Provided by: manpages-pl_0.6-2_all bug

NAZWA

       perlfunc - Wbudowane funkcje perla

OPIS

        Uwaga! To tłumaczenie może być nieaktualne!

       Funkcje z tej sekcji mogą służyć pomocą w wyrażeniach. Podpadają one pod dwie główne
       kategorie: operatory list, oraz nazwane operatory jednoargumentowe. [Przyp. tłum.: w perlu
       nie ma prawdziwych funkcji, są operatory] Różnią się one w związku priorytetowym
       przecinkiem.  (zobacz tablicę priorytetów na stronie perlop(1).). Operatory list pobierają
       więcej niż jeden argument, podczas gdy operatory jednoargumentowe, z definicji, nigdy nie
       biorą więcej niż jeden argument. Tak więc przecinek kończy argument operatora
       jednoargumentowego, lecz jedynie rozdziela argumenty operatora listy. Ogólnie, operator
       jednoargumentowy daje swojemu argumentowi kontekst skalarny, podczas gdy operator listowy
       może dawać zarówno kontekst skalarny, jak i listowy. Jeśli daje obydwa, to argumenty
       skalarne będą najpierw, a za nimi nastąpią argumenty listowe. (Zauważ, że może istnieć
       tylko jeden argument listowy.) Np. funkcja splice() ma trzy argumenty skalarne, za którymi
       następuje lista.

       W opisach składni, które są niżej, operatory list, które oczekują listy (i dają kontekst
       listowy elementom tej listy) są pokazywane z argumentem LISTA.  Lista taka może składać
       się z dowolnej kombinacji argumentów skalarnych lub wartości listowych; wartości listowe
       będą włączone w listę tak, jakby każdy pojedynczy element był interpolowany w tym punkcie
       listy, tworząc dłuższą, jednowymiarową wartość listową. Elementy typu LISTA powinny być
       oddzielone przecinkami.

       Każda funkcja z poniższej listy, może być użyta bez, albo z nawiasami wokół swoich
       argumentów. (Opisy składni pomijają nawiasy.) Jeśli używasz nawiasów, to prosta (lecz
       czasem zaskakująca) reguła jest taka: WYGLĄDA jak funkcja, więc JEST funkcją i priorytet
       nie ma znaczenia. W przeciwnym wypadku jest to operator listowy lub operator
       jednoargumentowy i priorytet się liczy. I biała spacja między funkcją i lewym nawiasem nie
       liczy się--więc musisz być czasem ostrożny:

           print 1+2+4;        # Drukuje 7.
           print(1+2) + 4;     # Drukuje 3.
           print (1+2)+4;      # Też drukuje 3!
           print +(1+2)+4;     # Drukuje 7.
           print ((1+2)+4);    # Drukuje 7.

       Jeśli uruchamiasz perla z przełącznikiem -w, to będziesz o tym ostrzegany. Na przykład
       trzecia z powyższych linii daje w efekcie:

           print (...) interpreted as function at - line 1.
           Useless use of integer addition in void context at - line 1.

       Dla instrukcji, które mogą być używane zarówno w kontekstach skalarnych, jak i listowych,
       błąd nie wymagający przerwania jest ogólnie wskazywany w kontekście skalarnym przez zwrot
       niezdefiniowanej wartości, a w kontekście listowym przez zwrot listy null.

       Zapamiętaj następującą regułę:

       NIE ISTNIEJE OGÓLNA REGUŁA KONWERSJI LISTY W SKALAR!

       Każdy operator i funkcja decyduje, jaki rodzaj wartości jest najbardziej odpowiedni do
       zwrócenia w kontekście skalarnym. Niektóre operatory zwracają długość listy, która byłaby
       zwrócona w kontekście listowym. Niektóre zwracają pierwszą wartość listy. Niektóre
       zwracają ostatnią wartość listy.  Inne zwracają liczbę pomyślnych operacji. Ogólnie, robią
       one to, czego chcesz, chyba że oczekujesz spójności.

       Funkcje perla według kategorii

       Oto funkcje perla (włączając rzeczy, które wyglądają jak funkcje, np.  niektóre słowa
       kluczowe i nazwane operatory), poukładane według kategorii.  Niektóre funkcje pojawiają
       się w więcej niż jednym miejscu.

       Funkcje dla skalarów lub łańcuchów
            chomp, chop, chr, crypt, hex, index, lc, lcfirst, length, oct, ord, pack, q/ŁAŃCUCH/,
            qq/ŁAŃCUCH/, reverse, rindex, sprintf, substr, tr///, uc, ucfirst, y///

       Wyrażenia regularne i porównywanie wzorców
            m//, pos, quotemeta, s///, split, study

       Funkcje numeryczne
            abs, atan2, cos, exp, hex, int, log, oct, rand, sin, sqrt, srand

       Funkcje dla prawdziwych  tablic (@ARRAYs)
            pop, push, shift, splice, unshift

       Funkcje dla danych listowych
            grep, join, map, qw/ŁAŃCUCH/, reverse, sort, unpack

       Funkcje dla %HASHów (tablic asocjacyjnych)
            delete, each, exists, keys, values

       Funkcje wejścia i wyjścia
            binmode, close, closedir, dbmclose, dbmopen, die, eof, fileno, flock, format, getc,
            print, printf, read, readdir, rewinddir, seek, seekdir, select, syscall, sysread,
            sysseek, syswrite, tell, telldir, truncate, warn, write

       Funkcje dla danych o określonej długości lub rekordów
            pack, read, syscall, sysread, syswrite, unpack, vec

       Funkcje dla deskryptorów plików, plików lub katalogów
            -X, chdir, chmod, chown, chroot, fcntl, glob, ioctl, link, lstat, mkdir, open,
            opendir, readlink, rename, rmdir, stat, symlink, umask, unlink, utime

       Słowa kluczowe związane z kontrolą działania programu
            caller, continue, die, do, dump, eval, exit, goto, last, next, redo, return, sub,
            wantarray

       Słowa kluczowe związane z zakresami
            caller, import, local, my, package, use

       Różne funkcje
            defined, dump, eval, formline, local, my, reset, scalar, undef, wantarray

       Funkcje dla procesów i grup procesów
            alarm, exec, fork, getpgrp, getppid, getpriority, kill, pipe, qx/ŁAŃCUCH/, setpgrp,
            setpriority, sleep, system, times, wait, waitpid

       Słowa kluczowe związane z modułami perla
            do, import, no, package, require, use

       Słowa kluczowe związane z klasami i obiektowością
            bless, dbmclose, dbmopen, package, ref, tie, tied, untie, use

       Niskopoziomowe funkcje gniazd
            accept, bind, connect, getpeername, getsockname, getsockopt, listen, recv, send,
            setsockopt, shutdown, socket, socketpair

       Funkcje komunikacji międzyprocesowej Systemu V
            msgctl, msgget, msgrcv, msgsnd, semctl, semget, semop, shmctl, shmget, shmread,
            shmwrite

       Pobieranie informacji użytkownika i grupy
            endgrent, endhostent, endnetent, endpwent, getgrent, getgrgid, getgrnam, getlogin,
            getpwent, getpwnam, getpwuid, setgrent, setpwent

       Pobieranie informacji sieciowej
            endprotoent, endservent, gethostbyaddr, gethostbyname, gethostent, getnetbyaddr,
            getnetbyname, getnetent, getprotobyname, getprotobynumber, getprotoent,
            getservbyname, getservbyport, getservent, sethostent, setnetent, setprotoent,
            setservent

       Funkcje związane z czasem
            gmtime, localtime, time, times

       Funkcje nowe w perl5
            abs, bless, chomp, chr, exists, formline, glob, import, lc, lcfirst, map, my, no,
            prototype, qx, qw, readline, readpipe, ref, sub*, sysopen, tie, tied, uc, ucfirst,
            untie, use

            * - sub było słowem kluczowym w perl4, lecz w perl5 jest to operator, który może być
            używany w wyrażeniach.

       Funkcje przedawnione w perl5
            dbmclose, dbmopen

       Alfabetyczny listing funkcji perla

       -X UCHWYTPLIKU

       -X WYRAŻ

       -X      Test pliku, gdzie X jest jedną z niżej wymienionych liter. Ten jednoargumentowy
               operator pobiera argument, nazwę pliku lub jego uchwyt.  Następnie testuje plik i
               sprawdza, czy coś jest w nim prawdziwe. Jeśli argument zostanie pominięty, testuje
               $_, nie licząc -t, które testuje STDIN.  Zasadniczo zwraca 1 dla wyniku
               pozytywnego i '' dla negatywnego, a wartość niezdefiniowaną, jeśli plik nie
               istnieje. Mimo śmiesznych nazw, priorytety są takie same jak każdym innym nazwanym
               operatorze jednoargumentowym i argument może być otoczony nawiasami.  Operator
               może być jednym z:

                   -r  Plik jest odczytywalny przez efektywny uid/gid.
                   -w  Plik jest zapisywalny przez efektywny uid/gid.
                   -x  Plik jest wykonywalny przez efektywny uid/gid.
                   -o  Właścicielem pliku jest efektywny uid.

                   -R  Plik jest odczytywalny przez rzeczywisty uid/gid.
                   -W  Plik jest zapisywalny przez rzeczywisty uid/gid.
                   -X  Plik jest wykonywalny przez rzeczywisty uid/gid.
                   -O  Właścicielem pliku jest rzeczywisty uid.

                   -e  Plik istnieje.
                   -z  Plik ma rozmiar zerowy.
                   -s  Plik ma rozmiar niezerowy (zwraca rozmiar).

                   -f  Plik jest prostym plikiem.
                   -d  Plik jest katalogiem.
                   -l  Plik jest dowiązaniem symbolicznym.
                   -p  Plik jest nazwanym potokiem (FIFO).
                   -S  Plik jest gniazdem.
                   -b  Plik jest blokowym plikiem specjalnym.
                   -c  Plik jest znakowym plikiem specjalnym.
                   -t  Uchwyt pliku jest otwarty do tty.

                   -u  Plik ma ustawiony bit `setuid'.
                   -g  Plik ma ustawiony bit `setgid'.
                   -k  Plik ma ustawiony bit `sticky'.

                   -T  Plik jest plikiem tekstowym.
                   -B  Plik jest plikiem binarnym (przeciwieństwo -T).

                   -M  Wiek pliku w dniach, gdy uruchomił się skrypt
                   -A  To samo dla czasu dostępu.
                   -C  To samo dla zmiany informacji inode.

               Interpretacja operatorów praw pliku -r, -R, -w, -W, -x i -X bazuje jedynie na
               prawach pliku i uid/gid użytkownika. Mogą istnieć inne powody, dla których w
               rzeczywistości nie możesz go odczytać, zapisać lub uruchomić. Zauważ też, że dla
               superużytkownika, operatory -r, -R, -w, i -W zawsze zwracają 1, a -x i -X zwracają
               1, jeśli ustawiony jest tak dowolny bit wykonania. Skrypty uruchamiane przez
               superużytkownika powinny więc wywoływać do celów testowania praw pliku funkcję
               stat() lub tymczasowo zmienić uid na coś innego.

               Przykład:

                   while (<>) {
                       chop;
                       next unless -f $_;      # ignoruj specjalne
                       ...
                   }

               Zauważ, że -s/a/b/ nie dokonuje zanegowanego podstawienia.  Powiedzenie -exp($foo)
               działa wciąż zgodnie z oczekiwaniami, jednak jedynie pojedyncze litery za znakiem
               minusa są interpretowane jako testy plikowe.

               Przełączniki -T i -B działają tak, że testują pierwszy blok pliku w poszukiwaniu
               dziwnych znaków, takich jak dziwne kody sterujące, lub znaki z wysokiego zestawu
               znaków. Jeśli jest ich zbyt wiele (>30%), to jest to plik -B, w przeciwnym wypadku
               to plik -T.  Dodatkowo, każdy plik, zawierający w pierwszym bloku null jest
               uważany za plik binarny. Jeśli -T lub -B jest używane na uchwycie pliku, to
               testowany jest bieżący bufor standardowego wejścia zamiast pierwszego bloku.
               Zarówno -T jak i -B zwracają odpowiedź pozytywną dla pliku null lub pliku, który
               jest na EOF podczas testowania jego uchwytu. Z uwagi na to, że dla testu -T trzeba
               odczytać plik, w większości przypadków używa się najpierw -f, jak w next unless -f
               $file && -T $file.

               Jeśli któryś z operatorów testu plików (lub stat() czy lstat()) otrzymałby
               specjalny uchwyt pliku, składający się z samego podkreślenia, to użyta zostałaby
               struktura `stat' z poprzedniego testu pliku, oszczędzając wywołania systemowego.
               (Nie działa to dla -t, a ponadto powinieneś pamiętać, że lstat() i -l zostawiają w
               strukturze wartości dla dowiązań symbolicznych, a nie rzeczywistych plików.)
               Przykład:

                   print "Can do.\n" if -r $a ⎪⎪ -w _ ⎪⎪ -x _;

                   stat($filename);
                   print "Readable\n" if -r _;
                   print "Writable\n" if -w _;
                   print "Executable\n" if -x _;
                   print "Setuid\n" if -u _;
                   print "Setgid\n" if -g _;
                   print "Sticky\n" if -k _;
                   print "Text\n" if -T _;
                   print "Binary\n" if -B _;

       abs WARTOŚĆ

       abs     Zwraca moduł argumentu.  Jeśli parametr WARTOŚĆ zostanie pominięty, to używane
               jest $_.

       accept NOWEGNIAZDO,GNIAZDO
               Przyjmuje nadchodzące połączenie na gnieździe, podobnie jak wywołanie systemowe
               accept(2). Po sukcesie zwraca spakowany adres, a w razie porażki FALSE. Przykład
               użycia można znaleźć w sekcji Sockets: Client/Server Communication strony
               podręcznika perlipc(1).

       alarm SEKUNDY

       alarm   Powoduje, że sygnał ALARM jest dostarczany do tego procesu po określonej liczbie
               sekund. Jeśli nie podano parametru sekund, używana jest wartość zachowana w $_.
               (Niestety na niektórych maszynach czas może być do sekundy krótszy niż ten, który
               podasz, zależnie od sposobu zliczania sekund.) Naraz odliczać może tylko jeden
               zegar. Każde wywołanie wyłącza poprzedni zegar, a argument 0 wyłącza poprzedni
               zegar bez uruchamiania nowego. Zwrócona wartość jest ilością czasu, pozostającego
               poprzedniemu zegarowi.

               Dla opóźnień lub większej dokładności niż jedna sekunda, możesz użyć perlowego
               interfejsu syscall(), i dostać się do setitimer(2), o ile twój system to
               obsługuje. W przeciwnym wypadku obejrzyj opis select(), gdzieś w tym dokumencie.
               Ogólnie częstym błędem jest łączenie wywołań alarm() i sleep().

               Jeśli chcesz używać alarm() do timeout'owania wywołania systemowego, musisz użyć
               pary eval/die. Nie można oczekiwać, że alarm spowoduje, że wywołanie systemowe się
               zakończy, z $! ustawionym na EINTR, gdyż na niektórych systemach perl ustawia
               obsługę sygnałów tak, że wywołania systemowe są restartowane. Używanie eval/die
               działa zawsze.

                   eval {
                       local $SIG{ALRM} = sub { die "alarm\n" };       # NB \n wymagane
                       alarm $timeout;
                       $nread = sysread SOCKET, $buffer, $size;
                       alarm 0;
                   };
                   die if $@ && $@ ne "alarm\n";       # propaguj błędy
                   if ($@) {
                       # timeout
                   }
                   else {
                       # bez timeouta
                   }

       atan2 Y,X
               Zwraca arcus tangens z Y/X, w zakresie  -pi do pi.

               Dla operacji tangens, możesz użyć funkcji POSIX::tan(), lub użyć znanej relacji:

                   sub tan { sin($_[0]) / cos($_[0])  }

       bind GNIAZDO,NAZWA
               Przywiązuje adres sieciowy do gniazda, podobnie jak wywołanie systemowe bind(2).
               Po sukcesie zwraca TRUE, a w przeciwnym wypadku FALSE. NAZWA powinna być
               spakowanym adresem, typu odpowiedniego dla gniazda. Zobacz przykłady w sekcji
               Sockets: Client/Server Communication na stronie podręcznika perlipc(1).

       binmode UCHWYTYPLIKU
               Powoduje, że plik przełącza się w tryb binarny zapisu/odczytu. Ma to miejsce w
               systemach operacyjnych, które dokonują takiego rozróżnienia. Pliki, które nie są w
               trybie binarnym, ukrywają wejściowe sekwencje CR LF pod LF, a sekwencje wyjściowe
               LF są tłumaczone na CR LF. Tryb binarny nie wpływa na nic pod Unixem; jednak pod
               MS-DOS i innymi archaicznymi systemami, może to być niezbędna właściwość--w
               przeciwnym wypadku twoja biblioteka C może zniekształcić plik.  Kluczem do
               rozróżniania systemów, które potrzebują trybu binarnego od tych, które go nie
               potrzebują, jest ich format pliku tekstowego. Systemy podobne do Unix i Plan9,
               oddzielają linie pojedynczym znakiem i kodują go w C jako '\n'. Nie potrzebują one
               trybu binarnego. Wszystkie inne potrzebują. Jeśli UCHWYTPLIKU jest wyrażeniem, to
               wartość brana jest jako nazwa uchwytu pliku.

       bless REF,NAZWAKLASY

       bless REF
               Funkcja ta mówi rzeczy, wskazywanej przez referencję REF, że jest teraz obiektem w
               pakiecie NAZWAKLASY--lub w bieżącym pakiecie, jeśli nie podano parametru nazwy
               klasy. Funkcja zwraca dla pewności referencję, gdyż jest ona często ostatnią
               rzeczą w konstruktorze. Jeśli błogosławiona funkcja ma być dziedziczona w klasach
               potomnych, to zawsze używaj wersji dwuargumentowej tej funkcji. Dla dalszych
               informacji o błogosławieniu obiektów zobacz stronę perlobj(1).

       caller WYRAŻ

       caller  Zwraca kontekst bieżącego wywołania podprocedury. W kontekście skalarnym, jeśli
               było wywołanie, tj. jeśli jesteśmy w podprocedurze lub eval() lub require(),
               zwraca nazwę pakietu wywołującego, a w przeciwnym razie wartość niezdefiniowaną. W
               kontekście listowym, zwraca

                   ($pakiet, $nazwapliku, $linia) = caller;

               Z parametrem WYRAŻ zwraca trochę dodatkowych danych, z których korzysta debugger
               do drukowania śladu stosu. Wartość WYRAŻ wskazuje, o ile ramek wywołań należy się
               cofnąć od bieżącej.

                   ($pakiet, $nazwapliku, $linia, $podprocedura,
                    $maargumenty, $chcetablię, $teksteval, $jest_require) = caller($i);

               $podprocedura tutaj może być "(eval)", jeśli ramka nie jest wywołaniem
               podproceduralnym. W tej sytuacji ustawiane są dodatkowe elementy, $teksteval i
               $jest_require: $jest_require jest prawdziwe, jeśli ramka została utworzona w
               instrukcji require lub use, $teksteval zawiera tekst instrukcji eval WYRAŻ.
               Praktycznie, dla instrukcji eval BLOCK, $nazwapliku to "(eval)", a $teksteval jest
               niezdefiniowany.  (Zauważ też, że każda instrukcja use tworzy ramkę require.
               (wewnątrz ramki eval WYRAŻ)

               Co więcej, po wywołaniu z pakietu DB, caller zwraca jeszcze dokładniejsze dane:
               ustawia zmienną listową @DB::args na argumenty, z którymi wywołano podprocedurę.

       chdir WYRAŻ
               Zmienia katalog roboczy na WYRAŻ. Jeśli WYRA jest pominięte, to zmienia katalog na
               katalog domowy. Po sukcesie zwraca TRUE, a w przeciwnym wypadku FALSE. Zobacz
               przykład przy opisie die().

       chmod LISTA
               Zmienia prawa listy plików. Pierwszy element listy musi być numerycznym zapisem
               praw, który powinien być liczbą ósemkową, a który z pewnością nie powinien być
               łańcuchem cyfr ósemkowych: 0644 jest ok, ale '0644' nie jest.  Zwraca liczbę
               plików, których prawa zmieniono. Jeśli wszystkim co masz jest łańcuch, zobacz też
               wpis oct, znajdujący się gdzie indziej w tym dokumencie.

                   $cnt = chmod 0755, 'foo', 'bar';
                   chmod 0755, @executables;
                   $mode = '0644'; chmod $mode, 'foo';      # ustawia prawa na --w----r-T!
                   $mode = '0644'; chmod oct($mode), 'foo'; # to jest lepsze
                   $mode = 0644;   chmod $mode, 'foo';      # to jest najlepsze

       chomp ZMIENNA

       chomp LISTA

       chomp   Jest to troszkę bezpieczniejsza wersja wpisu chop, opisanego gdzie indziej w tym
               dokumencie. Usuwa wszelkie zakończenia linii, które odpowiadają bieżącej wartości
               $/ (znanego też jako $INPUT_RECORD_SEPARATOR w module English).  Zwraca całkowitą
               liczbę znaków, usuniętych ze wszystkich argumentów. Często jest używany do
               usuwania nowych linii z końca rekordu wejściowego jeśli obawiasz się, że rekordowi
               może jej brakować. W trybie `paragraph' ($/ = ""), usuwa wszystkie kończące znaki
               nowych linii z łańcuchów.  Jeśli pominięta zostanie ZMIENNA, to ucinane jest $_.
               Przykład:

                   while (<>) {
                       chomp;  # zapobiegaj \n na ostatnim polu
                       @array = split(/:/);
                       ...
                   }

               Możesz w zasadzie uciąć wszystko co jest lwartością, włączając przypisanie:

                   chomp($cwd = `pwd`);
                   chomp($answer = <STDIN>);

               Jeśli ucinasz listę, obcinany jest każdy element, a zwracana jest lista usuniętych
               znaków.

       chop ZMIENNA

       chop LISTA

       chop    Odrywa ostatni znak łańcucha i zwraca jego wartość. Jest przede wszystkim używany
               do usuwania nowej linii z końca rekordu wejściowego, lecz jest dużo bardziej
               efektywny niż s/\n//, ponieważ ani nie skanuje, ani nie kopiuje łańcucha. Jeśli
               pominięto ZMIENNĄ, odrywa $_.  Przykład:

                   while (<>) {
                       chop;   # zapobież \n na ostatnim polu
                       @array = split(/:/);
                       ...
                   }

               Możesz w zasadzie oderwać cokolwiek, co jest lwartością, włączając przypisanie:

                   chop($cwd = `pwd`);
                   chop($answer = <STDIN>);

               Jeśli obrywasz listę, obrywany jest każdy element. Zwracana jest tylko wartość
               ostatniego oderwania.

               Zauważ, że chop zwraca ostatni znak. Aby zwrócić wszystkie poza ostatnim, użyj
               substr($lancuch, 0, -1).

       chown LISTA
               Zmienia właściciela (i grupę) listy plików. Pierwsze dwa argumenty listy muszą być
               NUMERYCZNYMI uid i gid, podanym w tej kolejności.  Zwraca liczbę plików, na
               których powiodła się zamiana.

