Provided by: manpages-pl_0.6-2_all 
NAZWA
shutdown - wyłącza system
SKŁADNIA
/sbin/shutdown [-akrhPHfFnc] [-t sek] czas [ostrzeżenie]
OPIS
shutdown w bezpieczny sposób wyłącza system. Wszyscy zalogowani użytkownicy powiadamiani są o rozpoczętym
wyłączaniu, zaś rozpoczynanie nowych sesji pracy przez login(1) jest blokowane. Możliwe jest zamknięcie
i wyłączenie systemu natychmiastowe lub po zadanym czasie. W pierwszej kolejności wszystkie procesy
powiadamiane są o wyłączaniu systemu sygnałem SIGTERM. Daje to programom takim jak vi(1) czas na
zachowanie edytowanego pliku, programom przetwarzającym pocztę i grupy dyskusyjne szansę na czyste
zakończenie pracy itd. shutdown wykonuje swe zadanie sygnalizując procesowi init prośbę o zmianę poziomu
pracy. Poziom pracy (runlevel) 0 używany jest do zatrzymywania systemu, zaś poziom 1 służy do
przełączenia go w stan, w którym mogą być wykonywane zadania administracyjne i konserwacja systemu; jest
to poziom domyślny jeżeli nie podano ani flagi -h ani -r polecenia shutdown. Jakie czynności wykonywane
są podczas zatrzymywania bądź przeładowywania systemu możesz zobaczyć przeglądając odpowiednie dla danych
poziomów pracy wpisy w pliku /etc/inittab.
OPCJE
-a Używa /etc/shutdown.allow.
-k Nie wykonuje faktycznego wyłączenia; wysyła tylko do wszystkich komunikaty ostrzegawcze.
-r Przeładowuje (ang. reboot) po wyłączeniu systemu.
-h Zatrzymuje lub wyłącza komputer po zamknięciu systemu.
-P Czynnością podejmowaną przy zatrzymaniu systemu jest wyłączenie komputera.
-H Modyfikator do opcji -h. Komputer jest zatrzymywany lub przełącza się do programu monitorującego
rozruch (ang. boot monitor), w systemach które to obsługują. Musi być użyte z opcją -h.
-f Pomija fsck (sprawdzanie systemów plików) podczas przeładowania.
-F Wymusza fsck przy przeładowaniu.
-n [PRZESTARZAŁE] Nie wywołuje init(8) do wykonania wyłączenia, ale robi to samodzielnie. Odradza się
używania tej opcji, zaś jej wyniki nie zawsze są zgodne z oczekiwaniami.
-c Anuluje już rozpoczęte wyłączanie systemu (nie działa z "shutdown now"). Przy tej opcji nie jest,
oczywiście, możliwe podanie argumentu czas, ale można wprowadzić w wierszu poleceń komunikat
wyjaśniający, który zostanie przesłany do wszystkich użytkowników.
-t sek Nakazuje programowi init(8) odczekanie sek sekund pomiędzy wysłaniem procesom ostrzeżenia i
sygnału kill a zmianą na inny poziom pracy.
czas Kiedy wyłączyć system.
ostrzeżenie
Komunikat ostrzegawczy, jaki ma zostać wysłany do wszystkich użytkowników.
Argument czas może posiadać różne formaty. Po pierwsze, może to być czas absolutny (ustalona godzina) w
formacie gg:mm, gdzie gg jest godziną (1 lub 2 cyfry) a mm minutami godziny (dwucyfrowo). Po drugie,
może być w formacie +m, gdzie m jest liczbą minut do odczekania. Słowo now (teraz) jest równoważnikiem
+0.
Jeśli shutdown wywoływany jest z czasem opóźnienia, to tworzy plik sygnalizacyjny (advisory file)
/run/nologin powodujący, że programy takie jak login(1) nie zezwalają na nowe logowania użytkowników.
Plik jest tworzony pięć minut przed rozpoczęciem wyłączania systemu. Shutdown usuwa ten plik tylko wtedy,
gdy zostanie zatrzymany przed wysłaniem sygnału do init (tj. zostanie anulowany lub coś się nie udało).
Usuwa go również przed wywołaniem init do zmiany poziomu pracy.
Flaga -f oznacza "reboot fast" (szybkie przeładowanie). Tworzy plik sygnalizacyjny /fastboot, który może
być testowany przez system przy ponownym uruchamianiu. Plik startowy rc może sprawdzać, czy powyższy plik
istnieje i decydować o zaniechaniu uruchamiania fsck(1), gdyż system został wyłączony prawidłowo.
Następnie proces startowy powinien usunąć /fastboot.
