Provided by: manpages-pl-dev_4.25.1-1_all 

NAZWA
adjtimex, clock_adjtime, ntp_adjtime - dopasowuje zegar w jądrze
BIBLIOTEKA
Standardowa biblioteka C (libc, -lc)
SKŁADNIA
#include <sys/timex.h> int adjtimex(struct timex *buf); int clock_adjtime(clockid_t clk_id, struct timex *buf); int adjtimex(struct timex *buf);
OPIS
Linux używa algorytmu dopasowywania Davida L. Millsa (zob. w RFC 1305). Wywołanie systemowe adjtimex czyta i opcjonalnie ustawia parametry sterujące tego algorytmu. Pobiera wskaźnik do struktury timex, aktualizuje parametry w jądrze na podstawie (wybranych) wartości przekazanych w polach i zwraca tę samą strukturę z bieżącymi ustawieniami jądra. Struktura jest zadeklarowana następująco: struct timex { int modes; /* Wybór trybu */ long offset; /* Przesunięcie czasu; nanosekundy jeśli ustawiono znacznik statusu STA_NANO, jeśli nie - mikrosekundy */ long freq; /* Przesunięcie częstotliwości; zob. UWAGI dotyczące jednostek */ long maxerror; /* Maksymalny błąd (mikrosekundy) */ long esterror; /* Szacowany błąd (mikrosekundy) */ int status; /* Polecenie/status zegara */ long constant; /* Stała czasu PLL (phase-locked loop) */ long precision; /* Precyzja zegara (mikrosekundy, tylko do odczytu) */ long tolerance; /* Tolerancja częstotliwości zegara (tylko do odczytu); zob. UWAGI dotyczące jednostek */ struct timeval time; /* Bieżący czas (tylko do odczytu, za wyjątkiem ADJ_SETOFFSET); przy powrocie time.tv_usec zawiera nanosekundy jeśli ustawiono znacznik statusu STA_NANO, jeśli nie - mikrosekundy */ long tick; /* Mikrosekundy pomiędzy impulsami zegara */ long ppsfreq; /* Częstotliwość PPS (pulse per second) (tylko do odczytu); zob. UWAGI dot. jednostek */ long jitter; /* Fluktuacja PPS (tylko do odczytu); nanosek. jeśli ustawiono znacznik statusu STA_NANO, jeśli nie - mikrosekundy */ int shift; /* Czas interwału PPS (sekundy, tylko do odczytu) */ long stabil; /* Stabilność PPS (tylko do odczytu); zob. UWAGI dotyczące jednostek */ long jitcnt; /* Liczba zdarzeń wykroczenia poza limit fluktuacji PPS (tylko do odczytu) */ long calcnt; /* Liczba interwałów kalibracji PPS (tylko do odczytu) */ long errcnt; /* Liczba interwałów błędów PPS (tylko do odczytu) */ long stbcnt; /* Liczba zdarzeń wykroczenia poza limit stabilności PPS (tylko do odczytu) */ int tai; /* Przesunięcie TAI, zgodnie z ustawieniem poprzednią operacją ADJ_TAI (sekundy, tylko do odczytu, od Linuksa 2.6.26) */ /* Kolejne bajty wyrównania do przyszłych rozszerzeń */ }; Pole modes określa, które parametry (jeśli w ogóle) ustawić (jak opisano później w niniejszym podręczniku, stałe używane w ntp_adjtime() są równoważne, lecz inaczej nazwane). Jest to maska bitowa zawierająca sumę bitową (OR) kombinacji zera lub więcej spośród następujących bitów: ADJ_OFFSET Ustawia przesunięcie czasu z buf.offset. Od Linuksa 2.6.26, podana wartość jest ograniczana do przedziału (-0.5s, +0.5s). W starszych jądrach występował błąd EINVAL, gdy podało się wartość spoza zakresu. ADJ_FREQUENCY Ustawia przesunięcie częstotliwości z buf.freq. Od Linuksa 2.6.26, podana wartość jest ograniczana do przedziału (-32768000, +32768000). W starszych jądrach występował błąd EINVAL, gdy podało się wartość spoza zakresu. ADJ_MAXERROR Ustawia maksymalny błąd czasu z buf.maxerror. ADJ_ESTERROR