NAZWA

       crontab - zarządzanie plikami crontab należącymi do użytkowników (Vixie Cron)

SKŁADNIA

       crontab [-h]

       crontab [-u użytkownik] [-n] plik

       crontab [-u użytkownik] [-i] {-e | -l | -r}

OPIS

       crontab jest programem służącym do instalacji, dezinstalacji lub oglądania zawartości
       tabel używanych przez demon cron(8) z pakietu Vixie Cron. Każdy użytkownik może posiadać
       własną tabelę. Tabele cron są plikami przechowywanymi w katalogu /var/spool/cron/crontabs,
       lecz nie powinny być bezpośrednio modyfikowane.

       Jeżeli istnieje plik /etc/cron.allow, użytkownik musi być w nim wymieniony, by mieć
       możliwość używania polecenia crontab. Jeżeli nie istnieje plik /etc/cron.allow lecz
       istnieje plik /etc/cron.deny, użytkownik nie może być w nim wymieniony, by używać tego
       polecenia.

       Jeżeli nie istnieje żaden z tych plików, wówczas dostępność polecenia zależy od ustawień
       konkretnego systemu. Możliwa jest zarówno sytuacja, kiedy każdy użytkownik ma dostęp do
       tego polecenia, jak i sytuacja, kiedy dostęp do niego ma tylko administrator.

       Jeśli oba pliki istnieją, to /etc/cron.allow ma pierwszeństwo. Oznacza to, że
       /etc/cron.deny nie jest brany pod uwagę, a użytkownik musi być wypisany w /etc/cron.allow
       aby mógł używać crontab.

       Niezależnie od istnienia każdego z tych plików, użytkownik root zawsze może ustawić
       crontab. W przypadku standardowych systemów Debian, wszyscy użytkownicy mogą użyć tego
       polecenia.

       Jeśli podano opcję -h, crontab wypisze pomoc i zakończy pracę.

       Jeżeli podana zostanie opcja -u, określa ona użytkownika, którego tabele cron mają być
       użyte (przy wypisywaniu) lub modyfikowane (przy edycji). Jeżeli ta opcja nie jest podana,
       modyfikowane będą tabele należące do użytkownika uruchamiającego program. Polecenie su(8)
       może zdezorientować program crontab. Jeżeli uruchamia się crontab po wydaniu polecenia
       su(8), powinno się zawsze używać opcji -u ze względów bezpieczeństwa.

       Pierwsza forma wywoływania programu crontab służy do utworzenia nowej tabeli na podstawie
       podanego pliku lub danych pobranych ze standardowego wejścia, jeżeli podana zostanie
       pseudo-nazwa pliku „-”.

       Jeśli użyto opcji -n, oznacza to „suchy przebieg”: crontab sprawdzi crontab użytkownika
       pod kątem składni i, jeśli jest poprawna, wypisze informację o powodzeniu, ale nie zapisze
       niczego do pliku crontab.

       Opcja -l powoduje wypisanie bieżącej tabeli na standardowym wyjściu. Proszę sprawdzić
       również uwagę w rozdziale „ZMIANY ODNOSZĄCE SIĘ DO DEBIANA”.

       Opcja -r usuwa bieżącą tabelę crontab.

       Opcja -e służy do modyfikacji bieżącej tabeli przy pomocy edytora, którego nazwa znajduje
       się w jednej ze zmiennych środowiskowych VISUAL lub EDITOR. Po opuszczeniu edytora
       zmodyfikowana tabela zostanie automatycznie zainstalowana. Jeśli żadna ze zmiennych
       środowiskowych nie jest zdefiniowana, to używany jest domyślny edytor /usr/bin/editor.

       Opcja -i modyfikuje opcję -r, aby zapytać użytkownika o odpowiedź „y/Y”, przed
       rzeczywistym usunięciem pliku crontab.

ZMIANY ODNOSZĄCE SIĘ DO DEBIANA

       Domyślnym zachowaniem crontab -l jest wyświetlanie trzech wierszy nagłówka "DO NOT EDIT
       THIS FILE", które są umieszczane na początku pliku crontab, podczas jego instalacji.
       Niestety, powoduje to problem z sekwencją

       crontab -l | crontab -

       która staje się nieidempotentna — cały czas dodaje się kopie nagłówka. Powoduje to
       problemy w skryptach używających polecenia sed do edycji crontaba. W związku z tym,
       domyślne zachowanie opcji -l zostało zmienione tak, aby nie wypisywać wspomnianego
       nagłówka. Można przywrócić oryginalne zachowanie, ustawiając zmienną środowiskową
       CRONTAB_NOHEADER na „N”, które powoduje, że crontab -l wypisuje dodatkowy nagłówek.

PODŚWIETLANIE WYJŚCIA POLECENIA CRONTAB -l

       Polecenie crontab -l wypisuje zwykły tekst. Jeśli terminal obsługuje koloryzujące
       sekwencje ANSI, wyjście można urozmaicić wywołując: crontab -l | spc -t crontab (gdy tło
       terminala jest ciemne) lub crontab -l | spc -t crontab-light (gdy jest jasne).

