NAZWA

       hier - opis systemowej hierarchii plików

OPIS

       Typowy system linuksowy zawiera, między innymi, następujące katalogi:

       /      Katalog nadrzędny. Od niego to zaczyna się całe drzewo.

       /bin   Katalog   zawierający   programy   wykonywalne   potrzebne  w  trybie  pojedynczego
              użytkownika oraz do podniesienia i naprawienia systemu.

       /boot  Zawiera statyczne pliki dla programu rozruchowego. Ten katalog zawiera tylko  pliki
              potrzebne podczas procesu rozruchowego. Instalator mapowania i pliki konfiguracyjne
              powinny trafić do /sbin i /etc.  Jądro  systemu  operacyjnego  (np.  initrd)  muszą
              znajdować się w / lub /boot.

       /dev   Pliki  urządzeń  albo  specjalne,  odnoszące  się  do  urządzeń  fizycznych. Zobacz
              mknod(1).

       /etc   Zawiera  pliki  konfiguracyjne  lokalne  dla  maszyny.  Niektóre  większe   pakiety
              programów,   jak   X11,   mogą  mieć  swoje  własne  katalogi  poniżej  etc.  Pliki
              konfiguracyjne dla całego systemu  można  umieścić  tu  lub  w  /usr/etc.  Niemniej
              jednak,  programy  powinny  zawsze  szukać tych plików w /etc, a Ty możesz umieścić
              linki do nich w /usr/etc.

       /etc/opt
              Pliki konfiguracyjne dodatkowych aplikacji instalowanych  w  /opt  specyficzne  dla
              maszyny.

       /etc/sgml
              Ten katalog zawiera pliki konfiguracyjne do SGML (opcjonalny).

       /etc/skel
              Gdy  stworzone  zostaje  nowe  konto  użytkownika,  pliki z tego katalogu są zwykle
              kopiowane do katalogu domowego użytkownika.

       /etc/X11
              Pliki konfiguracyjne dla systemu okienkowego X11 (opcjonalny).

       /etc/xml
              Ten katalog zawiera pliki konfiguracyjne do XML (opcjonalny).

       /home  Na maszynach z katalogami domowymi  dla  użytkowników,  katalogi  te  znajdują  się
              zwykle  poniżej tego katalogu, bezpośrednio lub nie. Struktura tego katalogu zależy
              od decyzji lokalnych administratorów (opcjonalny)

       /lib   Ten katalog powinien zawierać te  biblioteki  dynamiczne,  które  są  konieczne  do
              wystartowania systemu i uruchamiania komend z głównego systemu plików.

       /lib<kwal.>
              Te  katalogi  są  wariantami /lib w systemach obsługujących więcej niż jeden format
              binarny wymagający oddzielnych bibliotek (opcjonalny).

       /lib/modules
              Ładowalne moduły jądra (opcjonalny).

       /lost+found
              Katalog zawiera obiekty zgubione w systemie plików. Są to zwykle  fragmenty  plików
              naruszone na skutek uszkodzenia dysku lub awarii systemu.

       /media Katalog  zawiera punkty montowań dla wysuwalnych nośników takich jak płyty CD i DVD
              oraz nośniki USB. W  systemach  gdzie  istnieje  więcej  niż  jedno  urządzenie  do
              montowania określonego typu nośników, punkty montowania można tworzyć dodając cyfrę
              do dostępnego punktu montowania poczynając od "0", ale musi istnieć  również  nazwa
              niekwalifikowalna.

       /media/floppy[1-9]
              Stacja dyskietek (opcjonalny).

       /media/cdrom[1-9]
              Napęd CD-ROM (opcjonalny).

       /media/cdrecorder[1-9]
              Nagrywarka CD (opcjonalny).

       /media/zip[1-9]
              Napęd zip (opcjonalny).

       /media/usb[1-9]
              Napęd USB (opcjonalny).

       /mnt   Katalog  ten  jest punktem montowania dla tymczasowo zamontowanych systemów plików.
              Niektóre dystrybucje umieszczają w  /mnt  podkatalogi  z  przeznaczeniem,  że  będą
              używane jako punkty montowania dla kilku tymczasowych systemów plików.

       /opt   Ten katalog powinien zawierać dodatkowe pakiety, które zawierają statyczne pliki.

