Provided by: manpages-pl_4.18.1-1_all bug

NAZWA

       chattr - zmienia atrybuty plików w linuksowym systemie plików

SKŁADNIA

       chattr [ -RVf ] [ -v wersja ] [ -p projekt ] [ tryb ] pliki...

OPIS

       chattr zmienia atrybuty plików w linuksowym systemie plików.

       The format of a symbolic mode is +-=[aAcCdDeFijmPsStTux].

       The  operator '+' causes the selected attributes to be added to the existing attributes of
       the files; '-' causes them to be removed; and '=' causes them to be  the  only  attributes
       that the files have.

       The letters 'aAcCdDeFijmPsStTux' select the new attributes for the files: append only (a),
       no atime updates (A), compressed (c), no copy on  write  (C),  no  dump  (d),  synchronous
       directory  updates  (D),  extent  format  (e),  case-insensitive  directory  lookups  (F),
       immutable (i), data journaling (j), don't compress  (m),  project  hierarchy  (P),  secure
       deletion  (s),  synchronous  updates  (S), no tail-merging (t), top of directory hierarchy
       (T), undeletable (u), and direct access for files (x).

       The following attributes are read-only, and may be listed by lsattr(1) but not modified by
       chattr: encrypted (E), indexed directory (I), inline data (N), and verity (V).

       Not all flags are supported or utilized by all file systems; refer to file system-specific
       man  pages  such  as  btrfs(5),  ext4(5),  mkfs.f2fs(8),  and  xfs(5)    for   more   file
       system-specific details.

OPCJE

       -R     Rekurencyjna zmiana atrybutów katalogów i ich zawartości.

       -V     Tryb szczegółowy komunikatów chattr oraz wypisanie wersji programu.

       -f     Wyłącza wyświetlanie większości komunikatów o błędach.

       -v wersja
              Ustawia wersję pliku/numer pokolenia (generation number).

       -p projekt
              Ustawia numer projektu pliku.

ATRYBUTY

       a      Plik  z  ustawionym  atrybutem  a  może  być  otwierany  do  zapisu  tylko w trybie
              dopisywania.   Jedynie   superużytkownik   lub   proces    posiadający    możliwosć
              CAP_LINUX_IMMUTABLE może ustawić lub zdjąć ten atrybut.

       A      Gdy  modyfikowany  jest  plik  z ustawionym atrybutem A, jego rekord atime nie jest
              zmieniany. Pozwala to uniknąć sporej ilości dyskowych  operacji  wejścia/wyjścia  w
              systemach zainstalowanych na laptopach.

       c      Plik z ustawionym atrybutem c jest automatycznie kompresowany na dysku przez jądro.
              Odczyt tego pliku zwraca zdekompresowane dane. Zapis do  pliku  powoduje  kompresję
              danych  przed  zapisaniem  ich  na dysku. Uwaga: proszę zapoznać się z rozdziałem o
              błędach i ograniczeniach na końcu niniejszego dokumentu. Uwaga: w przypadku  btrfs,
              po  ustawieniu  flagi  c nie da się ustawić flagi C. Występuje też konflikt z opcją
              montowania btrfs nodatasum).

       C      Plik z atrybutem C nie jest przedmiotem aktualizacji kopiowania przy zapisie. Flaga
              jest  obsługiwana wyłącznie w systemach przeprowadzających kopiowanie przy zapisie.
              Uwaga: w btrfs flaga ta powinna być ustawiana dla pustych i  nowych  plików.  Jeśli
              zostanie  ustawiona  dla  pliku mającego bloki danych, nie jest zdefiniowane, kiedy
              bloki przypisane do pliku będą w pełni stabilne.  Jeśli  flaga  jest  ustawiona  na
              katalogu,  nie  ma  wpływu na sam katalog, lecz wszystkie nowe pliki w nim tworzone
              będą miały ustawiony atrybut No_COW. Gdy ustawiona jest flaga C, nie można  ustawić
              flagi c.

       d      Plik  z  ustawionym  atrybutem  d  nie  jest  kandydatem  do  archiwizacji, podczas
              uruchamiania programu dump(8).

       D      Gdy modyfikowany jest katalog z ustawionym atrybutem D,  zmiany  są  zapisywane  na
              dysk  synchronicznie;  jest to równoznaczne z opcją montowania "dirsync", dotyczącą
              określonego zbioru plików.

       e      Atrybut e wskazuje, że plik używa ekstentów do mapowania bloków na dysku. Nie  może
              być usunięty przez chattr(1).

