İSİM

       blkid - blok aygıtının özniteliklerini basar/yerlerini belirler

KULLANIM

       blkid [ --label YAFTA | --uuid UUID ]
       blkid [--no-encoding --garbage-collect --list-one --cache-file DOSYA] [--output BİÇEM]
             [--match-tag YAFTA] [--match-token İSİM=DEĞER] AYGIT...
       blkid --probe [--offset KONUM] [--output BİÇEM] [--size BOYUT] [--match-tag YAFTA]
             [--match-types LİSTE] [--usages LİSTE] [--no-part-details] AYGIT...
       blkid --info [--output BİÇEM] [--match-tag YAFTA] AYGIT...

AÇIKLAMA

       blkid uygulaması, libblkid(3) kütüphanesinin komut satırı arayüzüdür. Bir blok aygıtının
       tuttuğu içerik türünü (örn. dosya sistemi veya takas) ve ayrıca içerik meta verilerinden
       (örn. LABEL veya UUID alanları) öznitelikleri (belirteçler, İSİM=DEĞER çiftleri)
       belirleyebilir.

       Blok aygıtları hakkında bilgi almak için lsblk(8) komutunun veya dosya sistemlerine genel
       bir bakış için lsblk --fs komutunun veya önceden bağlanmış dosya sistemlerinde arama
       yapmak için findmnt(8) komutunun kullanılması önerilir.

       Bilgi:
           lsblk(8) daha fazla bilgi ve çıktı biçimlendirme üzerinde daha iyi denetim sağlar,
           betiklerde kullanımı kolaydır ve gerçek bilgileri almak için root olmayı gerektirmez.
           blkid, bilgileri doğrudan aygıtlardan okur ve root olmayan kullanıcılar için önbelleğe
           alınmış doğrulanmamış bilgileri döndürür. blkid çoğunlukla sistem hizmetleri ve
           libblkid(3) işlevselliğini sınamak için tasarlanmıştır.

       AYGIT belirtildiğinde, yalnızca bu aygıttan gelen belirteçler görüntülenir. Komut
       satırında birden çok AYGIT belirtmek mümkündür. Hiçbiri aygıt belirtilmezse,
       /proc/partitions içinde görünen tüm bölümler veya bölümlenmemiş aygıtlar gösterilir.

       blkid’nin iki ana işlem şekli vardır: ya belirli bir İSİM=DEĞER çiftine sahip bir aygıtı
       arar ya da belirtilen bir veya daha fazla AYGIT için İSİM=DEĞER çiftlerini görüntüler.

       Güvenlik nedenleriyle blkid, sondalama sonucu çelişkili olan (çakışan birden çok dosya
       sistemi algılanırsa) tüm aygıtları sessizce yok sayar . Düşük seviyeli sondalama kipi
       (-p), bu durumda daha fazla bilgi ve ek çıkış durumu sağlar. Ayrıntılı bir liste elde
       etmek ve eski şeyleri (sihirli dizgeleri) aygıttan silmek için wipefs(8) kullanılması
       önerilir.

SEÇENEKLER

       BOYUT ve KONUM girdileri, KiB (=1024), MiB (=1024*1024) ve GiB, TiB, PiB, EiB, ZiB ve YiB
       veya KB (=1000), MB (=1000*1000), GB, TB, PB, EB, ZB ve YB gibi çarpımsal son ekler
       alabilir ("iB" isteğe bağlıdır, örneğin, "K" ile "KiB" aynı anlama gelir).

       -c, --cache-file DOSYA
           Öntanımlı önbellek dosyasından okumak yerine belirtilen önbellek DOSYAsından okur
           (daha fazla ayrıntı YAPILANDIRMA DOSYASI bölümüne bulunabilir). Temiz bir önbellekle
           başlanmak istenirse (yani, daha evvelce taranan ancak şu anda gerekmeyen aygıtların
           bildirilmemesi için), DOSYA olarak /dev/null belirtilebilir.

       -d, --no-encoding
           Yazdırılmayan karakterler kodlanmaz. Yazdırılmayan karakterler öntanımlı olarak ^ ve M
           gösterimiyle kodlanır. --output udev çıktı biçiminin devre dışı bırakılamayan farklı
           bir kodlama kullandığı unutulmamalıdır.

