noble (1) bash.1.gz

Provided by: manpages-pl_4.21.0-2_all bug

NAZWA

       bash - GNU Bourne-Again SHell

SKŁADNIA

       bash [opcje] [łańcuch_polecenia | plik]

PRAWA AUTORSKIE

       Bash is Copyright (C) 1989-2022 by the Free Software Foundation, Inc.

OPIS

       Bash  jest zgodnym z sh interpreterem języka poleceń, wykonującym polecenia ze standardowego wejścia bądź
       z pliku.  Włączono doń również przydatne cechy zaczerpnięte z powłoki Korna i powłoki C (ksh i csh).

       Bash w zamierzeniu jest implementacją zgodną z POSIX-ową specyfikacją powłok i  narzędzi  --  IEEE  POSIX
       Shell  and Utilities specification (IEEE Standard 1003.1). Bash może być skonfigurowany w ten sposób, aby
       był domyślnie zgodny z normą POSIX.

OPCJE

       All of the single-character shell options documented in the  description  of  the  set  builtin  command,
       including  -o,  can  be  used  as  options  when  the shell is invoked.  In addition, bash interprets the
       following options when it is invoked:

       -c        Jeśli występuje opcja -c, to polecenia odczytywane są z pierwszego argumentu, niebędącego opcją
                 łańcucha_polecenia.   Jeżeli   po  łańcuchu_polecenia  istnieją  argumenty,  to  pierwszy  jest
                 przypisywany do $0 a pozostałe są przypisywane do argumentów  pozycyjnych.  Przypisanie  do  $0
                 ustawia nazwę powłoki, co jest wykorzystywane przy ostrzeżeniach i komunikatach z błędami.
       -i        Jeżeli występuje opcja -i, to powłoka jest interaktywna.
       -l        Program  bash  będzie  działał  jakby  został  wywołany  jako powłoka zgłoszeniowa (patrz niżej
                 WYWOŁANIE).
       -r        Jeżeli występuje opcja -r, to powłoka staje się powłoką okrojoną  (restricted).  Patrz  poniżej
                 POWŁOKA OKROJONA.
       -s        If  the  -s option is present, or if no arguments remain after option processing, then commands
                 are read from the standard input.  This option allows the positional parameters to be set  when
                 invoking an interactive shell or when reading input through a pipe.
       -v        Wypisuje wiersze wejściowe powłoki przy ich odczytywaniu.
       -x        Print commands and their arguments as they are executed.
       -D        Na  standardowym  wyjściu  wypisywana jest lista łańcuchów cytowanych cudzysłowem poprzedzonych
                 znakiem $.  Są to łańcuchy będące przedmiotem  tłumaczenia  języka,  gdy  bieżącym  ustawieniem
                 regionalnym  (locale)  nie jest C ani POSIX.  Implikuje to opcję -n; nie zostaną wykonane żadne
                 polecenia.
       [-+]O [opcja_shopt]
                 opcja_shopt jest jedną z opcji powłoki akceptowanych przez polecenie  wbudowane  shopt  (zobacz
                 WBUDOWANE  POLECENIA  POWŁOKI  poniżej).  Jeśli występuje opcja_shopt, to -O nadaje wartość tej
                 opcji, zaś +O unieważnia ją.   Jeżeli  nie  podano  opcji_shopt,  to  na  standardowym  wyjściu
                 wypisywane  są nazwy i wartości opcji powłoki akceptowanych przez shopt.  Jeśli opcją wywołania
                 jest +O, tworzone wyjście jest formatowane w taki sposób, by można  było  wykorzystać  je  jako
                 wejście.
       --        Zapis -- sygnalizuje koniec opcji i wyłącza dalsze ich przetwarzanie.  Argumenty występujące po
                 -- traktowane są jako nazwy plików i argumenty. Argument - jest równoważnikiem --.

       Bash interpretuje także wiele opcji wieloznakowych.  Jeśli mają zostać rozpoznane, opcje te muszą pojawić
       się w wierszu poleceń przed opcjami jednoznakowymi,

       --debugger
              Ustawia  profil  debuggera  do  wykonania,  przed  uruchomieniem  powłoki. Włącza rozszerzony tryb
              debugowania (patrz opis opcji extdebug do wbudowanego polecenia shopt poniżej).
       --dump-po-strings
              Równoważne -D, ale wyjście jest w formacie pliku GNU gettext po (portable object).
       --dump-strings
              Równoważnik -D.
       --help Wyświetla na standardowym wyjściu komunikat o użytkowaniu i pomyślnie kończy pracę.
       --init-file plik
       --rcfile plik
              Wykonuje polecenia z podanego  pliku  zamiast  ze  standardowego  systemowego  pliku  inicjującego
              /etc/bash.bashrc  i  osobistego  pliku  inicjującego  ~/.bashrc,  jeśli powłoka jest interaktywna.
              Zobacz WYWOŁANIE poniżej.

       --login
              Równoważne -l.

       --noediting
              Nie używa biblioteki GNU readline do odczytu wierszy poleceń w trybie interaktywnym.

       --noprofile
              Nie odczytuje ani ogólnosystemowego pliku startowego /etc/profile ani żadnego z osobistych  plików
              inicjujących  ~/.bash_profile,  ~/.bash_login  czy ~/.profile.  Domyślnie, bash czyta te pliki gdy
              jest wywołany jako powłoka zgłoszeniowa (zobacz WYWOŁANIE poniżej).

       --norc Nie odczytuje i nie wykonuje systemowego pliku inicjującego /etc/bash.bashrc oraz osobistego pliku
              inicjującego  ~/.bashrc  jeśli powłoka jest interaktywna. Opcja ta jest domyślnie włączona, jeżeli
              powłokę wywołano jako sh.

       --posix
              Zmienia zachowanie bash tam, gdzie domyślne  działanie  różni  się  od  standardu  POSIX,  tak  by
              spełniać  standard  (tryb  posix).  Więcej  informacji  o tym, jak tryb posix wpływa na zachowanie
              powłoki można znaleźć w dokumencie do którego odsyła ZOBACZ TAKŻE.

       --restricted
              Powłoka staje się okrojona (zobacz POWŁOKA OKROJONA poniżej).

       --verbose
              Równoważnik opcji -v.

       --version
              Pokazuje na standardowym wyjściu informację o wersji tego  egzemplarza  bash  i  pomyślnie  kończy
              pracę.

ARGUMENTY

       Jeśli  po  przetworzeniu  opcji  pozostają jakieś argumenty, a nie podano ani opcji -c ani -s, to zakłada
       się, że pierwszy argument jest nazwą pliku zawierającego polecenia powłoki. Jeżeli bash został wywołany w
       taki  sposób,  to  $0  przypisywana  jest  nazwa  pliku  z poleceniami, a parametrom pozycyjnym pozostałe
       argumenty. Bash odczytuje i wykonuje polecenia z tego pliku, a następnie kończy  pracę.  Kod  zakończenia
       basha  jest wówczas kodem zakończenia ostatniego wykonanego polecenia skryptu. Jeśli nie wykonano żadnego
       polecenia, to kod zakończenia wynosi 0. Najpierw  wykonywana  jest  próba  otworzenia  pliku  w  bieżącym
       katalogu, a następnie, jeśli się ona nie powiedzie, powłoka przeszukuje katalogi w PATH szukając skryptu.

WYWOŁANIE

       Powłoka  zgłoszeniowa  (login  shell)  to taka, w której pierwszym znakiem zerowego argumentu jest -, lub
       taka, którą uruchomiono z opcją --login.

       An interactive shell is one started without non-option arguments (unless -s is  specified)   and  without
       the  -c  option,  whose  standard  input  and  error  are  both  connected to terminals (as determined by
       isatty(3)), or one started with the -i option.  PS1 is set and $- includes  i  if  bash  is  interactive,
       allowing a shell script or a startup file to test this state.

       Poniższe  akapity  opisują, jak bash wykonuje swoje pliki startowe.  Jeśli któryś z tych plików istnieje,
       ale nie może być odczytany, to bash zgłasza błąd. Tyldy (~) w nazwach  plików  interpretowane  są  według
       reguł opisanych poniżej w części Interpretacja tyld sekcji INTERPRETACJA.

       Gdy  bash  wywoływany jest jako powłoka zgłoszeniowa lub jako powłoka nie-interaktywna z opcją --login, w
       pierwszej kolejności czyta i  wykonuje  polecenia  z  pliku  /etc/profile,  jeśli  takowy  istnieje.   Po
       odczytaniu  tego  pliku,  szuka  ~/.bash_profile,  ~/.bash_login  i ~/.profile, w tej kolejności, po czym
       odczytuje i wykonuje polecenia z pierwszego istniejącego i dającego się  odczytać.   Można  posłużyć  się
       opcją --noprofile podczas uruchamiania powłoki, by zakazać takiego zachowania.

       Podczas  kończenia  interaktywnej  powłoki  zgłoszeniowej  lub  gdy  nieinteraktywna powłoka zgłoszeniowa
       wykonuje wbudowane polecenie exit, bash czyta i wykonuje polecenia z  pliku  ~/.bash_logout,  jeśli  taki
       istnieje.

       Jeżeli  uruchamiana  jest  powłoka  interaktywna  nie  będąca powłoką zgłoszeniową, bash czyta i wykonuje
       polecenia z /etc/bash.bashrc i ~/.bashrc, jeśli takie pliki istnieją.  Może to  być  zakazane  za  pomocą
       opcji --norc.  Opcja --rcfile plik wymusi odczyt i wykonanie poleceń z pliku zamiast z /etc/bash.bashrc i
       ~/.bashrc.

       Jeśli bash startuje w trybie nie-interaktywnym, na przykład w celu uruchomienia skryptu powłoki, to szuka
       w  środowisku  zmiennej BASH_ENV, interpretuje jej wartość, jeśli ją znalazł, i używa otrzymanej wartości
       jako nazwy pliku do odczytania i wykonania.  Bash zachowuje się  tak,  jakby  były  wykonane  następujące
       polecenia:
              if [ -n "$BASH_ENV" ]; then . "$BASH_ENV"; fi
       ale do szukania nazwy pliku nie jest używana wartość zmiennej PATH.

       Jeżeli  bash  wywołano pod nazwą sh, to próbuje on naśladować zachowanie startowe historycznych wersji sh
       tak ściśle jak to jest możliwe, przy równoczesnym spełnianiu  standardu  POSIX.   Wywołany  jako  powłoka
       interaktywna  lub  powłoka  nie-interaktywna  z  opcją  --login,  usiłuje  na początku odczytać i wykonać
       polecenia z /etc/profile i ~/.profile, w tej kolejności.  W celu zakazania  tego  zachowania  można  użyć
       opcji  --noprofile.   Wywołany  jako  powłoka  interaktywna  pod  nazwą  sh, bash poszukuje zmiennej ENV,
       interpretuje jej wartość, jeśli jest zdefiniowana, i posługuje się otrzymaną wartością jako nazwą  pliku,
       który  ma  być  odczytany i wykonany.  Ponieważ powłoka wywołana jako sh nie usiłuje czytać ani wykonywać
       poleceń z jakichkolwiek innych plików  startowych,  opcja  --rcfile  nie  ma  żadnych  skutków.   Powłoka
       nie-interaktywna  wywołana  pod nazwą sh nie próbuje czytać żadnych plików startowych.  Wywołany jako sh,
       bash wchodzi w tryb posix po odczycie plików startowych.

       Gdy bash uruchomiony jest w trybie posix, jak z opcją --posix wiersza  poleceń,  kieruje  się  standardem
       POSIX  dla  plików  startowych.   W trybie tym, powłoka interaktywna interpretuje zmienną ENV a polecenia
       odczytywane i wykonywane są z pliku, którego nazwą jest zinterpretowana wartość.   Nie  są  czytane  inne
       pliki startowe.

       Bash  attempts  to  determine  when  it  is  being  run  with  its  standard input connected to a network
       connection, as when executed by the historical remote shell daemon, usually rshd,  or  the  secure  shell
       daemon sshd.  If bash determines it is being run non-interactively in this fashion, it reads and executes
       commands from /etc/bash.bashrc and ~/.bashrc, if these files exist and are readable.  It will not do this
       if invoked as sh.  The --norc option may be used to inhibit this behavior, and the --rcfile option may be
       used to force another file to be read, but neither rshd nor sshd generally invoke the  shell  with  those
       options or allow them to be specified.

       Jeśli  powłoka  została uruchomiona z efektywnym id użytkownika (grupy) różnym od id rzeczywistego, a nie
       podano opcji -p, to nie są odczytywane żadne pliki startowe,  funkcje  powłoki  nie  są  dziedziczone  ze
       środowiska,  zmienne SHELLOPTSP, BASHOPTS, CDPATH, i GLOBIGNORE, jeśli jest takie występują w środowisku,
       są ignorowane a efektywny identyfikator użytkownika jest ustawiany  na  jego  identyfikator  rzeczywisty.
       Jeśli  przy  wywołaniu  podano  opcję -p, to zachowanie startowe jest takie samo, ale nie jest resetowany
       efektywny id użytkownika.

DEFINICJE

       W pozostałej części tego dokumentu używane są poniższe definicje.
       odstęp Spacja lub znak tabulacji.
       słowo  Sekwencja znaków uważana przez powłokę za pojedynczą jednostkę. Znana też jako token.
       nazwa  Jest to słowo składające się  wyłącznie  ze  znaków  alfanumerycznych  i  znaków  podkreślenia,  i
              rozpoczynające się znakiem alfabetycznym lub podkreśleniem. Wspominane również jako identyfikator.
       metaznak
              Znak, który, gdy nie jest cytowany, oddziela słowa. Jeden z poniższych:
              |  & ; ( ) < > space tab newline
       operator sterujący
              token pełniący funkcję sterującą. Jest to jeden z poniższych symboli:
              || & && ; ;; ;& ;;& ( ) | |& <newline>

SŁOWA ZASTRZEŻONE

       Reserved words are words that have a special meaning to the shell.  The following words are recognized as
       reserved when unquoted and either the first word of a command (see SHELL GRAMMAR below), the  third  word
       of  a  case  or select command (only in is valid), or the third word of a for command (only in and do are
       valid):

       ! case  coproc  do done elif else esac fi for function if in select then until while { } time [[ ]]

GRAMATYKA POWŁOKI

       This section describes the syntax of the various forms of shell commands.

   Polecenia proste
       Polecenie proste jest sekwencją opcjonalnych przypisań zmiennych, po której następują  rozdzielane  przez
       odstęp  słowa  i  przekierowania,  a  zakończoną operatorem sterującym. Pierwsze słowo określa polecenie,
       jakie ma zostać wykonane i jest przekazywane jako argument numer zero.  Pozostałe słowa  są  przekazywane
       jako argumenty wywoływanego polecenia.

       Wartością zwracaną polecenia prostego jest jego kod zakończenia lub 128+n jeżeli polecenie przerwane jest
       sygnałem n.

   Potoki
       Potok jest sekwencją jednego lub więcej poleceń rozdzielonych jednym z operatorów kontrolnych |  lub  |&.
       Formatem potoku jest:

              [time [-p]] [ ! ] command1 [ [||&] command2 ... ]

       The  standard  output  of  command1  is  connected  via  a  pipe to the standard input of command2.  This
       connection is performed before any redirections specified by the command1(see REDIRECTION below).  If  |&
       is  used,  command1's  standard  error,  in  addition  to its standard output, is connected to command2's
       standard input through the pipe; it is shorthand for 2>&1 |.  This implicit redirection of  the  standard
       error to the standard output is performed after any redirections specified by command1.

       Zwracanym  kodem  zakończenia  potoku  jest kod zakończenia ostatniego polecenia, chyba że włączono opcję
       pipefail. W takim przypadku kod zakończenia potoku jest wartością ostatniego (po prawej) polecenia, które
       zakończyło  się  kodem  niezerowym lub zero, jeśli wszystkie polecenia zakończyły się powodzeniem. Jeżeli
       potok poprzedza zastrzeżone  słowo  !,  to  kod  zakończenia  takiego  potoku  jest  negacją  (NOT)  kodu
       zakończenia ostatniego polecenia, zgodnie z powyższym opisem. Powłoka oczekuje na zakończenie (terminate)
       wszystkich poleceń w potoku przed zwróceniem wartości.

       Jeżeli potok jest poprzedzony słowem zastrzeżonym  time,  to  po  jego  zakończeniu  podawany  jest  czas
       wykonywania,  jak  również  czas użytkownika i czas systemu zużyty na wykonanie.  Opcja -p zmienia format
       tworzonych wyników na określony przez POSIX. Jeśli powłoka znajduje się w trybie posix, to nie rozpoznaje
       time  jako słowa zastrzeżonego, jeśli kolejny token rozpoczyna się znakiem "-". Do sformatowania łańcucha
       określającego, jak powinna być wyświetlana informacja o czasach, można ustawić zmienną TIMEFORMAT; zobacz
       opis TIMEFORMAT w Zmienne powłoki poniżej.

       Jeśli  powłoka  znajduje  się  w  trybie  posix,  to  po  time może wystąpić znak nowego wiersza. W takim
       przypadku, powłoka wyświetla całkowity czas użytkownika i  systemu,  skonsumowany  przez  powłokę  i  jej
       potomków. Zmienną TIMEFORMAT można określić format informacji o czasie.

       Each  command in a multi-command pipeline, where pipes are created, is executed in a subshell, which is a
       separate process.  See COMMAND EXECUTION ENVIRONMENT for  a  description  of  subshells  and  a  subshell
       environment.   If  the  lastpipe  option is enabled using the shopt builtin (see the description of shopt
       below), the last element of a pipeline may be run by the shell process when job control is not active.

   Listy
       Lista jest potokiem lub sekwencją kilku potoków rozdzielonych jednym z operatorów ;,  &,  &&  lub  ⎪⎪,  i
       opcjonalnie zakończoną jednym ze znaków ;, & lub <nowy-wiersz>.

       Spośród  tych  operatorów  listowych,  && i ⎪⎪ mają ten sam priorytet, następujące po nich ; i &, również
       mają równy między sobą priorytet.

       W zastępstwie średnika, w liście może pojawić się sekwencja jednego lub więcej znaków nowego wiersza.

       If a command is terminated by the control operator &, the shell executes the command in the background in
       a  subshell.   The  shell does not wait for the command to finish, and the return status is 0.  These are
       referred to as asynchronous commands.  Commands separated by a ; are  executed  sequentially;  the  shell
       waits  for  each  command to terminate in turn.  The return status is the exit status of the last command
       executed.

       Listy AND i OR są sekwencjami jednego lub więcej potoków oddzielonych odpowiednio operatorami sterującymi
       && i ||. Listy AND i OR są wykonywane z pozostawioną łącznością. Lista AND ma postać

              polecenie1 && polecenie2

       command2 is executed if, and only if, command1 returns an exit status of zero (success).

       Lista OR ma postać

              polecenie1 ⎪⎪ polecenie2

       command2  is executed if, and only if, command1 returns a non-zero exit status.  The return status of AND
       and OR lists is the exit status of the last command executed in the list.

   Polecenia złożone
       Polecenie złożone jest jednym z poniższych. W większości przypadków lista w  opisie  polecenia  może  być
       oddzielona  od  reszty polecenie jedną lub więcej znakami nowego wiersza, a po niej zamiast średnika może
       wystąpić znak nowego wiersza.

       (lista)
              list is executed in a subshell (see COMMAND EXECUTION ENVIRONMENT below for  a  description  of  a
              subshell  environment).   Variable  assignments  and  builtin  commands  that  affect  the shell's
              environment do not remain in effect after the command completes.  The return status  is  the  exit
              status of list.

       { lista; }
              Lista  jest po prostu wykonywana w bieżącym środowisku powłoki.  Lista musi być zakończona znakiem
              nowej linii lub średnika. Nazywane  jest  to  poleceniem  grupowania.  Zwracanym  kodem  jest  kod
              zakończenia  listy.   Należy  pamiętać, że w przeciwieństwie do metaznaków ( i ), { i }słowami
              zastrzeżonymi i aby zostały rozpoznane muszą się pojawić tam, gdzie  dozwolone  jest  użycie  słów
              zastrzeżonych.   Ponieważ  nie powodują podziału na słowa, muszą być oddzielone od listy za pomocą
              białego znaku lub innego metaznaku powłoki.

       ((wyrażenie))
              The expression is evaluated according to the rules described below  under  ARITHMETIC  EVALUATION.
              If the value of the expression is non-zero, the return status is 0; otherwise the return status is
              1.  The expression undergoes the same expansions as if it were within double  quotes,  but  double
              quote characters in expression are not treated specially and are removed.

       [[ wyrażenie ]]
              Return  a  status  of 0 or 1 depending on the evaluation of the conditional expression expression.
              Expressions are composed of the primaries described  below  under  CONDITIONAL  EXPRESSIONS.   The
              words  between  the  [[  and  ]]  do not undergo word splitting and pathname expansion.  The shell
              performs  tilde  expansion,  parameter  and  variable  expansion,  arithmetic  expansion,  command
              substitution,  process  substitution,  and quote removal on those words (the expansions that would
              occur if the words were enclosed in double quotes).  Conditional operators  such  as  -f  must  be
              unquoted to be recognized as primaries.

              Operatory  <  i  >,  gdy są używane z [[, sortują zgodnie z porządkiem leksykograficznym, używając
              bieżącego ustawienia locale.

       Proszę zapoznać się z wbudowanym poleceniem test (rozdział  WBUDOWANE  POLECENIA  POWŁOKI  poniżej),  aby
       dowiedzieć się jak obsługiwane są parametry (np. sytuacja gdy ich nie podano).

       Jeśli używane są operatory == i !=, to łańcuch po prawej stronie operatora jest wzorcem i jest dopasowany
       zgodnie z opisanymi poniżej regułami Dopasowania wzorca, jakby włączono opcję powłoki extglob. Operator =
       jest  równoważny  ==.  Jeśli  włączono  opcję  powłoki  nocasematch,  to przy dopasowaniu ignorowana jest
       wielkość liter. Zwracaną wartością jest 0 gdy łańcuch pasuje (==) lub nie pasuje (!=) i  1  w  przeciwnym
       wypadku. Każda część wzorca może być cytowana, aby wymusić jej dopasowanie jako łańcuch.

       An additional binary operator, =~, is available, with the same precedence as == and !=.  When it is used,
       the string to the right of the operator is considered a POSIX extended  regular  expression  and  matched
       accordingly  (using  the POSIX regcomp and regexec interfaces usually described in regex(3)).  The return
       value is 0 if  the  string  matches  the  pattern,  and  1  otherwise.   If  the  regular  expression  is
       syntactically incorrect, the conditional expression's return value is 2.  If the nocasematch shell option
       is enabled, the match is performed without regard to the case of alphabetic characters.  If any  part  of
       the pattern is quoted, the quoted portion is matched literally.  This means every character in the quoted
       portion matches itself, instead of having any special pattern matching meaning.  If the pattern is stored
       in  a  shell  variable, quoting the variable expansion forces the entire pattern to be matched literally.
       Treat bracket expressions in regular expressions carefully, since normal quoting and  pattern  characters
       lose their meanings between brackets.

       The  pattern  will  match  if  it  matches  any part of the string.  Anchor the pattern using the ^ and $
       regular expression operators to force it to match the entire string.   The  array  variable  BASH_REMATCH
       records which parts of the string matched the pattern.  The element of BASH_REMATCH with index 0 contains
       the portion of the string matching the entire regular expression.  Substrings  matched  by  parenthesized
       subexpressions within the regular expression are saved in the remaining BASH_REMATCH indices. The element
       of BASH_REMATCH with index n is the portion of the string matching the nth  parenthesized  subexpression.
       Bash  sets  BASH_REMATCH  in  the  global scope; declaring it as a local variable will lead to unexpected
       results.

       Wyrażenia można łączyć  przy  pomocy  następujących  operatorów,  wymienionych  w  kolejności  malejącego
       priorytetu:

              ( wyrażenie )
                     Zwraca wartość wyrażenia. Może służyć do unieważnienia zwykłej kolejności operatorów.
              ! wyrażenie
                     Prawda jeżeli wyrażenie jest fałszywe.
              wyrażenie1 && wyrażenie2
                     Prawda jeśli zarówno wyrażenie1 jak i wyrażenie2 są prawdziwe.
              wyrażenie1 || wyrażenie2
                     Prawda jeśli choć jedno spośród wyrażenie1 lub wyrażenie2 jest prawdziwe.

              Operatory  &&  i  ||  nie  wykonują  wyrażenia2  jeżeli wartość wyrażenia1 wystarcza do określenia
              wartości, jaka zostanie zwrócona przez całe wyrażenie warunkowe.

       for nazwa [ [ in [ słowo ... ] ] ; ] do lista ; done
              Interpretowane są słowa następujące po in, tworząc listę elementów.  Zmiennej nazwa nadawana  jest
              kolejno  wartość  każdego  elementu tej listy i każdorazowo wykonywana jest lista poleceń.  Jeżeli
              pominięto in słowo, to polecenie for wykonuje  listę  po  jednym  razie  dla  każdego  ustawionego
              parametru pozycyjnego (zobacz PARAMETRY poniżej).  Zwracanym kodem jest kod zakończenia ostatniego
              wykonanego polecenia.  Jeśli interpretacja elementów następujących  po  in  daje  w  wyniku  pustą
              listę, to nie są wykonywane żadne polecenia i zwracany jest kod 0.

       for (( wyr1 ; wyr2 ; wyr3 )) ; do lista ; done
              Na  początku  obliczane  jest  wyrażenie arytmetyczne wyr1, zgodnie z zasadami opisanymi poniżej w
              OBLICZANIE WYRAŻEŃ ARYTMETYCZNYCH.  Następnie wielokrotnie obliczane jest wyr2, aż do  osiągnięcia
              przez  nie  wartości zero.  Każdorazowo gdy obliczone wyr2 jest niezerowe, wykonywana jest lista i
              obliczane jest wyrażenie arytmetyczne wyr3.  Jeśli pominięto któreś z wyrażeń,  to  zachowuje  się
              ono  tak, jakby przyjmowało wartość 1.  Zwracanym kodem jest kod zakończenia ostatniego wykonanego
              polecenia listy, lub fałsz jeśli któreś z wyrażeń jest niepoprawne.

       select nazwa [ in słowo ] ; do lista ; done
              The list of words following in is expanded, generating a list of items, and the  set  of  expanded
              words is printed on the standard error, each preceded by a number.  If the in word is omitted, the
              positional parameters are printed (see PARAMETERS below).  select then displays the PS3 prompt and
              reads  a  line  from the standard input.  If the line consists of a number corresponding to one of
              the displayed words, then the value of name is set to that word.  If the line is empty, the  words
              and  prompt are displayed again.  If EOF is read, the select command completes and returns 1.  Any
              other value read causes name to be set to null.  The line read is saved  in  the  variable  REPLY.
              The  list  is executed after each selection until a break command is executed.  The exit status of
              select is the exit status of the last command executed in  list,  or  zero  if  no  commands  were
              executed.

       case słowo in [ [(] wzorzec [ | wzorzec ] ... ) lista ;; ] ... esac
              A  case  command first expands word, and tries to match it against each pattern in turn, using the
              matching rules described  under  Pattern  Matching  below.   The  word  is  expanded  using  tilde
              expansion,  parameter  and variable expansion, arithmetic expansion, command substitution, process
              substitution and quote  removal.   Each  pattern  examined  is  expanded  using  tilde  expansion,
              parameter   and   variable   expansion,   arithmetic   expansion,  command  substitution,  process
              substitution, and quote removal.  If the  nocasematch  shell  option  is  enabled,  the  match  is
              performed  without  regard  to  the  case  of  alphabetic  characters.  When a match is found, the
              corresponding list is executed.  If the ;; operator is used, no subsequent matches  are  attempted
              after the first pattern match.  Using ;& in place of ;; causes execution to continue with the list
              associated with the next set of patterns.  Using ;;& in place of ;; causes the shell to  test  the
              next pattern list in the statement, if any, and execute any associated list on a successful match,
              continuing the case statement execution as if the pattern list had not matched.  The  exit  status
              is  zero  if no pattern matches.  Otherwise, it is the exit status of the last command executed in
              list.

       if lista; then lista; [ elif lista; then lista; ] ... [ else lista; ] fi
              Wykonywana jest lista występująca po if.  Jeżeli jej kod zakończenia jest  zerowy,  to  wykonywana
              jest lista klauzuli then. W przeciwnym wypadku, wykonywana jest lista każdego elif po kolei; jeśli
              kod zakończenia którejś wynosi 0, to wykonywana jest lista then i polecenie jest kończone.  Jeżeli
              nie wystąpił żaden z powyższych przypadków, to wykonywana jest lista występująca po klauzuli else,
              jeśli takowa istnieje. Kodem zakończenia jest kod ostatniego wykonanego polecenia listy  lub  zero
              jeśli żaden z warunków nie okazał się prawdziwy.

       while lista-1; do lista-2; done
       until lista-1; do lista-2; done
              Polecenie  while  wykonuje  listę  lista-2 w sposób ciągły dopóty, dopóki ostatnie polecenie listy
              lista-1 nie zwróci kodu zakończenia równego zero. Polecenie until  działa  podobnie  do  polecenia
              while,  a  jedyną  różnicą jest to, że test jest zanegowany: lista-2 jest wykonywana tak długo, aż
              ostatnie polecenie listy-1 nie zwróci kodu zakończenia różnego od zera. Kod wyjścia poleceń  while
              i  until jest kodem zakończenia ostatniego polecenia wykonanego z listy-2 lub zerem, jeśli żadne z
              nich nie zostało wykonane.

   Koprocesy (współprocesy)
       Koproces jest poleceniem powłoki poprzedzonym słowem zastrzeżonym coproc. Jest on wykonywany w podpowłoce
       w  sposób  asynchroniczny,  jeśli  polecenie  zostało  zakończone  operatorem  kontrolnym &, z ustawionym
       dwustronnym potokiem pomiędzy wykonującą go powłoką a koprocesem.

       The syntax for a coprocess is:

              coproc [NAZWA] polecenie [przekierowania]

       This creates a coprocess named NAME.  command may be either a simple command or a compound  command  (see
       above).  NAME is a shell variable name.  If NAME is not supplied, the default name is COPROC.

       The recommended form to use for a coprocess is

              coproc NAME { command [redirections]; }

       This  form  is recommended because simple commands result in the coprocess always being named COPROC, and
       it is simpler to use and more complete than the other compound commands.

       If command is a compound command, NAME is optional. The word following  coproc  determines  whether  that
       word  is  interpreted  as  a  variable  name: it is interpreted as NAME if it is not a reserved word that
       introduces a compound command.  If command is a simple command, NAME is not allowed;  this  is  to  avoid
       confusion between NAME and the first word of the simple command.

       When  the coprocess is executed, the shell creates an array variable (see Arrays below) named NAME in the
       context of the executing shell.  The standard output of command  is  connected  via  a  pipe  to  a  file
       descriptor  in  the executing shell, and that file descriptor is assigned to NAME[0].  The standard input
       of command is connected via a pipe to a file descriptor in the executing shell, and that file  descriptor
       is  assigned  to NAME[1].  This pipe is established before any redirections specified by the command (see
       REDIRECTION below).  The file descriptors can be utilized as arguments to shell commands and redirections
       using  standard  word expansions.  Other than those created to execute command and process substitutions,
       the file descriptors are not available in subshells.

       The process ID of the shell spawned to execute the coprocess is available as the value  of  the  variable
       NAME_PID.  The wait builtin command may be used to wait for the coprocess to terminate.

       Ponieważ koproces jest tworzony jako polecenie asynchroniczne, polecenie coproc zawsze zwróci powodzenie.
       Zwracanym statusem koprocesu jest kod zakończenia polecenia.

   Definiowanie funkcji powłoki
       Funkcja powłoki jest obiektem wywoływanym podobnie jako polecenie proste i wykonującym polecenie  złożone
       z nowym zestawem parametrów pozycyjnych. Funkcje powłoki deklaruje się w następujący sposób:

       fname () compound-command [redirection]
       function fname [()] compound-command [redirection]
              This  defines  a  function  named fname.  The reserved word function is optional.  If the function
              reserved word is supplied, the parentheses are optional.  The body of the function is the compound
              command  compound-command  (see  Compound  Commands  above).   That  command  is usually a list of
              commands between { and }, but may be any command listed under Compound  Commands  above.   If  the
              function  reserved word is used, but the parentheses are not supplied, the braces are recommended.
              compound-command is executed whenever fname is specified as the name of a simple command.  When in
              posix  mode,  fname must be a valid shell name and may not be the name of one of the POSIX special
              builtins.  In default mode, a function name can be any unquoted shell word that does  not  contain
              $.   Any  redirections  (see REDIRECTION below) specified when a function is defined are performed
              when the function is executed.  The exit status of a function definition is zero unless  a  syntax
              error  occurs  or  a readonly function with the same name already exists.  When executed, the exit
              status of a function is the exit status of the last command executed in the body.  (See  FUNCTIONS
              below.)

KOMENTARZE

       W  powłoce nie-interaktywnej lub w powłoce interaktywnej, w której włączono opcję interactive_comments do
       opcji wbudowanych shopt (zobacz WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI poniżej) słowo rozpoczynające się od znaku  #
       powoduje, że słowo to i wszystkie pozostałe znaki w tym wierszu będą ignorowane. Powłoka interaktywna bez
       włączonej opcji interactive_comments nie pozwala na komentarze. Opcja interactive_comments jest domyślnie
       włączona w powłokach interaktywnych.

CYTOWANIE

       Cytowanie  służy  do  usuwania specjalnego znaczenia dla powłoki pewnych znaków lub słów. Cytowanie można
       stosować do wyłączania  specjalnego  traktowania  znaków  specjalnych,  zapobiegania  rozpoznawaniu  słów
       zastrzeżonych jako takich oraz do zapobiegania podstawianiu parametrów.

       Każdy  z  metaznaków  podanych  powyżej  w DEFINICJACH posiada dla powłoki specjalne znaczenie i musi być
       cytowany, jeśli ma oznaczać samego siebie.

       Gdy używane są funkcje interpretacji historii poleceń (patrz INTERPRETACJA HISTORII), znak  interpretacji
       historii, zwykle !, musi być cytowany, jeśli chce się uniknąć interpretacji historii.

       Istnieją  trzy mechanizmy cytowania: znak specjalny (escape character), apostrofy (pojedyncze cudzysłowy)
       i cudzysłowy zwykłe (podwójne).

       Niecytowany odwrotny ukośnik (\) jest znakiem specjalnym.  Chroni on przed interpretacją dosłowną wartość
       następującego  po  nim znaku, z wyjątkiem <nowejlinii>. Jeśli pojawi się para \<nowalinia> a sam odwrotny
       ukośnik nie jest cytowany, to traktowana jest ona jak kontynuacja wiersza (to  znaczy,  usuwana  jest  ze
       strumienia wejściowego i w efekcie ignorowana).

       Ujęcie znaków w apostrofy chroni dosłowne wartości każdego z nich. Apostrof nie może pojawić się pomiędzy
       innymi apostrofami, nawet jeśli jest poprzedzony odwrotnym ukośnikiem.

       Ujęcie znaków w cudzysłowy chroni dosłowne wartości każdego z nich, za wyjątkiem  $,  `  i  \  oraz,  gdy
       włączone  jest  dopełnianie  z  historii,  !.  Gdy  powłoka  działa  w trybie posix, ! nie ma specjalnego
       znaczenia wewnątrz podwójnych cudzysłowów, nawet gdy włączone jest dopełnianie z historii. Znaki  $  i  `
       zachowują  swe  specjalne  znaczenie wewnątrz cudzysłowów. Odwrotny ukośnik zachowuje specjalne znaczenie
       tylko, gdy występuje po nim jeden z poniższych znaków: $, `, ", \ lub <nowy wiersz>. Cudzysłów  może  być
       cytowany  wewnątrz  cudzysłowów  przez poprzedzenie go odwrotnym ukośnikiem. Jeśli dopełnianie z historii
       jest włączone, to będzie wykonane, chyba że znak  !  jest  ujęty  w  cudzysłowy  lub  cytowany  odwrotnym
       ukośnikiem. Odwrotny ukośnik poprzedzający ! nie jest usuwany.

       Parametry specjalne * i @ posiadają specjalne znaczenie wewnątrz cudzysłowów (zobacz PARAMETRY poniżej).

       Character  sequences  of  the  form  $'string'  are  treated  as a special variant of single quotes.  The
       sequence expands to string, with backslash-escaped characters in string replaced as specified by the ANSI
       C standard.  Backslash escape sequences, if present, are decoded as follows:
              \a     alarm (dzwonek)
              \b     backspace
              \e
              \E     znak escape
              \f     znak wysuwu strony (form feed)
              \n     znak nowego wiersza (new line)
              \r     powrót karetki
              \t     tabulacja pozioma (horizontal tab)
              \v     tabulacja pionowa (vertical tab)
              \\     odwrotny ukośnik (backslash)
              \'     apostrof
              \"     cudzysłów
              \?     znak zapytania
              \nnn   the eight-bit character whose value is the octal value nnn (one to three octal digits)
              \xHH   ośmiobitowy  znak,  którego  wartością  jest  szesnastkowa liczba nnn (jedna lub dwie cyfry
                     szesnastkowe)
              \uHHHH znak Unicode (ISO/IEC  10646)  o  wartości  szesnastkowej  HHHH  (jedna  do  czterech  cyfr
                     szesnastkowych)
              \UHHHHHHHH
                     znak  Unicode  (ISO/IEC  10646)  o  wartości  szesnastkowej  HHHHHHHH  (jedna do ośmiu cyfr
                     szesnastkowych)
              \cx    znak kontrolny x

       Przetłumaczony wynik jest pojedynczo cytowany, tak jakby nie było znaku dolara.

       A double-quoted string preceded by a dollar sign ($"string")  will cause  the  string  to  be  translated
       according  to  the current locale.  The gettext infrastructure performs the lookup and translation, using
       the LC_MESSAGES, TEXTDOMAINDIR, and TEXTDOMAIN shell variables.  If the current locale is C or POSIX,  if
       there  are  no  translations  available,  or if the string is not translated, the dollar sign is ignored.
       This is a form of double quoting, so the string remains double-quoted by default, whether or  not  it  is
       translated  and  replaced.   If  the  noexpand_translation  option  is  enabled  using the shopt builtin,
       translated strings are single-quoted instead of double-quoted.  See the description of shopt below  under
       SHELLBUILTINCOMMANDS.

PARAMETRY

       Parametr  jest  elementem  przechowującym  wartości.  Może  on  być  nazwą,  liczbą  lub jednym ze znaków
       specjalnych podanych poniżej w sekcji Parametry specjalne.  Dla celów  powłoki  zmienna  jest  parametrem
       oznaczanym  przez  nazwę.   Zmienna  posiada  wartość  i  zero  lub  więcej atrybutów.  Wartość atrybutom
       przypisuje się za pomocą polecenia wbudowanego declare (zobacz opis  tego  polecenia  poniżej,  w  sekcji
       WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI).

       Parametr jest ustawiony jeśli przypisano mu wartość. Łańcuch pusty jest poprawną wartością. Po ustawieniu
       zmiennej, może być ona unieważniona wyłącznie przez użycie wbudowanego polecenia  unset  (zobacz  poniżej
       WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI ).

       Do zmiennej można wykonać przypisanie przy pomocy instrukcji postaci

              nazwa=[wartość]

       If  value  is  not  given, the variable is assigned the null string.  All values undergo tilde expansion,
       parameter and variable expansion, command substitution, arithmetic  expansion,  and  quote  removal  (see
       EXPANSION  below).   If  the  variable  has  its  integer  attribute  set,  then value is evaluated as an
       arithmetic expression even if the $((...))  expansion is not used (see Arithmetic Expansion below).  Word
       splitting  and  pathname expansion are not performed.  Assignment statements may also appear as arguments
       to the alias, declare, typeset, export, readonly, and  local  builtin  commands  (declaration  commands).
       When  in  posix  mode,  these builtins may appear in a command after one or more instances of the command
       builtin and retain these assignment statement properties.

       In the context where an assignment statement is assigning a value to a shell variable or array index, the
       += operator can be used to append to or add to the variable's previous value.  This includes arguments to
       builtin commands such as declare that accept assignment statements (declaration commands).   When  +=  is
       applied  to  a variable for which the integer attribute has been set, value is evaluated as an arithmetic
       expression and added to the variable's current value, which is also evaluated.  When += is applied to  an
       array  variable using compound assignment (see Arrays below), the variable's value is not unset (as it is
       when using =), and new values are appended to the array beginning at one greater than the array's maximum
       index  (for indexed arrays) or added as additional key-value pairs in an associative array.  When applied
       to a string-valued variable, value is expanded and appended to the variable's value.

       Zmiennej można przypisać atrybut nazwa  referencyjna  (ang.  nameref)  za  pomocą  opcji  -n  przekazanej
       poleceniom  wbudowanym  declare  lub  local  (zob.  opisy  declare  i  local  niżej)  aby  utworzyć nazwę
       referencyjną lub odniesienie do innej zmiennej. Pozwala to na  pośrednie  operowanie  na  zmiennych.  Gdy
       zmienna  nazwy  referencyjnej  jest  przywoływana, przypisywana, usuwana lub modyfikowane są jej atrybuty
       (inne niż użycie lub zmiana samej nazwy referencyjnej), operacja ta jest w rzeczywistości  wykonywana  na
       zmiennej  określonej  wartością  zmiennej  nazwy  odniesienia. Nazwa referencyjna jest często używana aby
       odnieść się do zmiennej, której nazwa jest przekazywana  jako  argument  do  funkcji.  Przykładowo  nazwa
       zmiennej jest przekazywana do funkcji powłoki w pierwszym argumencie, wykonując
              declare -n ref=$1
       wewnątrz  funkcji  tworzącej  zmienną  nazwy  referencyjnej  ref,  której  wartością  jest nazwa zmiennej
       przekazana jako pierwszy  argument.  Odniesienie  lub  przypisanie  ref  oraz  zmiana  jej  atrybutów  są
       traktowane  jako  odniesienie  lub  przypisania  do  zmiennej oraz zmiana atrybutów zmiennej której nazwę
       przekazano jako $1. Jeśli zmienna kontrolujące pętle for ma atrybut nazwy referencyjnej, lista słów  może
       być listą  zmiennych  powłoki,  a  nazwa zostanie przypisana za każdemu słowu z listy, w kolejności, przy
       wykonywaniu pętli. Zmienne tablicowe nie  mogą  otrzymać  atrybutu  nameref,  jednak  do  zmiennych  nazw
       referencyjnych  mogą  odnosić się zmienne tablicowe i wskaźniki zmiennych tablicowych. Nazwy referencyjne
       można usunąć stosując opcję -n do polecenia  wbudowanego  unset.  W  przeciwnym  razie,  gdy  unset  jest
       wykonywane  z  nazwą referencyjną jako argument, zmienna do której odnosi się nazwa referencyjna zostanie
       usunięta.

   Parametry pozycyjne
       Parametr pozycyjny to parametr określany cyfrą lub cyframi, innymi niż pojedyncza  cyfra  0.   Parametrom
       pozycyjnym  nadawane  są  wartości  argumentów  powłoki  (w  czasie  jej wywołania). Wartości te mogą być
       ponownie nadawane przy pomocy wbudowanego polecenia set.  Do parametrów  pozycyjnych  nie  można  wykonać
       przypisania  przy  pomocy  instrukcji przypisania.  Parametry pozycyjne są tymczasowo zastępowane podczas
       wykonywania funkcji powłoki (zobacz poniżej FUNKCJE).

       Jeżeli interpretowany jest parametr pozycyjny określany więcej niż jedną  cyfrą,  to  musi  być  ujęty  w
       nawiasy (zobacz poniżej INTERPRETACJA).

   Parametry specjalne
       Powłoka  kilka parametrów traktuje specjalnie. Do parametrów tych można się wyłącznie odwoływać; nie jest
       dozwolone przypisywanie im wartości.
       *      Interpretowane jest jako parametry pozycyjne,  począwszy  od  pierwszego.  Gdy  interpretacja  nie
              pojawia  się  wewnątrz  cudzysłowów,  każdy  parametr pozycyjny jest interpretowany jako oddzielne
              słowo. W kontekście w jakim występują, te słowa ulegają kolejnemu podziałowi na słowa i rozwijaniu
              ścieżek.  Gdy  interpretacja pojawia się wewnątrz cudzysłowów, to parametr ten interpretowany jest
              jako pojedyncze słowo z wartościami każdego z parametrów rozdzielonymi pierwszym znakiem  zmiennej
              specjalnej  IFS.   To  znaczy,  "$*"  jest  równoważne "$1c$2c...", gdzie c jest pierwszym znakiem
              wartości zmiennej IFS.  Jeżeli IFS nie jest ustawione, to parametry oddzielane są spacjami.  Jeśli
              IFS jest łańcuchem pustym, to parametry są ze sobą połączone bez rozdzielających je separatorów.
       @      Expands  to  the  positional  parameters,  starting from one.  In contexts where word splitting is
              performed, this expands each positional parameter to a separate word; if not within double quotes,
              these  words  are  subject  to word splitting.  In contexts where word splitting is not performed,
              this expands to a single word with each positional parameter  separated  by  a  space.   When  the
              expansion  occurs  within double quotes, each parameter expands to a separate word.  That is, "$@"
              is equivalent to "$1" "$2" ...  If the double-quoted expansion occurs within a word, the expansion
              of  the  first parameter is joined with the beginning part of the original word, and the expansion
              of the last parameter is joined with the last part of  the  original  word.   When  there  are  no
              positional parameters, "$@" and $@ expand to nothing (i.e., they are removed).
       #      Interpretowane jako liczba parametrów pozycyjnych, podana dziesiętnie.
       ?      Interpretowane jako kod zakończenia ostatnio wykonanego potoku pierwszoplanowego.
       -      Interpretowane  jako  bieżące flagi opcji, takie jakie zostały podane podczas wywołania, ustawione
              przy pomocy wbudowanego polecenia set lub ustawione przez samą powłokę (tak jak opcja -i).
       $      Expands to the process ID of the shell. In a subshell, it expands to the process ID of the current
              shell, not the subshell.
       !      Interpretowany  jako  ID  procesu  ostatnio  wykonywanego  polecenia tła, gdy jest wykonywane jako
              polecenie asynchroniczne lub używając słowa wbudowanego bg (zob. niżej KONTROLA ZADAŃ).
       0      Interpretowany jako nazwa powłoki lub skryptu powłoki. Ustawiane jest  to  na  etapie  inicjowania
              powłoki.  Jeżeli  bash  wywoływany  został  z  plikiem poleceń, to $0 ustawiane jest na nazwę tego
              pliku. Jeśli bash został uruchomiony z opcją -c, to $0 jest  ustawiane  na  pierwszy  argument  po
              łańcuchu,  jaki  ma zostać wywołany, jeśli taki występuje. W przeciwnym wypadku, ustawiany jest na
              nazwę pliku użytą do wywołania bash, jaką podaje argument zerowy.

