Provided by: manpages-pl-dev_0.7-2_all 
NAZWA
semctl - sterowanie semaforami Systemu V
SKŁADNIA
#include <sys/types.h>
#include <sys/ipc.h>
#include <sys/sem.h>
int semctl(int semid, int semnum, int cmd, ...);
OPIS
semctl() wykonuje operację sterującą określoną przez cmd na zestawie semaforów Systemu V
określonym przez semid lub na semaforze o numerze semnum z tego zestawu. (Numeracja
semaforów w zestawie semaforów zaczyna się od 0).
W zależności od cmd funkcja przyjmuje trzy lub cztery argumenty. Jeśli są cztery, to
czwarty jest typu union semun. Program wywołujący musi zdefiniować tę unię jako:
union semun {
int val; /* Wartość dla SETVAL */
struct semid_ds *buf; /* Bufor dla IPC_STAT, IPC_SET */
unsigned short *array; /* Tablica dla GETALL, SETALL */
struct seminfo *__buf; /* Bufor dla IPC_INFO
(specyficzne dla Linuksa) */
};
Struktura danych semid_ds jest zdefiniowana w <sys/sem.h> następująco:
struct semid_ds {
struct ipc_perm sem_perm; /* Prawa dostępu */
time_t sem_otime; /* Czas ostatniej operacji semop */
time_t sem_ctime; /* Czas ostatniej zmiany */
unsigned long sem_nsems; /* Liczba semaforów w zestawie */
};
Struktura ipc_perm jest zdefiniowana następująco (wyróżnione pola można ustawić za pomocą
IPC_SET):
struct ipc_perm {
key_t __key; /* Klucz podany w semget(2) */
uid_t uid; /* Efektywny UID właściciela */
gid_t gid; /* Efektywny GID właściciela */
uid_t cuid; /* Efektywny UID twórcy */
gid_t cgid; /* Efektywny GID twórcy */
unsigned short mode; /* Uprawnienia */
unsigned short __seq; /* Numer sekwencji */
};
Poprawne wartości parametru cmd to:
IPC_STAT Kopiuje informacje ze struktury kontrolnej jądra skojarzonej z semid do
struktury semid_ds wskazywanej przez arg.__buf. Argument semnum jest ignorowany.
Wywołujący musi mieć uprawnienie odczytu zestawu semaforów.
IPC_SET Zapisuje wartości niektórych pól struktury semid_ds wskazywanej przez arg.__buf
do struktury danych jądra powiązanej z tym zestawem semaforów, aktualizując
także pole sem_ctime. Następujące pola mogą być zmieniane: sem_perm.uid,
sem_perm.gid oraz (9 najmniej znaczących bitów pola) sem_perm.mode. Efektywny
identyfikator użytkownika procesu wywołującego musi być równy identyfikatorowi
właściciela (sem_perm.uid) lub twórcy (sem_perm.cuid) segmentu pamięci dzielonej
albo proces wywołujący musi być uprzywilejowany. Argument semnum jest
ignorowany.
IPC_RMID Usuwa natychmiast zestaw semaforów. Wznawia wszystkie procesy zablokowane w
wywołaniu semop(2) (wywołanie to zasygnalizuje błąd i ustawi zmienną errno na
EIDRM). Efektywny identyfikator użytkownika procesu wywołującego musi odpowiadać
twórcy lub właścicielowi zestawu semaforów albo proces wywołujący musi być
uprzywilejowany. Argument semnum jest pomijany.
IPC_INFO (specyficzne dla Linuksa)
Zwraca w strukturze, na którą wskazuje arg.__buf, informacje o systemowych
ograniczeniach i parametrach semaforów. Struktura jest typu seminfo i jest
zdefiniowana w <sys/shm.h>, pod warunkiem, że zdefiniowano również makro
_GNU_SOURCE:
struct seminfo {
int semmap; /* Liczba wpisów w mapie semaforów
nieużywane przez jądro */
int semmni; /* Maksymalna liczba zestawów semaforów */
int semmns; /* Maksymalna liczba semaforów we wszystkich
zestawach semaforów */
int semmnu; /* Maksymalna liczba struktur wycofania (undo)
w systemie; nieużywane przez jądro*/
int semmsl; /* Maksymalna liczba semaforów
w zestawie */
int semopm; /* Maksymalna liczba operacji dla
semop(2) */
int semume; /* Maksymalna liczba wpisów wycofania (undo)
procesu; nieużywane przez jądro */
int semusz; /* Rozmiar struktury sem_undo */
int semvmx; /* Maksymalna wartość semafora */
int semaem; /* Maksymalna wartość możliwa do zapamiętania
dla regulacji semafora (SEM_UNDO) */
};
Ustawienia semmsl, semmns, semopm oraz semmni można zmienić za pomocą plików w
/proc/sys/kernel/sem; szczegóły można znaleźć w podręczniku proc(5).