                   $cnt = chown $uid, $gid, 'foo', 'bar';
                   chown $uid, $gid, @filenames;

               Oto przykład, który podgląda nienumeryczne uid'y w pliku z hasłami:

                   print "User: ";
                   chop($user = <STDIN>);
                   print "Files: "
                   chop($pattern = <STDIN>);

                   ($login,$pass,$uid,$gid) = getpwnam($user)
                       or die "$user not in passwd file";

                   @ary = <${pattern}>;        # rozwiń nazwy plików
                   chown $uid, $gid, @ary;

               Na większości systemów nie możesz zmieniać właścicielstwa, chyba że jesteś
               superużytkownikiem, choć powinieneś być w stanie zmieniać grupę na dowolną z
               twoich drugorzędnych grup. Na niezabezpieczonych systemach ograniczenia te mogą
               być mniejsze, lecz nie jest to przenośne założenie.

       chr LICZBA

       chr     Zwraca znak, reprezentowany przez LICZBĘ w zbiorze znaków.  Na przykład, chr(65)
               to "A" w ASCII.  Dla odwrócenia tego działania, użyj ord, które jest opisane gdzie
               indziej w tym dokumencie.

               Jeśli pominięto LICZBĘ, to używane jest $_.

       chroot NAZWAPLIKU

       chroot  Funkcja ta działa tak samo jak wywołanie systemowe chroot(2): powoduje, że podany
               katalog staje się nowym katalogiem głównym dla wszelkich nowych ścieżek, które
               będą się zaczynały od "/". Tyczy się to twojego procesu i jego dzieci. Ze względów
               bezpieczeństwa, wywołanie to jest zastrzeżone dla superużytkownika. Jeśli
               pominięto NAZWĘPLIKU, to używany jest $_.

       close UCHWYTPLIKU
               Zamyka plik lub potok związany z uchwytem, zwracając TRUE jedynie w wypadku, gdy
               stdio da radę opróżnić wszystkie bufory i zamknąć systemowy deskryptor pliku.
               Jeśli uchwyt pliku pochodził od otwartego potoku, funkcja zwróci FALSE jeśli
               któreś z potrzebnych wywołań systemowych zawiedzie lub jeśli program zakończy
               pracę z niezerowym statusem. (Jeśli problemem jest fakt, że program skończył się z
               niezerowym kodem, to $!  będzie ustawione na 0.)  Nie musisz zamykać UCHWYTUPLIKU,
               jeśli chcesz go zaraz potem wykorzystać do innego otwarcia open(), ponieważ
               funkcja open() zamknie go za ciebie. Jednak jawne zamknięcie pliku wejściowego
               resetuje licznik linii ($.), podczas gdy niejawne zamknięcie w open() tego nie
               robi. Poza tym, zamykanie potoku powoduje oczekiwanie na zakończenie procesu z
               potoku, na wypadek gdybyś chciał później obejrzeć wyjście potoku. Jawne zamykanie
               potoku wstawia wartość statusu komendy do $?.  Przykład:

                   open(OUTPUT, '⎪sort >foo'); # potok do `sort'
                   ...                         # drukuj różne rzeczy na wyjście
                   close OUTPUT;               # czekaj na zakończenie `sort'
                   open(INPUT, 'foo');         # pobierz wyniki sortowania

               UCHWYTPLIKU może być wyrażeniem, którego wartość daje rzeczywistą nazwę uchwytu
               pliku.

       closedir UCHWYTKATALOGU
               Zamyka katalog, otworzony funkcją opendir().

       connect GNIAZDO,NAZWA
               Próbuje połączyć się ze zdalnym gniazdem, zupełnie tak jak wywołanie systemowe
               connect(2). Po sukcesie zwraca TRUE, a w przeciwnym wypadku FALSE. NAZWA powinna
               być spakowanym typem adresu, odpowiednim dla gniazda. Zobacz przykłady w sekcji
               Sockets: Client/Server Communication na stronie podręcznika perlipc(1).

       continue BLOK
               W rzeczywistości jest to instrukcja kontroli wykonywania programu, a nie funkcja.
               Jeśli do BLOKU dołączone jest continue BLOK (zazwyczaj we while lub foreach), to
               jest zawsze wykonywany tuż przed kolejnym wykonaniem warunku, zupełnie jak trzecia
               część pętli for w C. Tak więc może być używane do zwiększania zmiennej pętli,
               nawet gdy pętla była kontynuowana z pomocą instrukcji next (która jest podobna do
               instrukcji continue z C).

       cos WYRAŻ
               Zwraca cosinus z WYRAŻ (wyrażonego w radianach). Jeśli pominie się argument WYRAŻ,
               to używany jest $_.

               Dla operacji arcus cosinus, możesz użyć funkcji POSIX::acos(), lub następującej
               relacji:

                   sub acos { atan2( sqrt(1 - $_[0] * $_[0]), $_[0] ) }

       crypt CZYSTYTEKST,SALT
               Koduje łańcuch na wzór funkcji crypt(3) z biblioteki C. Może to być użyteczne np.
               do sprawdzania plików z hasłami w poszukiwaniu słabych haseł.  Robić to powinni
               tylko ludzie noszący białe kapelusze.

               Zauważ, że crypt jest funkcję jednokierunkową, podobnie jak rozbijanie jajek na
               omlet. Nie istnieje (znana) funkcja dekodująca. W wyniku, funkcja wcale nie jest
               tak użyteczna do kryptografii. (Dla tego, zobacz najbliższy mirror CPAN.)

               Oto przykład, który daje pewność, że ktokolwiek uruchomi ten program, zna swoje
               własne hasło:

                   $pwd = (getpwuid($<))[1];
                   $salt = substr($pwd, 0, 2);

                   system "stty -echo";
                   print "Hasło: ";
                   chop($word = <STDIN>);
                   print "\n";
                   system "stty echo";

                   if (crypt($word, $salt) ne $pwd) {
                       die "Niezmiernie mi przykro...\n";
                   } else {
                       print "ok\n";
                   }

               Oczywiście wpisywanie swojego hasła za każdym razem, gdy ktoś o nie poprosi jest
               niemądre.

       dbmclose HASH
               [Funkcja ta jest przedawniona przez funkcję untie().]

               Przerywa powiązanie między plikiem DBM a tablicą asocjacyjną.

       dbmopen HASH,NAZWADB,PRAWA
               [funkcja ta jest przedawniona przez funkcję tie().]

               Łączy to plik dbm(3), ndbm(3), sdbm(3), gdbm(), lub Berkeley DB z tablicą
               asocjacyjną. HASH jest nazwą tablicy asocjacyjnej. (w przeciwieństwie do
               normalnego otwierania, pierwszy argument NIE jest uchwytem pliku, choć wygląda
               podobnie). NAZWADB jest nazwą bazy danych (bez rozszerzeń w rodzaju .dir czy
               .pag).  Jeśli baza nie istnieje, to jest tworzona z prawami określanymi przez
               PRAWA (zmodyfikowanymi przez umask()). Jeśli twój system obsługuje tylko starsze
               funkcje DBM, to możesz w swoim programie wykonać tylko jeden dbmopen(). W
               starszych wersjach perla, jeśli system nie miał ani DBM, ani  ndbm, wywołanie
               dbmopen powodowało błąd krytyczny; teraz schodzi do sdbm(3).

               Jeśli nie masz prawa zapisu do pliku DBM, to możesz tylko odczytywać zmienne
               asocjacyjne, nie możesz ich ustawiać. Jeśli chcesz spróbować, czy możesz
               zapisywać, użyj albo testów plikowych, albo spróbuj ustawić próbny wpis
               asocjacyjny wewnątrz eval(), co przechwyci błąd.

               Zauważ, że funkcje takie, jak keys() i values() mogą zwracać w użyciu z plikami
               DBM wielkie tablice. Możesz do iteracji przez wielkie pliki DBM używać także
               each(). Przykład:

                   # drukuj offsety pliku historii
                   dbmopen(%HIST,'/usr/lib/news/history',0666);
                   while (($key,$val) = each %HIST) {
                       print $key, ' = ', unpack('L',$val), "\n";
                   }
                   dbmclose(%HIST);

               Zobacz też stronę podręcznika AnyDBM_File -- jest tam bardziej ogólny opis wad i
               zalet różnych podejść dbm. Zobacz też stronę DB_File, dla bogatej implementacji.

       defined WYRAŻ

       defined Zwraca wartość logiczną, mówiącą czy WYRAŻ ma wartość inną od niezdefiniowanej
               undef. Jeśli WYRAŻ nie jest obecne, to testowane jest $_.

               Wiele operacji zwraca undef aby wskazać błąd, koniec pliku, błąd systemowy,
               niezainicjalizowaną zmienną i inne wyjątki. Funkcja ta pozwala odróżnić undef od
               innych wartości. (Prosty test logiczny nie rozróżni undef, zero, pustego łańcucha,
               i "0", które wszystkie są jednakowo fałszywe.)  Zauważ, że ponieważ undef jest
               prawidłowym skalarem, to jego obecność niekoniecznie musi wskazywać warunek
               wyjątkowy: pop() zwraca undef gdy jego argument jest pustą tablicą, lub gdy
               zwracany element jest wartością Wundef.

               defined() można używać też do sprawdzania czy podprocedura wychodzi. Z drugiej
               strony, używanie defined() na agregatach (tablicach asocjacyjnych i tablicach) nie
               musi zwrócić zgodnych z intuicją wyników i powinno się go w tych przypadkach
               unikać.

               Gdy używane na elemencie tablicy asocjacyjnej, mówi czy wartość jest zdefiniowana,
               a nie czy taki klucz istnieje w tablicy. Dla tego celu, użyj exists, które jest
               opisane gdzie indziej w tym dokumencie.

               Przykłady:

                   print if defined $switch{'D'};
                   print "$val\n" while defined($val = pop(@ary));
                   die "Can't readlink $sym: $!"
                       unless defined($value = readlink $sym);
                   sub foo { defined &$bar ? &$bar(@_) : die "Brak bar"; }
                   $debugging = 0 unless defined $debugging;

               Uwaga: Wielu ludzi nadużywa defined(), a potem są oni zaskoczeni, że liczba 0 i ""
               (łańcuch o długości zero) są w rzeczywistości wartościami zdefiniowanymi. Na
               przykład, jeśli powiesz

                   "ab" =~ /a(.*)b/;

               to porównanie wzorca się powiedzie i $1 będzie zdefiniowane, niezależnie od tego,
               że trafiło w "nic". W rzeczywistości nie można powiedzieć, że trafiło w "nic".
               Raczej trafiło w coś, o długości zera znaków. Jest to wszystko bardzo czyste i
               uczciwe. Gdy funkcja zwraca wartość niezdefiniowaną, jest to przyznanie się, że
               nie mogła dać uczciwej odpowiedzi. Tak więc powinieneś używać defined() tylko
               jeśli sprawdzasz działanie tego, co próbujesz osiągnąć. W niektórych wypadkach,
               rzeczą, której oczekujesz jest proste porównanie z 0 lub "".

               Obecnie używanie defined() na całej tablicy lub tablicy asocjacyjnej, zgłasza
               tylko czy została dla niego zaalokowana pamięć. Tak więc tablica, którą ustawiasz
               na pustą listę jest początkowo niezdefiniowana, a gdy się zapełni, staje się
               zdefiniowana. Zamiast tego powinieneś użyć prostego testu rozmiaru:

                   if (@an_array) { print "ma elementy tablicowe\n" }
                   if (%a_hash)   { print "ma elementy asocjacyjne\n"   }

               Użycie na nich undef() powoduje wyczyszczenie ich pamięci i zgłoszenie, że nie są
               już zdefiniowane. Nie powinno się jednak tego robić, chyba że nie masz zamiaru ich
               więcej używać, ponieważ po prostu szybciej jest używać pamięci gotowej do
               wypełnienia, niż alokować ją od nowa.

               Zachowanie defined() na agregatach może zostać zmienione, poprawione, lub zepsute
               w następnych wersjach perla.

               Zobacz też opisy undef, exists,  i ref, znajdujące się w innych miejscach tego
               dokumentu.

       delete WYRAŻ
               Kasuje podany klucz(e) i związane z nim wartości z tablicy asocjacyjnej. Dla
               każdego klucza, zwracana jest skasowana wartość związana z kluczem albo wartość
               niezdefiniowana, jeśli taki klucz nie istniał. Kasowanie z $ENV{} modyfikuje
               środowisko. Kasowanie z tablicy asocjacyjnej, podłączonej do pliku DBM, kasuje
               wpis z pliku. (lecz kasowanie z takiego pliku nie musi zwracać niczego.)

               Następujący przykład kasuje wszystkie wartości tablicy asocjacyjnej:

                   foreach $key (keys %HASH) {
                       delete $HASH{$key};
                   }

               Podobnie robi następujące:

                   delete @HASH{keys %HASH}

               (Ale obydwa są wolniejsze niż komenda undef().)  Zauważ, że WYRAŻ może być
               arbitralnie skomplikowany tak długo, dopóki końcowa operacja jest podejrzeniem
               elementu asocjacyjnego lub wycinkiem tablicy asocjacyjnej (`hash slice'):

                   delete $ref->[$x][$y]{$key};
                   delete @{$ref->[$x][$y]}{$key1, $key2, @morekeys};

       die LISTA
               Poza obrębem eval() drukuje wartość LISTY na STDERR i kończy pracę z bieżącą
               wartością $! (errno). Jeśli $!  wynosi 0, to kończy z wartością ($? >> 8) (status
               poprzedniej `komendy`).  Jeśli ($? >> 8) jest zerem, to kończy z wartością 255.
               Wewnątrz eval, komunikat o błędzie jest pakowany do $@, a eval() jest przerywany
               wartością niezdefiniowaną; powoduje to, że die() może podnieść wyjątek.

               Równoważne przykłady:

                   die "Nie mogę przejść do spool: $!\n" unless chdir '/usr/spool/news';
                   chdir '/usr/spool/news' or die "Nie mogę przejść do spool: $!\n"

               Jeśli wartość WYRAŻ nie kończy się nową linią, drukowany jest również numer
               bieżącej linii skryptu i wejścia, a za nimi doklejana jest nowa linia.  Wskazówka:
               Czasami dodanie ", stopped" do twojego komunikatu może nadać mu więcej sensu po
               doklejeniu łańcucha "at foo line 123".  Załóżmy, że uruchamiasz skrypt "canasta".

                   die "/etc/games is no good";
                   die "/etc/games is no good, stopped";

               dają w efekcie odpowiednio:

                   /etc/games is no good at canasta line 123.
                   /etc/games is no good, stopped at canasta line 123.

               Zobacz także exit() i warn().

               Można zaaranżować sprawę tak, że callback będzie wywoływany tuż przed uczynieniem
               swojej powinności przez die(). Należy w tym celu ustawić hak $SIG{__DIE__}.
               Związany handler zostanie wywołany z tekstem błędu i może zmienić treść komunikatu
               błędu, wywołując die() ponownie.  Zobacz stronę perlvar(1), dla dalszych detali o
               ustawianiu wpisów %SIG, a także opis eval() dla paru przykładów.

       do BLOK Nie jest to funkcja. Zwraca wartość ostatniej komendy w sekwencji komend,
               wskazywanych przez BLOK. Po zmodyfikowaniu przez modyfikator pętli, wywołuje
               jednokrotnie BLOK przed sprawdzeniem warunku pętli. (W innych instrukcjach
               modyfikatory pętli sprawdzają warunek na samym początku.)

       do PODPROCEDURA(LISTA)
               Niezalecana forma wywołania podprocedury. Zobacz stronę perlsub(1).

       do WYRAŻ
               Używa wartości WYRAŻ jako nazwy pliku i wykonuje zawartość tego pliku jako skrypt
               perla. Podstawowym zadaniem tej instrukcji jest włączanie podprocedur z bibliotek
               perla.

                   do 'stat.pl';

               jest zupełnie jak

                   eval `cat stat.pl`;

               tylko trochę bardziej efektywne, utrzymuje śledzenie bieżącej nazwy plików dla
               komunikatów o błędach i przeszukuje wszystkie katalogi -I, jeśli plik nie znajduje
               się w katalogu bieżącym (zobacz także tablicę @INC w sekcji Predefined Names
               podręcznika perlvar(1)).  Jednak jest takie samo w sensie, że przetwarza (parses)
               plik za każdym razem, gdy go wywołasz, więc przypuszczalnie nie chciałbyś tego
               wewnątrz pętli.

               Zauważ, że włączanie modułów bibliotecznych można załatwić lepiej z pomocą
               operatorów use() i require(), które również dokonują sprawdzania błędów i powodują
               wyjątki jeśli jest jakiś problem.

       dump ETYKIETA
               Powoduje to natychmiastowy zrzut core. Jest to po to, byś mógł użyć programu
               undump do konwertowania zrzutu core do pliku binarnego po zainicjalizowaniu
               wszystkich zmiennych z początku programu. Po uruchomieniu nowego binarium,
               rozpocznie się ono od wywołania goto ETYKIETA (ze wszystkimi ograniczeniami, na
               które cierpi goto).  Myśl o tym, jak o goto z interweniującym zrzutem core i
               reinkarnacją. Jeśli ETYKIETA jest pominięta, program restartuje się od początku.
               UWAGA: wszelkie pliki, które były otwarte w momencie zrzutu core nie będą otwarte
               w nowej inkarnacji programu, powodując przypuszczalnie zamieszanie w części perla.
               Zobacz też opcję -u ze strony perlrun(1).

               Przykład:

                   #!/usr/bin/perl
                   require 'getopt.pl';
                   require 'stat.pl';
                   %days = (
                       'Sun' => 1,
                       'Mon' => 2,
                       'Tue' => 3,
                       'Wed' => 4,
                       'Thu' => 5,
                       'Fri' => 6,
                       'Sat' => 7,
                   );

                   dump QUICKSTART if $ARGV[0] eq '-d';

                   QUICKSTART:
                   Getopt('f');

       each HASH
               Po wywołaniu w kontekście listowym, zwraca dwuelementową tablicę, składającą się z
               klucza i wartości następnego elementu asocjacyjnego, tak że możesz iterować
               poprzez tablicę. Po wywołaniu w kontekście skalarnym, zwraca tylko klucz  dla
               następnego elementu asocjacyjnego. (Uwaga: Klucze mogą mieć wartość "0" lub "", co
               jest logicznie nieprawidłowe; możesz w tym celu chcieć zapobiec konstrukcjom jak
               while ($k = each %foo) {} .)

               Wpisy są zwracane w kolejności dość losowej. Gdy tablica asocjacyjna jest
               całkowicie odczytana, w kontekście listowym zwracana jest tablica null (co po
               przypisaniu daje wartość FALSE (0)), a w kontekście skalarnym zwracany jest undef.
               Następne wywołanie each() po tym rozpocznie iterowanie od nowa.  Dla każdej
               tablicy asocjacyjnej istnieje pojedynczy iterator, dzielony przez funkcje each(),
               keys() i values(); może być zresetowany przez odczytanie wszystkich elementów
               tablicy lub przez wywołanie keys HASH lub values HASH.  Jeśli dodajesz, lub
               kasujesz elementy tablicy asocjacyjnej podczas jej iterowania, to może się
               zdarzyć, że niektóre wpisy utracisz, a niektóre dostaniesz zduplikowane.  Nie rób
               więc tego.

               Następujący przykład drukuje środowisko, podobnie jak program printenv(1), lecz w
               odwrotnej kolejności:

                   while (($key,$value) = each %ENV) {
                       print "$key=$value\n";
                   }

               Zobacz też keys() i values().

       eof UCHWYTPLIKU

       eof ()

       eof     Zwraca 1, jeśli następny odczyt z UCHWYTUPLIKU zwróci koniec pliku (eof) lub jeśli
               UCHWYTPLIKU nie jest otwarty. UCHWYTPLIKU może być wyrażeniem, którego wartość
               daje prawdziwą nazwę uchwytu pliku.  (Zauważ, że ta funkcja w rzeczywistości
               odczytuje znak, a potem wstawia go z powrotem, więc nie jest zbyt użyteczna w
               kontekście interaktywnym.)  Nie czytaj z pliku terminalowego  (lub nie wołaj
               eof(UCHWYTPLIKU)) po osiągnięciu końca pliku. Pliki takie, jak terminale mogą po
               takim zabiegu utracić warunek końca pliku.

               eof bez argumentów, używa jako argumentu ostatniego odczytu pliku.  Puste nawiasy
               () mogą wskazywać na pseudo plik, złożony z plików, wymienionych w linii komend,
               np. eof() dobrze jest używać wewnątrz pętli while (<>), aby wykryć koniec
               ostatniego pliku. Przykłady:

                   # resetuj numerowanie linii dla każdego pliku wejściowego
                   while (<>) {
                       print "$.\t$_";
                       close(ARGV) if (eof);   # Nie eof().
                   }

                   # wstaw kreski przed ostatnią linią ostatniego pliku
                   while (<>) {
                       if (eof()) {
                           print "--------------\n";
                           close(ARGV);        # close or break; is needed if we
                                               # are reading from the terminal
                       }
                       print;
                   }

               Wskazówka praktyczna: w perlu prawie nigdy nie trzeba używać eof, ponieważ
               operatory wejściowe zwracają undef gdy nie będą miały więcej danych.

       eval WYRAŻ

       eval BLOK
               WYRAŻ jest przetwarzany i wykonywany tak, jakby był maleńkim programem perla. Jest
               wywoływany w kontekście bieżącego programu perla, więc wszelkie ustawienia
               zmiennych lub definicje podprocedur i formatów zostają dalej. Zwracana wartość
               jest wartością ostatniego wykonanego wyrażenia, lub wartością, przekazaną przez
               return, czyli tak jak w podprocedurach. Ostatnie wyrażenie jest wykonywane w
               kontekście skalarnym, lub tablicowym, zależnie od kontekstu eval.

               Jeśli pojawi się błąd składni lub błąd czasu działania albo jeśli wykonana
               zostanie instrukcja die(), to zwrócona zostanie wartość niezdefiniowana, a $@
               zostanie ustawione na komunikat o błędzie.  Jeśli nie było błędu, $@ będzie
               łańcuchem null.  Jeśli WYRAŻ zostanie pominięte, to wykonywane jest $_.  Ostatni
               średnik, jeśli taki istnieje, może być pominięty w wyrażeniu. Ostrzegam jednak, że
               używanie eval()  nie wycisza perla od drukowania ostrzeżeń na STDERR, ani nie
               upycha tekstu tych komunikatów do $@.  Aby zrobić którąś z tych rzeczy, musisz
               użyć zabudowania $SIG{__WARN__}. Zobacz warn() i stronę perlvar(1).

               Zauważ, że ponieważ eval() przechwytuje krytyczne (w innych wypadkach) błędy, to
               jest przydatny dla określania czy konkretna właściwość (taka, jak np. socket(),
               symlink(), itp. jest zaimplementowana. Jest to również mechanizm perla
               obsługiwania wyjątków, gdzie operator die jest mechanizmem ich podnoszenia.