       -D, --no-part-details
           Düşük seviyeli sondalama kipinde bölümleme tablosundaki bilgi (PART_ENTRY_* yaftaları)
           basılmaz.

       -g, --garbage-collect
           Artık var olmayan aygıtları kaldırmak için blkid önbelleğinde çöp toplama etkinliği
           gerçekleştirir.

       -H, --hint TANIM
           Sondalama ipucunu belirler. İpuçları, sondalama işlevlerini örneğin başka bir konumu
           yoklamaya zorlamanın isteğe bağlı bir yoludur. Çok oturumlu UDF’de oturum konumunu
           belirlemek için şimdilik sadece "session_offset=SAYI" desteklenmektedir.

       -i, --info
           G/Ç sınırlamaları (diğer adıyla G/Ç topolojisi) hakkındaki bilgileri görüntüler.
           export çıktı biçemi otomatik olarak etkinleştirilir. Bu seçenek --probe seçeneği ile
           birlikte kullanılabilir.

       -k, --list-filesystems
           Bilinen tüm dosya sistemlerini ve RAID’leri listeler ve çıkar.

       -l, --list-one
           --match-token seçeneğiyle belirtilen arama girdileriyle eşleşen yalnızca bir aygıt
           aranır. Belirtilen arama girdileriyle eşleşen birden fazla aygıt varsa, en yüksek
           önceliğe sahip aygıt ve/veya belirtilen önceliğe sahip ilk aygıt döndürülür (bkz: udev
           açıklaması). Azalan öncelik sırasına göre aygıt türleri şunlardır: Aygıt Eşleyici,
           EVMS, LVM, MD ve son olarak normal blok aygıtları. Bu seçenek belirtilmezse, blkid
           arama girdileriyle eşleşen tüm aygıtları listeler.

           Bu seçenek, --match-token LABEL veya UUID belirteçleri ile kullanıldığında blkid’yi
           udev kullanmaya zorlar. Amaç, aynı etiketin birden fazla aygıt için kullanıldığı
           sistemlerde diğer araçlarla (mount(8) gibi) tutarlı çıktılar sağlamaktır.

       -L, --label YAFTA
           YAFTA dosya sistemi etiketini kullanan aygıtı arar; bu --list-one --output AYGIT
           --match-token LABEL=YAFTA’ya eşdeğerdir. Bu arama yöntemi, /dev/disk/by-label udev
           sembolik bağlarını güvenilir bir şekilde kullanabilir (sembolik bağları doğrulama
           olmadan kullanmanın güvenilir olmaması). --label seçeneği, udev olsun olmasın her
           sistemde çalışır.

           Ne yazık ki, e2fsprogs’taki özgün blkid, -o LİSTE ile eşanlamlı olarak -L seçeneğini
           kullanır. Daha iyi taşınabilirlik için betiklerde -L seçeneği yerine -l -o AYGIT -t
           LABEL=YAFTA ve -o LİSTE kullanılmalıdır.

       -n, --match-types LİSTE
           Sondalama işlevlerini, belirtilen virgül ayraçlı süperblok türleri (adları) listesiyle
           sınırlar. Yok sayılması gereken türleri belirtmek için liste öğelerinin önüne "no"
           eklenebilir. Örneğin bu komut

               blkid --probe --match-types vfat,ext3,ext4 /dev/sda1

           yalnızca vfat, ext3 ve ext4 dosya sistemlerini sondalarken

               blkid --probe --match-types nominix /dev/sda1

           komutu minix dosya sistemleri hariç desteklenen tüm dosya sistemlerini sondalar. Bu
           seçenek yalnızca --probe seçeneği ile birlikte kullanışlıdır.

