Ubuntu Manpage: ksh - Publiczna implementacja powłoki Korna

NAZWA

       ksh - Publiczna implementacja powłoki Korna

WYWOŁANIE

       ksh [+-abCefhikmnprsuvxX] [+-o opcja] [ [ -c łańcuch_komend [nazwa_komendy]|-s|plik ] [argument ...] ]

OPIS

Uwaga! To tłumaczenie może być nieaktualne!

ksh to interpreter komend zaprojektowany zarówno do interakcyjnej pracy z systemem, jak i do wykonywania
skryptów. Jego język komend jest nadzbiorem (superset) języka powłoki sh(1).

Uruchamianie powłoki
Następujące opcje mogą być użyte wyłącznie w linii komend:

-c łańcuch_komend
powłoka wykonuje komendę(y) zawartą(e) w łańcuchu_komend

-i tryb interakcyjny — patrz poniżej

-l powłoka zameldowania — patrz poniżej tryb interakcyjny — patrz poniżej

-s powłoka wczytuje komendy ze standardowego wejścia; wszelkie argumenty nie będące opcjami są
argumentami pozycyjnymi

-r tryb ograniczony — patrz poniżej

Ponadto wszelkie opcje, opisane w omówieniu wbudowanej komendą set, mogą również zostać użyte w linii
poleceń.

Jeśli nie została podana ani opcja -c, ani opcja -s, wówczas pierwszy argument nie będący opcją, określa
plik, z którego zostaną wczytane komendy. Jeśli brak jest argumentów nie będących opcjami, to powłoka
wczytuje komendy ze standardowego wejścia. Nazwa powłoki (tj. zawartość parametru $0) jest ustalana jak
następuje: jeśli użyto opcji -c i podano argument nie będący opcją, to jest on nazwą; jeśli komendy są
wczytywane z pliku, wówczas nazwa tego pliku zostaje użyta jako nazwa powłoki; w każdym innym przypadku
zostaje użyta nazwa, pod którą powłoka została wywołana (tzn. wartość argv[0]).

Powłoka jest interakcyjna, jeśli użyto opcji -i lub jeśli zarówno standardowe wejście, jak i standardowe
wyjście błędów, jest skojarzone z jakimś terminalem. W interakcyjnej powłoce kontrola zadań (jeśli
takowa jest dostępna w danym systemie) jest włączona oraz ignorowane są następujące sygnały: INT, QUIT
oraz TERM. Ponadto powłoka wyświetla zachętę przed odczytywaniem poleceń (patrz parametry PS1 i PS2).
Dla nieinterakcyjnych powłok, uaktywnia się domyślnie opcja trackall (patrz poniżej: komenda set).

Powłoka jest ograniczona, jeśli zastosowano opcję -r lub gdy albo główna część nazwy (basename), pod jaką
wywołano powłokę, albo parametr SHELL, pasują do wzorca *r*sh (na przykład: rsh, rksh, rpdksh itp.). Po
przetworzeniu przez powłokę wszystkich plików profili i $ENV włączane są następujące ograniczenia:
• niedostępna jest komenda cd
• nie mogą być zmieniane parametry: SHELL, ENV i PATH.
• nazwy poleceń nie mogą być podawane z użyciem ścieżek bezwzględnych lub względnych [tłum.: tj.
dostępne są tylko przez nazwę bez ścieżki]
• niedostępna jest opcja -p wbudowanego polecenia command
• nie mogą być używane przekierowania tworzące pliki (np.: >, >|, >>, <>)

Powłoka jest uprzywilejowana, jeśli zastosowano opcję -p lub jeśli rzeczywisty identyfikator użytkownika
lub jego grupy nie jest zgodny z efektywnym identyfikatorem użytkownika czy grupy (patrz: getuid(2),
getgid(2)). Uprzywilejowana powłoka nie przetwarza ani $HOME/.profile, ani parametru ENV (patrz
poniżej), przetwarza za to plik /etc/suid_profile. Wykasowanie opcji uprzywilejowania powoduje, że
powłoka ustawia swój efektywny identyfikator użytkownika i grupy na wartości faktycznego identyfikatora
użytkownika (user-id) i jego grupy (group-id).

Jeśli główna część nazwy, pod jaką dana powłoka została wywołana (tzn. argv[0]) zaczyna się od - lub
użyto opcji -l, to zakłada się, że powłoka ma być powłoką zgłoszeniową i wczytywana jest zawartość plików
/etc/profile i $HOME/.profile, jeśli takie istnieją i można je odczytać.

Jeżeli parametr ENV jest ustawiony podczas uruchamiania powłoki (albo w wypadku powłok zgłoszeniowych -
po przetworzeniu dowolnych plików profilowych), to jego zawartość zostaje poddana zastępowaniu.
Zastępowane są parametry, komendy, wyrażenia arytmetyczne oraz tylda. Następnie wynikająca z tej
operacji nazwa jest interpretowana jako nazwa pliku, podlegającego wczytaniu i wykonaniu. Jeśli parametr
ENV jest pusty (i niezerowy), a pdksh został skompilowany ze zdefiniowanym makrem DEFAULT_ENV, to po
wykonaniu wszelkich już wyżej wymienionych podstawień, zostaje wczytany plik określony tym makrem.

