NAZWA

       fsck - sprawdza i naprawia linuksowy system plików

SKŁADNIA

       fsck    [-lsAVRTMNP]    [-r   [fd]]   [-C   [fd]]   [-t   typ-systemu-plików]   [system-plików...]   [--]
       [opcje-zależne-od-syst-pl]

OPIS

       fsck służy do sprawdzania i, opcjonalnie, do naprawy  jednego  lub  kilku  linuksowych  systemów  plików.
       Syst-pl  może być nazwą urządzenia (np.  /dev/hdc1, /dev/sdb2), punktem montowania (np.  /, /usr, /home),
       albo  etykietą  ext2  lub  identyfikatorem  UUID  (np.    UUID=8868abf6-88c5-4a83-98b8-bfc24057f7bd   lub
       LABEL=root).   W  celu  skrócenia  łącznego  czasu potrzebnego do sprawdzenia wszystkich systemów plików,
       program fsck będzie usiłował  sprawdzać  równolegle  systemy  plików  umieszczone  na  fizycznie  różnych
       napędach dysków.

       Jeśli  nie określono systemu plików w wierszu poleceń, ani nie użyto opcji -A, fsck domyślnie sprawdzi po
       kolei systemy plików z /etc/fstab. Jest to odpowiednik opcji -As.

       Kod zakończenia zwracany przez fsck jest sumą następujących warunków:

              0      Brak błędów
              1      Poprawiono błędy systemu plików
              2      System powinien zostać przeładowany (reboot)
              4      Pozostawiono nienaprawione błędy systemu plików
              8      Błąd działania
              16     Błąd użycia (składni)
              32     Sprawdzanie zostało przerwane przez użytkownika
              128    Błąd biblioteki współdzielonej

       Kod zakończenia zwracany, gdy sprawdzane jest kilka systemów plików jest bitową  alternatywą  (OR)  kodów
       zakończenia dla każdego ze sprawdzanych systemów plików.

       W rzeczywistości fsck jest po prostu interfejsem dla różnych programów sprawdzających dostępne w Linuksie
       systemy  plików  (fsck.typ-systemu-plików). Poszukiwanie programu specyficznego dla danego systemu plików
       odbywa się w zmiennej środowiskowej PATH. Jeśli PATH jest niezdefiniowana, przeszukiwane jest "/sbin".

       Więcej  szczegółów  można  znaleźć  na  stronach  podręcznika  programów  sprawdzających  właściwych  dla
       poszczególnych systemów plików.

OPCJE

       -l     Tworzy  wyłączny  plik  blokady flock (w /run/fsck/<nazwa-dysku>) dla całego urządzenia dyskowego.
              Opcja może być użyta wyłącznie z jednym urządzeniem (co oznacza, że opcje -A i -l  wykluczają  się
              wzajemnie.  Zaleca  się  użycie  tej  opcji,  gdy uruchomione jest kilka kopii fsck(8) w tym samym
              czasie. Opcja jest ignorowana, gdy zostanie użyta w stosunku do wielu urządzeń lub  w  odniesieniu
              do dysków nieobrotowych. Program fsck nie blokuje niższej warstwy urządzeń, gdy jest wykonywany na
              urządzeniach  typu  "stacked"  (np. MD - tzw. RAID programowy lub DM - device mapper) – ta funkcja
              nie została jeszcze zaimplementowana.

       -r [fd]
              Wyświetla określone statystyki po  zakończeniu  każdego  fsck.  Na  statystyki  składają  się  kod
              zakończenia,  maksymalny  rozmiar  uruchomionego zestawu (w kilobajtach), czas jaki upłynął i czas
              procesora dla użytkownika i systemu użyty przez przebieg fsck, np.:

              /dev/sda1: status 0, rss 92828, real 4.002804, user 2.677592, sys 0.86186

              Interfejsy GUI mogą podać deskryptor pliku fd; w takim przypadku pasek postępu  będzie  przesyłany
              do tego deskryptora w formacie przetwarzalnym maszynowo, np.

              /dev/sda1 0 92828 4.002804 2.677592 0.86186

       -s     Wykonuje  operacje fsck kolejno, szeregowo. Jest to dobre podejście, jeśli sprawdzanych jest wiele
              systemów plików, a programy  sprawdzające  działają  w  trybie  interaktywnym.  (Uwaga:  e2fsck(8)
              domyślnie działa w trybie interaktywnym. By uruchomić e2fsck(8)  w trybie nieinteraktywnym, trzeba
              podać  opcję  -p  lub -a, gdy błędy mają być naprawiane automatycznie, albo opcję -n, gdy nie mają
              być naprawiane).