               Jeśli wykonywany kod się nie różni, możesz użyć postaci eval-BLOK do wychwytywania
               błędów czasu działania, bez potrzeby rekompilacji za każdym razem. Błąd, jeśli się
               pojawi, jest wciąż zwracany w $@.  Przykłady:

                   # spowoduj, by dzielenie przez zero nie było krytyczne
                   eval { $answer = $a / $b; }; warn $@ if $@;

                   # to samo, mniej efektywnie
                   eval '$answer = $a / $b'; warn $@ if $@;

                   # błąd czasu kompilacji
                   eval { $answer = };

                   # błąd czasu działania
                   eval '$answer =';   # ustawia $@

               Używając postaci eval{} jako pułapki na wyjątki w bibliotekach, możesz nie życzyć
               sobie uruchamiania haków __DIE__, które mógł sobie ustawić użytkownik. Dla tego
               celu można wykorzystać konstrukcję local $SIG{__DIE__}. Przykład:

                   # bardzo prywatna pułapka na wyjątek dzielenia przez zero
                   eval { local $SIG{'__DIE__'}; $answer = $a / $b; }; warn $@ if $@;

               Jest to szczególnie istotne, gdyż haki __DIE__ mogą wywoływać die() ponownie, co
               ma efekt zmieniania komunikatów o błędach:

                   # haki __DIE__ mogą modyfikować komunikaty o błędach
                   {
                      local $SIG{'__DIE__'} = sub { (my $x = $_[0]) =~ s/foo/bar/g; die $x };
                      eval { die "foo foofs here" };
                      print $@ if $@;                # drukuje "bar barfs here"
                   }

               Używając eval(), powinieneś szczególnie uważać, by pamiętać na co się patrzy gdy:

                   eval $x;            # PRZYPADEK 1
                   eval "$x";          # PRZYPADEK 2

                   eval '$x';          # PRZYPADEK 3
                   eval { $x };        # PRZYPADEK 4

                   eval "\$$x++"       # PRZYPADEK 5
                   $$x++;              # PRZYPADEK 6

               Przypadki 1 i 2 zachowują się jednakowo: uruchamiają kod, zawarty w zmiennej $x.
               (Chociaż przypadek 2 ma ogłupiające cudzysłowy, powodujące, że czytelnik
               zastanawia się, co jeszcze może się zdarzyć (nic nie może).)  Przypadki 3 i 4
               zachowują się podobnie: wykonują one kod '$x', który nie robi nic poza zwróceniem
               wartości $x. (Przypadek 4 jest preferowany ze względów estetycznych, ma też zaletę
               kompilowania podczas kompilacji, a nie podczas działania.) Przypadek 5 jest
               miejscem, gdzie normalnie chciałbyś użyć cudzysłowów, poza tym, że w tej
               konkretnej sytuacji można użyć po prostu symbolicznych referencji. Jest tak w
               przypadku 6.

       exec LISTA
               Funkcja exec() wykonuje komendę systemową i NIGDY NIE POWRACA, chyba że komenda
               nie istnieje i jest wykonywana bezpośrednio, zamiast przez /bin/sh -c (patrz
               niżej).  Jeśli chcesz powrócić, użyj zamiast exec() instrukcji system().

               Jeśli w LIŚCIE jest więcej niż jeden argument, lub jeśli jest to tablica z więcej
               niż jedną wartością, wywoływany jest execvp(3) (z argumentami z LISTY).  Jeśli
               jest tylko jeden argument skalarny, to jest on sprawdzany w poszukiwaniu
               metaznaków powłoki.  Jeśli są tam jakieś znaki, to cały argument jest przekazywany
               do przetworzenia przez /bin/sh -c.  Jeśli nie ma żadnych metaznaków, to argument
               jest dzielony na słowa i przekazywany bezpośrednio do execvp(3), co jest bardziej
               efektywne.  Uwaga: exec() i system() nie opróżniają twojego bufora wejściowego,
               więc możliwe, że aby zapobiec utracie wyjścia, będziesz musiał ustawić $⎪.
               Przykłady:

                   exec '/bin/echo', 'Twoimi argumentami są: ', @ARGV;
                   exec "sort $outfile ⎪ uniq";

               Jeśli tak naprawdę nie potrzebujesz wywołać pierwszego argumentu, lecz chcesz
               oszukać program, który wykonujesz co do jego nazwy, to możesz podać program, który
               chcesz wywołać jako "obiekt niebezpośredni" (bez przecinka) na samym początku
               LISTY. (Wymusza to zawsze interpretację LISTY jako listy wielowartościowej, nawet
               jeśli jest tam tylko pojedynczy skalar.) Przykład:

                   $shell = '/bin/csh';
                   exec $shell '-sh';          # udaj, że to powłoka loginowa

               lub, bardziej bezpośrednio,

                   exec {'/bin/csh'} '-sh';    # udaj, że to powłoka loginowy

       exists WYRAŻ
               Zwraca TRUE, jeśli podany klucz asocjacyjny istnieje w tablicy asocjacyjnej.
               Wartość jest prawdziwa nawet gdy odpowiadająca kluczowi wartość jest
               niezdefiniowana.

                   print "Istnieje\n" if exists $array{$key};
                   print "Zdefiniowany\n" if defined $array{$key};
                   print "Prawdziwy\n" if $array{$key};

               Element asocjacyjny może być prawdziwy tylko wtedy, gdy jest zdefiniowany, a
               zdefiniowany jeśli istnieje, lecz odwrotna kolejność niekoniecznie jest prawdziwa.

               Zauważ, że WYRAŻ może być skomplikowany tak daleko, dopóki ostateczna operacja
               jest podejrzeniem klucza asocjacyjnego:

                   if (exists $ref->[$x][$y]{$key}) { ... }

       exit WYRAŻ
               Wykonuje WYRAŻ i kończy pracę z tą wartością. (W rzeczywistości, wywołuje najpierw
               zdefiniowane procedury END, lecz procedury te mogą przerwać kończenie. Podobnie,
               również przed wyjściem wołane są wszelkie destruktory obiektów.) Przykład:

                   $ans = <STDIN>;
                   exit 0 if $ans =~ /^[Xx]/;

               Zobacz też die(). Jeśli WYRAŻ jest pominięte, to praca kończy się statusem 0.
               Jedynymi, uniwersalnymi i przenośnymi wartościami WYRAŻ są 0 dla sukcesu i 1 dla
               błędu; wszelkie inne są podstawą do dziwnych interpretacji, zależnych od
               środowiska, w którym program jest uruchomiony.

               Nie powinieneś używać exit() do przerywania podprocedury, jeśli istnieje szansa,
               że ktoś mógłby chcieć ustawić pułapkę na błąd. Zamiast tego użyj die(), który może
               być przechwycony przez eval().

       exp WYRAŻ

       exp     Zwraca e (naturalna podstawa logarytmu) do potęgi WYRAŻ. Jeśli WYRAŻ jest
               pominięte, zwraca exp($_).

       fcntl UCHWYTPLIKU,FUNKCJA,SKALAR
               Implementuje funkcję fcntl(2). Przypuszczalnie będziesz musiał zaznaczyć

                   use Fcntl;

               aby móc się nią posługiwać. Przetwarzanie argumentów i zwracanie wartości działa
               zupełnie jak w ioctl(), opisanym niżej. Zauważ, że fcntl() da błąd krytyczny po
               użyciu na maszynie, nie implementującej fcntl(2). Na przykład:

                   use Fcntl;
                   fcntl($filehandle, F_GETLK, $packed_return_buffer);

       fileno UCHWYTPLIKU
               Zwraca deskryptor pliku dla uchwytu pliku. Jest to przydatne dla konstruowania
               bitmap dla select(). Jeśli UCHWYTPLIKU jest wyrażeniem, to jego wartość brana jest
               za nazwę uchwytu pliku.

       flock UCHWYTPLIKU,OPERACJA
               Wywołuje flock(2), lub emuluje go dla uchwytu UCHWYTPLIKU.  Zwraca TRUE po
               sukcesie, FALSE w wypadku jakiegoś problemu. Na maszynach nie implementujących
               blokowania flock(2), fcntl(2), lub lockf(3), powoduje błąd krytyczny.  flock()
               jest przenośnym perlowym interfejsem blokowania plików, choć blokuje tylko całe
               pliki, a nie rekordy.

               OPERACJA jest jedną z LOCK_SH, LOCK_EX, lub LOCK_UN. Możliwa jest jeszcze
               kombinacja z LOCK_NB. Stałe te mają tradycyjne wartości 1, 2, 8 i 4, lecz możesz
               używać nazw symbolicznych po zaimportowaniu ich z modułu Fcntl, robiąc to albo
               pojedynczo, albo grupowo, używając tagu ':flock' .  LOCK_SH żąda blokady
               dzielonej, LOCK_EX żąda blokady na wyłączność, a LOCK_UN zwalnia poprzednio
               zażądaną blokadę. Jeśli do LOCK_SH lub LOCK_EX dodany zostanie LOCK_NB, to flock
               nie będzie blokował, oczekując na zablokowanie, lecz zakończy działanie
               natychmiast (aby dowiedzieć się, czy uzyskałeś blokadę, sprawdź status wyjścia).

               Aby zapobiec prawdopodobnie dekoordynacji, perl opróżnia UCHWYTPLIKU przed jego
               (od)blokowaniem.

               Zauważ, że emulacja zbudowana za pomocą lockf(3) nie daje blokad dzielonych i
               wymaga, by UCHWYTPLIKU był otwarty z zamiarem zapisu.  Jest to semantyka, którą
               implementuje lockf(3).  Większość (wszystkie?) systemów jednak implementuje
               lockf(3) na zasadach blokowania fcntl(2), więcej różnice nie powinny się dawać we
               znaki.

               Zauważ też, że niektóre wersje flock() nie mogą blokować rzeczy poprzez sieć;
               będziesz musiał użyć  do tego bardziej specyficznego dla systemu fcntl(). Jeśli
               chcesz, możesz zmusić perla do ignorowania systemowej funkcji flock(2) i używać
               jego własnej, opartej o fcntl(2) emulacji. Robi się to, podając programowi
               Configure przełącznik -Ud_flock. Trzeba to oczywiście zrobić podczas
               konfigurowania perla jako takiego.

               Oto doklejacz mailboxa dla systemów BSD.

                   use Fcntl ':flock'; # importuj stałe LOCK_*

                   sub lock {
                       flock(MBOX,LOCK_EX);
                       # a w wypadku, gdyby ktoś dokleił
                       # podczas naszego oczekiwania...
                       seek(MBOX, 0, 2);
                   }

                   sub unlock {
                       flock(MBOX,LOCK_UN);
                   }

                   open(MBOX, ">>/usr/spool/mail/$ENV{'USER'}")
                           or die "Nie mogę otworzyć mailboxa!: $!";

                   lock();
                   print MBOX $msg,"\n\n";
                   unlock();

               Zobacz też stronę podręcznika. Są tam inne przykłady  flock().

       fork    Wykonuje wywołanie systemowe fork(2). Zwraca procesowi rodzicielskiemu pid
               dziecka, a w wątku dziecka zwraca zero. W wypadku błędu, zwraca undef.  Uwaga:
               nieopróżnione bufory pozostają nieopróżnione w obydwu procesach, co znaczy, że
               będziesz musiał ustawić $⎪ ($AUTOFLUSH w English) lub wywołać metodę autoflush() z
               IO::Handle aby zapobiec duplikacji wyjścia.

               Jeśli fork()'ujesz bez czekania na dzieci, zbierzesz zombies.  (Osierocone
               procesy.)

                   $SIG{CHLD} = sub { wait };

               Istnieje też trik podwójnego forka (sprawdzanie błędów forka zostało pominięte);

                   unless ($pid = fork) {
                       unless (fork) {
                           exec "co naprawdę chcesz robić";
                           die "bez exec";
                           # ... or ...
                           ## (jakiś_kod_perla)
                           exit 0;
                       }
                       exit 0;
                   }
                   waitpid($pid,0);

               Zobacz też stronę podręcznika perlipc(1). Są tam dalsze przykłady forkowania i
               zbierania konających dzieci.

               Zauważ, że jeśli twoje forkowane dziecko dziedziczy systemowe deskryptory plików,
               takie jak STDIN i STDOUT, które w rzeczywistości są połączone potokiem lub
               gniazdem, to jeśli skończysz działanie, zdalny serwer (taki jak httpd, rsh) nie
               będzie myślał, że rzeczywiście skończyłeś.  Powinieneś je otworzyć na nowo na
               /dev/null.

       format  Zadeklaruj format obrazka, używanego z funkcją write(). Na przykład:

                   format Something =
                       Test: @<<<<<<<< @⎪⎪⎪⎪⎪ @>>>>>
                             $str,     $%,    '$' . int($num)
                   .

                   $str = "widget";
                   $num = $cost/$quantity;
                   $~ = 'Something';
                   write;

               Dla dalszych opisów i przykładów, zobacz stronę perlform(1).

       formline OBRAZEK,LISTA
               Jest to funkcja wewnętrzna, używana przez formaty. Można ją jednak wywołać też
               samodzielnie. Formatuje ona (zobacz stronę perlform(1)) listę wartości zależnie od
               zawartości OBRAZKA, umieszczając wyjście w akumulatorze wyjścia formatowego, $^A
               ($ACCUMULATOR w English).  Ostatecznie, po dokonaniu write(), zawartość $^A jest
               zapisywana do jakiegoś uchwytu pliku. Możesz jednak odczytać go samodzielnie i
               ustawić na "". Zauważ, że format zazwyczaj wykonuje jeden formline() na każdą
               linię formy, lecz sama funkcja fromline nie zwraca uwagi na to, ile nowych linii
               jest osadzonych w OBRAZKU. Znaczy to, że tokeny ~ i ~~ będą traktować cały OBRAZEK
               jako linię pojedynczą. Możesz więc być zmuszonym do używania wielu linii form, aby
               zaimplementować pojedynczy format zapisu, podobnie jak kompilator format.

               Uważaj, jeśli wstawiasz wokół obrazka podwójne cudzysłowy--znak "@" może być
               wzięty za początek nazwy tablicy.  formline() zawsze zwraca TRUE. Zobacz stronę
               perlform(1) dla dalszych przykładów.

       getc UCHWYTPLIKU

       getc    Zwraca następny znak z pliku wejściowego, identyfikowanego przez UCHWYTPLIKU. Na
               końcu pliku zwraca łańcuch null. Jeśli UCHWYTPLIKU zostanie pominięty, odczyt
               następuje ze STDIN.  Nie jest to efektywne. Nie może być używane do pobierania
               niebuforowanych pojedynczych znaków. Do tego celu spróbuj raczej czegoś w rodzaju:

                   if ($BSD_STYLE) {
                       system "stty cbreak </dev/tty >/dev/tty 2>&1";
                   }
                   else {
                       system "stty", '-icanon', 'eol', "\001";
                   }

                   $key = getc(STDIN);

                   if ($BSD_STYLE) {
                       system "stty -cbreak </dev/tty >/dev/tty 2>&1";
                   }
                   else {
                       system "stty", 'icanon', 'eol', '^@'; # ASCII null
                   }
                   print "\n";

               Określenie, czy $BSD_STYLE powinno być ustawione, pozostawiamy jako ćwiczenie dla
               czytelnika.

               Na systemach, kompatybilnych z  POSIX, bardziej przenośna do tego celu może być
               funkcja POSIX::getattr().  Zobacz też moduł Term::ReadKey z najbliższego mirrora
               CPAN; szczegóły o CPAN można znaleźć we wpisie CPAN ze strony podręcznika
               perlmod(1).

       getlogin
               Zwraca bieżący login z /etc/utmp. (o ile istnieje.)  W wypadku nulla, użyj
               getpwuid().

                   $login = getlogin ⎪⎪ getpwuid($<) ⎪⎪ "Kilroy";

               Nie wykorzystuj getlogin() do autentykacji: nie jest tak bezpieczny jak
               getpwuid().

       getpeername GNIZADO
               Zwraca spakowany adres sockaddr drugiego końca z połączenia na GNIEŹDZIE.

                   use Socket;
                   $hersockaddr    = getpeername(SOCK);
                   ($port, $iaddr) = unpack_sockaddr_in($hersockaddr);
                   $herhostname    = gethostbyaddr($iaddr, AF_INET);
                   $herstraddr     = inet_ntoa($iaddr);

       getpgrp PID
               Zwraca bieżącą grupę procesu dla podanego PIDa. Aby uzyskać grupę bieżącego
               procesu, użyj wartości PID równej zero.  Użycie tej funkcji na maszynie, nie
               implementującej getpgrp(2) podniesie wyjątek. Jeśli parametr PID zostanie
               pominięty, to zwracana jest grupa bieżącego procesu. Zauważ, że wersja POSIX
               getpgrp nie przyjmuje argumentu PID, więc naprawdę przenośna jest tylko
               konstrukcja PID==0.

       getppid Zwraca identyfikator procesu rodzicielskiego.

       getpriority CZYJE,KTO
               Zwraca bieżący priorytet procesu, grupy procesów, lub użytkownika. (Zobacz stronę
               podręcznika getpriority(2).)  Użycie tej funkcji na maszynie nie implementującej
               getpriority(2) podniesie wyjątek krytyczny.

       getpwnam NAZWA

       getgrnam NAZWA

       gethostbyname NAZWA

       getnetbyname NAZWA

       getprotobyname NAZWA

       getpwuid UID

       getgrgid GID

       getservbyname NAZWA,PROTO

       gethostbyaddr ADR,TYPADRESU

       getnetbyaddr ADR,TYPADRESU

       getprotobynumber LICZBA

       getservbyport PORT,PROTO

       getpwent

       getgrent

       gethostent

       getnetent

       getprotoent

       getservent

       setpwent

       setgrent

       sethostent STAYOPEN

       setnetent STAYOPEN

       setprotoent STAYOPEN

       setservent STAYOPEN

       endpwent

       endgrent

       endhostent

       endnetent

       endprotoent

       endservent
               Funkcje te dokonują tych samych akcji, co ich odpowiedniki z biblioteki
               systemowej. W kontekście listowym, wartości zwracane różnych funkcji `get' są
               następujące:

                   ($nazwa,$hasło,$uid,$gid,
                      $quota,$komentarz,$gcos,$katalog,$shell) = getpw*
                   ($nazwa,$hasło,$gid,$członkowie) = getgr*
                   ($nazwa,$aliasy,$typadresu,$długość,@addrs) = gethost*
                   ($nazwa,$aliasy,$typadresu,$sieć) = getnet*
                   ($nazwa,$aliasy,$protokół) = getproto*
                   ($nazwa,$aliasy,$port,$protokół) = getserv*

               (Jeśli wpis nie istnieje, dostaniesz listę null.)

               W kontekście skalarnym, dostajesz nazwę. Wyjątkiem jest funkcja podglądania według
               nazwy, gdzie dostajesz inną rzecz, jaką by ona nie była.  (Jeśli wpis nie
               istnieje, otrzymujesz wartość niezdefiniowaną.)  Na przykład:

                   $uid = getpwnam
                   $nazwa = getpwuid
                   $nazwa = getpwent
                   $gid = getgrnam
                   $nazwa = getgrgid
                   $nazwa = getgrent
                   itd.

               Wartość $członkowie, zwracana przez getgr*() to oddzielona spacjami lista nazw
               loginowych członków grupy.

               Jeśli w C obsługiwana jest zmienna errno, to dla funkcji gethost*() jego wartość
               będzie przekazywana przez $?. Wartość @addrs, zwracana przez wykonane wywołanie,
               jest listą czystych (raw) adresów, zwróconych przez odpowiednie wywołanie
               systemowe. W domenie internetowej, każdy adres jest czterobajtowy, a rozpakować go
               możesz, mówiąc coś w rodzaju:

                   ($a,$b,$c,$d) = unpack('C4',$addr[0]);

       getsockname GNIAZDO
               Zwraca spakowany adres sockaddr tego końca połączenia na GNIEŹDZIE.

                   use Socket;
                   $mysockaddr = getsockname(SOCK);
                   ($port, $myaddr) = unpack_sockaddr_in($mysockaddr);

       getsockopt GNIAZDO,POZIOM,NAZWAOPCJI
               Zwraca zażądaną opcję gniazda, lub wartość niezdefiniowaną w wypadku błędu.

       glob WYRAŻ

       glob    Zwraca wartość WYRAŻ z rozwinięciami nazwy plików, takimi jakich dokonałaby
               powłoka. Funkcja ta jest wewnętrzną funkcją implementującą operator <*.c>, lecz
               możesz jej użyć bezpośrednio. Jeśli pominięte zostanie WYRAŻ, to używane będzie
               $_.  Operator <*.c> jest omówiony bliżej w sekcji I/O Operators na stronie
               perlop(1).

       gmtime WYRAŻ
               Konwertuje czas zwrócony przez funkcję time do 9 elementowej tablicy, w której
               znajduje się czas zlokalizowany do standardowej strefy Greenwich.  Zazwyczaj jest
               to używane następująco:

                   #  0    1    2     3     4    5     6     7     8
                   ($sec,$min,$hour,$mday,$mon,$year,$wday,$yday,$isdst) =
                                                           gmtime(time);

               Wszystkie elementy tablicy są numeryczne i pochodzą wprost ze struktury tm.
               Ogólnie znaczy to, że $mon ma zakres 0..11, a $wday 0..6, z niedzielą kryjącą się
               pod 0. Dodatkowo, $year jest liczbą lat od 1900, a nie po prostu dwiema ostatnimi
               cyframi roku.

               Jeśli WYRAŻ jest pominięte, wykonuje gmtime(time()).

               W kontekście skalarnym, zwraca wartość ctime(3):

                   $now_string = gmtime;  # np. "Thu Oct 13 04:54:34 1994"

               Zobacz też funkcję timegm(), udostępnianą przez moduł Time::Local, a także funkcję
               strftime(3), dostępną przez moduł POSIX.

       goto ETYKIETA

       goto WYRAŻ

       goto &NAZWA
               Postać goto-ETYKIETA szuka instrukcji, oznaczonej przez ETYKIETA i kontynuuje
               działanie od tamtego miejsca. Nie może być używane do przechodzenia do
               konstrukcji, wymagającej inicjalizacji, takiej jak podprocedura czy pętla foreach.
               Nie może też być używane do przechodzenia do konstrukcji optymalizowanej, lub do
               wychodzenia z bloku, lub podprocedury, przekazanej do sort().  Można nim natomiast
               przeskoczyć prawie we wszystkie inne miejsca zakresu dynamicznego, włączając
               wychodzenie z podprocedur, choć w tym wypadku lepiej użyć innej konstrukcji,
               takiej jak last lub die. Autor perla nigdy nie czuł potrzeby używania tej postaci
               goto (tzn. w perlu--C jest inną sprawą).

               Postać goto-WYRAŻ oczekuje nazwy etykiety, której zakres może być rozwiązany
               dynamicznie. Pozwala to na obliczane goto per FORTRAN, lecz nie jest zbyt
               zalecane, jeśli optymalizujesz ze względu na łatwość konserwacji programu:

                   goto ("FOO", "BAR", "GLARCH")[$i];

               Postać goto-&NAZWA jest bardzo magiczna i podmienia wywołanie do nazwanej
               podprocedury dla bieżącej procedury. Jest to używane przez podprocedury AUTOLOAD,
               które chcą ładować inne podprocedury, a potem udawać, że ta inna podprocedura
               została wywołana jako pierwsza (poza tym, wszelkie zmiany @_ bieżącej podprocedury
               są przekazywane innej podprocedurze.) Po tym goto, nawet caller() nie będzie w
               stanie powiedzieć, że ta procedura była wywołana pierwsza.

       grep BLOK LISTA

       grep WYRAŻ,LISTA
               Jest to podobne duchowo, lecz nie identyczne do grep(1) i krewnych.  W
               rzeczywistości, nie jest ograniczone do używania wyrażeń regularnych.