   Zmienne powłoki
       Powłoka ustawia następujące zmienne:

       _      At shell startup, set to the pathname used to invoke the shell or shell script being  executed  as
              passed  in  the  environment  or argument list.  Subsequently, expands to the last argument to the
              previous simple command executed in the  foreground,  after  expansion.   Also  set  to  the  full
              pathname  used  to  invoke  each  command  executed and placed in the environment exported to that
              command.  When checking mail, this parameter holds the name  of  the  mail  file  currently  being
              checked.
       BASH   Interpretowane jako pełna nazwa pliku użyta do wywołania tego przebiegu bash.
       BASHOPTS
              Oddzielana  dwukropkiem  lista  włączonych  opcji  powłoki.  Każde  słowo na liście jest poprawnym
              argumentem do opcji -s wbudowanego polecenia shopt  (patrz  WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI  poniżej).
              Opcje  pojawiające  się  w  BASHOPTS są tymi, które są raportowane jako włączone (on) przez shopt.
              Jeśli ta zmienna występuje w środowisku podczas uruchamiania bash, to każda opcja powłoki z  listy
              będzie włączona przed odczytaniem plików startowych. Ta zmienna jest tylko do odczytu.
       BASHPID
              Expands  to  the  process  ID  of  the  current  bash process.  This differs from $$ under certain
              circumstances, such as subshells that do not require bash to be  re-initialized.   Assignments  to
              BASHPID  have  no  effect.   If  BASHPID  is unset, it loses its special properties, even if it is
              subsequently reset.
       BASH_ALIASES
              Zmienna tablicy asocjacyjnej, której wpisy odpowiadają  wewnętrznej  liście  aliasów  zarządzanych
              przez  wbudowane  polecenie  alias.  Elementy dodawane do tablicy pojawiają się na liście aliasów,
              jednak usunięcie elementów tablicy obecnie nie powoduje usunięcie aliasów z listy  aliasów.  Jeśli
              BASH_ALIASES  zostanie  skasowana, traci swoje specjalne właściwości, nawet jeśli zostanie później
              zresetowana.
       BASH_ARGC
              An array variable whose values are the number of parameters in each  frame  of  the  current  bash
              execution  call  stack.   The  number  of  parameters to the current subroutine (shell function or
              script executed with . or source) is at the top of the stack.  When a subroutine is executed,  the
              number  of  parameters  passed  is  pushed  onto BASH_ARGC.  The shell sets BASH_ARGC only when in
              extended debugging mode (see the description of the extdebug option to the shopt  builtin  below).
              Setting  extdebug  after  the  shell has started to execute a script, or referencing this variable
              when extdebug is not set, may result in inconsistent values.
       BASH_ARGV
              An array variable containing all of the parameters in the current bash execution call stack.   The
              final parameter of the last subroutine call is at the top of the stack; the first parameter of the
              initial call is at the bottom.  When a subroutine is executed, the parameters supplied are  pushed
              onto  BASH_ARGV.   The  shell  sets  BASH_ARGV  only  when  in  extended  debugging  mode (see the
              description of the extdebug option to the shopt builtin below).  Setting extdebug after the  shell
              has started to execute a script, or referencing this variable when extdebug is not set, may result
              in inconsistent values.
       BASH_ARGV0
              When referenced, this variable expands to the name of the shell or shell script (identical to  $0;
              see  the  description  of  special  parameter 0 above).  Assignment to BASH_ARGV0 causes the value
              assigned to also be assigned to $0.  If BASH_ARGV0 is unset, it loses its special properties, even
              if it is subsequently reset.
       BASH_CMDS
              Zmienna  tablicy  asocjacyjnej,  której  wpisy  odpowiadają  wewnętrznej  liście  skrótów poleceń,
              zarządzanej przez wbudowane polecenie hash. Elementy dodawane do tablicy pojawiają się  na  liście
              skrótów,  jednak usunięcie elementów tablicy obecnie nie powoduje powoduje usunięcia ich z tablicy
              skrótów. Jeśli BASH_CMDS zostanie  skasowana,  traci  swoje  specjalne  właściwości,  nawet  jeśli
              zostanie później zresetowana.
       BASH_COMMAND
              The  command  currently  being  executed  or about to be executed, unless the shell is executing a
              command as the result of a trap, in which case it is the command executing  at  the  time  of  the
              trap.   If  BASH_COMMAND  is  unset,  it  loses its special properties, even if it is subsequently
              reset.
       BASH_EXECUTION_STRING
              Argument polecenia do opcji wywołania -c.
       BASH_LINENO
              Zmienna tablicowa, której wartościami są numery wierszy plików źródłowych,  w  których  przywołano
              każdy  odpowiednik ze zmiennej FUNCNAME. ${BASH_LINENO[$i]} jest numerem wiersza w pliku źródłowym
              (${BASH_SOURCE[$i+1]}), gdzie przywołano ${FUNCNAME[$i]} (lub ${BASH_LINENO[$i-1]},  jeśli  odnosi
              się do innej funkcji powłoki). Proszę użyć LINENO, aby pobrać bieżący numer wiersza.
       BASH_LOADABLES_PATH
              Lista rozdzielonych dwukropkami katalogów, w których powłoka szuka dynamicznie ładowalnych poleceń
              wbudowanych podanych przez polecenie enable.
       BASH_REMATCH
              Zmienna tablicowa, której wartości są przypisywane  operatorem  dwuargumentowym  =~  do  polecenia
              warunkowego  [[.  Element  o  indeksie  0  jest  częścią  łańcucha  pasującego do całego wyrażenia
              regularnego. Element o indeksie n jest częścią łańcucha pasującego do n-tego podwyrażenia  ujętego
              w nawiasy.
       BASH_SOURCE
              Zmienna  tablicowa,  której  wartościami  są  nazwy  plików  źródłowych,  w  których  zdefiniowano
              odpowiadające  nazwy  funkcji  powłoki   w   zmiennej   tablicowej   FUNCNAME.   Funkcja   powłoki
              ${FUNCNAME[$i]} jest zdefiniowana w pliku ${BASH_SOURCE[$i]} i wywoływana z ${BASH_SOURCE[$i+1]}..
       BASH_SUBSHELL
              Incremented by one within each subshell or subshell environment when the shell begins executing in
              that environment.  The initial value is 0.  If  BASH_SUBSHELL  is  unset,  it  loses  its  special
              properties, even if it is subsequently reset.
       BASH_VERSINFO
              Zmienna  tablicowa  tylko  do odczytu, której elementy zawierają informacje o wersji uruchomionego
              bash.  Wartości przypisane elementom tablicy są następujące:
              BASH_VERSINFO[0]        Główny numer wersji, wydanie (release).
              BASH_VERSINFO[1]        Poboczny numer wersji (version).
              BASH_VERSINFO[2]        Poziom łat (patch level).
              BASH_VERSINFO[3]        Wersja kompilatu (build version).
              BASH_VERSINFO[4]        Status wydania (np. beta1).
              BASH_VERSINFO[5]        Wartość MACHTYPE.
       BASH_VERSION
              Interpretowane jako łańcuch opisujący wersję uruchomionego bash.
       COMP_CWORD
              Indeks w ${COMP_WORDS} słowa zawierającego bieżącą pozycję  kursora.   Zmienna  ta  jest  dostępna
              wyłącznie w funkcjach powłoki wywołanych przez usługi programowalnego uzupełniania (zobacz poniżej
              Programowalne uzupełnianie).
       COMP_KEY
              Klawisz  (lub  ostatni  klawisz  w  sekwencji  klawiszy)  użyty  do  wywołania  bieżącej   funkcji
              uzupełniania.
       COMP_LINE
              Bieżący  wiersz  poleceń.  Ta  zmienna  jest  dostępna  tylko  w  funkcjach  powłoki i poleceniach
              zewnętrznych wywoływanych przez usługi programowalnego uzupełniania (zobacz poniżej  Programowalne
              uzupełnianie).
       COMP_POINT
              Indeks  bieżącej  pozycji  kursora  względem  początku bieżącego polecenia.  Jeżeli kursor jest na
              końcu bieżącego polecenia, to wartość tej zmiennej jest  równa  ${#COMP_LINE}.   Ta  zmienna  jest
              dostępna   tylko  w  funkcjach  powłoki  i  poleceniach  zewnętrznych  wywoływanych  przez  usługi
              programowalnego uzupełniania (zobacz poniżej Programowalne uzupełnianie).
       COMP_TYPE
              Ustawiana na wartość całkowitą odpowiadającą typowi uzupełnienia,  którego  próbę  przeprowadzono,
              które  spowodowało  wywołanie  funkcji  uzupełnienia:  TAB,  do  normalnego  uzupełnienia,  ?,  do
              wypisywania uzupełnień po udanej tabulacji, !, do wypisywania alternatyw częściowego  uzupełnienia
              słowa,  @,  do  wypisania uzupełnień, jeśli słowo nie zostało zmodyfikowane lub %, do uzupełnienia
              menu. Zmienna ta jest dostępna tylko w funkcjach powłoki  i  zewnętrznych  poleceniach  wywołanych
              przez narzędzia programowalnego uzupełnienia powłoki (patrz poniżej Programowalne uzupełnienie).
       COMP_WORDBREAKS
              Zestaw znaków traktowanych przez bibliotekę readline jako separatory słów, podczas przeprowadzania
              uzupełnień słów. Jeśli unieważniono COMP_WORDBREAKS, to traci  swe  specjalne  właściwości,  nawet
              jeżeli jest następnie ponownie ustawiona.
       COMP_WORDS
              Zmienna  tablicowa (patrz Tablice poniżej) składająca się z pojedynczych słów z aktualnego wiersza
              poleceń. Wiersz jest dzielony na słowa tak, jak podzieliłby go readline, używając COMP_WORDBREAKS,
              zgodnie  z opisem powyżej. Zmienna ta jest dostępna wyłącznie w funkcjach powłoki wywołanych przez
              usługi programowalnego uzupełniania (zobacz poniżej Programowalne uzupełnianie).
       COPROC Zmienna tablicowa (patrz poniżej Tablice) tworzona do zatrzymania deskryptorów  plików  z  wyjścia
              lub wejścia nienazwanych koprocesów (zobacz Koprocesy (współprocesy) powyżej).
       DIRSTACK
              Zmienna tablicowa (zobacz Tablice poniżej) zawierająca bieżącą zawartość stosu katalogów. Katalogi
              pojawiają się na stosie w kolejności, w jakiej są wyświetlane przez wbudowane  dirs.   Przypisanie
              do  elementów  tej  zmiennej  tablicowej  może  posłużyć  do zmiany katalogów już występujących na
              stosie, ale do dodania i usunięcia katalogów muszą być użyte wbudowane pushd i popd.   Przypisanie
              wartości  tej  zmiennej nie zmieni bieżącego katalogu.  Jeśli DIRSTACK jest unieważnione, to traci
              swe specjalne właściwości, nawet jeżeli jest następnie ponownie ustawione.
       EPOCHREALTIME
              Each time this parameter is referenced, it expands to the number of seconds since the  Unix  Epoch
              (see   time(3))  as  a  floating  point  value  with  micro-second  granularity.   Assignments  to
              EPOCHREALTIME are ignored.  If EPOCHREALTIME is unset, it loses its special properties, even if it
              is subsequently reset.
       EPOCHSECONDS
              Each  time  this parameter is referenced, it expands to the number of seconds since the Unix Epoch
              (see time(3)).  Assignments to EPOCHSECONDS are ignored.  If EPOCHSECONDS is unset, it  loses  its
              special properties, even if it is subsequently reset.
       EUID   Interpretowane  jako  efektywny  identyfikator bieżącego użytkownika, inicjowane przy uruchamianiu
              powłoki. Zmienna ta jest tylko do odczytu.
       FUNCNAME
              Zmienna tablicowa zawierająca nazwy wszystkich funkcji powłoki obecnych w stosie wywołań.  Element
              z  indeksem  0  jest  nazwą  aktualnie  wykonywanej  funkcji  powłoki.  Najniższy  element (tzn. z
              najwyższym numerem indeksu) to  "main".   Zmienna  istnieje  tylko  gdy  wykonywana  jest  funkcja
              powłoki.  Przypisania  do  FUNCNAME nie odnoszą skutku. Jeśli FUNCNAME jest unieważniona, to traci
              swe specjalne właściwości, nawet jeśli jest następnie ponownie ustawiona.

              Zmienna ta może zostać użyta razem z BASH_LINENO i BASH_SOURCE. Każdy  element  FUNCNAME  ma  swój
              odpowiednik  w  BASH_LINENO  i  BASH_SOURCE opisujący stos wywołania. Na przykład, ${FUNCNAME[$i]}
              została wywołana z pliku ${BASH_SOURCE[$i+1]} w wierszu o  numerze  ${BASH_LINENO[$i]}.  Wbudowane
              polecenie caller wyświetla bieżący stos wywołania używając tej informacji.
       GROUPS Zmienna  tablicowa  zawierająca  listę  grup,  których  członkiem  jest  bieżący użytkownik. Próby
              przypisywania wartości do GROUPS nie odnoszą efektu. Jeżeli GROUPS jest unieważnione, to traci swe
              specjalne właściwości, nawet jeżeli jest następnie ponownie ustawione.
       HISTCMD
              The  history number, or index in the history list, of the current command.  Assignments to HISTCMD
              are ignored.  If HISTCMD is unset, it loses its special properties, even  if  it  is  subsequently
              reset.
       HOSTNAME
              Automatycznie ustawiane na nazwę aktualnego hosta.
       HOSTTYPE
              Automatycznie  ustawiane  na  łańcuch  unikalnie  opisujący typ maszyny, na której jest wykonywany
              bash.  Wartość domyślna zależy od systemu.
       LINENO Przy każdym  odwołaniu  do  tego  parametru  powłoka  zastępuje  jego  wartość  liczbą  dziesiętną
              reprezentującą  aktualny kolejny numer wiersza (poczynając od 1) skryptu lub funkcji. Nie zapewnia
              się, by wartość ta miała znaczenie poza skryptem bądź funkcją.  Jeśli LINENO jest unieważnione, to
              traci swe specjalne właściwości, nawet jeżeli jest następnie ponownie ustawione.
       MACHTYPE
              Automatycznie  ustawiane na łańcuch w pełni opisujący typ systemu, na którym jest wykonywany bash,
              w standardowym formacie GNU cpu-firma-system.  Wartość domyślna zależy od systemu.
       MAPFILE
              Zmienna tablicowa (patrz Tablice poniżej)  tworzona  do  zatrzymania  tekstu  odczytywanego  przez
              wbudowane polecenie mapfile, gdy nie podano nazwy zmiennej.
       OLDPWD Poprzedni katalog roboczy ustawiony poleceniem cd.
       OPTARG Wartość  ostatniego,  będącego  opcją,  argumentu przetworzonego przez wbudowane polecenie getopts
              (zobacz poniżej WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI).
       OPTIND Numer (indeks) następnego argumentu, jaki ma zostać przetworzony przez wbudowane polecenie getopts
              (zobacz poniżej WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI).
       OSTYPE Automatycznie  ustawiane  na  łańcuch  opisujący system operacyjny, w którym jest wykonywany bash.
              Wartość domyślna zależy od systemu.
       PIPESTATUS
              Zmienna tablicowa (zobacz Tablice  poniżej)  zwierająca  listę  kodów  zakończenia  z  procesów  w
              ostatnio wykonywanym potoku pierwszoplanowym (który może zawierać pojedyncze polecenie).
       PPID   Identyfikator procesu macierzystego powłoki. Zmienna ta jest tylko do odczytu.
       PWD    Bieżący katalog roboczy, ustawiony poleceniem cd.
       RANDOM Each  time  this  parameter  is  referenced,  it  expands to a random integer between 0 and 32767.
              Assigning a value to RANDOM initializes (seeds) the sequence of  random  numbers.   If  RANDOM  is
              unset, it loses its special properties, even if it is subsequently reset.
       READLINE_ARGUMENT
              Any  numeric  argument  given  to  a  readline command that was defined using "bind -x" (see SHELL
              BUILTIN COMMANDS below)  when it was invoked.
       READLINE_LINE
              Zawartość bufora wiersza realine, do  użycia  z  "bind  -x"  (patrz  WBUDOWANE  POLECENIA  POWŁOKI
              poniżej).
       READLINE_MARK
              The  position  of the mark (saved insertion point) in the readline line buffer, for use with "bind
              -x" (see SHELL BUILTIN COMMANDS below).  The characters between the insertion point and  the  mark
              are often called the region.
       READLINE_POINT
              Pozycja  punktu  wprowadzania  w  buforze wiersza readline, do użycia z "bind -x" (patrz WBUDOWANE
              POLECENIA POWŁOKI poniżej).
       REPLY  Ustawiona na wiersz wejścia odczytany wbudowanym poleceniem read jeśli  nie  podano  żadnych  jego
              argumentów.
       SECONDS
              Each  time  this  parameter  is  referenced,  it  expands  to  the  number  of seconds since shell
              invocation.  If a value is assigned to SECONDS, the value returned upon subsequent  references  is
              the  number  of  seconds  since  the assignment plus the value assigned.  The number of seconds at
              shell invocation and the current time are always determined by  querying  the  system  clock.   If
              SECONDS is unset, it loses its special properties, even if it is subsequently reset.
       SHELLOPTS
              Lista,  rozdzielonych  dwukropkami,  włączonych  opcji  powłoki.  Każde słowo listy jest poprawnym
              argumentem opcji -o wbudowanego polecenia set (zobacz WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI poniżej).  Opcje
              pojawiające  się  w  SHELLOPTS  to  te, które są zgłaszane jako włączone (on) przez set -o.  Jeśli
              zmienna ta istnieje w środowisku podczas uruchamiania bash, to każda z opcji  powłoki  występująca
              na  tej  liście zostanie włączona przed odczytem jakichkolwiek plików startowych.  Jest to zmienna
              tylko do odczytu.
       SHLVL  Inkrementowana każdorazowo, gdy uruchamiane jest kolejne wystąpienie bash.
       SRANDOM
              This variable expands to a 32-bit pseudo-random number each time  it  is  referenced.  The  random
              number  generator  is  not  linear  on  systems  that  support /dev/urandom or arc4random, so each
              returned number has no relationship to the numbers preceding  it.   The  random  number  generator
              cannot  be  seeded, so assignments to this variable have no effect.  If SRANDOM is unset, it loses
              its special properties, even if it is subsequently reset.
       UID    Interpretowane jako identyfikator bieżącego użytkownika,  inicjowane  przy  uruchamianiu  powłoki.
              Zmienna ta jest tylko do odczytu.

       Poniższe zmienne są używane przez powłokę. W niektórych przypadkach bash przypisuje im domyślne wartości;
       przypadki te są odnotowane niżej.

       BASH_COMPAT
              The value is used to set the shell's compatibility level.  See SHELL COMPATIBILITY MODE below  for
              a  description  of the various compatibility levels and their effects.  The value may be a decimal
              number (e.g., 4.2) or an integer (e.g., 42)  corresponding to the desired compatibility level.  If
              BASH_COMPAT is unset or set to the empty string, the compatibility level is set to the default for
              the current version.  If BASH_COMPAT is set to a value that is not one of the valid  compatibility
              levels,  the shell prints an error message and sets the compatibility level to the default for the
              current version.  The valid values correspond to the compatibility levels  described  below  under
              SHELL  COMPATIBILITY  MODE.   For  example,  4.2  and  42  are valid values that correspond to the
              compat42 shopt option and set the compatibility level to 42.  The current version is also a  valid
              value.
       BASH_ENV
              Jeżeli  parametr  ten  jest  ustawiony  podczas  wykonywania  przez  bash skryptu, to jego wartość
              interpretowana jest jako nazwa pliku zawierającego  polecenia  do  zainicjowania  powłoki,  jak  w
              ~/.bashrc.   Wartość  BASH_ENV  podlega  interpretacji  parametrów, podstawianiu wyników poleceń i
              interpretacjom wyrażeń arytmetycznych przed interpretacją jej jako nazwy pliku.  Zmienna PATH  nie
              jest używana do znalezienia pliku o powstałej w ten sposób nazwie.
       BASH_XTRACEFD
              Jeśli  ustawiono  liczbę  całkowitą  odpowiadającą poprawnemu deskryptorowi pliku, to bash zapisze
              wyjście stosu wygenerowane gdy set -x jest włączone do tego deskryptora  pliku.  Deskryptor  pliku
              jest  zamykany  gdy  BASH_XTRACEFD  jest  usuwana  lub  przy przypisaniu nowej wartości. Usunięcie
              BASH_XTRACEFD lub przypisanie jej łańcucha pustego powoduje wysłanie stosu na standardowe  wyjście
              błędów.  Proszę  zauważyć,  że  ustawienie BASH_XTRACEFD na 2 (deskryptor pliku wyjścia błędów), a
              następnie usunięcie jej spowoduje zamknięcie standardowego wyjścia błędów.
       CDPATH Ścieżka wyszukiwania dla polecenia cd.  Jest  to  lista  rozdzielonych  dwukropkami  katalogów,  w
              których  powłoka  szuka  katalogów  docelowych podanych przez polecenie cd.  Przykładową wartością
              jest ".:~:/usr".
       CHILD_MAX
              Ustawia liczbę wartości  kodów  wyjścia  zakończonych  procesów  potomnych,  które  ma  zapamiętać
              powłoka.  Bash  nie  pozwoli na zmniejszenie tej wartości poniżej minimum określonego normą POSIX,
              istnieje również wartość maksymalna  (obecnie  8192),  której  nie  można  przekroczyć.  Minimalna
              wartość jest zależna od systemu.
       COLUMNS
              Używana przez polecenie wbudowane select do wyznaczenia szerokości terminala przy wypisywaniu list
              wyboru. Ustawiana automatycznie, gdy włączono opcję checkwinsize oraz w powłoce  interaktywnej  po
              otrzymaniu SIGWINCH.
       COMPREPLY
              Zmienna  tablicowa,  z  której  bash  czyta  możliwe  uzupełnienia  tworzone przez funkcję powłoki
              wywołaną przez usługę programowalnego uzupełniania (zobacz  poniżej  Programowalne  uzupełnianie).
              Każdy element tablicy zawiera jedno możliwe uzupełnienie.
       EMACS  Gdy  bash  znajdzie  opisywaną  zmienną  w  środowisku  podczas  uruchamiania powłoki, z wartością
              ustawioną na "t", to przyjmuje, że powłoka działa  w  buforze  powłoki  Emacsa  i  wyłącza  edycję
              wiersza.
       ENV    Expanded  and  executed similarly to BASH_ENV (see INVOCATION above)  when an interactive shell is
              invoked in posix mode.
       EXECIGNORE
              Lista oddzielonych dwukropkami wzorców powłoki (zob. Dopasowanie wzorca) definiujących listę  nazw
              plików  ignorowanych  przy  szukaniu poleceń za pomocą PATH. Pliki których pełna ścieżka pasuje do
              jednego z tych wzorców nie są traktowane jako pliki  wykonywalne  dla  dopełniania  i  wykonywania
              poleceń  przez  PATH.  Nie wpływa to na zachowanie poleceń [, test oraz [[. Pełne ścieżki w liście
              skrótów poleceń nie są przedmiotem EXECIGNORE. Tę  zmienną należy  używać  do  ignorowania  plików
              bibliotek   współdzielonych,   które   mają ustawione   prawo   wykonywania,  ale  nie  są plikami
              wykonywalnymi. Dopasowanie wzorców przestrzega ustawień opcji powłoki extglob.
       FCEDIT Domyślny edytor dla wbudowanego polecenia fc.
       FIGNORE
              Lista rozdzielonych dwukropkami przyrostków, jakie mają być ignorowane podczas  uzupełniania  nazw
              plików  (zobacz READLINE poniżej).  Nazwa pliku o przyrostku pasującym do jednej z pozycji FIGNORE
              wyłączana jest z listy dopasowanych nazw plików.  Przykładową  wartością  jest  ".o:~"  (cytowanie
              jest niezbędne przy przypisywaniu do tej zmiennej wartości zawierającej tyldy).
       FUNCNEST
              Gdy   jest   ustawiona  na  wartość  numeryczną  większą  od  zera,  definiuje  maksymalny  poziom
              zagnieżdżenia  funkcji.  Wywołania  funkcji  przekraczające  określony  poziom   będą   powodowały
              przerwanie bieżącego polecenia.
       GLOBIGNORE
              A  colon-separated  list  of  patterns  defining  the  set of file names to be ignored by pathname
              expansion.  If a file name matched by a  pathname  expansion  pattern  also  matches  one  of  the
              patterns in GLOBIGNORE, it is removed from the list of matches.
       HISTCONTROL
              Lista  rozdzielonych  dwukropkami  wartości,  określającymi  sposób zapisywania w liście historii.
              Jeżeli posiada wartość  ignorespace,  to  wiersze  rozpoczynające  się  od  znaku  spacji  nie  są
              wprowadzane do listy historii. Jeśli posiada wartość ignoredups, to wiersze pasujące do ostatniego
              wiersza historii nie  są  wprowadzane.  Wartość  ignoreboth  łączy  obie  te  możliwości.  Wartość
              erasedups   powoduje  usunięcie  z  historii  wszystkich  wcześniejszych  wierszy,  pasujących  do
              bieżącego, przed zapisaniem listy. Wszystkie wartości poza  wymienionymi  powyżej  są  ignorowane.
              Jeśli  zmienna  ta  nie  jest zdefiniowana lub ma wartość inną od powyższych, to wszystkie wiersze
              przeczytane przez analizator składni zachowywane są  w  liście  historii,  stosownie  do  wartości
              HISTIGNORE.  Drugi  i  kolejne wiersze złożonego polecenia wielowierszowego nie są sprawdzane i są
              dodawane do historii bez względu na wartość HISTCONTROL.
       HISTFILE
              Nazwa pliku, w którym zachowywana jest historia  poleceń  (zobacz  HISTORIA  poniżej).   Wartością
              domyślną  jest  ~/.bash_history.  Jeśli  ustawienie  tej  zmiennej zostanie skasowane, to historia
              poleceń nie będzie zachowana po zakończeniu pracy powłoki.
       HISTFILESIZE
              Maksymalna liczba wierszy zawartych w pliku historii. Podczas przypisywania wartości tej zmiennej,
              jeżeli  jest  to niezbędne, plik historii jest obcinany tak, by nie zawierał więcej wierszy, przez
              usunięcie najstarszych wpisów. Plik historii jest także obcinany do tego rozmiaru po zapisaniu  go
              w  czasie  kończenia  pracy  przez powłokę. Jeśli wartość wynosi 0, plik historii jest obcinany do
              zera. Wartości nienumeryczne i wartości numeryczne mniejsze niż zero wstrzymują obcinanie. Powłoka
              ustawia wartość domyślną do wartości HISTSIZE po odczytaniu plików początkowych powłoki.
       HISTIGNORE
              Lista  rozdzielonych  dwukropkami  wzorców służących do decydowania, jakie wiersze poleceń powinny
              być zachowane w liście historii. Każdy z wzorców zakotwiczony jest  na  początku  wiersza  i  musi
              pasować  do całego wiersza (nie jest dodawane żadne niejawne `*'). Każdy z wzorców sprawdzany jest
              z bieżącym wierszem po wykonaniu kontroli określonych przez HISTCONTROL.  Oprócz  zwykłych  znaków
              dopasowywania  wzorców  używanych przez powłokę, `&' dopasowuje poprzedni wiersz historii. Literał
              `&' można uzyskać poprzedzając go odwrotnym ukośnikiem; odwrotny ukośnik jest usuwany przed  próbą
              dopasowania.  Druga  i kolejne wiersze złożonego polecenia wielowierszowego nie są sprawdzane i są
              dodawane do historii bez względu na wartość HISTIGNORE. Dopasowanie  wzorców  honoruje  ustawienia
              opcji powłoki extglob.
       HISTSIZE
              Liczba  poleceń  do zapamiętania w historii poleceń (zob.  HISTORIA poniżej). Jeśli wartość wynosi
              0, polecenia nie są zachowywane w historii. Wartości numeryczne mniejsze  niż  zero  powodują,  że
              każde  polecenie jest zapamiętywane w historii (znosi limit). Powłoka ustawia wartość domyślną 500
              po odczytaniu plików początkowych powłoki.
       HISTTIMEFORMAT
              Gdy ta zmienna jest ustawiona i nie jest pusta, jej wartość jest  użyta  jak  format  łańcucha  do
              strftime(3),   w  celu  wyświetlenia  pieczątki  czasowej  związanej  z  każdym  wpisem  historii,
              wyświetlanym przez wbudowane polecenie history. Gdy zmienna jest ustawiona, pieczątki  czasowe  są
              zapisywane  do  pliku  historii, dzięki czemu mogą być zachowywane między sesjami powłoki. Używany
              jest wówczas znak komentarza historii, aby  odróżnić  pieczątki  czasowe  od  pozostałych  wierszy
              historii.
       HOME   Katalog  domowy  bieżącego  użytkownika;  domyślny  argument wbudowanego polecenia cd. Wartość tej
              zmiennej wykorzystywana jest też przy wykonywaniu interpretacji tyld.
       HOSTFILE
              Zawiera nazwę pliku o tym samym formacie co /etc/hosts który powinien  być  czytany,  gdy  powłoka
              potrzebuje  uzupełnić  nazwę  hosta.   Listę  możliwych  uzupełnień  można  zmieniać podczas pracy
              powłoki. Następnym razem, gdy wykonywana jest próba uzupełnienia nazwy hosta bash dodaje zawartość
              nowego  pliku do już istniejącej listy.  Jeżeli HOSTFILE jest ustawione, ale nie posiada wartości,
              bash usiłuje uzyskać listę możliwych uzupełnień nazw hostów czytając /etc/hosts Gdy HOSTFILE  jest
              unieważniane, lista hostów jest czyszczona.
       IFS    Wewnętrzny   Separator   Pól   (Internal   Field  Separator)  używany  do  podziału  na  słowa  po
              interpretacjach i dzieleniu  wierszy  na  słowa  we  wbudowanym  poleceniu  read.   Jego  domyślną
              wartością jest ,,<spacja><tabulacja><nowalinia>”.
       IGNOREEOF
              Steruje  działaniem  powłoki interaktywnej przy otrzymaniu przez nią znaku EOF jako jedynego znaku
              wejścia. Jeżeli jest ustawiona, to jej wartość jest liczbą kolejnych znaków EOF  jakie  muszą  być
              wpisane  jako  pierwsze  znaki  wiersza  wprowadzania  przed zakończeniem pracy przez bash.  Jeśli
              zmienna ta istnieje, ale nie zawiera wartości  numerycznej  lub  nie  ma  wartości,  to  wartością
              domyślną jest 10. Jeżeli nie istnieje, to EOF wskazuje powłoce koniec wprowadzanych danych.
       INPUTRC
              Nazwa  pliku  startowego  dla  readline,  unieważniająca domyślny plik ~/.inputrc (zobacz READLINE
              poniżej).
       INSIDE_EMACS
              If this variable appears in the environment when the shell starts, bash assumes that it is running
              inside an Emacs shell buffer and may disable line editing, depending on the value of TERM.
       LANG   Służy do wyznaczania kategorii locale dla wszystkich kategorii nie wyszczególnionych przez zmienne
              rozpoczynające się od znaków LC_.
       LC_ALL Zmienna ta unieważnia wartość LANG  i  wszelkich  innych  zmiennych  LC_  określających  kategorie
              locale.
       LC_COLLATE
              Ta  zmienna  wyznacza  kolejność (collation order) używaną przy sortowaniu wyników rozwijania nazw
              plików, decyduje też  o  zachowaniu  wielu  wyrażeń,  klas  równoważnych  i  sekwencje  sortowania
              (collating sequences) w rozwijaniu nazw plików i dopasowywaniu wzorców.
       LC_CTYPE
              Ta  zmienna  decyduje o interpretacji znaków i zachowaniu się klas znaków wewnątrz rozwijania nazw
              plików i dopasowywania wzorców.
       LC_MESSAGES
              Ta zmienna decyduje o ustawieniu locale używanym do tłumaczenia  ujętych  w  cudzysłowy  łańcuchów
              poprzedzonych znakiem $.
       LC_NUMERIC
              Ta zmienna określa kategorię locale używaną do formatowania liczb.
       LC_TIME
              Ta zmienna określa kategorię locale używaną do formatowania daty i czasu.
       LINES  Używana  przez  polecenie  wbudowane  select  do wyznaczenia długości kolumn przy wypisywaniu list
              wyboru.  Ustawiana automatycznie gdy włączono opcję checkwinsize oraz w powłoce  interaktywnej  po
              otrzymaniu po otrzymaniu SIGWINCH.
       MAIL   Jeżeli  parametrowi  temu  jest  przypisana nazwa pliku, a nie jest ustawiona zmienna MAILPATH, to
              bash informuje użytkownika o nadejściu poczty do podanego pliku lub katalogu w formacie Maildir.
       MAILCHECK
              Określa jak często (w sekundach) bash sprawdza pocztę. Domyślnie jest to 60 sekund. Gdy  nadchodzi
              pora  sprawdzenia  poczty, powłoka wykonuje to przed wyświetleniem głównej zachęty.  Jeśli zmienna
              ta nie jest ustawiona lub jest ustawiona na wartość nie większą  od  zera  lub  zero,  to  powłoka
              wyłącza sprawdzanie poczty.
       MAILPATH
              Lista  rozdzielonych  dwukropkami  nazw  plików,  w  jakich  ma być sprawdzana poczta. Można podać
              komunikat, jaki ma zostać wyświetlony, gdy do danego pliku przybędzie  wiadomość  pocztowa,  przez
              oddzielenie  nazwy pliku od komunikatu znakiem '?'.  Użyte w tekście komunikatu, $_ interpretowane
              jest jako nazwa bieżącego pliku pocztowego.  Przykład:
              MAILPATH='/var/mail/bfox?"You have mail":~/shell-mail?"$_ has mail!"'
              Bash można skonfigurować, aby zapewnił tej zmiennej wartość domyślną (domyślnie jej nie  posiada),
              ale  położenie  plików  pocztowych  użytkownika,  jakim  się  posługuje  zależy  od  systemu  (np.
              /var/mail/$USER).
       OPTERR Jeżeli ustawiono na wartość 1, bash wyświetla komunikaty o błędach  generowanych  przez  wbudowane
              polecenie  getopts  (zobacz  WBUDOWANE  POLECENIA  POWŁOKI  poniżej).  OPTERR inicjowane jest na 1
              każdorazowo, gdy wywoływana jest powłoka lub wykonywany jest skrypt powłoki.
       PATH   Ścieżka wyszukiwania poleceń. Jest to lista rozdzielanych dwukropkami katalogów, w których powłoka
              szuka  poleceń  (zobacz  WYKONYWANIE  POLECEŃ  poniżej).  Nazwa  katalogu zerowej długości (pusta)
              oznacza katalog bieżący. Pusty katalog można podać jako dwa złączone dwukropki lub początkowy albo
              końcowy  dwukropek.  Domyślna  ścieżka  zależy  od  systemu  i ustawiana jest przez administratora
              instalującego bash.  Powszechną wartością jest ``/usr/local/bin:/usr/local/sbin:/usr/bin:
              /usr/sbin:/bin:/sbin''.
       POSIXLY_CORRECT
              Jeśli podczas uruchamiania bash w środowisku istnieje ta zmienna, to powłoka przed odczytem plików
              startowych wchodzi w tryb posix, tak jakby przy jej wywołaniu podano opcję --posix.  Jeśli zmienna
              ta zostanie ustawiona podczas pracy powłoki, to bash włącza tryb posix, tak jakby zostało wykonane
              polecenie set -o posix had been executed.  When the shell enters posix mode, it sets this variable
              if it was not already set.
       PROMPT_COMMAND
              If  this  variable is set, and is an array, the value of each set element is executed as a command
              prior to issuing each primary prompt.  If this is set but not an array variable, its value is used
              as a command to execute instead.
       PROMPT_DIRTRIM
              Gdy  jest  ustawiona  na liczbę większa od zera, jej wartość jest używana jako liczba początkowych
              składowych katalogów do usunięcia podczas interpretowania sekwencji specjalnych  łańcucha  zachęty
              \w i \W (patrz poniżej ZACHĘTA POWŁOKI). Usuwane znaki są zastępowane wielokropkiem.
       PS0    Wartość  tego  parametru  jest interpretowana (zobacz poniżej ZACHĘTA) i wyświetlana przez powłokę
              interaktywną po odczytaniu polecenia, a przed jego wykonaniem.
       PS1    Wartość tego parametru jest interpretowana (zobacz poniżej ZACHĘTA)  i używana jako główny łańcuch
              zachęty. Jego wartością domyślną jest "\s-\v\$ ".
       PS2    Wartość  tego  parametru  jest  interpretowana  jak  PS1 i używana jako wtórny (secondary) łańcuch
              zachęty. Domyślnie jest to "> ".
       PS3    Wartość tego parametru służy jako zachęta w poleceniu select (zobacz powyżej GRAMATYKA POWŁOKI).
       PS4    The value of this parameter is expanded as with PS1 and the value is printed before  each  command
              bash  displays  during  an  execution  trace.  The first character of the expanded value of PS4 is
              replicated multiple times, as necessary, to indicate multiple levels of indirection.  The  default
              is “+ ”.
       SHELL  This  variable expands to the full pathname to the shell.  If it is not set when the shell starts,
              bash assigns to it the full pathname of the current user's login shell.
       TIMEFORMAT
              Wartość tego parametru służy jako łańcuch  formatu  określającego,  jak  powinna  być  wyświetlana
              informacja  o  czasach  dla  potoków  poprzedzonych  słowem  zastrzeżonym  time. Znak % rozpoczyna
              sekwencję specjalną, która jest interpretowana jako wartość czasu lub inna  informacja.  Sekwencje
              specjalne i ich znaczenie są następujące; nawiasy kwadratowe opisują części opcjonalne.
              %%        Dosłowny znak %.
              %[p][l]R  Czas, jaki upłynął, w sekundach.
              %[p][l]U  Liczba sekund, jakie CPU zużył w trybie użytkownika.
              %[p][l]S  Liczba sekund, jakie CPU zużył w trybie systemowym.
              %P        Procent wykorzystania CPU, liczony jako (%U + %S) / %R.

              Opcjonalne  p  jest  cyfrą  określającą  dokładność  (precision), liczbę cyfr ułamkowych po kropce
              dziesiętnej.  Wartość zero powoduje, że nie będzie wyświetlana ani  kropka  dziesiętna  ani  część
              ułamkowa.  Mogą być podane co najwyżej trzy miejsca po kropce dziesiętnej; wartości p większe od 3
              zmieniane są na 3.  Jeżeli nie podano p, to używana jest wartość 3.

              Opcjonalne l określa dłuższy (longer) format wyników, zawierający minuty, w postaci MMmSS.FFs.   O
              tym, czy występuje ułamkowa część sekund decyduje wartość p.

              Jeżeli   zmienna   ta   nie   jest  ustawiona,  to  bash  działa  tak,  jakby  miała  ona  wartość
              $'\nreal\t%3lR\nuser\t%3lU\nsys\t%3lS'. Jeżeli jej wartością  jest  pusty  łańcuch,  to  nie  jest
              wyświetlana  żadna  informacja o czasach (timing).  Podczas wyświetlania łańcucha formatu dodawany
              jest kończący znak nowej linii.
       TMOUT  Jeśli ustawione na wartość większą od zera,  to  TMOUT  jest  interpretowane  jako  domyślny  czas
              oczekiwania  wbudowanego  read. Polecenie select kończy się, jeśli dane nie zostaną wprowadzone po
              liczbie TMOUT sekund, jeżeli wejście pochodzi z  terminala.  W  przypadku  powłok  interaktywnych,
              wartość  jest  interpretowana jako liczba sekund określającą czas, przez jaki powłoka ma czekać na
              wprowadzenie wiersza danych po wyświetleniu głównej zachęty. Bash kończy pracę po odczekaniu  tego
              czasu jeśli pełen wiersz danych nie pojawił się.
       TMPDIR Jeśli jest ustawiona, bash używa jej wartości jako nazwy katalogu w którym tworzy pliki tymczasowe
              do użytku powłoki.
       auto_resume
              Zmienna ta steruje sposobem interakcji powłoki z użytkownikiem i sposobem kontroli  zadań.  Jeżeli
              jest  ustawiona,  to jednowyrazowe polecenia proste bez przekierowań traktowane są jako aspirujące
              do wznowienia istniejącego zatrzymanego zadania. Nie pozwala się na żadną dwuznaczność; jeśli jest
              więcej  niż  jedno  zadanie  rozpoczynające  się od wpisanego łańcucha, wybierane jest zadanie, do
              którego ostatnio sięgano.  Nazwa zatrzymanego zadania, w tym  kontekście,  jest  wierszem  poleceń
              użytym  do  jego  uruchomienia.   Jeśli  posiada  wartość  exact,  to  podany łańcuch musi pasować
              dokładnie do nazwy zatrzymanego zadania; Jeśli jest ustawione  na  substring,  to  podany  łańcuch
              powinien   pasować   do  podłańcucha  nazwy  zatrzymanego  zadania.   Wartość  substring  zapewnia
              funkcjonalność analogiczną do identyfikatora zadania %?  (zobacz  STEROWANIE  ZADANIAMI  poniżej).
              Jeśli ustawiono inną wartość, to podany łańcuch musi być przedrostkiem nazwy zatrzymanego zadania;
              zapewnia to funkcjonalność analogiczną do identyfikatora zadania %.
       histchars
              Dwa lub trzy znaki sterujące  interpretacją  historii  i  podziałem  na  leksemy  (zobacz  poniżej
              INTERPRETACJA  HISTORII).   Pierwszy  znak  jest  znakiem  interpretacji  historii, sygnalizującym
              początek interpretacji historii, zwykle `!'.  Drugi  znak  jest  znakiem  szybkiego  podstawiania,
              ("quick  substitution"),  służącym  jako skrót do powtórnego uruchamiania poprzednio wprowadzonego
              polecenia, podstawiającym  w  poleceniu  jeden  łańcuch  za  inny.   Domyślnym  znakiem  szybkiego
              podstawiania  jest  `^'.   Opcjonalny,  trzeci  znak  jest znakiem wskazującym, że pozostała część
              wiersza, w którym występuje on jako pierwszy znak słowa, jest  komentarzem.   Zwykle  znakiem  tym
              jest `#'. Znak komentarza historii powoduje, że dla pozostałych słów wiersza podstawianie historii
              jest pomijane.  Niekoniecznie  powoduje  to  traktowanie  reszty  wiersza  jako  komentarza  przez
              analizator składni powłoki.

   Tablice
       Bash  udostępnia  indeksowane  i  asocjacyjne  zmienne tablicowe jednowymiarowe. Jako tablica może zostać
       użyta dowolna zmienna; wbudowane declare jawnie zadeklaruje tablicę. Nie ma maksymalnego rozmiaru tablic,
       ani  wymagania,  by  wszystkie  jej elementy były indeksowane czy przypisywane w sposób ciągły. Do tablic
       indeksowanych można się odwołać przy pomocy liczb całkowitych (w tym wyrażeń  arytmetycznych),  począwszy
       od  zera;  natomiast  tablice  asocjacyjne  używają  konkretnych łańcuchów. Jeśli nie zaznaczono inaczej,
       indeksy tablic indeksowanych muszą być nieujemnymi liczbami całkowitymi.

       Tablica indeksowana tworzona jest automatycznie jeśli wykonywane jest  przypisanie  do  jakiejś  zmiennej
       przy   pomocy   składni   nazwa[wskaźnik]=wartość.   Wskaźnik  tablicy  traktowany  jest  jako  wyrażenie
       arytmetyczne, które musi po interpretacji dać liczbę. Chcąc jawnie zadeklarować tablicę indeksowaną, użyj
       declare  -a  nazwa (zobacz WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI poniżej).  declare -a nazwa[wskaźnik] jest również
       akceptowane; wskaźnik jest wówczas ignorowany.

       Tablice asocjacyjne są tworzone za pomocą konstrukcji declare -A nazwa.

       Atrybuty mogą być podane do zmiennej tablicy przy użyciu declare i readonly. Każdy z atrybutów  stosowany
       jest do wszystkich elementów tablicy.

       Arrays  are assigned to using compound assignments of the form name=(value1 ... valuen), where each value
       may be of the form [subscript]=string.  Indexed array assignments do not  require  anything  but  string.
       Each  value in the list is expanded using all the shell expansions described below under EXPANSION.  When
       assigning to indexed arrays, if the optional brackets and subscript are supplied, that index is  assigned
       to;  otherwise the index of the element assigned is the last index assigned to by the statement plus one.
       Indexing starts at zero.

       When assigning to an associative array, the words in a  compound  assignment  may  be  either  assignment
       statements,  for which the subscript is required, or a list of words that is interpreted as a sequence of
       alternating keys and values: name=( key1 value1 key2 value2  ...).   These  are  treated  identically  to
       name=(  [key1]=value1  [key2]=value2 ...).  The first word in the list determines how the remaining words
       are interpreted; all assignments in a list must be of the same type.  When  using  key/value  pairs,  the
       keys may not be missing or empty; a final missing value is treated like the empty string.

       Składnia  ta  jest akceptowana także przy poleceniu wbudowanym declare. Pojedyncze elementy tablicy można
       przypisać  za  pomocą  składni  nazwa[wskaźnik]=wartość  wprowadzonej  powyżej.  Jeśli  wskaźnik  da   po
       interpretacji  liczbę mniejszą od zera, to jest używany jako przesunięcie od maksymalnego indeksu tablicy
       plus jeden (wskaźnik -1 odnosi się więc do ostatniego elementu tablicy).

       The += operator will append to an array variable when assigning using the compound assignment syntax; see
       PARAMETERS above.

       Do  elementu  tablicy  można  odwoływać  się używając ${nazwa[wskaźnik]}. Nawiasy są wymagane, by uniknąć
       konfliktów z rozwijaniem nazw plików. Jeśli wskaźnikiem jest @ lub *, to  powyższe  słowo  interpretowane
       jest  jako  wszystkie  elementy  nazwy.   Wskaźniki  te  różnią  się tylko wtedy, gdy słowo pojawia się w
       cudzysłowach.  Jeśli słowo ujęto w cudzysłowy, to ${nazwa[*]} interpretowane jest jako pojedyncze słowo o
       wartości  wszystkich  elementów  tablicy  rozdzielonych  pierwszym  znakiem  zmiennej specjalnej IFS, zaś
       ${nazwa[@]} interpretuje każdy z elementów nazwa jako odrębne słowo. Jeśli brak jest  elementów  tablicy,
       to  ${nazwa[@]}  interpretowane  jest  jako  nic.  Jeśli  wewnątrz  słowa zachodzi interpretacja (ujęta w
       cudzysłowy), to pierwszy zinterpretowany  parametr  jest  łączony  z  początkiem  oryginalnego  słowa,  a
       interpretacja  ostatniego  parametru  jest  łączona  z  końcem  oryginalnego  słowa.  Jest  to zachowanie
       analogiczne do  interpretacji  parametrów  specjalnych  *  i  @  (zobacz  powyżej  Parametry  specjalne).
       ${#nazwa[wskaźnik]}  interpretowane jest jako długość ${nazwa[wskaźnik]}. Jeśli wskaźnikiem jest * lub @,
       to interpretacją jest liczba elementów w tablicy. Jeśli wskaźnik da po interpretacji liczbę  mniejszą  od
       zera,  to  jest  używany jako przesunięcie od maksymalnego indeksu tablicy plus jeden (wskaźnik -1 odnosi
       się więc do ostatniego elementu tablicy).

