Provided by: manpages-pl-dev_0.7-2_all 
NAZWA
msgrcv, msgsnd - przekazywanie komunikatów kolejki Systemu V
SKŁADNIA
#include <sys/types.h>
#include <sys/ipc.h>
#include <sys/msg.h>
int msgsnd(int msqid, const void *msgp, size_t msgsz, int msgflg);
ssize_t msgrcv(int msqid, void *msgp, size_t msgsz, long msgtyp,
int msgflg);
OPIS
Wywołań systemowych msgsnd() i msgrcv() używa się do - odpowiednio - wysyłania
komunikatów do kolejki komunikatów i odbierania komunikatów z kolejki Systemu V. Aby
wysłać komunikat, proces wywołujący musi mieć uprawnienie do zapisu na kolejce
komunikatów, a aby odebrać komunikat - uprawnienie do odczytu kolejki.
Parametr msgp jest wskaźnikiem do zdefiniowanej przez proces wywołujący struktury, której
ogólna postać wygląda tak:
struct msgbuf {
long mtype; /* typ wiadomości, musi być > 0 */
char mtext[1]; /* dane wiadomości */
};
Pole mtext jest tablicą (lub inna strukturą) o rozmiarze określonym przez msgsz, będącym
nieujemną liczbą całkowitą. Dozwolone są komunikaty o zerowej długości (tzn.
niezawierające pola mtext). Wartość pola mtype musi być liczbą ściśle dodatnią, która może
służyć procesowi odbierającemu komunikaty do filtrowania kolejki (zobacz opis msgrcv()
poniżej).
msgsnd()
Wywołanie systemowe msgsnd() dołącza kopię komunikatu wskazywanego przez msgp do kolejki o
identyfikatorze określonym przez msqid.
Gdy w kolejce jest wystarczająco dużo miejsca, to msgsnd() natychmiast kończy się
pomyślnie. (Pojemność kolejki określona jest w polu msg_qbytes struktury danych
stowarzyszonej z kolejką. Podczas tworzenia kolejki polu temu jest przypisywana wartość
początkowa wynosząca MSGMNB bajtów, lecz ograniczenie to może zostać zmienione za pomocą
msgctl(2)). Kolejka komunikatów jest uważana za pełną w jednym z następujących przypadków:
* Dodanie nowego komunikatu do kolejki spowoduje, że suma bajtów w kolejki przekroczy
maksymalny rozmiar kolejki (pole msg_qbytes).
* Dodanie kolejnego komunikatu do kolejki spowoduje, że całkowita liczba komunikatów w
kolejce przekroczy maksymalny rozmiar kolejki (pole msg_qbytes). To sprawdzenie jest
konieczne aby zapobiec umieszczaniu w kolejce nieograniczonej liczby komunikatów o
zerowej długości. Choć takie komunikaty nie zawierają danych, to wciąż zajmują
(zablokowaną) pamięć jądra.
Jeśli w kolejce obecna jest niewystarczająca ilość wolnego miejsca, to domyślne
zachowaniem msgsnd() jest blokada do momentu uzyskania wolnej przestrzeni. Jeśli w msgflg
określono IPC_NOWAIT, to zamiast tego wywołanie zwróci błąd EAGAIN.
Wstrzymane wywołanie msgsnd() może się także nie powieść, jeżeli:
* kolejka zostanie usunięta z systemu - w tym przypadku wywołanie systemowe zgłosi błąd,
przypisując zmiennej errno wartość EIDRM;
* zostanie przechwycony sygnał - wtedy wywołanie to powoduje przypisanie zmiennej errno
wartości EINTR; patrz signal(7) (msgsnd() po przerwaniu przez obsługę sygnału nie jest
nigdy automatycznie restartowane, niezależnie od ustawienia znacznika SA_RESTART
podanego podczas ustanawiania funkcji obsługi sygnału).
Jeśli operacja zakończy się pomyślnie, to struktura danych opisująca kolejkę zostanie
zmodyfikowana w następujący sposób:
msg_lspid przypisany zostanie identyfikator procesu wykonującego tę operację.
msg_qnum zostanie zwiększone o 1.
msg_stime zostanie przypisany bieżący czas.
msgrcv()
Wywołanie systemowe msgrcv usuwa komunikat z kolejki określonej przez msqid i umieszcza go
w buforze wskazywanym przez parametr msgp.
Parametr msgsz określa maksymalny rozmiar w bajtach pola mtext struktury wskazywanej przez
parametr msgp. Jeśli dane komunikatu zajmują więcej bajtów niż msgsz, to wynik zależy od
tego, czy w msgflg przekazano znacznik MSG_NOERROR. Jeżeli podano MSG_NOERROR, to tekst
komunikatu zostanie obcięty (obcięta część zostanie utracona); jeżeli MSG_NOERROR nie
występuje, to komunikat nie jest usuwany z kolejki, a wywołanie systemowe kończy się
błędem, zwracając wartość -1 i ustawiając errno na E2BIG.