       -o, --output BİÇEM
           Belirtilen çıktı BİÇEMi kullanılır. Değişkenlerin ve aygıtların sıralamasının
           değişebileceği unutulmamalıdır. Bkz: --match-tag. BİÇEM şunlardan biri olabilir:

           full
               tüm yaftalar basılır (öntanımlıdır)

           value
               yafta değerlerini basar

           list
               aygıtlar kullanıcı dostu biçemde basılır; bu çıktı biçemi düşük seviyeli sondalama
               için desteklenmez (--probe veya --info).

               lsblk(8) lehine, bu çıktı biçeminin kullanımı ÖNERİLMEMEKTEDİR.

           device
               Yalnızca aygıt isimlerini basar; bu çıktı biçemi --label ve --uuid seçenekleri
               için daima etkindir.

           udev
               udev ortamına kolay aktarım için anahtar="değer" çiftleri basar; anahtarların
               önüne ID_FS_ veya ID_PART_ önekleri getirilir. Değer, udev ortamı için güvenli
               olacak şekilde değiştirilebilir; düz ASCII, onaltılık öncelemler ve geçerli
               UTF-8’e izin verilir, kullanımına izin verilmeyen her şey (boşluklar dahil) ’_’
               ile değiştirilir. _ENC soneki içeren anahtarlar, güvenli olmayan karakterler için
               onaltılık öncelemleri kullanır.

               Daha fazla süperblok algılanırsa udev çıktısı ID_FS_AMBIVALENT etiketini döndürür
               ve boş bölümler de dahil olmak üzere tüm bölümler için daima ID_PART_ENTRY_*
               etiketlerini döndürür.

               Bu çıktı biçeminin kullanımı ÖNERİLMEMEKTEDİR.

           export
               Ortama kolay aktarım için anahtar="değer" çiftleri basar; bu çıktı biçemi, G/Ç
               sınırlamaları (--info seçeneği) istendiğinde otomatik olarak etkinleştirilir.

               Yazdırılamayan karakterler ^ ve M- gösterimiyle kodlanır ve güvensiz olması olası
               tüm karakterler ise öncelenir.

       -O, --offset KONUM
           Belirtilen tüm KONUMlarda sondalama yapılır (yalnızca --probe ile birlikte
           kullanışlıdır). Bu seçenek --info seçeneği ile birlikte kullanılabilir.

       -p, --probe
           Düşük seviyeli sondalama kipine geçer (arabelleği yok sayarak).

           Düşük seviyeli sondalamanın ayrıca bölüm tablosu türü (PTTYPE etiketi) ve bölümler
           (PART_ENTRY_* etiketleri) hakkında bilgi verdiği unutulmamalıdır. Düşük seviyeli
           sondalama tarafından üretilen etiket adları, dahili olarak libblkid(3) tarafından
           kullanılan adlara dayanır ve --probe olmadan elde edildiklerinden bunlar farklı
           olabilir (örneğin PART_ENTRY_UUID=’ye karşın PARTUUID=). Bkz: --no-part-details.

       -s, --match-tag YAFTA
           Belirtilen her aygıt için yalnızca YAFTA ile eşleşen belirteçleri gösterir. Çok sayıda
           --match-tag seçeneği belirtmek mümkündür. Hiçbir yafta belirtilmezse, basılan tüm
           belirteçler belirtilen aygıtlarla ilgili olur. Hiçbir belirteç gösterilmeksizin
           yalnızca arabelleğin temizlenmesi istenirse başka hiçbir seçenek belitilmeden yalnızca
           --match-tag none seçeneği kullanılmalıdır.

       -S, --size BOYUT
           Aygıt ya da dosyanın boyutunu geçersiz kılar (yalnızca --probe seçeneği ile birlikte
           yararlıdır).

       -t, --match-token İSİM=DEĞER
           DEĞER değerine sahip İSİM belirteçleri olan blok aygıtlarını araştırır ve bulunan
           aygıtları gösterir. TYPE, LABEL ve UUID İSİM için uygun değerlerdir. Komut satırında
           hiçbir aygıt belirtilmezse tüm blok aygıtları araştırılır, aksi takdirde yalnızca
           belirtilen aygıtlar araştırılır.

       -u, --usages LİSTE
           Sondalama işlevlerini belirtilen virgül ayraçlı "kullanım" türleri listesindeki
           türlerle sınırlar. Desteklenen "kullanım" türleri: filesystem, raid, crypto vb.
           Yoksayılmak istenen kullanım türleri "no" ile öncelenerek belirtilebilir. Örneğin,

               blkid --probe --usages filesystem,other /dev/sda1

           komutu tüm dosya sistemlerini ve diğerlerini (takas gibi) sondalarken

               blkid --probe --usages noraid /dev/sda1

           komutu RAID hariç desteklenen tüm biçemleri sondalar. Bu seçenek yalnızca --probe
           seçeneği ile birlikte yararlıdır.

