Provided by: manpages-pl-dev_4.23.1-1_all 
NAZWA
chown, fchown, lchown, fchownat - zmieniają właściciela pliku
BIBLIOTEKA
Standardowa biblioteka C (libc, -lc)
SKŁADNIA
#include <unistd.h>
int chown(const char *pathname, uid_t owner, gid_t group);
int fchown(int fd, uid_t owner, gid_t group);
int lchown(const char *pathname, uid_t owner, gid_t group);
#include <fcntl.h> /* Definicja stałych AT_* */
#include <unistd.h>
int fchownat(int dirfd, const char *pathname,
uid_t owner, gid_t group, int flags);
Wymagane ustawienia makr biblioteki glibc (patrz feature_test_macros(7)):
fchown(), lchown():
/* Od glibc 2.12: */ _POSIX_C_SOURCE >= 200809L
|| _XOPEN_SOURCE >= 500
|| /* glibc <= 2.19: */ _BSD_SOURCE
fchownat():
Od glibc 2.10:
_POSIX_C_SOURCE >= 200809L
Przed glibc 2.10:
_ATFILE_SOURCE
OPIS
Niniejsze wywołania systemowe zmieniają właściciela i grupę pliku. Wywołania systemowe
chown(), fchown() i lchown() różnią się jedynie sposobem określenia pliku:
• chown() zmienia właściciela pliku określonego ścieżką pathname, która jest
rozwiązywana, jeśli jest dowiązaniem symbolicznym.
• fchown() zmienia właściciela pliku określonego deskryptorem otwartego pliku fd.
• lchown() jest podobne do chown(), lecz nie podąża za dowiązaniami symbolicznymi.
Zmiany właściciela pliku może dokonać jedynie proces uprzywilejowany (Linux: z przywilejem
(ang. capability) CAP_CHOWN). Właściciel pliku może zmienić grupę pliku na dowolną grupę,
której jest członkiem. Proces uprzywilejowany (Linux: z przywilejem CAP_CHOWN) może
zmienić grupę w sposób dowolny.
Jeśli owner lub group jest podane jako -1, to ten identyfikator nie jest wtedy zmieniany.
Jeśli właściciel lub grupa pliku wykonywalnego są zmieniane przez użytkownika
nieuprzywilejowanego, to bity trybu S_ISUID i S_ISGID są usuwane. Standard POSIX nie
precyzuje, czy powinno to nastąpić również przy wykonaniu przez roota chown(); zachowanie
w Linuksie zależy od wersji jądra, od Linuksa 2.2.13, root jest traktowany tak samo jak
inni użytkownicy. W przypadku pliku, który nie jest wykonywalny dla grupy (tj. którego bit
S_IXGRP nie jest ustawiony), bit S_ISGID oznacza obowiązkowe blokowanie pliku i wówczas
nie jest usuwany przez chown.
Jeśli właściciel lub grupa pliku wykonywalnego zostanie zmieniona (przez dowolnego
użytkownika), wszystkie zbiory przywilejów pliku zostaną usunięte.
fchownat()
Wywołanie systemowe fchownat() operuje w dokładnie taki sam sposób jak chown(), z
wyjątkiem różnic opisanych tutaj.
Jeśli ścieżka podana w pathname jest względna, jest to interpretowane w odniesieniu do
katalogu do którego odnosi się deskryptor pliku dirfd (zamiast w odniesieniu do bieżącego
katalogu roboczego procesu wywołującego, jak w stosunku do ścieżek względnych robi to
chown()).
Jeśli pathname jest względna a dirfd ma wartość specjalną AT_FDCWD, to pathname jest
interpretowana w odniesieniu do bieżącego katalogu roboczego procesu wywołującego (jak
chown()).
Jeśli ścieżka pathname jest bezwzględna, to dirfd jest ignorowane.
Parametr flags jest maską bitową, utworzoną jako suma logiczna (OR) zera lub więcej
następujących wartości;
AT_EMPTY_PATH (od Linuksa 2.6.39)
Jeśli pathname jest pustym łańcuchem, działa na pliku do którego odnosi się dirfd
(który mógł być pozyskany za pomocą znacznika O_PATH open(2)). W tym przypadku
dirfd może odnosić się do dowolnego typu pliku, a nie tylko katalogu. Jeśli dirfd
wynosi AT_FDCWD, to wywołanie działa na bieżącym katalogu roboczym. Znacznik ten
jest charakterystyczny dla Linuksa; należy zdefiniować _GNU_SOURCE, aby pozyskać
jego definicję.