       Odwoływanie się do zmiennej tablicowej bez podania wskaźnika jest równoważne odwołaniu do elementu  numer
       zero. Każde odwołanie do zmiennej przy podaniu prawidłowego wskaźnika jest poprawne; bash utworzy tablicę
       jeśli będzie to konieczne.

       Zmienna tablicowa jest ustawiona, jeśli do wskaźnika przypisano  wartość.  Łańcuch  pusty  jest  poprawną
       wartością.

       Można  pozyskać  zarówno  Klucze  (wskaźniki)  tablicy  jak  i  wartości.  ${!nazwa[@]} i ${!nazwa[*]} są
       interpretowane jako wskaźniki przypisane do zmiennej nazwa tablicy. expand to  the  indices  assigned  in
       array  variable  name.  Gdy  zastosowany  jest  cudzysłów, powłoka zachowuje się podobnie jak w przypadku
       interpretacji specjalnych parametrów @ i * w cudzysłowach.

       The unset builtin is used to destroy arrays.  unset name[subscript] destroys the array element  at  index
       subscript,  for  both  indexed  and  associative  arrays.   Negative  subscripts  to  indexed  arrays are
       interpreted as described above.  Unsetting the last element of an  array  variable  does  not  unset  the
       variable.   unset  name,  where name is an array, removes the entire array.  unset name[subscript], where
       subscript is * or @, behaves differently depending on whether name is an indexed  or  associative  array.
       If  name  is  an associative array, this unsets the element with subscript * or @.  If name is an indexed
       array, unset removes all of the elements but does not remove the array itself.

       When using a variable name with a subscript as an argument to a command,  such  as  with  unset,  without
       using  the  word  expansion  syntax  described  above, the argument is subject to pathname expansion.  If
       pathname expansion is not desired, the argument should be quoted.

       Każde z wbudowanych declare, local i readonly akceptuje opcję -a do  określania  tablic  indeksowanych  i
       opcję  -A  do określania tablic asocjacyjnych. Jeśli podano obie opcje, to pierwszeństwo ma -A. Polecenie
       read akceptuje opcję -a do przypisywania tablicy listy słów przeczytanych ze standardowego wejścia.   set
       i declare wyświetlają wartości tablicowe w sposób umożliwiający ponowne ich użycie w przypisaniach.

INTERPRETACJA

       Interpretacja  wykonywana  jest  na  wierszu poleceń po jego podziale na słowa.  Istnieje siedem rodzajów
       wykonywanych  interpretacji:  interpretacja  nawiasów  (brace  expansion),  interpretacja   tyld   (tilde
       expansion),  podstawianie  parametrów  i  interpretacja  zmiennych  (parameter  and  variable expansion),
       podstawienie wyników poleceń (command substitution),  interpretacja  wyrażeń  arytmetycznych  (arithmetic
       expansion), podział na słowa (word splitting)  i rozwinięcie nazw plików (pathname expansion).

       Kolejność   interpretacji:   interpretacja  nawiasów,  interpretacja  tyld,  interpretacja  parametrów  i
       zmiennych, interpretacja wyrażeń arytmetycznych i podstawianie wyników poleceń (wykonywane  od  lewej  do
       prawej), podział na słowa i rozwijanie nazw ścieżek.

       Na  systemach  potrafiących  to obsłużyć, istnieje dodatkowa dostępna interpretacja: podstawienie wyników
       procesów (process substitution). Jest to przeprowadzane w  tym  samym  czasie,  jak  interpretacja  tyld,
       parametrów, zmiennych i wyrażeń arytmetycznych oraz poleceń.

       Po  przeprowadzeniu  tych  interpretacji  znaki cytowania obecne w pierwotnym słowie są usuwane, chyba że
       same zostały zacytowane (usunięcie cytowań).

       Only brace expansion, word splitting, and pathname expansion can increase the  number  of  words  of  the
       expansion;  other  expansions expand a single word to a single word.  The only exceptions to this are the
       expansions of "$@" and "${name[@]}", and, in most cases,  $*  and  ${name[*]}  as  explained  above  (see
       PARAMETERS).

   Interpretacja nawiasów
       Interpretacja nawiasów jest mechanizmem, przez który mogą być generowane dowolne łańcuchy.  Mechanizm ten
       przypomina rozwinięcia nazw plików, ale generowane nazwy plików nie muszą określać  plików  istniejących.
       Wzorce,  mające  podlegać  interpretacji  nawiasów mają postać opcjonalnej preambuły, po której występują
       serie separowanych  przecinkami  łańcuchów  pomiędzy  parą  nawiasów  klamrowych,  po  których  następuje
       opcjonalny  dopisek  (postscript).   Preambuła  stanowi  przedrostek  dla każdego z łańcuchów zawartych w
       nawiasach, a dopisek dodawany jest do każdego łańcucha wynikowego, przy interpretacji od lewej do prawej.

       Interpretacja nawiasów może być zagnieżdżana. Wyniki każdego zinterpretowanego łańcucha nie są sortowane;
       zachowywana  jest  kolejność od lewej do prawej. Na przykład, a{d,c,b}e interpretowane jest jako "ade ace
       abe".

       A sequence expression takes the form {x..y[..incr]}, where x and y are either integers or single letters,
       and  incr,  an  optional increment, is an integer.  When integers are supplied, the expression expands to
       each number between x and y, inclusive.  Supplied integers may be prefixed with 0 to force each  term  to
       have  the  same  width.  When either x or y begins with a zero, the shell attempts to force all generated
       terms to contain the same number of digits, zero-padding where necessary.  When letters are supplied, the
       expression  expands  to  each character lexicographically between x and y, inclusive, using the default C
       locale.  Note that both x and y must be of the same type (integer or  letter).   When  the  increment  is
       supplied,  it  is  used  as  the  difference  between  each  term.   The  default increment is 1 or -1 as
       appropriate.

       Interpretacja nawiasów wykonywana jest  przed  innymi  rodzajami  interpretacji,  a  znaki  o  specjalnym
       znaczeniu dla innych interpretacji są zachowywane w wyniku. Jest ściśle tekstowa. Bash nie stosuje żadnej
       interpretacji składniowej do kontekstu interpretacji czy tekstu pomiędzy nawiasami.

       A correctly-formed brace expansion must contain unquoted opening and closing braces,  and  at  least  one
       unquoted comma or a valid sequence expression.  Any incorrectly formed brace expansion is left unchanged.
       A { or , may be quoted with a backslash to prevent its being considered part of a brace  expression.   To
       avoid  conflicts  with parameter expansion, the string ${ is not considered eligible for brace expansion,
       and inhibits brace expansion until the closing }.

       Typowym zastosowaniem tej konstrukcji jest skrót, wtedy gdy wspólny przedrostek łańcuchów  do  utworzenia
       jest dłuższy niż w powyżej podanym przykładzie, np.:

              mkdir /usr/local/src/bash/{old,new,dist,bugs}
       lub
              chown root /usr/{ucb/{ex,edit},lib/{ex?.?*,how_ex}}

       Interpretacja  nawiasów  wprowadza  niewielką  niezgodność  z historycznymi wersjami sh.  sh nie traktuje
       nawiasów otwierających i zamykających w specjalny sposób gdy  pojawiają  się  one  jako  część  słowa,  i
       zachowuje  je  w  wyniku.  W bash konsekwencją interpretacji nawiasów jest usuwanie nawiasów ze słów.  Na
       przykład, słowo wprowadzone do sh jako plik{1,2} pojawi się w identycznej postaci  na  wyjściu.  To  samo
       słowo  po  interpretacji przez bash daje plik1 plik2.  Jeżeli pożądana jest ścisła zgodność z sh, uruchom
       bash z opcją +B lub wyłącz interpretację nawiasów przy pomocy opcji +B polecenia  set  (zobacz  WBUDOWANE
       POLECENIA POWŁOKI poniżej).

   Interpretacja tyldy
       Jeżeli  słowo  rozpoczyna się niecytowanym znakiem tyldy (`~'), to wszystkie znaki poprzedzające pierwszy
       niecytowany ukośnik (lub  wszystkie  znaki,  gdy  nie  ma  ukośnika)  uważane  są  za  przedrostek  tyldy
       (tilde-prefix).   Jeżeli żaden ze znaków w przedrostku tyldy nie jest cytowany, to jego znaki następujące
       po znaku tyldy traktowane są jako możliwa nazwa logowania (login name).  Jeśli ta  nazwa  logowania  jest
       łańcuchem  pustym,  to  tylda  zastępowana  jest  wartością parametru powłoki HOME.  Jeżeli HOME nie jest
       ustawione, to podstawiany jest za nie katalog domowy użytkownika uruchamiającego powłokę.   W  przeciwnym
       wypadku, przedrostek tyldy zastępowany jest katalogiem domowym skojarzonym z określoną nazwą logowania.

       Jeśli  przedrostkiem  tyldy  jest  `~+',  to  jest  on  zastępowany wartością zmiennej PWDpowłoki.  Jeśli
       przedrostkiem tyldy jest `~-', to jest on zastępowany wartością zmiennej powłoki OLDPWD, jeśli  jest  ona
       ustawiona.   Jeżeli  występujące  w  przedrostku  po  tyldzie  znaki składają się z liczby N, opcjonalnie
       poprzedzonej przez `+' lub `-',  to  przedrostek  tyldy  zastępowany  jest  odpowiednim  elementem  stosu
       katalogów,  jaki  zostałby  wyświetlony  przez  wbudowane  dirs,  wywołane  z  przedrostkiem  tyldy  jako
       argumentem.  Jeżeli w  przedrostku  tyldy  znaki  występujące  po  tyldzie  składają  się  z  liczby  bez
       początkowego `+' lub `-', to przyjmowane jest `+'.

       Jeśli  nazwa  logowania  jest  nieprawidłowa  lub  interpretacja tyldy nie powiodła się, to słowo z tyldą
       pozostaje niezmienione.

       Każde z przypisań do zmiennej sprawdzane jest na obecność niecytowanych przedrostków tyldy  występujących
       bezpośrednio po : lub =.  W tych przypadkach również jest wykonywana jest interpretacja tyldy.  Na skutek
       tego, można posługiwać się nazwami plików z tyldami w przypisaniach do PATH, MAILPATH i CDPATH, a powłoka
       przypisze zinterpretowaną wartość.

       Bash  also  performs  tilde  expansion  on  words  satisfying  the conditions of variable assignments (as
       described above under PARAMETERS)  when they appear as arguments to simple commands.  Bash  does  not  do
       this, except for the declaration commands listed above, when in posix mode.

   Podstawianie parametrów
       Znak  `$'  wprowadza  podstawianie  parametrów,  podstawianie  wyników  poleceń  i  interpretację wyrażeń
       arytmetycznych. Podlegająca interpretacji nazwa parametru lub symbol mogą być ujęte w  nawiasy  klamrowe,
       które  są  opcjonalne,  ale  służą  do  ochrony  interpretowanej  zmiennej przed znakami, jakie występują
       bezpośrednio po niej, a które mogłyby zostać zinterpretowane jako część nazwy.

       Gdy używane są nawiasy, pasującym nawiasem kończącym jest pierwszy  `}',  nie  chroniony  przez  odwrotny
       ukośnik,  nie  znajdujący  się  wewnątrz  cytowanego łańcucha ani nie osadzony w wyrażeniu arytmetycznym,
       podstawieniu wyniku polecenia czy podstawieniu parametru.

       ${parametr}
              Podstawiana jest wartość parametru. Nawiasy wymagane są gdy parametr jest parametrem pozycyjnym  o
              więcej  niż  jednej  cyfrze,  lub  gdy  po  parametrze  występuje  znak,  który  nie  powinien być
              interpretowany jako część jego nazwy. Parametr jest parametrem powłoki opisanych powyżej PARAMETRY
              lub odniesieniem do tablicy (Tablice).

       If  the  first  character  of  parameter  is an exclamation point (!), and parameter is not a nameref, it
       introduces a level of indirection.  Bash uses the value formed by expanding the rest of parameter as  the
       new parameter; this is then expanded and that value is used in the rest of the expansion, rather than the
       expansion of the original parameter.  This is known as indirect expansion.  The value is subject to tilde
       expansion,  parameter  expansion,  command  substitution,  and  arithmetic  expansion.  If parameter is a
       nameref, this expands to the name of the parameter referenced by  parameter  instead  of  performing  the
       complete  indirect  expansion.   The exceptions to this are the expansions of ${!prefix*} and ${!name[@]}
       described below.  The exclamation point must immediately follow the left  brace  in  order  to  introduce
       indirection.

       W   każdym   z  poniższych  przypadków,  słowo  podlega  interpretacji  tyldy,  podstawianiu  parametrów,
       podstawianiu wyników poleceń i interpretacji wyrażeń arytmetycznych.

       Gdy nie przeprowadza interpretacji podłańcuchów,  za  pomocą  opisanych  poniżej  formuł  (np.  :-)  bash
       sprawdza czy parametr nie jest pusty lub nieustawiony. Pominięcie dwukropka skutkuje sprawdzeniem jedynie
       tego, czy parametr nie jest nieustawiony.

       ${parametr:-słowo}
              Używa wartości domyślnych. Jeżeli parametr  jest  nieustawiony  lub  pusty,  to  podstawiane  jest
              zinterpretowane słowo.  W przeciwnym razie, podstawiana jest wartość parametru.
       ${parametr:=słowo}
              Przypisuje   wartości  domyślne.   Jeżeli  parametr  jest  nieustawiony  lub  pusty,  to  jest  mu
              przypisywane zinterpretowane słowo.  Następnie podstawiana jest wartość parametru.   Nie  można  w
              ten sposób przypisywać wartości parametrom pozycyjnym ani parametrom specjalnym.
       ${parametr:?słowo}
              Wyświetla  błąd  jeśli pusty lub nieustawiony.  Jeżeli parametr jest nieustawiony lub pusty, to na
              standardowe wyjście błędów zapisywane jest zinterpretowane słowo (lub komunikat  o  takim  wyniku,
              jeśli  brak  słowa).  Jeśli powłoka nie jest interaktywna, to kończy pracę.  W przeciwnym wypadku,
              podstawiana jest wartość parametru.
       ${parametr:+słowo}
              Używa wartości alternatywnej.  Jeżeli parametr jest  nieustawiony  lub  pusty,  to  nic  nie  jest
              podstawiane, w przeciwnym razie podstawiane jest zinterpretowane słowo.
       ${parametr:przesunięcie}
       ${parametr:przesunięcie:długość}
              Substring Expansion.  Expands to up to length characters of the value of parameter starting at the
              character specified by offset.  If parameter is @ or *, an indexed array subscripted by @ or *, or
              an  associative  array name, the results differ as described below.  If length is omitted, expands
              to the substring of the value of parameter starting at  the  character  specified  by  offset  and
              extending  to  the end of the value.  length and offset are arithmetic expressions (see ARITHMETIC
              EVALUATION below).

              Jeśli przesunięcie wyniesie mniej niż zero, wartość jest używana jako przesunięcie  w  znakach  od
              końca  wartości  parametru.  Jeśli  długość  wyniesie  mniej  niż  zero,  jest interpretowana jako
              przesunięcie w znakach od końca wartości parametru, a nie  jako  liczba  znaków,  a  interpretacja
              będzie  dotyczyć  znaków  pomiędzy  przesunięciem  i  tym  wynikiem.  Proszę  zauważyć,  że ujemne
              przesunięcie musi być oddzielone od dwukropka przynajmniej jedną spacją aby zapobiec  pomyleniu  z
              wyrażeniem :-.

              If  parameter  is  @  or  *,  the  result  is length positional parameters beginning at offset.  A
              negative offset is taken relative to one greater than the greatest  positional  parameter,  so  an
              offset  of  -1  evaluates  to  the  last positional parameter.  It is an expansion error if length
              evaluates to a number less than zero.

              Jeśli parametr jest nazwą tablicy indeksowanej z wskaźnikiem @ lub *,  to  wynikiem  jest  długość
              elementów  tablicy  poczynając  od  ${parametr[przesunięcie]}.  Jeśli wskaźnik da po interpretacji
              liczbę mniejszą od zera, to jest używany jako przesunięcie od maksymalnego  indeksu  tablicy  plus
              jeden. Jeśli długość będzie mniejsza od zera wystąpi błąd interpretacji.

              Interpretacja  podłańcucha  zastosowana  do  tablicy  asocjacyjnej  da  w  wyniku  niezdefiniowany
              rezultat.

              Indeksowanie podłańcuchów zaczyna się od zera, chyba że używane są  parametry  pozycyjne,  wówczas
              indeksy  liczy  się  domyślnie  od  1.  Jeśli  przesunięcie  wyniesie  0  i  użyje  się parametrów
              pozycyjnych, do listy włącza się na początku $0.

       ${!przedrostek*}
       ${!przedrostek@}
              Nazywa pasujący przedrostek. Rozwija się w listę nazw tych zmiennych, których  nazwy  rozpoczynają
              się  od  przedrostka,  rozdzielonych  od  siebie  pierwszym znakiem zmiennej specjalnej IFS. Jeśli
              używane  jest  @,  a  interpretacja  jest  ujęta  w  cudzysłowy,  to  każda  nazwa  zmiennej  jest
              interpretowana jako oddzielne słowo.

       ${!nazwa[@]}
       ${!nazwa[*]}
              Lista  kluczy  z  tablicy.  Jeśli nazwa jest zmienną tablicową, jest rozwijana do listy wskaźników
              (kluczy) tablicowych przypisanych do nazwy. Jeśli nazwa nie jest tablicą, interpretowana  jest  do
              0,  jeśli  nazwa  jest  ustawiona  lub pozostaje pusta w przeciwnym wypadku. Gdy używane jest !, a
              interpretacja jest ujęta w cudzysłowy, każdy klucz jest rozwijany do oddzielnego słowa.

       ${#parametr}
              Długość parametru. Podstawiana jest długość, w znakach,  wartości  parametru.   Jeżeli  parametrem
              jest  * lub @, wartość podstawiana jest liczbą parametrów pozycyjnych.  Jeżeli parametr jest nazwą
              tablicy o indeksowanej przez * lub @, wartość podstawiana jest liczbą elementów tablicy.

       ${parametr#słowo}
       ${parametr##słowo}
              Remove matching prefix pattern.  The word is expanded to produce a pattern  just  as  in  pathname
              expansion,  and  matched  against  the expanded value of parameter using the rules described under
              Pattern Matching below.  If the pattern matches the beginning of the value of parameter, then  the
              result of the expansion is the expanded value of parameter with the shortest matching pattern (the
              “#” case) or the longest matching pattern (the “##” case) deleted.  If parameter is @  or  *,  the
              pattern  removal  operation  is applied to each positional parameter in turn, and the expansion is
              the resultant list.  If parameter is an array variable  subscripted  with  @  or  *,  the  pattern
              removal  operation  is  applied  to  each  member  of  the array in turn, and the expansion is the
              resultant list.

       ${parametr%słowo}
       ${parametr%%słowo}
              Remove matching suffix pattern.  The word is expanded to produce a pattern  just  as  in  pathname
              expansion,  and  matched  against  the expanded value of parameter using the rules described under
              Pattern Matching below.  If the pattern matches a  trailing  portion  of  the  expanded  value  of
              parameter,  then  the result of the expansion is the expanded value of parameter with the shortest
              matching pattern (the “%” case) or the longest matching  pattern  (the  “%%”  case)  deleted.   If
              parameter  is  @  or  *,  the pattern removal operation is applied to each positional parameter in
              turn, and the expansion is the resultant list.  If parameter is an array variable subscripted with
              @  or  *,  the  pattern  removal operation is applied to each member of the array in turn, and the
              expansion is the resultant list.

       ${parametr/wzorzec/łańcuch}
       ${parameter//pattern/string}
       ${parameter/#pattern/string}
       ${parameter/%pattern/string}
              Pattern substitution.  The pattern is expanded to produce a pattern just as in pathname expansion.
              Parameter  is expanded and the longest match of pattern against its value is replaced with string.
              string undergoes tilde expansion, parameter and variable expansion, arithmetic expansion,  command
              and  process  substitution,  and  quote removal.  The match is performed using the rules described
              under Pattern Matching below.  In the first form above, only the  first  match  is  replaced.   If
              there  are  two  slashes  separating parameter and pattern (the second form above), all matches of
              pattern are replaced with string.  If pattern is preceded by # (the third  form  above),  it  must
              match  at  the  beginning  of  the  expanded value of parameter.  If pattern is preceded by % (the
              fourth form above), it must match at the end of the expanded value of parameter.  If the expansion
              of  string  is  null,  matches  of pattern are deleted.  If string is null, matches of pattern are
              deleted and the / following pattern may be omitted.

              If the patsub_replacement shell option is enabled using shopt, any  unquoted  instances  of  &  in
              string are replaced with the matching portion of pattern.

              Quoting  any part of string inhibits replacement in the expansion of the quoted portion, including
              replacement strings stored in shell variables.  Backslash will escape & in string;  the  backslash
              is  removed  in order to permit a literal & in the replacement string.  Backslash can also be used
              to escape a backslash; \\ results in a literal backslash in the replacement.   Users  should  take
              care  if  string  is  double-quoted  to  avoid  unwanted  interactions  between  the backslash and
              double-quoting, since backslash has special meaning within double  quotes.   Pattern  substitution
              performs  the  check  for  unquoted  &  after expanding string; shell programmers should quote any
              occurrences of & they want to be taken literally in the replacement and ensure any instances of  &
              they want to be replaced are unquoted.

              If  the  nocasematch shell option is enabled, the match is performed without regard to the case of
              alphabetic characters.  If parameter is @ or *, the substitution  operation  is  applied  to  each
              positional  parameter  in turn, and the expansion is the resultant list.  If parameter is an array
              variable subscripted with @ or *, the substitution operation is applied  to  each  member  of  the
              array in turn, and the expansion is the resultant list.

       ${parametr^wzorzec}
       ${parametr^^wzorzec}
       ${parametr,wzorzec}
       ${parametr,,wzorzec}
              Modyfikacja  wielkości  znaków.  Ta  interpretacja  modyfikuje  wielkość zawartych liter zgodnie z
              parametrem. Wzorzec jest interpretowany w taki sposób, jak czyni to rozwijanie nazw plików.  Każdy
              znak  w  interpretowanej  wartości  parametru  jest sprawdzany ze wzorcem i jeśli do niego pasuje,
              wielkość litery jest zmieniana.  Wzorzec  nie  powinien  dopasowywać  więcej  niż  jednego  znaku.
              Operator ^ konwertuje małe litery pasujące do wzorca na wielkie, operator , działa odwrotnie. ^^ i
              ,, konwertują każdy dopasowany znak interpretowanej wartości, natomiast ^ i ,  konwertują  jedynie
              jej  pierwszy  znak. Jeśli nie podano wzorca, to przyjmuje się za niego ?, co powoduje dopasowanie
              każdego znaku. Jeśli parametrem jest @ lub *, to operacja podstawiania stosowana jest  do  każdego
              po  kolei  parametru  pozycyjnego, zaś wynikiem interpretacji jest powstała lista.  Jeśli parametr
              jest zmienną tablicową indeksowaną przez @ lub *, operacja  podstawiania  jest  przeprowadzana  po
              kolei na każdym elemencie tablicy, zaś wynikiem interpretacji jest powstała lista.

       ${parametr@operator}
              Przekształcenie  parametrów. Ta interpretacja jest albo przekształceniem wartości parametrów, albo
              informacji o  samych  parametrach,  w  zależności  od  wartości  operatora.  Każdy  operator  jest
              pojedynczą literą:

              U      The  expansion  is  a  string  that  is  the  value  of parameter with lowercase alphabetic
                     characters converted to uppercase.
              u      The expansion is a string that is the value of parameter with the first character converted
                     to uppercase, if it is alphabetic.
              L      The  expansion  is  a  string  that  is  the  value  of parameter with uppercase alphabetic
                     characters converted to lowercase.
              Q      Interpretacją jest łańcuch będący wartością parametru cytowany w formacie,  jaki  może  być
                     ponownie wykorzystany jako wejście powłoki.
              E      The  expansion  is  a string that is the value of parameter with backslash escape sequences
                     expanded as with the $'...' quoting mechanism.
              P      Interpretacją jest łańcuch będący wartością parametru taką, jaką byłby jako łańcuch zachęty
                     (zob. poniżej ZACHĘTA).
              A      Interpretacją jest  łańcuch  w  postaci z jaką instrukcja przypisania lub polecenie declare
                     przy interpretacji odtworzyła by parametr z jego atrybutami i wartością.
              K      Produces a possibly-quoted version of the value of parameter, except  that  it  prints  the
                     values  of  indexed  and  associative  arrays  as a sequence of quoted key-value pairs (see
                     Arrays above).
              a      Interpretacją jest  łańcuch  składający  się  z  wartości  flag  reprezentujących  atrybuty
                     parametru.
              k      Like  the  K  transformation,  but  expands  the keys and values of indexed and associative
                     arrays to separate words after word splitting.

              If parameter is @ or *, the operation is applied to each positional parameter  in  turn,  and  the
              expansion  is  the resultant list.  If parameter is an array variable subscripted with @ or *, the
              operation is applied to each member of the array in turn, and the expansion is the resultant list.

              Na wyniku interpretacji jest przeprowadzany podział na słowa oraz rozwinięcie nazw plików  zgodnie
              z opisem poniżej.

   Podstawianie wyników poleceń
       Podstawianie  wyników  poleceń  (command  substitution)  pozwala na zastępowanie nazwy polecenia wyjściem
       (wynikiem) z jego działania.  Posiada dwie postaci:

              $(polecenie)
       lub
              `polecenie`

       Bash wykonuje  interpretację  wykonując  polecenie  w  środowisku  podpowłoki  i  zastępując  podstawiane
       polecenie  jego  utworzonym  standardowym  wyjściem, z usuniętymi końcowymi znakami nowej linii.  Zawarte
       wewnątrz wyniku znaki nowej linii nie są usuwane, ale  mogą  być  usunięte  podczas  podziału  na  słowa.
       Podstawienie wyniku polecenia $(cat plik) można zastąpić równoważnym, ale szybszym $(< plik).

       Gdy używane jest podstawianie w starym stylu, z użyciem odwrotnych apostrofów, odwrotny ukośnik zachowuje
       swe znaczenie dosłowne, z wyjątkiem przypadków, gdy jest poprzedzony przez $, ` lub \.  Pierwszy odwrotny
       apostrof  (`)  nie  poprzedzony  odwrotnym  ukośnikiem  kończy  podstawianie  wyniku  polecenia.  Podczas
       posługiwania się postacią $(polecenie), polecenie tworzą wszystkie znaki pomiędzy  nawiasami;  żaden  nie
       jest traktowany specjalnie.

       Podstawianie wyników poleceń może być zagnieżdżane. W celu zagnieżdżenia postaci z odwrotnymi apostrofami
       zabezpiecz wewnętrzne przed interpretacją używając odwrotnych ukośników.

       Jeżeli podstawianie pojawia się wewnątrz cudzysłowów, to na wynikach nie jest przeprowadzany  podział  na
       słowa ani rozwinięcie nazw plików.

   Interpretacja wyrażeń arytmetycznych
       Interpretacja  wyrażeń arytmetycznych pozwala na obliczanie wyrażeń arytmetycznych i podstawianie wyniku.
       Format interpretacji arytmetycznej:

              $((wyrażenie))

       Stary format $[wyrażenie] jest przestarzały i zostanie usunięty w przyszłych wersjach basha.

       The expression undergoes the same expansions as if  it  were  within  double  quotes,  but  double  quote
       characters in expression are not treated specially and are removed.  All tokens in the expression undergo
       parameter and variable expansion, command substitution, and quote removal.  The result is treated as  the
       arithmetic expression to be evaluated.  Arithmetic expansions may be nested.

       Interpretacja  przeprowadzana  jest zgodnie z zasadami podanymi poniżej w sekcji OBLICZENIA ARYTMETYCZNE.
       Jeżeli wyrażenie jest nieprawidłowe, bash wypisuje  komunikat  o  niepowodzeniu  i  nie  występuje  żadne
       podstawienie.

   Podstawianie wyników procesów (Process substitution)
       Podstawianie  wyników  procesów  pozwala na odnoszenie się do wejścia lub wyjścia procesu za pomocą nazwy
       pliku. Przybiera ono postać <(lista) lub >(lista).  Proces  lista  uruchamiany  asynchronicznie,  a  jego
       wejście  i  wyjście pojawia się jako nazwa pliku. W wyniku interpretacji nazwa tego pliku przesyłana jest
       jako argument bieżącego polecenia. Jeżeli posłużono się postacią >(lista), zapis do pliku będzie stanowić
       wejście  dla listy. Jeżeli posłużono się postacią <(lista), plik przekazany jako argument powinien zostać
       odczytany w celu uzyskania wyjścia listy. Podstawianie wyników  procesów  jest  obsługiwane  w  systemach
       wspierających potoki nazwane (FIFO) lub metodę nazywania otwartych plików /dev/fd.

       Gdy jest to możliwe, podstawianie wyników procesu wykonywane jest równocześnie z interpretacją parametrów
       i zmiennych, podstawianiem wyników poleceń i interpretacją wyrażeń arytmetycznych.

   Podział na słowa
       Powłoka przeszukuje  wyniki  interpretacji  parametrów,  podstawiania  poleceń  i  interpretacji  wyrażeń
       arytmetycznych, które nie pojawiają się wewnątrz cudzysłowów, w celu przeprowadzenia podziału na słowa.

       Powłoka traktuje każdy znak IFS jak separator i dzieli na słowa wyniki innych interpretacji, używając ich
       jako  separatorów  pól.  Jeżeli  IFS   nie   jest   ustawione   lub   jego   wartością   jest   dokładnie
       <spacja><tab><nowalinia>,  wartość  domyślna,  to  sekwencje  składające  się ze <spacji>, <tabulatora> i
       <nowejlinii> na początku i końcu wyników poprzednich interpretacji są ignorowane, a do podziału na  słowa
       służy  dowolna  sekwencja  znaków IFS, jeżeli nie znajduje się na początku lub końcu.  Jeżeli IFS posiada
       wartość inną niż domyślna, to sekwencje białych znaków spacji i  tabulacji  i  znaku  nowego  wiersza  są
       ignorowane  na początku i końcu słowa, dopóki biały znak występuje w wartości IFS (biały znak IFS).  Inne
       znaki w IFS nie będące białymi  znakami  IFS,  łącznie  z  dowolnymi  przyległymi  białymi  znakami  IFS,
       ograniczają pole.  Sekwencja białych znaków IFS jest również traktowana jako ogranicznik.  Jeśli IFS jest
       łańcuchem pustym, to nie występuje podział na słowa.

       Jawnie puste argumenty ("" lub '') są  pozostawiane  i  przekazywane  do  poleceń  jako  łańcuchy  puste.
       Niecytowane  argumenty puste niejawnie, wynikające z interpretacji parametrów nie posiadających wartości,
       są usuwane.  Jeśli parametr bez wartości interpretowany  jest  wewnątrz  cudzysłowów,  to  wynikiem  jest
       argument  pusty  i  jest on zachowywany i przekazywany do poleceń jako łańcuchy puste. Gdy cytowany pusty
       argument pojawi się jako część słowa, którego interpretacja jest niepusta, pusty  argument  jest  usuwany
       tj. słowo -d'' staje się -d po przeprowadzeniu podziału na słowa i usunięciu pustych argumentów.

       Zauważ, że jeśli nie występuje interpretacja, to nie jest również wykonywany podział.

   Rozwijanie nazw plików (Pathname Expansion)
       After  word  splitting,  unless the -f option has been set, bash scans each word for the characters *, ?,
       and [.  If one of these characters appears, and is not quoted, then the word is regarded  as  a  pattern,
       and  replaced  with an alphabetically sorted list of filenames matching the pattern (see Pattern Matching
       below).  If no matching filenames are found, and the shell option nullglob is not enabled,  the  word  is
       left  unchanged.   If  the nullglob option is set, and no matches are found, the word is removed.  If the
       failglob shell option is set, and no matches are found, an error message is printed and  the  command  is
       not  executed.   If  the shell option nocaseglob is enabled, the match is performed without regard to the
       case of alphabetic characters.  Note that when using range expressions like [a-z] (see below), letters of
       the  other  case  may  be  included,  depending  on the setting of LC_COLLATE. When a pattern is used for
       pathname expansion, the character “.” at the start of a name or immediately following  a  slash  must  be
       matched  explicitly,  unless  the  shell  option dotglob is set.  In order to match the filenames “.” and
       “..”, the pattern must begin with “.” (for example, “.?”), even if dotglob is set.  If  the  globskipdots
       shell  option is enabled, the filenames “.” and “..” are never matched, even if the pattern begins with a
       “.”.  When not matching pathnames, the  “.”   character  is  not  treated  specially.   When  matching  a
       pathname,  the  slash character must always be matched explicitly by a slash in the pattern, but in other
       matching contexts it can be matched by a special pattern  character  as  described  below  under  Pattern
       Matching.   See  the  description  of  shopt  below under SHELL BUILTIN COMMANDS for a description of the
       nocaseglob, nullglob, globskipdots, failglob, and dotglob shell options.

       The GLOBIGNORE shell variable may be used to restrict the set of  file  names  matching  a  pattern.   If
       GLOBIGNORE is set, each matching file name that also matches one of the patterns in GLOBIGNORE is removed
       from the list of matches.  If the nocaseglob  option  is  set,  the  matching  against  the  patterns  in
       GLOBIGNORE  is  performed  without  regard  to  case.  The filenames “.” and “..” are always ignored when
       GLOBIGNORE is set and not null.  However, setting GLOBIGNORE to  a  non-null  value  has  the  effect  of
       enabling  the  dotglob  shell option, so all other filenames beginning with a “.” will match.  To get the
       old behavior of ignoring filenames beginning with a “.”, make “.*” one of  the  patterns  in  GLOBIGNORE.
       The  dotglob option is disabled when GLOBIGNORE is unset.  The pattern matching honors the setting of the
       extglob shell option.

       Dopasowanie wzorca

       Każdy znak pojawiający się we wzorcu, różny od specjalnych znaków wzorca  opisanych  poniżej,  dopasowuje
       sam  siebie.  Znak  NUL nie może wystąpić we wzorcu. Odwrotny ukośnik cytuje następujący po nim znak; sam
       ukośnik jest pomijany podczas dopasowania. Specjalne znaki wzorca muszą być  cytowane,  jeżeli  mają  być
       dopasowane dosłownie.

       Specjalne znaki wzorca mają następujące znaczenie:

              *      Dopasowuje  dowolny łańcuch, łącznie z łańcuchem pustym. Jeśli włączona jest opcja globstar
                     powłoki, a * jest użyte w kontekście rozwijania nazw plików, to dwa złączone znaki *  użyte
                     w  pojedynczym  wzorcu  dopasują  wszystkie  pliki  wraz  z  zerem  lub  więcej katalogów i
                     podkatalogów. Jeśli po dwóch gwiazdkach * wystąpi ukośnik /, to dopasowane  będą  wyłącznie
                     katalogi i podkatalogi.
              ?      Dopasowuje dowolny pojedynczy znak.
              [...]  Matches  any  one  of  the enclosed characters.  A pair of characters separated by a hyphen
                     denotes a range  expression;  any  character  that  falls  between  those  two  characters,
                     inclusive, using the current locale's collating sequence and character set, is matched.  If
                     the first character following the [ is a ! or a  ^  then  any  character  not  enclosed  is
                     matched.  The sorting order of characters in range expressions, and the characters included
                     in the range, are determined by the current locale and the  values  of  the  LC_COLLATE  or
                     LC_ALL  shell  variables,  if  set.   To  obtain  the  traditional  interpretation of range
                     expressions, where [a-d] is equivalent to [abcd], set value of the LC_ALL shell variable to
                     C,  or  enable the globasciiranges shell option.  A - may be matched by including it as the
                     first or last character in the set.  A ] may be  matched  by  including  it  as  the  first
                     character in the set.

                     Wewnątrz [ i ], można podawać klasy znaków (character classes), używając składni [:klasa:],
                     gdzie klasa jest jedną z poniższych klas zdefiniowanych w standardzie POSIX:
                     alnum alpha ascii blank cntrl digit graph lower print punct space upper word xdigit
                     Klasa znaków dopasowuje dowolny znak należący do tej klasy. Klasa  znaków  word  dopasowuje
                     litery, cyfry i znak podkreślenia "_".

                     Wewnątrz  [  i ], można podać klasę równoważności, używając składni [=z=], która dopasowuje
                     wszystkie znaki o tej samej wadze sortowania (zdefiniowaną w bieżącym ustawieniu locale) co
                     znak z.

                     Wewnątrz [ i ], składnia [.symbol.] dopasowuje symbol sortowania (collating symbol) symbol.

       If  the  extglob  shell  option is enabled using the shopt builtin, the shell recognizes several extended
       pattern matching operators.  In the following description, a pattern-list  is  a  list  of  one  or  more
       patterns  separated  by  a  |.   Composite  patterns  may  be  formed  using one or more of the following
       sub-patterns:

              ?(lista-wzorców)
                     Dopasowuje zero lub jedno wystąpienie zadanych wzorców
              *(lista-wzorców)
                     Dopasowuje zero lub więcej wystąpień zadanych wzorców
              +(lista-wzorców)
                     Dopasowuje jedno lub więcej wystąpień zadanych wzorców
              @(lista-wzorców)
                     Dopasowuje jeden z zadanych wzorców
              !(lista-wzorców)
                     Dopasowuje cokolwiek prócz jednego z zadanych wzorców

       Theextglob option changes the behavior of the parser, since  the  parentheses  are  normally  treated  as
       operators  with  syntactic meaning.  To ensure that extended matching patterns are parsed correctly, make
       sure that extglob is enabled before parsing constructs containing the patterns, including shell functions
       and command substitutions.

       When  matching  filenames, the dotglob shell option determines the set of filenames that are tested: when
       dotglob is enabled, the set of filenames includes all files beginning with “.”, but “.” and “..” must  be
       matched by a pattern or sub-pattern that begins with a dot; when it is disabled, the set does not include
       any filenames beginning with “.” unless the pattern or sub-pattern begins with a “.”.  As above, “.” only
       has a special meaning when matching filenames.

       Complicated  extended pattern matching against long strings is slow, especially when the patterns contain
       alternations and the strings contain multiple matches.  Using separate matches against  shorter  strings,
       or using arrays of strings instead of a single long string, may be faster.

   Usunięcie cytowań
       Po  poprzednich  interpretacjach,  wszystkie niecytowane wystąpienia znaków \, ' i ", które nie wynikły z
       jednej z powyższych interpretacji, są usuwane.

PRZEKIEROWANIE

       Before a command is executed, its input and output may be redirected using a special notation interpreted
       by  the shell.  Redirection allows commands' file handles to be duplicated, opened, closed, made to refer
       to different files, and can change the files the command reads from and writes to.  Redirection may  also
       be  used  to  modify  file handles in the current shell execution environment.  The following redirection
       operators may precede or appear anywhere within a simple command or may follow a  command.   Redirections
       are processed in the order they appear, from left to right.

       Each  redirection  that  may be preceded by a file descriptor number may instead be preceded by a word of
       the form {varname}.  In this case, for each redirection operator except  >&-  and  <&-,  the  shell  will
       allocate  a  file  descriptor  greater  than  or  equal to 10 and assign it to varname.  If >&- or <&- is
       preceded by {varname}, the value of varname defines the  file  descriptor  to  close.   If  {varname}  is
       supplied,  the  redirection  persists  beyond  the scope of the command, allowing the shell programmer to
       manage the file descriptor's lifetime manually.  The varredir_close shell option manages this behavior.

       W poniższych opisach, jeśli pominięto deskryptor pliku, a pierwszym znakiem operatora przekierowania jest
       <, przekierowanie dotyczy standardowego wejścia (deskryptor pliku 0).  Jeżeli pierwszym znakiem operatora
       przekierowania jest >, przekierowanie dotyczy standardowego wyjścia (deskryptor pliku 1).

       Słowo następujące do operatorze przekierowania w poniższych opisach podlega,  chyba  że  podano  inaczej,
       interpretacji  nawiasów,  interpretacji tyldy, interpretacji parametrów i zmiennych, podstawianiu wyników
       poleceń, interpretacji wyrażeń arytmetycznych, usuwaniu cytowań, rozwijaniu nazw plików i  podziałowi  na
       słowa.  Jeśli zinterpretowane zostanie jako więcej niż jedno słowo, to bash zgłosi błąd.

       Zauważ, że kolejność przekierowań jest znacząca. Na przykład, polecenie

              ls > dirlist 2>&1

       kieruje  zarówno  standardowe wyjście jak i wyjście diagnostyczne (stderr)  do pliku dirlist, podczas gdy
       polecenie

              ls 2>&1 > dirlist

       kieruje tylko standardowe wyjście do  pliku  dirlist,  gdyż  wyjście  błędów  zostało  zduplikowane  jako
       standardowe wyjście przed przekierowaniem wyjścia do dirlist.

       Bash  obsługuje wiele nazw plików, szczególnie wtedy, gdy są one używane przy przekierowaniach, zgodnie z
       opisem w poniższej tabeli. Jeśli system operacyjny na którym działa bash udostępnia te  pliki  specjalne,
       bash  skorzysta  z  nich,  jeśli  nie,  to  będą  wewnętrznie  emulowane  cechując  się  opisanym poniżej
       zachowaniem.

              /dev/fd/fd
                     Jeżeli fd jest poprawną liczbą całkowitą, to duplikowany jest deskryptor pliku fd.
              /dev/stdin
                     Duplikowany jest deskryptor pliku 0.
              /dev/stdout
                     Duplikowany jest deskryptor pliku 1.
              /dev/stderr
                     Duplikowany jest deskryptor pliku 2.
              /dev/tcp/host/port
                     Jeśli host jest poprawną nazwą hosta lub adresem internetowym, a port jest liczbą całkowitą
                     określającą  numer  portu  lub  nazwą  usługi,  to  bash  usiłuje  otworzyć  połączenie  do
                     odpowiedniego gniazda TCP.
              /dev/udp/host/port
                     Jeśli host jest poprawną nazwą hosta lub adresem internetowym, a port jest liczbą całkowitą
                     określającą  numer  portu  lub  nazwą  usługi,  to  bash  usiłuje  otworzyć  połączenie  do
                     odpowiedniego gniazda UDP.

       Nieudane otwarcie lub utworzenie pliku powoduje niepowodzenie przekierowania.

       Przekierowania używające deskryptorów plików, większych niż 9 muszą być używane z dużą ostrożnością, gdyż
       mogą być w konflikcie z deskryptorami plików używanymi wewnętrznie przez powłokę.

       Proszę  zauważyć,  że  wbudowane  polecenie  exec  może  tworzyć przekierowania odnoszące się do bieżącej
       powłoki.

   Przekierowanie wejścia
       Przekierowanie wejścia powoduje otwarcie do odczytu pliku, którego nazwa wynika  z  interpretacji  słowa.
       Odczyt  będzie wykonywany z deskryptora pliku n lub standardowego wejścia (zerowy deskryptor pliku) jeśli
       nie podano n.

       Ogólny format przekierowania wejścia:

              [n]<słowo

   Przekierowanie wyjścia
       Przekierowanie wyjścia powoduje otwarcie do zapisu pliku, którego nazwa  wynika  z  interpretacji  słowa.
       Zapis  będzie  wykonywany  z deskryptora pliku n lub standardowego wyjścia (deskryptor pliku 1) jeśli nie
       podano n.  Jeżeli plik nie istnieje jest tworzony; jeżeli istnieje obcinany jest do rozmiaru zerowego.

       Ogólny format przekierowania wyjścia:

              [n]>słowo

       Jeżeli operatorem przekierowania jest >, a została włączona opcja noclobber wbudowanego polecenia set, to
       przekierowanie  nie  powiedzie się jeżeli plik o nazwie wynikającej z interpretacji słowa istnieje i jest
       zwykłym plikiem.  Jeżeli operatorem przekierowania jest >|, albo  operatorem  jest  >  przy  niewłączonej
       opcji noclobber, to wykonywana jest próba przekierowania, nawet jeśli plik słowo istnieje.

   Dołączanie przekierowanego wyjścia
       Przekierowanie wyjścia w ten sposób powoduje, że plik o nazwie wynikającej z interpretacji słowa zostanie
       otwarty do dołączania (append).  Dołączanie będzie wykonywane z deskryptora  pliku  n  lub  standardowego
       wyjścia (deskryptor pliku 1) jeśli nie podano n.  Jeżeli plik nie istnieje jest tworzony.

       Ogólny format dołączania wyjścia:

              [n]>>słowo

   Przekierowanie standardowego wyjścia i wyjścia błędów
       Bash  pozwala,  przy  pomocy  tej  konstrukcji,  przekierować  standardowe wyjście (deskryptor pliku 1) i
       standardowe wyjście błędów (deskryptor plików 2) do pliku, którego nazwą jest zinterpretowane słowo.

       Istnieją dwie postaci takiego przekierowania:

              &>słowo
       i
              >&słowo

       Spośród nich, zalecaną jest pierwsza forma.  Jest ona semantycznie równoważna

              >słowo 2>&1

       Przy używaniu drugiej postaci, słowo nie może zostać zinterpretowane jako liczba ani  -.  Jeśli  tak  się
       stanie,  zadziała  inny  operator  przekierowania  (zob. Powielanie deskryptorów plików poniżej) z powodu
       kompatybilności wstecznej.

   Dołączanie standardowego wyjścia i wyjścia błędów
       Ta konstrukcja pozwala na dołączanie, standardowego wyjścia (deskryptor pliku 1) i standardowego  wyjścia
       błędów (deskryptor plików 2) do pliku, którego nazwą jest zinterpretowane słowo.

       Format dołączania standardowego wyjścia i wyjścia błędów:

              &>>słowo

       Jest to semantycznie równoważne

              >>słowo 2>&1

       (zob. Powielanie deskryptorów plików poniżej).

   Dokumenty włączone (Here Documents)
       Ten  typ przekierowania instruuje powłokę, by czytała wejście z bieżącego źródła aż do napotkania wiersza
       zawierającego tylko słowo (bez żadnych  kończących  odstępów).  Wszystkie  wiersze  przeczytane  do  tego
       momentu są następnie używane jako standardowe wejście (lub deskryptor pliku n, jeśli podano n) polecenia.

       Format dokumentów włączonych jest następujący:

              [n]<<[-]słowo
                      dokument włączony
              ogranicznik

       Na  słowie  nie  jest  wykonywana  interpretacja  parametrów ani zmiennych, podstawiania wyników poleceń,
       rozwijanie nazw plików ani interpretacja wyrażeń arytmetycznych. Jeżeli cytowana  jest  część  słowa,  to
       ogranicznik  jest  wynikiem  usunięcia  cytowań  ze  słowa,  a  wiersze  w  dokumencie  włączonym  nie są
       interpretowane.  Jeżeli słowo  nie  jest  cytowane,  wszystkie  wiersze  dokumentu  włączonego  podlegają
       interpretacji   parametrów,  podstawianiu  poleceń  i  interpretacji  wyrażeń  arytmetycznych.  Sekwencja
       \<nowalinia> jest ignorowana, a do cytowania znaków \, $ i ` musi być użyte \.