       /proc  Jest  to  punkt  montowania  systemu  plików  proc,  który  dostarcza  informacji o
              bieżących procesach i jądrze.  Ów  pseudosystem  plików  opisano  w  szczegółach  w
              proc(5).

       /root  Tan katalog jest zwyczajowo katalogiem domowym użytkownika root (opcjonalny).

       /run   This directory contains information which describes the system since it was booted.
              Once this purpose was served by /var/run and programs may continue to use it.

       /sbin  Tak jak /bin, ten katalog zawiera komendy potrzebne do wystartowania  systemu,  ale
              których zwykle nie wykonują normalni użytkownicy.

       /srv   Katalog ten zawiera dane specyficzne dla usług dostarczanych przez ten komputer.

       /sys   Jest  to punkt montowania systemu plików sysfs, dostarczającego informacji o jądrze
              podobnie jak  /proc,  lecz  lepiej  usystematyzowanym,  przestrzegający  formalizmu
              infrastruktury kobject.

       /tmp   Katalog  zawierający pliki tymczasowe, które może usunąć bez ostrzeżenia działające
              zadanie lub start systemu.

       /usr   This directory is usually mounted from a separate partition.  It should  hold  only
              shareable,  read-only  data,  so that it can be mounted by various machines running
              Linux.

       /usr/X11R6
              The X-Window system, version 11 release 6 (present in FHS 2.3, removed in FHS 3.0).

       /usr/X11R6/bin
              Binaria należące do systemu X-Window; często jest to link  symboliczny  z  bardziej
              tradycyjnego /usr/bin/X11.

       /usr/X11R6/lib
              Pliki danych skojarzone z systemem X-Window.

       /usr/X11R6/lib/X11
              Zawiera  różne pliki potrzebne do uruchamiania X; często jest to link symboliczny z
              /usr/lib/X11.

       /usr/X11R6/include/X11
              Zawiera pliki nagłówkowe  potrzebne  do  kompilacji  programów  z  użyciem  systemu
              okienkowego X11. Często jest to link symboliczny z /usr/include/X11.

       /usr/bin
              Jest  to  główny  katalog programów wykonywalnych. Większość programów wykonywanych
              przez zwykłych użytkowników, które nie  są  potrzebne  przy  starcie  lub  naprawie
              systemu i które nie są instalowane lokalnie, powinna być umieszczona w tym katalogu

       /usr/bin/mh
              Polecenia systemu obsługi poczty MH (opcjonalny).

       /usr/bin/X11
              This  is the traditional place to look for X11 executables; on Linux, it usually is
              a symbolic link to /usr/X11R6/bin.

       /usr/dict
              Zastąpiony przez /usr/share/dict.

       /usr/doc
              Zastąpiony przez /usr/share/doc.

       /usr/etc
              Można tu  umieścić  całosystemowe  pliki  konfiguracyjne  dzielone  między  kilkoma
              maszynami.  Programy  jednak  powinny  zawsze odwoływać się do tych plików używając
              katalogu /etc. Linki od plików w /etc powinny  wskazywać  na  odpowiednie  pliki  w
              /usr/etc.

       /usr/games
              Binaria gier i programów edukacyjnych (opcjonalny).

       /usr/include
              Pliki nagłówkowe dla kompilatora C.

       /usr/include/bsd
              Pliki nagłówkowe zapewniające kompatybilność z BSD (opcjonalny).

       /usr/include/X11
              Pliki  nagłówkowe  dla  kompilatora  C  i  systemu  X-Window.  Jest  to zwykle link
              symboliczny do /usr/X11R6/include/X11.

       /usr/include/asm
              Pliki nagłówkowe deklarujące niektóre funkcje asemblera. W przeszłości był to  link
              symboliczny do /usr/src/linux/include/asm.

       /usr/include/linux
              Zawiera  informacje,  które  mogą  zmieniać się jednego wydania systemu na drugie i
              kiedyś był on linkiem symbolicznym do /usr/src/linux/include/linux, żeby otrzymywać
              informacje specyficzne dla systemu operacyjnego.

