İSİM

       chmod - dosya kip bitlerini değiştirir

KULLANIM

       chmod [seçenek]... kip[,kip]... dosya...
       chmod [seçenek]... sekizlik-kip dosya...
       chmod [seçenek]... --reference=örnek-dosya dosya...

AÇIKLAMA

       Bu  kılavuz,  chmod  komutunun  GNU  sürümünü anlatmaktadır. chmod, belirtilen her dosyanın kip bitlerini
       belirtilen kipe  göre  değiştirir.  Kip  belirtimi  yapılacak  değişiklilerin  sembolik  gösterimlerinden
       oluşabileceği  gibi  yeni  kip  bitlerinin  belirtildiği  bit  kalıbını  içeren  sekizlik  sayılardan  da
       oluşabilir.

       Sembolik kip sözdizimi

       [ugoa...][[+-=][rwxXstugo...]...][,...]

       biçimindedir.  rwxXst  harfleri  birden   fazla   belirtilebilirken,   ugo   harflerinden   yalnız   biri
       belirtilebilir. Virgüller ile ayrılarak, çeşitli sembolik kipler belirtilebilir.

       ugoa harfleri, değiştirilecek dosyaya hangi kullanıcının erişeceğini kontrol eder:  sahibi olan kullanıcı
       u  (yoU), dosyanın grubunda bulunan kullanıcılar g (Group), dosya grubunun dışındaki diğer kullanıcılar o
       (Others) veya bütün kullanıcılar a (All). Şayet bunlardan birisi belirtilmemişse, a seçeneği  belirtilmiş
       gibi işlem yapılır, fakat umask içinde ayarlanmış bitler etkilenmez.

       + işleci, seçilen kiplerin her dosyadaki mevcut kip bitlerine eklenmesini sağlar; - işleci bunları mevcut
       kiplerden  kaldırmaya  yarar;=  ise  dosyada  bulunan  izinler  üzerine  atama  yapmaya  yarar  (= işleci
       kullanıldıktan sonra eski dosya izinleri geçersiz olur ve yeni  atanan  izinler  kullanılır;   dizinlerin
       kullanıcı ve grup kimliği bitleri bu özellikten etkilenmezler.).

       rwxXst  harfleri,  etkiledikleri  kullanıcılar  için,  yeni  bit kiplerini seçerler: oku r (Read),  yaz w
       (Write), çalıştır (dizinler için erişim) x (eXecute), dosyanın bir  dizin  olduğu  durumlarda  veya  bazı
       kullanıcılar  için  çalıştırma  izninin olduğu durumlarda çalıştır X, çalıştırma için kullanıcı veya grup
       kimliklerini ayarla s, sınırlı silme bayrağı veya yapışkan bit t (sTicky).

       Bu harflerin bir veya birkaçı yerine ugo harflerinden yalnızca birini belirtebilirsiniz: izinler dosyanın
       sahibi olan kullanıcılara aittir u (yoU),  izinler dosyanın  sahibi  olan  gruptaki  diğer  kullanıcılara
       aittir g (Group)  ve izinler önceki iki sınıfta belirtilenlerin dışındaki kullanıcılara tahsis edilmiştir
       o (Others).

       Bir sayısal kip, en az bir en çok dört sekizlik (0 ile 7 arasında) rakamdan oluşur ve her rakam 4, 2 ve 1
       değerli  bitler  birbirine  eklenerek elde edilir. Atlanmış her bir basamak sıfır kabul edilir. İlk rakam
       kullanıcı kimliği (4), grup kimliği (2) ve  yapışkan  bit  (1)  özniteliklerinden  oluşur.  İkinci  rakam
       dosyanın  sahibi  olan  kullanıcı  için  izinleri seçer: okuma (4), yazma (2) ve çalıştırma (1) izinleri.
       Üçüncüsü aynı değerleri gruptaki kullanıcılara,  sonuncusu da grup dışındaki kullanıcılara uygular.

       chmod asla, sembolik bağların izinlerini  değiştirmez,  onların  izinlerini  chmod  sistem  çağrıları  da
       değiştiremez. Sembolik bağların izinleri asla kullanılmadığı için, bu temelde bir sorun yaratmaz. Bununla
       beraber,  komut satırında listelenen her bir sembolik bağ için, chmod sembolik bağın hedefi olan dosyanın
       izinlerini değiştirir. Bunun tersi olarak, chmod, ardışık dizin geçişleri  sırasında  saptadığı  sembolik
       bağları görmezden gelir.