       Jeżeli operatorem przekierowania jest <<-, to wszystkie początkowe znaki tabulacji są obcinane z  wierszy
       wejściowych  i  wiersza  zawierającego  ogranicznik.   Pozwala  to  na  ustawienie  naturalnych wcięć dla
       dokumentów włączonych w skryptach powłoki.

   Łańcuchy włączone (Here Strings)
       Wariant dokumentów włączonych, którego format jest następujący:

              [n]<<<słowo

       The word undergoes tilde expansion, parameter and variable expansion,  command  substitution,  arithmetic
       expansion,  and  quote  removal.  Pathname expansion and word splitting are not performed.  The result is
       supplied as a single string, with a newline appended, to the command  on  its  standard  input  (or  file
       descriptor n if n is specified).

   Powielanie deskryptorów plików
       Operator przekierowania

              [n]<&słowo

       służy  do  powielania  deskryptorów plików wejściowych.  Jeżeli słowo zinterpretowane zostanie jako jedna
       lub więcej cyfr, to deskryptor pliku oznaczony przez n czyniony  jest  kopią  tego  deskryptora.   Jeżeli
       cyfry  w słowie nie określają otwartego dla wejścia deskryptora, pojawia się błąd przekierowania.  Jeżeli
       słowo zinterpretowane jest jako -, deskryptor pliku n jest zamykany. Jeżeli n nie zostało  określone,  to
       stosowane jest standardowe wejście (deskryptor pliku 0).

       Operator

              [n]>&słowo

       podobnie, służy do powielania deskryptorów standardowego wyjścia.  Jeżeli nie określono n, stosowane jest
       standardowe wyjście (deskryptor pliku 1). Jeżeli cyfry w słowie nie określają deskryptora pliku otwartego
       do  wyjścia,  pojawia  się  błąd przekierowania. Jeżeli słowo zostanie zinterpretowane jako -, deskryptor
       pliku n jest zamykany. W przypadku specjalnym, jeżeli pominięto n, a słowo nie jest  interpretowane  jako
       jedna  lub więcej cyfr lub -, to przekierowywane są standardowe wyjście i standardowe wyjście błędów, jak
       opisano poprzednio.

   Przenoszenie deskryptorów plików
       Operator przekierowania

              [n]<&słowo-

       przenosi deskryptor pliku słowo do deskryptora pliku n lub, jeśli nie podano n,  na  standardowe  wejście
       (deskryptor pliku 0). Słowo jest zamykane po zduplikowaniu do n.

       Podobnie, operator przekierowania

              [n]>&słowo-

       przenosi  deskryptor  pliku  słowo do deskryptora pliku n lub, jeśli nie podano n, na standardowe wyjście
       (deskryptor pliku 1).

   Otwieranie deskryptorów plików do odczytu i zapisu
       Operator przekierowania

              [n]<>słowo

       powoduje, że plik o nazwie wynikłej z interpretacji słowa zostanie otwarty do odczytu i zapisu.  Odczyt i
       zapis  będą  wykonywane  z  deskryptora  pliku n lub standardowego wejścia (deskryptor pliku 0) jeśli nie
       podano n.  Jeżeli plik nie istnieje, to jest tworzony.

ALIASY

       Aliasy (czyli synonimy) pozwalają na zastąpienie słowa łańcuchem, gdy zostanie ono  użyte  jako  pierwsze
       słowo w poleceniu prostym.  Powłoka utrzymuje listę aliasów, które mogą być ustawiane i unieważniane przy
       pomocy wbudowanych poleceń alias i unalias (zobacz poniżej WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI).  Dla  pierwszego
       słowa  każdego  polecenia,  jeśli nie jest cytowane, następuje sprawdzenie, czy posiada ono alias. Jeżeli
       tak, to słowo to jest zastępowane tekstem aliasu. Znaki /, $, ` i = i wszystkie  metaznaki  powłoki  oraz
       znaki  cytowania  wypisane  powyżej  nie  mogą  być nazwą aliasu. Tekst zastępujący może zawierać dowolne
       poprawne wejście powłoki, łącznie z metaznakami powłoki. Pierwsze słowo tekstu zastępującego jest z kolei
       sprawdzane  na  aliasy,  ale  słowo  identyczne z interpretowanym właśnie aliasem nie jest interpretowane
       powtórnie. Oznacza to, że można mieć alias ls  do  ls  -F,  na  przykład,  a  bash  nie  będzie  usiłował
       rekurencyjnie  interpretować  zastępującego tekstu.  Jeżeli ostatnim znakiem wartości aliasu jest odstęp,
       to następne słowo polecenia występujące po aliasie ma również sprawdzaną interpretację aliasów.

       Aliasy są tworzone i pokazywane poleceniem alias, a usuwane poleceniem unalias.

       There is no mechanism for using arguments in the replacement text.  If arguments are needed, use a  shell
       function (see FUNCTIONS below).

       Aliasy  nie  są  interpretowane,  gdy  powłoka  nie  jest  interaktywna, chyba że ustawiono opcję powłoki
       expand_aliases przy pomocy shopt (zobacz opis shopt w sekcji WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI poniżej).

       The rules concerning the definition and use of aliases are somewhat  confusing.   Bash  always  reads  at
       least  one complete line of input, and all lines that make up a compound command, before executing any of
       the commands on that line or the compound command.  Aliases are expanded when a command is read, not when
       it  is  executed.   Therefore, an alias definition appearing on the same line as another command does not
       take effect until the next line of input is read.  The commands following the alias  definition  on  that
       line  are  not  affected  by  the new alias.  This behavior is also an issue when functions are executed.
       Aliases are expanded when a function definition is read, not when the function  is  executed,  because  a
       function  definition  is  itself  a  command.   As  a  consequence, aliases defined in a function are not
       available until after that function is executed.  To be safe, always put alias definitions on a  separate
       line, and do not use alias in compound commands.

       Prawie w każdym zastosowaniu aliasy są wyparte przez funkcje powłoki.

FUNKCJE

       Punkcja powłoki, zdefiniowana jak opisano powyżej, w sekcji GRAMATYKA POWŁOKI, przechowuje szereg poleceń
       do późniejszego wykonania.  Gdy nazwa  funkcji  powłoki  używana  jest  jako  nazwa  polecenia  prostego,
       wykonywana jest lista poleceń związanych z tą nazwą funkcji.  Funkcje wykonywane są w kontekście bieżącej
       powłoki; do ich interpretacji nie jest tworzony żaden nowy proces (zauważ różnicę w stosunku do wykonania
       skryptu   powłoki).   Podczas  wykonywania  funkcji,  przekazane  jej  argumenty  stają  się  parametrami
       pozycyjnymi. Aktualizowany jest specjalny parametr #, tak by odzwierciedlał zmianę. Parametr pozycyjny  0
       nie jest zmieniany.  Zmienna FUNCNAME podczas wykonywania funkcji ustawiana jest na jej nazwę.

       Wszystkie  inne  aspekty środowiska wykonywania powłoki są identyczne między funkcją i jej wywołującym, z
       następującymi wyjątkami: pułapki (trap) DEBUG i RETURN (zobacz opis wbudowanego trap  poniżej,  w  sekcji
       WBUDOWANE  POLECENIA  POWŁOKI)  nie są dziedziczone, chyba że funkcja ma podany atrybut trace (patrz opis
       wbudowanego declare poniżej) lub opcja powłoki -o functrace została  włączona  wbudowanym  set  (w  takim
       przypadku  wszystkie funkcje dziedziczą pułapki DEBUG i RETURN). Pułapka ERR nie jest dziedziczona, chyba
       że włączono opcję -o errtrace powłoki.

       Variables local to the function may be  declared  with  the  local  builtin  command  (local  variables).
       Ordinarily,  variables and their values are shared between the function and its caller.  If a variable is
       declared local, the variable's visible scope is restricted to that function and its  children  (including
       the functions it calls).

       In  the  following  description,  the  current scope is a currently- executing function.  Previous scopes
       consist of that function's caller and so on, back to the "global" scope, where the shell is not executing
       any shell function.  Consequently, a local variable at the current scope is a variable declared using the
       local or declare builtins in the function that is currently executing.

       Local variables "shadow" variables with the same name declared at previous scopes.  For instance, a local
       variable  declared  in  a  function  hides a global variable of the same name: references and assignments
       refer to the local variable, leaving the global variable unmodified.   When  the  function  returns,  the
       global variable is once again visible.

       The  shell  uses  dynamic  scoping  to  control  a  variable's visibility within functions.  With dynamic
       scoping, visible variables and their values are a result of the sequence of function  calls  that  caused
       execution  to  reach  the  current function.  The value of a variable that a function sees depends on its
       value within its caller, if any, whether that caller is the "global" scope  or  another  shell  function.
       This  is  also the value that a local variable declaration "shadows", and the value that is restored when
       the function returns.

       For example, if a variable var is declared as local in function func1, and func1 calls  another  function
       func2,  references  to  var  made  from  within  func2 will resolve to the local variable var from func1,
       shadowing any global variable named var.

       The unset builtin also acts using the same dynamic scope: if a variable is local to  the  current  scope,
       unset  will  unset  it;  otherwise  the  unset  will  refer to the variable found in any calling scope as
       described above.  If a variable at the current local scope is unset, it  will  remain  so  (appearing  as
       unset)   until  it  is reset in that scope or until the function returns.  Once the function returns, any
       instance of the variable at a previous scope will become visible.  If the unset acts on a variable  at  a
       previous scope, any instance of a variable with that name that had been shadowed will become visible (see
       below how the localvar_unset shell option changes this behavior).

       Jeśli zmienna FUNCNEST zostanie ustawiona  na  wartość  liczbową  większą  od  0,  to  będzie  definiować
       maksymalny  poziom  zagnieżdżenia  funkcji.  Wywołania  funkcji przekraczające ten poziom będą powodowały
       przerwanie całego polecenia.

       Jeżeli w funkcji wywoływane jest wbudowane polecenie  return,  funkcja  kończy  działanie  i  wykonywanie
       wznawiane  jest  od  następnego  polecenia po wywołaniu funkcji. Każda funkcja powiązana z pułapką RETURN
       jest wykonywana przed wznowieniem wykonywania. Gdy funkcja  kończy  działanie,  parametrom  pozycyjnym  i
       parametrowi specjalnemu # przywracane są wartości, jakie posiadały one przed wykonaniem funkcji.

       Function  names  and  definitions  may  be  listed  with  the -f option to the declare or typeset builtin
       commands.  The -F option to declare or typeset will list the function  names  only  (and  optionally  the
       source file and line number, if the extdebug shell option is enabled).  Functions may be exported so that
       child shell processes (those created when executing a separate shell invocation)  automatically have them
       defined  with  the  -f  option  to the export builtin.  A function definition may be deleted using the -f
       option to the unset builtin.

       Funkcje mogą być rekurencyjne. Zmienna FUNCNEST może posłużyć do ograniczenia  głębokości  stosu  wywołań
       funkcji  i  liczby  wywołań  funkcji. Domyślnie, nie ma narzuconego ograniczenia na liczbę rekurencyjnych
       wywołań.

OBLICZANIE WYRAŻEŃ ARYTMETYCZNYCH

       Powłoka pozwala, pod pewnymi warunkami, na obliczanie wartości wyrażeń arytmetycznych  (zobacz  wbudowane
       polecenia  let  i  declare,  polecenie  złożone (( oraz Interpretacja wyrażeń arytmetycznych). Obliczenia
       wykonywane są na liczbach całkowitych o ustalonej wielkości  (fixed-width),  bez  kontroli  przepełnienia
       (overflow),  mimo  iż  dzielenie  przez  0  jest  przechwytywane  i oznaczane jako błąd.  Operatory i ich
       priorytety oraz sposób ich dołączania są takie same jak w języku C. Poniższa lista operatorów pogrupowana
       jest w poziomy operatorów o jednakowym priorytecie. Poziomy podano w kolejności malejącego priorytetu.

       id++ id--
              post-inkrementacja i post-dekrementacja zmiennej
       - +    jednoargumentowy minus i plus
       ++id --id
              pre-inkrementacja i pre-dekrementacja zmiennej
       ! ~    negacja logiczna i bitowa
       **     potęgowanie
       * / %  mnożenie, dzielenie, reszta z dzielenia
       + -    dodawanie, odejmowanie
       << >>  lewo i prawostronne przesunięcie bitowe
       <= >= < >
              porównanie
       == !=  równości i nierówność
       &      bitowa koniunkcja (AND)
       ^      bitowa alternatywa wyłączna (XOR)
       |      bitowa alternatywa (OR)
       &&     logiczna koniunkcja (AND)
       ||     logiczna alternatywa (OR)
       wyraż?wyraż:wyraż
              operator warunkowy
       = *= /= %= += -= <<= >>= &= ^= |=
              przypisanie
       wyraż1 , wyraż2
              przecinek

       Jako   operandy  dozwolone  są  zmienne  powłoki;  interpretacja  parametrów  przeprowadzana  jest  przed
       obliczeniem wyrażenia.  Wewnątrz wyrażenia, do zmiennych powłoki można się też odwoływać przez nazwę, bez
       użycia  składni  interpretacji  parametrów.  Zmienna  powłoki,  która  jest  pusta  lub nieustawiona jest
       przyjmowana jako 0, gdy odwołuje się do jej nazwy bez  używania  składni  interpretacji  parametrów.  Gdy
       wystąpi  odwołanie  się  do zmiennej lub gdy przypisano wartość zmiennej, której nadano wcześniej atrybut
       liczby całkowitej przy użyciu declare -i, to jej wartość  obliczana  jest  jako  wyrażenie  arytmetyczne.
       Pusta  wartość  jest  interpretowana  jako  0.  Zmienna  powłoki nie musi mieć włączonego atrybutu liczby
       całkowitej by mogła być użyta w wyrażeniu.

       Integer constants follow the C language definition, without suffixes or character  constants.   Constants
       with  a  leading 0 are interpreted as octal numbers.  A leading 0x or 0X denotes hexadecimal.  Otherwise,
       numbers take the form [base#]n, where the optional base is a decimal number between 2 and 64 representing
       the  arithmetic  base,  and n is a number in that base.  If base# is omitted, then base 10 is used.  When
       specifying n, if a non-digit is required, the digits greater than 9  are  represented  by  the  lowercase
       letters,  the uppercase letters, @, and _, in that order.  If base is less than or equal to 36, lowercase
       and uppercase letters may be used interchangeably to represent numbers between 10 and 35.

       Operatory interpretowane są w kolejności priorytetu. Podwyrażenia w nawiasach obliczane są jako  pierwsze
       i mogą unieważnić podane wyżej reguły priorytetów.

WYRAŻENIA WARUNKOWE

       Conditional  expressions  are used by the [[ compound command and the test and [ builtin commands to test
       file attributes and perform string and arithmetic comparisons.  The test and [ commands  determine  their
       behavior  based  on  the  number  of  arguments;  see  the  descriptions  of those commands for any other
       command-specific actions.

       Expressions are formed from the following unary or binary  primaries.   Bash  handles  several  filenames
       specially  when  they are used in expressions.  If the operating system on which bash is running provides
       these special files, bash will use them; otherwise it will emulate them internally with this behavior: If
       any  file  argument  to one of the primaries is of the form /dev/fd/n, then file descriptor n is checked.
       If the file argument to one of the primaries is one of  /dev/stdin,  /dev/stdout,  or  /dev/stderr,  file
       descriptor 0, 1, or 2, respectively, is checked.

       Jeśli  nie  określono  inaczej,  składowe  operujące  na plikach podążają za dowiązaniami symbolicznymi i
       działają na celu dowiązania, a nie na samym dowiązaniu.

       Gdy operatory < i > są używane z poleceniem  [[,  to  sortują  zgodnie  z  porządkiem  leksykograficznym,
       używając bieżącego ustawienia locale. Polecenie test sortuje korzystając z kolejności ASCII.

       -a plik
              Prawda jeśli plik istnieje.
       -b plik
              Prawda jeśli plik istnieje i jest blokowym plikiem specjalnym.
       -c plik
              Prawda jeśli plik istnieje i jest znakowym plikiem specjalnym.
       -d plik
              Prawda jeśli plik istnieje i jest katalogiem.
       -e plik
              Prawda jeśli plik istnieje.
       -f plik
              Prawda jeśli plik istnieje i jest plikiem zwykłym.
       -g plik
              Prawda jeśli plik istnieje i ma ustawiony bit set-group-id.
       -h plik
              Prawda jeśli plik istnieje i jest dowiązaniem symbolicznym.
       -k plik
              Prawda jeśli plik istnieje i ma ustawiony bit ochrony (sticky bit).
       -p plik
              Prawda jeśli plik istnieje i jest potokiem nazwanym (FIFO).
       -r plik
              Prawda jeśli plik istnieje i daje się czytać.
       -s plik
              Prawda jeśli plik istnieje i ma rozmiar większy niż zero.
       -t fd  Prawda jeśli deskryptor pliku fd jest otwarty i odnosi się do terminala.
       -u plik
              Prawda jeśli plik istnieje i ma ustawiony bit set-user-id.
       -w plik
              Prawda jeśli plik istnieje i daje się doń zapisać.
       -x plik
              Prawda jeśli plik istnieje i jest wykonywalny.
       -G plik
              Prawda jeśli plik istnieje i jego właścicielem jest efektywny id grupy.
       -L plik
              Prawda jeśli plik istnieje i jest dowiązaniem symbolicznym.
       -N plik
              Prawda jeśli plik istnieje i został zmodyfikowany od czasu jego ostatniego odczytu.
       -0 plik
              Prawda jeśli plik istnieje i jego właścicielem jest efektywny id użytkownika.
       -S plik
              Prawda jeśli plik istnieje i jest gniazdem.
       plik1 -ef plik2
              Prawda jeśli plik1 i plik2 odnoszą się do tego samego urządzenia i numeru i-węzła.
       plik1 -nt plik2
              Prawda,  jeśli  plik1  jest  nowszy (według daty modyfikacji) niż plik2 lub plik1 istnieje a plik2
              nie.
       plik1 -ot plik2
              Prawda, jeśli plik1 jest starszy niż plik2 lub plik2 istnieje a plik1 nie.
       -o nazwa_opcji
              Prawda jeśli opcja powłoki nazwa_opcji jest włączona.  Zobacz zestawienie opcji w opisie opcji  -o
              wbudowanego set, poniżej.
       -v nazwa-zmiennej
              Prawda, jeśli zmienna powłoki zmienna-powłoki jest ustawiona (została jej przypisana wartość).
       -R nazwa-zmiennej
              Prawda, jeśli zmienna powłoki zmienna-powłoki jest ustawiona i jest nazwą referencyjną.
       -z łańcuch
              Prawda jeśli długość łańcucha wynosi zero.
       string
       -n łańcuch
              Prawda jeśli łańcuch ma długość niezerową.

       łańcuch1 == łańcuch2
       łańcuch1 = łańcuch2
              Prawda,  jeśli łańcuchy są sobie równe. = powinno być używane z poleceniem test, w celu zachowania
              zgodności z normą POSIX. Gdy używane jest z poleceniem  [[,  przeprowadzane  jest  dopasowanie  do
              wzorca, zgodnie z opisem powyżej Polecenia złożone).

       łańcuch1 != łańcuch2
              Prawda jeśli łańcuchy nie są równe.

       łańcuch1 < łańcuch2
              Prawda  jeśli  łańcuch1  przy sortowaniu występowałby przed łańcuchem2 według bieżącego ustawienia
              locale.

       łańcuch1 > łańcuch2
              Prawda jeśli łańcuch1 przy  sortowaniu  występowałby  po  łańcuchu2  według  bieżącego  ustawienia
              locale.

       arg1 OP arg2
              OP  is  one  of -eq, -ne, -lt, -le, -gt, or -ge.  These arithmetic binary operators return true if
              arg1 is equal to, not equal to, less than, less than or equal to, greater than, or greater than or
              equal  to arg2, respectively.  Arg1 and arg2 may be positive or negative integers.  When used with
              the [[ command, Arg1 and Arg2 are evaluated as arithmetic expressions (see  ARITHMETIC  EVALUATION
              above).

INTERPRETACJA POLECEŃ PROSTYCH

       When  a  simple  command  is  executed,  the  shell  performs  the following expansions, assignments, and
       redirections, from left to right, in the following order.

       1.     Słowa  oznaczone  przez  analizator  składni  jako  przypisania  zmiennych  (poprzedzające   nazwę
              polecenia) i przekierowania zachowywane są do późniejszego przetworzenia.

       2.     Słowa,  nie  będące  przypisaniami  zmiennych  ani  przekierowaniami  są interpretowane. Jeżeli po
              interpretacji pozostaną jakieś słowa, to pierwsze z nich przyjmowane jest  za  nazwę  polecenia  a
              pozostałe za argumenty.

       3.     Wykonywane są przekierowania, jak opisano powyżej w sekcji PRZEKIEROWANIE.

       4.     W każdym przypisaniu zmiennej tekst po znaku równości = podlega interpretacji tyldy, interpretacji
              parametrów,  podstawianiu  wyników  poleceń,  interpretacji  wyrażeń  arytmetycznych  i   usuwaniu
              cudzysłowów, zanim zostanie przypisany do zmiennej.

       If  no  command name results, the variable assignments affect the current shell environment.  In the case
       of such a command (one  that  consists  only  of  assignment  statements  and  redirections),  assignment
       statements  are  performed before redirections.  Otherwise, the variables are added to the environment of
       the executed command and do not affect the current shell environment.  If any of the assignments attempts
       to assign a value to a readonly variable, an error occurs, and the command exits with a non-zero status.

       Jeżeli  nie  otrzymano  żadnej  nazwy polecenia, wykonywane są przekierowania, ale nie mają one wpływu na
       bieżące środowisko powłoki. Błąd przekierowania powoduje, że polecenie kończy pracę z niezerowym kodem.

       Jeżeli po interpretacji istnieje nazwa polecenia, to  wykonywanie  odbywa  się  jak  opisano  poniżej.  W
       przeciwnym  wypadku, polecenie kończy pracę.  Jeżeli jednym z wykonanych kroków było podstawienie wyników
       polecenia, to zwracany kod zakończenia jest kodem ostatniego wykonanego podstawienia polecenia. Jeśli nie
       wystąpiło podstawianie poleceń, to polecenie kończy pracę z kodem zerowym.

WYKONYWANIE POLECEŃ

       Po  podziale polecenia na słowa, jeśli jego wynikiem jest polecenie proste z opcjonalną listą argumentów,
       podejmowane są poniższe akcje.

       Jeśli polecenie nie zawiera ukośników, powłoka usiłuje je zlokalizować.  Jeżeli istnieje funkcja  powłoki
       o  tej nazwie, wywoływana jest ta funkcja, jak opisano powyżej w sekcji FUNKCJE.  Jeżeli nazwa nie pasuje
       do funkcji, powłoka szuka jej na liście poleceń wbudowanych. Jeżeli  znaleziono  pasujące,  to  jest  ono
       wywoływane.

       If  the  name  is  neither  a  shell  function nor a builtin, and contains no slashes, bash searches each
       element of the PATH for a directory containing an executable file by that name.  Bash uses a  hash  table
       to remember the full pathnames of executable files (see hash under SHELL BUILTIN COMMANDS below).  A full
       search of the directories in PATH is performed only if the command is not found in the  hash  table.   If
       the   search   is   unsuccessful,   the   shell   searches   for   a   defined   shell   function   named
       command_not_found_handle.  If that function exists, it is invoked in  a  separate  execution  environment
       with  the original command and the original command's arguments as its arguments, and the function's exit
       status becomes the exit status of that subshell.  If that function is not defined, the  shell  prints  an
       error message and returns an exit status of 127.

       Jeżeli  poszukiwanie  było pomyślne lub jeśli nazwa polecenia zawiera jeden lub więcej ukośników, powłoka
       wykonuje zadany program w odrębnym środowisku wykonania.  Argumentowi 0 przypisywana jest podana nazwa, a
       pozostałym argumentom polecenia podane argumenty, jeśli były takowe.

       If this execution fails because the file is not in executable format, and the file is not a directory, it
       is assumed to be a shell script, a file containing shell commands, and the shell creates a  new  instance
       of itself to execute it.  This subshell reinitializes itself, so that the effect is as if a new shell had
       been invoked to handle the script, with the exception that the locations of commands  remembered  by  the
       parent (see hash below under SHELL BUILTIN COMMANDS)  are retained by the child.

       Jeżeli  program jest plikiem o zawartości rozpoczynającej się od #!, to reszta pierwszego wiersza określa
       interpreter dla tego programu.  Powłoka uruchamia podany interpreter  na  systemach  operacyjnych,  które
       same  nie  obsługują  tego  formatu wykonywalnego. Argumenty dla interpretera składają się z pojedynczego
       opcjonalnego argumentu występującego po nazwie interpretera w pierwszym wierszu programu, następującej po
       nim nazwy programu i następujących po niej argumentów polecenia, jeśli były takowe.

ŚRODOWISKO WYKONYWANIA POLECEŃ

       Powłoka posiada środowisko wykonywania (execution environment), na które składają się:

       •      otwarte  pliki  odziedziczone  przez  powłokę  przy  wywołaniu, zmodyfikowane przez przekierowania
              przekazane do wbudowanego polecenia exec

       •      bieżący katalog roboczy ustawiony przez cd, pushd lub popd, albo odziedziczony przez powłokę  przy
              wywołaniu

       •      maska trybu tworzonych plików ustawioną przez umask albo odziedziczoną po rodzicu powłoki

       •      bieżące pułapki ustawione przez trap

       •      parametry  powłoki  ustawione  przez  przypisania  zmiennych przy pomocy set albo odziedziczone ze
              środowiska rodzica powłoki

       •      funkcje powłoki zdefiniowane podczas wykonywania lub odziedziczone ze środowiska rodzica powłoki

       •      opcje włączone przy wywołaniu (albo domyślnie albo przy pomocy argumentów  wiersza  poleceń)  albo
              przez set

       •      opcje włączone przez shopt

       •      aliasy powłoki zdefiniowane przy pomocy alias

       •      różne id procesów, łącznie z identyfikatorami zadań tła, wartość $$ i wartość $PPID

       Gdy ma zostać wykonane polecenie proste inne niż funkcja powłoki lub polecenie wbudowane, wywoływane jest
       w odrębnym środowisku wykonania, składających się z  poniższych  elementów.  Jeśli  nie  podano  inaczej,
       wartości dziedziczone są z powłoki.

       •      otwarte pliki powłoki, plus modyfikacje i dodatki określone przez przekierowania polecenia

       •      bieżący katalog roboczy

       •      maska trybu tworzonych plików

       •      zmienne  powłoki  oznaczone  do wyeksportowania, razem ze zmiennymi wyeksportowanymi do polecenia,
              przekazane w środowisku

       •      pułapki przechwycone przez powłokę resetowane są do wartości odziedziczonych przez nią od rodzica,
              a pułapki ignorowane przez powłokę są ignorowane.

       Polecenie wywołane w odrębnym środowisku nie może wpływać na środowisko wykonywania powłoki.

       A subshell is a copy of the shell process.

       Podstawienia wyników poleceń i polecenia asynchroniczne wywoływane są w środowisku podpowłoki, które jest
       kopią środowiska powłoki, z wyjątkiem tego, że  pułapki  przechwycone  przez  powłokę  są  resetowane  do
       wartości,  jakie  powłoka odziedziczyła po rodzicu podczas wywołania. Polecenia wbudowane wywoływane jako
       część potoku również wykonywane są w środowisku podpowłoki. Zmiany wykonane w środowisku  podpowłoki  nie
       mogą wpływać na środowisko wykonywania powłoki.

       Subshells  spawned  to  execute  command substitutions inherit the value of the -e option from the parent
       shell.  When not in posix mode, bash clears the -e option in such subshells.

       Jeżeli po poleceniu występuje &, a  nie  uaktywniono  sterowania  zadaniami,  to  domyślnym  standardowym
       wejściem dla tego polecenia jest pusty plik /dev/null. W przeciwnym razie wywoływane polecenie dziedziczy
       deskryptory plików po wołającej powłoce, zmodyfikowane przekierowaniami.

ŚRODOWISKO

       Podczas wywoływania program otrzymuje tablicę łańcuchów zwaną środowiskiem (environment). Jest  to  lista
       par nazwa-wartość, o postaci nazwa=wartość.

       Powłoka  pozwala  na manipulowanie środowiskiem na kilka sposobów. Przy wywołaniu, przeszukuje ona własne
       środowisko  i  tworzy  parametr  dla  każdej  znalezionej  nazwy,   automatycznie   zaznaczając   go   do
       wyeksportowania  do  procesów  potomnych. Wykonywane polecenia dziedziczą środowisko.  Polecenia export i
       declare -x pozwalają na dodawanie i usuwanie ze środowiska parametrów i  funkcji.   Jeżeli  w  środowisku
       zmieniana  jest  wartość  parametru,  to  nowa  wartość  staje  się częścią środowiska, zastępując starą.
       Środowisko dziedziczone przez każde wykonywane polecenie składa się z  początkowego  środowiska  powłoki,
       którego  wartości  mogą  być  w  powłoce zmieniane, minus ewentualne pary usunięte poleceniem unset, plus
       dodane poprzez polecenia export i declare -x.

       Środowisko  dla  dowolnego  polecenia  prostego  czy  funkcji  może  być  tymczasowo  powiększone   przez
       poprzedzenie  polecenia  przypisaniem  parametrów, jak opisano powyżej w sekcji PARAMETRY.  Te instrukcje
       przypisania mają wpływ wyłącznie na środowisko postrzegane przez to polecenie.

       Jeżeli ustawiona jest opcja -k (zobacz poniżej opis wbudowanego polecenia set), to wszystkie  przypisania
       parametrów umieszczane są w środowisku polecenia, a nie tylko te, które poprzedzają nazwę polecenia.

       Gdy  bash  wywołuje  polecenie  zewnętrzne,  zmienna  _  ustawiana  jest na pełną nazwę pliku polecenia i
       przekazywana temu poleceniu w jego środowisku.

KOD ZAKOŃCZENIA

       Kod zakończenia wykonanego polecenia jest  wartością  zwracaną  przez  wywołanie  systemowe  waitpid  lub
       funkcję  będącą jego odpowiednikiem. Kody zakończenia mieszczą się w zakresie od 0 do 255, przy czym, jak
       wyjaśniono poniżej, powłoka może używać wartości powyżej  125  w  sposób  specjalny.  Kod  zakończenia  z
       wbudowanych  poleceń  powłoki  i  poleceń  złożonych  również  są ograniczone do powyższego przedziału. W
       szczególnych przypadkach, powłoka używa wartości specjalnych aby poinformować o konkretnym trybie błędu.

       Dla celów powłoki, polecenie, które zakończyło pracę z zerowym kodem zakończenia,  powiodło  się.  Zerowy
       kod  oznacza  powodzenie.  Niezerowy  kod  oznacza  niepowodzenie.  Gdy  polecenie  kończy pracę z błędem
       krytycznym N, bash posługuje się wartością 128+N jako kodem zakończenia.

       Jeżeli nie znaleziono polecenia, proces potomny  powołany  do  jego  wykonania  zwraca  kod  127.  Jeżeli
       polecenie zostało znalezione, ale nie jest wykonywalne, kod zakończenia wynosi 126.

       Jeżeli  polecenie  nie  powiodło  się  z  powodu  błędu  podczas  interpretacji  lub  przekierowania, kod
       zakończenia jest większy od zera.

       Wbudowane polecenia powłoki zwracają kod 0 (true prawda) jeśli się powiodły, i  niezerowy  (false  fałsz)
       jeśli  podczas  ich  wykonywania  pojawił  się  błąd.  Wszystkie  polecenia  wbudowane zwracają kod 2 dla
       wskazania niepoprawnego użycia, zwykle nieprawidłowych opcji lub brakujących argumentów.

       The exit status of the last command is available in the special parameter $?.

       Sam Bash zwraca kod zakończenia ostatniego wykonanego  polecenia,  chyba  że  pojawi  się  błąd  składni,
       wówczas kończy pracą z wartością niezerową. Zobacz też poniżej polecenie wbudowane exit.

SYGNAŁY

       Gdy  bash  jest  interaktywny,  przy  braku jakichkolwiek pułapek (przechwytywania sygnałów), ignoruje on
       SIGTERM (tak, że kill 0 nie zabija powłoki interaktywnej), a SIGINT  jest  przechwytywany  i  obsługiwany
       (tak,  że wbudowane polecenie wait daje się przerwać).  We wszystkich przypadkach, bash ignoruje SIGQUIT.
       Jeżeli działa kontrola zadań, bash ignoruje SIGTTIN, SIGTTOU i SIGTSTP.

       Zadania synchroniczne uruchomione przez bash mają procedury obsługi sygnałów (signal handlers)  ustawione
       na  wartości  odziedziczone  przez  powłokę  po  rodzicu. Jeżeli nie pracuje kontrola zadań, to polecenia
       asynchroniczne ignorują również SIGINT i SIGQUIT.  Polecenia  uruchamiane  wskutek  podstawiania  poleceń
       ignorują generowane z klawiatury sygnały kontroli zadań SIGTTIN, SIGTTOU i SIGTSTP.

       Powłoka  domyślnie  kończy  pracę po otrzymaniu SIGHUP.  Przed zakończeniem, powłoka interaktywna rozsyła
       otrzymany SIGHUP do wszystkich zadań, pracujących lub zatrzymanych.  Do zatrzymanych zadań wysyłany  jest
       SIGCONT by upewnić się, że otrzymują SIGHUP.  Chcąc uniknąć wysłania sygnału przez powłokę do konkretnego
       zadania, należy usunąć je z tablicy zadań  przy  pomocy  wbudowanego  polecenia  disown  (zobacz  poniżej
       WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI)  lub oznakować, by nie otrzymywało SIGHUP, posługując się disown -h.

       Jeżeli  przy  pomocy  shopt  została  ustawiona opcja huponexit powłoki, bash wysyła SIGHUP do wszystkich
       zadań, gdy kończy pracę interaktywna powłoka zgłoszeniowa.

       Gdy bash podczas oczekiwania na ukończenie polecenia otrzymuje sygnał,  dla  którego  ustawiono  pułapkę,
       pułapka  ta  nie  zostanie  wykonana  aż  do zakończenia pracy polecenia.  Gdy bash oczekuje na polecenie
       asynchroniczne za pośrednictwem wbudowanego wait, odbiór sygnału, dla którego  ustawiono  przechwytywanie
       spowoduje,  że  wbudowane  wait  natychmiast  skończy  pracę z kodem większym od 128, po czym natychmiast
       zostanie wywołana pułapka.

       When job control is not enabled, and bash is waiting for a foreground  command  to  complete,  the  shell
       receives  keyboard-generated  signals such as SIGINT (usually generated by ^C) that users commonly intend
       to send to that command.  This happens because the shell and the command are in the same process group as
       the terminal, and ^C sends SIGINT to all processes in that process group.

       When  bash  is  running  without  job  control enabled and receives SIGINT while waiting for a foreground
       command, it waits until that foreground command terminates and then decides what to do about the SIGINT:

       1.     If the command terminates due to the SIGINT, bash concludes that the user meant to end the  entire
              script, and acts on the SIGINT (e.g., by running a SIGINT trap or exiting itself);

       2.     If the command does not terminate due to SIGINT, the program handled the SIGINT itself and did not
              treat it as a fatal signal.  In that case, bash does not treat SIGINT as a fatal  signal,  either,
              instead  assuming  that the SIGINT was used as part of the program's normal operation (e.g., emacs
              uses it to abort editing commands) or deliberately discarded.  However, bash will run any trap set
              on  SIGINT,  as  it  does  with  any  other trapped signal it receives while it is waiting for the
              foreground command to complete, for compatibility.

KONTROLA ZADAŃ

       Kontrola zadań odnosi się do możliwości selektywnego zatrzymywania (zawieszania  -  suspend)  wykonywania
       procesów  i późniejszej kontynuacji (wznawiania - resume) ich wykonywania. Użytkownik zwykle wykorzystuje
       to udogodnienie  za  pośrednictwem  interaktywnego  interfejsu  obsługiwanego  wspólnie  przez  systemowy
       sterownik terminala i bash.

       Powłoka kojarzy z każdym potokiem zadanie.  Przechowuje tablicę aktualnie wykonywanych zadań, którą można
       przeglądać za pomocą polecenia jobs.  Gdy bash uruchamia zadanie asynchronicznie (w tle), wypisuje wiersz
       w rodzaju:

              [1] 25647

       wskazujący,  że zadanie to ma numer 1 a ID ostatniego procesu w potoku związanym z zadaniem wynosi 25647.
       Wszystkie procesy w jednym  potoku  należą  do  tego  samego  zadania.   Bash  posługuje  się  abstrakcją
       (abstraction) zadania jako podstawą kontroli zadań.

       Dla  ułatwienia  implementacji  interfejsu  użytkownika  do  kontroli  zadań, system operacyjny utrzymuje
       pojęcie ID grupy procesów bieżącego terminala (current terminal process group ID).   Elementy  tej  grupy
       procesów  (procesy, których ID grupy procesów jest równy ID grupy procesów bieżącego terminala) otrzymują
       generowane z klawiatury sygnały, takie jak  SIGINT.   Mówimy,  że  procesy  te  pracują  pierwszoplanowo.
       Procesy  tła  to  takie,  których  ID  grupy procesów różni się od terminala; procesy takie są odporne na
       sygnały pochodzące z klawiatury.  Tylko procesom pierwszoplanowym wolno czytać i, jeśli użytkownik ustawi
       stty  tostop,  pisać  na  terminal.  Do  procesów tła usiłujących czytać z (i pisać do, jeśli działa stty
       tostop) terminala wysyłany jest przez sterownik terminala sygnał  SIGTTIN  (SIGTTOU),  który,  jeśli  nie
       zostanie przechwycony, wstrzymuje proces.

       Jeżeli  system  operacyjny,  na  którym działa bash obsługuje kontrolę zadań, bash zawiera funkcje do jej
       wykorzystywania.  Naciśnięcie klawisza wstrzymania (zwykle ^Z, Control-Z) podczas pracy procesu powoduje,
       że proces ten zostanie zatrzymany a sterowanie zostanie zwrócone do bash.  Naciśnięcie klawisza opóźnione
       wstrzymanie (zwykle ^Y, Control-Y) powoduje, że proces zostanie zatrzymywany gdy będzie  usiłował  czytać
       wejście  z  terminala,  a  sterowanie  powróci  do bash.  Użytkownik może następnie zmieniać stan takiego
       zadania, posługując się poleceniem bg do kontynuacji zadania w tle, fg do kontynuacji na pierwszym planie
       lub  poleceniem  kill  do zabicia zadania.  ^Z działa natychmiast i ma efekt uboczny: powoduje odrzucenie
       oczekującego wyjścia i wprowadzonych, a nieprzetworzonych naciśnięć klawiszy (typeahead).

       There are a number of ways to  refer  to  a  job  in  the  shell.   The  character  %  introduces  a  job
       specification  (jobspec).   Job number n may be referred to as %n.  A job may also be referred to using a
       prefix of the name used to start it, or using a substring that appears in its command line.  For example,
       %ce  refers  to  a stopped job whose command name begins with ce.  If a prefix matches more than one job,
       bash reports an error.  Using %?ce, on the other hand, refers to any job containing the string ce in  its
       command  line.  If the substring matches more than one job, bash reports an error.  The symbols %% and %+
       refer to the shell's notion of the current job, which is the  last  job  stopped  while  it  was  in  the
       foreground  or started in the background.  The previous job may be referenced using %-.  If there is only
       a single job, %+ and %- can both be used to refer to that job.  In output pertaining to jobs  (e.g.,  the
       output  of  the jobs command), the current job is always flagged with a +, and the previous job with a -.
       A single % (with no accompanying job specification) also refers to the current job.

       Do przywrócenia zadania na pierwszy plan można posłużyć się po prostu jego nazwą: %1 jest  synonimem  dla
       ,,fg  %1”,  przywracającego zadanie 1 z tła na pierwszy plan.  Podobnie, ,,%1 &” wznawia zadanie 1 w tle,
       równoważnie do ,,bg %1””.

       Powłoka natychmiast dowiaduje się czy zadanie zmieniło stan.  Normalnie, bash czeka ze zgłoszeniem  zmian
       do  momentu,  gdy  ma  wyświetlić  zachętę,  by  nie  przerywać  innego wyjścia. Jeżeli włączono opcję -b
       wbudowanego polecenia set, bash zgłasza takie zmiany natychmiast.  Dla każdego kończącego  pracę  procesu
       potomnego wykonywana jest ewentualna pułapka przechwytująca SIGCHLD.

       Jeżeli  wykonano próbę zakończenia pracy bash przy istniejących zatrzymanych zadaniach (lub, gdy włączono
       opcję powłoki checkjobs używając wbudowanego shopt, działających zadaniach), powłoka  wypisuje  komunikat
       ostrzegawczy i, jeśli włączono opcję checkjobs wypisuje zadania wraz z ich stanem. Można wówczas posłużyć
       się poleceniem jobs do sprawdzenia ich stanu. Jeżeli wykonywana jest druga próba  zakończenia  pracy  bez
       wystąpienia  wtrąconego  między  nie  polecenia,  powłoka nie wypisuje kolejnego ostrzeżenia a zatrzymane
       zadania są przerywane.

       When the shell is waiting for a job or process using the wait builtin, and job control is  enabled,  wait
       will  return  when  the  job  changes  state.  The -f option causes wait to wait until the job or process
       terminates before returning.

ZACHĘTA POWŁOKI

       When executing interactively, bash displays the primary prompt PS1 when it is ready to  read  a  command,
       and  the secondary prompt PS2 when it needs more input to complete a command.  Bash displays PS0 after it
       reads a command but before executing it.  Bash displays  PS4  as  described  above  before  tracing  each
       command  when the -x option is enabled.  Bash allows these prompt strings to be customized by inserting a
       number of backslash-escaped special characters that are decoded as follows:
              \a     znak dzwonka ASCII (07)
              \d     data w formacie "DzieńTyg Miesiąc Dzień" (np. "Tue May 26")
              \D{format}
                     format jest przekazywany do strftime(3), a wynik jest wstawiany do łańcucha zachęty.  Pusty
                     format daje w wyniku czas w lokalnym formacie. Nawiasy klamrowe są wymagane
              \e     znak escape ASCII (033)
              \h     nazwa hosta do pierwszej kropki `.'
              \H     nazwa hosta
              \j     liczba zadań aktualnie obsługiwanych przez powłokę
              \l     główna część nazwy urządzenia terminala powłoki
              \n     znak nowej linii
              \r     powrót karetki
              \s     nazwa powłoki, główna część nazwy $0 (fragment występujący po ostatnim ukośniku)
              \t     bieżący czas w formacie 24-godzinnym GG:MM:SS
              \T     bieżący czas w formacie 12-godzinnym GG:MM:SS
              \@     bieżący czas w 12-godzinnym formacie am/pm
              \A     bieżący czas w 24-godzinnym formacie GG:MM
              \u     nazwa bieżącego użytkownika (username)
              \v     wersja programu bash (np. 2.00)
              \V     wydanie bash, wersja+poziom łat (np., 2.00.0)
              \w     the  value  of the PWD shell variable ($PWD), with $HOME abbreviated with a tilde (uses the
                     value of the PROMPT_DIRTRIM variable)
              \W     the basename of $PWD, with $HOME abbreviated with a tilde
              \!     numer tego polecenia w historii
              \#     numer polecenia tego polecenia
              \$     jeżeli efektywnym UID jest 0, to #, w przeciwnym razie $
              \nnn   znak odpowiadający ósemkowej liczbie nnn
              \\     odwrotny ukośnik
              \[     początek sekwencji znaków niedrukowalnych,  która  może  służyć  do  osadzenia  w  zachęcie
                     sekwencji sterujących terminalem
              \]     koniec sekwencji znaków niedrukowalnych

       The  command  number and the history number are usually different: the history number of a command is its
       position in the history list, which may include commands restored from  the  history  file  (see  HISTORY
       below),  while the command number is the position in the sequence of commands executed during the current
       shell  session.   After  the  string  is  decoded,  it  is  expanded  via  parameter  expansion,  command
       substitution,  arithmetic  expansion,  and  quote  removal,  subject to the value of the promptvars shell
       option (see the description of the shopt command under SHELL BUILTIN  COMMANDS  below).   This  can  have
       unwanted  side  effects  if  escaped portions of the string appear within command substitution or contain
       characters special to word expansion.

READLINE

       Jest to biblioteka obsługująca odczytywanie wejścia podczas posługiwania się powłoką interaktywną,  chyba
       że  przy  wywołaniu  powłoki podano opcję --noediting.  Domyślnie, polecenia edycji wiersza są podobne do
       występujących w macsie.  Dostępny jest także interfejs edycji wiersza w stylu vi.   Edycja  wiersza  może
       zostać  włączona  w  dowolnym  czasie, przy użyciu opcji -o emacs lub -o vi wbudowanego polecenia set. By
       wyłączyć edycję wiersza po uruchomieniu powłoki, użyj opcji +o emacs lub +o vi wbudowanego polecenia  set
       (zobacz WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI poniżej).

   Notacja Readline
       W  tej  sekcji,  do  zapisu  naciśnięć  klawiszy  używana  jest  notacja w stylu emacsa. Klawisze Control
       zapisywane są jako C-klawisz, np., C-n oznacza Control-N. Podobnie,  meta  klawisze  zapisywane  są  jako
       M-klawisz,  zatem M-x oznacza Meta-X.  (Na klawiaturach bez klawisza meta M-x oznacza ESC x, tj. naciśnij
       klawisz Escape a następnie klawisz x.  Czyni to ESC przedrostkiem meta (meta prefix).   Kombinacja  M-C-x
       oznacza  ESC-Control-x,  lub  naciśnij  klawisz  Escape,  następnie  przytrzymaj  klawisz Control podczas
       naciskania klawisza x.)

       Poleceniom readline można podawać numeryczne argumenty, które normalnie działają jako licznik  powtórzeń.
       Czasami  jednak,  znaczący  jest znak argumentu. Przekazanie ujemnego argumentu poleceniu, które działa w
       przód (np. kill-line) powoduje, że będzie ono działać odwrotnym kierunku  (wstecz).   Polecenia,  których
       zachowanie z argumentami odbiega od podanego odnotowano poniżej.

       Gdy  polecenie  opisano  jako  usuwające  (killing)  tekst,  tekst  ten  jest zachowywany to ewentualnego
       późniejszego odzyskania (przywołania yanking). Kolejne usunięcia powodują, że tekst jest zbierany w jedną
       całość,  którą  można  odzyskać  naraz. Polecenia nie usuwające tekstu oddzielają kawałki tekstu w stosie
       usuwania (killing ring).

   Inicjalizacja Readline
       Readline is customized by putting commands in an initialization file (the inputrc  file).   The  name  of
       this  file  is  taken  from the value of the INPUTRC variable.  If that variable is unset, the default is
       ~/.inputrc.  If that file does not exist or cannot be read, the ultimate default is /etc/inputrc.  When a
       program  which uses the readline library starts up, the initialization file is read, and the key bindings
       and variables are set.  There are only a few basic constructs  allowed  in  the  readline  initialization
       file.   Blank  lines  are  ignored.   Lines  beginning  with  a # are comments.  Lines beginning with a $
       indicate conditional constructs.  Other lines denote key bindings and variable settings.