Kod wyjścia powłoki wynosi 127, jeśli plik komend podany we linii wywołania nie mógł zostać otwarty, lub
kod wyjścia jest niezerowy, jeśli wystąpił krytyczny błąd składni podczas wykonywania tego skryptu. W
razie braku błędów krytycznych, kod wyjścia jest równy kodowi ostatnio wykonanej komendy lub zeru, jeśli
nie wykonano żadnej komendy.

Składnia poleceń
Powłoka rozpoczyna analizę składniową wejścia od podziału go na poszczególne słowa word. Słowa,
stanowiące ciągi znaków, ograniczane są niecytowanymi białymi znakami whitespace (spacja, tabulator i
nowa linia) lub metaznakami (<, >, |, ;, &, ( i )). Poza ograniczaniem słów spacje i tabulatory są
ignorowane. Natomiast znaki zmiany linii zwykle rozgraniczają komendy. Metaznaki stosowane są do
tworzenia następujących symboli: <, <&, <<, >, >&, >>, itd., służących do określania przekierowań (patrz:
"Przekierowywanie wejścia/wyjścia" poniżej); | służy do tworzenia potoków; |& służy do tworzenia
koprocesów (patrz: "Koprocesy" poniżej); ; służy do oddzielania komend; & służy do tworzenia potoków
asynchronicznych; && i || służą do określenia wykonania warunkowego; ;; jest używany w poleceniach case;
(( .. )) są używane w wyrażeniach arytmetycznych; i w końcu, ( .. ) służą do tworzenia podpowłok.

Białe znaki lub metaznaki można zacytowywać pojedynczo przy użyciu znaku odwrotnego ukośnika (\) lub
grupami w podwójnych (") lub pojedynczych (') cudzysłowach. Zauważ, iż następujące znaki podlegają
również specjalnej interpretacji przez powłokę i muszą być cytowane, jeśli mają być użyte dosłownie: \,
", ', #, $, `, ~, {, }, *, ? i [. Pierwsze trzy to wyżej wspomniane symbole cytowania (patrz:
"Cytowanie" poniżej); #, na początku słowa rozpoczyna komentarz — wszystko po znaku #, aż do końca linii
jest ignorowane; $ służy do wprowadzenia podstawienia parametru, komendy lub wyrażenia arytmetycznego
(patrz: "Podstawienia" poniżej); ` rozpoczyna podstawienia komendy w starym stylu (patrz: "Podstawienia"
poniżej); ~ rozpoczyna rozwinięcie katalogu (patrz: "Rozwijanie tyld" poniżej); { i } obejmują alternacje
w stylu csh(1) (patrz: "Rozwijanie nawiasów" poniżej); i na koniec, *, ? oraz [ są stosowane przy
tworzeniu nazw plików (patrz: "Wzorce nazw plików" poniżej).

W trakcie analizy słów i symboli, powłoka tworzy komendy, których wyróżnia się dwa rodzaje: komendy
proste, zwykle programy do wykonania, oraz komendy złożone, takie jak dyrektywy for i if, struktury
grupujące i definicje funkcji.

Polecenie proste składa się z kombinacji przyporządkowań wartości parametrom (patrz: "Parametry"),
przekierowań wejścia/wyjścia (patrz: "Przekierowania wejścia/wyjścia") i słów komend; Jedynym
ograniczeniem jest to, że wszelkie podstawienia wartości parametrów muszą występować przed słowami
komend. Słowa komend, jeśli zostały podane, określają polecenie, które należy wykonać, wraz z jego
argumentami. Komenda może być komendą wbudowaną powłoki, funkcją lub komendą zewnętrzną, tzn. oddzielnym
plikiem wykonywalnym, który jest odnajdowany przy użyciu wartości parametru PATH (patrz: "Wykonywanie
komend" poniżej). Trzeba zauważyć, że wszystkie komendy mają swój kod zakończenia: dla poleceń
zewnętrznych jest on powiązany z kodem zwracanym przez wait(2) (jeśli komenda nie została odnaleziona,
wówczas kod wynosi 127, natomiast jeśli nie można było jej wykonać, to kod wynosi 126). Kody zwracane
przez inne polecenia (komendy wbudowane, funkcje, potoki, listy, itp.) są precyzyjnie określone, a ich
opis towarzyszy opisowi danego konstruktu. Kod wyjścia komendy zawierającej jedynie przyporządkowania
wartości parametrom, odpowiada kodowi ostatniego wykonanego podczas tego podstawienia lub zeru, jeśli
żadne podstawienia nie miały miejsca.

Przy pomocy symbolu | komendy mogą zostać powiązane w potoki. W potokach standardowe wyjście wszystkich
komend poza ostatnim, zostaje wyprowadzone (patrz pipe(2)) na standardowe wejście następnej komendy. Kod
wyjścia potoku jest równy kodowi zwróconemu przez ostatnią komendę potoku. Potok może zostać poprzedzony
zarezerwowanym słowem !, powodującym zmianę kodu wyjścia na jego logiczne przeciwieństwo. Tzn. jeśli
pierwotnie kod wyjścia wynosił 0, to będzie on miał wartość 1, natomiast jeśli pierwotną wartością nie
było 0, to kodem przeciwstawnym jest 0.