       Schemat podświetlania można zmodyfikować przy użyciu dostosowanych wersji plików
       /etc/supercat/spcrc-crontab*

       Tekst ten można również pokolorować za pomocą programu batcat(1) z pakietu bat, oto
       przykład:

       crontab -l | batcat --language Crontab

ZOBACZ TAKŻE

       crontab(5), cron(8), spc(1)

PLIKI

       /etc/cron.allow, /etc/cron.deny
           Pliki /etc/cron.allow oraz /etc/cron.deny, o ile istnieją, muszą być do odczytu dla
           wszystkich, lub dla grupy „crontab”. Jeśli nie są, cron zabroni dostępu wszystkim
           użytkownikom do czasu poprawienia tych uprawnień.

       /var/spool/cron/crontabs
           W katalogu /var/spool/cron/crontabs znajduje się po jednym pliku crontab dla każdego
           użytkownika. Użytkownicy nie mogą edytować plików w tym katalogu bezpośrednio, aby
           upewnić się, że jedynie użytkownicy upoważnieni do wykonywania zadań okresowych mogą
           je dodawać oraz tylko poprawne składniowo pliki crontab będą tu zapisywane. Wymusza
           się to przez umożliwienie zapisu do katalogu jedynie przez grupę „crontab” i
           skonfigurowanie polecenia crontab z ustawionym bitem setgid dla tej grupy.

STANDARDY

       Polecenie crontab jest zgodne ze standardem IEEE Std1003.2-1992 („POSIX”). Nowa składnia
       polecenia różni się od składni używanej przez poprzednie wersje Vixie Cron, jak również od
       klasycznej składni SVR3.

DIAGNOSTYKA

       Po uruchomieniu programu z błędną opcją pojawi się zrozumiały opis popełnionego błędu.

       cron wymaga, aby każdy wpis w pliku crontab kończył się znakiem nowego wiersza. Jeśli
       ostatni wpis w crontab nie będzie posiadał znaku nowego wiersza, to cron stwierdzi, że
       crontab jest (przynajmniej częściowo) uszkodzony i odmówi jego instalacji.

       Pliki w katalogu /var/spool/cron/crontabs są nazwane na podstawie nazwy użytkownika.
       Zadania crontab nie zostaną uruchomione dla użytkowników, których nazwa została zmieniona
       w efekcie zmian w lokalnym systemie, czy też w centralnej bazie użytkowników (zewnętrznej
       dla systemu, na przykład katalog LDAP).

AUTORZY

       Paul Vixie <paul@vix.com>
           Autor niniejszej strony podręcznika (1994).

       Steve Greenland <stevegr@debian.org>
           Opiekun pakietu (1996-2005).

       Javier Fernández-Sanguino Peña <jfs@debian.org>
           Opiekun pakietu (2005-2014).

       Christian Kastner <ckk@debian.org>
           Opiekun pakietu (2010-2016).

       Georges Khaznadar <georgesk@debian.org>
           Opiekun pakietu (2022-2024).

PRAWA AUTORSKIE

       Copyright © 1994 Paul Vixie

       Można dystrybuować dowolnie, z następującymi zastrzeżeniami: nie usuwaj moich danych ze
       źródeł ani dokumentacji (nie przypisuj sobie mojej pracy), oznaczaj swoje zmiany (abym nie
       był obwiniany za błędy, które mogłeś wprowadzić), nie zmieniaj [oryginalny tekst licencji
       jest dostępny w angielskiej wersji podręcznika — przyp. tłum.], ani nie usuwaj niniejszego
       zastrzeżenia. Może być sprzedawany, jeśli źródła służące do jego zbudowania są
       przekazywane kupującemu. Niniejsze oprogramowanie jest pozbawione jakiejkolwiek gwarancji,
       jawnej lub dorozumianej; używasz na własne ryzyko, odpowiedzialność za (potencjalne)
       szkody spoczywa w całości na użytkowniku.

       Od 1994 roku, Deweloperzy Debiana opiekujący się cronem dokonali wielu zmian w niniejszym
       podręczniku; wyżej wykazano skróconą listę, więcej informacji znajduje się w pliku
       /usr/share/doc/cron/copyright.

TŁUMACZENIE

       Autorami polskiego tłumaczenia niniejszej strony podręcznika są: Łukasz Kowalczyk
       <lukow@tempac.okwf.fuw.edu.pl>, Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com> i Szymon
       Lamkiewicz <s.lam@o2.pl>

       Niniejsze tłumaczenie jest wolną dokumentacją. Bliższe informacje o warunkach licencji
       można uzyskać zapoznając się z GNU General Public License w wersji 3
       ⟨https://www.gnu.org/licenses/gpl-3.0.html⟩ lub nowszej. Nie przyjmuje się ŻADNEJ
       ODPOWIEDZIALNOŚCI.

       Błędy w tłumaczeniu strony podręcznika prosimy zgłaszać na adres listy dyskusyjnej
       ⟨manpages-pl-list@lists.sourceforge.net⟩.