AT_SYMLINK_NOFOLLOW
Jeśli pathname jest dowiązaniem symbolicznym, nie podąża za nim, w zamian działa na
samym dowiązaniu, jak lchown(). Domyślnie fchownat() podąża za dowiązaniami
symbolicznymi, jak chown().
Więcej informacji o potrzebie wprowadzenia fchownat() można znaleźć w podręczniku
openat(2).
WARTOŚĆ ZWRACANA
Po pomyślnym zakończeniu zwracane jest zero. Po błędzie zwracane jest -1 i ustawiane
errno, wskazując błąd.
BŁĘDY
W zależności od systemu plików, mogą wystąpić błędy niewymienione poniżej.
Ogólne błędy chown() to:
EACCES Brak praw do przeszukiwania dla składowej ścieżki (zob. także path_resolution(7)).
EBADF (fchown()) fd nie jest prawidłowym otwartym deskryptorem pliku.
EBADF (fchownat()) pathname jest względne, lecz dirfd nie wynosi ani AT_FDCWD, ani nie
jest prawidłowym deskryptorem pliku.
EFAULT pathname wskazuje poza dostępną dla użytkownika przestrzeń adresową.
EINVAL (fchownat()) Podano nieprawidłową opcję w flags.
EIO (fchown()) Niskopoziomowy błąd wejścia/wyjścia podczas modyfikacji i-węzła.
ELOOP Podczas rozwiązywania pathname napotkano zbyt wiele dowiązań symbolicznych.
ENAMETOOLONG
Ścieżka pathname jest zbyt długa.
ENOENT Plik nie istnieje.
ENOMEM Brak pamięci jądra.
ENOTDIR
Składowa ścieżki nie jest katalogiem.
ENOTDIR
(fchownat()) pathname jest względna a dirfd jest deskryptorem pliku odnoszącym się
do pliku zamiast do katalogu.
EPERM Wywołujący proces nie ma wymaganych uprawnień (zob. wyżej) do zmiany właściciela
i/lub grupy.
EPERM Plik jest oznaczony jako tylko do odczytu lub tylko do nadpisu (zob. również
ioctl_iflags(2)).
EROFS Podany plik znajduje się na systemie plików przeznaczonym tylko do odczytu.
WERSJE
Wersja 4.4BSD może być użyta jedynie przez superużytkownika (tj. zwykły użytkownik nie
może oddawać plików).
STANDARDY
POSIX.1-2008.
HISTORIA
chown()
fchown()
lchown()
4.4BSD, SVr4, POSIX.1-2001.
fchownat()
POSIX.1-2008. Linux 2.6.16, glibc 2.4.
UWAGI
Własność nowych plików
Przy tworzeniu nowego pliku (przez np. open(2) lub mkdir(2)), jego właścicielem staje się
identyfikator użytkownika systemu plików tworzącego procesu. Grupa zależy od wielu
czynników, w tym typu systemu plików, opcji użytych przy jego zamontowaniu oraz tego, czy
dla jego katalogu ustawiono bit ustawienia ID grupy podczas wykonania (sgid). Jeśli system
plików obsługuje opcje montowania mount(8): -o grpid (lub równoważnie -o bsdgroups) i
-o nogrpid (lub równoważnie -o sysvgroups), to zasady są następujące:
• Jeśli system plików zamontowano z opcją -o grpid, to grupa nowego pliku jest taka sama
jak grupa jego katalogu.
• Jeśli system plików zamontowano z opcją -o nogrpid i bit ustawienia ID grupy podczas
wykonania (sgid) jest wyłączony dla jego katalogu, to grupa nowego pliku jest taka sama
jak grupa systemu plików dla procesu go tworzącego.
• Jeśli system plików zamontowano z opcją -o nogrpid i bit ustawienia ID grupy podczas
wykonania (sgid) jest ustawiony dla jego katalogu, to grupa nowego pliku jest taka sama
jak grupa jego katalogu.
Z aktualnością na jądro Linux 4.12, opcje montowania -o grpid i -o nogrpid są obsługiwane
przez systemy plików ext2, ext3, ext4 i XFS. Systemy plików nieobsługujące tych opcji,
przestrzegają reguł -o nogrpid.
