı yazmak olanaklı değildir.

-M Değişikliklere izin verilmez. 'modifiable' ve 'write' seçenekleri kapatılır,
böylece değişiklik yapılamaz ve dosyalar yazılamaz. Bu seçenekleri yeniden
açıp değişiklik yapmayı etkinleştirebilirsiniz.

-N Uyumsuz kip. 'no-compatible' seçeneğini sıfırlar. Bu seçenekle birlikte Vim
biraz daha düzgünce çalışır, ancak bir .vimrc dosyası olmamasına rağmen Vi ile
daha az uyumludur.

-n Bir takas dosyası kullanılmaz. Çökme sonrası kurtarma olanaklı olmayacaktır.
Eğer çok yavaş bir ortamda dosya çalışıyorsanız (örn. disket) yararlı
olabilir. ":set uc=0" ile de yapılabilir. Geri almak için ":set uc=200"
yapın.

-nb NetBeans için bir düzenleyici sunucusu olur. Ayrıntılar için belgelere bakın.

-o[N] N sayıda pencereyi üst üste açar. N verilmezse, her dosya için bir pencere
açar.

-O[N] N sayıda pencereyi yan yana açar. N verilmezse, her dosya için bir pencere
açar.

-p[N] N sayıda sekme açar. N verilmezse, her dosya için bir sekme açar.

-R Saltokunur kip. ´readonly' seçeneği açılır. Arabelleği hâlâ
değiştirebilirsiniz, ancak yanlışlıkla dosyanın üzerine yazmaktan sizi korur.
Dosyanın üzerine yazmak istemiyorsanız, Ex komutuna bir ünlem imi ekleyin,
örn. ":w!". -R seçeneği aynı zamanda -n seçeneğini de uygular (yukarıda
bakın). ´readonly' seçeneği ":set noro" ile sıfırlanabilir. Ek bilgi için:
":help 'readonly'".

-r Takas dosyalarını içerdikleri kurtarma bilgilerini gösterecek biçimde
listeler.

-r {dosya} Kurtarma kipi. Çökmüş bir düzenleme oturumunu takas dosyasını kullanarak
kurtarır. Takas dosyası dosya ile aynı ada iye olup sonuna ".swp"
eklenmiştir. Ek bilgi için: ":help recovery".

-s Sessiz kip. Yalnızca "Ex" olarak başlatıldığında veya "-e" seçeneği "-s"
seçeneğinden önce verildiğinde çalışır.

-s {betikgir}
{betikgir} betik dosyası okunur. Dosyadaki karakterler onları siz girmişsiniz
gibi kabul edilir. Aynısı ":source! {betikgir}" komutu ile de
gerçekleştirilebilir. Eğer dosyanın sonuna düzenleyici çıkmadan önce
gelinirse, sonraki karakterler klavyeden okunur.

-T {uçbirim}
Vim'e kullandığınız uçbirimin adını söyler. Yalnızca kendiliğinden okunamazsa
gereklidir. Vim'in tanıdığı bir uçbirim olmalıdır veya termcap veya terminfo
dosyasında tanımlı olmalıdır.

-u {vimrc} İlklendirme için {vimrc} dosyasındaki komutları kullan. Diğer tüm
ilklendirmeler atlanır. Bunu özel türde dosyaları düzenlemek için kullanın.
Dosya adı olarak "NONE" verilirse tüm özelleştirmeler atlanır. Ek bilgi için
vim içinde ":help initialization" bölümüne bakın.

-U {gvimrc} Grafik arabirim ilklendirmesi için {gvimrc} dosyasındaki komutlara bakın.
Diğer tüm grafik arabirim ilklendirmeleri atlanır. Dosya adı olarak "NONE"
verilirse tüm özelleştirmeler atlanır. Ek bilgi için vim içinde ":help
gui-init" bölümüne bakın.

-V[N] Sözlü anlatım. Hangi dosyaların kaynak alındığını ve viminfo dosyasından
nelerin okunduğunu yazdırır. 'verbose' için isteğe bağlı N seçeneği
kullanılabilir. Öntanımlı sayı 10'dur.

-v Vim'i "vi" yazarak başlatırmış gibi Vi kipinde başlatır. Bu yalnızca
çalıştırılabilir "ex" olduğunda bir işe yarar.

-w {betikçık}
Girdiğiniz tüm karakterler siz Vim'den çıkana değin {betikçık} dosyasında
saklanır. Bu "vim -s" veya ":source" komutu ile kullanılacak bir betik
yaratmaya yarar. Eğer {betikçık} dosyası varsa karakterler dosyaya eklenir.

-W {betikçık}
-w gibi, ancak var olan bir dosyanın üzerine yazar.

-x Dosya yazarken şifreleme kullanır. Bir şifre girmeniz istenecektir.

-X X sunucusuna bağlanmaz. Vim'in uçbirimde başlama süresini azaltır ancak
pencere başlığı ve pano kullanılamaz.

-y Vim'i "evim" veya "eview" yazarak başlatırmış gibi kolay kipte başlatır.
Vim'i diğer tıkla ve yaz düzenleyicileri gibi çalıştırır.

-Z Kısıtlı kip. Program "r" yazarak başlatılmış gibi davranır.

-- Seçeneklerin bittiğini belirtir. Bundan sonraki değişkenler artık bir dosya
adı olarak işletilir. Aynı zamanda '-' ile başlayan bir dosyayı tanıtmak için
de kullanılabilir.

--echo-wid Yalnızca GTK grafik arabirimi: Pencere numarasını stdout'a yankıla.

