Provided by: manpages-pl_0.5-1_all bug

NAZWA

       shutdown - wyłącza system

SKŁADNIA

       /sbin/shutdown [-akrhPHfFnc] [-t sek] czas [ostrzeżenie]

OPIS

       shutdown  w  bezpieczny sposób wyłącza system. Wszyscy zalogowani użytkownicy powiadamiani
       są o rozpoczętym wyłączaniu, zaś rozpoczynanie nowych  sesji  pracy  przez  login(1)  jest
       blokowane.   Możliwe  jest  zamknięcie  i wyłączenie systemu natychmiastowe lub po zadanym
       czasie. W pierwszej kolejności wszystkie procesy  powiadamiane  są  o  wyłączaniu  systemu
       sygnałem  SIGTERM. Daje to programom takim jak vi(1) czas na zachowanie edytowanego pliku,
       programom przetwarzającym pocztę i grupy dyskusyjne szansę  na  czyste  zakończenie  pracy
       itd.   shutdown  wykonuje  swe zadanie sygnalizując procesowi init prośbę o zmianę poziomu
       pracy.  Poziom pracy (runlevel) 0 używany jest do  zatrzymywania  systemu,  zaś  poziom  1
       służy  do  przełączenia  go w stan, w którym mogą być wykonywane zadania administracyjne i
       konserwacja systemu; jest to poziom domyślny  jeżeli  nie  podano  ani  flagi  -h  ani  -r
       polecenia   shutdown.    Jakie   czynności   wykonywane   są  podczas  zatrzymywania  bądź
       przeładowywania systemu możesz zobaczyć przeglądając odpowiednie dla danych poziomów pracy
       wpisy w pliku /etc/inittab.

OPCJE

       -a     Używa /etc/shutdown.allow.

       -k     Nie   wykonuje  faktycznego  wyłączenia;  wysyła  tylko  do  wszystkich  komunikaty
              ostrzegawcze.

       -r     Przeładowuje (ang. reboot) po wyłączeniu systemu.

       -h     Zatrzymuje lub wyłącza komputer po zamknięciu systemu.

       -P     Czynnością podejmowaną przy zatrzymaniu systemu jest wyłączenie komputera.

       -H     Modyfikator do opcji -h. Komputer jest zatrzymywany lub przełącza się  do  programu
              monitorującego  rozruch  (ang.  boot monitor), w systemach które to obsługują. Musi
              być użyte z opcją -h.

       -f     Pomija fsck (sprawdzanie systemów plików) podczas przeładowania.

       -F     Wymusza fsck przy przeładowaniu.

       -n     [PRZESTARZAŁE]  Nie  wywołuje  init(8)  do  wykonania  wyłączenia,  ale   robi   to
              samodzielnie. Odradza się używania tej opcji, zaś jej wyniki nie zawsze są zgodne z
              oczekiwaniami.

       -c     Anuluje już rozpoczęte wyłączanie systemu (nie działa z "shutdown now").  Przy  tej
              opcji  nie jest, oczywiście, możliwe podanie argumentu czas, ale można wprowadzić w
              wierszu poleceń komunikat wyjaśniający,  który  zostanie  przesłany  do  wszystkich
              użytkowników.

       -t sek Nakazuje  programowi  init(8)  odczekanie  sek  sekund  pomiędzy wysłaniem procesom
              ostrzeżenia i sygnału kill a zmianą na inny poziom pracy.

       czas   Kiedy wyłączyć system.

       ostrzeżenie
              Komunikat ostrzegawczy, jaki ma zostać wysłany do wszystkich użytkowników.

       Argument czas może posiadać różne  formaty.  Po  pierwsze,  może  to  być  czas  absolutny
       (ustalona  godzina) w formacie gg:mm, gdzie gg jest godziną (1 lub 2 cyfry)  a mm minutami
       godziny (dwucyfrowo). Po drugie, może być w formacie +m, gdzie  m  jest  liczbą  minut  do
       odczekania.  Słowo now (teraz) jest równoważnikiem +0.

       Jeśli  shutdown  wywoływany  jest  z  czasem  opóźnienia,  to  tworzy  plik sygnalizacyjny
       (advisory file) /run/nologin powodujący, że programy takie jak login(1) nie  zezwalają  na
       nowe  logowania  użytkowników. Plik jest tworzony pięć minut przed rozpoczęciem wyłączania
       systemu. Shutdown usuwa ten plik tylko wtedy,  gdy  zostanie  zatrzymany  przed  wysłaniem
       sygnału  do  init  (tj.  zostanie anulowany lub coś się nie udało). Usuwa go również przed
       wywołaniem init do zmiany poziomu pracy.

       Flaga -f  oznacza  "reboot  fast"  (szybkie  przeładowanie).  Tworzy  plik  sygnalizacyjny
       /fastboot, który może być testowany przez system przy ponownym uruchamianiu. Plik startowy
       rc może sprawdzać, czy powyższy plik  istnieje  i  decydować  o  zaniechaniu  uruchamiania
       fsck(1),  gdyż  system  został  wyłączony  prawidłowo.  Następnie proces startowy powinien
       usunąć /fastboot.