               Wykonuje BLOK lub WYRAŻ dla każdego elementu LISTY (ustawiając lokalnie $_ na
               każdy element) i zwracając listę wartości, składających się z tych, dla których
               wykonane wyrażenie było prawdziwe. W kontekście skalarnym, zwraca liczbę
               prawdziwych wyrażeń.

                   @foo = grep(!/^#/, @bar);    # Pozbądź się komentarzy

               lub równoważnie,

                   @foo = grep {!/^#/} @bar;    # pozbądź się komentarzy

               Zauważ, że skoro $_ jest referencją do wartości listy, może być używane do
               modyfikowania elementów tablicy. Podczas gdy jest to przydatne i obsługiwane, może
               to spowodować też nieoczekiwane rezultaty, szczególnie w wypadku gdy LISTA nie
               jest nazwaną tablicą.

               Grep zwraca aliasy do oryginalnej listy. Znaczy to, że modyfikowanie elementu
               listy zwróconej przez to polecenie, modyfikuje też element listy oryginalnej.

       hex WYRAŻ

       hex     Interpretuje WYRAŻ jako łańcuch szesnastkowy i zwraca odpowiadającą mu wartość.
               (Dla konwersji łańcuchów, które mogą się zaczynać od 0, lub 0x, zobacz opis oct,
               znajdujący się gdzieś w tym dokumencie.) Jeśli WYRAŻ zostanie pominięte, to
               używane jest $_.

                   print hex '0xAf'; # drukuje '175'
                   print hex 'aF';   # to samo

       import  Nie istnieje wbudowana funkcja import. Jest to zwyczajna metoda (podprocedura),
               definiowana (dziedziczona) przez moduły, które życzą sobie eksportować nazwy do
               kolejnych modułów. [potem] funkcja use() woła metodę import() dla używanego
               pakietu. Zobacz jeszcze opis use() i stronę  perlmod(1) oraz stronę Exporter.

       index STR,SUBSTR,POZYCJA

       index STR,SUBSTR
               Zwraca pozycję pierwszego pojawienia się SUBSTR w łańcuchu STR.  Jeśli POZYCJA
               jest pominięta, to przeszukiwanie rozpoczyna się od początku łańcucha. Wartość
               zwracana jest oparta o 0 (lub tego, na co ustawisz zmienną $[ --lecz lepiej tego
               nie rób). Jeśli podciąg nie może zostać zlokalizowany, zwracana jest podstawa - 1,
               czyli normalnie -1.

       int WYRAŻ

       int     Zwraca część całkowitą z WYRAŻ. Jeśli WYRAŻ jest pominięte, używane jest $_.

       ioctl UCHWYTPLIKU,FUNKCJA,SKALAR
               Implementuje funkcję ioctl(2). Przypuszczalnie aby jej używać, będziesz musiał
               powiedzieć

                   require "ioctl.ph"; # przypuszczalnie w /usr/local/lib/perl/ioctl.ph

               Jeśli ioctl.ph nie istnieje, lub nie ma właściwych definicji, będziesz musiał użyć
               swojej własnej, opartej na nagłówkach C, takich jak <sys/ioctl.h>.  (Istnieje
               skrypt perla o nazwie h2ph(1), która pomaga w konwersji, lecz jest to nietrywialna
               sprawa.) SKALAR jest wartością zapisywaną, lub odczytywaną, zależnie od
               FUNKCJI--wskaźnik do wartości łańcuchowej SKALARA będzie przekazany jako trzeci
               argument właściwego wywołania ioctl. (Jeśli SKALAR nie ma wartości łańcuchowej,
               lecz ma numeryczną, to zostanie przekazana ta wartość zamiast wskaźnika do
               łańcucha.  Aby zapewnić, że będzie to prawdziwe, przed użyciem dodaj do skalara
               0). Do manipulowania na wartościach struktur, używanych przez ioctl() przydatne są
               funkcje pack() i unpack().  Następujący przykład ustawia znak kasowania na DEL.

                   require 'ioctl.ph';
                   $getp = &TIOCGETP;
                   die "NO TIOCGETP" if $@ ⎪⎪ !$getp;
                   $sgttyb_t = "ccccs";                # 4 znaki i short
                   if (ioctl(STDIN,$getp,$sgttyb)) {
                       @ary = unpack($sgttyb_t,$sgttyb);
                       $ary[2] = 127;
                       $sgttyb = pack($sgttyb_t,@ary);
                       ioctl(STDIN,&TIOCSETP,$sgttyb)
                           ⎪⎪ die "Nie mogę wykonać ioctl: $!";
                   }

               Wartość zwracana ioctl (i fcntl) jest następująca:

                       gdy OS zwraca:          to Perl zwraca:
                           -1               wartość niezdefiniowaną
                            0                łańcuch "0 but true"
                        coś innego                 to samo

               Tak więc, mimo że perl zwraca po sukcesie TRUE, a w wypadku niepowodzenia FALSE,
               możesz łatwo określić rzeczywistą wartość zwróconą przez system operacyjny:

                   ($retval = ioctl(...)) ⎪⎪ ($retval = -1);
                   printf "System zwrócił %d\n", $retval;

       join WYRAŻ,LISTA
               Łączy osobne łańcuchy LISTY w pojedynczy łańcuch, w którym pola są rozdzielone
               wartościami WYRAŻ. Zwraca ten łańcuch.  Przykład:

                   $_ = join(':', $login,$passwd,$uid,$gid,$gcos,$home,$shell);

               Zobacz też opis split.

       keys HASH
               Zwraca normalna tablicę, składającą się z wszystkich kluczy nazwanej tablicy
               asocjacyjnej. (W kontekście skalarnym, zwraca liczbę kluczy.) Klucze są zwracane w
               dość losowej kolejności, lecz w tej samej, w której swoje wartości produkują
               funkcje values() i each() (o ile tablica asocjacyjna nie była [w międzyczasie]
               zmieniana).  W efekcie ubocznym, funkcja resetuje iterator tablicy.

               A oto jeszcze inny sposób na wydrukowanie środowiska:

                   @keys = keys %ENV;
                   @values = values %ENV;
                   while ($#keys >= 0) {
                       print pop(@keys), '=', pop(@values), "\n";
                   }

               a co, jeśli by je posortować według klucza:

                   foreach $key (sort(keys %ENV)) {
                       print $key, '=', $ENV{$key}, "\n";
                   }

               Aby posortować tablicę według wartości, będziesz musiał użyć funkcji sort. Oto
               numeryczne posortowanie tablicy asocjacyjnej według jej wartości:

                   foreach $key (sort { $hash{$b} <=> $hash{$a} } keys %hash)) {
                       printf "%4d %s\n", $hash{$key}, $key;
                   }

               Jako lwartość, keys umożliwia zwiększanie liczby komórek asocjacyjnych,
               zaalokowanych dla danej tablicy asocjacyjnej. Możesz zyskać na efektywności, jeśli
               tablica ma być duża. (Jest to podobne do pre-rozszerzania tablicy przez
               przeznaczanie $#array większego numeru.)  Jeśli powiesz

                   keys %hash = 200;

               to %hash będzie  miał co najmniej 200 zaalokowanych komórek. Komórki te będą
               utrzymywane nawet, jeśli zrobisz %hash = (). Jeśli chcesz zwolnić zasób wewnątrz
               zakresu, użyj undef %hash.  Korzystając z powyższej właściwości, zawsze można
               zmniejszyć liczbę zaalokowanych komórek.

       kill LISTA
               Wysyła sygnał do listy procesów. Pierwszy element listy musi być nazwą sygnału.
               Zwraca liczbę procesów, do których udało się przesłać sygnał.

                   $cnt = kill 1, $child1, $child2;
                   kill 9, @goners;

               W przeciwieństwie do zachowania w powłoce, w perlu jeśli -1SYGNAŁ jest ujemny, to
               killuje grupy procesów, zamiast procesów. (W Systemie V, ujemny numer PROCESU
               odnosi się też do grup procesów, lecz nie jest to przenośne.) Oznacza to, że
               zazwyczaj chcesz przekazywać sygnały dodatnie. Możesz też używać nazw sygnałów w
               cudzysłowach. Zobacz jeszcze sekcję Signals w podręczniku perlipc(1).

       last ETYKIETA

       last    Komenda last jest podobna do instrukcji break z C (używanej w pętlach); przerywa
               natychmiastowo pętlę. Jeśli pominięty jest parametr ETYKIETY, to komenda odnosi
               się do najbardziej wewnętrznej pętli zamykającej. Potencjalna instrukcja bloku
               continue nie jest wykonywana:

                   LINE: while (<STDIN>) {
                       last LINE if /^$/;      # zakończ po skończeniu z nagłówkiem
                       ...
                   }

       lc WYRAŻ

       lc      Zwraca WYRAŻ w małych literach. Jest to wewnętrzna funkcja, implementująca escape
               \L w łańcuchach ujętych w cudzysłowy. Jeśli włączone jest use locale, to szanuje
               bieżące locale LC_CTYPE.  Zobacz stronę podręcznika perllocale(1).

               Jeśli WYRAŻ jest pominięte, używane jest $_.

       lcfirst WYRAŻ

       lcfirst Zwraca wartość WYRAŻ, w którym pierwszy znak jest zastąpiony małą literą. Jest to
               funkcja wewnętrzna, implementująca escape \l w łańcuchach ujętych w podwójne
               cudzysłowy. Jeśli włączone jest use locale, to szanuje bieżące locale LC_CTYPE.
               Zobacz stronę podręcznika perllocale(1).

               Jeśli WYRAŻ jest pominięte, używane jest $_.

       length WYRAŻ

       length  Zwraca długość w znakach wartości WYRAŻ. Jeśli WYRAŻ jest pominięte, zwracana jest
               długość $_.

       link STARYPLIK,NOWYPLIK
               Tworzy nową nazwę pliku, dowiązaną do starej nazwy pliku. Po sukcesie zwraca 1, a
               w przeciwnym wypadku 0.

       listen GNIAZDO,ROZMIARKOLEJKI
               Robi to samo, co wywołanie systemowe listen(2). Zwraca TRUE po sukcesie, a w
               przeciwnym wypadku FALSE. Zobacz przykład w sekcji Sockets: Client/Server
               Communication w podręczniku perlipc(1).

       local WYRAŻ
               Local modyfikuje wymienione zmienne tak, że są lokalne w otaczającym je bloku,
               podprocedurze, eval{}, lub do. Jeśli wymieniona jest więcej niż jedna wartość, to
               lista musi być umieszczona w nawiasach. Zobacz sekcję Temporary Values via local()
               w podręczniku perlsub(1).

               Zamiast local(), często raczej wolałbyś użyć my(), gdyż to pierwsze tak naprawdę
               nie jest tym czym się większości ludzi wydaje.  Odsyłam do sekcji Private
               Variables via my() w podręczniku perlsub(1).

       localtime WYRAŻ
               Konwertuje czas, zwrócony przez funkcję time na 9-elementową tablicę, której czas
               jest zanalizowany dla lokalnej strefy czasowej. Zazwyczaj jest to używane
               następująco:

                   #  0    1    2     3     4    5     6     7     8
                   ($sec,$min,$hour,$mday,$mon,$year,$wday,$yday,$isdst) =
                                                               localtime(time);

               Wszystkie elementy tablicy są numeryczne i pochodzą wprost ze struktury tm.  W
               rzeczywistości znaczy to, że $mon ma zasięg 0..11, a $wday 0..6, gdzie 0 oznacza
               niedzielę. Poza tym, $year jest liczbą lat ot 1900 roku, tj. rok 123 oznacza 2023.

               Jeśli WYRAŻ zostanie pominięte, to używany jest czas bieżący (localtime(time)).

               W kontekście skalarnym, zwraca wartość ctime(3):

                   $now_string = localtime;  # np., "Thu Oct 13 04:54:34 1994"

               Zobacz też moduł Time::Local i funkcje  strftime(3) i mktime(3), dostępne przez
               moduł POSIX.

       log WYRAŻ

       log     Zwraca logarytm (podstawa e) z WYRAŻ. Jeśli WYRAŻ jest pominięte, zwraca wartość
               dla $_.

       lstat UCHWYTPLIKU

       lstat WYRAŻ

       lstat   Robi to samo, co funkcja stat(), lecz zamiast plików, na które wskazują dowiązania
               symboliczne, testuje same dowiązania. Jeśli twój system nie obsługuje dowiązań
               symbolicznych, dokonywany jest zwykły stat().

               Jeśli WYRAŻ jest pominięte, używane jest $_.

       m//     Operator porównania. Zobacz stronę perlop(1).

       map BLOK LISTA

       map WYRAŻ,LISTA
               Analizuje BLOK lub WYRAŻ dla każdego elementu LISTY (ustawiając lokalnie $_ na
               każdy element) i zwraca wartość listową, złożoną z wyników każdego analizowania.
               BLOK lub WYRAŻ jest analizowany w kontekście listowym, więc każdy element LISTY
               może dać zero, jeden, lub więcej elementów w wartości zwracanej.

                   @chars = map(chr, @nums);

               tłumaczy listę liczb na odpowiadające im znaki. A

                   %hash = map { getkey($_) => $_ } @array;

               jest tylko śmiesznym sposobem zapisania

                   %hash = ();
                   foreach $_ (@array) {
                       $hash{getkey($_)} = $_;
                   }

       mkdir NAZWAPLIKU,PRAWA
               Tworzy katalog, podany jako NAZWAPLIKU, którego prawa są określone przez PRAWA
               (zmodyfikowane przez umaskę). Jeśli operacja zakończy się sukcesem, zwraca 1, w
               przeciwnym wypadku zwraca 0 i ustawia $!  (errno).

       msgctl ID,CMD,ARG
               Woła funkcję IPC msgctl(2) z Systemu V. Jeśli CMd jest &IPC_STAT, to ARG musi być
               zmienną, która będzie przechowywać zwróconą strukturę msquid_ds. Wartość zwracana
               tej funkcji jest podobna do ioctl: dla błędu wartość niezdefiniowana, "0 but true"
               dla zera, oraz rzeczywista wartość zwracana dla innych wypadków.

       msgget KLUCZ,FLAGI
               Woła funkcję IPC msgget(2) z Systemu V. Zwraca identyfikator kolejki komunikatów,
               lub wartość niezdefiniowaną (w wypadku błędu).

       msgsnd ID,MSG,FLAGI
               Woła funkcję IPC msgsnd(2) z Systemu V, która przesyła komunikat MSG do kolejki
               komunikatów ID. MSG musi zaczynać się wartością long int, określającą typ, którą
               można utworzyć z pomocą pack("l",$typ).  Zwraca TRUE po sukcesie i FALSE w wypadku
               błędu.

       msgrcv ID,VAR,ROZMIAR,TYP,FLAGI
               Woła funkcję IPC msgrcv(2) z Systemu V. Funkcja odbiera komunikat z kolejki
               komunikatów ID i zapisuje go do zmiennej VAR.  Maksymalna odbierana wiadomość ma
               wielkość ROZMIAR. Zauważ, że gdy wiadomość jest odbierana, to jej typ będzie
               pierwszą rzeczą, lądującą w VAR, a maksymalna długość VAR to ROZMIAR plus rozmiar
               typu komunikatu. Zwraca TRUE po sukcesie, a FALSE w wypadku błędu. [przyp.tłum.:
               pole TYPE generalnie w IPC oznacza typ, zdefiniowany w pierwszych 4 bajtach
               komunikatu]

       my WYRAŻ
               Instrukcja "my" deklaruje wymienione zmienne jako lokalne dla zamkniętego bloku,
               podprocedury, eval lub pliku potraktowanego instrukcjami do/require/use.  Jeśli
               wymieniono więcej niż jedną wartość, lista musi być ujęta w nawiasy.  Zobacz
               jeszcze sekcję Private Variables via my() w podręczniku perlsub(1).

       next ETYKIETA

       next    Komenda next jest podobna do instrukcji continue w C; rozpoczyna kolejną iterację
               pętli:

                   LINE: while (<STDIN>) {
                       next LINE if /^#/;      # pozbądź się komentarzy
                       ...
                   }

               Zauważ, że jeśli powyżej był blok continue, to zostałby on wykonany nawet na
               usuniętych liniach. Jeśli argument ETYKIETY jest pominięty, komenda odnosi się do
               najbardziej wewnętrznej otaczającej pętli.

       no Module LISTA
               Zobacz funkcję "use", gdzie "no" jest przeciwieństwem.

       oct WYRAŻ

       oct     Interpretuje WYRAŻ jako łańcuch ósemkowy i zwraca odpowiadającą wartość. (Jeśli
               WYRAŻ zaczyna się od 0x, jest interpretowane jako łańcuch szesnastkowy.)
               Następujący kod obsługuje liczby dziesiętne, ósemkowe i szesnastkowe w
               standardowej notacji perla lub C:

                   $val = oct($val) if $val =~ /^0/;

               Jeśli WYRAŻ jest pominięte, używa $_. Funkcja ta jest często używana gdy łańcuch w
               rodzaju "644" musi być np. przekonwertowany na prawa pliku. (Chociaż perl
               automatycznie konwertuje łańcuchy na liczby, zgodnie z potrzebami, to automatyczna
               konwersja zakłada podstawę 10.)

       open UCHWYTPLIKU,WYRAŻ

       open UCHWYTPLIKU
               Otwiera plik, którego nazwa jest przekazywana WYRAŻ, a następnie wiąże go z
               UCHWYTEMPLIKU. Jeśli UCHWYTPLIKU jest wyrażeniem, to jego wartość jest używana
               jako nazwa rzeczywistego uchwytu pliku.  Jeśli WYRAŻ jest pominięte, to przyjmuje
               się, że zmienna skalarna o tej samej nazwie co UCHWYTPLIKU zawiera nazwę pliku.
               (Zauważ, że zmienne leksykalne--te, deklarowane z pomocą my--nie będą w ten sposób
               działały.)

               Jeśli nazwa pliku rozpoczyna się od '<' lub od niczego, plik jest otwierany dla
               wejścia (odczytu). Jeśli nazwa pliku rozpoczyna się od '>', plik jest kasowany i
               otwierany dla zapisu. Jeśli nazwa pliku rozpoczyna się od '>>', plik jest
               otwierany dla dopisywania.  Jeśli przed '>' lub '<' postawisz '+', oznacza to, że
               chcesz zarówno czytać, jak i zapisywać do pliku. Tryb '+<' jest zazwyczaj
               preferowany dla poprawek odczytu/zapisu--tryb '+>' najpierw pobiłby plik.
               Przedrostek i nazwa pliku mogą być oddzielone spacjami. Wszystkie te przedrostki
               odpowiadają trybom otwarcia funkcji fopen(3).

               Jeśli nazwa pliku rozpoczyna się od "⎪", to plik jest rozumiany jako komenda, do
               której potokiem przesyłane jest wyjście. Odwrotnie, jeśli nazwa pliku kończy się
               tym symbolem, to nazwa pliku jest interpretowana jako komenda, której wyjście jest
               przesyłane potokiem na nasze wejście (Zobacz sekcję Using open() for IPC w
               podręczniku perlipc(1)).  (Możesz nie mieć czystego open(), powodującego, że
               komenda jest zarówno potokiem wejściowym, jak i wyjściowym. Są jednak na to rady,
               zobacz stronę podręcznika IPC::Open2, IPC::Open3, oraz sekcję Bidirectional
               Communication w podręczniku perlipc(1).)

               Otwieranie '-' otwiera strumień STDIN, a otwieranie '>-' otwiera STDOUT.  Open po
               sukcesie zwraca zero, a w przeciwnym wypadku wartość niezdefiniowaną.  Jeśli open
               otworzył potok, wartość zwracana jest identyfikatorem podprocesu (pid).

               Jeśli masz na tyle pecha, że pracujesz z perlem na systemie, który odróżnia pliki
               tekstowe i binarne (nowoczesne systemy ich nie rozróżniają), to powinieneś
               poczytać o funkcji binmode, opisanej gdzieś w tym dokumencie. Systemy, wymagające
               binmode rozpoznaje się po ich formacie pliku tekstowego. Systemy takie, jak Unix i
               Plan9, które oddzielają linie pojedynczym znakiem i które kodują go w C jako "\n",
               nie potrzebują binmode.  Reszta tak.

               Przykłady:

                   $ARTICLE = 100;
                   open ARTICLE or die "Nie mogę znaleźć artykułu $ARTICLE: $!\n";
                   while (<ARTICLE>) {...

                   open(LOG, '>>/usr/spool/news/twitlog'); # (log jest zarezerwowany)

                   open(DBASE, '+<dbase.mine');            # otwórz dla odnowienia

                   open(ARTICLE, "caesar <$article ⎪");    # dekoduj artykuł

                   open(EXTRACT, "⎪sort >/tmp/Tmp$$");     # $$ jest pidem naszego procesu

                   # przetwórz listę argumentów plików, wraz z wszelkimi załącznikami

                   foreach $file (@ARGV) {
                       process($file, 'fh00');
                   }

                   sub process {
                       local($filename, $input) = @_;
                       $input++;               # jest to inkrementacja łańcuchowa
                       unless (open($input, $filename)) {
                           print STDERR "Nie mogę otworzyć $filename: $!\n";
                           return;
                       }

                       while (<$input>) {              # note use of indirection
                           if (/^#include "(.*)"/) {
                               process($1, $input);
                               next;
                           }
                           ...         # cokolwiek
                       }
                   }

               Możesz również, zgodnie z tradycją powłoki Bourne, podać WYRAŻ, zaczynający się od
               ">&", co oznacza, że reszta łańcucha jest interpretowana jako nazwa uchwytu pliku
               (lub numerycznego deskryptora pliku), który należy zduplikować i otworzyć. & można
               użyć po >, >>, <, +>, +>>, i +<.  Tryb, który podasz, powinien odpowiadać trybowi
               oryginalnego uchwytu pliku. (Duplikowanie uchwytów pliku nie pobiera na konto
               żadnych istniejących zawartości buforów stdio.)  Oto skrypt, który zachowuje,
               przekierowuje i odświeża STDOUT i STDERR:

                   #!/usr/bin/perl
                   open(SAVEOUT, ">&STDOUT");
                   open(SAVEERR, ">&STDERR");

                   open(STDOUT, ">foo.out") ⎪⎪ die "Nie mogę przekierować stdout";
                   open(STDERR, ">&STDOUT") ⎪⎪ die "Nie mogę zduplikować stdout";

                   select(STDERR); $⎪ = 1;     # zrób niebuforowane
                   select(STDOUT); $⎪ = 1;     # j/w

                   print STDOUT "stdout 1\n";  # działa to też dla
                   print STDERR "stderr 1\n";  # podprocesów

                   close(STDOUT);
                   close(STDERR);

                   open(STDOUT, ">&SAVEOUT");
                   open(STDERR, ">&SAVEERR");

                   print STDOUT "stdout 2\n";
                   print STDERR "stderr 2\n";

               Możesz podać "<&=N", gdzie N jest liczbą. Perl wtedy dokona operacji równoważnej
               fdopen(3) z C. Na przykład:

                   open(FILEHANDLE, "<&=$fd")

               Jeśli otwierasz potok do komendy "-", np. albo "⎪-" albo "-⎪", to dokonywany jest
               niejawny fork, a zwrócona wartość open jest wewnątrz procesu rodzicielskiego pidem
               potomka, a w wątku potomka zerem. (Aby określić, czy open był pomyślny, użyj
               defined($pid).)  Uchwyt pliku u rodzica zachowuje się normalnie, lecz i/o dla tego
               uchwytu jest przesyłane przez potok STDOUT/STDIN procesu potomnego.  W procesie
               potomny uchwyt nie jest otwierany--i/o jest z/do nowego STDOUT lub STDIN.
               Zazwyczaj jest to używane jak normalny potokowy open, lecz daje lepszą kontrolę
               nad wywoływaniem komendy potoku, np. gdy pracujesz w suid i nie chcesz być
               zmuszonym do skanowania komend powłoki w poszukiwaniu metaznaków.  Następujące
               pary są mniej lub bardziej równoważne:

                   open(FOO, "⎪tr '[a-z]' '[A-Z]'");
                   open(FOO, "⎪-") ⎪⎪ exec 'tr', '[a-z]', '[A-Z]';

                   open(FOO, "cat -n '$file'⎪");
                   open(FOO, "-⎪") ⎪⎪ exec 'cat', '-n', $file;

               Dla szczegółów, zobacz sekcję Safe Pipe Opens w podręczniku perlipc(1).