Listę komend tworzymy rozdzielając potoki jednym z następujących symboli: &&, ||, &, |& i ;. Pierwsze
dwa oznaczają warunkowe wykonanie: cmd1 && cmd2 wykonuje cmd2 tylko wtedy, jeżeli kod wyjścia cmd1 był
zerowy. Natomiast || zachowuje się dokładnie odwrotnie. — cmd2 zostaje wykonane jedynie, jeśli kod
wyjścia cmd1 był różny od zera. && i || wiążą równoważnie, a zarazem mocniej niż &, |& i ;, które z
kolei również posiadają tę samą siłę wiązania. Symbol & powoduje, że poprzedzająca go komenda zostanie
wykonana asynchronicznie, tzn. powłoka uruchamia daną komendę, jednak nie czeka na jej zakończenie
(powłoka śledzi dokładnie wszystkie asynchroniczne komendy — patrz: "Kontrola zadań" poniżej). Jeśli
komenda asynchroniczna jest uruchomiona przy wyłączonej kontroli zadań (tj. w większości skryptów),
wówczas jest ona uruchamiana z wyłączonymi sygnałami INT i QUIT oraz przekierowanym wejściem do /dev/null
(aczkolwiek przekierowania, ustalone w samej komendzie asynchronicznej mają tu pierwszeństwo). Operator
|& rozpoczyna koproces, stanowiący specjalnego rodzaju komendę asynchroniczną (patrz: "Koprocesy"
poniżej). Zauważ, że po operatorach && i || musi występować komenda, podczas gdy nie jest to konieczne
po &, |& i ;. Kodem wyjścia listy komend jest kod ostatniego wykonanego w niej polecenia, z wyjątkiem
list asynchronicznych, dla których kod wynosi 0.

Komendy złożone tworzymy przy pomocy następujących słów zarezerwowanych — słowa te są rozpoznane tylko
wtedy, gdy nie są zacytowane i występują jako pierwsze wyrazy w komendzie (tj. nie są poprzedzone żadnymi
przyporządkowywaniami wartości parametrom czy przekierowaniami):
case else function then !
do esac if time [[
done fi in until {
elif for select while }
Uwaga: Niektóre powłoki (lecz nie nasza) wykonują polecenia sterujące w podpowłoce, gdy przekierowano
jeden lub więcej z ich deskryptorów plików, tak więc wszelkiego rodzaju zmiany otoczenia w nich mogą nie
działać. Aby zachować przenośność należy stosować polecenie exec do przekierowań deskryptorów plików
przed poleceniem sterującym.

W poniższym opisie poleceń złożonych, listy komend (zaznaczone przez lista), po których następuje słowo
zarezerwowane, muszą kończyć się średnikiem, przełamaniem wiersza lub (poprawnym gramatycznie) słowem
zarezerwowanym. Przykładowo,
{ echo foo; echo bar; }
{ echo foo; echo bar<newline>}
{ { echo foo; echo bar; } }
są poprawne, natomiast
{ echo foo; echo bar }
nie.

( lista )
Wykonaj listę w podpowłoce. Nie ma bezpośredniej możliwości przekazania wartości parametrów
podpowłoki z powrotem do jej powłoki macierzystej.

{ lista }
Konstrukcja złożona; lista zostaje wykonana, lecz nie w podpowłoce. Zauważ, że { i } to
zarezerwowane słowa, a nie metaznaki.

case słowo in [ [(] wzorzec [| wzorzec] ... ) lista ;; ] ... esac
Wyrażenie case stara się dopasować słowo do jednego z danych wzorców; wykonywana jest lista
powiązana z pierwszym poprawnie dopasowanym wzorcem. Wzorce stosowane w wyrażeniach case
odpowiadają wzorcom stosowanym do specyfikacji nazw plików z wyjątkiem tego, że nie obowiązują
ograniczenia związane z . i /. Proszę zwrócić uwagę na to, że wszelkie niecytowane białe znaki
przed wzorcem i po nim zostają usunięte; wszelkie spacje we wzorcu muszą być cytowane. Zarówno
słowa, jak i wzorce podlegają podstawieniom parametrów, rozwinięciom arytmetycznym oraz
podstawieniu tyldy. Ze względów historycznych, możemy zastosować nawiasy otwierający i zamykający
zamiast in i esac (w szczególności więc, case $foo { *) echo bar; }). Kodem wyjścia wyrażenia
case jest kod wykonanej listy; jeśli nie została wykonana żadna lista, wówczas kod wyjścia wynosi
zero.

for nazwa [ in słowo ... zakończenie ] do lista done
gdzie zakończenie jest albo znakiem końca linii, albo ;. Dla każdego słowa w podanej liście słów,
parametr nazwa zostaje ustawiony na to słowo i lista zostaje wykonana. Jeżeli nie będzie użyte in
do specyfikacji listy słów, to zamiast tego zostaną użyte parametry pozycyjne ("$1", "$2", itp.).
Ze względów historycznych, możemy zastosować nawiasy otwierający i zamykający zamiast do i done (w
szczególności, for i; { echo $i; }). Kodem wyjścia wyrażenia for jest ostatni kod wyjścia danej
listy; jeśli lista nie została w ogóle wykonana, wówczas kod wynosi zero.

if lista then lista [elif lista then lista] ... [else lista] fi
Jeśli kod wyjścia pierwszej listy jest zerowy, to zostaje wykonana druga lista; w przeciwnym
razie, jeśli mamy takową, zostaje wykonana lista po elif, z podobnymi konsekwencjami. Jeśli
wszystkie listy po if i elif wykażą błąd (tzn. zwrócą niezerowy kod), to zostanie wykonana lista
po else. Kodem wyjścia wyrażenia if jest kod wykonanej listy, niestanowiącej warunku. Jeśli żadna
nieokreślająca warunku lista nie zostanie wykonana, wówczas kod wyjścia wynosi zero.