       -t lista-syst-pl
              Określa typ(y) sprawdzanego(ych) systemu(ów) plików. Jeśli podano opcję  -A,  to  sprawdzane  będą
              tylko  te  systemy  plików,  które  pasują do listy lista-syst-pl.  Parametr lista-syst-pl stanowi
              rozdzieloną przecinkami listę systemów plików oraz podanych opcji. Dowolny z  systemów  plików  na
              tej  liście może być poprzedzony operatorem negacji 'no' lub '!', co oznacza sprawdzanie wyłącznie
              systemów plików nie występujących na liście  lista-syst-pl.   Jeśli  żaden  z  systemów  plików  w
              lista-syst-pl  nie  zostanie  poprzedzony operatorem negacji, to sprawdzane będą wyłącznie systemy
              plików występujące na liście lista-syst-pl.

              Na rozdzielonej przecinkami liście lista-syst-pl mogą również występować podane opcje.  Muszą  one
              mieć  postać  opts=opcja-syst-pl,  i  mogą  być  poprzedzone  operatorem  negacji. Jeśli na liście
              występuje podana opcja, to będą sprawdzane tylko te systemy  plików,  których  wpis  w  /etc/fstab
              zawiera  (lub  nie  zawiera,  gdy  podana  opcja  została  poprzedzona  operatorem  negacji) opcję
              opcja-syst-pl w odpowiednim polu pliku /etc/fstab.

              Na przykład, jeśli  opts=ro  pojawi  się  w  liscie-syst-pl,  to  tylko  systemy  plików  z  pliku
              /etc/fstab, posiadające opcję ro będą sprawdzone.

              Dla zgodności z dystrybucją Mandrake, w której skrypty startowe uzależnione są od nieautoryzowanej
              zmiany  interfejsu  użytkownika  programu  fsck,  gdy  typem  systemu plików jest loop, to jest to
              traktowane tak, jakby podano opts=loop jako argument opcji -t.

              Zwykle, typ systemu plików można określić wyszukując dany system plików syst-pl w pliku /etc/fstab
              i korzystając z odpowiedniego wpisu. Jeżeli nie da się go określić, a podano jako  argument  opcji
              -t  pojedynczy  system plików, to fsck użyje typu wyznaczonego przez tę opcję.  Jeżeli typ ten nie
              jest dostępny, to używany jest typ domyślny (obecnie ext2).

       -A     Przechodzi przez plik /etc/fstab i próbuje sprawdzić wszystkie systemy plików w jednym  przebiegu.
              Opcja  ta  jest  najczęściej  wykorzystywana  przez  plik  startowy /etc/rc, zamiast wielu poleceń
              sprawdzających pojedyncze systemy plików.

              Główny system plików (/) zostanie sprawdzony jako  pierwszy,  chyba  że  podano  opcję  -P  (patrz
              poniżej).   Następnie  będą  sprawdzane  systemy  plików  w  kolejności  określonej  przez  liczbę
              występującą w polu fs_passno (szóstym) pliku /etc/fstab.  Systemy  plików  z  wartością  fs_passno
              wynoszącą  0  będą  pomijane  i  w ogóle nie będą sprawdzane. Systemy plików z wartością fs_passno
              większą od zera będą sprawdzane w kolejności rosnącej, tzn. systemy plików  z  mniejszą  wartością
              fs_passno  będą  sprawdzane  wcześniej.  Jeżeli istnieje kilka systemów plików o tym samym numerze
              przejścia, to fsck będzie usiłował sprawdzić je równolegle, jednakże będzie  unikał  jednoczesnego
              sprawdzania wielu systemów plików na tym samym dysku fizycznym.

              Program  fsck  nie  sprawdza  urządzeń  typu  "stacked" (RAID, dm-crypt) równolegle z żadnym innym
              urządzeniem. Patrz też niżej ustawienie FSCK_FORCE_ALL_PARALLEL. System plików /sys  jest  używany
              do poznania zależności między urządzeniami.

              Stąd  też, bardzo powszechną konfiguracją w /etc/fstab jest ustawienie dla głównego systemu plików
              pola fs_passno o wartości 1, zaś dla wszystkich pozostałych systemów plików przypisanie  fs_passno
              wartości  2.  Pozwoli  to  fsck  na  automatyczne równoległe uruchamianie programów sprawdzających
              systemy plików, jeżeli tylko było by to korzystne. Administratorzy  systemów  mogą  zrezygnować  z
              używania  takiej  konfiguracji  jeśli  z  jakiegoś  powodu  chcą  uniknąć równoległego sprawdzania
              systemów plików – na przykład, jeśli  dany  komputer  niewiele  pamięci,  tak  że  problemem  jest
              intensywne zastępowanie stron pamięci (paging).