               UWAGA: Przy każdej operacji, dokonującej forkowania, nieopróżnione bufory
               pozostają takie w obydwu procesach, co znaczy, że lepiej ustawić $⎪, aby zapobiec
               duplikowaniu wyjścia.

               Zamykanie potokowego uchwytu pliku powoduje, że proces rodzicielski czeka, aż
               dziecko zakończy i zwraca wartość statusu w $?.

               Jeśli używasz konstruktora z pakietu IO::Handle (lub z jego podklas, takich jak
               IO::File czy IO::Socket), możesz generować anonimowe uchwyty plików, które mają
               zakres dowolnych zmiennych, które utrzymują do nich referencje. Zamykają się one
               automatycznie po wyjściu z zakresu:

                   use IO::File;
                   ...
                   sub read_myfile_munged {
                       my $ALL = shift;
                       my $handle = new IO::File;
                       open($handle, "myfile") or die "myfile: $!";
                       $first = <$handle>
                           or return ();     # Automatyczne zamknięcie tutaj.
                       mung $first or die "mung failed";       # Lub tutaj.
                       return $first, <$handle> if $ALL;       # Lub tutaj.
                       $first;                                 # Lub tutaj.
                   }

               Nazwa pliku, która jest przekazana open, przechodzi operację usuwania prowadzących
               i kończących białych spacji. Aby otworzyć plik, posiadający te dziwne znaki,
               trzeba je chronić:

                   $file =~ s#^(\s)#./$1#;
                   open(FOO, "< $file\0");

               Jeśli chcesz użyć prawdziwego, znanego z C open() (zobacz stronę open(2)), to
               powinieneś użyć funkcji sysopen(). Jest to inny sposób chronienia nazw plików
               przed interpretacją. Np:

                   use IO::Handle;
                   sysopen(HANDLE, $path, O_RDWR⎪O_CREAT⎪O_EXCL, 0700)
                       or die "sysopen $path: $!";
                   HANDLE->autoflush(1);
                   HANDLE->print("stuff $$\n");
                   seek(HANDLE, 0, 0);
                   print "Plik zawiera: ", <HANDLE>;

               Dla dalszych detali o miksowaniu odczytywania i zapisywania, obejrzyj opis seek(),
               znajdujący się gdzie indziej w tym dokumencie.

       opendir UCHWYTKATALOGU,WYRAŻ
               Otwiera katalog o nazwie WYRAŻ. Otwarty uchwyt można przetwarzać funkcjami
               readdir(), telldir(), seekdir(), rewinddir(), i closedir().  Po sukcesie zwraca
               TRUE. Uchwyty katalogów mają swoją własną przestrzeń nazw. Jest ona oddzielna od
               uchwytów plików.

       ord WYRAŻ

       ord     Zwraca numeryczną wartość ascii pierwszego znaku WYRAŻ. Jeśli WYRAŻ zostało
               pominięte, używane jest $_. Dla operacji odwrotnej, zobacz opis chr, znajdujący
               się gdzieś w tym dokumencie.

       pack WZORZEC,LISTA
               Pobiera tablicę lub listę wartości i pakuje ją w strukturę binarną, zwracając
               łańcuch, zawierający tę strukturę. WZORZEC jest sekwencją znaków, które pokazują
               kolejność i typy wartości. Są one następujące:

                   A   Łańcuch ascii, dopełniany spacjami.
                   a   Łańcuch ascii, dopełniany przez null.
                   b   Łańcuch bitowy (wznosząca kolejność bitów, jak w vec()).
                   B   Łańcuch bitowy (malejąca kolejność bitów).
                   h   Łańcuch szesnastkowy (najpierw niski nibble).
                   H   Łańcuch szesnastkowy (najpierw wysoki nibble).

                   c   Wartość char ze znakiem.
                   C   Wartość char bez znaku.

                   s   Wartość short.
                   S   Wartość short bez znaku.
                         (Ten 'short' jest _dokładnie_ 16 bitowy, co może się różnić od
                         tego, co lokalny kompilator C nazywa jako 'short'.)

                   i   Wartość int ze znakiem.
                   I   Wartość int bez znaku.
                         (Ten 'int' jest przynajmniej 32 bitowy. Dokładny rozmiar zależy
                          od tego, co lokalny kompilator C uważa za 'int' i może być nawet
                          większe niż 'long', opisywany dalej.)

                   l   Wartość long ze znakiem.
                   L   Wartość long bez znaku.
                         (Ta wartość 'long' jest _dokładnie_ 32 bitowa, co może się
                          różnić od tego, co lokalny kompilator C uważa za 'long'.)

                   n   Short w porządku sieciowym (big-endian).
                   N   Long w porządku sieciowym (big-endian).
                   v   Short w porządku "VAX" (little-endian).
                   V   Long w porządku "VAX" (little-endian).
                         (Te 'short' i 'long' są _dokładnie_ 16 i
                          32 bitowe (odpowiednio).)

                   f   Float pojedynczej precyzji w formacie macierzystym.
                   d   Float podwójnej precyzji w formacie macierzystym.

                   p   Wskaźnik do łańcucha zakończonego zerem.
                   P   Wskaźnik do struktury (łańcuch o ustalonej długości).

                   u   Uuencodowany łańcuch.

                   w   Skompresowany integer BER. Jego bajty reprezentują całkowity
                       integer o podstawie 128, najpierw bardziej znaczące cyfry,
                       z tak małą ilością cyfr, jak tylko się da. Ósmy bit jest ustawiany
                       na każdym bajcie, poza ostatnim.

                   x   Bajt null.
                   X   Wstecz o bajt (?) (Back up a byte).
                   @   Wypełnienie null do bezwzględnej pozycji (?)
                       (Null fill to absolute position).

               Po każdej literze może opcjonalnie następować liczba, która podaje licznik
               powtórzeń. Dla wszystkich typów, poza "a", "A", "b", "B", "h", "H", i "P", funkcja
               pack pożre tyle samo wartości z LISTY.  Gwiazdka (*) dla licznika powtórzeń,
               oznacza użycie wszystkich elementów, które pozostały. Typy "a" i "A" pobierają
               tylko jedną wartość, lecz pakują ją jako łańcuch o podanej długości, wypełniając
               ją w razie potrzeby zerami, lub spacjami. (Podczas rozpakowywania, "A" zdejmuje
               kończące spacje i zera, lecz "a" tego nie robi.)  Podobnie, pola "b" i "B" pakują
               łańcuchy, które są długości tylu bitów. "h" i "H" pakują łańcuchy, które są
               długości tylu nibblów. "P" pakuje wskaźnik do struktury, której rozmiar jest
               wskazywany przez długość. Liczby rzeczywiste (float, double) są tylko w formacie
               macierzystym maszyny; z powodu wielości formatów zmiennoprzecinkowych i braku
               standardowej reprezentacji "sieciowej", nie ma żadnego sposobu uniwersalnej
               wymiany. Oznacza to, że spakowane dane zmiennoprzecinkowe, zapisane na jednej
               maszynie, mogą nie być odczytywalne na innej - nawet jeśli obydwie używają
               arytmetyki zmiennoprzecinkowej IEEE (gdyż endainowość pamięci nie jest częścią
               specyfikacji IEEE). Zauważ, że perl używa wewnętrznie dla wszystkich obliczeń
               numerycznych reprezentacji double i że konwersja z double na float, a potem z
               powrotem na double powoduje utratę precyzji (np. unpack("f", pack("f", $foo)) nie
               będzie w ogólnym przypadku się równać $foo).

               Przykłady:

                   $foo = pack("cccc",65,66,67,68);
                   # foo to "ABCD"
                   $foo = pack("c4",65,66,67,68);
                   # to samo

                   $foo = pack("ccxxcc",65,66,67,68);
                   # foo to "AB\0\0CD"

                   $foo = pack("s2",1,2);
                   # "\1\0\2\0" na little-endian
                   # "\0\1\0\2" na big-endian

                   $foo = pack("a4","abcd","x","y","z");
                   # "abcd"

                   $foo = pack("aaaa","abcd","x","y","z");
                   # "axyz"

                   $foo = pack("a14","abcdefg");
                   # "abcdefg\0\0\0\0\0\0\0"

                   $foo = pack("i9pl", gmtime);
                   # rzeczywista struktura tm (przynajmniej na moim systemie)

                   sub bintodec {
                       unpack("N", pack("B32", substr("0" x 32 . shift, -32)));
                   }

               Ten sam wzorzec może być ogólnie używany też w funkcji unpack.

       package PRZESTRZEŃNAZW
               Deklaruje jednostkę kompilacji, przynależącą do danej przestrzeni nazw.  Zakres
               deklaracji pakietu leży od deklaracji, do końca otaczającego bloku (tak samo, jak
               zakres operatora local()). Wszelkie dalsze niekwalifikowane identyfikatory
               dynamiczne będą wewnątrz tej przestrzeni nazw. Instrukcja package dotyczy tylko
               zmiennych dynamicznych--włączając w to te, których użyłeś lokalnie
               (local()),--lecz nie zmienne leksykalne, utworzone przez my(). Zazwyczaj jest to
               pierwsza deklaracja we włączanym przez require lub use pliku.  Możesz przełączyć
               się do pakietu w więcej niż jednym miejscu; ma to wpływ jedynie na to, której
               tablicy symboli używa kompilator dla reszty bloku.  Do zmiennych i uchwytów plików
               z innych pakietów, możesz odnosić się, poprzedzając identyfikatory nazwami
               pakietów, za którymi następują dwa dwukropki: $Pakiet::Zmienna.  Jeśli nazwa
               pakietu jest zerowa, używany jest pakiet main. Tak więc $::sail jest równoważne
               $main::sail.

               Zobacz sekcję Packages w podręczniku perlmod(1).  Zobacz też podręcznik
               perlsub(1), gdzie opisane są problemy zakresów.

       pipe UCHWYTODCZYTU,UCHWYTZAPISU
               Otwiera parę połączonych potoków, zupełnie jak wywołanie systemowe pipe(2).
               Zauważ, że jeśli zestawiasz pętle potokowych procesów, to o ile nie zachowasz
               ostrożności, może pojawić się deadlock. Dodatkowo, zauważ, że potoki perla używają
               buforowania stdio, więc możesz być zmuszonym ustawić $⎪, aby opróżnić swój
               UCHWYTZAPISU po każdej z komend, zależnie od aplikacji.

               Obejrzyj jeszcze stronę IPC::Open2, IPC::Open3 oraz sekcję Bidirectional
               Communication z podręcznika perlipc(1). Są tam przykłady takich rzeczy.

       pop TABLICA

       pop     Pobiera i zwraca ostatnią wartość tablicy, skracając ją o jeden. Ma podobne
               działanie do

                   $tmp = $ARRAY[$#ARRAY--];

               Jeśli tablica nie ma elementów, zwracana jest wartość niezdefiniowana.  Jeśli
               parametr TABLICA zostanie pominięty, to pobiera z tablicy @ARGV w programie
               głównym, oraz z @_ w podprocedurach, podobnie jak shift().

       pos SKALAR

       pos     Zwraca offset, gdzie dla zmiennej SKALAR zakończyło się ostatnie przeszukiwanie
               m//g. (Jeśli nie podano zmiennej, używany jest $_).  Można go modyfikować w celu
               zmieniania offsetu. Modyfikacja ta wpłynie również na zapewnienia zerowej
               szerokości \G w wyrażeniach regularnych. Zobacz podręczniki perlref(1) i
               perlop(1).

       print UCHWYTPLIKU LISTA

       print LISTA

       print   Drukuje oddzieloną przecinkami listę łańcuchów. Po sukcesie zwraca TRUE.
               UCHWYTPLIKU może być nazwą zmiennej skalarnej, w którym wypadku zmienna ta
               przechowuje nazwę lub referencję do uchwytu pliku, wprowadzając tak poziom
               niebezpośredniości.  (UWAGA: Jeśli UCHYTPLIKU jest zmienną, a następny token jest
               [term], to może to być źle zinterpretowane jako operator, chyba że wstawisz +, lub
               ujmiesz argumenty w nawiasy.) Jeśli UCHWYTPLIKU jest pominięty, drukowanie
               następuje na standardowe wyjście (lub do ostatnio wybranego kanału
               wyjściowego--zobacz opis select, znajdujący się gdzieś w tym dokumencie ).  Jeśli
               pominięto również argument LISTY, na STDOUT drukowane jest $_.  Aby ustawić kanał
               wyjściowy na coś innego niż STDOUT, użyj operacji select. Zauważ, że z uwagi na
               to, że print pobiera LISTĘ, wszystko z LISTY jest analizowane w kontekście
               listowym, a  wszelka podprocedura, którą wywołasz, będzie miała jedno, lub więcej
               wyrażeń analizowanych w kontekście listowym. Uważaj też, by nie wpisywać z słowem
               kluczowym print lewego nawiasu, chyba że chcesz by odpowiadający prawy nawias
               kończył argumenty do drukowania--wstaw +, lub otocz wszystkie argumenty nawiasami.

               Zauważ, że jeśli przechowujesz UCHWYTYPLIKÓW w tablicy, lub innym wyrażeniu,
               będziesz musiał używać bloku, zwracającego jego wartość:

                   print { $files[$i] } "stuff\n";
                   print { $OK ? STDOUT : STDERR } "stuff\n";

       printf UCHWYTPLIKU FORMAT, LISTA

       printf FORMAT, LISTA
               Równoważne print UCHWYTPLIKU sprintf(FORMAT, LISTA).  Pierwszy argument list
               będzie interpretowany jako format printf.  Jeśli włączone jest use locale, to znak
               używany dla kropki dziesiętnej jest zależny od locala LC_NUMERIC. Zobacz stronę
               podręcznika perllocale(1).

               Nie wpadnij w pułapkę używania printf(), gdy wystarczyłby zwykły print(). Funkcja
               print() jest efektywniejsza i mniej wrażliwa na błędy.

       prototype FUNKCJA
               Zwraca w postaci łańcucha prototyp funkcji (lub undef, jeśli funkcja nie ma
               prototypu). FUNKCJA jest referencją lub nazwą funkcji, której prototyp usiłujemy
               uzyskać.

       push TABLICA,LISTA
               Traktuje TABLICĘ jako stos i wrzuca na jej szczyt wartości LISTY.  Długość TABLICY
               zwiększa się o długość LISTY. Ma takie samo działanie jak

                   for $value (LIST) {
                       $ARRAY[++$#ARRAY] = $value;
                   }

               lecz jest efektywniejsze. Zwraca nową liczbę elementów tablicy.

       q/ŁAŃCUCH/

       qq/ŁAŃCUCH/

       qx/ŁAŃCUCH/

       qw/ŁAŃCUCH/
               Uogólnione cudzysłowy. Zobacz stronę perlop(1).

       quotemeta WYRAŻ

       quotemeta
               Zwraca wartość WYRAŻ z poprzedzonymi odwróconymi ukośnikami wszystkimi nie-
               alfanumerycznymi znakami. (To znaczy, że wszystkie znaki, nie podpadające pod /[A-
               Za-z_0-9]/ zostaną poprzedzone odwrotnym ukośnikiem, niezależnie od ustawień
               locale.)  Jest to wewnętrzna funkcja, implementująca escape Q w łańcuchach z
               podwójnych cudzysłowów.

               Jeśli WYRAŻ jest pominięte, używane jest $_.

       rand WYRAŻ

       rand    Zwraca losową liczbę, większą lub równą 0 i mniejszą od wartości WYRAŻ. (WYRAŻ
               powinno być dodatnie.) Jeśli WYRAŻ jest pominięte, używana jest wartość 1.
               Automatycznie wywołuje srand(), chyba że był on już wywołany. Zobacz też opis
               srand().

               (Uwaga: Jeśli twoja funkcja rand zwraca stale liczby, które są zbyt wielkie, lub
               zbyt małe, to znaczy, że twoja wersja perla prawdopodobnie została skompilowana ze
               złą liczbą RANDBITS.)

       read UCHWYTPLIKU,SKALAR,DŁUGOŚĆ,OFFSET

       read UCHWYTPLIKU,SKALAR,DŁUGOŚĆ
               Próbuje odczytać DŁUGOŚĆ bajtów danych do zmiennej SKALAR z pliku wskazywanego
               przez UCHWYTPLIKU. Zwraca liczbę odczytanych bajtów, lub undef w wypadku błędu.
               SKALAR zostanie rozciągnięty, lub skurczony do rzeczywistej długości odczytanych
               danych. Można też podać OFFSET. Wtedy odczyt nastąpi w innym miejscu niż początek
               łańcucha.  Wywołanie to jest w rzeczywistości zaimplementowane w oparciu o
               wywołanie fread(3) stdio. Aby uzyskać prawdziwe wywołanie systemowe read(2), użyj
               sysread().

       readdir UCHWYTKATALOGU
               Zwraca następny wpis katalogu, otwartego przez opendir(). Jeśli jest używane w
               kontekście listowym, zwraca resztę wpisów w katalogu. Jeśli nie ma już więcej
               wpisów, w kontekście skalarnym zwracana jest wartość niezdefiniowana, a w
               kontekście listowym listę null.

               Jeśli masz zamiar dokonywać testów plikowych na wartościach zwracanych przez
               readdir(), to lepiej poprzedź te nazwy katalogiem. Powinno się tak robić, gdyż nie
               readdir() nie przechodzi do swojego katalogu i zaszło by testowanie nie tego pliku
               co trzeba.

                   opendir(DIR, $some_dir) ⎪⎪ die "Nie powiódł się opendir $some_dir: $!";
                   @dots = grep { /^\./ && -f "$some_dir/$_" } readdir(DIR);
                   closedir DIR;

       readlink WYRAŻ

       readlink
               Zwraca wartość dowiązania symbolicznego. Działa to, jeśli dowiązania symboliczne
               są zaimplementowane [w systemie]. W przeciwnym wypadku powstaje błąd krytycznych.
               W wypadku błędu systemowego, zwracana jest wartość niezdefiniowana i ustawiane
               jest $! (errno). Jeśli WYRAŻ zostanie pominięte, używane jest $_.

       recv GNIAZDO,SKALAR,DŁUGOŚĆ,FLAGI
               Odbiera komunikat na gnieździe. Próbuje odebrać DŁUGOŚĆ bajtów do zmiennej SKALAR.
               (GNIAZDO to uchwyt gniazda).  W rzeczywistości funkcja wykonuje odpowiednik
               funkcji C recvfrom()(2), więc zwraca adres nadawcy. W wypadku błędu, zwracana jest
               wartość niezdefiniowana. SKALAR będzie rozciągany do długości rzeczywiście
               odczytanych danych. Flagi są takie same jak w wywołaniu systemowym o tej samej
               nazwie.  Zobacz jeszcze sekcję UDP: Message Passing w podręczniku perlipc(1). Są
               tam przykłady.

       redo ETYKIETA

       redo    Komenda redo restartuje blok pętli, nie analizując przy tym warunku.  Blok
               continue (jeśli taki istnieje) również nie jest wykonywany.  Jeśli pominięta
               zostanie ETYKIETA, komenda odnosi się do najbardziej wewnętrznej otaczającej
               pętli. Komenda ta jest zazwyczaj wykorzystywana przez programy, które chcą się
               oszukiwać co do tego, co było właśnie pobrane:

                   # Uproszczony ogołacacz komentarzy Pascala
                   # (uwaga: zakłada brak { i } w łańcuchach)
                   LINE: while (<STDIN>) {
                       while (s⎪({.*}.*){.*}⎪$1 ⎪) {}
                       s⎪{.*}⎪ ⎪;
                       if (s⎪{.*⎪ ⎪) {
                           $front = $_;
                           while (<STDIN>) {
                               if (/}/) {      # Koniec komentarza?
                                   s⎪^⎪$front{⎪;
                                   redo LINE;
                               }
                           }
                       }
                       print;
                   }

       ref WYRAŻ

       ref     Jeśli wartość WYRAŻ jest referencją, zwracane jest TRUE, a w przeciwnym wypadku
               FALSE. Jeśli WYRAŻ zostanie pominięte, użyte zostanie $_. Zwracana wartość zależy
               od typu, do którego referencja jest referencją.  Wbudowane typy to:

                   REF
                   SCALAR
                   ARRAY
                   HASH
                   CODE
                   GLOB

               Jeśli referencjowany obiekt został błogosławiony (bless()) do pakietu, to zwracana
               jest nazwa pakietu. Możesz myśleć o ref() jak o operatorze typeof().

                   if (ref($r) eq "HASH") {
                       print "r jest referencją do tablicy asocjacyjnej.\n";
                   }
                   if (!ref ($r) {
                       print "r nie jest referencją.\n";
                   }

               Zobacz też stronę podręcznika perlref(1).

       rename STARANAZWA,NOWANAZWA
               Zmienia nazwę pliku. Po sukcesie zwraca 1, w przeciwnym wypadku 0. Nie działa
               między granicami systemów plików.

       require WYRAŻ

       require Zażądaj pewnej właściwości, podanej przez WYRAŻ, lub $_, jeśli go nie podano.
               Jeśli WYRAŻ jest numeryczne, to wymaga ono by bieżąca wersja perla ($] lub
               $PERL_VERSION) była większa lub równa WYRAŻ.