select nazwa [ in słowo ... zakończenie ] do lista done
gdzie zakończenie jest albo przełamaniem wiersza, albo ;. Wyrażenie select umożliwia automatyczną
prezentację użytkownikowi menu, wraz z możliwością wyboru z niego. Przeliczona lista wykazanych
słów zostaje wypisana na standardowym wyjściu błędów, po czym zostaje wyświetlony symbol zachęty
(PS3, czyli domyślnie `#? '). Następnie zostaje wczytana liczba odpowiadająca danemu punktowi
menu ze standardowego wejścia, po czym nazwie zostaje przyporządkowane w ten sposób wybrane słowo
(lub wartość pusta, jeżeli wybór był niewłaściwy), zmiennej REPLY zostaje przyporządkowane to, co
zostało wczytane (po usunięciu początkowych i końcowych białych znaków), i lista zostaje wykonana.
Jeśli wprowadzono pustą linię (dokładniej: zero lub więcej znaczków IFS), wówczas menu zostaje
ponownie wyświetlone, bez wykonywania listy. Gdy wykonanie listy zostaje zakończone, wówczas
przeliczona lista wyborów zostaje wyświetlona ponownie, jeśli REPLY jest zerowe, ponownie
wyświetlany jest symbol zachęty i tak dalej. Proces ten się powtarza, aż do wczytania znaku końca
pliku, otrzymania sygnału przerwania lub wykonania polecenia przerwania (break) w środku pętli.
Jeśli opuszczono in słowo ..., wówczas użyte zostają parametry pozycyjne (tzn., "$1", "$2", itp.).
Ze względów historycznych, możemy zastosować nawiasy otwierający i zamykający zamiast do i done (w
szczególności, select i; { echo $i; }). Kodem wyjścia wyrażenia select jest zero, jeśli użyto
polecenia przerwania do wyjścia z pętli albo niezero w przeciwnym wypadku.

until lista do lista done
Działa dokładnie jak while, z wyjątkiem tego, że zawartość pętli jest wykonywana jedynie wtedy,
gdy kod wyjścia pierwszej listy jest niezerowy.

while lista do lista done
Wyrażenie while określa pętlę o warunku sprawdzanym przed wykonaniem. Zawartość pętli jest
wykonywana dopóki, dopóty kod wyjścia pierwszej listy jest zerowy. Kodem wyjścia wyrażenia while
jest ostatni kod wyjścia listy w zawartości tej pętli; gdy zawartość nie zostanie w ogóle
wykonana, wówczas kod wynosi zero.

function nazwa { lista }
Definiuje funkcję o nazwie nazwa. Patrz: "Funkcje" poniżej. Proszę zwrócić uwagę, że
przekierowania tuż po definicji funkcji zostają zastosowane podczas wykonywania jej zawartości, a
nie podczas przetwarzania jej definicji.

nazwa () polecenie
Niemal dokładnie to samo co w function. Patrz: "Funkcje" poniżej.

(( wyrażenie ))
Wartość wyrażenia arytmetycznego wyrażenie zostaje przeliczona; równoważne do let "wyrażenie".
patrz: "Wyrażenia arytmetyczne" i opis polecenia let poniżej..

[[ expression ]]
Podobne do komend test i [ ... ] (które opisujemy później), z następującymi różnicami:
• Rozdzielanie pól i generacja nazw plików nie są wykonywane na argumentach.
• Operatory -a (i) oraz -o (lub) zostają zastąpione odpowiednio przez && i ||.
• Operatory (dokładniej: -f, =, !, itp.) nie mogą być cytowane.
• Drugi operand dla != i = jest traktowany jako wzorzec (w szczególności, porównanie
[[ foobar = f*r ]]
jest sukcesem).
• Mamy do dyspozycji dwa dodatkowe operatory binarne: < i >, które zwracają prawdę, gdy
pierwszy łańcuchowy operand jest odpowiednio mniejszy lub większy od drugiego operandu
łańcuchowego.
• Jednoargumentowa postać operacji test, która sprawdza, czy jedyny operand jest długości
zerowej, jest niedozwolona - operatory zawsze muszę być wykazywane jawnie, w szczególności,
zamiast
[ ciąg ]
należy użyć
[[ -n ciąg ]]
• Podstawienia parametrów, komend i arytmetyczne zostają wykonane w trakcie wyliczania
wyrażenia. Do operatorów && i || stosowana jest metoda uproszczonego określania ich
wartości. To znaczy, że w wyrażeniu
[[ -r foo && $(< foo) = b*r ]]
wartość $(< foo) zostaje wyliczona wtedy i tylko wtedy, gdy plik o nazwie foo istnieje i
jest czytelny.