              Program  fsck  zwykle  nie  sprawdza,  czy  urządzenie  rzeczywiście  istnieje,  przed  wywołaniem
              właściwego programu sprawdzającego dany system plików. W związku z tym,  nieistniejące  urządzenia
              mogą  spowodować wejście systemu w tryb naprawy systemu plików podczas uruchamiania systemu, jeśli
              jeden z właściwych danemu systemowi plików programów sprawdzających, zwróci błąd krytyczny.  Opcja
              montowania  nofail  pliku  /etc/fstab  może  zostać  użyta,  aby wymusić pomijanie nieistniejących
              urządzeń przez fsck. Program fsck pomija również nieistniejące urządzenia,  które  mają  specjalny
              typ systemu plików auto.

       -C [fd]
              Wyświetla  wskaźniki  zakończenia/postępu dla systemów plików, które je wspierają (aktualnie tylko
              ext[234]). fsck będzie tak sterować programami sprawdzającymi systemy plików, aby  tylko  jeden  z
              nich  wyświetlał wskaźnik postępu w danej chwili. Interfejsy graficzne mogą podać deskryptor pliku
              fd i w takim przypadku informacje paska postępu zostaną wysłane do owego deskryptora.

       -M     Nie sprawdza zamontowanych systemów plików i zwraca dla nich kod zakończenia równy zero.

       -N     Nie wykonuje operacji, jedynie pokazuje co byłoby wykonane.

       -P     Jeśli włączona jest opcja -A, to sprawdza główny system plików równolegle ze  sprawdzaniem  innych
              systemów.  Nie jest to najbezpieczniejsza czynność pod słońcem, jaką można wykonać, ponieważ jeśli
              główny system plików jest wątpliwy, to nawet plik binarny e2fsck(8)  może być uszkodzony! Opcja ta
              jest  przeznaczona  głównie  dla  tych  administratorów  systemów,  którzy  nie chcą partycjonować
              ponownie głównego systemu plików, tak by był  mały  i  zwarty  (co  jest  tak  naprawdę  poprawnym
              rozwiązaniem).

       -R     Podczas sprawdzania wszystkich systemów plików z opcją -A, omija główny system plików (przydatne w
              przypadku, gdy jest on już zamontowany do odczytu/zapisu).

       -T     Nie pokazuje tytułu przy starcie.

       -V     Wyświetla  informacje  w  trybie  szczegółowym,  łącznie  ze  wszystkimi  wykonywanymi poleceniami
              specyficznymi dla poszczególnych systemów plików.

       opcje-zależne-od-syst-pl
              Opcje nie rozumiane przez fsck są przekazywane programowi sprawdzającemu, specyficznemu dla danego
              systemu plików. Parametry te nie mogą zawierać własnych argumentów, gdyż fsck  nie  ma  możliwości
              rozpoznania, które z parametrów posiadają argumenty, a które nie.

              Dowolne  opcje  występujące  po -- są traktowane jako opcje specyficzne dla danego systemu plików,
              które mają zostać przekazane do odpowiedniego programu sprawdzającego ten system plików.

              Proszę zauważyć, że fsck nie został zaprojektowany w celu przekazywania  dowolnie  skomplikowanych
              opcji do programów sprawdzających specyficznych dla poszczególnych systemów plików. Jeśli istnieje
              potrzeba  zrobienia  czegoś  skomplikowanego, proszę po prostu bezpośrednio uruchomić właściwy dla
              danego systemu plików program sprawdzający. Jeśli programowi fsck zostanie przekazana  niezmiernie
              skomplikowana  opcja  wraz  z argumentami i program nie uczyni tego, czego się spodziewano, to nie
              należy nikomu zawracać głowy zgłaszaniem tego jako błędu. Prawie na pewno robi  się  wówczas  coś,
              czego nie należy robić za pomocą fsck.

       Opcje  do  odmian  fsck  specyficznych  dla  danego  systemu  plików nie są zestandaryzowane. W przypadku
       wątpliwości, proszę sprawdzić strony podręcznika man danego programu sprawdzającego. Mimo, że nie jest to
       zagwarantowane, większość programów sprawdzających systemy plików obsługuje poniższe opcje:

       -a     Automatycznie naprawia system plików bez zadawania pytań  (należy  używać  tej  opcji  ostrożnie).
              Warto  zauważyć, że e2fsck(8) obsługuje -a tylko dla zgodności z wcześniejszymi wersjami. Opcja ta
              została  przekształcona  na  opcję  -p  polecenia  e2fsck,  która  jest  bezpieczna  w  użyciu,  w
              przeciwieństwie do opcji -a, obsługiwanej przez większość programów sprawdzających systemy plików.