       Flaga -F oznacza "force fsck" (wymuś fsck). Tworzy plik sygnalizacyjny  /forcefsck,  który
       może  być  testowany  przez  system  przy  ponownym  uruchamianiu.  Plik  startowy rc może
       sprawdzać, czy powyższy plik istnieje i decydować  o  uruchomieniu  fsck(1)  ze  specjalną
       flagą  "force",  tak  by  zostały  sprawdzone  nawet poprawnie odmontowane systemy plików.
       Następnie proces startowy powinien usunąć /forcefsck.

       Flaga -n powoduje,  że  shutdown  nie  będzie  wywoływać  init,  ale  zabije  samodzielnie
       wszystkie  działające  procesy.   shutdown  wyłączy  następnie  obsługę  udziałów (quota),
       rozliczeń i obszaru wymiany (swap) oraz odmontuje wszystkie systemy plików.

KONTROLA DOSTĘPU

       shutdown  może  być  wywoływane  z  init(8),  gdy  zostaną  wciśnięte  magiczne   klawisze
       CTRL-ALT-DEL,  przez  utworzenie odpowiedniego wpisu w /etc/inittab. Oznacza to, że każdy,
       kto posiada fizyczny dostęp do klawiatury konsoli może wyłączyć system. By zapobiec takiej
       sytuacji,  shutdown  może  sprawdzać,  czy na jednej z wirtualnych konsoli zalogowany jest
       upoważniony użytkownik. Jeżeli shutdown zostanie wywołany z argumentem -a (proszę dodać go
       do  wywołania shutdown w /etc/inittab), to sprawdza czy istnieje plik /etc/shutdown.allow.
       Następnie porównuje  nazwy  użytkowników  z  tego  pliku  z  listą  osób  zalogowanych  na
       wirtualnej  konsoli  (z /var/run/utmp). Shutdown będzie kontynuować pracę tylko wtedy, gdy
       zalogowany jest jeden  z  upoważnionych  użytkowników  lub  root.   W  przeciwnym  wypadku
       wyświetli komunikat

       shutdown: no authorized users logged in
       [shutdown: brak zalogowanych upoważnionych użytkowników]

       na  (fizyczną)  konsolę  systemową.  Plik  /etc/shutdown.allow  zawiera  po  jednej nazwie
       (loginname) użytkownika w  wierszu.  Dozwolone  są  wiersze  puste  i  wiersze  komentarzy
       (poprzedzone znakiem #).  Obecnie dla tego pliku istnieje ograniczenie do 32 użytkowników.

       Proszę  zauważyć,  że  jeśli  plik  /etc/shutdown.allow  nie istnieje, to argument -a jest
       ignorowany.

ZATRZYMANIE CZY WYŁĄCZENIE

       Opcja -H ustawia jedynie zmienną środowiskową INIT_HALT programu init na  HALT,  natomiast
       opcja  -P  ustawia  ją na POWEROFF. Skrypt shutdown, który wywołuje halt(8), jako ostatnią
       rzecz w sekwencji wyłączającej, powinien  sprawdzić  te  zmienne  środowiskowe  i  wywołać
       halt(8)  z  prawidłowymi opcjami, aby miały one jakiekolwiek znaczenie. Debian 3.1 (sarge)
       obsługuje to.

PLIKI

       /fastboot
       /etc/inittab
       /etc/init.d/halt
       /etc/init.d/reboot
       /etc/shutdown.allow

BŁĘDY

       Wielu użytkowników zapomina o podaniu argumentu czas  i  jest  zakłopotana  komunikatem  o
       błędzie dawanym przez shutdown. Argument czas jest obowiązkowy; w 90 procentach przypadków
       argumentem tym będzie słowo now.

       Init może przechwycić CTRL-ALT-DEL i rozpocząć wyłączenia  jedynie  w  trybie  konsolowym.
       Jeśli działa X Window System, to serwer X przetwarza wszystkie wciskane klawisze. Niektóre
       środowiska X11 umożliwiają przechwycenie kombinacji CTRL-ALT-DEL,  ale  to,  co  dokładnie
       stanie się po użyciu tej sekwencji, zależy od danego środowiska.

       Shutdown  nie jest zaprojektowany do działania z setuid. Plik /etc/shutdown.allow nie jest
       używany w odniesieniu  do  osoby  wykonującej  shutdown,  sprawdza  on  JEDYNIE  kto  jest
       aktualnie zalogowany na konsoli/jednej z konsol.

AUTOR

       Miquel van Smoorenburg, miquels@cistron.nl

ZOBACZ TAKŻE

       fsck(8), init(8), halt(8), poweroff(8), reboot(8)

TŁUMACZENIE

       Autorami  polskiego tłumaczenia niniejszej strony podręcznika man są: Wojtek Kotwica (PTM)
       <wkotwica@post.pl> i Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>.

       Polskie tłumaczenie jest częścią projektu manpages-pl; uwagi, pomoc, zgłaszanie błędów  na
       stronie   http://sourceforge.net/projects/manpages-pl/.   Jest   zgodne   z  wersją   2.88
       oryginału.

                                        12 listopada 2003                             SHUTDOWN(8)