               W przeciwnym wypadku żąda włączenia pliku biblioteki (o ile nie jest on już
               włączony). Plik jest włączany z użyciem mechanizmu do-PLIK, który w zasadzie jest
               wariacją eval(). Semantyka jest podobna do następującej podprocedury:

                   sub require {
                       local($filename) = @_;
                       return 1 if $INC{$filename};
                       local($realfilename,$result);
                       ITER: {
                           foreach $prefix (@INC) {
                               $realfilename = "$prefix/$filename";
                               if (-f $realfilename) {
                                   $result = do $realfilename;
                                   last ITER;
                               }
                           }
                           die "Nie mogę znaleźć $filename w \@INC";
                       }
                       die $@ if $@;
                       die "$filename nie zwróciło prawdziwej wartości" unless $result;
                       $INC{$filename} = $realfilename;
                       $result;
                   }

               Zauważ, że plik nie będzie włączany pod tą samą nazwą dwukrotnie. Jako ostatnią
               instrukcję, plik musi zwracać TRUE, wskazując tak pomyślne wykonanie kodu
               inicjalizacji, więc zazwyczaj kończy się takie pliki "1;", chyba że jesteś pewien,
               że zwróci TRUE tak czy inaczej. Lepiej jednak wstawić po prostu"1;", na wypadek
               np. dodania nowych instrukcji.

               Jeśli WYRAŻ jest prostym słowem, require zakłada rozszerzenie ".pm" i samodzielnie
               zamienia "::" na "/", ułatwiając ładowanie modułów standardowych. Ta postać
               ładowania modułów nie ryzykuje zmieniania twojej przestrzeni nazw.  to make it
               easy to load standard modules.  This form of loading of modules does not risk
               altering your namespace.

               Dla potężniejszego narzędzia importu, obejrzyj opis use, znajdujący się w tym
               dokumencie, oraz stronę perlmod(1).

       reset WYRAŻ

       reset   Ogólnie, używane w bloku continue na końcu pętli, w celu wyczyszczenia zmiennych i
               resetowania przeszukiwań ??, tak by znów działały.  Wyrażenie jest interpretowane
               jako lista pojedynczych znaków (dla podawania zakresów, można używać myślników).
               Wszystkie zmienne i tablice, rozpoczynające się na jedną z tych liter, są
               resetowane do stanu pierwotnego. Jeśli wyrażenie zostanie pominięte,
               przeszukiwania jednego-trafienia (?wzorzec?) są resetowane do ponownego trafienia.
               Resetowanie tyczy się tylko obiektów bieżącego pakietu. Zwracane jest zawsze 1.
               Przykłady:

                   reset 'X';          # resetuj wszystkie zmienne X
                   reset 'a-z';        # resetuj zmienne małoliterowe
                   reset;              # resetuj tylko przeszukiwania ??

               Resetowanie "A-Z" nie jest zalecane, gdyż odniesie się ono również do tablic ARGV
               i ENV.  Resetowane są tylko zmienne pakietu--zmienne leksykalne są nietykane, lecz
               one i tak oczyszczają się na wyjściu z zakresu. Zobacz opis my, znajdujący się
               gdzieś w tym dokumencie.

       return WYRAŻ

       return  Powraca z podprocedury, eval(), lub z do PLIK, z wartością podaną przez WYRAŻ.
               Analiza WYRAŻ może zachodzić w kontekście listowym, skalarnym, lub pustym (void).
               Zależy to od sposobu użycia wartości zwracanej, a kontekst może się zmieniać od
               jednego wywołania do drugiego (zobacz wantarray()). Jeśli WYRAŻ nie jest podane, w
               kontekście skalarnym zwracana jest wartość niezdefiniowana, w listowym pusta
               lista, a w pustym (void) nic.

               (Zauważ, że przy braku return, podprocedura, eval, lub do PLIK zakończą
               automatycznie z wartością ostatniego wykonanego wyrażenia.)

       reverse LISTA
               W kontekście listowym, zwraca wartość listową, składającą się z elementów LISTY,
               ułożonych w przeciwnym porządku. W kontekście skalarnym, elementy listy są łączone
               w łańcuch i zwracane w odwróconym porządku.

                   print reverse <>;           # line tac, last line first

                   undef $/;                   # for efficiency of <>
                   print scalar reverse <>;    # byte tac, last line tsrif

               Operator ten jest też przydatny do inwersji tablicy asocjacyjnej, choć są tu pewne
               zastrzeżenia. Jeśli wartość jest w oryginalnej tablicy zduplikowana, to tylko
               jedna z nich może być reprezentowana jako klucz w tablicy odwróconej. Musi to też
               przewinąć całą tablicę i zbudować nową, co dla dużej tablicy może trochę potrwać.

                   %by_name = reverse %by_address;     # Inwersja tablicy asocjacyjnej

       rewinddir UCHWYTKATALOGU
               Ustawia bieżącą pozycję (dla funkcji readdir()) na początek katalogu, wskazywanego
               przez UCHWYTKATALOGU.

       rindex STR,SUBSTR,POZYCJA

       rindex STR,SUBSTR
               Działa tak samo jak index, lecz zwraca pozycję ostatniego pojawienia się SUBSTR w
               STR. Jeśli podano POZYCJĘ, to zwracane jest ostatnie pojawienie na, lub przed tą
               pozycją.

       rmdir NAZWAPLIKU

       rmdir   Kasuje pusty katalog podany przez NAZWĘPLIKU. Jeśli operacja się powiedzie, zwraca
               1. W przeciwnym wypadku zwracane jest zero i ustawiane jest $! (errno). Jeśli
               NAZWAPLIKU jest pominięta, używane jest $_.

       s///    Operator podmienienia. Zobacz stronę perlop(1).

       scalar WYRAŻ
               Wymusza interpretację skalarną wyrażenia WYRAŻ i zwraca jego wartość.

                   @counts = ( scalar @a, scalar @b, scalar @c );

               Nie istnieje odpowiednik, konwertujący skalar w listę. Jest tak dlatego, że w
               praktyce nie jest on nigdy potrzebny. Jeśli jednak naprawdę chcesz tak zrobić,
               możesz użyć konstrukcji @{[ (jakieś wyrażenie) ]}, a zwykle powinno wystarczyć
               zwykłe (some expression).

       seek UCHWYTPLIKU,POZYCJA,GDZIE
               Ustawia pozycję UCHWYTUPLIKU, podobnie jak fseek(3) w stdio.  UCHYTPLIKU może być
               wyrażeniem, którego wartość daje nazwę uchwytu pliku. Wartości GDZIE to 0,
               oznaczające ustawianie nowej pozycji na POZYCJĘ, 1 oznaczające ustawianie pozycji
               na pozycję bieżącą plus POZYCJĘ, oraz 2 ustawiające pozycję na EOF plus POZYCJĘ
               (zazwyczaj ujemną).  Zamiast numerycznych wartości GDZIE, można używać stałych
               SEEK_SET, SEEK_CUR i SEEK_END z modułu IO::Seekable lub POSIX.  Po sukcesie
               zwracane jest 1, po błędzie 0.

               Jeśli chcesz ustawić pozycję pliku dla sysread() i syswrite(), nie używaj seek()
               -- użyj sysseek().

               Na niektórych systemach musisz wykonać seek za każdym razem, gdy przełączasz się
               między zapisem i odczytem. Wśród innych rzeczy, może to mieć efekt wołania funkcji
               stdio clearerr(3). Wartość GDZIE 1 jest przydatna do nie ruszania się z pozycji
               pliku:

                   seek(TEST,0,1);

               Jest to również przydatne dla aplikacji, emulujących tail -f. Gdy raz wejdziesz na
               EOF, a potem zaśniesz na chwilę, to dobrze przed następnym odczytem użyć seek(),
               aby wszystko zresetować. seek() nie zmienia bieżącej pozycji, lecz czyści warunek
               EOF uchwytu, więc następne <PLIK> powoduje, że perl znów coś będzie próbował
               odczytać.  Mamy przynajmniej taką nadzieję.

               Jeśli to nie działa (niektóre stdio są szczególnie dziwne), to możesz potrzebować
               czegoś więcej, jak:

                   for (;;) {
                       for ($curpos = tell(FILE); $_ = <FILE>; $curpos = tell(FILE)) {
                           # szukaj jakichś rzeczy i wstaw je do plików
                       }
                       sleep($for_a_while);
                       seek(FILE, $curpos, 0);
                   }

       seekdir UCHWYTKATALOGU,POZYCJA
               Ustawia bieżącą pozycję polecenia readdir() dla katalogu wskazywanego przez
               UCHWYTKATALOGU. POZYCJA musi mieć wartość zwracaną przez telldir().

       select UCHWYTPLIKU

       select  Zwraca obecnie wybrany uchwyt pliku. Jeśli podano UCHWYTPLIKU, ustawia domyślny
               uchwyt pliku dla wyjścia. Daje to dwa efekty: po pierwsze write, lub print bez
               uchwytu pliku będą zapisywały domyślnie do tego UCHWYTUPLIKU. Po drugie,
               odniesienia zmiennych, związanych z wyjściem, będą się odnosiły do tego kanału
               wyjścia. Np. jeśli masz ustawić początek formatu formy dla więcej niż jednego
               kanału, mógłbyś użyć następującego:

                   select(REPORT1);
                   $^ = 'report1_top';
                   select(REPORT2);
                   $^ = 'report2_top';

               UCHWYTPLIKU może być wyrażeniem, które daje nazwę rzeczywistego uchwytu pliku. Tak
               więc:

                   $oldfh = select(STDERR); $⎪ = 1; select($oldfh);

               Niektórzy programiści wolą myśleć o uchwytach pliku jak o obiektach, posiadających
               metody, zapisując ostatni przykład jako:

                   use IO::Handle;
                   STDERR->autoflush(1);

       select RBITS,WBITS,EBITS,TIMEOUT
               Funkcja ta woła z podanymi maskami bitowymi wywołanie systemowe select(2). Maski
               można skonstruować, używając fileno() i vec():

                   $rin = $win = $ein = '';
                   vec($rin,fileno(STDIN),1) = 1;
                   vec($win,fileno(STDOUT),1) = 1;
                   $ein = $rin ⎪ $win;

               Jeśli chcesz wykonywać tę funkcję na wielu uchwytach plików, możesz napisać
               podprocedurę:

                   sub fhbits {
                       local(@fhlist) = split(' ',$_[0]);
                       local($bits);
                       for (@fhlist) {
                           vec($bits,fileno($_),1) = 1;
                       }
                       $bits;
                   }
                   $rin = fhbits('STDIN TTY SOCK');

               Spotykanym idiomem jest:

                   ($nfound,$timeleft) =
                     select($rout=$rin, $wout=$win, $eout=$ein, $timeout);

               aby blokować, aż coś stanie się gotowe, wykonaj po prostu

                   $nfound = select($rout=$rin, $wout=$win, $eout=$ein, undef);

               Większość systemów nie zwraca niczego mądrego w $timeleft, więc wywołanie select()
               w kontekście skalarnym zwróci po prostu $nfound.

               Każda z masek bitowych może być niezdefiniowana. Podany timeout jest podawany w
               sekundach. Może być ułamkowy. Uwaga: nie wszystkie implementacje zwracają
               $timeleft.  Jeśli go nie zwracają, to zwracają wartość równą tej, przekazanej w
               $timeout.

               A oto 250 milisekundowe zaśnięcie:

                   select(undef, undef, undef, 0.25);

               UWAGA: Nie próbuj łączyć buforowanego I/O (np. read czy <FH>) z funkcją select.
               Użyj zamiast tego sysread().

       semctl ID,SEMNUM,CMD,ARG
               Woła funkcję IPC semctl(2) z Systemu V. Jeśli CMD to &IPC_STAT lub &GETALL, to ARG
               musi być zmienną, która będzie przechowywać zwróconą strukturę semid_ds, lub
               tablicę wartości semafora.  Podczas błędu, podobnie jak ioctl zwraca wartość
               niezdefiniowaną, dla zera łańcuch "0 but true", a dla pozostałych wartości
               rzeczywistą wartość zwróconą.

       semget KLUCZ,NSEMS,FLAGI
               Woła funkcję IPC semget(2) z Systemu V. Zwraca identyfikator semafora, lub wartość
               niezdefiniowaną w przypadku błędu.

       semop KLUCZ,ŁAŃCUCHOP
               Woła funkcję IPC semop(2) z Systemu V. Funkcja ta dokonuje operacji semaforowych,
               np. sygnalizowania i czekania. ŁAŃCUCHOP musi być spakowaną tablicą struktur
               semop. Każdą ze struktur semop można wygenerować z pomocą pack("sss", $semnum,
               $semop, $semflag).  Liczba operacji semaforowych jest implikowana długością
               ŁAŃCUCHOP. Po sukcesie, funkcja zwraca TRUE, a w wypadku błędu FALSE. Na przykład
               następujący fragment kodu oczekuje na semaforze $semnum z identyfikatora $semid:

                   $semop = pack("sss", $semnum, -1, 0);
                   die "Problem z semaforem: $!\n" unless semop($semid, $semop);

               Aby ustawić semafor, zamień "-1" na "1".

       send GNIAZDO,MSG,FLAGI,DO

       send GNIAZDO,MSG,FLAGI
               Wysyła na gniazdo komunikat. Pobiera takie same flagi, jak wywołanie systemowe
               send(2). Na gniazdach niepodłączonych, należy podać cel wysyłania, czyli argument
               DO. W tej sytuacji użyta zostanie funkcja C sendto(2). Funkcja zwraca liczbę
               wysłanych znaków, lub w wypadku błędu wartość niezdefiniowaną.  Zobacz jeszcze
               sekcję UDP: Message Passing w podręczniku perlipc(1). Są tam przykłady.

       setpgrp PID,PGRP
               Ustawia bieżącą grupę procesów dla podanego PIDa (wynoszącego 0 dla procesu
               bieżącego). Funkcja powoduje błąd krytyczny na maszynach nie implementujących
               setpgrp(2). Jeśli argumenty są pominięte, odnosi się to domyślnie do 0,0. Zauważ,
               że wersja POSIX setpgrp() nie przyjmuje żadnych argumentów, więc przenośne jest
               tylko setpgrp 0,0.

       setpriority CZYJE,KTO,PRIORYTET
               Ustawia bieżący priorytet procesu, grupy procesów, lub użytkownika. (Zobacz
               setpriority(2).) Na maszynach nie implementujących tego wywołania systemowego,
               powoduje błąd krytyczny.

       setsockopt GNIAZDO,POZIOM,NAZWAOPC,WARTOPC
               Ustawia żądaną opcję gniazda. W wypadku błędu, zwraca wartość niezdefiniowaną.
               Jeśli nie chcesz przekazywać argumentu, WARTOPC może być podane jako undef.

       shift TABLICA

       shift   Wysuwa pierwszą wartość tablicy i zwraca ją, skracając tablicę o 1 i przenosząc
               wszystko w dół. Jeśli w tablicy nie ma elementów, zwracana jest wartość
               niezdefiniowana. Jeśli TABLICA zostanie pominięta, to przesuwana jest w programie
               głównym tablica @ARGV, oraz @_ w podprocedurach. (Jest to określone leksykalnie.)
               Zobacz też unshift(), push() oraz pop().  Shift() i unshift() robią to samo na
               lewym końcu tablicy, co pop() i push() na prawym.

       shmctl ID,CMD,ARG
               Woła funkcję IPC shmctl(2) z Systemu V. Jeśli CMD jest &IPC_STAT, to ARG musi być
               zmienną, która będzie przechowywać zwróconą strukturę shmid_ds. Wartość zwracana
               jest jak w ioctl: wartość niezdefiniowana dla błędu, "0 but true" dla zera i
               rzeczywista wartość zwrócona w innych wypadkach.

       shmget KLUCZ,ROZMIAR,FLAGI
               Woła funkcję IPC shmget(2) z Systemu V. Zwraca identyfikator pamięci dzielonej, a
               w przypadku błędu wartość niezdefiniowaną.

       shmread ID,ZMIENNA,POZYCJA,ROZMIAR

       shmwrite ID,ŁAŃCUCH,POZYCJA,ROZMIAR
               Odczytuje, lub zapisuje segment pamięci dzielonej, rozpoczynając w pozycji POZYCJA
               i obsługując rozmiar ROZMIAR bajtów.  Podczas odczytu, ZMIENNA musi być elementem,
               który będzie przechowywał odczytane dane. Podczas zapisywania, jeśli ŁAŃCUCH jest
               zbyt długi, użytych zostanie tylko ROZMIAR bajtów; jeśli ŁAŃCUCH jest zbyt krótki,
               to reszta zostanie wypełniona nullami.  Funkcja zwraca po sukcesie TRUE oraz FALSE
               w wypadku błędu.

       shutdown GNIAZDO,JAK
               Wyłącza połączenie na gnieździe, w sposób wskazany przez JAK, który ma taką samą
               interpretację, jak w wywołaniu systemowym shutdown(2).

       sin WYRAŻ

       sin     Zwraca sinus z WYRAŻ (podanego w radianach). Jeśli WYRAŻ jest pominięte, zwracana
               jest wartość dla $_.

               Dla operacji odwrotnej do sinusa, możesz użyć funkcji POSIX::asin(), lub
               następującej relacji:

                   sub asin { atan2($_[0], sqrt(1 - $_[0] * $_[0])) }

       sleep WYRAŻ

       sleep   Powoduje, że skrypt zasypia na WYRAŻ sekund, lub na zawsze, jeśli nie podano
               WYRAŻ.  Spanie można przerwać, przesyłając procesowi SIGALRM. Zwraca ilość
               przespanych sekund. Przypuszczalnie nie powinno się łączyć wywołań alarm() i
               sleep(), gdyż sleep() jest często implementowane przy użyciu alarm().

               Na niektórych systemach, spanie może trwać do sekundy mniej niż żądałeś, zależnie
               od sposobu obliczania sekund. Większość nowoczesnych systemów przesypia cały
               okres.

               Dla pauz, lub większej dokładności niż sekunda, możesz użyć interfejsu syscall()
               perla i dostać się do funkcji setitimer(2), o ile jest ona obsługiwana przez twój
               system. Możesz też zapoznać się z opisem select(), znajdującym się gdzieś w tym
               dokumencie.

               Zobacz także funkcję sigpause() z modułu POSIX.

       socket GNIAZDO,DOMENA,TYP,PROTOKÓŁ
               Otwiera gniazdo podanego typu i przywiązuje je do uchwytu pliku GNIAZDO.  DOMENA,
               TYP i PROTOKÓŁ są takie same jak dla wywołania systemowego socket(2). Przed
               używaniem tej funkcji, powinieneś użyć "use Socket;", aby zaimportować odpowiednie
               definicje.  Obejrzyj przykład w sekcji Sockets: Client/Server Communication w
               podręczniku perlipc(1).

       socketpair GNIAZDO1,GNIAZDO2,DOMENA,TYP,PROTOKÓŁ
               Tworzy nienazwaną parę gniazd danego typu, w podanej domenie. DOMENA, TYP i
               PROTOKÓŁ są podawane tak samo, jak dla wywołania systemowego socketpair(2). Jeśli
               funkcja nie jest zaimplementowana, to powoduje błąd krytyczny. Po sukcesie
               zwracane jest TRUE.

       sort NAZWA LISTA

       sort BLOK LISTa

       sort LISTA
               Sortuje LISTĘ i zwraca posortowaną wartość listową. Jeśli pominięte zostaną
               parametry NAZWA lub BLOK, sortowanie następuje w porządku porównywania łańcuchów.
               Jeśli podano NAZWĘ, to wskazuje ona na podprocedurę, zwracającą liczbę całkowitą,
               która jest mniejsza, równa, lub większa od zera, zależnie od tego, jak elementy
               tablicy mają być poukładane. W takich procedurach bardzo przydatne są operatory
               <=> oraz cmp. NAZWA może być nazwą zmiennej skalarnej--w tym wypadku wartość daje
               nazwę używanej podprocedury. Zamiast NAZWY można podać BLOK, czyli anonimową
               podprocedurę sortującą.

               W celu polepszenia efektywności, pomijany jest normalny kod wołania podprocedur:
               podprocedura nie może być rekurencyjna, a dwa porównywane elementy nie są
               przekazywane przez @_, lecz jako globalne zmienna pakietu $a oraz $b (zobacz
               przykład poniżej). Są one przekazywane przez referencję, więc nie modyfikuj ani
               $a, ani $b. Nie próbuj też deklarować ich jako leksykalne.

               Nie można też wyjść z bloku sortującego przy użyciu żadnego operatora kontroli
               pętli czy goto().

               Gdy działa use locale, sort LIST sortuje LISTĘ według odpowiedniego locale. Zobacz
               stronę perllocale(1).

               Przykłady:

                   # sortuj leksykalnie
                   @articles = sort @files;

                   # to samo, z jawną procedurą sortującą
                   @articles = sort {$a cmp $b} @files;

                   # teraz niewrażliwie na wielkość liter
                   @articles = sort {uc($a) cmp uc($b)} @files;

                   # to samo w odwrotnym porządku
                   @articles = sort {$b cmp $a} @files;

                   # sortuj rosnąco, numerycznie
                   @articles = sort {$a <=> $b} @files;

                   # j/w, malejąco
                   @articles = sort {$b <=> $a} @files;

                   # sortuj, używając jawnej nazwy podprocedury
                   sub byage {
                       $age{$a} <=> $age{$b};  # założenie numeryczności
                   }
                   @sortedclass = sort byage @class;

                   # to sortuje tablicę asocjacyjną %age według wartości (zamiast klucza)
                   # przy użyciu funkcji inline
                   @eldest = sort { $age{$b} <=> $age{$a} } keys %age;

                   sub backwards { $b cmp $a; }
                   @harry = ('dog','cat','x','Cain','Abel');
                   @george = ('gone','chased','yz','Punished','Axed');
                   print sort @harry;
                           # drukuje AbelCaincatdogx
                   print sort backwards @harry;
                           # drukuje xdogcatCainAbel
                   print sort @george, 'to', @harry;
                           # drukuje AbelAxedCainPunishedcatchaseddoggonetoxyz

                   # sortuj nieefektywnie według malejącego porównania numerycznego,
                   # używając pierwszej liczby całkowitej po znaku =, lub w przeciwnym
                   # wypadku cały rekord, bez zwracania uwagi na wielkość liter.

