NAZWA

       fsck - sprawdza i naprawia linuksowy system plików

SKŁADNIA

       fsck [-lsAVRTMNP] [-C [fd]] [-t typ-systemu-plików] [syst-pl...] [--] [opcje-zależne-od-syst-pl]

OPIS

       fsck  służy  do  sprawdzania  i,  opcjonalnie,  do naprawy jednego lub kilku linuksowych systemów plików.
       Syst-pl może być nazwą urządzenia (np.  /dev/hdc1, /dev/sdb2), punktem montowania (np.  /, /usr,  /home),
       albo   etykietą   ext2  lub  identyfikatorem  UUID  (np.   UUID=8868abf6-88c5-4a83-98b8-bfc24057f7bd  lub
       LABEL=root).  W celu skrócenia łącznego czasu potrzebnego  do  sprawdzenia  wszystkich  systemów  plików,
       program  fsck  będzie  usiłował  sprawdzać  równolegle  systemy  plików  umieszczone na fizycznie różnych
       napędach dysków.

       Jeśli nie określono systemu plików w wierszu poleceń, ani nie użyto opcji -A, fsck domyślnie sprawdzi  po
       kolei systemy plików z /etc/fstab. Jest to odpowiednik opcji -As.

       Kod zakończenia zwracany przez fsck jest sumą następujących warunków:
            0    - Bez błędów
            1    - Poprawiono błędy systemu plików
            2    - System powinien zostać przeładowany (reboot)
            4    - Pozostawiono nienaprawione błędy systemu plików
            8    - Błąd działania
            16   - Błąd użycia (składni)
            32   - Działanie fsck zostało przerwane przez użytkownika
            128  - Błąd biblioteki współdzielonej
       Kod  zakończenia  zwracany,  gdy sprawdzane jest kilka systemów plików jest bitową alternatywą (OR) kodów
       zakończenia dla każdego ze sprawdzanych systemów plików.

       W rzeczywistości fsck jest po prostu interfejsem dla różnych programów sprawdzających dostępne w Linuksie
       systemy plików (fsck.typ-systemu-plików). Poszukiwanie programu specyficznego dla danego  systemu  plików
       odbywa  się  w  pierwszej  kolejności  w  /sbin,  następnie  w /etc/fs i /etc, a ostatecznie w katalogach
       wymienionych w zmiennej środowiskowej PATH.  Więcej szczegółów  można  znaleźć  na  stronach  podręcznika
       programów sprawdzających właściwych dla poszczególnych systemów plików.

OPCJE

       -l     Blokuje  całe  urządzenie dyskowe przez wyłączne flock(2). Opcja może być użyta wyłącznie z jednym
              urządzeniem (co oznacza, że opcje -A i -l wykluczają się wzajemnie. Zaleca się użycie  tej  opcji,
              gdy  uruchomione jest kilka kopii fsck (8) w tym samym czasie. Opcja jest ignorowana, gdy zostanie
              użyta w stosunku do wielu urządzeń lub w odniesieniu do dysków  nieobrotowych.  Program  fsck  nie
              blokuje  niższej  warstwy  urządzeń,  gdy jest wykonywany na urządzeniach typu "stacked" (np. MD -
              tzw. RAID programowy lub DM - device mapper) -- ta funkcja nie została jeszcze zaimplementowana.

       -s     Wykonuje operacje fsck kolejno, szeregowo. Jest to dobre podejście, jeśli sprawdzanych jest  wiele
              systemów  plików,  a  programy  sprawdzające  działają  w  trybie interaktywnym. (Uwaga: e2fsck(8)
              domyślnie działa w trybie interaktywnym. By uruchomić e2fsck(8)  w trybie nieinteraktywnym, trzeba
              podać opcję -p lub -a, gdy błędy mają być naprawiane automatycznie, albo opcję -n,  gdy  nie  mają
              być naprawiane).

       -t lista-syst-pl
              Określa  typ(y)  sprawdzanego(ych)  systemu(ów)  plików. Jeśli podano opcję -A, to sprawdzane będą
              tylko te systemy plików, które pasują do  listy  lista-syst-pl.   Parametr  lista-syst-pl  stanowi
              rozdzieloną  przecinkami  listę  systemów plików oraz podanych opcji. Dowolny z systemów plików na
              tej liście może być poprzedzony operatorem negacji 'no' lub '!', co oznacza sprawdzanie  wyłącznie
              systemów  plików  nie  występujących  na  liście  lista-syst-pl.   Jeśli żaden z systemów plików w
              lista-syst-pl nie zostanie poprzedzony operatorem negacji, to sprawdzane  będą  wyłącznie  systemy
              plików występujące na liście lista-syst-pl.