       -n     Do  niektórych  programów,  opcja -n zapobiega danej odmianie fsck przeprowadzać próby naprawienia
              jakichkolwiek problemów, a pozwala jedynie  na  wyświetlenie  informacji  o  nich  na  standardowe
              wyjście.  Może  nie  działać to ze wszystkimi programami specyficznymi dla poszczególnych systemów
              plików. W szczególności, fsck.reiserfs(8) nie informuje o żadnych błędach, jeśli poda się  mu  się
              tę opcję. fsck.minix(8) w ogóle nie obsługuje opcji -n.

       -r     Naprawa  systemu plików w trybie interaktywnym (z pytaniami o potwierdzenia).  Uwaga: na ogół złym
              pomysłem jest używanie tej opcji podczas równoległego sprawdzania wielu  systemów  plików.  Trzeba
              też  zwrócić uwagę, że jest to domyślne zachowanie e2fsck; polecenie to obsługuje tę opcję tylko z
              powodu zgodności z wcześniejszymi wersjami.

       -y     Do niektórych programów, opcja -n wymusza na danej odmianie fsck przeprowadzanie próby naprawienia
              jakichkolwiek wykrytych problemów w sposób automatyczny. Niekiedy  eksperci  są  w  stanie  lepiej
              poinstruować  fsck  co  należy  zrobić. Proszę zauważyć, że nie wszystkie programy specyficzne dla
              poszczególnych systemów plików posiadają tę opcję zaimplementowaną. W szczególności, fsck.minix(8)
              i fsck.cramfs(8) w ogóle nie obsługują opcji -y (na chwilę ostatniej aktualizacji  oryginału  tego
              podręcznika).

PLIKI

       /etc/fstab.

ZMIENNE ŚRODOWISKOWE

       Na zachowanie programu fsck mają wpływ następujące zmienne środowiskowe:

       FSCK_FORCE_ALL_PARALLEL
              Jeśli  ta  zmienna jest ustawiona, fsck będzie próbował uruchomić równolegle programy sprawdzające
              wszystkie podane systemy plików, niezależnie od tego, czy  systemy  plików  znajdują  się  na  tym
              samym,  czy  na  różnych  urządzeniach.  (Jest to przydatne w przypadku systemów RAID lub wysokiej
              klasy systemów pamięci masowej, jak np. sprzedawane przez firmy takie, jak IBM  czy  EMC).  Proszę
              zauważyć, że wartość fs_passno jest wciąż używana.

       FSCK_MAX_INST
              Ta   zmienna   środowiskowa  ogranicza  maksymalną  liczbę  uruchamianych  jednocześnie  programów
              sprawdzających systemy plików. W przypadku konfiguracji zawierających dużą liczbę dysków,  pozwala
              to  uniknąć  jednoczesnego uruchamiania przez fsck zbyt wielu programów sprawdzających, co mogłoby
              przeciążyć dostępne w systemie zasoby procesorów i pamięci. Wartość zero pozwala na nieograniczone
              mnożenie się procesów. Jest to aktualnie zachowanie domyślne, jednakże przyszłe wersje  fsck  mogą
              próbować  automatycznie  określać  ilość  jednoczesnych  sprawdzań  systemów  plików  na podstawie
              zgromadzonych przez system operacyjny danych ewidencyjnych.

       PATH   Zmienna środowiskowa PATH jest używana do znalezienia podprogramów do konkretnych systemów plików.

       FSTAB_FILE
              Ta zmienna środowiskowa pozwala administratorowi  systemu  zmianę  standardowego  położenia  pliku
              /etc/fstab.  Służy ona również osobom rozwijającym program, do testowania fsck.

       LIBBLKID_DEBUG=all
              włącza wyjście debugowania libblkid.

       LIBMOUNT_DEBUG=all
              włącza wyjście debugowania libmount.

ZOBACZ TAKŻE

       fstab(5), mkfs(8), fsck.ext2(8) lub fsck.ext3(8) lub e2fsck(8), cramfsck(8), fsck.minix(8),
       fsck.msdos(8), fsck.jfs(8), fsck.nfs(8), fsck.vfat(8), fsck.xfs(8), reiserfsck(8).

AUTOR

       Theodore Ts'o

DOSTĘPNOŚĆ

       Polecenie fsck jest częścią pakietu util-linux i jest dostępne z Archiwum jądra Linux.

TŁUMACZENIE

       Autorami   polskiego   tłumaczenia   niniejszej   strony   podręcznika   man  są:  Wojtek  Kotwica  (PTM)
       <wkotwica@post.pl>,  Andrzej  M.  Krzysztofowicz  (PTM)  <ankry@green.mf.pg.gda.pl>   i   Michał   Kułach
       <michal.kulach@gmail.com>.

       Polskie  tłumaczenie  jest  częścią  projektu  manpages-pl;  uwagi,  pomoc,  zgłaszanie błędów na stronie
       http://sourceforge.net/projects/manpages-pl/. Jest zgodne z wersją  2.28 oryginału.

util-linux                                          luty 2009                                            FSCK(8)