Flaga -F oznacza "force fsck" (wymuś fsck). Tworzy plik sygnalizacyjny /forcefsck, który może być
testowany przez system przy ponownym uruchamianiu. Plik startowy rc może sprawdzać, czy powyższy plik
istnieje i decydować o uruchomieniu fsck(1) ze specjalną flagą "force", tak by zostały sprawdzone nawet
poprawnie odmontowane systemy plików. Następnie proces startowy powinien usunąć /forcefsck.
Flaga -n powoduje, że shutdown nie będzie wywoływać init, ale zabije samodzielnie wszystkie działające
procesy. shutdown wyłączy następnie obsługę udziałów (quota), rozliczeń i obszaru wymiany (swap) oraz
odmontuje wszystkie systemy plików.
KONTROLA DOSTĘPU
shutdown może być wywoływane z init(8), gdy zostaną wciśnięte magiczne klawisze CTRL-ALT-DEL, przez
utworzenie odpowiedniego wpisu w /etc/inittab. Oznacza to, że każdy, kto posiada fizyczny dostęp do
klawiatury konsoli może wyłączyć system. By zapobiec takiej sytuacji, shutdown może sprawdzać, czy na
jednej z wirtualnych konsoli zalogowany jest upoważniony użytkownik. Jeżeli shutdown zostanie wywołany z
argumentem -a (proszę dodać go do wywołania shutdown w /etc/inittab), to sprawdza czy istnieje plik
/etc/shutdown.allow. Następnie porównuje nazwy użytkowników z tego pliku z listą osób zalogowanych na
wirtualnej konsoli (z /var/run/utmp). Shutdown będzie kontynuować pracę tylko wtedy, gdy zalogowany jest
jeden z upoważnionych użytkowników lub root. W przeciwnym wypadku wyświetli komunikat
shutdown: no authorized users logged in
[shutdown: brak zalogowanych upoważnionych użytkowników]
na (fizyczną) konsolę systemową. Plik /etc/shutdown.allow zawiera po jednej nazwie (loginname)
użytkownika w wierszu. Dozwolone są wiersze puste i wiersze komentarzy (poprzedzone znakiem #). Obecnie
dla tego pliku istnieje ograniczenie do 32 użytkowników.
Proszę zauważyć, że jeśli plik /etc/shutdown.allow nie istnieje, to argument -a jest ignorowany.
ZATRZYMANIE CZY WYŁĄCZENIE
Opcja -H ustawia jedynie zmienną środowiskową INIT_HALT programu init na HALT, natomiast opcja -P ustawia
ją na POWEROFF. Skrypt shutdown, który wywołuje halt(8), jako ostatnią rzecz w sekwencji wyłączającej,
powinien sprawdzić te zmienne środowiskowe i wywołać halt(8) z prawidłowymi opcjami, aby miały one
jakiekolwiek znaczenie. Debian 3.1 (sarge) obsługuje to.
PLIKI
/fastboot
/etc/inittab
/etc/init.d/halt
/etc/init.d/reboot
/etc/shutdown.allow
UWAGI
Wielu użytkowników zapomina o podaniu argumentu czas i jest zakłopotana komunikatem o błędzie dawanym
przez shutdown. Argument czas jest obowiązkowy; w 90 procentach przypadków argumentem tym będzie słowo
now.
Init może przechwycić CTRL-ALT-DEL i rozpocząć wyłączenia jedynie w trybie konsolowym. Jeśli działa X
Window System, to serwer X przetwarza wszystkie wciskane klawisze. Niektóre środowiska X11 umożliwiają
przechwycenie kombinacji CTRL-ALT-DEL, ale to, co dokładnie stanie się po użyciu tej sekwencji, zależy od
danego środowiska.
Shutdown nie jest zaprojektowany do działania z setuid. Plik /etc/shutdown.allow nie jest używany w
odniesieniu do osoby wykonującej shutdown, sprawdza on JEDYNIE kto jest aktualnie zalogowany na
konsoli/jednej z konsol.
AUTOR
Miquel van Smoorenburg, miquels@cistron.nl
ZOBACZ TAKŻE
fsck(8), init(8), halt(8), poweroff(8), reboot(8)
TŁUMACZENIE
Autorami polskiego tłumaczenia niniejszej strony podręcznika man są: Wojtek Kotwica (PTM)
<wkotwica@post.pl> i Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>.
Polskie tłumaczenie jest częścią projektu manpages-pl; uwagi, pomoc, zgłaszanie błędów na stronie
http://sourceforge.net/projects/manpages-pl/. Jest zgodne z wersją 2.88 oryginału.
12 listopada 2003 SHUTDOWN(8)