              (Uwaga:  pliki  nagłówkowe  powinny  działać poprawnie zarówno z bieżącą biblioteką
              libc jak i  w  przestrzeni  użytkownika.  Jednakże  źródła  jądra  Linuksa  nie  są
              przeznaczone  do  użytku  z  programami  użytkownika  i  nic  nie  wiedzą  o  libc,
              zainstalowanej w systemie. Jest bardzo prawdopodobne,  że  pewne  rzeczy  przestaną
              działać,  jeżeli  /usr/include/asm i /usr/include/linux będą prowadziły do losowego
              drzewa źródeł jądra. Systemy Debiana nie robią tego i używają nagłówków ze  znanej,
              dobrej wersji jądra, dostarczonych przez pakiet libc*-dev).

       /usr/include/g++
              Pliki nagłówkowe do użytku z kompilatorem GNU C++.

       /usr/lib
              Biblioteki  obiektowe,  w  tym  dynamiczne,  plus parę plików wykonywalnych, zwykle
              niewywoływanych bezpośrednio. Bardziej skomplikowane programy mogą tu posiadać całe
              podkatalogi.

       /usr/libexec
              Directory  contains  binaries  for  internal  use only and they are not meant to be
              executed directly by users shell or scripts.

       /usr/lib<kwal.>
              Te katalogi są wariantami /usr/lib  w  systemach  obsługujących  więcej  niż  jeden
              format  binarny  wymagający  oddzielnych  bibliotek, z tym wyjątkiem, że dowiązanie
              symboliczne /usr/lib<kwal.>/X11 nie jest wymagane (opcjonalny).

       /usr/lib/X11
              Zwykłe miejsce dla plików danych skojarzonych  z  programami  X-owymi,  oraz  pliki
              konfiguracyjne  dla  systemu  X.  W  Linuksie,  zwykle  jest to link symboliczny do
              /usr/X11R6/lib/X11.

       /usr/lib/gcc-lib
              Zawiera pliki wykonywalne i nagłówkowe dla kompilatora GNU C gcc(1).

       /usr/lib/groff
              Pliki dla systemu formatowania dokumentów GNU groff.

       /usr/lib/uucp
              Pliki dla uucp(1).

       /usr/local
              Tutaj zwykle trafiają programy instalowane lokalnie na maszynie.

       /usr/local/bin
              Trafiają tu binaria programów lokalnych.

       /usr/local/doc
              Lokalna dokumentacja.

       /usr/local/etc
              Pliki konfiguracyjne skojarzone z lokalnie zainstalowanymi programami.

       /usr/local/games
              Binaria lokalnie zainstalowanych gier.

       /usr/local/lib
              Pliki skojarzone z lokalnie zainstalowanymi programami.

       /usr/local/lib<kwal.>
              Te katalogi są wariantami /usr/local/lib w systemach obsługujących więcej niż jeden
              format binarny wymagający oddzielnych bibliotek (opcjonalny).

       /usr/local/include
              Pliki nagłówkowe lokalnego kompilatora C.

       /usr/local/info
              Strony info skojarzone z lokalnie zainstalowanymi programami.

       /usr/local/man
              Strony podręcznika ekranowego skojarzone z lokalnie zainstalowanymi programami.

       /usr/local/sbin
              Lokalnie instalowane programy do administracji systemem.

       /usr/local/share
              Dane  lokalnych  aplikacji,  które  mogą być dzielona między różnymi architekturami
              tego samego systemu operacyjnego.

       /usr/local/src
              Kod źródłowy programów instalowanych lokalnie.

       /usr/man
              Zastąpiony przez /usr/share/man.

       /usr/sbin
              Katalog zawierający pliki binarne programów do administracji systemem, które nie są
              potrzebne przy rozruchu, montowaniu /usr lub naprawie systemu.

       /usr/share
              Katalog  zawierający  podkatalogi ze specyficznymi danymi aplikacji, które mogą być
              dzielone między różnymi architekturami tego  samego  systemu  operacyjnego.  Często
              można  tu  znaleźć  rzeczy, które wcześniej znajdowały się w /usr/doc lub /usr/lib,
              lub /usr/man.

       /usr/share/color
              Contains color management information, like International  Color  Consortium  (ICC)
              Color profiles (optional).

       /usr/share/dict
              Zawiera pliki z listami słów dla poprawiaczy pisowni (opcjonalny).

       /usr/share/dict/words
              Lista angielskich słów (opcjonalny).

       /usr/share/doc
              Dokumentacja zainstalowanych programów (opcjonalny).

