Provided by: manpages-tr_2.0.6-2_all 
İSİM
umount - dosya sistemlerini ayırır
KULLANIM
umount -a [-dflnrv] [-t ds-türü] [-O seçenek...]
umount [-dflnrv] {dizin|aygıt}
umount {-h|-V}
AÇIKLAMA
umount, dosya sistem(ler)ini, bağlı olduğu dosya hiyeraşisinden ayırır. Bir dosya sistemi, bağlandığı
dizin adı verilerek belirtilir. Dosya sisteminin üzerinde olduğu özel aygıt isimlerinin belirtilmesi de
işe yarayabilir ama bu yöntem oldukça eskidir. Ayrıca, aygıtın birden fazla dizine bağlandığı durumlarda
hata oluşacaktır.
"Meşgul" bir dosya sisteminin ayrılamayacağı unutulmamalıdır. Örneğin; açık dosyalar var ise veya bir
süreç oradaki bir dizin içinde çalışıyorsa ya da o dizindeki bir takas dosyası kullanımda ise, vb.
Örneğin bir süreç libc’yi başlatır ve libc oradaki yerel dosyaları açar böyle bir durumda, süreç umount’u
çalıştırabilse bile işlem başarılı olmaz. Bir delice ayırma işlemi bu sorunların üstesinden gelir, ancak
başka sorunları da beraberinde getirebilir. Bkz: --lazy seçeneği.
SEÇENEKLER
-a, --all
/proc/self/mountinfo (veya artık kullanılmayan /etc/mtab) dizininde listelenen dosya sistemlerinden
proc, devfs, devpts, sysfs, rpc_pipefs ve nfsd hariç kalanların tamamı sistemden ayrılır. Hariç
tutulan dosya sistemleri de ayrılmak istenirse --types seçeneğinde listelenebilir.
-A, --all-targets
Belirtilen dosya sisteminin geçerli bağlama isimalanındaki tüm bağlama noktalarını ayırır. Dosya
sistemi, bağlama noktasıyla veya aygıt ismi ya da UUID ve benzerleri ile belirtilebilir. --recursive
seçeneği ile birlikte kullanıldığında bağlı dosya sistemlerinin altındaki bağlı dosya sistemleri de
ardışık olarak sistemden ayrılır. Bu seçenek yalnızca /etc/mtab dosyasının /proc/mounts dosyasına
sembolik bağ olabildiği sistemlerde kullanılabilir.
-c, --no-canonicalize
Dosya yolunun bileşenlerinde yer alan sembolik bağların ardışık olarak izlenmesi işlemi stat(2) ve
readlink(2) çağrıları ile yapılır ve bu çağrılar bazı durumlarda askıda kalabilir (örneğin NFS
sistemlerinde sunucu ortada yoksa). Bu seçenekle bu çağrılar yapılmaz. Bu seçenek yalnızca bağlama
noktası eşsiz ve mutlak bir dosya yolu olarak belirtilmişse kullanılmalıdır.
Bu seçenek root olmayan kullanıcıların ayırma işlemlerinde sessizce yok sayılır.
Bu seçenek hakkında ayrıntılı bilgi için mount(8) sayfasına bakılabilir. umount bu seçeneği dışsal
ayırma araçlarına (/sbin/umount.tür) aktarmaz.
-d, --detach-loop
Ayrılan aygıt bir dönüş aygıtı olduğunda, ayırma işlemine ek olarak dönüş aygıtı da serbest
bırakılır. Bu seçenek autoclear özelliğinin öntanımlı olarak etkin olduğu durumda mount(8) ile
ilklendirilen dönüş aygıtları için gereksizdir.
--fake
Gerçek sistem çağrısı veya dışsal ayırma araçlarının çalıştırılması dışında her şeyin yapılmasını
sağlar; dosya sisteminin bağlantısını kesiyormuş gibi yapar. -n seçeneğiyle daha önce ayrılmış bir
dosya sisteminin (artık kullanılmayan) /etc/mtab dosyasındaki girdilerini silmek için kullanılabilir.
-f, --force
Ayırma işlemini (ulaşılamayan NFS sistemlerinin varlığında) zorlar.
Bu seçeneğin kullanımı durumunda umount sürecinin askıda kalmayacağının hiçbir garantisi yoktur.
Ulaşılamayan NFS sistemleri üzerinde uygulanamayacak stat(2) ve readlink(2) çağrılarından kaçınmak
için sembolik bağ içermeyen mutlak dosya yollarının kullanılması şiddetle tavsiye olunur.