SINIRLI SİLME BAYRAĞI VEYA YAPIŞKAN BİT

       Sınırlı  silme  bayrağı  ve  yapışkan  bit tek bir bit olup, bit dosyanın türüne bağlı olarak yorumlanır.
       Dizinler için bu  bit  sıradan  kullanıcıların  kendilerine  ait  olmayan  dizinleri  dosyaları  dizinden
       silmelerini  veya  isimlerini değiştirmelerini engeller; bu durumda bit, dizin için sınırlı silme bayrağı
       adını alır ve genelde /tmp gibi herkesin  yazabildiği  dizinlerde  kullanılır.  Bazı  eski  sistemlerdeki
       normal   dosyalarda   bu  bit  programların  metin  imgesinin  takas  alanında  saklanmasına  ve  böylece
       çalıştırılırken daha hızlı yüklenmesini sağlardı; bu  durumda  bit  yapışkan  bit  adını  alırdı.  (Linux
       çekirdeği bu yapışkan bitleri yoksayar.)

SEÇENEKLER

       Her bir dosya'nın kipini belirtilen kip ile değiştirir.

       -c, --changes
              Sadece değişiklik olduğu zaman rapor vermesi dışında --verbose gibidir.

       --no-preserve-root
              `/' özel olarak ele alınmaz (öntanımlı)

       --preserve-root
              `/' üzerinde ardışık işlem yapılamaz.

       -f, --silent, --quiet
              Pekçok hatayı görmezden gelir.

       -v, --verbose
              İşlem yapılan her bir dosya için bir tanı bilgisi çıktılar.

       --reference=örnek-dosya
              kip yerine örnek-dosya'nın kipini kullanır.

       -R, --recursive
              Dosya ve dizinleri ardışık olarak değiştirir.

       --help Bu yardım metnini görüntüler ve çıkar.

       --version
              Sürüm bilgilerini görüntüler ve çıkar.

       Her  bir  kip   ugoa  harflerinin  sıfır  ya  da  bir  kaçından,  +-=  sembollerinden  birinden ve rwxXst
       harflerinden   sıfır   veya   bir   kaçından   ugo   harflerinin   birinden    oluşur.    (veya    kısaca
       `[ugoa]*([-+=]([rwxXst]*|[ugo]))+')

YAZAN

       David MacKenzie ve Jim Meyering tarafından yazılmıştır.

GERİBİLDİRİM

       Lütfen, böcekleri ve hataları <bug-coreutils (at) gnu.org> adresine bildirin.

TELİF HAKKI

       Telif hakkı © 2006 Free Software Foundation, Inc.
       Bu  bir  özgür  yazılımdır;  GNU Genel Kamu Lisansının <http://www.gnu.org/licenses/gpl.html> koşullarına
       bağlı kalarak kopyalarını yeniden  dağıtabilirsiniz.  Yasaların  izin  verdiği  ölçüde  hiçbir  garantisi
       yoktur; hatta SATILABİLİRLİĞİ veya ŞAHSİ KULLANIMINIZA UYGUNLUĞU için bile garanti verilmez.

İLGİLİ BELGELER

       chmod(2)

       chmod  komutu  ile  ilgili kapsamlı bir kılavuz Texinfo olarak mevcuttur. Şayet info ve chmod yazılımları
       düzgün bir şekilde sisteminizde mevcutsa, aşağıdaki komut ile bu kılavuzu görüntüleyebilirsiniz.

              info coreutils chmod

ÇEVİREN

       Yalçın Kolukısa <yalcink01 (at) yahoo .com>, Kasım 2003

       Kasım 2006'da güncellenmiştir.

coreutils 6.5                                      Kasım 2006                                           chmod(1)