Cytowanie
Cytowanie stosuje się do zapobiegania traktowaniu przez powłokę pewnych znaków czy słów w specjalny
sposób. Istnieją trzy metody cytowania: Po pierwsze, \ cytuje następny znak, chyba że mieści się on na
końcu wiersza, wówczas zarówno \ jak i znak nowej linii zostają usunięte. Po drugie pojedynczy cudzysłów
(') wycytowywuje wszystko, aż po następny pojedynczy cudzysłów (wraz ze zmianami linii włącznie). Po
trzecie, podwójny cudzysłów (") wycytowywuje wszystkie znaki, poza $, ` i \, aż po następny niecytowany
podwójny cudzysłów. $ i ` wewnątrz podwójnych cudzysłowów zachowują zwykłe znaczenie (tzn. oznaczają
podstawienie wartości parametru, komendy lub wyrażenia arytmetycznego), jeśli tylko nie zostanie wykonany
jakikolwiek podział pól na wyniku podwójnymi cudzysłowami wycytowanych podstawień. Jeśli po \, wewnątrz
ciągu znaków cytowanego podwójnymi cudzysłowami następuje \, $, ` lub ", to zostaje on zastąpiony drugim
z tych znaków. Jeśli po nim następuje znak nowej linii, wówczas zarówno \, jak i znak zmiany linii
zostają usunięte; w przeciwnym razie zarówno znak \, jak i następujący po nim znak nie podlegają żadnej
zamianie.

Uwaga: patrz "Tryb POSIX" poniżej pod względem szczególnych reguł obowiązujących sekwencje znaków postaci
"...`...\"...`..".

Aliasy
Istnieją dwa rodzaje aliasów: normalne aliasy komend i aliasy śledzone. Aliasy komend stosowane są zwykle
jako skróty dla długich a często stosowanych komend. Powłoka rozwija aliasy komend (tzn. podstawia pod
nazwę aliasu jego zawartość), gdy wczytuje pierwsze słowo komendy. Rozwinięty alias zostaje ponownie
przetworzony, aby uwzględnić ewentualne występowanie dalszych aliasów. Jeśli alias komendy kończy się
spacją lub tabulatorem, to wówczas następne słowo zostaje również sprawdzone pod względem rozwinięcia
aliasów. Proces rozwijania aliasów kończy się przy napotkaniu słowa, które nie jest aliasem, gdy napotka
się wycytowane słowo, lub gdy napotka się alias, który jest właśnie eksportowany.

Następujące aliasy są definiowane domyślnie przez powłokę:
autoload='typeset -fu'
functions='typeset -f'
hash='alias -t'
history='fc -l'
integer='typeset -i'
local='typeset'
login='exec login'
newgrp='exec newgrp'
nohup='nohup '
r='fc -e -'
stop='kill -STOP'
suspend='kill -STOP $$'
type='whence -v'

Śledzone aliasy pozwalają powłoce na zapamiętanie, gdzie odnalazła ona konkretną komendę. Gdy powłoka po
raz pierwszy szuka w ścieżce pocenia oznaczonego jako alias śledzony, to zapamiętuje sobie pełną ścieżkę
tej komendy. Gdy powłoka następnie wykonuje daną komendę po raz drugi, wówczas sprawdza, czy ta ścieżka
jest nadal aktualna i jeśli tak jest, to nie przegląda już więcej pełnej ścieżki w poszukiwaniu danej
komendy. Śledzone aliasy można wyświetlić lub stworzyć stosując alias -t. Zauważ, że zmieniając wartość
parametru PATH czyścimy również ścieżki dla wszelkich śledzonych aliasów. Jeśli została włączona opcja
trackall (tzn., set -o trackall lub set -h), wówczas powłoka śledzi wszelkie komendy. Ta opcja zostaje
włączona domyślnie dla wszelkich nieinterakcyjnych powłok. Dla powłok interakcyjnych jedynie następujące
komendy są śledzone domyślnie: cat, cc, chmod, cp, date, ed, emacs, grep, ls, mail, make, mv, pr, rm,
sed, sh, vi i who.

Podstawienia
Pierwszym krokiem, jaki wykonuje powłoka podczas wykonywania prostej komendy, jest przeprowadzenia
podstawień na słowach tej komendy. Istnieją trzy rodzaje podstawień: parametrów, komend i arytmetyczne.
Podstawienia parametrów, które dokładniej opiszemy w następnej sekcji, mają postać $name lub ${...};
podstawienia komend mają postać $(command) lub `command`; a podstawienia arytmetyczne: $((expression)).

Jeśli podstawienie występuje poza podwójnymi cudzysłowami, wówczas wynik tego podstawienia podlega zwykle
podziałowi słów lub pól, w zależności od bieżącej wartości parametru IFS. Parametr IFS określa listę
znaków, służących jako separatory w podziale łańcuchów znakowych na pojedyncze wyrazy. Wszelkie znaki z
tego zestawu oraz tabulator, spacja i nowa linia włącznie, nazywane są białymi znakami IFS. Ciągi
jednego lub wielu białych znaków z IFS w powiązaniu z zerem oraz jednym lub więcej białych znaków nie
wymienionych w IFS, rozgraniczają pola. Wyjątkowo początkowe i końcowe białe znaki IFS są usuwane (tzn.
nie są przez nie tworzone żadne początkowe czy końcowe puste pola); natomiast początkowe lub końcowe
białe znaki spoza IFS tworzą puste pola. Przykładowo: jeśli IFS zawiera `<spacja>:', to ciąg znaków
`<spacja>A<spacja>:<spacja><spacja>B::D' zawiera cztery pola: `A', `B', `' i `D'. Proszę zauważyć, że
jeśli parametr IFS jest ustawiony na pusty ciąg znaków, to wówczas żaden podział pól nie ma miejsca; gdy
parametr ten nie jest ustawiony w ogóle, wówczas stosuje się domyślnie jako rozgraniczniki spacji,
tabulatora i nowej linii.

Jeśli nie podajemy inaczej, to wynik podstawienia podlega również rozwijaniu nawiasów i nazw plików
(patrz odpowiednie akapity poniżej).