-i, --internal-only
Dışsal /sbin/umount.ds-türü aracı mevcut olsa bile çalıştırılmaz. Bu tür dışsal araçlar sistemde
mevcutsa öntanımlı olarak çalıştırılır.
-l, --lazy
Tembel ayırma. Dosya sistemi dosya hiyerarşisinden hemen ayrılır ve meşguliyeti biter bitmez bu dosya
sistemine yapılan tüm atıflar temizlenir.
Bu seçeneğin ağ dosya sisteminde veya alt bağlantılara sahip yerel dosya sisteminde kullanılması
durumunda, her an sistemin yeniden başlatılması beklenebilir. umount -l için önerilen kullanım
durumu, normal bir umount’un kapatılmış bir sunucu veya ağ disk bölümü nedeniyle askıda kalacağı
erişilemeyen bir ağ paylaşımı nedeniyle kapanma sırasında beklemede kalmasını önlemektir. Paylaşımın
yeniden bağlanması mümkün olmayacaktır.
-n, --namespace isimalanı
Bağlı dosya sistemlerinin belirtilen isimalanına göre ayrılmasını sağlar. isimalanı, belirtilen
isimalanında çalışan bir sürecin süreç kimliği veya belirtilen isimalanını temsil eden bir dosya
olabilir.
umount, /etc/fstab dosyasını okuduğunda, /etc/mtab dosyasına yazdığında (veya /run/mount dosyasına
yazdığında) ve umount(2) sistem çağrısında ilgili isimalanına geçer, aksi takdirde özgün isimalanında
kalır. Yani, hedef bağlama isimalanının umount(2) çağrısı için gerekli kütüphaneleri veya diğer
gereksinimleri içermesi gerekmez.
Daha ayrıntılı bilgi için bkz: mount_namespaces(7)
-n, --no-mtab
/etc/mtab dosyasına yazmadan dosya sistemini ayırır.
-O, --test-opts seçenek...
Yalnızca, /etc/fstab dosyasında dosya sistemi için belirtilen seçenek varsa dosya sistemini ayırır.
Virgüllerle ayırarak birden fazla seçenek belirtilebilir. Seçeneğin eyleminin uygulanması
istenmiyorsa seçeneğin önüne "no" dizgesi konulabilir.
-q, --quiet
"bağlı değil" ("not mounted") hata iletileri engellenir.
-R, --recursive
Belirtilen her dizini özyinelemeli olarak ayırır. Zincirdeki bir ayırma işlemi bir nedenle başarısız
olursa, özyineleme her dizin için duracaktır. Bağlantı noktaları arasındaki ilişki
/proc/self/mountinfo girdileriyle belirlenir. Dosya sistemi, bağlama noktası yolu ile
belirtilmelidir; aygıt adına (veya UUID) göre özyinelemeli ayırma desteklenmez. 2.37 sürümünden bu
yana, aynı bağlama noktasında bağlanmış birden fazla dosya sistemi olduğunda bunların tümü
ayrılabilmektedir.
-r, --read-only
Ayırma başarısız olursa dosya sistemini salt-okunur olarak yeniden bağlamayı dener.
-t, --types ds-türü[,...]
Eylemlerin yalnızca belirtilen türdeki dosya sistemlerinde gerçekleştirilmesi gerektiğini belirtir.
Virgülle ayrılmış bir liste halinde birden fazla tür belirtilebilir. Dosya sistemi türleri listesinin
önüne, belirtilen türlerin tümü için herhangi bir işlem yapılmaması gerektiğini belirtmek için "no"
eklenebilir. umount’un bağlı dosya sistemleri hakkındaki bilgileri çekirdekten (/proc/mounts) okuduğu
ve dosya sistemi adlarının /etc/fstab’da kullanılan dosya sistemi adlarından farklı olabileceği
unutulmamalıdır. (örneğin, "nfs4" ve "nfs").
-v, --verbose
Ayrıntı kipi.
-h, --help
Yardım metnini gösterir ve çıkar.
-V, --version
Sürüm bilgilerini gösterir ve çıkar.
