NAZWA

       units - przedrostki dziesiętne i binarne

OPIS

   Przedrostki dziesiętne
       W  systemie jednostek SI do określania potęg dziesięciu używane są przedrostki.  Kilometr to 1000 metrów,
       a megawat to 1000000 watów.  Poniżej wypisane są standardowe przedrostki.

              przedrostek   Nazwa    Wartość
              q             quecto   10^-30 = 0.000000000000000000000000000001
              r             ronto    10^-27 = 0.000000000000000000000000001
              y             jokto    10^-24 = 0.000000000000000000000001
              z             zepto    10^-21 = 0.000000000000000000001
              a             atto     10^-18 = 0.000000000000000001
              f             femto    10^-15 = 0.000000000000001
              p             piko     10^-12 = 0.000000000001
              n             nano     10^-9  = 0.000000001
              µ             mikro    10^-6  = 0.000001
              m             mili     10^-3  = 0.001
              c             centy    10^-2  = 0.01
              d             decy     10^-1  = 0.1
              da            deka     10^ 1  = 10
              h             hekto    10^ 2  = 100
              k             kilo     10^ 3  = 1000
              M             mega     10^ 6  = 1000000
              G             giga     10^ 9  = 1000000000
              T             tera     10^12  = 1000000000000
              P             peta     10^15  = 1000000000000000
              E             eksa     10^18  = 1000000000000000000
              Z             zetta    10^21  = 1000000000000000000000
              Y             jotta    10^24  = 1000000000000000000000000
              R             ronna    10^27  = 1000000000000000000000000000
              Q             quetta   10^30  = 1000000000000000000000000000000

       Symbolem mikro jest grecka litera mi, często pisana jako u w kontekście ASCII, gdy właściwa litera grecka
       jest niedostępna.

   Przedrostki binarne
       Przedrostki  binarne są podobne do dziesiętnych, ale mają dodane 'i' (oraz "Ki" zaczyna się wielką literą
       'K'). Ich nazwy zostały utworzone przez wzięcie pierwszej  sylaby  z  nazwy  przedrostka  dziesiętnego  o
       zbliżonej wielkości, po której dodano "bi", jak "binarny".

              przedrostek   Nazwa   Wartość
              Ki            kibi    2^10 = 1024
              Mi            mebi    2^20 = 1048576
              Gi            gibi    2^30 = 1073741824
              Ti            tebi    2^40 = 1099511627776
              Pi            pebi    2^50 = 1125899906842624
              Ei            eksbi   2^60 = 1152921504606846976
              Zi            zebi    2^70 = 1180591620717411303424
              Yi            yobi    2^80 = 1208925819614629174706176

   Dyskusja
       Przed  wprowadzeniem  przedrostków binarnych, dość powszechnie używano k=1000 i K=1024 podobnie do b=bit,
       B=bajt. Niestety, M już jest wielką literą i nie można jej uczynić wielką, aby oznaczyć binarność.

       Na początku nie miało to większego znaczenia, gdyż moduły pamięci i dyski były produkowane  w  rozmiarach
       będących  potęgami dwójki. Zatem każdy wiedział, że w danym kontekście "kilobajt" i "megabajt" oznaczają,
       odpowiednio, 1024 i 1048576 bajtów. To, co pierwotnie było rozmytym  stosowaniem  przedrostków  "kilo"  i
       "mega"  zaczęło  być  traktowane  jako  "rzeczywiste  i prawdziwe znaczenie" w odniesieniu do komputerów.
       Wówczas zmieniła się technologia i rozmiary dysków stały się  dowolne.  Po  okresie  niepewności  wszyscy
       producenci dysków zaczęli stosować standard, czyli k=1000, M=1000 k, G=1000 M.

       Sytuacja  stała  się  brzydka: w przypadku modemów 14k4, k=1000; w przypadku dyskietek 1.44 MB, M=1024000
       itd. W 1998 Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna przyjęła standard definiujący  powyższe  przedrostki
       binarne, umożliwiając stosowanie precyzyjnych i jednoznacznych jednostek.

       Zatem obecnie, MB = 1000000 B a MiB = 1048576 B.

       W świecie wolnego oprogramowania, programy powoli stają się zgodne z tym standardem. Podczas startu jądro
       Linuksa mówi

           hda: 120064896 sectors (61473 MB) w/2048KiB Cache

       MB to megabajty a KiB to kibibajty.

ZOBACZ TAKŻE

       The International System of Units ⟨https://www.bipm.org/documents/20126/41483022/SI-Brochure-9.pdf⟩.

TŁUMACZENIE

       Autorami   polskiego   tłumaczenia   niniejszej   strony   podręcznika   są:    Andrzej    Krzysztofowicz
       <ankry@green.mf.pg.gda.pl> i Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>

       Niniejsze  tłumaczenie  jest  wolną  dokumentacją.  Bliższe informacje o warunkach licencji można uzyskać
       zapoznając się z GNU General Public License w wersji  3  ⟨https://www.gnu.org/licenses/gpl-3.0.html⟩  lub
       nowszej. Nie przyjmuje się ŻADNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI.

       Błędy  w  tłumaczeniu  strony  podręcznika  prosimy  zgłaszać  na  adres  listy dyskusyjnej ⟨manpages-pl-
       list@lists.sourceforge.net⟩.