              Na  rozdzielonej  przecinkami liście lista-syst-pl mogą również występować podane opcje. Muszą one
              mieć postać opts=opcja-syst-pl, i  mogą  być  poprzedzone  operatorem  negacji.  Jeśli  na  liście
              występuje  podana  opcja,  to  będą  sprawdzane tylko te systemy plików, których wpis w /etc/fstab
              zawiera (lub  nie  zawiera,  gdy  podana  opcja  została  poprzedzona  operatorem  negacji)  opcję
              opcja-syst-pl w odpowiednim polu pliku /etc/fstab.

              Na  przykład,  jeśli  opts=ro  pojawi  się  w  liscie-syst-pl,  to  tylko  systemy  plików z pliku
              /etc/fstab, posiadające opcję ro będą sprawdzone.

              Dla zgodności z dystrybucją Mandrake, w której skrypty startowe uzależnione są od nieautoryzowanej
              zmiany interfejsu użytkownika programu fsck, gdy typem  systemu  plików  jest  loop,  to  jest  to
              traktowane tak, jakby podano opts=loop jako argument opcji -t.

              Zwykle, typ systemu plików można określić wyszukując dany system plików syst-pl w pliku /etc/fstab
              i  korzystając  z odpowiedniego wpisu. Jeżeli nie da się go określić, a podano jako argument opcji
              -t pojedynczy system plików, to fsck użyje typu wyznaczonego przez tę opcję.  Jeżeli typ  ten  nie
              jest dostępny, to używany jest typ domyślny (obecnie ext2).

       -A     Przechodzi  przez plik /etc/fstab i próbuje sprawdzić wszystkie systemy plików w jednym przebiegu.
              Opcja ta jest najczęściej wykorzystywana  przez  plik  startowy  /etc/rc,  zamiast  wielu  poleceń
              sprawdzających pojedyncze systemy plików.

              Główny  system  plików  (/)  zostanie  sprawdzony  jako  pierwszy, chyba że podano opcję -P (patrz
              poniżej).  Następnie  będą  sprawdzane  systemy  plików  w  kolejności  określonej  przez   liczbę
              występującą  w  polu  fs_passno  (szóstym) pliku /etc/fstab.  Systemy plików z wartością fs_passno
              wynoszącą 0 będą pomijane i w ogóle nie będą sprawdzane.  Systemy  plików  z  wartością  fs_passno
              większą  od  zera  będą sprawdzane w kolejności rosnącej, tzn. systemy plików z mniejszą wartością
              fs_passno będą sprawdzane wcześniej.  Jeżeli istnieje kilka systemów plików o  tym  samym  numerze
              przejścia, to e2fsck będzie usiłował sprawdzić je równolegle, jednakże będzie unikał jednoczesnego
              sprawdzania wielu systemów plików na tym samym dysku fizycznym.

              Program  fsck  nie  sprawdza  urządzeń  typu  "stacked" (RAID, dm-crypt) równolegle z żadnym innym
              urządzeniem. Patrz też niżej ustawienie FSCK_FORCE_ALL_PARALLEL. System plików /sys  jest  używany
              do poznania zależności między urządzeniami.

              Stąd  też, bardzo powszechną konfiguracją w /etc/fstab jest ustawienie dla głównego systemu plików
              pola fs_passno o wartości 1, zaś dla wszystkich pozostałych systemów plików przypisanie  fs_passno
              wartości  2.  Pozwoli  to  fsck  na  automatyczne równoległe uruchamianie programów sprawdzających
              systemy plików, jeżeli tylko było by to korzystne. Administratorzy  systemów  mogą  zrezygnować  z
              używania  takiej  konfiguracji  jeśli  z  jakiegoś  powodu  chcą  uniknąć równoległego sprawdzania
              systemów plików --- na przykład, jeśli dany komputer  niewiele  pamięci,  tak  że  problemem  jest
              intensywne zastępowanie stron pamięci (paging).

              Program  fsck  zwykle  nie  sprawdza,  czy  urządzenie  rzeczywiście  istnieje,  przed  wywołaniem
              właściwego programu sprawdzającego dany system plików. W związku z tym,  nieistniejące  urządzenia
              mogą  spowodować wejście systemu w tryb naprawy systemu plików podczas uruchamiania systemu, jeśli
              jeden z właściwych danemu systemowi plików programów sprawdzających, zwróci błąd krytyczny.  Opcja
              montowania  nofail  pliku  /etc/fstab  może  zostać  użyta,  aby wymusić pomijanie nieistniejących
              urządzeń przez fsck. Program fsck pomija również nieistniejące urządzenia,  które  mają  specjalny
              typ systemu plików auto.