       E      Plik,  katalog  lub  dowiązanie  symboliczne  z atrybutem E jest zaszyfrowany przez
              system plików. Nie da się go ustawić ani zresetować za pomocą chattr(1), choć można
              go wyświetlić programem lsattr(1).

       F      Katalog  z  ustawionym  atrybutem  F  wskazuje,  że  wszystkie wyszukiwania ścieżek
              wewnątrz niego są wykonywane bez zwracania uwagi na wielkość znaków. Atrybut  można
              zmienić  wyłącznie  w  pustych  katalogach,  w  systemach plików z włączoną funkcją
              casefold.

       i      Plik z atrybutem i nie może być zmieniany: nie może być kasowany ani nie  może  być
              zmieniana  jego  nazwa,  nie  można  tworzyć  do  niego  dowiązań,  większość  jego
              metadanych nie da się zmienić oraz niemożliwe jest otwarcie go w trybie do  zapisu.
              Jedynie  superużytkownik  i  proces  posiadający możliwość CAP_LINUX_IMMUTABLE może
              ustawić lub zdjąć ten atrybut.

       I      Atrybut I jest używany przez  kod  h-drzew  do  wskazania,  że  dany  katalog  jest
              indeksowany  za  pomocą  haszowanych drzew. Nie może być ustawiony ani zdjęty przez
              chattr(1), choć może być wyświetlony przez lsattr(1).

       j      Wszystkie dane z pliku z ustawionym atrybutem j zostaną zapisane do dziennika  ext3
              lub  ext4  przed  zapisaniem ich do pliku, o ile system plików został zamontowany z
              opcją "data=ordered" lub "data=writeback" i posiada  dziennik.  Gdy  system  plików
              jest zamontowany z opcją "data=journal", wszystkie dane są zapisywane do dziennika,
              więc ten atrybut nie ma znaczenia. Jedynie  superużytkownik  i  proces  posiadający
              możliwość CAP_LINUX_IMMUTABLE może ustawić lub zdjąć ten atrybut.

       m      Plik  z  atrybutem  m  jest  nie jest kompresowany w systemach plików obsługujących
              kompresję po pliku.

       N      Plik z atrybutem N wskazuje że plik przechowuje dane bezpośrednio w i-węźle. Nie da
              się  go  ustawić  ani zdjąć za pomocą chattr(1), choć można go wyświetlić programem
              lsattr(1).

       P      Katalog z  ustawionym  atrybutem  P,  będzie  wymuszał  hierarchiczną  strukturę  z
              identyfikatorem  projektu.  Pliki  i  katalogi utworzone w tym katalogu odziedziczą
              jego  identyfikator  projektu.   Ograniczone  są  operacje  zmian   nazw   -   przy
              przenoszeniu  pliku  lub katalogu do innego katalogu identyfikatory projektów muszą
              się zgadzać. Dodatkowo dowiązanie twarde do pliku  można  utworzyć  tylko  wówczas,
              jeśli identyfikator projektu dla pliku i jego katalogu docelowego są zgodne.

       s      Gdy plik z ustawionym atrybutem s zostanie skasowany, jego bloki zostają wyzerowane
              i zapisane z powrotem na dysku. Uwaga: proszę zapoznać się z rozdziałem o błędach i
              ograniczeniach na końcu niniejszego dokumentu.

       S      Gdy  modyfikowany  jest plik z ustawionym atrybutem S, zmiany są zapisywane na dysk
              synchronicznie;  jest  to  równoznaczne  z  opcją  montowania   "sync",   dotyczącą
              określonego zbioru plików.

       t      Plik  z  atrybutem  t  nie  będzie  miał częściowego fragmentu bloku na końcu pliku
              uwspólnionego  z  innymi  plikami  (na  systemach  plików  wspierających   łączenie
              końcówek).  Jest  to  niezbędne  dla  programów  takich  jak  LILO,  które dokonują
              bezpośredniego odczytu z systemu plików i które nie rozumieją plików o  połączonych
              końcówkach.  Uwaga:  w  chwili pisania tego tekstu systemy plików ext2, ext3 i ext4
              nie obsługują (jeszcze, oprócz bardzo eksperymentalnych łatek) łączenia końcówek.