Jeżeli podano MSG_COPY w msgflg (zob. poniżej), parametr msgtyp określa rodzaj komunikatu
w następujący sposób:
* Jeśli msgtyp jest równy 0, to czytany jest pierwszy komunikat z kolejki.
* Jeśli msgtyp ma wartość większą niż 0, to z kolejki odczytywany jest pierwszy komunikat
o typie msgtyp, chyba że w parametrze msgflg zostanie ustawiony znacznik MSG_EXCEPT, co
spowoduje, że z kolejki zostanie odczytany pierwszy komunikat o typie różnym od msgtyp.
* Jeśli msgtyp ma wartość mniejszą niż 0, to z kolejki zostanie odczytany pierwszy
komunikat o najniższym numerze typu, mniejszym lub równym wartości bezwzględnej msgtyp.
Parametr msgflg jest maską bitową, utworzoną jako alternatywa (OR) zera lub więcej
następujących znaczników:
IPC_NOWAIT
Nie wstrzymuje pracy procesu, jeśli w kolejce nie ma komunikatów odpowiedniego
typu. Wywołanie systemowe zwróci wówczas błąd, przypisując zmiennej errno wartość
ENOMSG.
MSG_COPY (od Linuksa 3.8)
Nieniszcząco pobiega kopię komunikatu w pozycję porządkową w kolejce określoną
przez msgtyp (komunikaty są pomyślane do numerowania od 0).
Tę flagę należy podać w połączeniu z IPC_NOWAIT, co skutkuje tym, że jeśli w danej
pozycji nie ma dostępnego komunikatu, to wywołanie natychmiast zwraca błąd ENOMSG.
Ponieważ zmienia to znaczenie msgtyp w różny sposób, MSG_COPY i MSG_EXCEPT nie
mogą być podane równocześnie w msgflg.
Flaga MSG_COPY została dodana dla zaimplementowania w jądrze funkcji przywracania
do punktu kontrolnego (checkpoint-restore) i jest dostępna wyłącznie wtedy, jeśli
jądro zbudowano z opcją CONFIG_CHECKPOINT_RESTORE.
MSG_EXCEPT
Użyte z parametrem msgtyp większym od 0, spowoduje odczytanie z kolejki pierwszego
komunikatu o typie różnym od msgtyp.
MSG_NOERROR
Spowoduje obcięcie komunikatu, jeśli jego dane są dłuższe niż msgsz bajtów.
Jeśli w kolejce nie ma komunikatu spełniającego te warunki, a znacznik IPC_NOWAIT nie
został ustawiony w msgflg, to proces zostanie wstrzymany, dopóki nie nastąpi jedno z
poniższych zdarzeń:
* Komunikat odpowiedniego typu zostanie umieszczony w kolejce.
* Kolejka zostanie usunięta z systemu. W tym przypadku wywołanie systemowe zgłosi błąd,
przypisując zmiennej errno wartość EIDRM.
* Proces wywołujący przechwytuje sygnał. W takim przypadku wywołanie systemowe kończy się
niepowodzeniem, ustawiając errno na EINTR. (msgrcv() po przerwaniu przez obsługę sygnału
nie jest nigdy automatycznie restartowane, niezależnie od ustawienia znacznika
SA_RESTART podczas ustanawiania funkcji obsługi sygnału).
Jeśli operacja zakończy się pomyślnie, to struktura danych opisująca kolejkę zostanie
zmodyfikowana w następujący sposób:
msg_lrpid przyjmie wartość równą identyfikatorowi wołającego procesu
msg_qnum zostanie zmniejszone o 1.
msg_rtime zostanie przypisany bieżący czas.
WARTOŚĆ ZWRACANA
W przypadku niepowodzenia obydwa wywołania zwrócą -1 i przypiszą zmiennej errno wartość
określającą rodzaj błędu. W przeciwnym przypadku, msgsnd() zwróci 0, a msgrvc() zwróci
liczbę bajtów skopiowanych z kolejki do tablicy mtext.
BŁĘDY
Jeśli wywołanie msgsnd() się nie powiedzie, to zmienna errno przyjmie jedną z poniższych
wartości:
EACCES Proces wywołujący nie ma prawa do zapisu danej kolejki komunikatów, ani nie ma
ustawionego atrybutu CAP_IPC_OWNER.
EAGAIN Komunikat nie może zostać wysłany z powodu ograniczenia msg_qbytes dotyczącego
kolejki, a nie przekazano znacznika IPC_NOWAIT w parametrze mgsflg.