                   @new = sort {
                       ($b =~ /=(\d+)/)[0] <=> ($a =~ /=(\d+)/)[0]
                                           ⎪⎪
                                   uc($a)  cmp  uc($b)
                   } @old;

                   # to samo, dużo efektywniej;
                   # zbudujemy zewnętrzne indeksy
                   @nums = @caps = ();
                   for (@old) {
                       push @nums, /=(\d+)/;
                       push @caps, uc($_);
                   }

                   @new = @old[ sort {
                                       $nums[$b] <=> $nums[$a]
                                                ⎪⎪
                                       $caps[$a] cmp $caps[$b]
                                      } 0..$#old
                              ];

                   # to samo, przy użyciu Schwartzian Transform (bez tymczasowych)
                   @new = map { $_->[0] }
                       sort { $b->[1] <=> $a->[1]
                                       ⎪⎪
                              $a->[2] cmp $b->[2]
                       } map { [$_, /=(\d+)/, uc($_)] } @old;

               Jeśli używasz strict, nie możesz deklarować $a i $b jako leksykalia. Są one
               pakietowymi globaliami. Znaczy to, że jeśli jesteś w pakiecie głównym (main), to
               jest to

                   @articles = sort {$main::b <=> $main::a} @files;

               kub po prostu

                   @articles = sort {$::b <=> $::a} @files;

               lecz jeśli jesteś w pakiecie FooPack, to jest to

                   @articles = sort {$FooPack::b <=> $FooPack::a} @files;

               Funkcja porównująca musi się zachowywać [jednoznacznie]. Jeśli zwraca niespójne,
               nielogiczne wyniki (np. czasem mówiąc, że $x[1] jest mniejsze niż $x[2], a czasem
               odwrotnie), to interpreter perla prawdopodobnie się wysypie i zrzuci core.  Wynika
               to całkowicie z zależności od systemowej funkcji bibliotecznej qsort(3); funkcja
               ta często nie dokonuje pewnych sprawdzeń w celu polepszenia szybkości.

       splice TABLICA,OFFSET,DŁUGOŚĆ,LISTA

       splice TABLICA,OFFSET,DŁUGOŚĆ

       splice TABLICA,OFFSET
               Usuwa z tablicy elementy wskazane przez OFFSET i DŁUGOŚĆ, oraz zamienia je
               ewentualnie podanymi elementami LISTY. Zwraca elementy, które zostały z tablicy
               usunięte. Tablica zgodnie z potrzebami rośnie, lub maleje. Jeśli parametr DŁUGOŚĆ
               zostanie pominięty, to usuwane jest wszystko, poczynając od OFFSET. A oto pewne
               równoważności (zakładając, że $[ == 0):

                   push(@a,$x,$y)      splice(@a,$#a+1,0,$x,$y)
                   pop(@a)             splice(@a,-1)
                   shift(@a)           splice(@a,0,1)
                   unshift(@a,$x,$y)   splice(@a,0,0,$x,$y)
                   $a[$x] = $y         splice(@a,$x,1,$y);

               Przykład, przy założeniu, że długości tablic są przekazywane przed tablicami:

                   sub aeq {   # porównaj dwie wartości listowe
                       local(@a) = splice(@_,0,shift);
                       local(@b) = splice(@_,0,shift);
                       return 0 unless @a == @b;       # ta sama długość?
                       while (@a) {
                           return 0 if pop(@a) ne pop(@b);
                       }
                       return 1;
                   }
                   if (&aeq($len,@foo[1..$len],0+@bar,@bar)) { ... }

       split /WZORZEC/,WYRAŻ,LIMIT

       split /WZORZEC/,WYRAŻ

       split /WZORZEC/

       split   Dzieli łańcuch na tablicę łańcuchów i zwraca tę tablicę.

               Jeśli nie jest w kontekście listowym, to zwraca listę znalezionych pól i dzieli do
               tablicy @_. (w kontekście listowym możesz wymusić dzielenie do @_, używając jako
               rozdzielaczy wzorca ??, lecz będzie wciąż zwracać wartość tablicową.) Używanie
               jawnego dzielenia do @_ nie jest jednak zalecane.

               Jeśli WYRAŻ jest pominięty, dzielony jest łańcuch $_. Jeśli pominięty jest też
               WZORZEC, dzielenie następuje na białych spacjach (po pominięciu wszelkich
               prowadzących białych spacji). Wszystko, odpowiadające WZORCOWI jest uważane za
               rozdzielacz pól. (Zauważ, że rozdzielacz może być dłuższy niż jeden znak.) Jeśli
               podano wartość LIMIT i nie jest to liczba ujemna, dzielenie następuje do nie
               więcej niż tej ilości pól. Jeśli LIMIT nie jest podany, kończące wypełnienia
               nullowe są obcinane (co dobrze pamiętać użytkownikom pop()). Jeśli LIMIT jest
               ujemny, to jest traktowany tak, jakby podano arbitralnie duży LIMIT.

               Wzorzec, odpowiadający łańcuchowi null (żeby nie być zmylonym ze wzorcem null //,
               który jest tylko jednym członkiem z zestawu wzorców odpowiadających łańcuchowi
               null) będzie dzielił wartość WYRAŻ na oddzielne znaki w każdym punkcie, który
               odpowie zapytaniu.  Na przykład:

                   print join(':', split(/ */, 'hi there'));

               da w wyniku 'h:i:t:h:e:r:e'.

               Parametr LIMIT może być użyty do podzielenia linii częściowo

                   ($login, $passwd, $remainder) = split(/:/, $_, 3);

               Podczas przypisywania do listy, jeśli nie podano LIMITU, perl ustawia domyślny
               limit wielkości o 1 większej niż lista zmiennych na liście, zapobiegając tak
               niepotrzebnej pracy. Dla powyższej listy, LIMIT byłby ustawiony domyślnie na 4.  W
               aplikacjach, gdzie czas jest krytycznym czynnikiem, powstrzymuje cię to od
               dzielenia na więcej pól, niż rzeczywiście potrzebujesz.

               Jeśli WZORZEC zawiera nawiasy, z łańcuchów odpowiadającym podłańcuchom
               rozdzielacza tworzone są dodatkowe elementy tablicy.

                   split(/([,-])/, "1-10,20", 3);

               daje wartość listową

                   (1, '-', 10, ',', 20)

               Jeśli masz cały nagłówek normalnego unixowego komunikatu pocztowego w nagłówku
               $header, to możesz rozdzielić go na pola i wartości w następujący sposób:

                   $header =~ s/\n\s+/ /g;  # obsłuż linie kontynuacji
                   %hdrs   =  (UNIX_FROM => split /^(.*?):\s*/m, $header);

               Wzorzec /WZORZEC/ może być zamieniony wyrażeniem, umożliwiając tak podawanie
               wzorców, które zmieniają się w czasie. (aby dokonać kompilacji czasu działania
               tylko raz, użyj /$variable/o.)

               Specjalnym przypadkiem jest podanie jako WZORZEC spacji (' ').  Będzie to
               powodować dzielenie na białych spacjach, podobnie jak domyślna wersja split. Tak
               więc split(' ') może być używany do domyślnego zachowania awk, gdzie split(/ /)
               daje tyle łańcuchów null, ile jest prowadzących białych spacji. Split dla /\s+/
               jest podobny do split(' '), lecz dowolna biała spacja powoduje null na pierwszym
               polu. Split bez argumentów dokonuje w rzeczywistości wewnętrznie split(' ', $_).

               Przykład:

                   open(passwd, '/etc/passwd');
                   while (<passwd>) {
                       ($login, $passwd, $uid, $gid, $gcos,
                           $home, $shell) = split(/:/);
                       ...
                   }

               (Zauważ, że $shell w powyższym będzie miał za sobą nową linię.  Aby ją usunąć,
               zapoznaj się z funkcjami chop, chomp i join, opisanymi gdzieś w tym dokumencie.)

       sprintf FORMAT, LISTA
               Zwraca łańcuch, sformatowany według konwencji printf, funkcji bibliotecznej języka
               C, sprintf(3).

               Perl emuluje funkcję C sprintf(), lecz nie używa jej (poza liczbami
               zmiennoprzecinkowymi, a nawet wtedy dozwolone są tylko standardowe modyfikatory).
               W wyniku, w perlu nie są dostępne żadne niestandardowe rozszerzenia lokalnej
               wersji sprintf().

               Perlowy sprintf() zezwala na następujące, ogólnie znane konwersje:

                  %%   znak procentu
                  %c   znak o podanym kodzie
                  %s   łańcuch
                  %d   integer ze znakiem, dziesiętnie
                  %u   integer bez znaku, dziesiętnie
                  %o   integer bez znaku, ósemkowo
                  %x   integer bez znaku, szesnastkowo
                  %e   liczba zmiennoprzecinkowa w notacji naukowej
                  %f   liczba zmiennoprzecinkowa w ustalonej notacji dziesiętnej
                  %g   liczba zmiennoprzecinkowa w notacji %e lub %f

               Dodatkowo, perl zezwala na następujące szeroko-obsługiwane konwersje:

                  %X   podobne do %x, lecz na dużych literach
                  %E   podobne do %e, lecz z użyciem dużego E
                  %G   podobne do %g, lecz z użyciem dużego E
                  %p   wskaźnik (daje adres wartości, podany szesnastkowo)
                  %n   specjalne: przechowuje liczbę dotychczas wpisanych do następnej
                       zmiennej z listy parametrów

               I w końcu, dla kompatybilności wstecznej, perl zezwala na poniższe zbyteczne, lecz
               szeroko obsługiwane konwersje:

                  %i   synonim %d
                  %D   synonim %ld
                  %U   synonim %lu
                  %O   synonim %lo
                  %F   synonim %f

               Perl zezwala na użycie następujących uniwersalnych flag między znakiem %, a literą
               konwersji:

                  spacja  poprzedź liczbę dodatnią spacją
                  +       poprzedź liczbę dodatnią plusem
                  -       wyrównuj do lewej w obszarze pola
                  0       użyj zer zamiast spacji do wyrównywania w prawo
                  #       poprzedź liczbę ósemkową "0", szesnastkową "0x"
                  liczba  minimalna wielkość pola
                  .liczba "precyzja": liczba cyfr po kropce dziesiętnej dla
                          zmiennoprzecinkowych, maksymalna długość dla łańcucha, lub
                          minimalna długość dla liczby całkowitej (integer)
                  l       interpretuj integer jak typ C "long", lub "unsigned long"
                  h       interpretuj integer jak typ C "short", lub "unsigned short"

               Istnieje też jedna flaga specyficzna dla perla:

                  V       interpretuj integer jako standardowy typ integera w perlu

               Tam, gdzie we flagach pojawia się liczba, można użyć gwiazdki ("*"). W tym wypadku
               perl używa zamiast liczby wartości następnego argumentu z listy parametrów. Jeśli
               szerokość pola, uzyskana przez "*" jest ujemna, to ma to samo działanie, co flaga
               '-': wyrównywanie do lewej.

               Jeśli działa use locale, znaki używane do kropki dziesiętnej będą drukowane według
               locale LC_NUMERIC. Zobacz stronę perllocale(1).

       sqrt WYRAŻ

       sqrt    Zwraca pierwiastek kwadratowy z WYRAŻ. Jeśli WYRAŻ jest pominięte, zwraca wartość
               dla $_.

       srand WYRAŻ

       srand   Ustawia nasionko liczby losowej dla operatora rand. Jeśli pominięte zostanie
               WYRAŻ, używana jest pseudolosowa wartość, oparta o bieżący czas i identyfikator
               procesu. W wersjach perla wcześniejszych niż 5.004, domyślnym nasionkiem był po
               prostu bieżący czas time(). Nie jest to szczególnie dobre nasionko, więc wiele
               starych programów załączało swoją własną wartość inicjującą (często time ^ $$, lub
               C<time ^ ($$ + ($$ << 15))>), lecz teraz nie jest to konieczne.

               W rzeczywistości, zazwyczaj w ogóle nie jest konieczne wywoływanie srand, ponieważ
               jest ono wywoływane niejawnie przy pierwszym użyciu operatora rand. Jednak nie
               było tak w wersjach wcześniejszych niż perl 5.005, więc jeśli twój skrypt ma
               działać ze starszymi wersjami, powinien jednak wołać srand().

               Zauważ, że dla potrzeb kryptografii potrzebujesz czegoś więcej niż tylko wylosować
               domyślne nasionko. Popularną metodą jest sprawdzanie sum kontrolnych
               skompresowanego wyjścia z jednego, lub więcej programów szybko zmieniającego się
               statusu systemu operacyjnego. Na przykład:

                   srand (time ^ $$ ^ unpack "%L*", `ps axww ⎪ gzip`);

               Jeśli naprawdę ci na tym zależy, zobacz moduł Math::TrulyRandom w CPAN.

               Nie wołaj srand() wielokrotnie, chyba że dokładnie wiesz co i w jakim celu robisz.
               Celem tej funkcji jest zasilenie funkcji rand() tak, by rand() zwracał inną
               sekwencję dla każdego uruchomienia programu. Zrób to raz, na samym początku
               programu, bo w przeciwnym wypadku nie uzyskasz z rand() liczb losowych!

               Często wywoływane programy (takie jak skrypty CGI), które jako nasionka używają po
               prostu

                   time ^ $$

               mogą paść ofiarą własności matematycznej, że

                   a^b == (a+1)^(b+1)

               przez jedną trzecią czasu. Więc nie rób tego.

       stat UCHWYTPLIKU

       stat WYRAŻ

       stat    Zwraca 13 elementową tablicę, opisującą status pliku--otwartego przez UCHWYTPLIKU
               lub nazwanego przez WYRAŻ. Jeśli WYRAŻ jest pominięte, używany jest $_. Gdy
               funkcja zawiedzie, zwraca listę null. Zazwyczaj jest to używane następująco:

                   ($dev,$ino,$mode,$nlink,$uid,$gid,$rdev,$size,
                      $atime,$mtime,$ctime,$blksize,$blocks)
                          = stat($filename);

               Nie wszystkie z tych pól są obsługiwane na wszystkich rodzajach systemów plików.
               Oto znaczenia pól:

                 0 dev      numer urządzenia systemu plików
                 1 ino      numer inode
                 2 mode     prawa pliku (typ i prawa)
                 3 nlink    liczba twardych dowiązań do pliku
                 4 uid      numeryczny UID właściciela
                 5 gid      numeryczny GID właściciela
                 6 rdev     identyfikator urządzenia (tylko dla plików specjalnych)
                 7 size     całkowity rozmiar w bajtach
                 8 atime    ostatni dostęp od epoki
                 9 mtime    ostatnia modyfikacja od epoki
                10 ctime    ostatnia zmiana inode od epoki
                11 blksize  preferowany rozmiar bloku dla I/O systemu plików
                12 blocks   rzeczywista liczba zaalokowanych bloków

               (Epoka nastąpiła o 00:00 1 stycznia, 1970 GMT.)

               Jeśli funkcja dostanie specjalny uchwyt pliku, składający się z podkreślenia, to
               nie jest ona wykonywana, lecz przekazywana jest zawartość ostatniego testu pliku.
               Przykład:

                   if (-x $file && (($d) = stat(_)) && $d < 0) {
                       print "$file jest wykonywalnym plikiem NFS\n";
                   }

               (Działa to tylko na maszynach, dla których numer urządzenia jest ujemny dla NFS.)

       study SKALAR

       study   Zajmuje trochę czasu, by przestudiować SKALAR (lub $_, jeśli go nie podano),
               przygotowując się na wiele przeszukiwań wzorców na tym łańcuchu, przed jego
               kolejną modyfikacją. Może to pozwolić zyskać na czasie, zależnie od natury i
               liczby wzorców, a także od rozłożenia częstotliwości znaków w przeszukiwanym
               łańcuchu. Najlepiej sprawdzić empirycznie, czy funkcja ta wpływa na szybkość
               dodatnio, czy ujemnie. Najwięcej zyskają pętle, szukające wielu krótkich, stałych
               łańcuchów (włączając stałe części bardziej złożonych wzorców). Naraz można mieć
               obsługiwany przez study tylko jeden łańcuch. Jeśli przejdziesz na inny skalar, to
               poprzedni stanie się nieprzestudiowany. (study działa następująco: najpierw
               robiona jest lista powiązana dla każdego znaku przeszukiwanego łańcucha, tak że
               wiemy na przykład gdzie znajdują się wszystkie znaki 'k'.  W każdym szukanym
               łańcuchu wybierany jest w oparciu o statyczne tablice rozkładu najrzadziej
               występujący znak. Łańcuch jest poszukiwany w miejscach, gdzie znajduje się ten
               najrzadszy znak.)

               Na przykład oto pętla, która wstawia wpisy tworzące indeks przed każdą linię,
               zawierającą określony wzorzec:

                   while (<>) {
                       study;
                       print ".IX foo\n" if /\bfoo\b/;
                       print ".IX bar\n" if /\bbar\b/;
                       print ".IX blurfl\n" if /\bblurfl\b/;
                       ...
                       print;
                   }

               Użycie study spowoduje szukanie /\bfoo\b/ tylko w miejscach $_, które zawierają
               "f", gdyż jest to najrzadszy znak. Ogólnie, daje to duże zyski, poza przypadkami
               patologicznymi. Jedynym pytaniem jest to, czy zachowuje ci to więcej czasu niż
               zabrało zbudowanie powiązanej listy.

               Zauważ, że jeśli musisz szukać łańcuchów, o których nic nie wiesz, aż do
               uruchomienia, to możesz zbudować całą pętlę jako łańcuch i evalować to, by
               zapobiec ciągłemu rekompilowaniu wzorców. W połączeniu z czynieniem $/
               niezdefiniowanym, aby wessać całe pliki jako jeden rekord, może to być bardzo
               szybkie, często szybsze niż specjalizowane programy typu fgrep(1). Następujący
               przykład skanuje listę plików (@files) w poszukiwaniu listy słów (@words) i
               drukuje nazwy plików, zawierających odpowiednik:

                   $search = 'while (<>) { study;';
                   foreach $word (@words) {
                       $search .= "++\$seen{\$ARGV} if /\\b$word\\b/;\n";
                   }
                   $search .= "}";
                   @ARGV = @files;
                   undef $/;
                   eval $search;               # to krzyczy
                   $/ = "\n";          # ustaw normalny rozdzielacz wejścia
                   foreach $file (sort keys(%seen)) {
                       print $file, "\n";
                   }

       sub BLOK

       sub NAZWA

       sub NAZWA BLOK
               Nie jest to prawdziwa funkcja, lecz definicja podprocedury. Jeśli zawiera tylko
               NAZWĘ (i przypuszczalnie prototypy), jest to tylko deklaracja.  Bez NAZWY jest to
               deklaracja anonimowej funkcji i zwraca wartość: referencję CODE zawężenia, które
               właśnie utworzyłeś. Dla dalszych szczegółów, zobacz stronę podręcznika perlref(1).

       substr WYRAŻ,OFFSET,DŁUGOŚĆ

       substr WYRAŻ,OFFSET
               Wyciąga z WYRAŻ podłańcuch i zwraca go. Pierwszy znak znajduje się pod offsetem 0,
               lub tym, na co ustawiłeś $[ (lecz nie rób tego).  Jeśli OFFSET jest ujemny,
               rozpoczyna się w tej odległości od końca łańcucha. Jeśli DŁUGOŚĆ jest pominięta,
               zwracane jest wszystko, aż do końca łańcucha. Jeśli DŁUGOŚĆ jest ujemna,
               pozostawia tyle znaków z końca łańcucha.

               Funkcji substr() możesz użyć jako lwartości, w którym wypadku WYRAŻ musi być
               lwartością. Jeśli przyznasz coś krótszego niż DŁUGOŚĆ, łańcuch zostanie skrócony,
               a jeśli coś dłuższego, to łańcuch zostanie rozciągnięty. Aby zachować stałą
               długość łańcucha, możesz potrzebować dopełnić, lub obciąć wartości przy użyciu
               sprintf().

       symlink STARYPLIK,NOWYPLIK
               Tworzy nową nazwę pliku, dowiązaną symbolicznie do starej. Po sukcesie zwraca 1, w
               przeciwnym wypadku 0. Na systemach nie obsługujących dowiązań symbolicznych,
               funkcja ta powoduje błąd krytyczny podczas działania. Aby go wychwycić, użyj eval:

                   $symlink_exists = (eval {symlink("","")};, $@ eq '');

       syscall LISTA
               Wywołuje wywołanie systemowe, podane jako pierwszy element listy, przekazując
               resztę elementów jako argumenty wywołania. Jeśli nie jest to zaimplementowane,
               powoduje błąd krytyczny. Argumenty są interpretowane następująco: jeśli podany
               argument jest numeryczny, przekazywany argument to int. Jeśli nie, przekazywany
               jest wskaźnik do wartości tekstowej.  Odpowiadasz za upewnienie się, że łańcuch
               jest dość długi, by odebrać określony wynik, który może być do niego zapisany.
               Jeśli twoje argumenty int nie są literałami i nie były nigdy interpretowane w
               kontekście numerycznym, możesz być zmuszonym dodać do nich 0, aby wymusić na nich
               wygląd liczbowy.

                   require 'syscall.ph';               # może być niezbędne h2ph
                   syscall(&SYS_write, fileno(STDOUT), "hi there\n", 9);

               Zauważ, że perl obsługuje przekazywanie do 14 argumentów do wywołania systemowego,
               co w praktyce powinno wystarczyć.

       sysopen UCHWYTPLIKU,NAZWAPLIKU,TRYB

       sysopen UCHWYTPLIKU,NAZWAPLIKU,TRYB,PRAWA
               Otwiera plik NAZWAPLIKU i wiąże go z UCHWYTEMPLIKU. Jeśli UCHWYTPLIKU jest
               wyrażeniem, to jego wartość jest używana jako nazwa rzeczywistego uchwytu pliku.
               Funkcja ta woła podlegającą jej funkcję systemu operacyjnego, open z parametrami
               NAZWAPLIKU, TRYB, PRAWA.

               Prawidłowe wartości i bity flag parametru TRYB są zależne od systemu; są one
               dostępne przez standardowy moduł Fcntl. Jednak z przyczyn historycznych, niektóre
               wartości są uniwersalne; zero oznacza tylko dla odczytu, jeden tylko dla zapisu, a
               dwa dla zapisu i odczytu.

               Jeśli plik NAZWAPLIKU nie istnieje, a wywołanie open go tworzy (zazwyczaj dlatego,
               że TRYB zawiera flagę O_CREAT), to wartość PRAW określa prawa nowo utworzonego
               pliku. Jeśli są one pominięte, używana jest domyślna wartość 0666, która umożliwia
               wszystkim odczyt i zapis. Wartość ta ma sens, zobacz umask.

               Moduł IO::File daje bardziej obiektowe podejście do tych rzeczy.

       sysread UCHWYTPLIKU,SKALAR,DŁUGOŚĆ,OFFSET

       sysread UCHWYTPLIKU,SKALAR,DŁUGOŚĆ
               Próbuje odczytać DŁUGOŚĆ bajtów danych do zmiennej SKALAR.  Odczyt następuje z
               pliku wskazywanego przez UCHWYTPLIKU, przy użyciu wywołania systemowego read(2).
               Pomija to stdio, więc łączenie tej funkcji z innym rodzajami odczytu, z print(),
               write(), seek(), lub tell() może powodować problemy. Zwraca ilość odczytanych
               bajtów, lub undef w wypadku błędu. SKALAR będzie rozciągany tak, by pasował do
               liczby odczytanych bajtów.

               Aby spowodować odczyt danych z któregoś miejsca łańcucha (różnego niż początek),
               można podać dodatkowo parametr OFFSET. Jeśli parametr ten jest ujemny, to
               wskazywana jest pozycja przesunięta o tyleż bajtów w tył od końca łańcucha.  Jeśli
               dodatni offset jest większy od długości SKALARA, to wynikiem jest wypełnienie do
               wymaganego rozmiaru znakami "\-", a następnie doklejenie odczytu.

       sysseek UCHWYTPLIKU,POZYCJA,GDZIE
               Zmienia pozycję UCHWYTUPLIKU przy użyciu wywołania systemowego lseek(2). Pomija
               stdio, więc łączenie tego z odczytami (innymi niż sysread()), z print(), write(),
               seek(), lub tell() może wprowadzić problemy. UCHWYTPLIKU może być wyrażeniem,
               którego wartość daje nazwę uchwytu pliku. Wartości dla GDZIE to 0 dla ustawienia
               nowej pozycji, 1 dla dodania nowej pozycji do bieżącej i 2 do ustawienia pozycji
               EOF plus offset. Dla parametru GDZIE można używać stałych SEEK_SET, SEEK_CUR i
               SEEK_END z modułu IO::Seekable lub POSIX.