       /usr/share/games
              Pliki ze statycznymi danymi gier z /usr/games (opcjonalny).

       /usr/share/info
              Znajdują się tutaj strony info (opcjonalny).

       /usr/share/locale
              Tutaj znajdują się informacje związane z ustawieniami regionalnymi (opcjonalny).

       /usr/share/man
              Trafiają tu strony podręcznika ekranowego, do odpowiednich katalogów, według sekcji
              podręcznika.

       /usr/share/man/<locale>/man[1-9]
              Te katalogi zawierają strony  podręcznika  w  formacie  źródłowym.  Systemy,  które
              używają  jednego  języka  i  zestawu  znaków dla wszystkich stron podręcznika, mogą
              pominąć <locale>.

       /usr/share/misc
              Różnorodne dane, które mogą być dzielone między różnymi architekturami tego  samego
              systemu operacyjnego.

       /usr/share/nls
              Katalogi wiadomości natywnego języka (opcjonalny).

       /usr/share/ppd
              Postscript Printer Definition (PPD) files (optional).

       /usr/share/sgml
              Pliki do SGML (opcjonalny).

       /usr/share/sgml/docbook
              DTD DocBook (opcjonalny).

       /usr/share/sgml/tei
              DTD TEI (opcjonalny).

       /usr/share/sgml/html
              DTD HTML (opcjonalny).

       /usr/share/sgml/mathml
              DTD MathML (opcjonalny).

       /usr/share/terminfo
              Baza danych terminfo (opcjonalny).

       /usr/share/tmac
              Makra troffa, które nie są dystrybuowane z groffem (opcjonalny).

       /usr/share/xml
              Pliki do XML (opcjonalny).

       /usr/share/xml/docbook
              DTD DocBook (opcjonalny).

       /usr/share/xml/xhtml
              DTD XHTML (opcjonalny).

       /usr/share/xml/mathml
              DTD MathML (opcjonalny).

       /usr/share/zoneinfo
              Pliki informacji o strefach czasowych (opcjonalny).

       /usr/src
              Pliki źródłowe różnych części systemu, dołączane do niektórych pakietów. Nie należy
              pracować tutaj nad swoimi własnymi projektami, ponieważ pliki w  /usr  powinny  być
              tylko  do  odczytu  z  wyjątkiem  sytuacji,  gdy  instalowane  jest  oprogramowanie
              (opcjonalny).

       /usr/src/linux
              Zawiera źródła jądra samego systemu operacyjnego. Niektóre dystrybucje  umieszczają
              tu  źródła domyślnie instalowanego jądra. Najprawdopodobniej powinieneś użyć innego
              katalogu do budowania własnego jądra.

       /usr/tmp
              Przestarzałe. Powinno być linkiem do /var/tmp. Ten link jest obecny  tylko  w  celu
              zachowania kompatybilności i nie powinien być używany.

       /var   Katalog zawierający pliki, które mogą zmieniać wielkość, takie jak logi i spoole.

       /var/account
              Dzienniki statystyk jądra (opcjonalny).

       /var/adm
              Ten katalog został zastąpiony przez /var/log i powinien być linkiem symbolicznym do
              /var/log.

       /var/backups
              Zarezerwowany z powodów historycznych.

       /var/cache
              Zbuforowane dane programów.

       /var/cache/fonts
              Locally generated fonts (optional).

       /var/cache/man
              Locally formatted man pages (optional).

       /var/cache/www
              Dane bufora lub proxy WWW (opcjonalny).

       /var/cache/<pakiet>
              Bufor dla danego pakietu (opcjonalny).

       /var/catman/cat[1-9] lub /var/cache/man/cat[1-9]
              Te katalogi przechowują preformatowane  strony  podręcznika  ekranowego  zgodnie  z
              sekcją   tego   podręcznika.  (Używanie  preformatowanych  stron  podręcznika  jest
              przestarzałe).

       /var/crash
              Zrzuty po awarii systemu (opcjonalny).

       /var/cron
              Zarezerwowany z powodów historycznych.

       /var/games
              Zmienne dane gier (opcjonalny).

       /var/lib
              Zmienne informacje programów.

       /var/lib/color
              Variable files containing color management information (optional).

       /var/lib/hwclock
              Katalog stanu do hwclock - zegara sprzętowego (opcjonalny)

       /var/lib/misc
              Różnorodne dane statusu.