       Domyślne przypisania klawiszy można zmienić przy pomocy pliku inputrc.  Inne programy posługujące się  tą
       biblioteką mogą dodawać własne polecenia i przypisania.

       Na przykład, umieszczenie

              M-Control-u: universal-argument
       lub
              C-Meta-u: universal-argument
       w inputrc spowodowałoby, że M-C-u wywoływałoby polecenie readline universal-argument.

       Rozpoznawane  są  następujące symboliczne nazwy znaków: RUBOUT, DEL, ESC, LFD, NEWLINE, RET, RETURN, SPC,
       SPACE i TAB.

       Oprócz nazw poleceń readline pozwala przypisywać klawisze do łańcucha. Łańcuch ten zostanie wstawiony  po
       naciśnięciu klawisza (makro).

   Przypisania klawiszy Readline
       Składnia  przypisań  klawiszy  sterujących  w  pliku  inputrc  jest prosta. Wymagana jest wyłącznie nazwa
       polecenia lub tekst makra i sekwencja klawiszy, do której  powinno  być  przypisane.  Klawisze  mogą  być
       podane  na dwa sposoby: jako symboliczna nazwa klawisza, może być z przedrostkami Meta- lub Control-, lub
       jako sekwencja klawiszy.

       Przy użyciu postaci nazwa-klaw:nazwa-funkcji  lub  makro,  nazwa-klaw  jest  nazwą  klawisza  zapisaną  w
       jęz.angielskim. Na przykład:

              Control-u: universal-argument
              Meta-Rubout: backward-kill-word
              Control-o: "> output"

       W  powyższym  przykładzie,  C-u  przypisane  jest do funkcji universal-argument, M-DEL przypisane jest do
       funkcji backward-kill-word a C-o  przypisane  do  uruchamiania  makra  wyrażonego  po  prawej  (to  jest,
       wstawiania tekstu ``> output'' w wiersz).

       W drugiej postaci, "sekw-klaw":nazwa-funkcji lub makro, sekw-klaw różni się od nazwa-klaw powyżej tym, że
       przez umieszczenie sekwencji w cudzysłowach można podać łańcuchy  oznaczające  całą  sekwencję  klawiszy.
       Można posłużyć się niektórymi kombinacjami klawiszy w stylu GNU Emacs-a, jak w poniższym przykładzie, nie
       są jednak rozpoznawane symboliczne nazwy znaków:

              "\C-u": universal-argument
              "\C-x\C-r": re-read-init-file
              "\e[11~": "Klawisz funkcyjny 1"

       W tym przykładzie, C-u jest ponownie przypisane do funkcji universal-argument.  C-x C-r  przypisane  jest
       do funkcji re-read-init-file, zaś ESC [ 1 1 ~ przypisane jest do wstawienia tekstu ``Function Key 1''.

       Oto pełny zestaw sekwencji specjalnych w stylu GNU Emacs
              \C-    przedrostek control
              \M-    przedrostek meta
              \e     znak escape
              \\     odwrotny ukośnik (backslash)
              \"     dosłowny cudzysłów "
              \'     dosłowny apostrof '

       Oprócz  sekwencji  specjalnych  w  stylu  GNU  Emacsa,  dostępny  jest  drugi  zestaw sekwencji z użyciem
       odwrotnego ukośnika:
              \a     alarm (dzwonek)
              \b     backspace
              \d     delete
              \f     znak wysuwu strony (form feed)
              \n     znak nowej linii
              \r     powrót karetki
              \t     tabulacja pozioma (horizontal tab)
              \v     tabulacja pionowa (vertical tab)
              \nnn   ośmiobitowy znak, którego wartością jest ósemkowa liczba nnn (jedna do trzech cyfr)
              \xHH   ośmiobitowy znak, którego wartością jest szesnastkowa liczba  nnn  (jedna  lub  dwie  cyfry
                     szesnastkowe)

       Podczas  wprowadzania  tekstu  makra, do wskazania jego definicji muszą być użyte pojedyncze lub podwójne
       cudzysłowy.  Zakłada się, że tekst niecytowany jest nazwą  funkcji.   W  ciele  makra  interpretowane  są
       sekwencje  specjalne  z użyciem odwrotnego ukośnika opisane powyżej. odwrotny ukośnik cytuje dowolny inny
       znak w tekście makra, łącznie z " i '.

       Bash umożliwia wyświetlanie  i  zmianę  bieżących  przypisań  klawiszy  readline  za  pomocą  wbudowanego
       polecenia  bind.  Tryb edycji można przełączać podczas używania interaktywnego przez posłużenie się opcją
       -o wbudowanego polecenia set (zobacz poniżej WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI).

   Zmienne Readline
       Readline posiada zmienne, których można używać do dodatkowego dostosowania jej zachowania.  Zmienna  może
       być ustawiana w pliku inputrc przy pomocy instrukcji postaci

              set nazwa-zmiennej wartość
       or using the bind builtin command (see SHELL BUILTIN COMMANDS below).

       Z wymienionymi niżej wyjątkami, zmienne readline mogą przyjmować wartości On lub Off (wielkość znaków nie
       ma znaczenia). Nierozpoznane nazwy zmiennych są ignorowane. Gdy odczytywana jest wartość zmiennej,  puste
       lub wyzerowane wartości, "on" (bez względu na wielkość liter) i "1" są równoważne On. Wszystkie pozostałe
       wartości są równoważne Off. A oto zmienne i ich wartości domyślne:

       active-region-start-color
              A string variable that controls the text color and background when  displaying  the  text  in  the
              active  region  (see the description of enable-active-region below).  This string must not take up
              any physical character positions on the display, so it should  consist  only  of  terminal  escape
              sequences.   It  is  output to the terminal before displaying the text in the active region.  This
              variable is reset to the default value whenever the terminal type changes.  The default  value  is
              the  string  that  puts  the  terminal  in standout mode, as obtained from the terminal's terminfo
              description.  A sample value might be "\e[01;33m".
       active-region-end-color
              A string variable that "undoes" the effects of  active-region-start-color  and  restores  "normal"
              terminal display appearance after displaying text in the active region.  This string must not take
              up any physical character positions on the display, so it should consist only of  terminal  escape
              sequences.   It  is  output  to the terminal after displaying the text in the active region.  This
              variable is reset to the default value whenever the terminal type changes.  The default  value  is
              the string that restores the terminal from standout mode, as obtained from the terminal's terminfo
              description.  A sample value might be "\e[0m".
       bell-style (audible)
              Kontroluje, co dzieje się gdy readline chce użyć sygnału dźwiękowego terminala. Jeśli ustawiona na
              none,  readline  nigdy  nie  emituje  sygnału.  Jeśli ustawiona na visible, readline posługuje się
              "widzialnym dzwonkiem" (visible bell), jeśli jest dostępny.  Jeżeli ustawiona na audible, readline
              usiłuje uzyskać sygnał dźwiękowy z terminala.
       bind-tty-special-chars (On)
              Jeśli  ustawiona  na  On,  readline  będzie  próbował przypiąć znaki kontrolne traktowane w sposób
              specjalny przez sterownik terminala jądra do ich odpowiedników readline.
       blink-matching-paren (Off)
              Jeśli ustawiona na On, readline spróbuje na krótko przesunąć kursor do nawiasu otwierającego  przy
              wstawieniu nawiasu zamykającego.
       colored-completion-prefix (Off)
              If set to On, when listing completions, readline displays the common prefix of the set of possible
              completions using a different color.  The color definitions  are  taken  from  the  value  of  the
              LS_COLORS  environment  variable.   If  there  is  a color definition in $LS_COLORS for the custom
              suffix "readline-colored-completion-prefix", readline  uses  this  color  for  the  common  prefix
              instead of its default.
       colored-stats (Off)
              Jeśli  ustawiona  na  On,  readline  wyświetli  możliwe  dopasowania  za  pomocą  używając kolorów
              wskazujących na ich typ pliku. Wzory kolorów są brane z wartości zmiennej środowiskowej LS_COLORS.
       comment-begin (,,#”)
              Łańcuch wstawiany, gdy wykonywane jest  polecenie  insert-comment  readline.   Polecenie  to  jest
              przypisane do M-# w trybie emacs, zaś do # w trybie vi.
       completion-display-width (-1)
              Liczba  kolumn  ekranowych  używanych  do  wyświetlenia  możliwych  dopasowań przy przeprowadzaniu
              dopasowań. Wartość jest ignorowana, jeśli jest mniejsza niż 0 lub  większa  niż  szerokość  ekranu
              terminala.  Wartość  0  spowoduje,  że  dopasowania będą wyświetlane po jednym na wiersz. Domyślna
              wartość to -1.
       completion-ignore-case (Off)
              Jeżeli  ustawiona  na  On,  readline  wykonuje  dopasowywanie  i  uzupełnianie  nazw  plików   bez
              rozróżniania wielkości liter.
       completion-map-case (Off)
              Jeśli  ustawiona  na On i włączona jest completion-ignore-case readline traktuje znaki minusa -) i
              podkreślnika (_) jako równoważne przy dokonywaniu dopasowania i uzupełniania nazw plików gdy ma to
              czynić bez względu na wielkość znaków.
       completion-prefix-display-length (0)
              Długość  (w  znakach)  wspólnego  przedrostka listy możliwych uzupełnień, które są wyświetlane bez
              modyfikacji. Gdy jest ustawiona na wartość większą od zera, wspólne  przedrostki  dłuższe  od  tej
              wartości są zastępowane wielokropkiem podczas wyświetlania dostępnych uzupełnień.
       completion-query-items (100)
              This  determines  when  the  user  is  queried  about  viewing  the number of possible completions
              generated by the possible-completions command.  It may be set to any integer value greater than or
              equal  to  zero.   If  the number of possible completions is greater than or equal to the value of
              this variable, readline will ask whether or not the user wishes to view them; otherwise  they  are
              simply  listed on the terminal.  A zero value means readline should never ask; negative values are
              treated as zero.
       convert-meta (On)
              If set to On, readline will convert characters with the eighth bit set to an ASCII key sequence by
              stripping  the  eighth  bit and prefixing an escape character (in effect, using escape as the meta
              prefix).  The default is On, but readline will set it to Off  if  the  locale  contains  eight-bit
              characters.   This  variable  is  dependent on the LC_CTYPE locale category, and may change if the
              locale is changed.
       disable-completion (Off)
              Jeśli ustawione na On, readline zabroni uzupełniania słów. Znaki uzupełniania zostaną wstawione  w
              wiersz tak, jakby zostały przypisane do self-insert.
       echo-control-characters (On)
              Jeśli ustawione na On, readline wyświetla znak odpowiadający sygnałowi otrzymanemu z klawiatury, w
              systemach które informują o obsługiwaniu tej właściwości.
       editing-mode (emacs)
              Kontroluje czy readline rozpoczyna pracę z zestawem przypisań klawiszy podobnym do  emacs  czy  do
              vi.  editing-mode może być ustawiane albo na emacs albo na vi.
       emacs-mode-string (@)
              If  the  show-mode-in-prompt  variable is enabled, this string is displayed immediately before the
              last line of the primary prompt when emacs editing mode is active.  The value is expanded  like  a
              key  binding,  so the standard set of meta- and control prefixes and backslash escape sequences is
              available.  Use the \1 and \2 escapes to begin and end sequences of non-printing characters, which
              can be used to embed a terminal control sequence into the mode string.
       enable-active-region (On)
              The  point  is  the current cursor position, and mark refers to a saved cursor position.  The text
              between the point and mark is referred to as the  region.   When  this  variable  is  set  to  On,
              readline  allows  certain  commands to designate the region as active.  When the region is active,
              readline highlights the text in the region using the value of the active-region-start-color, which
              defaults  to  the  string  that enables the terminal's standout mode.  The active region shows the
              text inserted by bracketed-paste and any matching text found by  incremental  and  non-incremental
              history searches.
       enable-bracketed-paste (On)
              When set to On, readline configures the terminal to insert each paste into the editing buffer as a
              single string of characters, instead of treating each character as if it had been  read  from  the
              keyboard.   This  prevents  readline  from  executing  any editing commands bound to key sequences
              appearing in the pasted text.
       enable-keypad (Off)
              Gdy jest ustawione na On, readline będzie usiłować włączyć numeryczny blok klawiatury (application
              keypad) przy wywołaniu.  Niektóre systemy potrzebują tego do włączenia klawiszy strzałek.
       enable-meta-key (On)
              Gdy  jest ustawiona na On, readline próbuje włączyć dostępne modyfikujące klawisze meta, o których
              obsługiwaniu zapewnia terminal, gdy są wywoływane. Na wielu terminalach meta klawisz jest  używany
              do wysyłania znaków ośmiobitowych.
       expand-tilde (Off)
              Jeżeli ustawione na On, podczas próby uzupełniania słów readline wykonuje interpretację tyldy.
       history-preserve-point (Off)
              Ustawione  na  on  powoduje,  że  kod  obsługi  historii  poleceń usiłuje w każdym wierszu poleceń
              odzyskanym za pomocą previous-history lub next-history umieścić punkt (bieżącą pozycję kursora)  w
              tym samym miejscu.
       history-size (unset)
              Ustawia  maksymalną  liczbę  wpisów historii zapisywanych w liście historii. Gdy jest ustawiona na
              zero, istniejące wpisy są usuwane, a nowe nie są zapisywane. Gdy wartość jest  mniejsza  od  zera,
              liczba  wpisów  w  liście  historii jest nieograniczona. Domyślnie liczba wpisów w liście historii
              jest ustawiana na wartość zmiennej powłoki HISTSIZE. Jeśli spróbuje się  ustawić  history-size  na
              wartość nienumeryczną, maksymalna liczba wpisów historii zostanie ustawiona na 500.
       horizontal-scroll-mode (Off)
              When  set to On, makes readline use a single line for display, scrolling the input horizontally on
              a single screen line when it becomes longer than the screen width rather than wrapping  to  a  new
              line.  This setting is automatically enabled for terminals of height 1.
       input-meta (Off)
              If set to On, readline will enable eight-bit input (that is, it will not strip the eighth bit from
              the characters it reads), regardless of what  the  terminal  claims  it  can  support.   The  name
              meta-flag  is  a synonym for this variable.  The default is Off, but readline will set it to On if
              the locale contains eight-bit characters.  This variable  is  dependent  on  the  LC_CTYPE  locale
              category, and may change if the locale is changed.
       isearch-terminators (,,C-[C-J”)
              Łańcuch   znaków,   który   powinien  przerywać  wyszukiwanie  krokowe  (incremental  search)  bez
              późniejszego wykonywania znaku jako polecenia.   Jeżeli  zmiennej  tej  nie  nadano  wartości,  to
              wyszukiwanie krokowe będą przerywać ESC i C-J.
       keymap (emacs)
              Ustawia   bieżące   mapowanie   klawiatury   readline.  Zestawami  poprawnych  mapowań  są  emacs,
              emacs-standard, emacs-meta, emacs-ctlx, vi, vi-command i vi-insert.  vi  jest  równoważnikiem  dla
              vi-command;   emacs  jest  równoważne  emacs-standard.  Domyślną  wartością  jest  emacs;  wartość
              editing-mode również wpływa na domyślne mapowanie.
       keyseq-timeout (500)
              Określa czas, jaki readline poczeka na znak, gdy odczytuje wieloznaczną sekwencję klawiszy  (taką,
              która  z  dotychczasowego  wejścia  może  utworzyć kompletną  sekwencję klawiszy lub może otrzymać
              dodatkowe wejście, aby  utworzyć  kompletną,  dłuższą  sekwencję  klawiszy).  Jeżeli  wejście  nie
              zostanie  wprowadzone  w  trakcie  czasu oczekiwania, readline użyje krótszej kompletnej sekwencji
              klawiszy. Wartość jest określona w  milisekundach,  dlatego  1000  oznacza,  że  readline  poczeka
              sekundę  na dodatkowe wejście. Jeśli ta zmienna jest ustawiona na wartość mniejszą lub równą zero,
              lub na wartość nienumeryczną, readline poczeka na wciśnięcie dodatkowego klawisza, aby  zdecydować
              którą sekwencję klawiszy uzupełnić.
       mark-directories (On)
              Jeżeli ustawione na On, to uzupełniane nazwy katalogów mają dołączany końcowy ukośnik.
       mark-modified-lines (Off)
              Jeżeli  ustawione  na On, wiersze historii, które zostały zmienione wyświetlane są z poprzedzającą
              je gwiazdką (*).
       mark-symlinked-directories (Off)
              Gdy ustawiona na On, uzupełniane nazwy będące dowiązaniami symbolicznymi do katalogów, mają dodany
              znak ukośnika (przedmiot wartości mark-directories).
       match-hidden-files (On)
              Ta  zmienna,  gdy  jest  ustawiona na On, powoduje, że readline wykonując uzupełnianie nazw plików
              dopasowuje pliki, których nazwy zaczynają się od kropki `.' (pliki ukryte). Gdy ustawiona na  Off,
              początkowa kropka w nazwie jaka ma być uzupełniona, musi być wpisana przez użytkownika.
       menu-complete-display-prefix (Off)
              Gdy  ustawiona  na  On, uzupełnianie menu wyświetla wspólny przedrostek listy możliwych uzupełnień
              (który może być pusty) przed cyklicznym przełączaniem się między pozycjami z listy.
       output-meta (Off)
              If set to On, readline will display characters with the eighth bit set directly rather than  as  a
              meta-prefixed  escape  sequence.  The default is Off, but readline will set it to On if the locale
              contains eight-bit characters.  This variable is dependent on the LC_CTYPE  locale  category,  and
              may change if the locale is changed.
       page-completions (On)
              Gdy  ustawione  na  On, readline używa wewnętrznego programu wyświetlającego podobnego do more, do
              wyświetlania pełnego ekranu możliwych uzupełnień na raz.
       print-completions-horizontally (Off)
              Jeżeli ustawione na On, readline wyświetla  dopasowane  uzupełnienia  w  kolejności  alfabetycznej
              poziomo, zamiast w dół ekranu.
       revert-all-at-newline (Off)
              Gdy  ustawione  na  On, readline anuluje wszystkie zmiany w wierszach historii przed powrotem, gdy
              wykonywane jest accept-line. Domyślnie, wiersze historii mogą zostać zmodyfikowane i zachować  swe
              listy anulowań poprzez odwołania do readline.
       show-all-if-ambiguous (Off)
              Zmienia  to domyślne zachowanie funkcji uzupełniania. Jeżeli jest ustawione na on, to słowa mające
              więcej niż jedno możliwe uzupełnienie powodują, że natychmiast zostaną podane dopasowania  zamiast
              wyemitowania sygnału dźwiękowego.
       show-all-if-unmodified (Off)
              Zmienna    modyfikuje   domyślne   zachowanie   funkcji   uzupełnienia   w   sposób   podobny   do
              show-all-if-ambiguous. Gdy jest ustawiona na  On,  słowa  które  mają  więcej  niż  jedno  możliwe
              uzupełnienie  bez  możliwych  uzupełnień częściowych (możliwe uzupełnienia nie posiadają wspólnego
              przedrostka), są wypisywane natychmiast, bez wcześniejszego używania brzęczyka.
       show-mode-in-prompt (Off)
              If set to On, add a string to the beginning of the prompt indicating the editing mode:  emacs,  vi
              command, or vi insertion.  The mode strings are user-settable (e.g., emacs-mode-string).
       skip-completed-text (Off)
              Gdy  jest  ustawiona  na  On, modyfikuje domyślne zachowanie uzupełniania gdy do wiersza wstawiane
              jest pojedyncze dopasowanie. Jest to aktywne tylko podczas przeprowadzania uzupełnienia  w  środku
              słowa.  Gdy  jest  włączona,  readline nie wstawia znaków z uzupełniania, które pasują do znaków w
              miejscu wprowadzania w uzupełnianym  słowie,  dzięki  czemu  części  słowa  za  kursorem,  nie  są
              duplikowane.
       vi-cmd-mode-string ((cmd))
              If  the  show-mode-in-prompt  variable is enabled, this string is displayed immediately before the
              last line of the primary prompt when vi editing mode is active and in command mode.  The value  is
              expanded  like  a  key  binding,  so  the standard set of meta- and control prefixes and backslash
              escape sequences is available.  Use  the  \1  and  \2  escapes  to  begin  and  end  sequences  of
              non-printing  characters,  which  can  be  used to embed a terminal control sequence into the mode
              string.
       vi-ins-mode-string ((ins))
              If the show-mode-in-prompt variable is enabled, this string is displayed  immediately  before  the
              last  line  of the primary prompt when vi editing mode is active and in insertion mode.  The value
              is expanded like a key binding, so the standard set of meta- and control  prefixes  and  backslash
              escape  sequences  is  available.   Use  the  \1  and  \2  escapes  to  begin and end sequences of
              non-printing characters, which can be used to embed a terminal  control  sequence  into  the  mode
              string.
       visible-stats (Off)
              Jeżeli  ustawione  na  On,  to  przy  wyświetlaniu  możliwych  uzupełnień  do nazwy pliku zostanie
              dołączony znak określający typ pliku wskazywany przez stat(2).

   Konstrukcje warunkowe Readline
       Readline implementuje udogodnienie podobne  duchem  do  funkcji  kompilacji  warunkowej  preprocesora  C,
       pozwalające na wykonywanie przypisań klawiszy i ustawień zmiennych w zależności od wyniku testów. Używane
       są cztery dyrektywy analizatora składni.

       $if    The $if construct allows bindings to be made based on the editing mode, the terminal  being  used,
              or the application using readline.  The text of the test, after any comparison operator,
               extends to the end of the line; unless otherwise noted, no characters are required to isolate it.

              mode   Postać  mode=  dyrektywy  $if służy do sprawdzania czy readline jest w trybie emacs czy vi.
                     Może być wykorzystywana, na przykład, w połączeniu z poleceniem set keymap,  do  ustawienia
                     przypisań  w  mapowaniach  emacs-standard i emacs-ctlx tylko jeśli readline uruchamia się w
                     trybie emacs.

              term   Postać term=  można  wykorzystywać  do  włączenia  specyficznych  dla  terminala  przypisań
                     klawiszy,  być  może  do  przypisania wyjścia dla sekwencji klawiszy funkcyjnych terminala.
                     Słowo po prawej stronie = sprawdzane jest z zarówno pełną nazwą terminala, jaki  i  częścią
                     jego  nazwy przed pierwszym -. Umożliwia to, na przykład, dopasowanie przez sun zarówno sun
                     jak i sun-cmd.

              version
                     The version test may be used to perform comparisons  against  specific  readline  versions.
                     The  version  expands  to  the  current  readline version.  The set of comparison operators
                     includes =, (and ==), !=, <=, >=, <, and >.  The version number supplied on the right  side
                     of  the  operator  consists  of  a  major version number, an optional decimal point, and an
                     optional minor version (e.g., 7.1). If the minor version is omitted, it is assumed to be 0.
                     The  operator may be separated from the string version and from the version number argument
                     by whitespace.

              aplikacja
                     Konstrukcja aplikacja służy  do  włączania  ustawień  specyficznych  dla  aplikacji.  Każdy
                     program  korzystający  z  biblioteki readline ustawia nazwę aplikacji (application name), a
                     plik inicjujący może sprawdzić czy ma ona jakąś szczególną wartość.  Może to być używane do
                     przypisywania  sekwencji  klawiszy  funkcjom  przydatnym  w  danym  programie. Na przykład,
                     poniższe polecenie dodaje sekwencję klawiszy wykonującą  w  bash  cytowanie  bieżącego  lub
                     poprzedniego słowa:

                     $if Bash
                     # Cytuj bieżące lub poprzednie słowo
                     "\C-xq": "\eb\"\ef\""
                     $endif

              variable
                     The  variable  construct  provides simple equality tests for readline variables and values.
                     The permitted comparison operators are =, ==, and !=.  The variable name must be  separated
                     from the comparison operator by whitespace; the operator may be separated from the value on
                     the right hand side by whitespace.  Both  string  and  boolean  variables  may  be  tested.
                     Boolean variables must be tested against the values on and off.

       $endif Polecenie to, jak widać w poprzednim przykładzie, kończy wykonywanie polecenia $if.

       $else  Polecenia w tej gałęzi dyrektywy $if wykonywane są gdy nie powiedzie się sprawdzenie warunku.

       $include
              Dyrektywa  ta  pobiera  jako argument pojedynczą nazwę pliku i odczytuje polecenia i przypisania z
              tego pliku. Na przykład, poniższa dyrektywa odczytałaby /etc/inputrc:

              $include  /etc/inputrc

   Wyszukiwanie
       Readline zapewnia polecenia do  wyszukiwania  w  historii  poleceń  (zobacz  poniżej  HISTORIA)   wierszy
       zawierających  zadany  łańcuch.   Istnieją dwa tryby wyszukiwania: krokowy (incremental) i nie-niekrokowy
       (non-incremental).

       Wyszukiwania krokowe rozpoczynają się przed zakończeniem wpisywania przez użytkownika  szukanego  tekstu.
       Po  wpisaniu  każdego  znaków szukanego łańcucha readline wyświetla następną pozycję historii pasującą do
       wpisanego do tej pory łańcucha.  Wyszukiwanie krokowe wymaga tylko tylu  znaków  ile  potrzebne  jest  do
       znalezienia  pożądanej pozycji historii.  Znaki występujące w wartości zmiennej isearch-terminators służą
       do przerwania wyszukiwania krokowego.  Jeżeli zmienna ta nie ma  przypisanej  wartości,  to  wyszukiwanie
       przerywają  znaki  Escape  i  Control-J.   Control-G  porzuca  wyszukiwanie krokowe i przywraca pierwotny
       wiersz.  Gdy przerwie się wyszukiwanie,  pozycja  historii  zawierająca  poszukiwany  łańcuch  staje  się
       bieżącym wierszem.

       W  celu  odnalezienia  innych  pasujących  pozycji,  należy nacisnąć odpowiednio Control-S lub Control-R.
       Wyszukuje to wstecz lub w przód kolejną pasującą  do  dotychczas  wpisanego  łańcucha  pozycję  historii.
       Wszystkie  inne  sekwencje  klawiszy  przypisane do polecenia readline przerywają wyszukiwanie i wykonują
       zadane polecenie.  Na przykład, znak nowej linii przerywa  wyszukiwanie  i  akceptuje  wiersz,  wykonując
       skutkiem tego polecenie z listy historii.

       Readline pamięta łańcuch użyty w ostatnim wyszukiwaniu krokowym. Jeżeli Control-R zostanie naciśnięte dwa
       razy, bez wprowadzenia pomiędzy naciśnięciami innych  znaków  definiujących  nowy  łańcuch  szukania,  to
       wykorzystywany jest uprzednio zapamiętany łańcuch.

       Wyszukiwania  nie-krokowe czytają cały szukany łańcuch przed rozpoczęciem wyszukiwania pasujących wierszy
       historii. Łańcuch może być wpisany przez użytkownika lub być częścią zawartości bieżącego wiersza.

   Nazwy poleceń Readline
       Poniżej podano listę nazw poleceń i domyślnych sekwencji klawiszy, do których są one  przypisane.   Nazwy
       poleceń  bez  towarzyszącej  sekwencji  klawiszy są domyślnie nieprzypisane.  W poniższych opisach, punkt
       oznacza bieżącą pozycję  kursora,  zaś  zaznaczenie  do  pozycji  kursora  zapamiętanej  przez  polecenie
       set-mark.  Tekst pomiędzy punktem a zaznaczeniem nazywany jest obszarem.

   Polecenia ruchu
       beginning-of-line (C-a)
              Przesuwa na początek bieżącego wiersza.
       end-of-line (C-e)
              Przesuwa na koniec wiersza.
       forward-char (C-f)
              Przesuwa o znak w przód.
       backward-char (C-b)
              Przesuwa o znak wstecz.
       forward-word (M-f)
              Przesuwa na koniec następnego słowa. Słowa złożone są ze znaków alfanumerycznych (liter i cyfr).
       backward-word (M-b)
              Przesuwa   na   początek   bieżącego,   lub  poprzedniego,  słowa.  Słowa  złożone  są  ze  znaków
              alfanumerycznych (liter i cyfr).
       shell-forward-word
              Przesuwa na koniec następnego  słowa  w  przód.  Słowa  są  oddzielone  niecytowanymi  metaznakami
              powłoki.
       shell-backward-word
              Przesuwa  na  początek  bieżącego  lub poprzedniego słowa w tył. Słowa są oddzielone niecytowanymi
              metaznakami powłoki.
       previous-screen-line
              Attempt to move point to the same physical screen column on the  previous  physical  screen  line.
              This  will not have the desired effect if the current readline line does not take up more than one
              physical line or if point is not greater than the length of the prompt plus the screen width.
       next-screen-line
              Attempt to move point to the same physical screen column on the next physical  screen  line.  This
              will  not  have  the  desired  effect  if the current readline line does not take up more than one
              physical line or if the length of the current readline line is not greater than the length of  the
              prompt plus the screen width.
       clear-display (M-C-l)
              Clear the screen and, if possible, the terminal's scrollback buffer, then redraw the current line,
              leaving the current line at the top of the screen.
       clear-screen (C-l)
              Clear the screen, then redraw the current line, leaving the current line at the top of the screen.
              With an argument, refresh the current line without clearing the screen.
       redraw-current-line
              Odświeża bieżący wiersz.

   Polecenia operujące na historii
       accept-line (Newline, Return)
              Akceptuje  wiersz  bez względu na to, gdzie znajduje się kursor. Jeżeli wiersz ten nie jest pusty,
              to dodaje go do listy historii stosownie  do  stanu  zmiennej  HISTCONTROL.   Jeżeli  wiersz  jest
              zmienionym wierszem historii, to odtwarza wiersz historii do stanu pierwotnego.
       previous-history (C-p)
              Sprowadza poprzednie polecenie z listy historii, przesuwając się wstecz listy.
       next-history (C-n)
              Ściąga następne polecenie z listy historii, przesuwając się do przodu na liście.
       beginning-of-history (M-<)
              Przesuwa na pierwszy wiersz w historii.
       end-of-history (M->)
              Przesuwa na koniec historii wprowadzania, tj. obecnie wprowadzanego wiersza.
       operate-and-get-next (C-o)
              Accept  the  current  line for execution and fetch the next line relative to the current line from
              the history for editing.  A numeric argument, if supplied, specifies  the  history  entry  to  use
              instead of the current line.
       fetch-history
              With  a  numeric  argument,  fetch  that entry from the history list and make it the current line.
              Without an argument, move back to the first entry in the history list.
       reverse-search-history (C-r)
              Wyszukuje wstecz poczynając od bieżącego wiersza i przesuwając się, w  razie  potrzeby,  'w  górę'
              historii. Jest to wyszukiwanie krokowe.
       forward-search-history (C-s)
              Wyszukuje  w  przód  poczynając  od bieżącego wiersza i przesuwając się, w razie potrzeby, 'w dół'
              historii. Jest to wyszukiwanie krokowe.
       non-incremental-reverse-search-history (M-p)
              Wyszukuje wstecz  poczynając  od  bieżącego  wiersza  posługując  się  wyszukiwaniem  nie-krokowym
              podanego przez użytkownika łańcucha.
       non-incremental-forward-search-history (M-n)
              Wyszukuje  w  przód  poczynając  od  bieżącego  wiersza  posługując się wyszukiwaniem nie-krokowym
              podanego przez użytkownika łańcucha.
       history-search-forward
              Wyszukuje w przód w historii łańcucha znaków pomiędzy  początkiem  bieżącego  wiersza  a  punktem.
              Jest to wyszukiwanie nie-krokowe.
       history-search-backward
              Wyszukuje  wstecz  w  historii  łańcucha  znaków  pomiędzy  początkiem bieżącego wiersza a bieżącą
              pozycją kursora (punkt).  Jest to wyszukiwanie nie-krokowe.
       history-substring-search-backward
              Search backward through the history for the string of characters between the start of the  current
              line  and  the  current  cursor  position  (the point).  The search string may match anywhere in a
              history line.  This is a non-incremental search.
       history-substring-search-forward
              Search forward through the history for the string of characters between the start of  the  current
              line  and  the  point.   The  search  string  may  match  anywhere  in  a history line.  This is a
              non-incremental search.
       yank-nth-arg (M-C-y)
              Wstawia pierwszy argument poprzedniego polecenia (zwykle drugie słowo z  poprzedniego  wiersza)  w
              punkt  (bieżącą pozycję kursora). Z argumentem n, wstawia n-te słowo poprzedniego polecenia (słowa
              w poprzednim poleceniu zaczynają się od słowa 0). Argument ujemny  wstawia  n-te  słowo  od  końca
              poprzedniego  polecenia.  Po obliczeniu argumentu n, jest on wyodrębniany w taki sposób, jak gdyby
              podano opcję interpretowania historii "!n".
       yank-last-arg (M-., M-_)
              Wstawia ostatni argument poprzedniego polecenia (ostatnie słowo poprzedniej pozycji  historii).  Z
              argumentem  numerycznym,  zachowuje  się  dokładnie  tak,  jak  yank-nth-arg.   Kolejne  wywołania
              yank-last-arg przesuwają wstecz listy historii, wstawiając po kolei ostatni  argument  (lub  słowo
              określone  przez  argument  do  pierwszego  wywołania)  każdego wiersza. Każdy argument numeryczny
              podany do pomyślnego wywołania określa kierunek ruchu w historii. Argument ujemny zmienia kierunek
              poruszania  się (w tył lub w przód). Możliwości interpretacji historii są używane do wyodrębnienia
              ostatniego słowa, podobnie jak gdyby wybrano interpretację historii za pomocą "!$".
       shell-expand-line (M-C-e)
              Interpretuj wiersz, jak czyni to powłoka. Wykonuje to aliasy i interpretację historii, jak również
              interpretację słów powłoki. Zobacz INTERPRETACJA HISTORII poniżej.
       history-expand-line (M-^)
              Wykonuje  interpretację powłoki w odniesieniu do bieżącego wiersza.  Zobacz INTERPRETACJA HISTORII
              poniżej.
       magic-space
              Wykonuje interpretację powłoki w odniesieniu  do  bieżącego  wiersza  i  wstawia  spację.   Zobacz
              INTERPRETACJA HISTORII poniżej.
       alias-expand-line
              Wykonuje interpretację aliasów w odniesieniu do bieżącego wiersza.  Zobacz ALIASY powyżej.
       history-and-alias-expand-line
              Wykonuje interpretację historii i aliasów w odniesieniu do bieżącego wiersza.
       insert-last-argument (M-., M-_)
              Synonim yank-last-arg.
       edit-and-execute-command (C-x C-e)
              Przywołuje  edytor  w bieżącym wierszu poleceń i wykonuje wynik jako polecenie powłoki. Bash stara
              się wywołać $VISUAL, $EDITOR i emacs jako edytor, w tej kolejności.

   Polecenia zmiany tekstu
       koniec-pliku (zwykle C-d)
              Znak wskazujący koniec pliku, jak ustawiony np. przez ``stty''.  If this character  is  read  when
              there  are  no  characters  on  the  line,  and  point  is  at the beginning of the line, readline
              interprets it as the end of input and returns EOF.
       delete-char (C-d)
              Usuwa znak w tym punkcie. Jeżeli funkcja jest przypisana do tego samego znaku, jak znak  EOF  tty,
              jak często bywa z C-d, efekt jest opisany powyżej.
       backward-delete-char (Rubout)
              Usuwa  znak  przed kursorem. Jeżeli podano argument numeryczny, zachowuje usunięty tekst na stosie
              usunięć.
       forward-backward-delete-char
              Usuwa znak pod kursorem, chyba że kursor znajduje się na końcu wiersza, wówczas usuwany jest  znak
              przed kursorem.
       quoted-insert (C-q, C-v)
              Dodaje  następny znak do wiersza dosłownie. W ten sposób wstawiane są znaki takie, jak na przykład
              C-q.
       tab-insert (C-v TAB)
              Wstawia znak tabulacji.
       self-insert (a, b, A, 1, !, ...)
              Wstawia wpisany znak.
       transpose-chars (C-t)
              Zamienia miejscami znak sprzed punktu ze znakiem  w  punkcie,  równocześnie  przesuwając  punkt  w
              przód.  Jeżeli  punkt  jest  na  końcu  wiersza  to zamienia to miejscami dwa znaki przed punktem.
              Argumenty ujemne nie skutkują.
       transpose-words (M-t)
              Zamienia miejscami słowo sprzed punktu ze słowem za punktem,  przesuwając  równocześnie  punkt  za
              przesunięte  sprzed  niego słowo.  Jeżeli punkt jest na końcu wiersza to zamienia to miejscami dwa
              ostanie słowa wiersza.
       upcase-word (M-u)
              Zamienia na wielkie litery bieżące (lub następne) słowo. Z argumentem ujemnym zamienia na  wielkie
              litery poprzednie słowo, ale nie przesuwa punktu.
       downcase-word (M-l)
              Zamienia na małe litery bieżące (lub następne) słowo. Z argumentem ujemnym zamienia na małe litery
              poprzednie słowo, ale nie przesuwa punktu.
       capitalize-word (M-c)
              Zamienia na kapitaliki (pierwsza litera  wielka,  pozostałe  małe)  bieżące  (następne)  słowo.  Z
              argumentem ujemnym zamienia na kapitaliki poprzednie słowo, ale nie przesuwa punktu.
       overwrite-mode
              Przełącza  tryb  nadpisywania.  Z  jawnym,  dodatnim  argumentem  liczbowym,  przełącza  do  trybu
              nadpisywania. Z jawnym, niedodatnim argumentem liczbowym, przełącza do trybu wstawiania. Polecenie
              dotyczy  jedynie  trybu emacs, tryb vi nadpisuje w inny sposób. Każde odwołania do readline() jest
              uruchamiane w trybie wstawiania. W trybie nadpisywania, znaki przypisane do self-insert  zastępują
              tekst  pod kursorem, zamiast przesuwać go w prawą stronę. Znaki przypisane do backward-delete-char
              zastępują znak przed kursorem spacją. Domyślnie, to polecenie nie jest przypisane.

   Usuwanie i wklejanie
       kill-line (C-k)
              Usuwa tekst od punktu do końca wiersza.
       backward-kill-line (C-x Rubout)
              Usuwa wstecz do początku wiersza.
       unix-line-discard (C-u)
              Usuwa wstecz od punktu do początku wiersza. Usuwany tekst jest zachowywany na stosie usunięć.
       kill-whole-line
              Usuwa wszystkie znaki bieżącego wiersza, bez względu na położenie punktu.
       kill-word (M-d)
              Usuwa od punktu do końca bieżącego słowa, lub jeśli użyte pomiędzy słowami,  do  końca  następnego
              słowa. Granice słów są takie same, jak używane przez forward-word.
       backward-kill-word (M-Rubout)
              Usuwa słowo sprzed punktu. Granice słów są takie same, jak używane przez backward-word.
       shell-kill-word
              Usuwa  od  kursora  do  końca  bieżącego słowa lub, jeśli kursor znajduje się pomiędzy słowami, do
              końca następnego słowa. Granice słów są takie same, jak używane przez shell-forward-word.
       shell-backward-kill-word
              Usuwa słowo sprzed punktu. Granice słów są takie same, jak używane przez shell-backward-word.
       unix-word-rubout (C-w)
              Usuwa słowo  sprzed  punktu,  jako  separatora  słów  używając  białych  znaków.   Usunięty  tekst
              zachowywany jest na stosie usunięć.
       unix-filename-rubout
              Usuwa  słowo sprzed punktu, jako separatora słów używając białych znaków i ukośnika.Usunięty tekst
              zachowywany jest na stosie usunięć.
       delete-horizontal-space (M-\)
              Usuwa wszystkie spacje i tabulatory wokół punktu.
       kill-region
              Usuwa tekst w bieżącym obszarze.
       copy-region-as-kill
              Kopiuje tekst obszaru do bufora usuwania.
       copy-backward-word
              Kopiuje  słowo  sprzed  punktu  do  bufora  usuwania.   Granice  słów  są  takie  same,  jak   dla
              backward-word.
       copy-forward-word
              Kopiuje  słowo  występujące  po  punkcie  do bufora usuwania.  Granice słów są takie same, jak dla
              forward-word.
       yank (C-y)
              Wkleja wierzchołek stosu usunięć do bufora w punkcie (w miejscu kursora).
       yank-pop (M-y)
              Obraca stos usunięć i wkleja nowy wierzchołek. Działa tylko następując po yank lub yank-pop.

   Argumenty numeryczne
       digit-argument (M-0, M-1, ..., M--)
              Dodaje tę cyfrę do już składanego argumentu lub rozpoczyna nowy argument.  M-- rozpoczyna argument
              ujemny.
       universal-argument
              Jest to inna metoda podawania argumentu.  Jeżeli po tym poleceniu występuje jedna lub więcej cyfr,
              z opcjonalnym początkowym znakiem minus, to cyfry te  definiują  argument.   Jeżeli  po  poleceniu
              występują  cyfry,  to  powtórne  wykonanie  universal-argument  kończy  argument numeryczny, ale w
              przeciwnym wypadku jest ignorowane.  W przypadku specjalnym, jeżeli bezpośrednio po tym  poleceniu
              występuje  znak  nie  będący  ani  cyfrą  ani  znakiem  minus,  to argument licznik dla następnego
              polecenia mnożony jest przez  cztery.   Argument  licznik  [zwykle  powtórzeń]  wynosi  początkowo
              cztery,  toteż  wykonanie  tej  funkcji  po  raz  pierwszy  nadaje mu wartość cztery, po raz drugi
              szesnaście, i tak dalej.

   Uzupełnianie
       complete (TAB)
              Usiłuje przeprowadzić uzupełnianie tekstu przed  punktem.   Bash  próbuje  uzupełniania  traktując
              tekst  kolejno:  jako  zmienną  (jeżeli  tekst  zaczyna  się od $), nazwę użytkownika (jeśli tekst
              zaczyna się od ~), nazwę hosta (jeśli tekst zaczyna się od @) lub polecenie (łącznie z aliasami  i
              funkcjami).  Jeżeli  żadne  z powyższych nie daje dopasowania, to próbowane jest uzupełnianie nazw
              plików.
       possible-completions (M-?)
              Pokazuje możliwe uzupełnienia tekstu przed punktem.
       insert-completions (M-*)
              Wstawia  przed  punktem  wszystkie  uzupełnienia  tekstu,  które  zostałyby   wygenerowane   przez
              possible-completions.
       menu-complete
              Podobne  do complete, ale zastępuje słowo, jakie ma zostać uzupełnione pojedynczym uzupełnieniem z
              listy możliwych.  Powtarzane wykonanie menu-complete powoduje krokowe  przechodzenie  przez  listę
              możliwych uzupełnień i wstawianie każdego z nich po kolei (zamiast uzupełnianego słowa).  Na końcu
              listy uzupełnień emitowany jest sygnał dźwiękowy (zależny od ustawienia bell-style) i  przywracany
              jest  pierwotny  tekst.  Argument n przesuwa n pozycji w przód na liście dopasowań; do przesuwania
              się wstecz można użyć argumentu ujemnego. Polecenie w zamierzeniu ma być  przypisane  do  klawisza
              TAB, ale domyślnie nie jest przypisane.
       menu-complete-backward
              Podobne  do menu-complete, ale przemieszcza się wstecz po liście możliwych uzupełnień, identycznie
              gdyby menu-complete podano ujemny argument. To polecenie jest domyślnie nieprzypisane.
       delete-char-or-list
              Usuwa znak pod kursorem, jeśli nie jest to początek bądź  koniec  wiersza  (jak  delete-char).  Na
              końcu  wiersza,  zachowuje  się  identycznie jak possible-completions. To polecenie jest domyślnie
              nieprzypisane.
       complete-filename (M-/)
              Usiłuje wykonać uzupełnianie nazw plików na tekście sprzed kursora.
       possible-filename-completions (C-x /)
              Pokazuje możliwe uzupełnienia tekstu sprzed kursora, traktując go jak nazwę pliku.
       complete-username (M-~)
              Usiłuje wykonać uzupełnianie tekstu sprzed kursora, traktując go jak nazwę użytkownika.
       possible-username-completions (C-x ~)
              Pokazuje możliwe uzupełnienia tekstu sprzed kursora, traktując go jak nazwę użytkownika.
       complete-variable (M-$)
              Usiłuje wykonać uzupełnianie tekstu sprzed kursora, traktując go jak zmienną powłoki.
       possible-variable-completions (C-x $)
              Pokazuje możliwe uzupełnienia tekstu sprzed kursora, traktując go jak zmienną powłoki.
       complete-hostname (M-@)
              Usiłuje wykonać uzupełnianie tekstu sprzed kursora, traktując go jak nazwę hosta.
       possible-hostname-completions (C-x @)
              Pokazuje możliwe uzupełnienia tekstu sprzed kursora, traktując go jak nazwę hosta.
       complete-command (M-!)
              Usiłuje uzupełnić tekst sprzed punktu, traktując go jak nazwę polecenia.   Uzupełnianie  polecenia
              próbuje  dopasować  tekst  kolejno  do  aliasów,  słów  zastrzeżonych,  funkcji  powłoki,  poleceń
              wbudowanych powłoki i wreszcie nazw plików wykonywalnych.
       possible-command-completions (C-x !)
              Pokazuje możliwe uzupełnienia tekstu sprzed kursora, traktując go jak nazwę polecenia.
       dynamic-complete-history (M-TAB)
              Usiłuje uzupełnić tekst sprzed kursora, w celu odnalezienia możliwych uzupełnień porównując  go  z
              wierszami listy historii.
       dabbrev-expand
              Usiłuje  wykonać  uzupełnienie  menu  na  tekście  sprzed  kursora,  w celu odnalezienia możliwych
              uzupełnień porównując go z wierszami listy historii.
       complete-into-braces (M-{)
              Wykonuje uzupełnianie nazwy pliku i wstawia listę możliwych uzupełnień ujętą w  nawiasy  klamrowe,
              tak że jest ona dostępna dla powłoki (zobacz powyżej Interpretacja nawiasów).

   Makra klawiaturowe
       start-kbd-macro (C-x ()
              Rozpoczyna zachowywanie wpisywanych znaków w bieżącym makrze klawiaturowym.
       end-kbd-macro (C-x ))
              Zatrzymuje   zachowywanie  wpisywanych  znaków  w  bieżącym  makrze  klawiaturowym  i  przechowuje
              definicję.
       call-last-kbd-macro (C-x e)
              Ponownie wykonuje zdefiniowane makro klawiaturowe, powodując  pojawianie  się  znaków  makra  tak,
              jakby zostały wpisane z klawiatury.
       print-last-kbd-macro ()
              Wypisuje ostatnie makro klawiaturowe, w formacie przeznaczonym do pliku inputrc.