Ustawia szacowany błąd czasu z buf.esterror. ADJ_STATUS Ustawia bity statusu zegara z buf.status. Niżej dostępny jest opis tych bitów. ADJ_TIMECONST Ustawia stałą czasu PLL z buf.constant. Jeśli znacznik statusu STA_NANO (zob. niżej) jest wyczyszczony, jądro dodaje do tej wartości 4. ADJ_SETOFFSET (od Linuksa 2.6.39) Dodaje buf.time do bieżącego czasu. Jeśli buf.status obejmuje znacznik ADJ_NANO, to buf.time.tv_usec jest interpretowane jako wartość w nanosekundach, w przeciwnym razie jest interpretowane jako mikrosekundy. Wartość buf.time jest sumą jego dwóch pól, lecz pole buf.time.tv_usec musi być zawsze nieujemne. Poniższy przykład ukazuje sposób normalizacji timeval z nanosekundową rozdzielczością. while (buf.time.tv_usec < 0) { buf.time.tv_sec -= 1; buf.time.tv_usec += 1000000000; } ADJ_MICRO (od Linuksa 2.6.26) Wybiera rozdzielczość mikrosekundową. ADJ_NANO (od Linuksa 2.6.26) Wybiera rozdzielczość nanosekundową. Powinno się użyć tylko jednego ze znaczników ADJ_MICRO lub ADJ_NANO. ADJ_TAI (od Linuksa 2.6.26) Ustawia przesunięcie międzynarodowego czasu atomowego — TAI (ang. Atomic International Time) z buf.constant. ADJ_TAI nie należy używać łącznie z ADJ_TIMECONST, ponieważ ten ostatni również używa pola buf.constant. Pełne wytłumaczenie TAI oraz różnic między TAI i UTC, opisano na stronie BIPM ⟨http://www.bipm.org/en/bipm/tai/tai.html⟩ ADJ_TICK Ustawia wartość impulsu na buf.tick. Alternatywnie, można podać modes jako jedną z następujących wartości (wielobitowej maski); wówczas w modes nie należy podawać innych bitów: ADJ_OFFSET_SINGLESHOT Staromodne adjtime(3): (stopniowo) dostosowuje czas przy użyciu wartości podanej w buf.offset, określającej dostosowanie w mikrosekundach. ADJ_OFFSET_SS_READ (działa od Linuksa 2.6.28) Zwraca (w buf.offset) czas pozostały do dostosowania po wcześniejszej operacji ADJ_OFFSET_SINGLESHOT. Funkcjonalność tę dodano w Linuksie 2.6.24, lecz nie działała poprawnie do Linuksa 2.6.28. Zwykli użytkownicy są ograniczeni do wartości 0 lub ADJ_OFFSET_SS_READ dla modes. Jedynie superużytkownik może ustawiać jakiekolwiek parametry. Pole buf.status jest maską bitową używaną do ustawiania/pobierania bitów statusu powiązanych z implementacją NTP. Niektóre bity w masce można odczytać i ustawić, inne są tylko do odczytu. STA_PLL (tylko do odczytu) Włącza aktualizacje phase-locked loop (PLL) za pomocą ADJ_OFFSET. STA_PPSFREQ (tylko do odczytu) Włącza dostosowanie częstotliwości (ang. frequency discipline) PPS (pulse-per-second) . STA_PPSTIME (tylko do odczytu) Włącza dostosowanie czasu (ang. time discipline) PPS (pulse-per-second) . STA_FLL (tylko do odczytu) Wybiera tryb frequency-locked loop (FLL). STA_INS (tylko do odczytu) Umieszcza sekundę przestępną po ostatniej sekundzie dnia UTC, wydłużając zatem ostatnią minutę dnia o jedną sekundę. Sekunda przestępna będzie występowała każdego dnia, dopóki ten znacznik pozostanie ustawiony. STA_DEL (tylko do odczytu) Odejmuje sekundę przestępną z ostatniej sekundy dnia UTC. Odjęcie sekundy przestępnej będzie występowało każdego dnia, dopóki ten znacznik pozostanie ustawiony. STA_UNSYNC (tylko do odczytu) Zegar nie jest zsynchronizowany. STA_FREQHOLD (tylko do odczytu) Utrzymuje częstotliwość. Zwykle, dostosowania częstotliwości uczynione