Uwagi dla glibc
Na starszych wersjach jądra Linux, gdzie fchownat() nie jest dostępne, funkcja opakowująca
z glibc wraca do używania chown() i lchown(). Gdy pathname jest względną ścieżką, glibc
konstruuje ścieżkę na bazie dowiązania symbolicznego w /proc/self/fd, które odpowiada
argumentowi dirfd.
NFS
Semantyka chown() jest pogwałcona na systemach plików NFS, z włączonym mapowaniem UID.
Dodatkowo, semantyka wszystkich wywołań systemowych, które uzyskują dostęp do zawartości
plików jest dla NFS pogwałcona, bo chown() może spowodować natychmiastowe unieważnienie
dostępu do już otwartych plików. Buforowanie po stronie klienta może spowodować opóźnienie
możliwości uzyskania dostępu do pliku przez użytkowników innych stacji klienckich w
stosunku do chwili dokonania zmiany właściciela umożliwiającej ten dostęp.
Detale historyczne
Oryginalne linuksowe wywołania systemowe chown(), fchown() i lchown() obsługiwały tylko
16-bitowe identyfikatory użytkownika i grupy. Następnie w Linuksie 2.4 dodano chown32(),
fchown32() i lchown32(), obsługujące 32-bitowe identyfikatory. Funkcje opakowujące
chown(), fchown() i lchown() z glibc obsługują te warianty wywołań w różnych wersjach
jądra w sposób przezroczysty dla użytkownika.
Przed Linuksem 2.1.81 (z wyjątkiem 2.1.46) chown() nie podąża za dowiązaniami
symbolicznymi. Od wersji 2.1.81 Linuksa chown() podąża za dowiązaniami symbolicznymi,
została także dodana nowa funkcja systemowa lchown(), która nie podąża za dowiązaniami
symbolicznymi. Od wersji 2.1.86 Linuksa, ta nowa funkcja (mająca taką samą semantykę jak
stare chown() ma taki sam numer funkcji, a chown() otrzymała nowy numer.
PRZYKŁADY
Poniższy program zmienia właściciela pliku nazwanego w drugim argumencie wiersza poleceń
na wartość podaną w pierwszych argumencie wiersza poleceń. Nowego właściciela pliku można
podać albo za pomocą jego numerycznego identyfikatora użytkownika, albo jako nazwę
użytkownika (konwertowaną do identyfikatora za pomocą getpwnam(3), aby wykonać zapytanie w
systemowym pliku haseł).
Kod źródłowy programu
#include <pwd.h>
#include <stdio.h>
#include <stdlib.h>
#include <sys/types.h>
#include <unistd.h>
int
main(int argc, char *argv[])
{
char *endptr;
uid_t uid;
struct passwd *pwd;
if (argc != 3 || argv[1][0] == '\0') {
fprintf(stderr, "%s <owner> <file>\n", argv[0]);
exit(EXIT_FAILURE);
}
uid = strtol(argv[1], &endptr, 10); /* Akceptuje łańcuch numeryczny */
if (*endptr != '\0') { /* Nie był to łańcuch czysto numer. */
pwd = getpwnam(argv[1]); /* Próba uzyskania UID dla nazwy użytk. */
if (pwd == NULL) {
perror("getpwnam");
exit(EXIT_FAILURE);
}
uid = pwd->pw_uid;
}
if (chown(argv[2], uid, -1) == -1) {
perror("chown");
exit(EXIT_FAILURE);
}
exit(EXIT_SUCCESS);
}
ZOBACZ TAKŻE
chgrp(1), chown(1), chmod(2), flock(2), path_resolution(7), symlink(7)
TŁUMACZENIE
Autorami polskiego tłumaczenia niniejszej strony podręcznika są: Przemek Borys
<pborys@dione.ids.pl>, Andrzej Krzysztofowicz <ankry@green.mf.pg.gda.pl> i Michał Kułach
<michal.kulach@gmail.com>
Niniejsze tłumaczenie jest wolną dokumentacją. Bliższe informacje o warunkach licencji
można uzyskać zapoznając się z GNU General Public License w wersji 3
⟨https://www.gnu.org/licenses/gpl-3.0.html⟩ lub nowszej. Nie przyjmuje się ŻADNEJ
ODPOWIEDZIALNOŚCI.
Błędy w tłumaczeniu strony podręcznika prosimy zgłaszać na adres listy dyskusyjnej
⟨manpages-pl-list@lists.sourceforge.net⟩.