       /var/lib/xdm
              Różne dane menedżera logowania X (opcjonalny).

       /var/lib/<edytor>
              Dane statusu i kopie zapasowe edytora (opcjonalny).

       /var/lib/<nazwa>
              Te katalogi muszą być używane do całej obsługi pakietów w dystrybucji.

       /var/lib/<pakiet>
              Dane statusu dla pakietów i podsystemów (opcjonalny).

       /var/lib/<narzędzie_pakietów>
              Pliki obsługi pakietowania (opcjonalny).

       /var/local
              Zmienne dane dla /usr/local.

       /var/lock
              Umieszczane są tu pliki blokad.  Konwencja  nazw  plików  blokad  dla  urządzeń  to
              LCK..<urządzenie>  gdzie <urządzenie>, to nazwa urządzenia w systemie plików. Użyty
              format to format plików blokad protokołu HDU UUCP, tj. pliki blokad  zawierają  PID
              jako dziesięciobajtowy numer dziesiętny w ASCII, plus znak nowej linii.

       /var/log
              Różne logi.

       /var/opt
              Zmienne dane dla /opt.

       /var/mail
              Skrzynki pocztowe użytkowników. Zastępuje /var/spool/mail.

       /var/msgs
              Zarezerwowany z powodów historycznych.

       /var/preserve
              Zarezerwowany z powodów historycznych.

       /var/run
              Różne  pliki  bieżące,  np.  pliki  zawierające  identyfikatory  procesów (PID-y) i
              informację o zalogowanych użytkownikach (utmp). Pliki  w  tym  katalogu  są  zwykle
              czyszczone przy starcie systemu.

       /var/spool
              Skolejkowane pliki różnych programów.

       /var/spool/at
              Kolejka zadań do at(1).

       /var/spool/cron
              Kolejka zadań do cron(8).

       /var/spool/lpd
              Kolejka plików do drukowania (opcjonalny).

       /var/spool/lpd/printer
              Kolejka do określonej drukarki (opcjonalny).

       /var/spool/mail
              Zastąpione przez /var/mail.

       /var/spool/mqueue
              Kolejka poczty wychodzącej (opcjonalny).

       /var/spool/news
              Katalog kolejki dla wiadomości (opcjonalny).

       /var/spool/rwho
              Kolejka plików do rwhod(8) (opcjonalny).

       /var/spool/smail
              Kolejka plików do dostarczyciela poczty smail(1).

       /var/spool/uucp
              Kolejka plików do uucp(1) (opcjonalny).

       /var/tmp
              Tak   jak  /tmp,  ten  katalog  zawiera  tymczasowe  pliki  przechowywane  na  czas
              nieokreślony.

       /var/yp
              Pliki baz danych do NIS, poprzednio zwanym Sun Yellow Pages (YP).

STANDARDY

       The  Filesystem  Hierarchy  Standard  (FHS),  Version  3.0,  published  March   19,   2015
       ⟨https://refspecs.linuxfoundation.org/fhs.shtml⟩.

BŁĘDY

       This  list  is  not  exhaustive;  different  distributions  and  systems may be configured
       differently.

ZOBACZ TAKŻE

       find(1), ln(1), proc(5), file-hierarchy(7), mount(8)

       Standard hierarchii systemu plików

TŁUMACZENIE

       Autorami polskiego tłumaczenia  niniejszej  strony  podręcznika  są:  Gwidon  S.  Naskrent
       <naskrent@hoth.amu.edu.pl>,   Robert   Luberda   <robert@debian.org>   i   Michał   Kułach
       <michal.kulach@gmail.com>

       Niniejsze tłumaczenie jest wolną dokumentacją. Bliższe  informacje  o  warunkach  licencji
       można   uzyskać   zapoznając   się   z   GNU   General   Public   License   w   wersji   3
       ⟨https://www.gnu.org/licenses/gpl-3.0.html⟩  lub  nowszej.  Nie   przyjmuje   się   ŻADNEJ
       ODPOWIEDZIALNOŚCI.

       Błędy  w  tłumaczeniu  strony  podręcznika  prosimy  zgłaszać  na  adres listy dyskusyjnej
       ⟨manpages-pl-list@lists.sourceforge.net⟩.