   Różne
       re-read-init-file (C-x C-r)
              Odczytuje  zawartość  pliku  inputrc  i  dołącza  wszystkie  znalezione tam przypisania klawiszy i
              zmiennych.
       abort (C-g)
              Zaniechuje bieżącego polecenia edycji i emituje sygnał dźwiękowy terminala (zgodnie z ustawieniami
              bell-style).
       do-lowercase-version (M-A, M-B, M-x, ...)
              If  the  metafied  character  x  is  uppercase, run the command that is bound to the corresponding
              metafied lowercase character.  The behavior is undefined if x is already lowercase.
       prefix-meta (ESC)
              Poprzedza przedrostkiem meta następny wpisany znak.  ESC f jest równoważne Meta-f.
       undo (C-_, C-x C-u)
              Krokowe cofnięcie operacji, pamiętane odrębnie dla każdego wiersza.
       revert-line (M-r)
              Cofa wszystkie zmiany wykonane na tym wierszu. Podobne do wykonania polecenia  undo  wystarczająco
              wiele razy, by przywrócić wiersz do stanu początkowego.
       tilde-expand (M-&)
              Wykonuje interpretację tyldy w odniesieniu do bieżącego słowa.
       set-mark (C-@, M-<spacja>)
              stawia  znacznik  (mark)  w  bieżącym  punkcie.  Jeżeli  podano argument numeryczny, znacznik jest
              ustawiany na takiej pozycji.
       exchange-point-and-mark (C-x C-x)
              Zamień  punkt  ze  znacznikiem.  Aktualna  pozycja  kursora  ustawiana  jest  na  zapamiętaną,   a
              dotychczasowa pozycja zachowywana jako znacznik.
       character-search (C-])
              A  character  is  read  and  point  is moved to the next occurrence of that character.  A negative
              argument searches for previous occurrences.
       character-search-backward (M-C-])
              A character is read and point is moved to the previous occurrence of that character.   A  negative
              argument searches for subsequent occurrences.
       skip-csi-sequence
              Odczytuje  wystarczająco wiele znaków, aby pobrać sekwencje wielu klawiszy, np. zdefiniowaną przez
              klawisze takie jak Home i End. Takie sekwencje  zaczynają  się  znacznikiem  sekwencji  kontrolnej
              (Control  Sequence Indicator - CSI), z reguły ESC-[. Jeśli taka sekwencja jest przypisana do "\[",
              to klawisze wchodzące w skład tej sekwencji nie będą działać (chyba że zostały  jawnie  przypisane
              do  polecenia  readline)  zamiast  wstawiać niepowiązane znaki do bufora edycyjnego. Domyślnie, to
              polecenie jest nieprzypisane, ale przypisanie powinno przeważnie odnosić się do ESC-[.
       insert-comment (M-#)
              Bez argumentu  numerycznego,  na  początek  bieżącego  wiersza  wstawiana  jest  wartość  zmiennej
              comment-begin  readline.  Jeśli  podano  numeryczny argument, to polecenia działa jak przełącznik:
              jeśli znaki na początku wiersza nie pasują do wartości comment-begin, to wartość jest wstawiana, w
              przeciwnym wypadku znaki w comment-begin są usuwane z początku każdego wiersza. W każdym przypadku
              wiersz jest akceptowany tak, jakby wprowadzono znak nowej linii.  Domyślna  wartość  comment-begin
              powoduje,  że  polecenie  to  czyni  bieżący wiersz komentarzem powłoki. Jeśli numeryczny argument
              powoduje usunięcie znaku komentarza, to dany wiersze będzie wykonany przez powłokę.
       spell-correct-word (C-x s)
              Perform spelling correction on the current word, treating it as a directory or  filename,  in  the
              same  way  as  the  cdspell  shell  option.   Word  boundaries  are  the  same  as  those  used by
              shell-forward-word.
       glob-complete-word (M-g)
              Słowo sprzed kursora jest traktowane jako wzorzec rozwijania  nazw  plików,  bez  jawnego  dodania
              gwiazdki  (asterysku). Ten wzorzec może zostać użyty do wygenerowania listy pasujących nazw plików
              do możliwych uzupełnień.
       glob-expand-word (C-x *)
              Słowo sprzed kursora traktowane jest jak wzorzec rozwijania nazw plików  i  wstawiana  jest  lista
              pasujących  nazw, zastępując słowo-wzorzec. Jeśli podano numeryczny argument, to przed rozwijaniem
              nazw plików dodawana jest gwiazdka (asterysk).
       glob-list-expansions (C-x g)
              Wyświetlana jest lista rozwinięć, jakie zostałyby utworzone przez glob-expand-word, a wiersz  jest
              ponownie  wyświetlany. Jeśli podano numeryczny argument, to przed rozwijaniem nazw plików dodawana
              jest gwiazdka (asterysk).
       dump-functions
              Wypisuje do strumienia wyjściowego readline wszystkie funkcje i ich przypisania  klawiszy.  Jeżeli
              podano  argument  numeryczny,  wyjście  jest formatowane w taki sposób, by można zrobić je częścią
              pliku inputrc.
       dump-variables
              Wypisuje do strumienia wyjściowego readline wszystkie ustawialne zmienne readline i ich  wartości.
              Jeżeli  podano  argument  numeryczny,  wyjście  jest formatowane w taki sposób, by można zrobić je
              częścią pliku inputrc.
       dump-macros
              Wypisuje wszystkie sekwencje klawiszy readline przypisane do makr i łańcuchy jakie dają w  wyniku.
              Jeżeli  podano  argument  numeryczny,  wyjście  jest formatowane w taki sposób, by można zrobić je
              częścią pliku inputrc.
       display-shell-version (C-x C-v)
              Wyświetla informację o wersji aktualnego egzemplarza bash.

   Programowalne uzupełnianie
       Gdy następuje próba uzupełnienia słowa dla argumentu polecenia,  dla  którego  zdefiniowano  specyfikację
       uzupełniania  (completion  specification,  compspec)  przy  pomocy wbudowanego polecenia complete (zobacz
       WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI poniżej), wywoływane są usługi programowalnego uzupełniania.

       First, the command name is identified.  If the command word is the empty string (completion attempted  at
       the  beginning  of  an  empty  line),  any compspec defined with the -E option to complete is used.  If a
       compspec has been defined for that command, the compspec  is  used  to  generate  the  list  of  possible
       completions  for  the  word.  If the command word is a full pathname, a compspec for the full pathname is
       searched for first.  If no compspec is found for the full pathname, an attempt is made to find a compspec
       for  the  portion following the final slash.  If those searches do not result in a compspec, any compspec
       defined with the -D option to complete is used as the default.  If there is  no  default  compspec,  bash
       attempts  alias  expansion on the command word as a final resort, and attempts to find a compspec for the
       command word from any successful expansion.

       Po odnalezieniu compspec, jest ono używane do utworzenia listy  pasujących  słów.   Jeżeli  compspec  nie
       zostało znalezione, to wykonywane jest domyślne uzupełnianie basha, jak opisano powyżej w Uzupełnianie.

       Na  początek,  używane  są  akcje określone przez compspec. Zwracane są wyłącznie dopasowania poprzedzone
       dopasowywanym słowem.  Gdy do  uzupełniania  nazw  plików  lub  katalogów  użyto  opcji  -f  lub  -d,  do
       filtrowania dopasowań wykorzystywana jest zmienna powłoki FIGNORE.

       W  następnej  kolejności  tworzone  są  ewentualne  uzupełnienia określone przez wzorzec rozwinięcia nazw
       plików opcji -G.  Słowa tworzone przez wzorzec nie muszą pasować do uzupełnianego słowa.  Zmienna powłoki
       GLOBIGNORE nie jest używana do filtrowania dopasowań, ale zmienna FIGNORE jest używana.

       Następnie,  brany  jest pod uwagę łańcuch podany jako argument opcji -W.  Łańcuch jest najpierw rozbijany
       przy zastosowaniu znaków ze zmiennej specjalnej IFS jako separatorów.  Honorowane jest cytowanie powłoki.
       Później  każde  ze  słów interpretowane jest z wykorzystaniem interpretacji nawiasów, interpretacji tyld,
       podstawiania parametrów, interpretacji zmiennych i wyrażeń arytmetycznych i podstawiania wyników poleceń,
       jak  opisano powyżej w sekcji INTERPRETACJA.  Wyniki są rozbijane z zastosowaniem reguł opisanych powyżej
       w sekcji Podział na słowa.  Wyniki interpretacji są dopasowywane przedrostkiem z uzupełnianym  słowem,  a
       pasujące słowa stają się możliwymi uzupełnieniami.

       Po  utworzeniu  tych dopasowań, wywoływana jest funkcja lub polecenie określone opcjami -F i -C.  Podczas
       wywoływania polecenia czy funkcji, zmiennym COMP_LINE, COMP_POINT, COMP_KEY i COMP_TYPE  przypisywane  są
       wartości,  jak  opisano  to  powyżej  w  sekcji Zmienne powłoki.  Jeżeli wywoływana jest funkcja powłoki,
       ustawiane są również zmienne COMP_WORDS i COMP_CWORD.   Kiedy  wywoływana  jest  funkcja  czy  polecenie,
       pierwszym  argumentem ($1) staje się nazwa polecenia, którego argumenty są uzupełniane, drugim argumentem
       ($2) -- uzupełniane słowo, a  trzecim  słowem  ($3)  poprzedzające  w  wierszu  poleceń  słowo  aktualnie
       uzupełniane.   Nie  jest  wykonywane  żadne filtrowanie utworzonych uzupełnień stosownie do uzupełnianego
       słowa. Funkcja czy polecenie mają pełną swobodę tworzenia dopasowań.

       W pierwszej kolejności wywoływana jest funkcja określona przez  -F.   Do  tworzenia  dopasowań  może  ona
       korzystać  z  dowolnych  możliwości  powłoki,  łącznie  z opisanym poniżej poleceniem wbudowanym compgen.
       Funkcja musi umieścić możliwe uzupełnienia w zmiennej tablicowej COMPREPLY, jedno na element tablicy.

       Następnie, wywoływane jest polecenie określone opcją -C, działające w środowisku równoważnym podstawianiu
       poleceń.  Powinno ono wypisać listę uzupełnień, po jednym w wierszu, na standardowe wyjście.  Jeżeli jest
       to niezbędne, do utworzenia znaku nowej linii można użyć odwróconego ukośnika.

       Po utworzeniu wszelkich możliwych uzupełnień, do listy tej  stosowany  jest  filtr  określony  opcją  -X.
       Filtr  jest  takim  wzorcem,  jak używany przy rozwijaniu nazw ścieżkowych.  Znak & we wzorcu zastępowany
       jest tekstem uzupełnianego słowa.   Literał  &  można  otrzymać  poprzedzając  go  odwrotnym  ukośnikiem;
       odwrotny  ukośnik  zostanie  usunięty przed próbą dopasowania.  Wszystkie uzupełnienia pasujące do wzorca
       będą usunięte z listy.  Początkowy ! daje zaprzeczenie wzorca.  Będą  wówczas  usuwane  uzupełnienia  nie
       pasujące  do  wzorca.  Jeśli  włączona jest opcja powłoki nocasematch, to dopasowanie jest wykonywane bez
       uwzględniania wielkości liter.

       Na koniec, do każdego elementu listy dodawane są przedrostek i przyrostek określone opcjami -P  i  -S,  a
       wynik zwracany jest do kodu uzupełniania readline jako lista możliwych uzupełnień.

       Jeśli  poprzednio  zastosowane  działania nie utworzyły żadnych dopasowań, zaś przy definiowaniu compspec
       podano opcję -o dirnames polecenia complete, to dokonywana jest próba uzupełnienia nazwy katalogu.

       Jeśli do complete podano opcję -o plusdir gdy istnieje zdefiniowane compspec, to próba  dopasowania  nazw
       katalogów jest przeprowadzana, a ewentualne dopasowania są dodawane do wyników innych akcji.

       Domyślnie,  jeżeli  znaleziono  compspec,  to cokolwiek ono utworzy zwracane jest do kodu uzupełniającego
       jako pełny zestaw możliwych  uzupełnień.   Nie  są  próbowane  domyślne  uzupełnienia  bash,  a  domyślne
       uzupełnianie  nazw  ścieżkowych  przez  readline  jest wyłączone. Jeśli przy definiowaniu compspec podano
       opcję -o bashdefault, to jeżeli compspec nie  utworzy  żadnych  uzupełnień,  wykonane  zostanie  domyślne
       uzupełnienia bash. Jeśli przy definiowaniu compspec podano opcję -o default polecenia complete, to jeżeli
       compspec nie utworzy żadnych uzupełnień, wykonane zostanie domyślne uzupełnianie  z  readline  (i,  jeśli
       próbowano domyślnych uzupełnień bash, także one).

       Gdy  compspec  informuje  o  żądaniu  uzupełnienia  nazwy  katalogu, funkcje programowalnego uzupełnienia
       wymuszają na readline dodanie ukośnika, do uzupełnianych  nazw  będących  dowiązaniami  symbolicznymi  do
       katalogów,  które  są  przedmiotem wartości zmiennej mark-direstories readline, niezależnie od ustawienia
       zmiennej mark-symlinked-directories readline.

       Istnieje pewna obsługa uzupełnień modyfikowanych dynamicznie. Jest to szczególnie użyteczne w  kombinacji
       z  domyślnym  uzupełnianiem  z  opcją  complete  -D.  W  przypadku  funkcji  powłoki,  wykonywanych  jako
       odpowiedzialne za uzupełnianie, możliwe jest poinformowanie że  uzupełnienie  powinno  być  ponowione  za
       pomocą  kodu  zakończenia  równego  124.  Jeśli  funkcja  powłoki  zwróci 124 i zmieni powiązany compspec
       poleceniem, którego próbę  uzupełnienia  podjęto  (podanego  jako  pierwszy  argument  gdy  funkcja  jest
       wykonywana),  programowalne  uzupełnianie  rozpoczyna  od  początku,  próbując  znaleźć nowy compspec dla
       polecenia. Pozwala na ustawianie uzupełnień budowanych  dynamicznie  po  wykonanej  próbie  uzupełnienia,
       zamiast ładowania ich wszystkich naraz.

       Przykładowo,  przyjmując  że  istnieje  biblioteka składająca się z compspec, każda przechowywana w pliku
       odpowiadającym nazwie polecenia, to  następująca  domyślna  funkcja  uzupełnienia  załaduje  uzupełnienia
       dynamicznie:

       _completion_loader()
       {
            . "/etc/bash_completion.d/$1.sh" >/dev/null 2>&1 && return 124
       }
       complete -D -F _completion_loader -o bashdefault -o default

HISTORIA

       Jeżeli  włączona  jest opcja -o history wbudowanego polecenia set, to powłoka zapewnia dostęp do historii
       poleceń, listy poleceń poprzednio wprowadzonych.  Wartość  zmiennej  HISTSIZE  wykorzystywana  jest  jako
       liczba  poleceń  do  zachowania  na  liście  historii.  Zachowywany jest tekst ostatnich HISTSIZE poleceń
       (domyślnie 500). Powłoka przechowuje każde polecenie na liście przed podstawieniem wartości parametrów  i
       zmiennych  (zobacz  powyżej  INTERPRETACJA), ale przed wykonaniem interpretacji historii, w zależności od
       wartości zmiennych powłoki HISTIGNORE i HISTCONTROL.

       On startup,  the  history  is  initialized  from  the  file  named  by  the  variable  HISTFILE  (default
       ~/.bash_history).  The file named by the value of HISTFILE is truncated, if necessary, to contain no more
       than the number of lines specified by the value of HISTFILESIZE.  If HISTFILESIZE is  unset,  or  set  to
       null,  a  non-numeric  value, or a numeric value less than zero, the history file is not truncated.  When
       the history file is read, lines beginning with the history comment character followed  immediately  by  a
       digit  are  interpreted  as  timestamps  for the following history line.  These timestamps are optionally
       displayed depending on the value of the HISTTIMEFORMAT variable.   When  a  shell  with  history  enabled
       exits,  the  last $HISTSIZE lines are copied from the history list to $HISTFILE.  If the histappend shell
       option is enabled (see the description of shopt under  SHELL  BUILTIN  COMMANDS  below),  the  lines  are
       appended to the history file, otherwise the history file is overwritten.  If HISTFILE is unset, or if the
       history file is unwritable, the history is not saved.  If the HISTTIMEFORMAT variable is set, time stamps
       are  written  to  the  history  file, marked with the history comment character, so they may be preserved
       across shell sessions.  This uses the history comment character  to  distinguish  timestamps  from  other
       history  lines.   After  saving  the  history,  the  history  file  is  truncated to contain no more than
       HISTFILESIZE lines.  If HISTFILESIZE is unset, or set to null, a non-numeric value, or  a  numeric  value
       less than zero, the history file is not truncated.

       Do  edycji  lub  ponownego  wykonania  części  listy  historii można korzystać z wbudowanego polecenia fc
       (zobacz WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI poniżej).  Wbudowanego polecenia history można używać do wyświetlania
       lub  zmiany  listy  historii  i  manipulacji  plikiem  historii.  Podczas posługiwania się edycją wiersza
       poleceń, w każdym z trybów edycji  umożliwiających  dostęp  do  listy  historii,  dostępne  są  polecenia
       przeszukiwania.

       Powłoka  umożliwia  kontrolę  nad  tym,  jakie polecenia są zachowywane na liście.  Można ustawić zmienne
       HISTCONTROL i HISTIGNORE, co  spowoduje,  że  powłoka  będzie  zachowywać  tylko  podzbiór  wprowadzonych
       poleceń.   Opcja  powłoki  cmdhist,  jeżeli  jest włączona, powoduje, że powłoka będzie usiłować zachować
       każdy wiersz polecenia wielowierszowego w tej samej pozycji historii, dodając, gdzie jest  to  niezbędne,
       średniki,  by  zachować poprawność składni.  Opcja powłoki lithist powoduje, że powłoka będzie zachowywać
       polecenia z osadzonymi znakami nowej linii zamiast średników. Zobacz opis wbudowanego  shopt  poniżej,  w
       sekcji WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI, gdzie znajdziesz informacje o ustawianiu i kasowaniu opcji powłoki.

INTERPRETACJA HISTORII

       The  shell  supports  a  history expansion feature that is similar to the history expansion in csh.  This
       section describes what syntax features are available.  This feature is enabled by default for interactive
       shells,  and  can  be disabled using the +H option to the set builtin command (see SHELL BUILTIN COMMANDS
       below).  Non-interactive shells do not perform history expansion by default.

       Interpretacja historii wprowadza słowa z listy historii do strumienia wejściowego, ułatwiając powtarzanie
       poleceń lub poprawianie szybkie błędów w poprzednich poleceniach.

       History expansion is performed immediately after a complete line is read, before the shell breaks it into
       words, and is performed on each line individually without taking quoting on previous lines into  account.
       It  takes  place  in two parts.  The first is to determine which line from the history list to use during
       substitution.  The second is to select portions of that line for inclusion into  the  current  one.   The
       line selected from the history is the event, and the portions of that line that are acted upon are words.
       Various modifiers are available to manipulate the selected words.  The line is broken into words  in  the
       same  fashion  as  when reading input, so that several metacharacter-separated words surrounded by quotes
       are considered one word.  History expansions are introduced by the appearance of  the  history  expansion
       character,  which  is ! by default.  Only backslash (\) and single quotes can quote the history expansion
       character, but the history expansion character is also treated as quoted if it immediately  precedes  the
       closing double quote in a double-quoted string.

       Następujące  znaki  powstrzymują  interpretację historii jeśli zostaną znalezione bezpośrednio za znakiem
       interpretacji historii, nawet jeśli jest  niecytowany:  spacja,  tabulacja,  znak  nowego  wiersza,  znak
       powrotu karetki i =. Jeśli włączono opcję powłoki extglob, to ( również zapobiegnie interpretacji.

       Kilka  opcji  powłoki  ustawianych  przy  pomocy  shopt  może służyć do śledzenia działania interpretacji
       historii.  Jeżeli opcja histverify powłoki jest włączona (zobacz opis wbudowanego shopt)  i używane  jest
       readline,  to  podstawienia  historii  nie  są  natychmiast  przesyłane  do analizatora składni (parsera)
       powłoki.  Zamiast tego, zinterpretowany wiersz jest ponownie ładowany do  bufora  edycyjnego  readline  w
       celu  dalszej  modyfikacji.   Jeżeli  wykorzystywane  jest  readline i włączona jest opcja histreedit, to
       zakończone niepowodzeniem  podstawienie  historii  zostanie  ponownie  załadowane  do  bufora  edycyjnego
       readline  w  celu poprawienia.  Opcją -p wbudowanego polecenia history można posłużyć się do oglądnięcia,
       co zrobi interpretacja historii przed jej zastosowaniem.  Opcji -s wbudowanego  polecenia  history  można
       użyć  w celu dodania poleceń na koniec listy historii bez faktycznego ich wykonania, tak że będą dostępne
       dla następnych przywołań.

       Powłoka pozwala na kontrolowanie  różnych  znaków  stosowanych  przez  mechanizm  interpretacji  historii
       (zobacz  opis  histchars  powyżej,  w sekcji Zmienne powłoki). Do oznaczania pieczątek czasowych, powłoka
       używa znaku komentarza historii podczas zapisywania pliku historii.

   Desygnatory zdarzeń (Event Designators)
       Desygnator zdarzenia jest odwołaniem do pozycji wiersza poleceń na liście historii. O ile  odwołanie  nie
       jest absolutne, zdarzenia są relatywne w stosunku do bieżącej pozycji w liście historii.

       !      Rozpoczyna  podstawianie  historii,  z wyjątkiem sytuacji, gdy występuje po nim odstęp, znak nowej
              linii, = lub ( (gdy włączono opcję powłoki extglob używając wbudowanego shopt).
       !n     Wskazuje na n-ty wiersz poleceń.
       !-n    Wskazuje na wiersz poleceń bieżący minus n.
       !!     Wskazuje na poprzednie polecenie. jest to synonim `!-1'.
       !łańcuch
              Wskazuje na ostatnie poleceniem rozpoczynające się od łańcucha.
       !?łańcuch[?]
              Refer to the most recent command preceding the current position in  the  history  list  containing
              string.   The trailing ? may be omitted if string is followed immediately by a newline.  If string
              is missing, the string from the most recent search is used; it is an error if there is no previous
              search string.
       ^łańcuch1^łańcuch2^
              Szybkie  podstawianie. Powtarza ostatnie polecenie, wymieniając łańcuch1 na łańcuch2.  Równoważnik
              ,,!!:s^◈a◈cuch1^◈a◈cuch2^ (zobacz poniżej Modyfikatory).
       !#     Cały wiersz poleceń wpisany do tego momentu.

   Desygnatory słów (Word Designators)
       Desygnatory słów służą do wybierania  ze  zdarzenia  żądanych  słów.   Dwukropek  :  oddziela  określenie
       zdarzenia  od  desygnatora  słowa. Może być pominięty jeśli desygnator słowa rozpoczyna się od ^, $, *, -
       lub %.  Słowa numerowane są od początku wiersza,  przy  czym  pierwsze  ma  numer  0  (zero).   Słowa  są
       wstawiane do bieżącego wiersza, rozdzielane pojedynczymi spacjami.

       0 (zero)
              Słowo zerowe. Dla powłoki jest to słowo polecenia.
       n      n-te słowo.
       ^      Pierwszy argument. To znaczy, słowo 1.
       $      Ostatnie  słowo.  Jest  to zwykle ostatni argument, ale jest interpretowany jako zerowe słowo, gdy
              jest tylko jedno słowo w wierszu.
       %      The first word matched by the most recent `?string?' search, if the search string  begins  with  a
              character that is part of a word.
       x-y    Zakres słów; `-y' jest skróconym `0-y'.
       *      Wszystkie  słowa  prócz  zerowego.  jest  to  synonim dla `1-$'.  Nie jest błędem użycie * jeśli w
              zdarzeniu jest tylko jedno słowo; w tym przypadku zwracany jest łańcuch pusty.
       x*     Skrót od x-$.
       x-     Abbreviates x-$ like x*, but omits the last word.  If x is missing, it defaults to 0.

       jeśli desygnator słowa  podano  bez  określenia  zdarzenia,  za  zdarzenie  przyjmowane  jest  poprzednie
       polecenie.

   Modyfikatory
       After  the  optional  word  designator,  there  may  appear  a  sequence  of one or more of the following
       modifiers, each preceded by a `:'.  These modify, or edit, the word or words selected  from  the  history
       event.

       h      Usuwa końcową składową nazwy pliku, pozostawiając tylko początek.
       t      Usuwa wszystkie początkowe składowe nazwy pliku, pozostawiając koniec.
       r      Usuwa kończący przyrostek postaci .xxx, pozostawiając główną część nazwy (basename).
       e      Usuwa wszystko prócz końcowego przyrostka.
       p      Wypisuje nowe polecenie, ale go nie wykonuje.
       q      Cytuje podstawiane słowa, zabezpieczając je przed dalszym podstawianiem.
       x      Quote  the  substituted words as with q, but break into words at blanks and newlines.  The q and x
              modifiers are mutually exclusive; the last one supplied is used.
       s/stary/nowy/
              Substitute new for the first occurrence of old in the event line.  Any character may  be  used  as
              the  delimiter  in place of /.  The final delimiter is optional if it is the last character of the
              event line.  The delimiter may be quoted in old and new with a single backslash.  If & appears  in
              new,  it  is  replaced by old.  A single backslash will quote the &.  If old is null, it is set to
              the last old substituted, or, if no previous history substitutions took place, the last string  in
              a !?string[?] search.  If new is null, each matching old is deleted.
       &      Powtarza poprzednie podstawienie.
       g      Powoduje,  że zmiany zostaną zastosowane do całego wiersza zdarzenia.  Używany w połączeniu z `:s'
              (np. `:gs/stary/nowy/')  lub `:&'. Jeśli użyty z `:s', to zamiast / można  posłużyć  się  dowolnym
              separatorem, a ostatni separator jest opcjonalny jeżeli jest ostatnim znakiem wiersza zdarzenia.
       G      Apply the following `s' or `&' modifier once to each word in the event line.

WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI

       Unless  otherwise noted, each builtin command documented in this section as accepting options preceded by
       - accepts -- to signify the end of the options.  The :, true, false, and test/[ builtins  do  not  accept
       options  and  do  not  treat  --  specially.   The  exit, logout, return, break, continue, let, and shift
       builtins accept and process arguments beginning with - without requiring --.  Other builtins that  accept
       arguments  but  are  not  specified  as accepting options interpret arguments beginning with - as invalid
       options and require -- to prevent this interpretation.
       : [argumenty]
              Bez efektów; polecenie to nie robi niczego poza interpretacją argumentów i wykonaniem ewentualnych
              podanych przekierowań. Zwracany status to zero.

        .  plik [argumenty]
       source plik [argumenty]
              Read  and  execute  commands  from  filename  in the current shell environment and return the exit
              status of the last command executed  from  filename.   If  filename  does  not  contain  a  slash,
              filenames  in  PATH are used to find the directory containing filename, but filename does not need
              to be executable.  The file searched for in PATH need not be executable.   When  bash  is  not  in
              posix  mode,  it  searches  the  current directory if no file is found in PATH.  If the sourcepath
              option to the shopt builtin command is turned off, the PATH is not searched.  If any arguments are
              supplied,  they  become  the  positional  parameters  when  filename  is  executed.  Otherwise the
              positional parameters are unchanged.  If the -T option is enabled, . inherits any trap  on  DEBUG;
              if  it  is not, any DEBUG trap string is saved and restored around the call to ., and . unsets the
              DEBUG trap while it executes.  If -T is not set, and the sourced file changes the DEBUG trap,  the
              new  value  is  retained  when  .  completes.  The return status is the status of the last command
              exited within the script (0 if no commands are executed), and false if filename is  not  found  or
              cannot be read.

       alias [-p] [nazwa[=wartość] ...]
              Alias  bez  argumentów  bądź  z  opcją -p wypisuje na standardowym wyjściu listę aliasów w postaci
              alias nazwa=wartość.  Jeśli nie dostarczono argumentów, to definiowany jest alias  (synonim)   dla
              każdej  nazwy,  dla  której  podano  wartość.   Początkowa  spacja w wartości powoduje, że podczas
              interpretacji aliasu następne słowo będzie sprawdzane na podstawianie aliasów.  Dla każdej nazwy z
              listy  argumentów,  dla której nie podano wartości, wypisywana jest nazwa i wartość aliasu.  Alias
              zwraca prawdę, chyba że podano nazwę, dla której nie został zdefiniowany żaden alias.

       bg [spec_zad]
              Wznawia w tle zawieszone zadanie spec_zad, tak jakby zostało ono uruchomione z &.  Jeśli  spec_zad
              nie  występuje,  to  używane  jest  bieżące  zadanie,  określone  tak, jak je pojmuje powłoka.  bg
              spec_zad zwraca 0, chyba że uruchomiono je  przy  wyłączonej  kontroli  zadań  (job  control)  lub
              uruchomiono  z włączoną kontrolą zadań, jeśli nie znaleziono spec_zad lub uruchomiono bez kontroli
              zadań.

       bind [-m mapa-klawiszy] [-lpsvPSVX]
       bind [-m mapa-klawiszy] [-q funkcja] [-u funkcja] [-r sekw_klaw]
       bind [-m mapa-klawiszy] -f plik
       bind [-m mapa-klawiszy] -x sekw_klaw:polec_powłoki
       bind [-m mapa-klawiszy] sekw_klaw:nazwa_funkcji
       bind [-m mapa-klawiszy] sekw_klaw:polec_readline
       bind readline-command-line
              Display current readline key and function bindings, bind a key sequence to a readline function  or
              macro,  or set a readline variable.  Each non-option argument is a command as it would appear in a
              readline initialization file such as .inputrc, but each binding or command must  be  passed  as  a
              separate  argument;  e.g.,  '"\C-x\C-r":  re-read-init-file'.   Options,  if  supplied,  have  the
              following meanings:
              -m mapa-klawiszy
                     Wykorzystuje mapę-klawiszy jako mapę klawiszy, do  której  mają  być  zastosowane  następne
                     przypisania.  Akceptowanymi  nazwami  map-klawiszyemacs,  emacs-standard, emacs-meta,
                     emacs-ctlx, vi, vi-move, vi-command i vi-insert.  vi równoważne jest vi-command  (synonimem
                     jest też vi-move); emacs jest równoważne emacs-standard.
              -l     Podaje nazwy wszystkich funkcji readline.
              -p     Wyświetla nazwy funkcji i przypisania w taki sposób, że mogą być ponownie odczytane.
              -P     Podaje bieżące przypisania i nazwy funkcji readline.
              -s     Wyświetla  nazwy  i  wartości  zmiennych  readline  w  taki  sposób,  że  mogą być ponownie
                     odczytane.
              -S     Wyświetla sekwencje klawiszy readline przypisane do makr i łańcuchy jakie one wysyłają.
              -v     Wyświetla sekwencje klawiszy readline przypisane do makr i łańcuchy jakie  one  wysyłają  w
                     taki sposób, że mogą być ponownie odczytane.
              -V     Podaje bieżące nazwy i wartości zmiennych readline.
              -f plik
                     Czyta przypisania klawiszy z pliku.
              -q funkcja
                     Podaje, które klawisze wywołują podaną funkcję.
              -u funkcja
                     Odwołuje przypisania wszystkich klawiszy przypisanych do danej funkcji.
              -r sekw_klaw
                     Usuwa bieżące przypisania dla sekwencji klawiszy.
              -x sekw_klaw:polec_powłoki
                     Cause  shell-command  to  be  executed  whenever  keyseq is entered.  When shell-command is
                     executed, the shell sets the READLINE_LINE variable to the contents of  the  readline  line
                     buffer  and  the  READLINE_POINT and READLINE_MARK variables to the current location of the
                     insertion point and the saved insertion point (the mark), respectively.  The shell  assigns
                     any  numeric argument the user supplied to the READLINE_ARGUMENT variable.  If there was no
                     argument, that variable is not set.  If the executed command changes the value  of  any  of
                     READLINE_LINE,  READLINE_POINT, or READLINE_MARK, those new values will be reflected in the
                     editing state.
              -X     Wypisuje wszystkie sekwencje klawiszy przypisane do poleceń powłoki i powiązane polecenia w
                     formacie, który można użyć ponownie jako wejście.

              Zwracana jest wartość 0, chyba że podano nierozpoznaną opcję lub pojawił się błąd.

       break [n]
              Opuszcza  pętlę  for,  while,  until  lub  select.   Jeżeli podano n, przerywa działanie do n-tego
              poziomu.  n musi być ≥ 1. Jeżeli n  jest  większe  od  liczby  obejmujących  polecenie  pętli,  to
              kończone  są  wszystkie obejmujące pętle. Wartością zwracaną jest 0, chyba że powłoka nie wykonuje
              pętli podczas wykonania break.

       builtin wbudowane [argumenty]
              Wykonuje  zadane  polecenie  wbudowane  powłoki,  przesyłając  mu  argumenty  i  zwraca  jego  kod
              zakończenia.   Przydatne  podczas  definiowania  funkcji  o  nazwie  tożsamej  z nazwą wbudowanego
              polecenia powłoki, zachowując funkcjonalność polecenia wbudowanego wewnątrz funkcji.  Wbudowane cd
              jest  powszechnie  redefiniowane  w  ten sposób.  Kodem zakończenia jest fałsz jeśli wbudowane nie
              jest wbudowanym poleceniem powłoki.

       caller [wyrażenie]
              Zwraca  kontekst  aktywnego  wywołania  podprogramu  (funkcji  powłoki  lub  skryptu  wykonywanego
              wbudowanymi  poleceniami  .  lub  source).  Bez  wyrażenia,  caller wyświetla numer wiersza i plik
              źródłowy  bieżącego  wywołania  podprogramu.  Jeśli  do  wyrażenia  przekazano  nieujemną   liczbę
              całkowitą, to caller wyświetla numer wiersza, nazwę podprogramu i plik źródłowy związany z pozycją
              w bieżącym stosie wywołania. Te dodatkowe informacje mogą być  użyte  np.  do  wyświetlenia  stosu
              wywołania.  Bieżąca  ramka  jest ramką 0. Zwracaną wartością jest 0, chyba że powłoka nie wykonuje
              wywołania podprogramu lub wyrażenie nie odnosi się do prawidłowej pozycji w stosie wywołania.

       cd [-L|[-P [-e]] [-@]] [katalog]
              Change the current directory to dir.  if dir is not supplied, the value of the HOME shell variable
              is  the  default.   The  variable CDPATH defines the search path for the directory containing dir:
              each directory name in CDPATH is searched for dir.  Alternative  directory  names  in  CDPATH  are
              separated  by  a colon (:).  A null directory name in CDPATH is the same as the current directory,
              i.e., “.”.  If dir begins with a slash (/), then CDPATH is not used.  The -P option causes  cd  to
              use  the  physical directory structure by resolving symbolic links while traversing dir and before
              processing instances of .. in dir (see also the -P option to the  set  builtin  command);  the  -L
              option forces symbolic links to be followed by resolving the link after processing instances of ..
              in dir.  If .. appears in dir, it is processed  by  removing  the  immediately  previous  pathname
              component  from  dir,  back to a slash or the beginning of dir.  If the -e option is supplied with
              -P, and the current working  directory  cannot  be  successfully  determined  after  a  successful
              directory  change,  cd  will  return  an  unsuccessful status.  On systems that support it, the -@
              option presents the extended attributes associated with a file as a directory.  An argument  of  -
              is  converted  to $OLDPWD before the directory change is attempted.  If a non-empty directory name
              from CDPATH is used, or if - is the first argument, and the directory change  is  successful,  the
              absolute  pathname  of  the  new  working  directory  is  written  to the standard output.  If the
              directory change is successful, cd sets the value of the  PWD  environment  variable  to  the  new
              directory  name,  and  sets  the  OLDPWD  environment variable to the value of the current working
              directory before the change.  The return value is true if the directory was successfully  changed;
              false otherwise.

       command [-pVv] polecenie [arg ...]
              Uruchamia   polecenie  z  argumentami  zakazując  zwykłego  wyszukiwania  funkcji  przez  powłokę.
              Wykonywane są wyłącznie polecenia wbudowane i polecenia znalezione w PATH.   Jeżeli  podano  opcję
              -p,   wyszukiwanie  polecenia  wykonywane  jest  przy  użyciu  domyślnej  PATH,  która  gwarantuje
              znalezienie wszystkich standardowych narzędzi. Jeśli użyto albo opcji -V albo  -v,  to  wypisywany
              jest  opis  polecenia.  Opcja  -v  powoduje,  że  zostanie wyświetlone pojedyncze słowo wskazujące
              polecenie lub nazwę pliku, użyte do wywołania polecenia; opcja -V tworzy bardziej  obszerny  opis.
              Jeżeli  podano  opcję  -V lub -v, to kodem zakończenia jest 0 gdy odnaleziono polecenie, zaś 1 gdy
              nie. Jeśli nie podano żadnej z tych opcji i pojawił się błąd lub nie można znaleźć  polecenia,  to
              kod  zakończenia  wynosi 127. W przeciwnym wypadku kodem zakończenia wbudowanego polecenia command
              jest kod zakończenia polecenia.

       compgen [opcja] [słowo]
              Tworzy możliwe dopasowania uzupełnień dla słowa zgodnie z opcjami,  które  mogą  być  dowolnymi  z
              opcji  akceptowanych  przez  wbudowane  polecenie  complete,  z  wyjątkiem  -p  i  -r,  i wypisuje
              dopasowania na standardowe wyjście.  Przy stosowaniu  opcji  -F  lub  -C,  różne  zmienne  powłoki
              ustawiane  przez  usługi  programowalnego uzupełniania, gdy są dostępne, nie będą mieć użytecznych
              wartości.

              Dopasowania będą tworzone w ten sam sposób, jakby  kod  uzupełniania  programowalnego  tworzył  je
              wprost  ze  specyfikacji  uzupełniania z tymi samymi flagami.  Jeżeli podano słowo, to wyświetlone
              zostaną wyłącznie uzupełnienia doń pasujące.

              Wartością zwracaną jest prawda, chyba że podano niepoprawną opcję lub nie zostały utworzone  żadne
              dopasowania.

       complete [-abcdefgjksuv] [-o opcjacomp] [-DEI] [-A akcja] [-G wzglob] [-W listasłów]
              [-F function] [-C command] [-X filterpat] [-P prefix] [-S suffix] name [name ...]
       complete -pr [-DEI] [nazwa ...]
              Specify  how  arguments  to each name should be completed.  If the -p option is supplied, or if no
              options are supplied, existing completion specifications are printed in a way that allows them  to
              be  reused  as  input.   The -r option removes a completion specification for each name, or, if no
              names are supplied, all completion specifications.  The -D option indicates  that  other  supplied
              options  and  actions  should  apply  to  the  “default”  command  completion; that is, completion
              attempted on a command for which no  completion  has  previously  been  defined.   The  -E  option
              indicates that other supplied options and actions should apply to “empty” command completion; that
              is, completion attempted on a blank line.  The -I option indicates that other supplied options and
              actions  should  apply  to  completion  on the initial non-assignment word on the line, or after a
              command delimiter such as ; or |, which is usually command name completion.  If  multiple  options
              are supplied, the -D option takes precedence over -E, and both take precedence over -I.  If any of
              -D, -E, or -I are supplied, any other name arguments are ignored; these completions only apply  to
              the case specified by the option.

              The  process  of  applying  these  completion  specifications when word completion is attempted is
              described above under Programmable Completion.

              Pozostałe opcje, jeśli je podano, mają niżej opisane znaczenie.  Argumenty opcji -G, -W i  -X  (i,
              jeśli  to  niezbędne,  -P  i -S) powinny być cytowane dla ochrony przed interpretacją jaka wystąpi
              zanim zostanie wywołane polecenie complete.
              -o opcjacomp
                      Wartość opcjacomp reguluje kilka aspektów  zachowania  się  compspec  wykraczających  poza
                      zwykłe tworzenie uzupełnień.  opcjacomp przyjmuje jedną z wartości:
                      bashdefault
                              Wykonuje  pozostałe  z  domyślnych  uzupełnień  bash,  jeśli  compspec nie utworzy
                              żadnych dopasowań.
                      default Stosuje  domyślne  uzupełnianie  readline  jeśli  compspec  nie  utworzy   żadnych
                              dopasowań.
                      dirnames
                              Wykonuje uzupełnianie nazw katalogów jeśli compspec nie utworzy żadnych dopasowań.
                      filenames
                              Powiadamia   readline,  że  compspec  tworzy  nazwy  plików,  zatem  może  wykonać
                              przetwarzanie specyficzne dla takich nazw (jak dodanie ukośnika do nazw  katalogów
                              czy usunięcie końcowych spacji). Zaprojektowane do stosowania z funkcjami powłoki.
                      noquote Przekazuje  readline, aby nie cytowało uzupełnianych słów, jeśli są nazwami plików
                              (domyślnie nazwy plików są cytowane).
                      nosort  Przekazuje readline, aby nie sortowało alfabetycznie listy dostępnych uzupełnień.
                      nospace Przekazuje readline, aby nie dodawało spacji (domyślnie) do uzupełnionych słów, na
                              końcu wiersza.
                      plusdirs
                              Po  utworzeniu  dopasowań zdefiniowanych przez compspec, przeprowadzana jest próba
                              dopasowania nazw katalogów, a ewentualne dopasowania są dodawane do wyników innych
                              akcji.
              -A akcja
                      akcja może być jedną z poniższych, tworzących listę możliwych dopasowań:
                      alias   Nazwy aliasów. Można też podać jako -a.
                      arrayvar
                              Nazwy zmiennych tablicowych.
                      binding Nazwy przypisań klawiszy readline.
                      builtin Nazwy wbudowanych poleceń powłoki. Można też podać jako -b.
                      command Nazwy poleceń. Można też podać jako -c.
                      directory
                              Nazwy katalogów. Można też podać jako -d.
                      disabled
                              Nazwy wyłączonych poleceń wbudowanych powłoki.
                      enabled Nazwy włączonych poleceń wbudowanych powłoki.
                      export  Nazwy wyeksportowanych zmiennych powłoki. Można też podać jako -e.
                      file    Nazwy plików. Można też podać jako -f.
                      function
                              Nazwy funkcji powłoki.
                      group   Nazwy grup. Można też podać jako -g.
                      helptopic
                              Tematy pomocy akceptowane przez wbudowane polecenie help.
                      hostname
                              Nazwy hostów, pobrane z pliku określonego przez zmienną powłoki HOSTFILE.
                      job     Nazwy zadań, jeżeli aktywne jest sterowanie zadaniami. Można też podać jako -j.
                      keyword Zastrzeżone słowa powłoki. Można też podać jako -k.
                      running Nazwy działających zadań, jeżeli aktywne jest sterowanie zadaniami.
                      service Nazwy usług. Można też podać jako -s.
                      setopt  Dozwolone argumenty opcji -o polecenia wbudowanego set.
                      shopt   Nazwy opcji powłoki, takie, jakie akceptuje polecenie wbudowane shopt.
                      signal  Nazwy sygnałów.
                      stopped Nazwy zatrzymanych zadań, jeśli aktywne jest sterowanie zadaniami.
                      user    Nazwy użytkowników. Można też podać jako -u.
                      variable
                              Nazwy wszystkich zmiennych powłoki. Można też podać jako -v.
              -C polecenie
                      command  is  executed  in  a  subshell environment, and its output is used as the possible
                      completions.  Arguments are passed as with the -F option.
              -F funkcja
                      Funkcja powłoki funkcja jest wykonywana w bieżącym środowisku powłoki.  Gdy  funkcja  jest
                      wykonywana, pierwszy argument ($1) jest nazwą polecenia, którego argumenty są uzupełniane,
                      drugim argumentem ($2) jest uzupełniane słowo, a trzecim  ($3)  jest  słowo  poprzedzające
                      uzupełniane  słowo  w  bieżącym wierszu polecenia. Po zakończeniu, możliwe uzupełnienia są
                      pozyskiwane z wartości zmiennej tablicowej COMPREPLY.
              -G wzglob
                      Wzorzec rozwijania nazw plików wzglob jest rozwijany, tworząc listę możliwych uzupełnień.
              -P przedrostek
                      na początku każdego z możliwych  uzupełnień,  po  zastosowaniu  wszystkich  innych  opcji,
                      dodawany jest przedrostek.
              -S przyrostek
                      na końcu każdego z możliwych uzupełnień, po zastosowaniu wszystkich innych opcji, dodawany
                      jest przyrostek.
              -W listasłów
                      The wordlist is split using the characters in the IFS special variable as delimiters,  and
                      each  resultant  word  is expanded.  Shell quoting is honored within wordlist, in order to
                      provide a mechanism for the words to contain shell metacharacters  or  characters  in  the
                      value  of IFS.  The possible completions are the members of the resultant list which match
                      the word being completed.
              -X wzfiltr
                      wzfiltr jest wzorcem  używanym  do  rozwijania  nazw  plików.   Stosowany  jest  do  listy
                      możliwych uzupełnień utworzonej przez poprzedzające go opcje i argumenty, a każde pasujące
                      do niego uzupełnienie jest usuwane z listy.   Początkowy  !  w  wzfiltr  powoduje  negację
                      wzorca; usuwane są wówczas uzupełnienia nie pasujące do wzfiltr.

              Wartością  zwracana  jest  prawda,  chyba  że podano niepoprawną opcję, podano bez argumentu nazwa
              opcję inną niż -p lub -r, usiłowano usunąć specyfikację uzupełniania dla  nazwy,  dla  której  nie
              istnieje żadna specyfikacja, albo też podczas dodawania specyfikacji uzupełniania wystąpił błąd.

       compopt [-o opcja] [-DEI] [+o opcja] [nazwa]
              Modify  completion  options for each name according to the options, or for the currently-executing
              completion if no names are supplied.  If no options are given, display the completion options  for
              each  name  or  the  current  completion.   The  possible values of option are those valid for the
              complete builtin described above.  The -D option indicates  that  other  supplied  options  should
              apply to the “default” command completion; that is, completion attempted on a command for which no
              completion has previously been defined.  The -E  option  indicates  that  other  supplied  options
              should apply to “empty” command completion; that is, completion attempted on a blank line.  The -I
              option  indicates  that  other  supplied  options  should  apply  to  completion  on  the  initial
              non-assignment  word  on  the  line, or after a command delimiter such as ; or |, which is usually
              command name completion.