       -C [  fd  ]
              Wyświetla  wskaźniki  zakończenia/postępu dla systemów plików, które je wspierają (aktualnie tylko
              ext2 i ext3). Fsck będzie tak sterować programami sprawdzającymi systemy plików, aby tylko jeden z
              nich wyświetlał wskaźnik postępu w danej chwili. Interfejsy graficzne mogą podać deskryptor  pliku
              fd i w takim przypadku informacje paska postępu zostaną wysłane do owego deskryptora.

       -M     Nie sprawdza zamontowanych systemów plików i zwraca dla nich kod zakończenia równy zero.

       -N     Nie wykonuje operacji, jedynie pokazuje co byłoby wykonane.

       -P     Jeśli  włączona  jest opcja -A, to sprawdza główny system plików równolegle ze sprawdzaniem innych
              systemów.  Nie jest to najbezpieczniejsza czynność pod słońcem, jaką można wykonać, ponieważ jeśli
              główny system plików jest wątpliwy, to nawet plik binarny e2fsck(8)  może być uszkodzony! Opcja ta
              jest przeznaczona głównie  dla  tych  administratorów  systemów,  którzy  nie  chcą  partycjonować
              ponownie  głównego  systemu  plików,  tak  by  był  mały  i zwarty (co jest tak naprawdę poprawnym
              rozwiązaniem).

       -R     Podczas sprawdzania wszystkich systemów plików z opcją -A, omija główny system plików (przydatne w
              przypadku, gdy jest on już zamontowany do odczytu/zapisu).

       -T     Nie pokazuje tytułu przy starcie.

       -V     Wyświetla informacje  w  trybie  szczegółowym,  łącznie  ze  wszystkimi  wykonywanymi  poleceniami
              specyficznymi dla poszczególnych systemów plików.

       opcje-zależne-od-syst-pl
              Opcje nie rozumiane przez fsck są przekazywane programowi sprawdzającemu, specyficznemu dla danego
              systemu  plików.  Parametry  te nie mogą zawierać własnych argumentów, gdyż fsck nie ma możliwości
              rozpoznania, które z parametrów posiadają argumenty, a które nie.

              Dowolne opcje występujące po -- są traktowane jako opcje specyficzne dla  danego  systemu  plików,
              które mają zostać przekazane do odpowiedniego programu sprawdzającego ten system plików.

              Proszę  zauważyć,  że fsck nie został zaprojektowany w celu przekazywania dowolnie skomplikowanych
              opcji do programów sprawdzających specyficznych dla poszczególnych systemów plików. Jeśli istnieje
              potrzeba zrobienia czegoś skomplikowanego, proszę po prostu bezpośrednio  uruchomić  właściwy  dla
              danego  systemu plików program sprawdzający. Jeśli programowi fsck zostanie przekazana niezmiernie
              skomplikowana opcja wraz z argumentami i program nie uczyni tego, czego się  spodziewano,  to  nie
              należy  nikomu  zawracać  głowy zgłaszaniem tego jako błędu. Prawie na pewno robi się wówczas coś,
              czego nie należy robić za pomocą fsck.

       Opcje do odmian fsck specyficznych dla  danego  systemu  plików  nie  są  zestandaryzowane.  W  przypadku
       wątpliwości, proszę sprawdzić strony podręcznika man danego programu sprawdzającego. Mimo, że nie jest to
       zagwarantowane, większość programów sprawdzających systemy plików obsługuje poniższe opcje:

       -a     Automatycznie  naprawia  system  plików  bez  zadawania pytań (należy używać tej opcji ostrożnie).
              Warto zauważyć, że e2fsck(8) obsługuje -a tylko dla zgodności z wcześniejszymi wersjami. Opcja  ta
              została  przekształcona  na  opcję  -p  polecenia  e2fsck,  która  jest  bezpieczna  w  użyciu,  w
              przeciwieństwie do opcji -a, obsługiwanej przez większość programów sprawdzających systemy plików.

       -n     Do niektórych programów, opcja -n zapobiega danej odmianie fsck  przeprowadzać  próby  naprawienia
              jakichkolwiek  problemów,  a  pozwala  jedynie  na  wyświetlenie  informacji o nich na standardowe
              wyjście. Może nie działać to ze wszystkimi programami specyficznymi  dla  poszczególnych  systemów
              plików.  W szczególności,  fsck.reiserfs(8) nie informuje o żadnych błędach, jeśli poda się mu się
              tę opcję. fsck.minix(8) w ogóle nie obsługuje opcji -n.