EFAULT Adres wskazywany przez msgp jest niedostępny.
EIDRM Kolejka komunikatów została usunięta.
EINTR Podczas oczekiwania na zwolnienie miejsca w kolejce, proces przechwycił sygnał.
EINVAL Niewłaściwa wartość msqid, mtype (powinna być dodatnia) lub msgsz (powinna być
większa lub równa 0 i mniejsza lub równa MSGMAX).
ENOMEM Brak w systemie pamięci na skopiowanie komunikatu wskazywanego przez msgp.
Jeśli wywołanie msgrcv() się nie powiedzie, to zmiennej errno zostanie przypisana jedna z
poniższych wartości:
E2BIG Tekst komunikatu jest dłuższy niż msgsz i nie ustawiono znacznika MSG_NOERROR w
parametrze msgflg.
EACCES Proces wywołujący nie ma prawa do odczytu danej kolejki komunikatów, ani nie ma
ustawionego atrybutu CAP_IPC_OWNER.
EFAULT Adres wskazywany przez msgp jest niedostępny.
EIDRM Proces oczekiwał na komunikat, ale w międzyczasie kolejka została usunięta.
EINTR Proces przechwycił sygnał podczas oczekiwania na odebranie komunikatu; patrz
signal(7).
EINVAL msqid był niepoprawny lub msgsz był mniejszy od 0.
EINVAL (od Linuksa 3.14)
msgflg określono jako MSG_COPY, ale nie IPC_NOWAIT.
EINVAL (od Linuksa 3.14)
msgflg określono jako MSG_COPY i MSG_EXCEPT.
ENOMSG Znacznik IPC_NOWAIT został przekazany w msgflg, ale w kolejce nie ma komunikatu
żądanego typu.
ENOMSG IPC_NOWAIT i MSG_COPY zostały określone w msgflg, a kolejka zawiera mniej niż
msgtyp komunikatów.
ENOSYS (od Linuksa 3.8)
MSG_COPY zostało określone w msgflg, a jądro zostało skonfigurowane bez opcji
CONFIG_CHECKPOINT_RESTORE.
ZGODNE Z
POSIX.1-2001, POSIX.1-2008, SVr4.
Znaczniki MSG_EXCEPT i MSG_COPY są charakterystyczne dla Linuksa, ich definicje można
pobrać przez zdefiniowane makra testującego funkcje _GNU_SOURCE.
UWAGI
Dołączenie <sys/types.h> i <sys/ipc.h> nie jest wymagane na Linuksie ani przez żadną z
wersji POSIX. Jednak niektóre stare implementacje wymagają dołączenia tych plików
nagłówkowych, SVID również dokumentuje ich dołączenie. Aplikacje które mają być przenośne
na tego typu stare systemy mogą wymagać dołączenia omawianych plików nagłówkowych.
Parametr msgp jest deklarowany jako struct msgbuf * w glibc 2.0 i glibc 2.1. W glibc 2.2 i
późniejszych jest deklarowany jako void *, zgodnie z wymaganiami SUSv2 i SUSv3.
Wywołania msgsnd() dotyczą następujące ograniczenia systemowe:
MSGMAX Maksymalny rozmiar tekstu komunikatu, w bajtach: (domyślna wartość: 8192 bajty).
Pod Linuksem ten limit można odczytać i modyfikować, używając pliku
/proc/sys/kernel/msgmax.
MSGMNB Maksymalna liczba bajtów która może być przechowywana w kolejce komunikatów
(domyślna wartość: 16384 bajtów). Pod Linuksem można ten limit odczytać i zmienić,
używając pliku /proc/sys/kernel/msgmnb. Proces uprzywilejowany (w Linuksie: proces
z przywilejem CAP_SYS_RESOURCE) może zwiększyć rozmiar kolejki komunikatów poza
MSGMNB za pomocą operacji IPC_SET msgctl(2).
W tej implementacji nie ma jawnego systemowego ograniczenia liczby komunikatów
przechowywanych w kolejce (MSGTQL) i na rozmiar obszaru (w bajtach) przeznaczonego na
komunikaty (MSGPOOL).
BŁĘDY
W Linuksie 3.13 i wcześniejszych, jeśli msgrcv() było wywołane ze znacznikiem MSG_COPY,
lecz bez IPC_NOWAIT, a kolejka komunikatów zawierała mniej niż msgtyp komunikatów, to
wywołanie było zablokowane aż do zapisania kolejnego komunikatu do kolejki. W tym momencie
wywołanie zwracało kopię komunikatu bez względu na to czy komunikat był w pozycji msgtyp.
Błąd ten został naprawiony w jądrze Linux 3.14.