              Zwracaną wartością  jest  prawda,  chyba  że  podano  nieprawidłową  opcję,  przeprowadzono  próbę
              zmodyfikowania  opcji  dla  nazwy,  dla której nie istnieje specyfikacja uzupełniania lub wystąpił
              błąd wyjścia.

       continue [n]
              Wznawia następną iterację obejmującej je pętli for, while, until lub  select.   Jeżeli  podano  n,
              wznawia  n-tą  obejmującą  pętlę.   n  musi być ≥ 1. Jeżeli n jest większe niż liczba obejmujących
              pętli, to wznawiana jest ostatnia z pętli (,,najwyższa”). Wartość  zwracana  wynosi  0,  chyba  że
              powłoka nie wykonuje pętli podczas wykonywania continue.

       declare [-aAfFgiIlnrtux] [-p] [nazwa[=wartość] ...]
       typeset [-aAfFgiIlnrtux] [-p] [nazwa[=wartość] ...]
              Declare  variables  and/or give them attributes.  If no names are given then display the values of
              variables.  The -p option will display the attributes and values of each name.  When  -p  is  used
              with  name  arguments, additional options, other than -f and -F, are ignored.  When -p is supplied
              without name arguments, it will display the attributes and values  of  all  variables  having  the
              attributes specified by the additional options.  If no other options are supplied with -p, declare
              will display the attributes and values of all shell variables.  The -f option  will  restrict  the
              display  to shell functions.  The -F option inhibits the display of function definitions; only the
              function name and attributes are printed.  If the extdebug shell option is  enabled  using  shopt,
              the  source  file  name  and line number where each name is defined are displayed as well.  The -F
              option implies -f.  The -g option forces variables to be created or modified at the global  scope,
              even  when  declare  is  executed  in a shell function.  It is ignored in all other cases.  The -I
              option causes local variables to inherit the attributes (except the nameref attribute)  and  value
              of  any  existing  variable  with  the  same name at a surrounding scope.  If there is no existing
              variable, the local variable is initially unset.  The following options can be  used  to  restrict
              output to variables with the specified attribute or to give variables attributes:
              -a     Each name is an indexed array variable (see Arrays above).
              -A     Each name is an associative array variable (see Arrays above).
              -f     Używa wyłącznie nazw funkcji.
              -i     The  variable  is  treated  as an integer; arithmetic evaluation (see ARITHMETIC EVALUATION
                     above) is performed when the variable is assigned a value.
              -l     Gdy  zmiennej  przypisano  wartość,  wszystkie  wielkie  litery  są  zamieniane  na   małe.
                     Przypisania za pomocą wielkich liter są wyłączone.
              -n     Nadaje   każdej   nazwie   atrybut   nazwa  referencyjna,  czyniąc  ją  nazwą  referencyjną
                     odnoszącą się do innej zmiennej.  Ta  inna  zmienna  jest  definiowana  w  wartości  nazwy.
                     Wszystkie  odniesienia  i  przypisania  i  modyfikacje  atrybutów  nazwy,  z wyjątkiem tych
                     używających lub zmieniających sam atrybut -n są wykonywane na zmiennej do której odnosi się
                     wartość nazwy. Atrybutu nazwa referencyjna nie można zastosować do zmiennych tablicowych.
              -r     Powoduje,  że  dane  nazwy  stają  się  tylko-do-odczytu  (readonly).  Nazwom tym nie można
                     przypisać wartości następnymi poleceniami przypisania.  Nie można też ich usunąć za  pomocą
                     unset.
              -t     Nadaje  każdej  nazwie  atrybut  trace.  Funkcje z tym atrybutem dziedziczą pułapki DEBUG i
                     RETURN z wywołującej je funkcji. Atrybut ten nie ma specjalnego znaczenia dla zmiennych.
              -u     Gdy  zmiennej  przypisano  wartość,  wszystkie  małe  litery  są  zamieniane  na   wielkie.
                     Przypisania za pomocą małych liter są wyłączone.
              -x     Zaznacza nazwę do wyeksportowania przez środowisko do kolejnych poleceń.

              Using  `+'  instead of `-' turns off the attribute instead, with the exceptions that +a and +A may
              not be used to destroy array variables and +r will not remove the readonly attribute.   When  used
              in  a function, declare and typeset make each name local, as with the local command, unless the -g
              option is supplied.  If a variable name is followed by =value, the value of the variable is set to
              value.   When  using  -a  or  -A  and  the  compound  assignment syntax to create array variables,
              additional attributes do not take effect until subsequent assignments.   The  return  value  is  0
              unless  an  invalid  option  is  encountered,  an  attempt is made to define a function using ``-f
              foo=bar'', an attempt is made to assign a value to a readonly variable,  an  attempt  is  made  to
              assign  a  value  to  an  array  variable without using the compound assignment syntax (see Arrays
              above), one of the names is not a valid shell variable name,  an  attempt  is  made  to  turn  off
              readonly  status for a readonly variable, an attempt is made to turn off array status for an array
              variable, or an attempt is made to display a non-existent function with -f.

       dirs [-clpv] [+n] [-n]
              Bez opcji wyświetla listę aktualnie zapamiętanych katalogów.  Domyślnie  wyświetlana  jest  ona  w
              pojedynczym  wierszu,  z  nazwami katalogów rozdzielonymi spacjami.  Katalogi dodawane są do listy
              poleceniem pushd polecenie popd usuwa pozycje z listy. Bieżący katalog  jest  zawsze  pierwszy  na
              stosie.
              -c     Czyści stos katalogów usuwając wszystkie jego pozycje.
              -l     Tworzy  listing  używając pełnych ścieżek; domyślnie format listingu posługuje się tyldą do
                     oznaczania katalogu domowego.
              -p     Wypisuje stos katalogów po jednej pozycji na wiersz.
              -v     Wypisuje stos katalogów po jednej pozycji na wiersz, poprzedzając każdą z nich jej  pozycją
                     (indeksem) w stosie.
              +n     Wyświetla  ntą  pozycję licząc od lewej na liście pokazywanej przez dirs przy wywołaniu bez
                     opcji; początkową jest zero.
              -n     Wyświetla ntą pozycję licząc od prawej na liście pokazywanej przez dirs przy wywołaniu  bez
                     opcji; początkową jest zero.

              Wartością  zwracaną  jest  0, chyba że podano nieprawidłową opcję lub n wskazuje poza koniec stosu
              katalogów.

       disown [-ar] [-h] [zadanie ... | pid ... ]
              Bez opcji, usuwa każde z podanych zadań z tablicy zadań aktywnych. Jeśli nie podano zadania i  nie
              użyto  ani  opcji  -a ani -r, to używane jest zadanie bieżące. Jeśli użyto opcji -h, każde zadanie
              nie jest usuwane z tablicy, ale jest jako takie zaznaczane, tak że do zadania  nie  jest  wysyłany
              sygnał  SIGHUP  jeśli  powłoka otrzymuje SIGHUP. Jeżeli podano zadanie, opcja -a oznacza usunięcie
              lub zaznaczenie wszystkich zadań; opcja -r bez argumentu zadania ogranicza akcję  do  działających
              zadań. Wartością zwracaną jest 0, chyba że zadanie nie określa poprawnego zadania.

       echo [-neE] [argument ...]
              Wyświetla  argumenty, rozdzielone spacjami, zakończone znakiem nowej linii. Kodem zakończenia jest
              zawsze 0, chyba że wystąpi błąd zapisu.  Jeżeli podano -n, to  nie  jest  wysyłany  kończący  znak
              nowej  linii.   Jeżeli  podano  opcję  -e,  włączana  jest  interpretacja  podanych  niżej  znaków
              specjalnych. Opcja -E wyłącza  interpretację  tych  znaków,  nawet  na  systemach,  gdzie  są  one
              domyślnie  interpretowane.  Do dynamicznego sprawdzania, czy echo interpretuje domyślnie te znaki,
              czy nie, służy opcja powłoki xpg_echo.  echo nie interpretuje  --  jako  oznaczenia  końca  opcji.
              echo interpretuje następujące sekwencje specjalne:
              \a     alarm (dzwonek)
              \b     backspace
              \c     pomiń kończący znak nowej linii
              \e
              \E     znak escape
              \f     znak wysuwu strony (form feed)
              \n     znak nowego wiersza (new line)
              \r     powrót karetki
              \t     tabulacja pozioma (horizontal tab)
              \v     tabulacja pionowa (vertical tab)
              \\     odwrotny ukośnik (backslash)
              \0nnn  ośmiobitowy znak, którego wartością jest ósemkowa liczba nnn (jedna do trzech cyfr)
              \xHH   ośmiobitowy  znak,  którego  wartością  jest  szesnastkowa liczba nnn (jedna lub dwie cyfry
                     szesnastkowe)
              \uHHHH znak Unicode (ISO/IEC  10646)  o  wartości  szesnastkowej  HHHH  (jedna  do  czterech  cyfr
                     szesnastkowych)
              \UHHHHHHHH
                     znak  Unicode  (ISO/IEC  10646)  o  wartości  szesnastkowej  HHHHHHHH  (jedna do ośmiu cyfr
                     szesnastkowych)

       enable [-a] [-dnps] [-f plik] [nazwa ...]
              Włącza i wyłącza wbudowane polecenia powłoki.  Wyłączenie poleceń wbudowanych umożliwia  wykonanie
              polecenia  dyskowego  mającego  tę  samą  nazwę,  co  wbudowane,  bez  podawania jego pełnej nazwy
              ścieżkowej, mimo iż powłoka normalnie  szuka  poleceń  wbudowanych  przed  poleceniami  dyskowymi.
              Jeżeli  posłużono się opcją -n, wyłączana jest każda z nazw; w przeciwnym razie nazwy są włączone.
              Na przykład, chcąc użyć pliku binarnego test znalezionego przez PATH zamiast wersji  wbudowanej  w
              powłokę, należy uruchomić ``enable -n test''.  The -f option means to load the new builtin command
              name from shared object filename, on systems that support dynamic  loading.   Bash  will  use  the
              value  of  the  BASH_LOADABLES_PATH  variable as a colon-separated list of directories in which to
              search for filename.  The default is system-dependent.   The  -d  option  will  delete  a  builtin
              previously  loaded  with  -f.   If no name arguments are given, or if the -p option is supplied, a
              list of shell builtins is printed.  With no other option  arguments,  the  list  consists  of  all
              enabled  shell  builtins.   If  -n  is  supplied,  only  disabled  builtins are printed.  If -a is
              supplied, the list printed includes all builtins, with an indication of whether  or  not  each  is
              enabled.   If  -s  is  supplied,  the  output  is restricted to the POSIX special builtins.  If no
              options are supplied and a name is not a shell builtin, enable will attempt to load  name  from  a
              shared  object  named  name, as if the command were ``enable -f name name .  The return value is 0
              unless a name is not a shell builtin or there is an error loading a  new  builtin  from  a  shared
              object.

       eval [argument ...]
              Argumenty  są czytane i łączone w pojedyncze polecenie.  Polecenie to jest następnie odczytywane i
              wykonywane przez powłokę, zaś jego kod zakończenia jest zwracany jako wartość eval.  Jeżeli nie na
              żadnych argumentów, lub wszystkie argumenty są puste, eval zwraca 0.

       exec [-cl] [-a nazwa] [polecenie [argumenty]]
              If  command is specified, it replaces the shell.  No new process is created.  The arguments become
              the arguments to command.  If the -l option is supplied, the shell places a dash at the  beginning
              of  the  zeroth  argument  passed  to command.  This is what login(1)  does.  The -c option causes
              command to be executed with an empty environment.  If -a is supplied, the shell passes name as the
              zeroth  argument  to  the  executed  command.   If  command  cannot be executed for some reason, a
              non-interactive shell exits, unless the execfail shell  option  is  enabled.   In  that  case,  it
              returns failure.  An interactive shell returns failure if the file cannot be executed.  A subshell
              exits unconditionally if exec fails.  If command is not specified, any redirections take effect in
              the current shell, and the return status is 0.  If there is a redirection error, the return status
              is 1.

       exit [n]
              Powoduje, że powłoka kończy pracę z kodem równym n. Jeśli pominięto n, kodem zakończenia jest  kod
              ostatniego wykonanego polecenia.  Przed końcem pracy powłoki wykonywane jest przechwycenie sygnału
              EXIT.

       export [-fn] [nazwa[=słowo]] ...
       export -p
              Podane nazwy zaznaczane są do automatycznego wyeksportowania do środowiska następnych wykonywanych
              poleceń.  Jeśli  podano  opcję -f, to nazwy odnoszą się do funkcji. Jeżeli nie podano żadnych nazw
              lub jeżeli podano opcję -p, to wypisywana jest lista nazw wszystkich eksportowanych w tej  powłoce
              zmiennych.  Opcja  -n powoduje usunięcie cechy eksportowania z podanych zmiennych. Jeśli po nazwie
              zmiennej występuje =słowo, to wartość zmiennej jest ustawiana na słowo. export zwraca  zerowy  kod
              zakończenia, chyba że napotkano nieprawidłową opcję, jedna z nazw nie jest poprawną nazwą zmiennej
              powłoki lub podano -f z nazwą, która nie jest funkcją.

       fc [-e nazwa_e] [-lnr] [pierwsze] [ostatnie]
       fc -s [wzorzec=zastąpienie] [polecenie]
              The first form selects a range of commands from first to last from the history list  and  displays
              or  edits  and  re-executes them.  First and last may be specified as a string (to locate the last
              command beginning with that string) or as a number (an  index  into  the  history  list,  where  a
              negative  number  is used as an offset from the current command number).  When listing, a first or
              last of 0 is equivalent to -1 and -0  is  equivalent  to  the  current  command  (usually  the  fc
              command);  otherwise 0 is equivalent to -1 and -0 is invalid.  If last is not specified, it is set
              to the current command for listing (so that ``fc -l -10'' wypisuje  ostatnich  10  poleceń)  i  na
              pierwsze  w  pozostałych  przypadkach.   Jeżeli  nie  określono  pierwszego polecenia, to jest ono
              ustawiane na poprzednie polecenie w przypadku edycji a na -16 przy listowaniu.

              Opcja -n wstrzymuje wyświetlanie numerów poleceń podczas listowania.  Opcja -r  odwraca  kolejność
              poleceń.   Jeżeli podano opcję -l, to polecenia listowane są na standardowym wyjściu. W przeciwnym
              razie dla pliku zawierającego te polecenia wywoływany jest edytor podany  przez  nazwa_e.   Jeżeli
              nie  podano  nazwa_e,  używana  jest  wartość FCEDIT, a wartość EDITOR jeśli nie ustawiono FCEDIT.
              Jeżeli nie ustawiono żadnej z nich, używany jest vi  Po  zakończeniu  edycji,  wysyłane  edytowane
              polecenia są wyświetlane przez echo i wykonywane.

              W  drugiej postaci, polecenie jest ponownie wykonywane po każdej wymianie wystąpienia wzorca przez
              zastąpienie. Polecenie jest interpretowane podobnie jak pierwsze powyżej.  Przydatnym  aliasem  do
              wykorzystania  z  tą  formą  jest  ``r="fc  -s"'',  tak,  że napisanie ``r cc'' uruchamia ostatnie
              polecenie rozpoczynające się od ``cc'' a napisanie ``r'' ponownie wykonuje ostatnie polecenie.

              Jeżeli  użyta  została  pierwsza  postać,  to  wartością  zwracaną  jest  0,  chyba  że  napotkano
              nieprawidłową  opcję  lub  pierwszy albo ostatni określają wiersze historii spoza zakresu.  Jeżeli
              podano opcję -e, wartością zwracaną jest wartość ostatniego wykonanego polecenia lub niepowodzenie
              jeśli  pojawił  się  błąd  tymczasowego  pliku  poleceń.   Jeżeli  użyta  została druga postać, to
              zwracanym kodem jest kod ponownie wykonanego polecenia, chyba że polecenie nie określa  poprawnego
              wiersza poleceń -- wówczas fc zwraca porażkę.

       fg [zadanie]
              Wznawia  zadanie  na  pierwszym  planie  i czyni je zadaniem bieżącym.  Jeżeli nie podano zadania,
              używane jest bieżące zadanie  w  pojęciu  powłoki.   Wartością  zwracaną  jest  wartość  polecenia
              umieszczonego  na  pierwszym  planie,  lub  porażka jeżeli fb uruchomiono przy wyłączonej kontroli
              zadań, lub uruchomiono je przy włączonej kontroli zadań,  ale  zadanie  nie  określa  prawidłowego
              zadania lub zadanie określa zadanie, które zostało uruchomione bez kontroli zadań.

       getopts optstring name [arg ...]
              getopts  używane  jest  przez  procedury powłoki do analizy parametrów pozycyjnych.  Łańcuch opcji
              zawiera znaki opcji, jakie mają być rozpoznawane; jeżeli po znaku występuje dwukropek, to oczekuje
              się,  że  opcja  będzie  posiadać  argument, który powinien być od niej oddzielony białym znakiem.
              Jako znaki opcji nie mogą wystąpić dwukropek i znak  zapytania.   Przy  każdym  wywołaniu  getopts
              umieszcza  następną  opcję  w  zmiennej  powłoki nazwa, inicjując nazwę jeśli nie istniała. Indeks
              następnego argumentu do przetwarzania umieszczany jest w zmiennej OPTIND.  OPTIND inicjowany  jest
              na  1 za każdym razem, gdy wywoływana jest powłoka lub skrypt powłoki. Gdy opcja wymaga argumentu,
              getopts umieszcza go w zmiennej OPTARG.  Powłoka nie resetuje OPTIND automatycznie;  musi  być  on
              resetowany  ręcznie  pomiędzy  wielokrotnymi odwołaniami do getopts w tym samym wywołaniu powłoki,
              jeśli używany ma być nowy zestaw parametrów.

              Po napotkaniu końca opcji, getopts  kończy  pracę  zwracając  wartość  większą  od  zera.   OPTIND
              ustawiane jest na indeks pierwszego argumentu nie będącego opcją, zaś nazwa ustawiana jest na ?.

              getopts  normally  parses  the  positional  parameters,  but if more arguments are supplied as arg
              values, getopts parses those instead.

              getopts może zgłaszać  błędy  na  dwa  sposoby.  Jeżeli  pierwszym  znakiem  łańcucha  opcji  jest
              dwukropek,  to  stosowane  jest  ciche  (silent)  zgłaszanie błędów. Przy zwykłej pracy komunikaty
              diagnostyczne wypisywane są przy  napotkaniu  nieprawidłowych  opcji  lub  brakujących  argumentów
              opcji.   Jeżeli  zmienna OPTERR ustawiona jest na 0, nie będą wyświetlane żadne komunikaty błędów,
              nawet jeśli pierwszym znakiem łańcucha opcji nie jest dwukropek.

              Przy napotkaniu nieprawidłowej opcji getopts umieszcza ? w nazwie i, jeśli nie  pracuje  w  trybie
              cichym,  wypisuje  komunikat  błędu  i  kasuje OPTARG.  Jeżeli getopts pracuje w trybie cichym, to
              znaleziony  znak  opcji  umieszczany  jest  w  OPTARG  i  nie  jest  wypisywany  żaden   komunikat
              diagnostyczny.

              Jeśli  nie  znaleziono  wymaganego  argumentu,  a  getopts  nie  pracuje  w trybie cichym, w nazwa
              umieszczany jest znak zapytania (?), kasowane jest OPTARG  i  wyświetlany  jest  komunikat  błędu.
              Jeżeli  getopts  pracuje  w  trybie  cichym,  to w nazwie umieszczany jest dwukropek (:), a OPTARG
              ustawiane jest na znaleziony znak opcji.

              getopts zwraca prawdę, jeśli znaleziono określoną lub nie określoną opcję.   Zwraca  fałsz  jeżeli
              napotkano koniec opcji lub pojawił się błąd.

       hash [-lr] [-p plik] [-dt] [nazwa]
              Dla  każdej  nazwy  określana  i  zapamiętywana  jest  pełna nazwa plikowa polecenia wyszukanego w
              katalogach $PATH. Jeżeli podano opcję -p, nie jest wykonywane przeszukanie ścieżki, a plik używane
              jest  jako  pełna  nazwa  pliku  polecenia.   Opcja  -r  powoduje,  że  powłoka zapomina wszystkie
              zapamiętane wcześniej miejsca. Opcja  -d  powoduje,  że  powłoka  zapomina  wszystkie  zapamiętane
              wcześniej miejsca dla każdej nazwy. Jeśli podano opcję -t, to wypisywana jest odpowiadająca nazwie
              pełna nazwa pliku.  Jeżeli przy więcej niż jednym argumencie  nazwy  podano  -t,  to  przed  każdą
              przechowywaną  pełną  nazwą  wypisywana  jest  nazwa.   Opcja  -l  powoduje  wyświetlanie wyniku w
              formacie, który może  zostać  ponownie  wykorzystany  jako  wejście.  Jeżeli  nie  podano  żadnych
              argumentów,  to  wypisywana  jest  informacja  o  zapamiętanych poleceniach.  Kodem zwracanym jest
              prawda, chyba że nie odnaleziono nazwy lub podano nieprawidłową opcję.

       help [-dms] [wzorzec]
              Wyświetla pomocne informacje o poleceniach  wbudowanych.  Jeżeli  podano  wzorzec,  to  help  daje
              szczegółową pomoc dotyczącą wszystkich poleceń pasujących do wzorca; w przeciwnym razie wypisywana
              jest pomoc dla wszystkich poleceń wbudowanych i struktur sterujących powłoki.
              -d     Wyświetla krótki opis dla każdego wzorca
              -m     Wyświetla opis dla każdego wzorca w formacie podobnym do strony man
              -s     Wyświetla jedynie krótkie podsumowanie użycia każdego wzorca

              Kodem zakończenia jest 0, chyba nie nie dopasowano żadnego polecenia do wzorca.

       history [n]
       history -c
       history -d przesunięcie
       history -d start-end
       history -anrw [plik]
       history -p arg [arg ...]
       history -s arg [arg ...]
              Bez żadnych opcji, wyświetla listę historii poleceń z  numerami  wierszy.   Wiersze  ukazane  z  *
              zostały  zmienione.  Argument  n  pokazuje  jedynie  ostatnich  n wierszy. Jeśli ustawiono zmienną
              powłoki HISTTIMEFORMAT i nie jest ona pusta, to do wyświetlania pieczątek czasowych  związanych  z
              każdym  wyświetlanym  wpisem  historii  używany  jest  format  łańcucha  do  strftime(3). Pomiędzy
              formatowaną pieczątką czasową a wierszem historii nie jest wstawiany odstęp. Jeżeli  podano  plik,
              to używany jest on jako nazwa pliku historii; jeśli nie, to używana jest wartość HISTFILE.  Opcje,
              jeżeli je podano, mają następujące znaczenie:
              -c     Czyści listę historii usuwając wszystkie jej pozycje.
              -d przesunięcie
                     Delete the history entry at position offset.  If offset is negative, it is  interpreted  as
                     relative to one greater than the last history position, so negative indices count back from
                     the end of the history, and an index of -1 refers to the current history -d command.
              -d start-end
                     Delete the range of history entries between positions start and end,  inclusive.   Positive
                     and negative values for start and end are interpreted as described above.
              -a     Dodaje  "nowe"  wiersze  do  pliku historii. Są to wiersze historii wprowadzone od początku
                     bieżącej sesji bash, lecz nie dodane jeszcze do pliku historii.
              -n     Wczytuje do bieżącej listy wiersze jeszcze nie przeczytane z pliku historii. Są to  wiersze
                     dołączone do pliku historii od chwili rozpoczęcia bieżącej sesji pracy bash.
              -r     Czyta zawartość pliku historii i dodaje ją do bieżącej listy historii.
              -w     Zapisuje bieżącą listę historii do pliku historii, nadpisując jego zawartość.
              -p     Na  zadanych  argumentach  wykonuje podstawianie historii (history substitution). Wyświetla
                     wyniki na standardowym wyjściu.  Nie zachowuje wyników na liście.  Każdy z argumentów  musi
                     być cytowany, by wyłączyć normalną interpretację historii.
              -s     Zachowuje argumenty na liście historii jako pojedynczą pozycję. Przed dodaniem argumentów z
                     listy usuwane jest ostatnie polecenie.

              If the HISTTIMEFORMAT variable is set, the time stamp information  associated  with  each  history
              entry is written to the history file, marked with the history comment character.  When the history
              file is read, lines beginning with the history comment character followed immediately by  a  digit
              are  interpreted  as  timestamps for the following history entry.  The return value is 0 unless an
              invalid option is encountered, an error occurs while reading  or  writing  the  history  file,  an
              invalid  offset or range is supplied as an argument to -d, or the history expansion supplied as an
              argument to -p fails.

       jobs [-lnprs] [ zadanie ... ]
       jobs -x polecenie [ argumenty ... ]
              Pierwsza postać podaje aktywne zadania. Opcje mają następujące znaczenie:
              -l     Oprócz zwykłej informacji podaje identyfikatory procesów.
              -n     Wyświetla wyłącznie informację o zadaniach, które zmieniły status od chwili, gdy użytkownik
                     był ostatnio powiadamiany o ich statusie.
              -p     Listuje tylko ID procesu lidera grupy procesów zadania.
              -r     Wyświetla jedynie działające zadania.
              -s     Wyświetla jedynie zatrzymane zadania.

              Jeżeli podano zadanie, wyniki ograniczane są do informacji o tym zadaniu.  Kodem zwracanym jest 0,
              chyba że napotkano nieprawidłową opcję lub podano nieprawidłowe zadanie.

              Jeżeli podano opcję -x, to jobs zastępuje wszelkie zadania znalezione w poleceniu lub  argumentach
              odpowiednim  ID  grupy  procesów,  wykonuje  polecenie przesyłając mu argumenty, i zwraca jego kod
              zakończenia.

       kill [-s sigspec | -n signum | -sigspec] [pid | jobspec] ...
       kill -l|-L [sigspec | exit_status]
              Wysyła sygnały określony przez sigspec lub signum do procesu określonego przez  pid  lub  jobspec.
              sigspec  jest  albo  nazwą  sygnału,  jak  np.   SIGKILL  (z lub bez przedrostka SIG) albo numerem
              sygnału; signum jest numerem sygnału. Jeśli nie podano sigspec, to przyjmuje się  SIGTERM.   Opcja
              -l  listuje  nazwy  sygnałów.   Jeżeli  przy  podanym -l użyto jakichś argumentów, to listowane są
              sygnały odpowiadające tym argumentom, a kodem zwracanym jest 0.   Argument  exit_status  opcji  -l
              jest  liczbą określającą numer sygnału lub kod zakończenia procesu przerwanego przez sygnał. Opcja
              -L jest równoważna -l.  kill zwraca prawdę, jeśli przynajmniej jeden z sygnałów  został  pomyślnie
              przesłany, lub fałsz, jeśli pojawił się błąd lub napotkano niepoprawną opcję.

       let arg [arg ...]
              Each  arg  is  an arithmetic expression to be evaluated (see ARITHMETIC EVALUATION above).  If the
              last arg evaluates to 0, let returns 1; 0 is returned otherwise.

       local [opcja] [nazwa[=wartość] ... | - ]
              For each argument, a local variable named name is created, and assigned value.  The option can  be
              any  of  the  options  accepted  by  declare.  When local is used within a function, it causes the
              variable name to have a visible scope restricted to that function and its children.  If name is -,
              the  set  of  shell options is made local to the function in which local is invoked: shell options
              changed using the set builtin inside the function are restored to their original values  when  the
              function returns.  The restore is effected as if a series of set commands were executed to restore
              the values that were in place before the function.  With no operands, local writes a list of local
              variables  to  the  standard output.  It is an error to use local when not within a function.  The
              return status is 0 unless local is used outside a function, an invalid name is supplied,  or  name
              is a readonly variable.

       logout Kończy pracę powłoki zgłoszeniowej.

       mapfile [-d sep] [-n liczba] [-O indeks] [-s liczba] [-t] [-u fd] [-C wywoł-zwr] [-c wielkość] [tablica]
       readarray  [-d  sep]  [-n  liczba]  [-O  indeks]  [-s  liczba]  [-t] [-u fd] [-C wywoł-zwr] [-c wielkość]
       [tablica]
              Odczytuje wiersze ze standardowego wejścia do indeksowanej zmiennej tablicowej tablica lub,  jeśli
              podano  opcję  -u,  z  deskryptora pliku fd. Domyślną tablicą jest zmienna MAPFILE Opcje, jeśli je
              podano, mają następujące znaczenie:
              -d     The first character of delim is used to terminate each input line, rather than newline.  If
                     delim is the empty string, mapfile will terminate a line when it reads a NUL character.
              -n     Kopiuje najwyżej liczbę wierszy. Gdy liczba wynosi 0, kopiowane są wszystkie wiersze.
              -O     Rozpoczyna przypisywanie do tablicy od indeksu indeks. Domyślnym jest 0.
              -s     Pomija pierwsze liczba wierszy.
              -t     Usuwa końcowy sep (domyślnie znak nowego wiersza) z każdego odczytanego wiersza.
              -u     Odczytuje wiersze z deskryptora pliku fd zamiast ze standardowego wejścia.
              -C     Oblicza wywoł-zwr po każdym odczytaniu liczby wielkość wierszy. Opcja -c określa wielkość.
              -c     Określa liczbę wierszy odczytanych pomiędzy każdym odwołaniem do wywoł-zwr.

              Jeśli  podano  -C  bez  -c,  to domyślną wielkością jest 5000. Gdy wykonywane jest wywoł-zwr, jako
              dodatkowe argumenty przekazywane są  mu  indeks  następnego  elementu  tablicy  do  przypisania  i
              wiersza,  który ma być przypisy do tego elementu. Wywoł-zwr jest wykonywane po odczytaniu wiersza,
              ale przed przypisaniem elementu tablicy.

              Jeśli nie podano indeksu, mapfile wyczyści tablicę przed przypisaniem do niej wartości.

              Polecenie mapfile zwraca sukces, chyba że podano nieprawidłową opcję lub argument  opcji,  tablica
              jest nieprawidłowa, nie da się do niej przypisać wartości lub nie jest tablicą indeksowaną.

       popd [-n] [+n] [-n]
              Removes  entries from the directory stack.  The elements are numbered from 0 starting at the first
              directory listed by dirs.  With no arguments, popd removes the top directory from the  stack,  and
              changes to the new top directory.  Arguments, if supplied, have the following meanings:
              -n     Nie  wykonuje zwykłej zmiany katalogu podczas usuwania katalogów ze stosu, tak że zmieniany
                     jest tylko stos.
              +n     Removes the nth entry counting from the left of the list shown by dirs, starting with zero,
                     from the stack.  For example: ``popd +0'' usuwa pierwszy katalog, a ``popd +1'' drugi.
              -n     Usuwa  ntą  pozycję, licząc od prawej, listy pokazywanej przez dirs, zaczynając od zera. Na
                     przykład ``popd -0'' usuwa ostatni katalog, a ``popd -1'' przedostatni.

              If the top element of the directory stack is modified, and the -n option was  not  supplied,  popd
              uses  the  cd  builtin  to change to the directory at the top of the stack.  If the cd fails, popd
              returns a non-zero value.

              Otherwise, popd returns false if an invalid option is encountered, the directory stack  is  empty,
              or a non-existent directory stack entry is specified.

              If  the  popd  command  is  successful, bash runs dirs to show the final contents of the directory
              stack, and the return status is 0.

       printf [-v zmienna] format [argumenty]
              Zapisuje sformatowane argumenty na standardowe wyjście przy  pomocy  zadanego  formatu.  Opcja  -v
              przypisuje wynik do zmiennej zmienna zamiast wyświetlać je na standardowe wyjściowe.

              format  jest  łańcuchem  znakowym  zawierającym  trzy  rodzaje obiektów: zwykłe znaki, które są po
              prostu kopiowane na standardowe wyjście, sekwencje specjalne, które są konwertowane i kopiowane na
              standardowe  wyjście,  i  specyfikacje  formatu,  z  których  każda  powoduje wypisanie następnego
              kolejnego argumentu.  Oprócz standardowych formatów printf(1), interpretuje on również następujące
              rozszerzenia:
              %b     powoduje,  że  printf interpretuje sekwencje ucieczki z ukośnikiem w danym argumencie w ten
                     sam sposób co echo -e.
              %q     powoduje, że  printf  wysyła  odpowiedni  argument  w  formacie,  jaki  może  być  ponownie
                     wykorzystany jako wejście powłoki.
              %Q     like %q, but applies any supplied precision to the argument before quoting it.
              %(format-daty)T
                     powoduje,  że  printf  wyświetla  łańcuch daty/czasu jako rezultat użycia formatu-daty jako
                     łańcucha formatu do strftime(3). Powiązany argument  jest  liczba  całkowitą  odpowiadającą
                     liczbie sekund od początku epoki [Uniksa]. Można użyć dwóch specjalnych wartości argumentu:
                     -1 reprezentuje bieżący czas, a -2 odpowiada czasowi wywołania powłoki. Jeśli nie poda  się
                     argumentu,  konwersja  przebiega  tak,  jak  gdyby  podano -1. Jest to wyjątek w zwyczajnym
                     zachowaniu printf.

              The %b, %q, and %T directives all use the field width and  precision  arguments  from  the  format
              specification and write that many bytes from (or use that wide a field for) the expanded argument,
              which usually contains more characters than the original.

              Argumenty do specyfikacji formatu niebędących łańcuchami są traktowane jako stałe C,  z  wyjątkiem
              początkowego  znaku  plus  lub  minus,  który jest dozwolony oraz przypadku gdy pierwszy znak jest
              pojedynczym  lub  podwójnym  apostrofem,  gdy  wartością  jest  wartość  ASCII  następującego   po
              cudzysłowie znaku.

              W  razie  potrzeby  format  wykorzystywany  jest ponownie, aż do obsłużenia wszystkich argumentów.
              Jeżeli format wymaga większej ilości argumentów niż  podano,  to  dodatkowe  specyfikacje  formatu
              zachowują  się  tak,  jakby dostarczono im odpowiednio wartość zerową lub łańcuch pusty.  Zwracana
              jest wartość zero w przypadku powodzenia, niezerowa przy porażce.

       pushd [-n] [+n] [-n]
       pushd [-n] [katalog]
              Adds a directory to the top of the directory stack, or rotates the stack, making the  new  top  of
              the  stack the current working directory.  With no arguments, pushd exchanges the top two elements
              of the directory stack.  Arguments, if supplied, have the following meanings:
              -n     Nie wykonuje zwykłej zmiany katalogu podczas obracania lub dodawania  katalogów  do  stosu,
                     tak że zmieniany jest tylko stos.
              +n     Obraca  stos,  tak że nty katalog (licząc od lewej listy pokazywanej przez dirs, poczynając
                     od zera)  staje się wierzchołkiem.
              -n     Obraca stos, tak że nty katalog (licząc od prawej listy pokazywanej przez dirs,  poczynając
                     od zera)  staje się wierzchołkiem.
              katalog
                     Adds dir to the directory stack at the top

              After the stack has been modified, if the -n option was not supplied, pushd uses the cd builtin to
              change to the directory at the top of the stack.  If the cd fails, pushd returns a non-zero value.

              Otherwise, if no arguments are supplied, pushd returns 0 unless  the  directory  stack  is  empty.
              When  rotating  the  directory  stack,  pushd  returns  0 unless the directory stack is empty or a
              non-existent directory stack element is specified.

              If the pushd command is successful, bash runs dirs to show the final  contents  of  the  directory
              stack.

       pwd [-LP]
              Wypisuje bezwzględną nazwę pliku bieżącego katalogu roboczego.  Pokazana nazwa nie zawiera żadnych
              dowiązań symbolicznych jeśli podano opcję -P albo włączona  jest  opcja  -o  physical  wbudowanego
              polecenia  set.   Jeśli  użyto  opcji  -L,  wypisana  nazwa  ścieżkowa  może  zawierać  dowiązania
              symboliczne.  Zwracany kod wynosi 0, chyba że podczas odczytu nazwy bieżącego katalogu pojawi  się
              błąd lub podano nieprawidłową opcję.

       read  [-ers]  [-a  anazwa] [-d znak-odst] [-i tekst] [-n nznaki] [-N nznaki] [-p zachęta] [-t czas-oczek]
       [-u fd] [nazwa ...]
              One line is read from the standard input, or from the file descriptor fd supplied as  an  argument
              to  the -u option, split into words as described above under Word Splitting, and the first word is
              assigned to the first name, the second word to the second name, and so  on.   If  there  are  more
              words  than  names,  the remaining words and their intervening delimiters are assigned to the last
              name.  If there are fewer words read from the input stream than names,  the  remaining  names  are
              assigned empty values.  The characters in IFS are used to split the line into words using the same
              rules the shell uses  for  expansion  (described  above  under  Word  Splitting).   The  backslash
              character  (\)  may be used to remove any special meaning for the next character read and for line
              continuation.  Options, if supplied, have the following meanings:
              -a anazwa
                     Słowa są przypisywane do kolejnych indeksów zmiennej tablicowej anazwa,  poczynając  od  0.
                     anazwa  jest  kasowana  przed  przypisaniem  nowych  wartości.   Inne  argumenty  nazwa  są
                     ignorowane.
              -d sep The first character of delim is used to terminate the input line, rather than newline.   If
                     delim is the empty string, read will terminate a line when it reads a NUL character.
              -e     If  the  standard input is coming from a terminal, readline (see READLINE above) is used to
                     obtain the line.  Readline uses the current (or default, if line editing was not previously
                     active) editing settings, but uses readline's default filename completion.
              -i tekst
                     Gdy  do  odczytu  wiersza jest używane readline, tekst jest umieszczany w buforze edycyjnym
                     przed rozpoczęciem edycji.
              -n nznaki
                     read powraca po przeczytaniu nznaki znaków, zamiast czekać  na  cały  wiersz  wejścia,  ale
                     przestrzega znaku odstępu jeśli odczytano mniej niż nznaki znaków przed odstępem.
              -N nznaki
                     Polecenie  read  powraca  pod przeczytaniu dokładnie nznaków, zamiast czekać na cały wiersz
                     wejścia, chyba że wystąpił koniec wiersza lub czas oczekiwania read  minął.  Znaki  odstępu
                     napotkane  w  wejściu  nie  są  traktowane  w sposób specjalny i nie powodują powrotu read,
                     dopóki nie zostanie przeczytanych  nznaków.  Wynik  nie  jest  dzielony  na  znaki  w  IFS;
                     założenie  jest  takie,  że  zmienna  jest  przypisywana  dokładnie  odczytanym  znakom  (z
                     wyłączeniem ukośnika; zob. opcja -r poniżej).
              -p zachęta
                     Wyświetla zachętę (prompt) na standardowym  wyjściu  błędów,  bez  kończącego  znaku  nowej
                     linii,  przed próbą odczytu wejścia.  Zachęta wyświetlana jest tylko jeśli wejście pochodzi
                     z terminala.
              -r     Backslash does not act as an escape character.  The backslash is considered to be  part  of
                     the  line.   In  particular,  a  backslash-newline  pair  may  not  then  be used as a line
                     continuation.
              -s     Tryb cichy. Jeżeli wejście pochodzi z terminala, to znaki nie są powtarzane (bez echa).
              -t timeout
                     Cause read to time out and return failure if a complete  line  of  input  (or  a  specified
                     number of characters)  is not read within timeout seconds.  timeout may be a decimal number
                     with a fractional portion following the decimal point.  This option is  only  effective  if
                     read  is  reading input from a terminal, pipe, or other special file; it has no effect when
                     reading from regular files.  If read times out, read saves any partial input read into  the
                     specified variable name.  If timeout is 0, read returns immediately, without trying to read
                     any data.  The exit status is 0 if input is available on the specified file descriptor,  or
                     the  read  will return EOF, non-zero otherwise.  The exit status is greater than 128 if the
                     timeout is exceeded.
              -u fd  Czyta wejście z deskryptora pliku fd.

              If no names are supplied, the line read, without the ending delimiter but otherwise unmodified, is
              assigned  to the variable REPLY.  The exit status is zero, unless end-of-file is encountered, read
              times out (in which case the status is greater than 128), a variable  assignment  error  (such  as
              assigning  to  a  readonly  variable)  occurs,  or  an  invalid file descriptor is supplied as the
              argument to -u.

       readonly [-aAf] [-p] [nazwa[=słowo] ...]
              Podane nazwy oznaczane są jako readonly; wartości tych nazw nie mogą być  zmieniane  następującymi
              później  przypisaniami.   Jeśli  podano  opcję  -f, oznaczane są funkcje o nazwach odpowiadających
              nazwom.  Opcja -a ogranicza zmienne do tablic indeksowanych, a -A do tablic  asocjacyjnych.  Jeśli
              podano  obie  opcje,  pierwszeństwo ma opcja -A. Jeśli nie podano argumentów nazw lub jeśli podano
              opcję -p, wypisywane jest zestawienie wszystkich nazw  o  atrybucie  readonly.   Inne  opcje  mogą
              zostać  użyte do ograniczenia wyniku do podzbioru nazw readonly. Opcja -p powoduje, że wyniki będą
              wyświetlane w formacie, który może  być  ponownie  wykorzystany  jako  wejście.  Jeśli  po  nazwie
              zmiennej występuje =słowo, to wartość zmiennej jest ustawiana na słowo. Zwracany jest kod równy 0,
              chyba że napotkano nieprawidłową opcję, jedna z nazw nie jest poprawną nazwą zmiennej powłoki  lub
              podano -f z nazwą, która nie jest funkcją.

       return [n]
              Causes  a  function  to stop executing and return the value specified by n to its caller.  If n is
              omitted, the return status is that of the last command executed in the function body.   If  return
              is  executed  by a trap handler, the last command used to determine the status is the last command
              executed before the trap handler.  If return is executed during a DEBUG  trap,  the  last  command
              used  to  determine  the status is the last command executed by the trap handler before return was
              invoked.  If return is used outside a function, but during execution of a script by the . (source)
              command,  it causes the shell to stop executing that script and return either n or the exit status
              of the last command executed within the script as  the  exit  status  of  the  script.   If  n  is
              supplied,  the  return  value  is  its least significant 8 bits.  The return status is non-zero if
              return is supplied a non-numeric argument, or is used outside a function and not during  execution
              of  a  script  by  .  or  source.   Any command associated with the RETURN trap is executed before
              execution resumes after the function or script.

       set [-abefhkmnptuvxBCEHPT] [-o option-name] [--] [-] [arg ...]
       set [+abefhkmnptuvxBCEHPT] [+o option-name] [--] [-] [arg ...]
              Without options, display the name and value of each shell variable in a format that can be  reused
              as  input  for  setting  or  resetting the currently-set variables.  Read-only variables cannot be
              reset.  In posix mode, only shell variables are listed.  The output is  sorted  according  to  the
              current  locale.   When  options are specified, they set or unset shell attributes.  Any arguments
              remaining after option processing are treated as values for  the  positional  parameters  and  are
              assigned, in order, to $1, $2, ... $n.  Options, if specified, have the following meanings:
              -a      Każdej  utworzonej  lub zmodyfikowanej zmiennej lub funkcji nadawany jest atrybut eksportu
                      oraz oznaczane są one jako do wyeksportowania ich do środowiska kolejnych poleceń.
              -b      Natychmiast podaje status zakończonych  zadań  drugoplanowych,  zamiast  czynić  to  przed
                      następną podstawową zachętą. Działa tylko jeśli włączona jest kontrola zadań.
              -e      Exit  immediately if a pipeline (which may consist of a single simple command), a list, or
                      a compound command (see SHELL GRAMMAR above), exits with a  non-zero  status.   The  shell
                      does  not exit if the command that fails is part of the command list immediately following
                      a while or until keyword, part of the test following the if or elif reserved  words,  part
                      of  any  command  executed in a && or || list except the command following the final && or
                      ||, any command in a pipeline but the last, or if the  command's  return  value  is  being
                      inverted  with  !.   If a compound command other than a subshell returns a non-zero status
                      because a command failed while -e was being ignored, the shell does not exit.  A  trap  on
                      ERR,  if  set,  is  executed  before  the  shell  exits.  This option applies to the shell
                      environment and each subshell environment separately (see  COMMAND  EXECUTION  ENVIRONMENT
                      above), and may cause subshells to exit before executing all the commands in the subshell.

                      Jeśli polecenie złożone lub funkcja powłoki jest wykonywana w kontekście, w którym -e jest
                      ignorowane, to żadne z poleceń wykonywanych w poleceniu złożonym  lub  ciele  funkcji  nie
                      zostanie  dotknięte  ustawieniem -e, nawet jeśli -e jest ustawione, a polecenie zwróci kod
                      błędu. Jeśli polecenie złożone lub funkcja powłoki  ustawi  -e  w  trakcie  wykonywania  w
                      kontekście,  w którym -e jest ignorowane, to ustawienie nie odniesie żadnego skutku dopóki
                      polecenie złożone lub polecenie zawierające wywołanie funkcji nie zakończy się.
              -f      Wyłącza rozwijanie nazw plików.
              -h      Zapamiętuje położenie poleceń przy wyszukiwania ich do wykonania.  Domyślnie włączone.
              -k      Wszystkie  argumenty  występujące  w  postaci  instrukcji  przypisania  umieszczane  są  w
                      środowisku polecenia, nie zaś tylko te, które poprzedzają nazwę polecenia.
              -m      Monitor  mode.   Job  control  is  enabled.   This option is on by default for interactive
                      shells on systems that support it (see  JOB  CONTROL  above).   All  processes  run  in  a
                      separate  process  group.   When  a  background  job  completes,  the  shell prints a line
                      containing its exit status.
              -n      Odczytuje polecenia, ale nie ich nie wykonuje. Może być wykorzystane do sprawdzenia błędów
                      składni w skrypcie powłoki. Ignorowane przez powłoki interaktywne.
              -o nazwa-opcji
                      Nazwą-opcji może być jedna z poniższych:
                      allexport
                              To samo, co -a.
                      braceexpand
                              To samo, co -B.
                      emacs   Użyj  interfejsu  edycji wiersza poleceń w stylu emacsa. Włączone domyślnie, jeśli
                              powłoka jest interaktywna, chyba  że  została  uruchomiona  z  opcją  --noediting.
                              Wpływa to również na interfejs edycyjny używany przez read -e.
                      errexit To samo, co -e.
                      errtrace
                              To samo, co -E.
                      functrace
                              To samo, co -T.
                      hashall To samo, co -h.
                      histexpand
                              To samo, co -H.
                      history Enable  command  history,  as described above under HISTORY.  This option is on by
                              default in interactive shells.
                      ignoreeof
                              Efekt jest taki, jakby zostało wykonane  polecenie  powłoki  ``IGNOREEOF=10''  had
                              been executed (see Shell Variables above).
                      keyword To samo, co -k.
                      monitor To samo, co -m.
                      noclobber
                              To samo, co -C.
                      noexec  To samo, co -n.
                      noglob  To samo, co -f.
                      nolog   Obecnie ignorowane.
                      notify  To samo, co -b.
                      nounset To samo, co -u.
                      onecmd  To samo, co -t.
                      physical
                              To samo, co -P.
                      pipefail
                              Gdy  ustawione,  zwracana  wartość  potoku  jest  wartością ostatniego (po prawej)
                              polecenia, które zakończyło  się  z  kodem  niezerowym  lub  zero,  gdy  wszystkie
                              polecenia w potoku zakończyły się sukcesem. Opcja jest domyślnie wyłączona.
                      posix   Change  the  behavior  of  bash where the default operation differs from the POSIX
                              standard to match the standard (posix mode).  See SEE ALSO below for  a  reference
                              to a document that details how posix mode affects bash's behavior.
                      privileged
                              To samo, co -p.
                      verbose To samo, co -v.
                      vi      Używa interfejsu edycji wiersza poleceń w stylu vi. Wpływa to również na interfejs
                              edycyjny używany przez read -e.
                      xtrace  To samo, co -x.
                      Jeżeli podano -o bez nazwy-opcji, to  wypisywane  są  wartości  bieżących  opcji.   Jeżeli
                      podano  +o  bez  nazwy-opcji,  na  standardowym wyjściu wyświetlana jest seria poleceń set
                      potrzebnych do odtworzenia aktualnych ustawień opcji.
              -p      Włącza tryb uprzywilejowany (privileged). W tym trybie  pliki  $ENV  i  $BASH_ENV  nie  są
                      przetwarzane,  funkcje  powłoki  nie  są  dziedziczone ze środowiska, a zmienne SHELLOPTS,
                      BASHOPTS, CDPATH i GLOBIGNORE, jeśli występują w środowisku, są ignorowane.  Jeśli powłoka
                      została  uruchomiona  z efektywnym id użytkownika (grupy) różnym od id rzeczywistego a nie
                      podano opcji -p, to podejmowane są opisane wyżej akcje a  efektywny  id  użytkownika  jest
                      ustawiany  na  identyfikator  rzeczywisty.  Jeżeli  przy  uruchamianiu podano opcję -p, to
                      efektywny identyfikator użytkownika nie jest resetowany.  Wyłączenie tej  opcji  powoduje,
                      że  identyfikatory  efektywne  użytkownika  i  grupy  zostaną  ustawione na identyfikatory
                      rzeczywiste.
              -r      Enable restricted shell mode.  This option cannot be unset once it has been set.
              -t      Kończy pracę po przeczytaniu i wykonaniu jednego polecenia.
              -u      Treat unset variables and parameters other than the special parameters  "@"  and  "*",  or
                      array  variables  subscripted  with  "@"  or  "*",  as  an error when performing parameter
                      expansion.  If expansion is attempted on an unset variable or parameter, the shell  prints
                      an error message, and, if not interactive, exits with a non-zero status.
              -v      Wypisuje wiersze wejściowe powłoki przy ich odczytywaniu.
              -x      Po  interpretacji  każdego  polecenia  prostego,  poleceń for, case i select lub polecenia
                      arytmetycznego for wyświetla zinterpretowaną wartość PS4, po której następuje polecenie  i
                      jego zinterpretowane argumenty lub powiązana lista słów.
              -B      The shell performs brace expansion (see Brace Expansion above).  This is on by default.
              -C      Jeśli   włączone,   bash   nie   nadpisuje   istniejącego  pliku  przy  użyciu  operatorów
                      przekierowania >, >& i <>.  Można to ominąć tworząc pliki wyjściowe przy użyciu  operatora
                      przekierowania >| zamiast >.
              -E      Gdy ustawiona, pułapka ERR jest dziedziczona przez funkcje powłoki, uzupełnienia poleceń i
                      polecenia wykonywane w środowisku podpowłoki. Pułapka ERR normalnie nie jest  dziedziczona
                      w takich przypadkach.
              -H      Włącza  zastępowanie  historii  w  stylu  !.  Opcja ta jest domyślnie włączona dla powłoki
                      interaktywnej.
              -P      Jeżeli  jest  ustawiona,  to  powłoka  nie  rozwiązuje  dowiązań   symbolicznych   podczas
                      wykonywania  poleceń  zmieniających  bieżący  katalog  roboczy, jak cd. Używa zamiast tego
                      fizycznej struktury katalogów. Domyślnie, bash podąża  za  logicznym  łańcuchem  katalogów
                      podczas wykonywania poleceń zmieniających bieżący katalog roboczy.
              -T      Gdy  ustawiona, pułapki DEBUG i RETURN są dziedziczone przez funkcje powłoki, uzupełnienia
                      poleceń i polecenia wykonywane w środowisku podpowłoki. Pułapki  DEBUG  i  RETURN  nie  są
                      normalnie dziedziczone w takich przypadkach.
              --      Jeżeli  po  tej opcji nie występują żadne argumenty, to parametry pozycyjne są kasowane. W
                      przeciwnym razie, parametry pozycyjne ustawiane są na argumenty, nawet  jeśli  niektóre  z
                      nich zaczynają się od znaku -.
              -       Sygnalizuje  koniec  opcji,  powodując  przypisanie  wszystkich  pozostałych argumentów do
                      parametrów pozycyjnych.  Opcje -x i  -v  są  wyłączane.   Jeżeli  nie  ma  argumentów,  to
                      parametry pozycyjne pozostają bez zmian.