       -r     Naprawa systemu plików w trybie interaktywnym (z pytaniami o potwierdzenia).  Uwaga: na ogół  złym
              pomysłem  jest  używanie  tej opcji podczas równoległego sprawdzania wielu systemów plików. Trzeba
              też zwrócić uwagę, że jest to domyślne zachowanie e2fsck; polecenie to obsługuje tę opcję tylko  z
              powodu zgodności z wcześniejszymi wersjami.

       -y     Do niektórych programów, opcja -n wymusza na danej odmianie fsck przeprowadzanie próby naprawienia
              jakichkolwiek  wykrytych  problemów  w  sposób  automatyczny. Niekiedy eksperci są w stanie lepiej
              poinstruować fsck co należy zrobić. Proszę zauważyć, że nie  wszystkie  programy  specyficzne  dla
              poszczególnych systemów plików posiadają tę opcję zaimplementowaną. W szczególności, fsck.minix(8)
              i  fsck.cramfs(8)  w ogóle nie obsługują opcji -y (na chwilę ostatniej aktualizacji oryginału tego
              podręcznika).

AUTOR

       Theodore Ts'o (tytso@mit.edu)

DOSTĘPNOŚĆ

       Polecenie    fsck    jest    częścią    pakietu    util-linux    i    jest    dostępne    pod     adresem
       ftp://ftp.kernel.org/pub/linux/utils/util-linux/.

PLIKI

       /etc/fstab.

ZMIENNE ŚRODOWISKOWE

       Na zachowanie programu fsck mają wpływ następujące zmienne środowiskowe:

       FSCK_FORCE_ALL_PARALLEL
              Jeśli  ta  zmienna jest ustawiona, fsck będzie próbował uruchomić równolegle programy sprawdzające
              wszystkie podane systemy plików, niezależnie od tego, czy  systemy  plików  znajdują  się  na  tym
              samym,  czy  na  różnych  urządzeniach.  (Jest to przydatne w przypadku systemów RAID lub wysokiej
              klasy systemów pamięci masowej, jak np. sprzedawane przez firmy takie, jak IBM  czy  EMC).  Proszę
              zauważyć, że wartość fs_passno jest wciąż używana.

       FSCK_MAX_INST
              Ta   zmienna   środowiskowa  ogranicza  maksymalną  liczbę  uruchamianych  jednocześnie  programów
              sprawdzających systemy plików. W przypadku konfiguracji zawierających dużą liczbę dysków,  pozwala
              to  uniknąć  jednoczesnego uruchamiania przez fsck zbyt wielu programów sprawdzających, co mogłoby
              przeciążyć dostępne w systemie zasoby procesorów i pamięci. Wartość zero pozwala na nieograniczone
              mnożenie się procesów. Jest to aktualnie zachowanie domyślne, jednakże przyszłe wersje  fsck  mogą
              próbować  automatycznie  określać  ilość  jednoczesnych  sprawdzań  systemów  plików  na podstawie
              zgromadzonych przez system operacyjny danych ewidencyjnych.

       PATH   Zmienna środowiskowa PATH służy do poszukiwania programów  sprawdzających  systemy  plików.  Pewne
              katalogi  systemowe  są  przeszukiwane  najpierw:  /sbin, /sbin/fs.d, /sbin/fs, /etc/fs i /etc.  A
              następnie są przeszukiwane katalogi znajdujące się w zmiennej środowiskowej PATH.

       FSTAB_FILE
              Ta zmienna środowiskowa pozwala administratorowi  systemu  zmianę  standardowego  położenia  pliku
              /etc/fstab.  Służy ona również osobom rozwijającym program, do testowania fsck.

ZOBACZ TAKŻE

       fstab(5),   mkfs(8),   fsck.ext2(8)   lub   fsck.ext3(8)   lub   e2fsck(8),  cramfsck(8),  fsck.minix(8),
       fsck.msdos(8), fsck.jfs(8), fsck.nfs(8), fsck.vfat(8), fsck.xfs(8), fsck.xiafs(8), reiserfsck(8).

TŁUMACZENIE

       Autorami  polskiego  tłumaczenia  niniejszej  strony   podręcznika   man   są:   Wojtek   Kotwica   (PTM)
       <wkotwica@post.pl>,   Andrzej   M.   Krzysztofowicz  (PTM)  <ankry@green.mf.pg.gda.pl>  i  Michał  Kułach
       <michal.kulach@gmail.com>.

       Polskie tłumaczenie jest częścią  projektu  manpages-pl;  uwagi,  pomoc,  zgłaszanie  błędów  na  stronie
       http://sourceforge.net/projects/manpages-pl/. Jest zgodne z wersją  2.20.1 oryginału.

util-linux                                          luty 2009                                            FSCK(8)