Podstawienie komendy zostaje zastąpione wyjściem, wygenerowanym podczas wykonania danej komendy przez
podpowłokę. Dla podstawienia $(komenda) zachodzą normalne reguły cytowania podczas analizy komendy, choć
jednak dla postaci `komenda`, znak \ z jednym z $, ` lub \ tuż po nim, zostaje usunięty (znak \ z
następstwem jakiegokolwiek innego znaku zostaje niezmieniony). Jako przypadek wyjątkowy podczas
podstawiania komend, komenda postaci < plik zostaje zinterpretowana, jako oznaczająca podstawienie
zawartości pliku plik ($(< foo) ma więc ten sam efekt co $(cat foo), jest jednak bardziej efektywne
albowiem nie zostaje odpalony żaden dodatkowy proces).
UWAGA: Wyrażenia $(komenda) są analizowane obecnie poprzez odnajdywanie zaległego nawiasu, niezależnie od
wycytowań. Miejmy nadzieję, że zostanie to możliwie szybko poprawione.

Podstawienia arytmetyczne zostają zastąpione wartością wyniku danego wyrażenia. Przykładowo więc,
komenda echo $((2+3*4)) wyświetla 14. Patrz: "Wyrażenia arytmetyczne", aby odnaleźć opis wyrażeń.

Parametry
Parametry to zmienne w powłoce; można im przyporządkowywać wartości oraz wyczytywać je przez podstawienia
parametrów. Nazwa parametru jest albo jednym ze znaków interpunkcyjnych o specjalnym znaczeniu lub
cyfrą, jakie opisujemy poniżej, lub literą z następstwem jednej lub więcej liter albo cyfr (`_' zalicza
się to liter). Podstawienia parametrów mają postać $nazwa lub ${nazwa}, gdzie nazwa jest nazwą danego
parametru. Gdy podstawienie zostanie wykonane na parametrze, który nie został ustalony, wówczas zerowy
ciąg znaków jest jego wynikiem, chyba że została włączona opcja nounset (set -o nounset lub set -u), co
oznacza, że występuje wówczas błąd.

Wartości można przyporządkowywać parametrom na wiele różnych sposobów. Po pierwsze, powłoka domyślnie
ustala pewne parametry, takie jak #, PWD, itp.; to jedyny sposób, w jaki są ustawiane specjalnymi
parametry o długości jednego znaku. Po drugie, parametry zostają importowane z otocznia powłoki podczas
jej uruchamiania. Po trzecie, parametrom można przypisać wartości w wierszu poleceń, tak jak np.
`FOO=bar' przypisuje parametrowi FOO wartość bar; wielokrotne przypisania wartości są możliwe w jednym
wierszu komendy i może po nich występować prosta komenda, co powoduje, że przypisania te są wówczas
jedynie aktualne podczas wykonywania danej komendy (tego rodzaju przypisania zostają również
wyeksportowane, patrz poniżej, co do tego konsekwencji). Proszę zwrócić uwagę, iż aby powłoka rozpoznała
je jako przypisanie wartości parametrowi, zarówno nazwa parametru jak i = nie mogą być cytowane.
Czwartym sposobem ustawiania parametrów jest zastosowanie jednej z komend: export, readonly lub typeset;
patrz ich opisy w rozdziale "Wykonywanie komend". Po czwarte, pętle for i select ustawiają parametry,
tak jak i również komendy getopts, read i set -A. Na zakończenie, parametrom można przyporządkowywać
wartości stosując operatory nadania wartości wewnątrz wyrażeń arytmetycznych (patrz: "Wyrażenia
arytmetyczne" poniżej) lub stosując postać ${nazwa=wartość} podstawienia parametru (patrz poniżej).

Parametry opatrzone atrybutem eksportowania (ustawianego przy pomocy komendy export lub typeset -x albo
przez przyporządkowanie wartości parametru z następującą prostą komendą) zostają umieszczone w otoczeniu
(patrz environ(5)) poleceń wykonywanych przez powłokę jako pary nazwa=wartość. Kolejność, w jakiej
parametry występują w otoczeniu komendy jest bliżej nieustalona. Podczas uruchamiania powłoka pozyskuje
parametry ze swojego otoczenia i automatycznie ustawia na tych parametrach atrybut eksportowania.

Można stosować modyfikatory do postaci ${nazwa} podstawienia parametru:

${nazwa:-słowo}
jeżeli parametrnazwa jest ustawiony i niezerowy, wówczas zostaje podstawiona jego własna wartość,
w przeciwnym razie zostaje podstawione słowo.

${nazwa:+słowo}
jeśli parametr nazwa jest ustawiony i niezerowy, wówczas zostaje podstawione słowo, inaczej nic
nie zostaje podstawione.

${nazwa:=słowo}
jeśli parametr nazwa jest ustawiony i niezerowy, wówczas zostaje podstawiony on sam, w przeciwnym
razie zostaje mu przyporządkowana wartość słowo i wartość wynikająca ze słowa zostaje podstawiona.

${nazwa:?słowo}
jeżeli parametr nazwa jest ustawiony i niezerowy, wówczas zostaje podstawiona jego własna wartość,
w przeciwnym razie słowo zostaje wyświetlone na standardowym wyjściu błędów (tuż po nazwa:) i
zachodzi błąd (powodujący normalnie zakończenie całego skryptu powłoki, funkcji lub .-skryptu).
Jeśli słowo zostało pominięte, wówczas zamiast niego zostaje użyty łańcuch `parameter null or not
set'.