SEM_INFO (specyficzne dla Linuksa)
Zwraca strukturę seminfo zawierającą te same informacje co w przypadku IPC_INFO,
z tym wyjątkiem, że w następujących polach zwracane są informacje o zasobach
systemowych wykorzystywanych przez semafory: pole semusz zwraca liczbę zestawów
semaforów istniejących obecnie w systemie; pole semaem zwraca całkowitą liczbę
semaforów we wszystkich zestawach semaforów w systemie.
SEM_STAT (specyficzne dla Linuksa)
Zwraca strukturę semid_ds, taką jak dla IPC_STAT. Jednakże parametr semid nie
jest identyfikatorem segmentu, ale indeksem wewnętrznej tablicy jądra
przechowującej informacje o wszystkich segmentach zestawach semaforów w
systemie.
GETALL Zwraca (bieżącą) wartość semval dla wszystkich semaforów z zestawu, umieszczając
je w tablicy arg.array. Argument semnum jest pomijany. Proces wywołujący musi
mieć prawa do odczytu zestawu semaforów.
GETNCNT Zwraca wartość semncnt skojarzoną z semaforem numer semnum (tzn. liczbę procesów
oczekujących na zwiększenie się wartości semval skojarzonej z semaforem numer
semnum). Proces wywołujący musi mieć prawa do odczytu zestawu semaforów.
GETPID Zwraca wartość sempid skojarzoną z semaforem o numerze semnum w zestawie. Jest
to identyfikator procesu, który wykonał ostatnią operację na tym semaforze (ale
zob. UWAGI). Proces wywołujący musi mieć prawa do odczytu zestawu semaforów.
GETVAL Zwraca wartość semval semafora o numerze semnum w zestawie semaforów. Proces
wywołujący musi mieć prawa do odczytu zestawu semaforów.
GETZCNT Zwraca wartość semzcnt skojarzoną z semaforem o numerze semnum w zestawie (tzn.
liczbę procesów oczekujących na osiągnięcie przez semafor o numerze semnum
wartości 0). Proces wywołujący musi mieć prawa do odczytu zestawu semaforów.
SETALL Przypisuje wartości semval wszystkim semaforom zestawu, korzystając z tablicy
arg.array, jednocześnie aktualizuje pole sem_ctime struktury semid_ds
skojarzonej z zestawem. Wpisy wycofania (undo; patrz semop(2)) są czyszczone dla
wszystkich zmienianych semaforów we wszystkich procesach. Jeżeli zmiany wartości
semaforów pozwoliłyby na odblokowanie procesów oczekujących w wywołaniach
semop(2), to te procesy są wznawiane. Argument semnum jest pomijany. Proces
wywołujący musi mieć prawa do modyfikacji (zapisu) zestawu semaforów.
SETVAL Przypisuje wartość semval do arg.val semafora o numerze semnum w zestawie,
aktualizując jednocześnie pole sem_ctime struktury semid_ds skojarzonej z
zestawem semaforów. Wpisy wycofania (undo) są czyszczone dla zmienianych
semaforów we wszystkich procesach. Jeżeli zmiany wartości semaforów pozwoliłyby
na odblokowanie procesów oczekujących w wywołaniach semop(2), to te procesy są
wznawiane. Proces wywołujący funkcję musi mieć prawa do modyfikacji zestawu
semaforów.
WARTOŚĆ ZWRACANA
W razie błędu semctl() zwraca -1, a zmiennej errno zostanie nadana wartość określająca
rodzaj błędu.
W przeciwnym przypadku zwrócona zostanie nieujemna wartość zależna od parametru cmd:
GETNCNT wartość semncnt.
GETPID wartość sempid.
GETVAL wartość semval.
GETZCNT wartość semzcnt.
IPC_INFO indeks najwyższego używanego wpisu w wewnętrznej tablicy jądra przechowującej
informacje o wszystkich zestawach semaforów. (Informacji tej można użyć w
operacjach SEM_STAT, aby otrzymać informacje o wszystkich zestawach semaforów w
systemie).
SEM_INFO tak jak IPC_INFO.
SEM_STAT identyfikator zestawu semaforów, którego indeks został podany w semid.
Dla wszystkich pozostałych wartości cmd w razie pomyślnego zakończenia zwracane jest 0.
BŁĘDY
Po niepomyślnym zakończeniu, zmienna errno przyjmie jedną z następujących wartości:
EACCES Parametr cmd ma jedną z wartości GETALL, GETPID, GETVAL, GETNCNT, GETZCNT,
IPC_STAT, SEM_STAT, SETALL lub SETVAL, a proces wywołujący nie ma wystarczających
uprawnień do działania na zbiorze semaforów oraz nie ma ustawionego atrybutu
CAP_IPC_OWNER.
EFAULT Adres wskazywany przez arg.buf lub arg.array jest niedostępny.
EIDRM Zestaw semaforów został usunięty.