       T      Katalog z atrybutem T zostanie uznany za będący na szczycie hierarchii katalogów na
              potrzeby  alokatora  bloków Orlov. Jest to wskazówka dla alokatora bloków używanego
              przez ext3 i ext4, że podkatalogi znajdujące się poniżej nie są ze sobą powiązane i
              dlatego  powinny  być  rozmieszczone  w  innych miejscach do celów alokacji. Dobrym
              pomysłem jest  np.  ustawienie  atrybutu  "T"  dla  katalogu  /home,  dzięki  czemu
              /home/jasiek  i  /home/marysia  będą  położone  w  oddzielnych  grupach  bloków. Do
              katalogów, które nie mają ustawionego tego atrybutu, alokator bloków  Orlov  będzie
              się starał grupować podkatalogi bliżej siebie tam, gdzie to będzie możliwe.

       u      Gdy  kasowany jest plik z ustawionym atrybutem u, jego zawartość zostaje zachowana.
              Umożliwia to użytkownikowi odzyskanie takiego pliku. Uwaga: proszę zapoznać  się  z
              rozdziałem o błędach i ograniczaniach na końcu niniejszego dokumentu.

       x      A  file  with  the  'x' requests the use of direct access (dax) mode, if the kernel
              supports DAX.  This can be overridden by the 'dax=never' mount  option.   For  more
              information       see       the       kernel       documentation      for      dax:
              <https://www.kernel.org/doc/html/latest/filesystems/dax.html>.

              If the attribute is set on an existing directory, it will be inherited by all files
              and  subdirectories that are subsequently created in the directory.  If an existing
              directory has contained some files and subdirectories, modifying the  attribute  on
              the   parent   directory   doesn't   change  the  attributes  on  these  files  and
              subdirectories.

       V      Plik z atrybutem V ma włączoną funkcję verity. Nie da się do niego pisać, a  system
              plików   automatycznie   zweryfikuje   wszystkie   odczyty  z  niego  wobec  szyfru
              kryptograficznego obejmującego całą zawartość pliku np. za  pomocą  drzewa  Merkle.
              Umożliwia  to  wydajne uwierzytelnienie pliku. Nie da się go ustawić ani zresetować
              za pomocą chattr(1), choć można go wyświetlić programem lsattr(1).

AUTOR

       chattr został napisany przez Remy'ego Carda <Remy.Card@linux.org>.  Obecnie  opiekuje  się
       nim Theodore Ts'o <tytso@alum.mit.edu>.

BŁĘDY I OGRANICZENIA

       Atrybuty  c, s i u nie są honorowane przez kod systemów plików ext2, ext3 i ext4 w obecnej
       implementacji jąder Linux z głównej gałęzi. Ustawienie atrybutów a i i nie  ma  wpływu  na
       możliwość zapisu do już istniejących deskryptorów plików.

       Opcja j jest przydatna tylko w systemach plików ext3 i ext4.

       Opcja  D  jest  przydatna  tylko  przy  korzystaniu  z  jądra  Linux  w  wersji 2.5.19 lub
       późniejszej.

DOSTĘPNOŚĆ

       chattr   jest    częścią    pakietu    e2fsprogs    i    jest    dostępny    na    stronie
       http://e2fsprogs.sourceforge.net.

ZOBACZ TAKŻE

       lsattr(1), btrfs(5), ext4(5), mkfs.f2fs(8), xfs(5).

TŁUMACZENIE

       Autorami   polskiego   tłumaczenia   niniejszej   strony  podręcznika  są:  Przemek  Borys
       <pborys@dione.ids.pl>, Andrzej Krzysztofowicz <ankry@green.mf.pg.gda.pl> i  Michał  Kułach
       <michal.kulach@gmail.com>

       Niniejsze  tłumaczenie  jest  wolną  dokumentacją. Bliższe informacje o warunkach licencji
       można   uzyskać   zapoznając   się   z   GNU   General   Public   License   w   wersji   3
       ⟨https://www.gnu.org/licenses/gpl-3.0.html⟩   lub   nowszej.   Nie  przyjmuje  się  ŻADNEJ
       ODPOWIEDZIALNOŚCI.

       Błędy w tłumaczeniu  strony  podręcznika  prosimy  zgłaszać  na  adres  listy  dyskusyjnej
       ⟨manpages-pl-list@lists.sourceforge.net⟩.