W powyższych modyfikatorach możemy ominąć :, czego skutkiem będzie, że warunki będą jedynie wymagać, aby
nazwa był ustawiony lub nie (a nie żeby był ustawiony i niezerowy). Jeśli potrzebna jest wartość słowo,
wówczas zostają na nim wykonane podstawienia parametrów, komend, arytmetyczne i tyldy; natomiast, jeśli
słowo okaże się niepotrzebne, wówczas jego wartość nie zostanie obliczana.

Można stosować, również podstawienia parametrów o następującej postaci:

${#nazwa}
Liczba parametrów pozycyjnych, jeśli nazwą jest *, @ lub nie jest podana albo długość ciągu
będącego wartością parametru nazwa.

${#nazwa[*]}, ${#nazwa[@]}
Liczba elementów w tablicy nazwa.

${nazwa#wzorzec}, ${nazwa##wzorzec}
Gdy wzorzec nakłada się na początek wartości parametru nazwa, wówczas pasujący tekst zostaje
pominięty w wynikającym z tego podstawieniu. Pojedynczy # oznacza najkrótsze możliwe dopasowanie
do wzorca, a dwa # oznaczają jak najdłuższe dopasowanie.

${nazwa%wzorzec}, ${nazwa%%wzorzec}
Podobnie jak w podstawieniu ${..#..}, tylko że dotyczy końca wartości.

Następujące specjalne parametry zostają ustawione domyślnie przez powłokę i nie można przyporządkowywać
jawnie wartości nadanych:

! Id ostatniego uruchomionego w tle procesu. Jeśli nie ma aktualnie procesów uruchomionych w tle,
wówczas parametr ten jest nieustawiony.

# Liczba parametrów pozycyjnych (tzn., $1, $2, itp.).

$ ID procesu odpowiadającego danej powłoce lub PID pierwotnej powłoki, jeśli mamy do czynienia z
podpowłoką.

- Konkatenacja bieżących opcji jednoliterowych (patrz komenda set poniżej, aby poznać dostępne
opcje).

? Kod wyjścia ostatniej wykonanej komendy nieasynchronicznej. Jeśli ostatnia komenda została zabita
sygnałem, wówczas $? przyjmuje wartość 128 plus numer danego sygnału.

0 Nazwa, pod jaką dana powłoka została wywołana (tzn., argv[0]), lub nazwa komendy, która została
wywołana przy użyciu opcji -c i nazwa komendy została podana, lub argument plik, jeśli taki został
podany. Jeśli opcja posix nie jest ustawiona, to $0 zawiera nazwę bieżącej funkcji lub skryptu.

1 ... 9
Pierwszych dziewięć parametrów pozycyjnych podanych powłoce czy funkcji lub .-skryptowi. Dostęp
do dalszych parametrów pozycyjnych odbywa się przy pomocy ${liczba}.

* Wszystkie parametry pozycyjne (z wyjątkiem parametru 0), tzn., $1 $2 $3.... Gdy użyte poza
podwójnymi cudzysłowami, wówczas parametry zostają rozgraniczone w pojedyncze słowa (podlegające
rozgraniczaniu słów); jeśli użyte pomiędzy podwójnymi cudzysłowami, wówczas parametry zostają
rozgraniczone pierwszym znakiem podanym przez parametr IFS (albo pustymi ciągami znaków, jeśli IFS
jest zerowy).

@ Tak jak $*, z wyjątkiem zastosowania w podwójnych cudzysłowach, gdzie oddzielne słowo zostaje
wygenerowane dla każdego parametru pozycyjnego z osobna - jeśli brak parametrów pozycyjnych,
wówczas nie generowane jest żadne słowo ("$@" może być użyte aby otrzymać dostęp bezpośredni do
argumentów bez utraty argumentów zerowych lub rozgraniczania ich przerwami).

Następujące parametry są ustawiane przez powłokę:

_ (podkreślenie)
Gdy jakaś komenda zostaje wykonywana przez powłokę, ten parametr przyjmuje w otoczeniu
odpowiedniego nowego procesu wartość ścieżki tej komendy. W interakcyjnym trybie pracy, ten
parametr przyjmuje w pierwotnej powłoce ponadto wartość ostatniego słowa poprzedniej komendy
Podczas wartościowania wiadomości typu MAILPATH, parametr ten zawiera więc nazwę pliku, który się
zmienił (patrz parametr MAILPATH poniżej).

CDPATH Ścieżka przeszukiwania dla wbudowanej komendy cd. Działa tak samo jak PATH dla katalogów
nierozpoczynających się od / w komendach cd. Proszę zwrócić uwagę, że jeśli CDPATH jest ustawiony
i nie zawiera ani . ani ścieżki pustej, to wówczas katalog bieżący nie jest przeszukiwany.

COLUMNS
Liczba kolumn terminala lub okienka. Obecnie ustawiany wartością cols zwracaną przez komendę
stty(1), jeśli ta wartość nie jest równa zeru. Parametr ten ma znaczenie w interakcyjnym trybie
edycji wiersza komendy i dla komend select, set -o oraz kill -l, w celu właściwego formatowania
zwracanych informacji.

EDITOR Jeśli nie został ustawiony parametr VISUAL, wówczas kontroluje on tryb edycji wiersza komendy w
powłokach interakcyjnych. Patrz parametr VISUAL poniżej, aby się dowiedzieć, jak to działa.