Podanie zarówno w msgflg zarówno MSG_COPY jak i MSC_EXCEPT jest błędem logicznym (ponieważ
oba te znaczniki wymagają innej interpretacji msgtyp). W Linuksie 3.13 błąd ten nie był
diagnozowany przez msgsrv(). Zostało to naprawione w jądrze Linux 3.14.
PRZYKŁAD
Program poniżej demonstruje użycie msgsnd() i msgrcv().
Przykładowy program jest początkowo uruchomiony z opcją -s, aby wysłać komunikat, a
następnie ponownie z opcją -r, aby otrzymać komunikat.
Poniższa sesja powłoki pokazuje przykładowy przebieg programu:
$ ./a.out -s
sent: a message at Wed Mar 4 16:25:45 2015
$ ./a.out -r
message received: a message at Wed Mar 4 16:25:45 2015
Źródło programu
#include <stdio.h>
#include <stdlib.h>
#include <string.h>
#include <time.h>
#include <unistd.h>
#include <errno.h>
#include <sys/types.h>
#include <sys/ipc.h>
#include <sys/msg.h>
struct msgbuf {
long mtype;
char mtext[80];
};
static void
usage(char *prog_name, char *msg)
{
if (msg != NULL)
fputs(msg, stderr);
fprintf(stderr, "Uzycie: %s [opcje]\n", nazwa_prog);
fprintf(stderr, "Opcje:\n");
fprintf(stderr, "-s wysyła komunikat przez msgsnd()\n");
fprintf(stderr, "-r odczytuje komunikat przez msgrcv()\n");
fprintf(stderr, "-t typ komunikatu (domyślnie: 1)\n");
fprintf(stderr, "-k klucz kolejki komunikatu (domyślnie: 1234)\n");
exit(EXIT_FAILURE);
}
static void
send_msg(int qid, int msgtype)
{
struct msgbuf msg;
time_t t;
msg.mtype = msgtype;
time(&t);
snprintf(msg.mtext, sizeof(msg.mtext), "wiadomość o %s",
ctime(&t));
if (msgsnd(qid, (void *) &msg, sizeof(msg.mtext),
IPC_NOWAIT) == -1) {
perror("błąd msgsnd");
exit(EXIT_FAILURE);
}
printf("wysłano: %s\n", msg.mtext);
}
static void
get_msg(int qid, int msgtype)
{
struct msgbuf msg;
if (msgrcv(qid, (void *) &msg, sizeof(msg.mtext), msgtype,
MSG_NOERROR | IPC_NOWAIT) == -1) {
if (errno != ENOMSG) {
perror("msgrcv");
exit(EXIT_FAILURE);
}
printf("Brak komunikatu dostępnego dla msgrcv()\n");
} else
printf("komunikat otrzymano: %s\n", msg.mtext);
}
int
main(int argc, char *argv[])
{
int qid, opt;
int mode = 0; /* 1 = wysłanie, 2 = otrzymanie */
int msgtype = 1;
int msgkey = 1234;
while ((opt = getopt(argc, argv, "srt:k:")) != -1) {
switch (opt) {
case 's':
mode = 1;
break;
case 'r':
mode = 2;
break;
case 't':
msgtype = atoi(optarg);
if (msgtype <= 0)
usage(argv[0], "opcja -t musi być większa od 0\n");
break;
case 'k':
msgkey = atoi(optarg);
break;
default:
usage(argv[0], "Nierozpoznana opcja\n");
}
}
if (mode == 0)
usage(argv[0], "musi być opcją -s albo -r\n");
qid = msgget(msgkey, IPC_CREAT | 0666);
if (qid == -1) {
perror("msgget");
exit(EXIT_FAILURE);
}
if (mode == 2)
get_msg(qid, msgtype);
else
send_msg(qid, msgtype);
exit(EXIT_SUCCESS);
}
ZOBACZ TAKŻE
msgctl(2), msgget(2), capabilities(7), mq_overview(7), svipc(7)
O STRONIE
Angielska wersja tej strony pochodzi z wydania 4.07 projektu Linux man-pages. Opis
projektu, informacje dotyczące zgłaszania błędów, oraz najnowszą wersję oryginału można
znaleźć pod adresem https://www.kernel.org/doc/man-pages/.
TŁUMACZENIE
Autorami polskiego tłumaczenia niniejszej strony podręcznika man są: Rafał Lewczuk (PTM)
<R.Lewczuk@elka.pw.edu.p>, Andrzej Krzysztofowicz (PTM) <ankry@mif.pg.gda.pl>, Robert
Luberda <robert@debian.org> i Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>.
Polskie tłumaczenie jest częścią projektu manpages-pl; uwagi, pomoc, zgłaszanie błędów na
stronie http://sourceforge.net/projects/manpages-pl/. Jest zgodne z wersją 4.07
oryginału.