za pomocą ADJ_OFFSET powodują również stopniowe korekcje częstotliwości. Tak więc jedno wywołanie poprawia bieżące przesunięcie, ale że przesunięcia w tym samym kierunku są czynione wielokrotnie, mniejsze dostosowania częstotliwości skumulują się poprawiając odchylenie występujące w dłuższym okresie. Ten znacznik zapobiega wykonywaniu mniejszych dostosowań częstotliwości, przy poprawianiu wartości ADJ_OFFSET. STA_PPSSIGNAL (tylko do odczytu) Dostępny jest prawidłowy sygnał PPS (pulse-per-second). STA_PPSJITTER (tylko do odczytu) Przekroczono fluktuację sygnału PSS. STA_PPSWANDER (tylko do odczytu) Przekroczono dryft sygnału PSS. STA_PPSERROR (tylko do odczytu) Błąd kalibracji sygnału PPS. STA_CLOCKERR (tylko do odczytu) Usterka zegara sprzętowego. STA_NANO (tylko do odczytu; od Linuksa 2.6.26) Rozdzielczość (0 = mikrosekundowa, 1 = nanosekundowa). Ustawiana poprzez ADJ_NANO, czyszczona poprzez ADJ_MICRO. STA_MODE (od Linuksa 2.6.26) Tryb (0 = Phase Locked Loop, 1 = Frequency Locked Loop). STA_CLK (tylko do odczytu; od Linuksa 2.6.26) Źródło zegara (0 = A, 1 = B); aktualnie nieużywane. Próby ustawienia bitów statusu tylko do odczytu są po cichu ignorowane. clock_adjtime () Wywołanie systemowe clock_adjtime() (dodane w Linuksie 2.6.39) zachowuje się jak adjtimex(), lecz przyjmuje dodatkowy argument clk_id określający konkretny zegar, na którym ma działać. ntp_adjtime () Funkcja biblioteczna ntp_adjtime() (opisana w „Kernel Application Program API” — KAPI NTP) jest bardziej przenośnym interfejsem, wykonującym takie samo zadanie jak adjtimex(). Oprócz poniższych punktów, jest identyczne do adjtimex(): • Stałe używane w modes mają przedrostki „MOD_” zamiast „ADJ_” i takie same przyrostki (co daje MOD_OFFSET, MOD_FREQUENCY, itd.), poza wyjątkami opisanymi poniżej. • MOD_CLKA jest synonimem ADJ_OFFSET_SINGLESHOT. • MOD_CLKB jest synonimem ADJ_TICK. • Brak jest synonimu dla ADJ_OFFSET_SS_READ, czego nie opisano w KAPI.
WARTOŚĆ ZWRACANA
W przypadku powodzenia, adjtimex() i ntp_adjtime() zwracają stan zegara; tj. jedną z poniższych wartości: TIME_OK Zegar zsynchronizowany, brak oczekującego dostosowania sekundy przestępnej. TIME_INS Wskazuje, że sekunda przestępna zostanie dodana pod koniec dnia UTC. TIME_DEL Wskazuje, że sekunda przestępna zostanie odjęta pod koniec dnia UTC. TIME_OOP Trwa umieszczenie sekundy przestępnej. TIME_WAIT Zakończono umieszczenie lub odjęcie sekundy przestępnej. Ta wartość będzie zwracana do momentu wyczyszczenia znaczników STA_INS i STA_DEL, przez następną operację ADJ_STATUS. TIME_ERROR Zegar systemowy nie został zsynchronizowany z wiarygodnym serwerem. Wartość jest zwracana, w przypadku spełnienia dowolnego z poniższych warunków: • Ustawiono STA_UNSYNC albo STA_CLOCKERR. • STA_PPSSIGNAL jest wyczyszczony i ustawiono STA_PPSFREQ albo STA_PPSTIME. • Ustawiono STA_PPSTIME oraz STA_PPSJITTER. • Ustawiono STA_PPSFREQ i ustawiono STA_PPSWANDER albo STA_PPSJITTER. Nazwa symboliczna TIME_BAD jest synonimem TIME_ERROR, w celu zachowania wstecznej kompatybilności. Proszę zauważyć, że poczynając od Linuksa 3.4, wywołanie działa asynchronicznie i zwracana wartość zwykle nie oddaje zmiany stanu spowodowanej przez samo wywołanie. W przypadku błędu, wywołania zwracają -1 i ustawiają errno wskazując błąd.