EINVAL Niepoprawna wartość parametru cmd lub semid. Albo: w przypadku operacji SEM_STAT
wartość indeksu podana w parametrze semid odwoływała się do obecnie nieużywanego
elementu tablicy.
EPERM Parametr cmd jest równy IPC_SET lub IPC_RMID, ale identyfikator efektywnego
użytkownika procesu wywołującego nie jest twórcą (określonym w sem_perm.cuid) ani
właścicielem (określonym w sem_perm.uid) zestawu semaforów, a proces nie ma
ustawionego atrybutu CAP_SYS_ADMIN.
ERANGE Argument cmd ma wartość SETALL lub SETVAL, ale przekazywana wartość semafora semval
(dla któregoś z semaforów zestawu) jest mniejsza od 0 lub większa od wartości
ograniczenia systemowego SEMVMX.
ZGODNE Z
POSIX.1-2001, POSIX.1-2001, SVr4.
POSIX.1 określa pole sem_nsems struktury semid_ds jako będące typu unsigned short i tak
też jest ono zdefiniowane w większości systemów. Tak było również w Linuksie 2.2 i
wcześniejszych, lecz od Linuksa 2.4 pole to jest typu unsigned long.
UWAGI
Dołączenie <sys/types.h> i <sys/ipc.h> nie jest wymagane na Linuksie ani przez żadną z
wersji POSIX. Jednak niektóre stare implementacje wymagają dołączenia tych plików
nagłówkowych, SVID również dokumentuje ich dołączenie. Aplikacje które mają być przenośne
na tego typu stare systemy mogą wymagać dołączenia omawianych plików nagłówkowych.
Operacje IPC_INFO, SEM_STAT oraz SEM_INFO są używane przez program ipcs(1) w celu
dostarczenia informacji o zajmowanych zasobach. W przyszłości operacje te mogą zostać
zmodyfikowane lub przeniesione do interfejsu systemu plików /proc.
Niektóre pola struktury struct semid_ds były w Linuksie 2.2 typu short, ale stały się typu
long w Linuksie 2.4. Aby to wykorzystać, powinna wystarczyć rekompilacja pod glibc-2.1.91
lub nowszą. (Jądro rozróżnia stare wywołania od nowych za pomocą znacznika IPC_64 w cmd).
We wcześniejszych wersjach biblioteki glibc unia semun była zdefiniowana w <sys/sem.h>,
jednakże POSIX.1 wymaga, żeby to program wywołujący definiował tę unię. Wersje glibc,
które nie definiują tej unii, definiują makro _SEM_SEMUN_UNDEFINED w <sys/sem.h>.
Na wywołanie semctl() wpływa następujące ograniczenie systemowe dotyczące zbioru
semaforów:
SEMVMX Maksymalna wartość semval: zależna od implementacji (32767).
W celu uzyskania lepszej przenośności, najlepiej zawsze wywoływać semctl() z czterema
argumentami.
Wartość sempid
POSIX.1 definiuje sempid jako "identyfikator procesu ostatniej operacji" na semaforze i
wprost zauważa, że wartość tak jest ustawiana przez pomyślne wywołanie semop(2), z
implikacją, że żaden inny interfejs nie wpływa na wartość sempid.
Choć niektóre implementacje są zgodne z zachowaniem opisanym w POSIX.1, to inne nie są
(błąd prawdopodobnie leży tu w specyfikacji POSIX.1, jako że nie zauważyła ona tylu
przykładów istniejących implementacji). Różne inne implementacje aktualizują sempid
również przy innych operacjach aktualizujących wartość semafora: operacjach SETVAL i
SETALL, jak również dostosowaniach semafora wykonywanych przy zakończeniu procesu jako
konsekwencji użycia flagi SEM_UNDO (zob. semop(2)).
Linux aktualizuje sempid również przy operacjach SETVAL i dostosowaniach semafora. Jednak,
nieco niekonsekwentnie, do wersji 4.5 włącznie, Linux nie aktualizował sempid przy
operacjach SETALL. Skorygowano to w Linuksie 4.6.
ZOBACZ TAKŻE
ipc(2), semget(2), semop(2), capabilities(7), sem_overview(7), svipc(7)
O STRONIE
Angielska wersja tej strony pochodzi z wydania 4.07 projektu Linux man-pages. Opis
projektu, informacje dotyczące zgłaszania błędów, oraz najnowszą wersję oryginału można
znaleźć pod adresem https://www.kernel.org/doc/man-pages/.
TŁUMACZENIE
Autorami polskiego tłumaczenia niniejszej strony podręcznika man są: Rafał Lewczuk (PTM)
<R.Lewczuk@elka.pw.edu.p>, Andrzej Krzysztofowicz (PTM) <ankry@mif.pg.gda.pl>, Robert
Luberda <robert@debian.org> i Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>.
Polskie tłumaczenie jest częścią projektu manpages-pl; uwagi, pomoc, zgłaszanie błędów na
stronie http://sourceforge.net/projects/manpages-pl/. Jest zgodne z wersją 4.07
oryginału.