AYRICALIKSIZ KULLANICILAR
Normalde, yalnızca root kullanıcısı dosya sistemlerini bağlayabilir. Ancak, /etc/fstab dosyasının ilgili
satırında user seçeneği varsa, herhangi bir kullanıcı ilgili dosya sistemini bağlayabilir. Ayrıntılar
için bkz: mount(8)
2.34 sürümünden beri, çekirdek bağlama tablosu kullanıcının kimliğini içeriyorsa, umount komutu fuse
dosya sistemleri için de ayırma işlemini gerçekleştirmekte kullanılabilir. Bu durumda fstab user= bağlama
seçeneği gerekli değildir.
2.35 sürümünden beri, kullanıcı izinleri dahili libmount güvenlik kurallarına göre yetersiz kaldığında
umount komutu çıkmaz ve suid izinlerini düşürüp normal root olmayan kullanıcı olarak devam eder. Bu, root
izinlerinin gerekli olmadığı (fuse dosya sistemleri, kullanıcı isimalanları gibi) kullanım durumlarını
desteklemek için kullanılabilir.
DÖNÜŞ AYGITI
umount komutu, /etc/mtab dosyasından bağımsız olarak mount(8) komutuyla ilklendirilmiş dönüş aygıtını
otomatik olarak ayırır.
Bu durumda, aygıt autoclear özelliği ile ilklendirilir (daha fazla ayrıntı için bkz: losetup(8)), aksi
takdirde --detach-loop seçeneğini veya losetup -d /dev/loop[N] komutunu kulanmak gerekir. autoclear
özelliği Linux 2.6.25’ten beri desteklenmektedir.
DIŞSAL ARAÇLAR
Dışsal ayırma araçları için sözdizimi:
umount.sonek {dizin|aygıt} [-flnrv] [-N isimalanı] [-t tür.alttür]
Burada, sonek dosya sistemi türüdür (veya mtab dosyasında uhelper= veya helper= ile belirtilen değerdir).
-t seçeneği alt tür desteği olan dosya sistemleri için kullanılır. Örnek:
umount.fuse -t fuse.sshfs
uhelper=değer imleci (ayrıcalıksız araç), sıradan kullanıcıların /etc/fstab içinde tanımlanmayan
(örneğin, udisks(8) ile bağlanmış bir aygıt için) bir bağlama noktasının bağlantısının kesilmesi
gerektiğinde /etc/mtab dosyasında görünebilir.
/etc/mtab dosyasındaki helper=ds-türü imleci, tüm ayırma isteklerini kullanıcı kimlikten bağımsız olarak
/sbin/umount.ds-türü aracına yönlendirir.
/etc/mtab dosyasının şu anda kullanımdan kaldırıldığı ve helper= ve diğer kullanıcı alanı bağlama
seçeneklerinin libmount tarafından sağlandığı unutulmamalıdır.
ORTAM DEĞİŞKENLERİ
LIBMOUNT_FSTAB=yol
fstab dosyasının öntanımlı yerini geçersiz kılar (suid için yok sayılır)
LIBMOUNT_MTAB=yol
mstab dosyasının öntanımlı yerini geçersiz kılar (suid için yok sayılır)
LIBMOUNT_DEBUG=all
libmount hata ayıklama çıktısı etkin olur
İLGİLİ DOSYALAR
/etc/fstab
bilinen dosya sistemleri tablosu
/etc/mtab
bağlı dosya sistemleri tablosu (kullanımdan kalktı, artık /proc/mounts dosyasına sembolik bağ oldu)
/proc/self/mountinfo
çekirdek tarafından üretilen bağlı dosya sistemleri tablosu
TARİHÇE
AT&T UNIX sürüm 6 bir umount komutu içeriyordu.
İLGİLİ BELGELER
mount(2), losetup(8), mount_namespaces(7), mount(8)
GERİBİLDİRİM
Hata bildirimleri için https://github.com/util-linux/util-linux/issues adresindeki hata izleyici
kullanılabilir.
YARARLANIM
umount komutu util-linux paketinin bir parçası olup Linux Çekirdek Arşivinden indirilebilir:
<https://www.kernel.org/pub/linux/utils/util-linux/>.
ÇEVİREN
© 2003 Yalçın Kolukısa
© 2022 Nilgün Belma Bugüner
Bu çeviri özgür yazılımdır: Yasaların izin verdiği ölçüde HİÇBİR GARANTİ YOKTUR.
Lütfen, çeviri ile ilgili bildirimde bulunmak veya çeviri yapmak için https://github.com/TLBP/manpages-
tr/issues adresinde "New Issue" düğmesine tıklayıp yeni bir konu açınız ve isteğinizi belirtiniz.
util-linux 2.38 17 Şubat 2022 UMOUNT(8)