       -U, --uuid UUID
           Belirtilen UUID’li dosya sistemini araştırır. Ayrıntılar için bkz: --label seçeneği.

       -h, --help
           Kullanım bilgilerini görüntüler ve çıkar.

       -V, --version
           Sürüm bilgilerini gösteriri ve çıkar..

ÇIKIŞ DURUMU

       Belirtilen aygıt veya belirtilen belirteç (--match-token) ile adreslenen aygıt bulunursa
       ve aygıt hakkında herhangi bir bilgi toplamak mümkünse, çıkış durumu olarak 0 döner.
       --match-token seçeneğinin çıktılanacak yaftaları etkilediği, ancak çıkış durumunu
       etkilemediği unutulmamalıdır.

       Belirtilen yafta yoksa veya (belirtilen) aygıtlar tanımlanamıyorsa ya da aygıt
       belirteçleri veya aygıt içeriği hakkında bilgi toplamak mümkün değilse çıkış durumu olarak
       2 döner.

       Kullanımdan kaynaklananlar ve diğer hatalarda çıkış durumu olarak 4 döner.

       Düşük seviyeli sondalama kipinde çelişkili bir sonuç elde edilirse çıkış durumu olarak 8
       döner.

YAPILANDIRMA DOSYASI

       /etc/blkid.conf yapılandırma dosyasının standart konumu BLKID_CONF ortam değişkeni ile
       geçersiz kılınabilir.. libblkid(3) kütüphanesi aşağıdaki seçeneklerle denetlenebilir:

       SEND_UEVENT=yes|no
           /dev/disk/by-{label,uuid,partuuid,partlabel}/ sembolik bağı aygıt üzerinde LABEL,
           UUID, PARTUUID veya PARTLABEL/ ile eşleşmediğinde uevent gönderir. "yes" öntanımlıdır.

       CACHE_FILE=KONUM
           Önbellek dosyasının konumunu geçersiz kılar. Bu atama BLKID_FILE ortam değişkeni ile
           geçersiz kılnabilir. KONUM için /run/blkid/blkid.tab veya /run dizini bulunmayan
           sistemlerde /etc/blkid.tab öntanımlıdır.

       EVALUATE=YÖNTEMLER
           LABEL ve UUID değerlendirme yöntemlerini tanımlar. Şimdilik, libblkid(3) kütüphanesi
           "udev" ve "scan" yöntemlerini desteklemektedir. Aralarına virgül konarak birden fazla
           yöntem belirtilebilir. "udev,scan" öntanımlıdır. "udev" yöntemi udev /dev/disk/by-*
           sembolik bağını kullanırken "scan" yöntemi /proc/partitions dosyasındaki tüm aygıt
           dosyalarını tarar.

ORTAM DEĞİŞKENLERİ

       LIBBLKID_DEBUG=all ile hata ayıklama çıktısı etkin olur.

YAZAN

       blkid Andreas Dilger tarafından libblkid(3) için yazıldı ve Theodore Ts’o ile Karel Zak
       tarafından geliştirildi.

İLGİLİ BELGELER

       libblkid(3), findfs(8), lsblk(8), wipefs(8)

GERİBİLDİRİM

       Hata bildirimleri için https://github.com/util-linux/util-linux/issues adresindeki hata
       izleyici kullanılabilir.

YARARLANIM

       blkid komutu util-linux paketinin bir parçası olup Linux Çekirdek Arşivinden
       indirilebilir: <https://www.kernel.org/pub/linux/utils/util-linux/>.

ÇEVİREN

       © 2022 Nilgün Belma Bugüner
       Bu çeviri özgür yazılımdır: Yasaların izin verdiği ölçüde HİÇBİR GARANTİ YOKTUR.
       Lütfen, çeviri ile ilgili bildirimde bulunmak veya çeviri yapmak için
       https://github.com/TLBP/manpages-tr/issues adresinde "New Issue" düğmesine tıklayıp yeni
       bir konu açınız ve isteğinizi belirtiniz.