--help Yardım iletisini yazdırır ve çıkar, "-h" gibi.

--literal Dosya adı değişkenlerini gerçek anlamda işlet, joker karakterlerini
genişletme. Bunun kabuğun karakterleri kendiliğinden genişlettiği Unix'te bir
etkisi bulunmamaktadır.

--noplugin Eklentileri yükleme. "-u NONE" da aynı işlevi görür.

--remote Bir Vim sunucusuna bağlan ve geri kalan değişkenlerde belirtilen dosyaları
düzenle. Eğer bir sunucu bulunamazsa bir uyarı verilir ve dosyalar şu anki
Vim'de düzenlenir.

--remote-expr {ifade}
Bir Vim sunucusuna bağlan ve {ifade}'yi değerlendirip sonucu stdout'a yazdır.

--remote-send {anahtarlar}
Bir Vim sunucusuna bağlan ve ona {anahtarlar} gönder.

--remote-silent
--remote gibi, ancak bir sunucu bulunamazsa uyarı vermez.

--remote-wait
--remote gibi, ancak Vim dosyalar düzenlenene kadar çıkmaz.

--remote-wait-silent
--remote-wait gibi, ancak bir sunucu bulunamazsa uyarı vermez.

--serverlist
Bulunabilecek bütün Vim sunucularını listeler.

--servername {ad}
{ad}'ı bir sunucu adı olarak kullanır. Bir --remote değişkeni ve bağlanacağı
sunucunun adı ile kullanılmadığı sürece şu anki Vim için kullanılır.

--socketid {id}
Yalnızca GTK grafik arabirimi: GtkPlug mekanizmasını kullanarak gvim'i başka
bir pencerede çalıştır.

--version Sürüm bilgisini yazdırır ve çıkar.

ÇEVRİMİÇİ YARDIM

       Vim içinde ":help" yazarak başlayın.  Belirli bir konu üzerine yardım  almak  için  ":help
       subject" yazın.  Örneğin: "ZZ" komutu üzerine bilgi almak için ":help ZZ" yazın.  <Tab> ve
       CTRL-D kullanarak konuları tamamlayın (":help cmdline-completion").  Bir konumdan diğerini
       atlamak  için  etiketler  mevcuttur  (bir  tür  köprü  gibi), ek bilgi için ":help").  Tüm
       belgelendirmeyi  bu  biçimde  okuyabilirsiniz,  örneğin:   ":help   syntax.txt".    ":help
       syntax.txt".

DOSYALAR

/usr/share/vim/vim90/doc/*.txt
Vim belgelendirme dosyaları. Tüm listeyi görmek için ":help doc-file-list"
yazın.

/usr/share/vim/vim90/doc/tags
Belgelendirme içinde veri bulmak için kullanılan etiketler dosyası.

/usr/share/vim/vim90/syntax/syntax.vim
Sistem geneli sözdizim ilklendirmeleri.

/usr/share/vim/vim90/syntax/*.vim
Programlama dilleri için sözdizim dosyaları.

/usr/share/vim/vimrc
Sistem geneli Vim ilklendirmeleri.

~/.vimrc Sizin kişisel Vim ilklendirmeleriniz.

/usr/share/vim/gvimrc
Sistem geneli gvim ilklendirmeleri.

~/.gvimrc Sizin kişisel gvim ilklendirmeleriniz.

/usr/share/vim/vim90/optwin.vim
":options" komutu için kullanılan betik, görsel seçenek ayarları.

/usr/share/vim/vim90/menu.vim
gvim için sistem geneli menü ilklendirmeleri.

/usr/share/vim/vim90/bugreport.vim
Hata raporu oluşturmak için kullanılan betik. Ek bilgi için: ":help bugs".

/usr/share/vim/vim90/filetype.vim
Dosya türünü adından tanıyan betik. Ek bilgi için: ":help 'filetype'".

/usr/share/vim/vim90/scripts.vim
Dosya türünü içeriğinden tanıyan betik. Ek bilgi için: ":help 'filetype'".

/usr/share/vim/vim90/print/*.ps
PostScript yazdırması için kullanılan dosyalar.

En güncel bilgiler için VİM ana sayfasını ziyaret edin:
<URL:http://www.vim.org/>

AYRICA BAKINIZ

       vimtutor(1)

YAZAR

       Vim'in büyük çoğunluğu Bram Moolenaar tarafından başkalarının  kayda  değer  yardımlarıyla
       yazılmıştır.  Ek bilgi için Vim içinde ":help credits" yazın.
       Vim  Stevie  tabanlıdır,  yazarları:  Tim  Thompson,  Tony  Andrews ve G.R. (Fred) Walter.
       Orijinal koddan geriye pek bir şey kalmadığını söylemek yanlış olmaz.

HATALAR

       Bilinen hataların bir listesi için ":help todo" yazın.

       Unutmayın ki, başkaları tarafından hata olarak değerlendirilebilecek  konuların  bir  çoğu
       Vi'nin  davranışlarına  sadık  kalınması  nedeniyle vardır. Yine de bazı şeylerin "Vi bunu
       değişik biçimde yapıyor" diye hata olabileceğini düşünüyorsanız,  "vi_diff.txt"  dosyasını
       dikkatle  okuyun  (veya  Vim  içinde  :help  vi_diff.txt yazın.  Ek olarak 'compatible' ve
       'cpoptions' seçeneklerine de bakabilirsiniz.

                                          11 Nisan 2006                                    VIM(1)

AD