BŁĘDY
EFAULT buf nie wskazuje do zapisywalnej pamięci. EINVAL (przed Linuksem 2.6.26) Próbowano ustawić wartość buf.freq spoza przedziału (-33554432, +33554432). EINVAL (przed Linuksem 2.6.26) Próbowano ustawić wartość buf.offset spoza dozwolonego przedziału. Przed Linuksem 2.0, dozwolony przedział wynosił (-131072, +131072). Od Linuksa 2.0, dozwolony przedział wynosił (-512000, +512000). EINVAL Próbowano ustawić buf.status na wartość inną niż opisaną powyżej. EINVAL clk_id przekazane do clock_adjtime() jest nieprawidłowe z jednego z dwóch powodów: albo dodatnia wartość identyfikatora zegara zakodowana na stałe w stylu Systemu V jest poza zakresem, albo dynamiczne clk_id nie odnosi się do prawidłowego wystąpienia obiektu zegara. Opis dynamicznych zegarów znajduje się w podręczniku clock_gettime(2). EINVAL Próbowano ustawić buf.tick na wartość spoza zakresu 900000/HZ do 1100000/HZ, gdzie HZ jest częstotliwością przerwania systemowego czasomierza. ENODEV Urządzenie umożliwiające podłączenie „na gorąco” (np. USB) reprezentowane przez dynamiczny clk_id zniknęło po otwarciu jego urządzenia znakowego. Zob. podręcznik clock_gettime(2) aby dowiedzieć się więcej o zegarach dynamicznych. EOPNOTSUPP Podany clk_id nie obsługuje dostosowywania. EPERM buf.modes nie wynosi ani 0, ani ADJ_OFFSET_SS_READ i wywołujący nie jest wystarczająco uprzywilejowany. W Linuksie wymagany jest przywilej (ang. capability) CAP_SYS_TIME.
ATRYBUTY
Informacje o pojęciach używanych w tym rozdziale można znaleźć w podręczniku attributes(7). ┌───────────────────────────────────────────────────────────────┬────────────────────────┬───────────────┐ │Interfejs │ Atrybut │ Wartość │ ├───────────────────────────────────────────────────────────────┼────────────────────────┼───────────────┤ │ntp_adjtime() │ Bezpieczeństwo wątkowe │ MT-bezpieczne │ └───────────────────────────────────────────────────────────────┴────────────────────────┴───────────────┘
STANDARDY
adjtimex() clock_adjtime() Linux. Preferowanym API do demona NTP jest ntp_adjtime().
UWAGI
W strukturach timex, freq, ppsfreq i stabil występują ppm (części na milion) z 16-bitową częścią ułamkową, co oznacza, że wartość w tych polach wynosi tak naprawdę 2^-16 ppm, a 2^16=65536 jest równe 1 ppm. Jest to prawdziwe zarówno w przypadku wartości wejściowych (stosowane do freq) i wyjściowych. Przetwarzanie sekundy przestępnej, wyzwolone przez STA_INS i STA_DEL jest dokonywane przez jądro w kontekście czasomierza. Z tego względu, zajmie to jeden impuls w sekundzie, zanim sekunda przestępna zostanie dodana lub usunięta.
ZOBACZ TAKŻE
clock_gettime(2), clock_settime(2), settimeofday(2), adjtime(3), ntp_gettime(3), capabilities(7), time(7), adjtimex(8), hwclock(8) NTP „Kernel Application Program Interface” ⟨http://www.slac.stanford.edu/comp/unix/package/rtems/src/ ssrlApps/ntpNanoclock/api.htm⟩
TŁUMACZENIE
Autorami polskiego tłumaczenia niniejszej strony podręcznika są: Przemek Borys <pborys@dione.ids.pl>, Andrzej Krzysztofowicz <ankry@green.mf.pg.gda.pl> i Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com> Niniejsze tłumaczenie jest wolną dokumentacją. Bliższe informacje o warunkach licencji można uzyskać zapoznając się z GNU General Public License w wersji 3 ⟨https://www.gnu.org/licenses/gpl-3.0.html⟩ lub nowszej. Nie przyjmuje się ŻADNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI. Błędy w tłumaczeniu strony podręcznika prosimy zgłaszać na adres listy dyskusyjnej ⟨manpages-pl- list@lists.sourceforge.net⟩.