              Opcje  są  domyślnie wyłączone, chyba że wskazano inaczej.  Użycie + zamiast - spowoduje, że opcje
              te zostaną wyłączone.  Opcje  mogą  także  zostać  określone  jako  argumenty  wywołania  powłoki.
              Bieżący  zestaw  opcji można znaleźć w $-.  Zwracanym kodem jest zawsze prawda, chyba że napotkano
              nieprawidłową opcję.

       shift [n]
              Parametrom pozycyjnym od n+1 ... zmienia nazwy na $1 ..... Parametry reprezentowane  przez  liczby
              $#  w  dół  do  $#-n+1  są  usuwane.  n musi być liczbą nieujemną mniejszą lub równą $#.  Jeżeli n
              wynosi 0, parametry nie są zmieniane.  Jeżeli nie podano n, zakłada się, że wynosi  1.   Jeżeli  n
              jest  większe  od  $#, parametry pozycyjne nie są zmieniane.  Kod zakończenia jest większy od zera
              jeżeli n jest większe od $# lub mniejsze od zera; w przeciwnym wypadku 0.

       shopt [-pqsu] [-o] [nazwa_opcji ...]
              Toggle the values of settings controlling optional shell behavior.  The  settings  can  be  either
              those  listed  below,  or, if the -o option is used, those available with the -o option to the set
              builtin command.  With no options, or with the -p option,  a  list  of  all  settable  options  is
              displayed,  with an indication of whether or not each is set; if optnames are supplied, the output
              is restricted to those options.  The -p option causes output to be displayed in a form that may be
              reused as input.  Other options have the following meanings:
              -s     Włącz (ustaw) każdą nazwę_opcji.
              -u     Wyłącz (usuń) każdą nazwę_opcji.
              -q     Zaniechaj  zwykłego  wyświetlania (tryb cichy); zwracany kod wskazuje na to czy nazwa_opcji
                     jest ustawiona czy nie ustawiona.  Jeżeli z  -q  podano  wiele  argumentów  nazw_opcji,  to
                     zwracanym  kodem  jest  zero, gdy wszystkie nazwy_opcji są włączone; w przeciwnym razie kod
                     jest niezerowy.
              -o     Ogranicza  wartości  nazwy_opcji  do  wartości  zdefiniowanych  dla  opcji  -o  wbudowanego
                     polecenia set.

              Jeżeli  użyto  albo  -s albo -u bez argumentów nazw_opcji, shopt pokazuje jedynie te opcji, które,
              odpowiednio, są ustawione bądź nieustawione. Jeżeli nie wskazano inaczej, opcje shopt są domyślnie
              wyłączone (nie ustawione).

              Przy  listowaniu opcji zwracany jest kod zerowy jeśli wszystkie nazwy_opcji są włączone, niezerowy
              w przeciwnym wypadku. Przy ustawianiu lub kasowaniu opcji  zwracany  jest  zerowy  kod,  chyba  że
              nazwa_opcji nie jest poprawną opcją powłoki.

              Lista opcji shopt obejmuje:

              assoc_expand_once
                      If  set,  the  shell suppresses multiple evaluation of associative array subscripts during
                      arithmetic expression evaluation, while  executing  builtins  that  can  perform  variable
                      assignments, and while executing builtins that perform array dereferencing.
              autocd  Jeśli  jest  ustawiona, nazwa polecenia będąca nazwą katalogu jest wykonywana identycznie,
                      jak gdyby  była  argumentem  polecenia  cd.  Opcja  ta  jest  używana  tylko  w  powłokach
                      interaktywnych.
              cdable_vars
                      Jeśli  jest  ustawiona, to nie będący katalogiem argument wbudowanego polecenia cd uważany
                      jest za nazwę zmiennej; wartością tej zmiennej jest katalog, na który ma nastąpić zmiana.
              cdspell Jeśli jest ustawiona, to pomniejsze błędy w pisowni składowej katalogu w poleceniu cd będą
                      poprawiane.    Sprawdzenie  takich  błędów  obejmuje  znaki  zamienione  miejscami,  znaki
                      pominięte i pojedyncze zbędne znaki. Jeżeli znaleziono poprawkę, wypisywana jest  poprawna
                      nazwa  pliku  a  polecenie  kontynuuje działanie. Opcja ta jest wykorzystywana tylko przez
                      powłoki interaktywne.
              checkhash
                      Jeśli jest ustawiona, bash sprawdza przed próbą wykonania polecenia znalezionego w tablicy
                      mieszającej, czy polecenie to istnieje. Jeżeli już nie istnieje, to wykonywane jest zwykłe
                      przeszukiwanie ścieżki.
              checkjobs
                      If set, bash lists  the  status  of  any  stopped  and  running  jobs  before  exiting  an
                      interactive  shell.   If any jobs are running, this causes the exit to be deferred until a
                      second exit is attempted without an intervening command  (see  JOB  CONTROL  above).   The
                      shell always postpones exiting if any jobs are stopped.
              checkwinsize
                      If  set,  bash  checks  the  window size after each external (non-builtin) command and, if
                      necessary, updates the values of LINES and COLUMNS.  This option is enabled by default.
              cmdhist If set, bash attempts to save all lines of a multiple-line command  in  the  same  history
                      entry.   This  allows  easy  re-editing of multi-line commands.  This option is enabled by
                      default, but only has an effect if command history is enabled, as  described  above  under
                      HISTORY.
              compat31
              compat32
              compat40
              compat41
              compat42
              compat43
              compat44
              compat50
                      These  control  aspects  of  the  shell's compatibility mode (see SHELL COMPATIBILITY MODE
                      below).

              complete_fullquote
                      Gdy ustawiona, bash cytuje wszystkie metaznaki powłoki w  nazwach  plików  i  katalogów  w
                      trakcie  wykonywania  uzupełniania.  Gdy nieustawiona, bash usuwa metaznaki takie jak znak
                      dolara z zestawu cytowanych znaków  w  uzupełnianych  nazwach  plików,  gdy  te  metaznaki
                      pojawiają się w odniesieniach do zmiennych powłoki, w słowach do uzupełnienia. Oznacza to,
                      że znaki dolara w nazwach zmiennych uzupełnianych do katalogów nie będą  cytowane,  jednak
                      znaki  dolara  pojawiające się w nazwach plików w ogóle nie będą cytowane. Jest to aktywne
                      tylko wówczas, gdy bash używa odwrotnego ukośnika do cytowania uzupełnianych nazw  plików.
                      Zmienna  ta  jest  domyslnie  ustawiana, co jest domyślnym zachowaniem basha w wersjach do
                      4.2.

              direxpand
                      Gdy  ustawiona,  bash  zastępuje   nazwy   katalogów   wynikami   rozwijania   słów   przy
                      przeprowadzaniu  uzupełnienia  nazw  plików.  W ten sposób zmieniana jest zawartość bufora
                      edycji readline. Jeśli nie jest ustawiona, bash stara się  zachować  treść  wpisaną  przez
                      użytkownika.

              dirspell
                      Jeżeli  jest  ustawiona,  bash  stara  się  poprawić  pomyłki  w nazwach katalogów podczas
                      uzupełniania słów, jeśli nazwa katalogu wprowadzonego pierwotnie, nie istnieje.

              dotglob If set, bash includes filenames beginning with a `.' in the results of pathname expansion.
                      The filenames “.” and “..” must always be matched explicitly, even if dotglob is set.

              execfail
                      Jeżeli  jest  ustawione,  to powłoka nie-interaktywna nie zakończy pracy nie mogąc wykonać
                      pliku określonego jako argument wbudowanego  polecenia  exec.   Powłoka  interaktywna  nie
                      kończy pracy, jeśli exec zawiedzie.

              expand_aliases
                      If  set, aliases are expanded as described above under ALIASES.  This option is enabled by
                      default for interactive shells.

              extdebug
                      If set at shell invocation, or in a shell startup file, arrange to  execute  the  debugger
                      profile  before  the  shell  starts,  identical  to  the  --debugger option.  If set after
                      invocation, behavior intended for use by debuggers is enabled:

                      1.     Opcja -F wbudowanego polecenia declare wyświetla nazwę  pliku  źródłowego  i  numer
                             wiersza odpowiadający każdej nazwie funkcji podanej jako argument.

                      2.     Jeśli  polecenie  uruchomione przez pułapkę DEBUG zwraca wartość niezerową, kolejne
                             polecenie jest pomijane i nie jest wykonywane.

                      3.     Jeśli polecenie uruchamiane  przez  pułapkę  DEBUG  zwróci  wartość  2,  a  powłoka
                             wykonywana   w   podprogramie   (funkcja  powłoki  lub  skrypt  powłoki  wykonywany
                             wbudowanymi . lub source), to symulowane jest wywołanie do return.

                      4.     BASH_ARGC and BASH_ARGV are updated as described in their descriptions above).

                      5.     Włączone jest śledzenie funkcji: podstawianie poleceń, funkcje powłoki i podpowłoki
                             przywołane za pomocą ( polecenie ) dziedziczą pułapki DEBUG i RETURN.

                      6.     Włączone  jest śledzenie błędów: podstawianie poleceń, funkcje powłoki i podpowłoki
                             przywołane za pomocą ( polecenie ) dziedziczą pułapkę ERR.

              extglob If set, the extended pattern matching features described above  under  Pathname  Expansion
                      are enabled.

              extquote
                      Jeżeli  jest  włączona,  cytowania  $'łańcuch'  and  $"łańcuch" są przeprowadzane wewnątrz
                      interpretacji ${parametr} ujętych w podwójne cudzysłowy. Opcja jest domyślnie włączona.

              failglob
                      Jeśli jest włączona, wzorce do których nie dopasowano nazw plików podczas rozwinięcia nazw
                      plików, dają w wyniku błąd rozwinięcia (interpretacji).

              force_fignore
                      If  set,  the  suffixes  specified by the FIGNORE shell variable cause words to be ignored
                      when performing  word  completion  even  if  the  ignored  words  are  the  only  possible
                      completions.   See  SHELL  VARIABLES  above  for a description of FIGNORE.  This option is
                      enabled by default.

              globasciiranges
                      If set, range expressions used  in  pattern  matching  bracket  expressions  (see  Pattern
                      Matching  above)  behave  as  if  in the traditional C locale when performing comparisons.
                      That is, the current locale's collating sequence is not taken into account, so b will  not
                      collate  between  A  and  B,  and  upper-case and lower-case ASCII characters will collate
                      together.

              globskipdots
                      If set, pathname expansion will never match the  filenames  “.”  and  “..”,  even  if  the
                      pattern begins with a “.”.  This option is enabled by default.

              globstar
                      Gdy  jest  ustawiona,  wzorzec  ** używany w kontekście rozwijania nazw plików, dopasowuje
                      wszystkie pliki i zero lub więcej katalogów i podkatalogów. Jeśli po wzorcu  występuje  /,
                      to dopasowywane są jedynie katalogi i podkatalogi.

              gnu_errfmt
                      Jeżeli  jest  ustawiona,  komunikaty  błędów powłoki są wypisywane w standardowym formacie
                      błędów GNU.

              histappend
                      Jeżeli jest ustawiona, to do pliku o nazwie wskazanej zmienną HISTFILE  podczas  kończenia
                      pracy przez powłokę dodawana jest lista historii, zamiast nadpisywania tego pliku listą.

              histreedit
                      Jeżeli jest ustawione, a używane jest readline, to użytkownik ma możliwość ponownej edycji
                      nieudanego podstawienia historii historii.

              histverify
                      Jeżeli jest ustawione, a używane jest readline, to wyniki  podstawiania  historii  nie  są
                      natychmiast przesyłane do analizatora powłoki. Zamiast tego, wiersz wynikowy ładowany jest
                      do bufora edycyjnego readline, pozwalając na dalsze zmiany.

              hostcomplete
                      If set, and readline is being used, bash will attempt to perform hostname completion  when
                      a  word  containing a @ is being completed (see Completing under READLINE above).  This is
                      enabled by default.

              huponexit
                      Jeżeli jest ustawione, to bash wyśle SIGHUP do wszystkich zadań  podczas  kończenia  pracy
                      interaktywnej powłoki zgłoszeniowej.

              inherit_errexit
                      Jeśli  jest  ustawione,  uzupełnianie  poleceń  dziedziczy  wartość opcji errexit, zamiast
                      kasować ją w środowisku podpowłoki. Opcja ta jest włączana jeśli włączony jest tryb posix.

              interactive_comments
                      If set, allow a word beginning with # to cause that word and all remaining  characters  on
                      that  line  to  be  ignored  in an interactive shell (see COMMENTS above).  This option is
                      enabled by default.

              lastpipe
                      Jeśli jest ustawiona, a kontrola  zadań  nie  jest  aktywna,  powłoka  uruchamia  ostatnie
                      polecenie potoku, który nie jest wykonywany w tle, w bieżącym środowisku powłoki.

              lithist Jeśli  jest  ustawione,  a  włączona  jest  opcja  cmdhist,  to  polecenia  wielowierszowe
                      zachowywane są w historii w miarę możliwości z osadzonymi znakami nowej linii zamiast przy
                      użyciu średników jako separatorów.

              localvar_inherit
                      If  set,  local  variables inherit the value and attributes of a variable of the same name
                      that exists at a previous scope before any new value is assigned.  The  nameref  attribute
                      is not inherited.

              localvar_unset
                      If  set,  calling  unset  on  local  variables  in  previous function scopes marks them so
                      subsequent lookups find them unset until that function returns. This is identical  to  the
                      behavior of unsetting local variables at the current function scope.

              login_shell
                      The  shell sets this option if it is started as a login shell (see INVOCATION above).  The
                      value may not be changed.

              mailwarn
                      Jeżeli jest ustawione, zaś do pliku, w  którym  sprawdza  pocztę  bash  sięgano  od  czasu
                      ostatniego  sprawdzania,  to  zostanie  wyświetlony komunikat ,,The mail in plikpoczty has
                      been read” (Poczta w plikpoczty została przeczytana).

              no_empty_cmd_completion
                      Jeśli jest ustawione, i stosowane jest readline, to bash nie będzie usiłował szukać w PATH
                      możliwych uzupełnień, gdy próba uzupełniania wystąpi w pustym wierszu.

              nocaseglob
                      If  set,  bash  matches  filenames  in a case-insensitive fashion when performing pathname
                      expansion (see Pathname Expansion above).

              nocasematch
                      Gdy jest ustawiona, bash dopasowuje wzorce ignorując wielkość liter,  podczas  wykonywania
                      dopasowania,  w  czasie  wykonywania  poleceń  warunkowych  case  lub [[, przy wykonywaniu
                      interpretacji zastępowania słów wzorców lub podczas filtrowania możliwych  dopełnień  jako
                      części programowalnych dopełnień.

              noexpand_translation
                      If set, bash encloses the translated results of $"..." quoting in single quotes instead of
                      double quotes.  If the string is not translated, this has no effect.

              nullglob
                      If set, bash allows patterns which match no files (see Pathname Expansion above) to expand
                      to a null string, rather than themselves.

              patsub_replacement
                      If set, bash expands occurrences of & in the replacement string of pattern substitution to
                      the text matched by the pattern, as  described  under  Parameter  Expansion  above.   This
                      option is enabled by default.

              progcomp
                      If  set,  the  programmable  completion facilities (see Programmable Completion above) are
                      enabled.  This option is enabled by default.

              progcomp_alias
                      If set, and programmable completion is enabled, bash treats a command  name  that  doesn't
                      have any completions as a possible alias and attempts alias expansion. If it has an alias,
                      bash attempts programmable completion using the command word resulting from  the  expanded
                      alias.

              promptvars
                      If  set,  prompt  strings  undergo  parameter  expansion, command substitution, arithmetic
                      expansion, and quote removal after being expanded as described in PROMPTING  above.   This
                      option is enabled by default.

              restricted_shell
                      The  shell  sets  this  option  if  it is started in restricted mode (see RESTRICTED SHELL
                      below).  The value may not be changed.  This is not  reset  when  the  startup  files  are
                      executed, allowing the startup files to discover whether or not a shell is restricted.

              shift_verbose
                      Jeżeli  jest  ustawiona,  to  wbudowane  shift  wypisuje  komunikat  o  błędzie gdy liczba
                      przesunięć (przez shift) przekracza liczbę parametrów pozycyjnych.

              sourcepath
                      If set, the . (source) builtin uses the value of PATH to find the directory containing the
                      file supplied as an argument.  This option is enabled by default.

              varredir_close
                      If  set,  the  shell  automatically  closes  file descriptors assigned using the {varname}
                      redirection syntax (see REDIRECTION above) instead of leaving them open when  the  command
                      completes.

              xpg_echo
                      Jeżeli   jest  ustawiona,  to  dla  wbudowanego  polecenia  echo  włączane  jest  domyślne
                      interpretowanie sekwencji specjalnych z odwrotnym ukośnikiem.

       suspend [-f]
              Suspend the execution of this shell until it receives a SIGCONT signal.  A login shell, or a shell
              without  job  control enabled, cannot be suspended; the -f option can be used to override this and
              force the suspension.  The return status is 0 unless the shell is a login shell or job control  is
              not enabled and -f is not supplied.

       test wyraż
       [ wyraż ]
              Return a status of 0 (true) or 1 (false) depending on the evaluation of the conditional expression
              expr.  Each operator and operand must be a separate argument.  Expressions  are  composed  of  the
              primaries  described  above  under CONDITIONAL EXPRESSIONS.  test does not accept any options, nor
              does it accept and ignore an argument of -- as signifying the end of options.

              Wyrażenia mogą być łączone przy użyciu poniższych operatorów,  podanych  w  kolejności  malejącego
              priorytetu.  Ich interpretacja zależy od liczby argumentów; patrz niżej. Priorytet operatorów jest
              używany gdy występuje pięć argumentów lub więcej.
              ! wyraż
                     Prawda jeśli wyraż jest fałszem.
              ( wyraż )
                     Zwraca wartość wyraż.  Może być stosowane do obejścia zwykłej kolejności operatorów.
              wyraż1 -a wyraż2
                     Prawda jeśli oba: wyraż1 i wyraż2 są prawdziwe.
              wyraż1 -o wyraż2
                     Prawda jeśli wyraż1 lub wyraż2 jest prawdziwe.

              test i [ interpretują  wyrażenia  warunkowe  posługując  się  zestawem  reguł  opartych  o  liczbę
              argumentów.

              0 argumentów
                     Wyrażenie jest fałszywe.
              1 argument
                     Wyrażenie jest prawdziwe wtedy i tylko wtedy gdy argument nie jest pusty (null).
              2 argumenty
                     If  the  first  argument is !, the expression is true if and only if the second argument is
                     null.  If the first argument is one of the unary conditional operators listed  above  under
                     CONDITIONAL  EXPRESSIONS,  the  expression is true if the unary test is true.  If the first
                     argument is not a valid unary conditional operator, the expression is false.
              3 argumenty
                     The following conditions are applied in the order listed.  If the second argument is one of
                     the  binary conditional operators listed above under CONDITIONAL EXPRESSIONS, the result of
                     the expression is the result of the binary test using the  first  and  third  arguments  as
                     operands.   The  -a  and  -o operators are considered binary operators when there are three
                     arguments.  If the first argument is !, the value is the negation of the two-argument  test
                     using  the  second  and  third arguments.  If the first argument is exactly ( and the third
                     argument is exactly ), the  result  is  the  one-argument  test  of  the  second  argument.
                     Otherwise, the expression is false.
              4 argumenty
                     The  following conditions are applied in the order listed.  If the first argument is !, the
                     result is  the  negation  of  the  three-argument  expression  composed  of  the  remaining
                     arguments.   the  two-argument  test  using  the  second and third arguments.  If the first
                     argument is exactly ( and the fourth argument is exactly ), the result is the  two-argument
                     test  of the second and third arguments.  Otherwise, the expression is parsed and evaluated
                     according to precedence using the rules listed above.
              5 lub więcej argumentów
                     Wyrażenie jest poddawanie analizie składni i interpretowane  zgodnie  z  priorytetami  przy
                     zastosowaniu reguł podanych powyżej.

              Gdy  operatory  <  i  >  są  używane  z test lub [, sortują zgodnie z porządkiem leksykograficznym
              używając kolejności ASCII.

       times  Wypisuje sumaryczne czasy użytkownika i systemu dla powłoki i procesów z niej uruchomionych. Kodem
              zwracanym jest 0.

       trap [-lp] [argument] [sigspec ...]
              Polecenie  argument ma zostać odczytane i wykonane, gdy powłoka otrzyma sygnał(y)  sigspec.  Jeśli
              nie występuje argument (i występuje pojedynczy sigspec) lub jest to -, to wszystkie podane sygnały
              resetowane  są  do  swych  wartości  pierwotnych  (wartości, jakie miały przy wejściu do powłoki).
              Jeżeli argument jest łańcuchem pustym, to sygnał określony przez  każde  sigspec  jest  ignorowany
              przez  powłokę  i  polecenia,  jakie  ona  wywołuje.   Jeżeli  nie  wystąpił argument a podano -p,
              wyświetlane są polecenia związane z przechwyceniem każdego z sygnałów sigspec.  Jeżeli nie  podano
              żadnych argumentów lub jeśli podano tylko -p, to trap wypisuje listę poleceń związanych z każdym z
              numerów sygnałów.  Każde -l powoduje wypisanie przez powłokę listy nazw sygnałów i odpowiadających
              im  nazw.  Każdy  sigspec  jest albo nazwą sygnału zdefiniowaną w <signal.h> albo numerem sygnału.
              Wielkość liter nazw sygnałów nie ma znaczenia, a przedrostek SIG jest opcjonalny.

              If a sigspec is EXIT (0) the command arg is executed on exit from the  shell.   If  a  sigspec  is
              DEBUG,  the command arg is executed before every simple command, for command, case command, select
              command, every arithmetic for command, and before the first command executes in a  shell  function
              (see  SHELL  GRAMMAR above).  Refer to the description of the extdebug option to the shopt builtin
              for details of its effect on the DEBUG trap.  If a sigspec is RETURN, the command arg is  executed
              each time a shell function or a script executed with the . or source builtins finishes executing.

              Jeśli  sigspec  jest  ERR,  wówczas  polecenie argument wykonywane gdy potok (mogący składać się z
              jednego polecenia prostego), lista,  lub  polecenie  złożone  zwróci  niezerowy  kod  zakończenia.
              Pułapka  zastawiona  na ERR nie jest wykonywana gdy polecenie, które zakończyło się niepowodzeniem
              jest występuje bezpośrednio po słowach kluczowych while lub until, jest częścią  testu  instrukcji
              if,  częścią poleceń wykonywanych w listach && lub || z wyjątkiem polecenia za ostatnim && lub ||,
              dowolnym poleceniem w potoku z wyjątkiem ostatniego lub jeśli wartość zwracana przez to  polecenie
              jest wstawiana za pomocą !. Identyczne warunki są przestrzegane przez opcję errexit.

              Sygnały  ignorowane przy wejściu do powłoki nie mogą być przechwycone ani zresetowane.  W procesie
              potomnym,  podczas  jego  tworzenia,  sygnały  przechwycone  resetowane  są  do   swych   wartości
              pierwotnych.   Zwracanym  kodem  jest  fałsz  jeśli  którykolwiek  z sigspec jest nieprawidłowy; w
              przeciwnym razie trap zwraca true.

       type [-aftpP] nazwa [nazwa ...]
              Bez opcji wskazuje, jak powinna być interpretowana każda z nazw, jeśli zostanie użyta  jako  nazwa
              polecenia.   Jeżeli  użyto  opcji  -t,  to  type  wypisuje łańcuch będący jednym z alias, keyword,
              function, builtin lub file, jeśli nazwa jest odpowiednio  aliasem,  zastrzeżonym  słowem  powłoki,
              funkcją,  poleceniem  wbudowanym  lub  plikiem  dyskowym.  Jeśli nie znaleziono nazwy, to nie jest
              wypisywane nic i jako kod zakończenia zwracany jest fałsz.  Jeśli posłużono się opcją -p  to  type
              zwraca albo nazwę pliku dyskowego, który zostałby wykonany jeśli nazwa zostałaby podana jako nazwa
              polecenia, albo nic jeśli ``type  -t  name''  nie  zwróciłoby  file.  Opcja  -P  wymusza  na  PATH
              wyszukiwanie  każdego  name,  nawet  jeśli  ``type  -t name'' nie zwróciłoby file. Jeśli polecenie
              zostało zapamiętane poleceniem hash, to -p i -P wypisuje jego wartość,  który  niekoniecznie  jest
              plikiem  pojawiającym  się  jako pierwszy w PATH. Jeśli użyto opcji -a, to type wypisuje wszystkie
              miejsca zawierające plik wykonywalny o nazwie nazwa. Aliasy i funkcje  są  uwzględniane  wyłącznie
              jeśli  nie  podano również opcji -p. Tablica zapamiętanym poleceń nie jest sprawdzana, jeśli użyto
              -a. Opcja -f przesłania funkcję wyszukiwania powłoki jak wbudowanym command.  type  zwraca  prawdę
              jeśli odnaleziono wszystkie argumenty i fałsz, gdy któregoś z nich nie odnaleziono.

       ulimit [-HS] -a
       ulimit [-HS] [-bcdefiklmnpqrstuvxPRT [limit]]
              Provides  control  over  the  resources  available to the shell and to processes started by it, on
              systems that allow such control.  The -H and -S options specify that the hard or soft limit is set
              for  the  given  resource.   A hard limit cannot be increased by a non-root user once it is set; a
              soft limit may be increased up to the value of the hard limit.  If neither -H nor -S is specified,
              both  the  soft and hard limits are set.  The value of limit can be a number in the unit specified
              for the resource or one of the special values hard,  soft,  or  unlimited,  which  stand  for  the
              current  hard limit, the current soft limit, and no limit, respectively.  If limit is omitted, the
              current value of the soft limit of the resource is printed, unless the -H option is  given.   When
              more  than  one resource is specified, the limit name and unit, if appropriate, are printed before
              the value.  Other options are interpreted as follows:
              -a     All current limits are reported; no limits are set
              -b     Maksymalny rozmiar bufora gniazda
              -c     Maksymalny rozmiar tworzonych plików core
              -d     Maksymalny rozmiar segmentu danych procesu
              -e     Maksymalny priorytet planisty ("nice")
              -f     Maksymalny rozmiar plików zapisywanych przez powłokę i jej potomków
              -i     Maksymalna liczba oczekujących sygnałów
              -k     Maksymalna liczba kqueue które można przypisać
              -l     Maksymalny rozmiar, jaki może zostać zablokowany w pamięci
              -m     Maksymalny rozmiar części rezydentnej (wiele systemów nie przestrzega tego limitu)
              -n     Maksymalna  liczba  otwartych  deskryptorów  pliku  (większość  systemów  nie  pozwala   na
                     ustawianie tej wartości)
              -p     Rozmiar potoku w blokach 512-bajtowych (może nie być ustawione)
              -q     Maksymalny rozmiar kolejek komunikatów POSIX, w bajtach
              -r     Maksymalny priorytet rzeczywisty planisty
              -s     Maksymalny rozmiar stosu
              -t     Maksymalny czas CPU w sekundach
              -u     Maksymalna liczba procesów dostępnych dla pojedynczego użytkownika
              -v     Maksymalna  wielkość pamięci wirtualnej dostępna dla powłoki i, w niektórych systemach, dla
                     jej potomków.
              -x     Maksymalna liczba plików blokad
              -P     Maksymalna liczba pseudoterminali
              -R     The maximum time a real-time process can run before blocking, in microseconds
              -T     Maksymalna liczba wątków

              If limit is given, and the -a option is not  used,  limit  is  the  new  value  of  the  specified
              resource.   If no option is given, then -f is assumed.  Values are in 1024-byte increments, except
              for -t, which is in seconds; -R, which is in microseconds; -p,  which  is  in  units  of  512-byte
              blocks; -P, -T, -b, -k, -n, and -u, which are unscaled values; and, when in posix mode, -c and -f,
              which are in 512-byte increments.  The return status is 0 unless an invalid option or argument  is
              supplied, or an error occurs while setting a new limit.

       umask [-p] [-S] [tryb]
              Maska  praw  dostępu  dla plików tworzonych przez użytkownika ustawiana jest na tryb.  Jeżeli tryb
              rozpoczyna  się  od  cyfry,  jest  interpretowany  jako  liczba  ósemkowa;  w   przeciwnym   razie
              interpretowany  jest  jako  maska  w trybie symbolicznym, podobnie jak akceptowane przez chmod(1).
              Jeżeli pominięto tryb wypisywana jest  aktualna  wartość  maski.   Opcja  -S  powoduje,  że  maska
              zostanie  wypisana  w  postaci  symbolicznej;  domyślne  wyjście  jest w postaci liczby ósemkowej.
              Jeżeli podano opcję -p  i  pominięto  tryb,  to  wyjście  ma  postać,  która  może  być  powtórnie
              wykorzystana  jako  wejście.  Kodem zwracanym jest 0 jeśli pomyślnie zmieniono tryb lub nie podano
              argumentu tryb, zaś fałsz w pozostałych sytuacjach.

       unalias [-a] [nazwa ...]
              Usuwa każdą z nazw z listy zdefiniowanych aliasów. Jeżeli  podano  -a,  to  usuwane  są  definicje
              wszystkich  aliasów.  Zwracanym  kodem  jest  prawda, chyba że podana nazwa nie jest zdefiniowanym
              aliasem.

       unset [-fv] [-n] [nazwa ...]
              For each name, remove the corresponding variable or function.  If the -v  option  is  given,  each
              name  refers  to  a  shell variable, and that variable is removed.  Read-only variables may not be
              unset.  If -f is specified, each name refers to a shell function, and the function  definition  is
              removed.   If  the  -n option is supplied, and name is a variable with the nameref attribute, name
              will be unset rather than the variable it references.  -n has  no  effect  if  the  -f  option  is
              supplied.   If no options are supplied, each name refers to a variable; if there is no variable by
              that name, a function with that name, if any, is  unset.   Each  unset  variable  or  function  is
              removed  from  the environment passed to subsequent commands.  If any of BASH_ALIASES, BASH_ARGV0,
              BASH_CMDS,  BASH_COMMAND,  BASH_SUBSHELL,  BASHPID,  COMP_WORDBREAKS,   DIRSTACK,   EPOCHREALTIME,
              EPOCHSECONDS,  FUNCNAME, GROUPS, HISTCMD, LINENO, RANDOM, SECONDS, or SRANDOM are unset, they lose
              their special properties, even if they are subsequently reset.  The exit status is true  unless  a
              name is readonly or may not be unset.

       wait [-fn] [-p varname] [id ...]
              Wait for each specified child process and return its termination status.  Each id may be a process
              ID or a job specification; if a job spec is given, all processes in that job's pipeline are waited
              for.  If id is not given, wait waits for all running background jobs and the last-executed process
              substitution, if its process id is the same as $!, and the return  status  is  zero.   If  the  -n
              option  is  supplied, wait waits for a single job from the list of ids or, if no ids are supplied,
              any job, to complete and returns its exit status.  If none of the supplied arguments is a child of
              the  shell,  or  if no arguments are supplied and the shell has no unwaited-for children, the exit
              status is 127.  If the -p option is supplied, the process or job identifier of the job  for  which
              the exit status is returned is assigned to the variable varname named by the option argument.  The
              variable will be unset initially, before any assignment.  This is useful only when the  -n  option
              is  supplied.  Supplying the -f option, when job control is enabled, forces wait to wait for id to
              terminate before returning its status, instead  of  returning  when  it  changes  status.   If  id
              specifies  a  non-existent  process or job, the return status is 127.  If wait is interrupted by a
              signal, the return status will be greater than 128, as described under SIGNALS above.   Otherwise,
              the return status is the exit status of the last process or job waited for.

SHELL COMPATIBILITY MODE

       Bash-4.0  introduced  the  concept  of  a shell compatibility level, specified as a set of options to the
       shopt builtin ( compat31,  compat32,  compat40,  compat41,  and  so  on).   There  is  only  one  current
       compatibility  level  -- each option is mutually exclusive.  The compatibility level is intended to allow
       users to select behavior from previous versions that is  incompatible  with  newer  versions  while  they
       migrate scripts to use current features and behavior. It's intended to be a temporary solution.

       This  section does not mention behavior that is standard for a particular version (e.g., setting compat32
       means that quoting the rhs of the regexp matching operator quotes special regexp characters in the  word,
       which is default behavior in bash-3.2 and subsequent versions).

       If  a  user  enables,  say,  compat32, it may affect the behavior of other compatibility levels up to and
       including the current compatibility level.  The idea is that each compatibility level  controls  behavior
       that  changed  in that version of bash, but that behavior may have been present in earlier versions.  For
       instance, the change to use locale-based comparisons with the [[ command came in  bash-4.1,  and  earlier
       versions  used ASCII-based comparisons, so enabling compat32 will enable ASCII-based comparisons as well.
       That granularity may not be sufficient for all uses, and as a result users  should  employ  compatibility
       levels carefully.  Read the documentation for a particular feature to find out the current behavior.

       Bash-4.3  introduced  a  new shell variable: BASH_COMPAT.  The value assigned to this variable (a decimal
       version number like 4.2, or an integer corresponding to the compatNN  option,  like  42)  determines  the
       compatibility level.

       Starting  with  bash-4.4, Bash has begun deprecating older compatibility levels.  Eventually, the options
       will be removed in favor of BASH_COMPAT.

       Bash-5.0 is the final version for which there will  be  an  individual  shopt  option  for  the  previous
       version. Users should use BASH_COMPAT on bash-5.0 and later versions.

       The  following  table describes the behavior changes controlled by each compatibility level setting.  The
       compatNN tag is used as shorthand for setting the compatibility level to NN using one  of  the  following
       mechanisms.   For  versions prior to bash-5.0, the compatibility level may be set using the corresponding
       compatNN shopt option.  For bash-4.3 and later versions, the BASH_COMPAT variable is preferred, and it is
       required for bash-5.1 and later versions.

       compat31
              •      quoting the rhs of the [[ command's regexp matching operator (=~)  has no special effect

       compat32
              •      interrupting a command list such as "a ; b ; c" causes the execution of the next command in
                     the list (in bash-4.0 and later versions, the shell acts as if it received  the  interrupt,
                     so interrupting one command in a list aborts the execution of the entire list)

       compat40
              •      the  <  and > operators to the [[ command do not consider the current locale when comparing
                     strings; they use ASCII ordering.  Bash versions prior to bash-4.1 use ASCII collation  and
                     strcmp(3); bash-4.1 and later use the current locale's collation sequence and strcoll(3).

       compat41
              •      in  posix  mode, time may be followed by options and still be recognized as a reserved word
                     (this is POSIX interpretation 267)
              •      in posix mode, the parser requires that an even number of single quotes occur in  the  word
                     portion  of  a  double-quoted  parameter  expansion  and  treats  them  specially,  so that
                     characters within the single quotes are considered quoted  (this  is  POSIX  interpretation
                     221)

       compat42
              •      the  replacement  string  in  double-quoted  pattern  substitution  does  not undergo quote
                     removal, as it does in versions after bash-4.2
              •      in posix mode, single quotes are considered special when expanding the word  portion  of  a
                     double-quoted parameter expansion and can be used to quote a closing brace or other special
                     character (this is part of POSIX interpretation 221); in later versions, single quotes  are
                     not special within double-quoted word expansions

       compat43
              •      the  shell  does not print a warning message if an attempt is made to use a quoted compound
                     assignment as an argument to declare (e.g., declare -a foo='(1 2)').  Later  versions  warn
                     that this usage is deprecated
              •      word  expansion  errors  are  considered non-fatal errors that cause the current command to
                     fail, even in posix mode (the default behavior is to make them fatal errors that cause  the
                     shell to exit)
              •      when  executing a shell function, the loop state (while/until/etc.)  is not reset, so break
                     or continue in that function will break or continue loops in the calling context.  Bash-4.4
                     and later reset the loop state to prevent this

       compat44
              •      the  shell  sets  up  the  values used by BASH_ARGV and BASH_ARGC so they can expand to the
                     shell's positional parameters even if extended debugging mode is not enabled
              •      a subshell inherits loops from its parent context, so break  or  continue  will  cause  the
                     subshell to exit.  Bash-5.0 and later reset the loop state to prevent the exit
              •      variable  assignments  preceding  builtins  like  export  and  readonly that set attributes
                     continue to affect variables with the same name in the  calling  environment  even  if  the
                     shell is not in posix mode

       compat50
              •      Bash-5.1 changed the way $RANDOM is generated to introduce slightly more randomness. If the
                     shell compatibility level is set to 50 or lower, it reverts to the method from bash-5.0 and
                     previous  versions,  so  seeding the random number generator by assigning a value to RANDOM
                     will produce the same sequence as in bash-5.0
              •      If  the  command  hash  table  is  empty,  bash  versions  prior  to  bash-5.1  printed  an
                     informational  message  to  that  effect,  even when producing output that can be reused as
                     input. Bash-5.1 suppresses that message when the -l option is supplied.

       compat51
              •      The unset builtin treats attempts to unset array subscripts @ and *  differently  depending
                     on whether the array is indexed or associative, and differently than in previous versions.

POWŁOKA OKROJONA

       Jeśli bash uruchomiony jest pod nazwą rbash, lub przy jego wywołaniu posłużono się opcją -r, to staje się
       powłoką okrojoną (restricted).  Powłoka okrojona służy do ustawienia środowiska lepiej kontrolowanego niż
       powłoka  standardowa.  Zachowuje  się  ona  identycznie  jak  bash  z  wyjątkiem tego, że poniższe nie są
       dozwolone lub nie są wykonywane:

       •      zmiana katalogów przy pomocy cd

       •      ustawianie lub kasowanie wartości SHELL, PATH, HISTFILE, ENV lub BASH_ENV

       •      podawanie nazw poleceń zawierających /

       •      podawanie nazw plików zawierających / jako argumentu wbudowanego polecenia . (kropka).

       •      specifying a filename containing a slash as an argument to the history builtin command

       •      podawanie nazwy pliku zawierającej ukośnik jako argument do opcji -p wbudowanego polecenia hash.

       •      importowanie definicji funkcji ze środowiska powłoki przy uruchamianiu

       •      analiza wartości SHELLOPTS ze środowiska powłoki przy uruchamianiu

       •      przekierowywanie wyjścia przy pomocy operatorów >, >|, <>, >&, &> i >>

       •      posługiwanie się wbudowanym poleceniem exec w celu zastąpienia powłoki innym poleceniem

       •      dodawanie lub usuwanie poleceń przy pomocy opcji -f i -d wbudowanego polecenia enable

       •      używanie wbudowanego polecenia enable do włączania wyłączonych wbudowanych poleceń powłoki

       •      podawanie opcji -p wbudowanego polecenia command

       •      turning off restricted mode with set +r or shopt -u restricted_shell.

       Powyższe ograniczenia wymuszane są po przeczytaniu plików uruchomieniowych.

       When a command that is found to be a shell script  is  executed  (see  COMMAND  EXECUTION  above),  rbash
       wyłącza wszelkie ograniczenia w powłoce zrodzonej do wykonania skryptu.

ZOBACZ TAKŻE

       Bash Features, Brian Fox i Chet Ramey
       The Gnu Readline Library, Brian Fox i Chet Ramey
       The Gnu History Library, Brian Fox i Chet Ramey
       Portable Operating System Interface (POSIX) Part 2: Shell and Utilities, IEEE --
              http://pubs.opengroup.org/onlinepubs/9699919799/
       http://tiswww.case.edu/~chet/bash/POSIX -- opis trybu posix
       sh(1), ksh(1), csh(1)
       emacs(1), vi(1)
       readline(3)

PLIKI

       /bin/bash
              Plik wykonywalny powłoki bash
       /etc/profile
              Ogólnosystemowy plik inicjujący, wykonywany dla powłok zgłoszeniowych
       /etc/bash.bashrc
              Ogólnosystemowy plik startowy dla powłoki interaktywnej
       /etc/bash.bash.logout
              Ogólnosystemowy  plik  porządkujący  dla powłoki zgłoszeniowej, wykonywany podczas kończenia przez
              nią pracy
       ~/.bash_profile
              Osobisty plik inicjujący, wykonywany dla powłok zgłoszeniowych
       ~/.bashrc
              Indywidualny plik startowy dla powłoki trybu interaktywnego
       ~/.bash_logout
              Indywidualny plik porządkujący dla powłoki zgłoszeniowej, wykonywany podczas kończenia  przez  nią
              pracy
       ~/.bash_history
              The default value of HISTFILE, the file in which bash saves the command history
       ~/.inputrc
              Indywidualny plik inicjujący do readline

AUTORZY

       Brian Fox, Free Software Foundation
       bfox@gnu.org

       Chet Ramey, Case Western Reserve University
       chet.ramey@case.edu

ZGŁOSZENIA BŁĘDÓW

       If  you  find  a  bug in bash, you should report it.  But first, you should make sure that it really is a
       bug, and that it appears in the latest version of bash.  The latest  version  is  always  available  from
       ftp://ftp.gnu.org/pub/gnu/bash/                                                                       and
       http://git.savannah.gnu.org/cgit/bash.git/snapshot/bash-master.tar.gz.

       Po ustaleniu, że błąd faktycznie istnieje, użyj polecenia bashbug do wysłania  zgłoszenia  błędu.   Jeśli
       masz  poprawkę  usuwającą  problem,  zachęcamy  do  przesłania  jej  również!  Sugestie  i `filozoficzne'
       zgłoszenia błędów mogą być przesyłane [w języku angielskim] do bug-bash@gnu.org  lub  wysyłane  na  grupę
       dyskusyjną gnu.bash.bug.

       WSZYSTKIE zgłoszenia błędów powinny zawierać:

       Numer wersji bash
       Sprzęt i system operacyjny
       Użyty kompilator
       Opis błędnego zachowania
       Krótki skrypt lub przepis na uzyskanie błędu

       bashbug  wstawia  pierwsze  trzy  pozycje  automatycznie  do  szablonu jaki udostępnia w celu wypełnienia
       zgłoszenia błędów.

       Komentarze i zgłoszenia błędów dotyczące tej strony podręcznika  [oryginału]  powinny  być  kierowane  na
       adres chet.ramey@case.edu.

BŁĘDY

       Jest za duży i zbyt wolny.

       Istnieje trochę subtelnych różnic pomiędzy bash a tradycyjnymi wersjami sh, głównie z powodu specyfikacji
       POSIX.

       Aliasy w niektórych zastosowaniach wprawiają w zakłopotanie.

       Poleceń wbudowanych powłoki i funkcji nie można zatrzymywać/wznawiać.

       Polecenia złożone i sekwencje poleceń postaci `a ; b ; c' nie  są  obsługiwane  przychylnie  przy  próbie
       wstrzymania  procesu.  Gdy  proces  jest  zatrzymany,  powłoka  natychmiast  wykonuje  następne polecenie
       sekwencji.  Wystarcza umieszczanie sekwencji poleceń wewnątrz nawiasów by  wymusić  wykonanie  ich  przez
       podpowłokę, która może być zatrzymana jako całość.

       Zmienne tablicowe nie mogą być (na razie) eksportowane.

       Może istnieć tylko jeden aktywny koproces w danym czasie.

TŁUMACZENIE

       Autorami  polskiego  tłumaczenia  niniejszej  strony  podręcznika są: Wojtek Kotwica <wkotwica@post.pl> i
       Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>

       Niniejsze tłumaczenie jest wolną dokumentacją. Bliższe informacje  o  warunkach  licencji  można  uzyskać
       zapoznając  się  z  GNU General Public License w wersji 3 ⟨https://www.gnu.org/licenses/gpl-3.0.html⟩ lub
       nowszej. Nie przyjmuje się ŻADNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI.

       Błędy w tłumaczeniu  strony  podręcznika  prosimy  zgłaszać  na  adres  listy  dyskusyjnej  ⟨manpages-pl-
       list@lists.sourceforge.net⟩.