               Zwracana jest nowa pozycja, lub wartość niezdefiniowana w wypadku błędu.  Pozycja
               zerowa zwracana jest jako łańcuch "0 but true"; tak więc sysseek() zwraca TRUE po
               sukcesie i FALSE po błędzie, lecz wciąż możesz łatwo ustalić nową pozycję.

       system LISTA
               Robi dokładnie to samo, co "exec LISTA", poza tym, że dokonuje przed tym forka i
               proces rodzicielski czeka, aż dziecko dokona żywota. Zauważ, że przetwarzanie
               argumentów różni się, zależnie od liczby argumentów. Wartość zwracana jest
               statusem wyjścia programu, zwróconym przez wywołanie wait(). Aby uzyskać
               rzeczywistą wartość wyjścia, podziel ją przez 256. Zobacz też opis exec,
               znajdujący się gdzieś w tym dokumencie. Nie jest to sposób, którego należy używać
               do przechwytywania wyjścia z komendy, dla tego celu użyj zwykłych odwróconych
               apostrofów (backticks?) lub qx//, jak opisano w sekcji `ŁAŃCUCH` podręcznika
               perlop(1).

               Ponieważ zarówno system() i odwrotne apostrofy blokują SIGINT i SIGQUIT, ubicie
               ich nie powoduje przerwania twojego programu.

                   @args = ("command", "arg1", "arg2");
                   system(@args) == 0
                        or die "system @args się nie powiódł: $?"

               A oto bardziej wyrafinowany przykład analizowania wartości zwracanej przez
               system(). Ma to miejsce na systemie unixowym i jest robione, aby sprawdzić
               wszystkie możliwości, włącznie z sygnałami i zrzutami core.

                   $rc = 0xffff & system @args;
                   printf "system(%s) zwrócił %#04x: ", "@args", $rc;
                   if ($rc == 0) {
                       print "normalne zakończenie\n";
                   }
                   elsif ($rc == 0xff00) {
                       print "komenda się nie powiodła: $!\n";
                   }
                   elsif ($rc > 0x80) {
                       $rc >>= 8;
                       print "niezerowy status wyjścia $rc\n";
                   }
                   else {
                       print "skończył z ";
                       if ($rc &   0x80) {
                           $rc &= ~0x80;
                           print "zrzutem core z ";
                       }
                       print "sygnałem $rc\n"
                   }
                   $ok = ($rc != 0);

       syswrite UCHWYTPLIKU,SKALAR,DŁUGOŚĆ,OFFSET

       syswrite UCHWYTPLIKU,SKALAR,DŁUGOŚĆ
               Próbuje zapisać DŁUGOŚĆ bajtów ze SKALARA do pliku podanego przez UCHWYTPLIKU przy
               użyciu wywołania systemowego write(2).  Pomija stdio, więc łączenie tego z
               odczytami (innymi niż sysread()), z print(), write(), seek(), lub tell() może
               spowodować problemy. Zwraca liczbę zapisanych bajtów, lub undef w wypadku błędu.
               Jeśli długość jest większa niż dostępne dane, zapisywanych jest tylko tyle danych,
               ile jest dostępnych.

               Dodatkowo można podać OFFSET, aby zapisać dane z jakiejś części łańcucha, która
               nie jest początkiem. Ujemna wartość offsetu nakazuje zapisywanie od miejsca,
               przesuniętego o tyle bajtów od końca łańcucha.

       tell UCHWYTPLIKU

       tell    Zwraca bieżącą pozycję pliku dla UCHWYTUPLIKU. UCHWYTPLIKU może być wyrażeniem,
               którego wartość podaje nazwę rzeczywistego uchwytu pliku. Jeśli UCHWYTPLIKU jest
               pominięty, zakładany jest plik, z którego ostatnio czytano.

       telldir UCHWYTKATALOGU
               Zwraca bieżącą pozycję funkcji readdir() dla UCHWYTUKATALOGU.  Do seekdir() można
               przekazać wartość, każącą osiągnąc określoną pozycję w katalogu.

       tie ZMIENNA,NAZWAKLASY,LISTA
               Funkcja ta łączy zmienną z klasą pakietu, która opisuje jej implementację.
               ZMIENNA jest nazwą czarowanej zmiennej. NAZWAKLASY jest nazwą klasy,
               implementującej obiekty właściwego typu. Wszelkie dodatkowe argumenty są
               przekazywane metodzie "new" klasy (czyli TIESCALAR, TIEARRAY, lub TIEHASH).
               Zazwyczaj, argumenty te  wyglądają tak, jak te, które są przekazywane funkcji
               dbm_open() z C. Obiekt, zwrócony przez metodę "new" jest też zwracany przez tie(),
               co jest przydatne, jeśli chcesz dostać się do innych metod w NAZWIEKLASY.

               Zauważ, że funkcje takie, jak keys() i valuse() mogą zwracać wielkie wartości
               tablicowe, jeśli użyć je na dużych obiektach, takich jak pliki DBM. Lepiej może
               być użyć funkcji each() i na nich iterować. Przykład:

                   # drukuj offsety pliku historii
                   use NDBM_File;
                   tie(%HIST, 'NDBM_File', '/usr/lib/news/history', 1, 0);
                   while (($key,$val) = each %HIST) {
                       print $key, ' = ', unpack('L',$val), "\n";
                   }
                   untie(%HIST);

               Klasa, implementująca tablicę asocjacyjną, powinna mieć następujące metody:

                   TIEHASH classname, LIST
                   DESTROY this
                   FETCH this, key
                   STORE this, key, value
                   DELETE this, key
                   EXISTS this, key
                   FIRSTKEY this
                   NEXTKEY this, lastkey

               Klasa, implementująca zwykłą tablicę, powinna mieć następujące metody:

                   TIEARRAY classname, LIST
                   DESTROY this
                   FETCH this, key
                   STORE this, key, value
                   [others TBD]

               Klasa, implementująca skalar, powinna mieć następujące metody:

                   TIESCALAR classname, LIST
                   DESTROY this
                   FETCH this,
                   STORE this, value

               W przeciwieństwie do funkcji dbmopen(), funkcja tie() nie używa, lub wymaga dla
               ciebie modułów (use, require)--musisz o to zadbać samodzielnie. Zobacz podręcznik
               DB_File oraz moduł Config dla interesujących implementacji tie().

       tied ZMIENNA
               Zwraca referencję do obiektu kryjącego się pod ZMIENNĄ (wartość, która była
               początkowo zwrócona przez tie(), które powiązał zmienną z pakietem.) Gdy ZMIENNA
               nie jest powiązana, zwracana jest wartość niezdefiniowana.

       time    Zwraca liczbę sekund od początku epoki (tj. na MacOs od 00:00:00, 1 Stycznia,
               1904, a od 00:00:00 UTC, 1 Stycznia, 1970 dla większości innych systemów).
               Wystarczające do przekazania dla gmtime() lub localtime().

       times   Zwraca czteroelementową tablicę, podającą w sekundach czasy użytkownika i systemu.
               Wartości są dla tego procesu, oraz dla dzieci tego procesu.

                   ($user,$system,$cuser,$csystem) = times;

       tr///   Operator translacji. To samo co y///. Zobacz stronę perlop(1).

       truncate UCHWYTPLIKU,DŁUGOŚĆ

       truncate WYRAŻ,DŁUGOŚĆ
               Skraca plik, otwarty na UCHWYCIEPLIKU lub nazwany przez WYRAŻ do podanej długości.
               Na systemach, gdzie nie jest to zaimplementowane, powoduje błąd krytyczny.

       uc WYRAŻ

       uc      Zwraca WYRAŻ w dużych literach. Jest to funkcja wewnętrzna, implementująca escape
               \U na łańcuchach ujętych w podwójne cudzysłowy.  Szanuje bieżące ustawienie
               LC_CTYPE, jeśli włączono use locale.  Zobacz podręcznik perllocale(1).

               Jeśli WYRAŻ jest pominięte, używa $_.

       ucfirst WYRAŻ

       ucfirst Zwraca WYRAŻ, z pierwszym znakiem zmienionym na dużą literę. Jest to funkcja
               wewnętrzna, implementująca escape \u na łańcuchach ujętych w cudzysłowy.  Szanuje
               bieżące ustawienie LC_CTYPE, jeśli włączono use locale.  Zobacz podręcznik
               perllocale(1).

               If EXPR is omitted, uses $_.

       umask WYRAŻ

       umask   Ustawia umaskę procesu na WYRAŻ i zwraca wartość poprzednią. Jeśli WYRAŻ jest
               pominięte, po prostu zwraca bieżącą umaskę. Pamiętaj, że umaska jest liczbą,
               zazwyczaj podawaną ósemkowo; nie jest łańcuchem cyfr ósemkowych. Zobacz opis oct,
               znajdujący się gdzieś w tym dokumencie, jeśli masz tylko łańcuch.

       undef WYRAŻ

       undef   Powoduje, że wartość WYRAŻ, która musi być lwartością, staje się niezdefiniowana.
               Używaj tego tylko na wartościach skalarnych, całej tablicy, całej tablicy
               asocjacyjnej, lub na nazwie podprocedury (przy użyciu "&").  (Używanie tej funkcji
               w innych wypadkach przypuszczalnie nie doprowadzi do takich rezultatów, jakich
               można by oczekiwać.) Zawsze zwraca wartość niezdefiniowaną. Możesz pominąć
               WYRAŻ--w tym wypadku nic nie jest pozbawiane zdefiniowania, lecz mimo to
               uzyskujesz wartość niezdefiniowaną, którą możesz np. zwrócić z podprocedury,
               przypisać zmiennej,lub przekazać jako parametr. Przykłady:

                   undef $foo;
                   undef $bar{'blurfl'};             # Porównaj z: delete $bar{'blurfl'};
                   undef @ary;
                   undef %hash;
                   undef &mysub;
                   return (wantarray ? (undef, $errmsg) : undef) if $they_blew_it;
                   select undef, undef, undef, 0.25;
                   ($a, $b, undef, $c) = &foo;       # Ignoruj trzecią zwróconą wartość

       unlink LISTA

       unlink  Kasuje listę plików. Zwraca liczbę skasowanych plików.

                   $cnt = unlink 'a', 'b', 'c';
                   unlink @goners;
                   unlink <*.bak>;

               Uwaga: unlink nie skasuje katalogów, chyba że jesteś superużytkownikiem i
               przekazałeś perlowi flagę -U. Nawet gdy te warunki są spełnione, bądź ostrzeżony,
               że skasowanie katalogu może wywołać uszkodzenie systemu plików.  Zamiast tego użyj
               rmdir.

               Jeśli LISTA jest pominięta, używa $_.

       unpack WZORZEC,WYRAŻ
               Unpack robi odwrotność tego, co pack: pobiera łańcuch, reprezentujący strukturę i
               rozwija go na listę wartości, zwracają wartość tablicową (w kontekście skalarnym
               zwraca tylko pierwszą wartość tablicy). WZORZEC jest tego samego formatu co dla
               funkcji pack. Oto podprocedura, która dokonuje substringu:

                   sub substr {
                       local($what,$where,$howmuch) = @_;
                       unpack("x$where a$howmuch", $what);
                   }

               a potem mamy

                   sub ordinal { unpack("c",$_[0]); } # to samo co ord()

               Dodatkowo, możesz poprzedzić pola %<liczbą>, wskazując, że chcesz <liczba>-bitową
               sumę szesnastkową elementów, zamiast samych elementów.  Domyślna jest suma
               16-bitowa. Na przykład, następujący przykład oblicza tę samą liczbę co program sum
               z Systemu V:

                   while (<>) {
                       $checksum += unpack("%16C*", $_);
                   }
                   $checksum %= 65536;

               Następujący fragment efektywnie oblicza liczbę ustawionych bitów w wektorze
               bitowym:

                   $setbits = unpack("%32b*", $selectmask);

       untie ZMIENNA
               Rozbija powiązanie między zmienną, a pakietem. Zobacz tie().

       unshift TABLICA,LISTA
               Robi odwrotną rzecz do shift. Lub odwrotną do push, zależnie jak na to spojrzeć.
               Dokleja listę do początku tablicy i zwraca nową liczbę elementów.

                   unshift(ARGV, '-e') unless $ARGV[0] =~ /^-/;

               Zauważ, że LISTA jest doklejana cała, a nie jeden element naraz, więc doklejone
               elementy pozostają w tej samej kolejności. Aby ją odwrócić, użyj reverse.

       use Module LISTA

       use Module

       use Module WERSJA LISTA

       use WERSJA
               Importuje semantykę danego modułu do bieżącego pakietu. Ogólnie aliasuje określone
               podprocedury lub nazwy zmiennych do twojego pakietu. Jest to dokładnie równoważne

                   BEGIN { require Module; import Module LIST; }

               poza tym, że Module musi być gołym słowem.

               Jeśli pierwszy argument use jest liczbą, to jest ona traktowana jako numer wersji,
               zamiast nazwa modułu. Jeśli wersja interpretera perla jest mniejsza niż WERSJA, to
               wyświetlony zostanie komunikat o błędzie, a perl natychmiast zakończy działanie.
               Jest to często przydatne, jeśli chcesz sprawdzić wersję perla przed używaniem
               modułów bibliotecznych, które zmieniły się w sposób niekompatybilny od czasu
               starszych wersji perla.  (staramy się by tak nie było.)

               Słowo BEGIN wymusza by require i import zaszły podczas kompilacji.  Require
               zapewnia, że moduł będzie załadowany do pamięci, jeśli wcześniej nie był. Import
               nie jest wbudowany--jest to tylko zwykłe, statyczne wywołanie metody pakietu
               "Module" aby powiedzieć modułowi, by zaimportował listę właściwości do pakietu
               bieżącego. Moduł może implementować swoją metodę import w dowolny sposób, choć
               większość modułów woli wyprowadzać swoją metodę poprzez dziedziczenie z klasy
               Exporter, zdefiniowanej w module Exporter, Zobacz podręcznik Exporter.  Jeśli nie
               ma żadnej metody importującej, to błąd jest cicho ignorowany. Może się to w
               przyszłych wersjach zmienić na błąd krytyczny.

               Jeśli nie chcesz zmieniania swojej przestrzeni nazw, załącz jawnie pustą listę:

                   use Module ();

               Jest to dokładnie równoważne

                   BEGIN { require Module; }

               Jeśli między Module, a LISTA jest obecny argument WERSJA, to use wywoła metodę
               VERSION klasy Module z podaną wersją, jako argumentem. Domyślna metoda VERSION,
               dziedziczona z klasy Universal, zakracze jeśli podana wersja jest większa niż
               wartość zmiennej $Module::VERSION. (Zauważ, że nie ma przecinka po WERSJI!)

               Ponieważ jest to szeroko otwarty interfejs, można tak implementować też pragmy
               (dyrektywy kompilatora). Obecnie zaimplementowane pragmy to:

                   use integer;
                   use diagnostics;
                   use sigtrap qw(SEGV BUS);
                   use strict  qw(subs vars refs);
                   use subs    qw(afunc blurfl);

               Te pseudo moduły importują semantykę do bieżącego zakresu bloku, w przeciwieństwie
               do zwykłych modułów, które importują symbole do bieżącego pakietu.

               Istnieje odpowiadająca komenda "no", która de-importuje rzeczy zaimportowane przez
               use, np. wywołuje metodę unimport Module LISTA zamiast import.

                   no integer;
                   no strict 'refs';

               Jeśli nie ma metody unimport, wywołanie to kończy się błędem krytycznym.

               Dla listy standardowych modułów i pragm, zobacz podręcznik perlmod.

       utime LISTA
               Zmienia czasy dostępu i modyfikacji na każdym pliku z listy. Pierwsze dwa elementy
               listy muszą być numerycznymi czasami dostępu i modyfikacji, dokładnie w tej
               kolejności. Zwraca liczbę plików, na których operacja się powiodła. Czas
               modyfikacji inode jest ustawiany na czas bieżący. Przykład komendy "touch":

                   #!/usr/bin/perl
                   $now = time;
                   utime $now, $now, @ARGV;

       values HASH
               Zwraca normalną tablicę, składającą się ze wszystkich wartości wymienionej tablicy
               asocjacyjnej. W kontekście skalarnym, zwracana jest liczba wartości.  Wartości są
               zwracane w dość losowej kolejności, lecz jest ona ta sama, co zwracana przez
               funkcje keys() lub each(). Jako efekt uboczny, funkcja resetuje iterator tablicy
               asocjacyjnej. Zobacz też keys(), each(), i sort().

       vec WYRAŻ,OFFSET,BITY
               Traktuje łańcuch WYRAŻ jako wektor całkowitych integerów i zwraca wartość pola
               bitowego, wskazanego przez OFFSET. BITY podają liczbę bitów, które są
               zarezerwowane dla każdego wpisu w wektorze bitowym.  Musi to być potęga dwójki do
               1 do 32. vec może też być przypisany do czegoś--w tym wypadku potrzebne są
               nawiasy, aby nadać wyrażeniu właściwy priorytet, jak w

                   vec($image, $max_x * $x + $y, 8) = 3;

               Wektory utworzone przez vec() mogą też być obsługiwane przez operatory logiczne ⎪,
               & i ^, które założą, że bitowa operacja wektorowa jest oczekiwana gdy obydwa
               operandy są łańcuchami.

               Aby przekształcić wektor bitowy na tablicę łańcuchową zer i jedynek, użyj:

                   $bits = unpack("b*", $vector);
                   @bits = split(//, unpack("b*", $vector));

               Jeśli znasz dokładną długość w bitach, możesz podać ją zamiast *.

       wait    Czeka, aż proces potomny się nie zakończy i zwraca pid zamkniętego procesu, lub
               -1, jeśli go nie było. Status jest zwracany w $?.

       waitpid PID,FLAGI
               Czeka, aż proces potomny się zakończy i zwraca pid zamkniętego procesu, lub -1,
               jeśli nie było takiego procesu. Status jest zwracany w $?.  Jeśli powiesz

                   use POSIX ":sys_wait_h";
                   ...
                   waitpid(-1,&WNOHANG);

               to możesz dokonać nieblokującego oczekiwania na dowolny proces. Nieblokujące
               oczekiwanie jest dostępne na maszynach, obsługujących albo wywołanie waitpid(2),
               albo wait4(2). Jednak oczekiwanie na konkretny pid z FLAGAMI wartości 0 jest
               zaimplementowane wszędzie. (Perl emuluje wywołanie systemowe, pamiętając wartości
               statusu procesów, które zakończyły się, lecz nie były odczytane przez skrypt
               perla)

       wantarray
               Zwraca TRUE, jeśli kontekst obecnie wykonywanej podprocedury szuka wartości
               listowej. Zwraca FALSE, jeśli kontekst szuka skalara.  Zwraca wartość
               niezdefiniowaną, jeśli kontekst nie szuka wartości (void).

                   return unless defined wantarray;    # nie myśl o robieniu więcej
                   my @a = complex_calculation();
                   return wantarray ? @a : "@a";

       warn LIST
               Produkuje komunikat na STDERR, podobnie jak die(), lecz nie wychodzi i nie wyrzuca
               wyjątku.

               Jeśli zainstalowany jest handler $SIG{__WARN__), nie są drukowane żadne
               komunikaty. Od handlera zależy obsługa komunikatu, gdy tak zadecyduje (np.
               przekonwertowanie go na die()). Większość handlerów musi więc wywoływać warn()
               ponownie, aby wyświetlić komunikat. Zauważ, że jest to bezpieczne i nie spowoduje
               nieskończonej pętli, gdyż haki __WARN__ nie są wołane z niego samego.

               Zachowanie to jest trochę inne od tego dla $SIG{__DIE__} (które nie powstrzymywały
               tekstu komunikatów, lecz mogły wywołać die() ponownie, aby je zmienić).

               Używanie handlerów __WARN__ daje potężne narzędzie do wyciszania wszystkich
               ostrzeżeń (nawet tak zwanych obowiązkowych). Na przykład:

                   # wywal wszystkie ostrzeżenia czasu kompilacji
                   BEGIN { $SIG{'__WARN__'} = sub { warn $_[0] if $DOWARN } }
                   my $foo = 10;
                   my $foo = 20;          # bez ostrzegania o zduplikowaniu my $foo
                                          # lecz przecież sam się o to prosiłeś!
                   # bez ostrzeżeń czasu kompilacji i czasu działania przed tym miejscem
                   $DOWARN = 1;

                   # ostrzeżenia czasu działania są tu włączone
                   warn "\$foo is alive and $foo!";     # pojawia się

               Zobacz stronę perlvar(1) dla szczegółów o ustawianiu wpisów %SIG i dla przykładów.

       write UCHWYTPLIKU

       write WYRAŻ

       write   Zapisuje sformatowany rekord (prawdopodobnie wieloliniowy) do podanego pliku,
               używając formatu związanego z tym plikiem. Domyślnie format dla pliku jest tym,
               który ma tę samą nazwę, co uchwyt pliku, lecz można go zmienić z pomocą funkcji
               select(), przypisując nazwę formatu zmiennej $~.

               Początek przetwarzania formy jest obsługiwany automatycznie: jeśli nie ma miejsca
               na stronie na sformatowany rekord, to strona jest przewijana przez wpisanie form
               feed, następnie używany jest specjalny format góry-strony (do formatowania
               nagłówka nowej strony), a potem wpisany jest rekord. Domyślnie, format góry-strony
               jest nazwą uchwytu pliku z dodanym "_TOP", lecz można go ustawić dynamicznie,
               przyznając zmiennej $^ nazwę podczas gdy wybrany (select) jest uchwyt pliku.
               Liczba pozostających linii bieżącej strony znajduje się w zmiennej $- i może być
               ustawiona na 0 aby wymusić nową stronę.

               Jeśli UCHWYTPLIKU nie jest podany, wyjście idzie do bieżącego domyślnego kanału
               wyjścia, którym jest początkowo STDOUT, a który może być zmieniony operatorem
               select. Jeśli UCHWYTPLIKU jest wyrażeniem WYRAŻ, to jest ono analizowane, a
               wynikowy łańcuch jest używany do podejrzenia nazwy UCHWYTUPLIKU. Dla dalszych
               informacji o formatach, zobacz stronę perlform(1).

               Zauważ, że zapis NIE jest odwrotnością odczytu. Niestety.

       y///    Operator translacji. To samo co tr///. Zobacz stronę perlop(1).

INFORMACJE O TŁUMACZENIU

       Powyższe tłumaczenie pochodzi z nieistniejącego już Projektu Tłumaczenia Manuali i może
       nie być aktualne. W razie zauważenia różnic między powyższym opisem a rzeczywistym
       zachowaniem opisywanego programu lub funkcji, prosimy o zapoznanie się z oryginalną
       (angielską) wersją strony podręcznika za pomocą polecenia:

              man --locale=C 1 perlfunc

       Prosimy o pomoc w aktualizacji stron man - więcej informacji można znaleźć pod adresem
       http://sourceforge.net/projects/manpages-pl/.