ENV Jeśli parametr ten okaże się być ustawionym po przetworzeniu wszelkich plików profilowych, wówczas
jego rozwinięta wartość zostaje wykorzystana jako nazwa pliku zawierającego dalsze komendy
inicjujące powłoki. Zwykle zawiera definicje funkcji i aliasów.

ERRNO Całkowita wartość odpowiadająca zmiennej errno powłoki — wskazuje przyczynę wystąpienia błędu, gdy
ostatnie wywołanie systemowe nie powiodło się.

Jak dotychczas niezaimplementowane.

EXECSHELL
Jeśli ustawiono, to wówczas zawiera powłokę, jakiej należy użyć do wykonywania komend, których nie
zdołał wykonać execve(2), a które nie zaczynają się od ciągu `#! powłoka'.

FCEDIT Edytor używany przez komendę fc (patrz poniżej).

FPATH Podobnie jak PATH, jeśli powłoka natrafi na niezdefiniowaną funkcję podczas pracy, stosowane do
lokalizacji pliku zawierającego definicję tej funkcji. Również przeszukiwane, gdy komenda nie
została odnaleziona przy użyciu PATH. Patrz "Funkcje" poniżej co do dalszych informacji.

HISTFILE
Nazwa pliku używanego do zapisu historii komend. Jeśli wartość została ustalona, wówczas historia
zostaje załadowana z danego pliku. Podobnie wielokrotne wcielenia powłoki będą korzystały z
jednej historii, jeśli dla nich wartości parametru HISTFILE wskazuje na jeden i ten sam plik.
UWAGA: jeśli HISTFILE nie zostało ustawione, wówczas żaden plik historii nie zostaje użyty. W
oryginalnej wersji powłoki Korna natomiast, przyjmuje się domyślnie $HOME/.sh_history; w
przyszłości może pdksh, będzie również stosował domyślny plik historii.

HISTSIZE
Liczba komend zapamiętywana w historii, domyślnie 128.

HOME Domyślna wartość dla komendy cd oraz podstawiana pod niewycytowane ~ (patrz: "Rozwijanie tyldy"
poniżej).

IFS Wewnętrzny separator pól, stosowany podczas podstawień i wykonywania komendy read, do rozdzielania
wartości na oddzielne argumenty; domyślnie spacja, tabulator i przełamanie wiersza. Szczegóły
zostały opisane w punkcie "Podstawienia" powyżej.
Uwaga: ten parametr nie jest importowany z otoczenia, podczas uruchamiania powłoki.

KSH_VERSION
Wersja i data kompilacji powłoki (tylko do odczytu). Patrz również na komendy wersji w
"Interakcyjnej edycji wiersza poleceń w trybie emacs" i "Edycji wiersza poleceń vi" poniżej.

LINENO Numer wiersza w funkcji lub aktualnie wykonywanym skrypcie.

LINES Ilość wierszy terminala lub okienka pracy.

Jeszcze niezaimplementowane.

MAIL Jeśli ustawiony, to użytkownik jest informowany o nadejściu nowej poczty do wymienionego w tej
opcji pliku docelowego. Ten parametr jest ignorowany, jeśli został ustawiony parametr MAILPATH.

MAILCHECK
Jak często powłoka ma sprawdzać, czy pojawiła się nowa poczta w plikach podanych przez MAIL lub
MAILPATH. Jeśli 0, to powłoka sprawdza przed każdą nową zachętą. Wartością domyślną jest 600 (10
minut).

MAILPATH
Lista plików sprawdzanych w poszukiwaniu nowej poczty. Lista ta rozdzielana jest dwukropkami,
ponadto po nazwie każdego z plików można podać ? i wiadomość, która ma być wyświetlona, jeśli
nadeszła nowa poczta. Dla danej wiadomości zostaną wykonane podstawienia komend, parametrów i
arytmetyczne. Podczas podstawień parametr $_ zawiera nazwę tego pliku. Domyślnym zawiadomieniem o
nowej poczcie jest you have mail in $_ (masz pocztę w $_).

OLDPWD Poprzedni katalog roboczy. Nieustalony, jeśli cd nie zmieniło z powodzeniem katalogu od czasu
uruchomienia powłoki lub jeśli powłoka nie wie, gdzie się aktualnie znajduje.

OPTARG Podczas używania getopts zawiera argument dla aktualnie rozpoznawanej opcji, jeśli jest on
oczekiwany.

OPTIND Indeks ostatniego przetworzonego argumentu podczas używania getopts. Przyporządkowanie 1 temu
parametrowi spowoduje, że ponownie wywołane getopts przetworzy argumenty od początku.

PATH Lista rozdzielonych dwukropkiem katalogów, które są przeszukiwane podczas odnajdywania jakiejś
komendy lub plików typu .. Pusty łańcuch wynikający z początkowego lub końcowego dwukropka, albo
dwóch sąsiednich dwukropków jest traktowany jako `.', czyli katalog bieżący.

POSIXLY_CORRECT
Ustawienie tego parametru powoduje włączenie opcji posix. Patrz: "Tryb POSIX" poniżej.

PPID Identyfikator ID procesu rodzicielskiego powłoki (tylko do odczytu).

PS1 PS1 to podstawowy symbol zachęty dla powłok interakcyjnych. Podlega podstawieniom parametrów,
komend i arytmetycznym, ponadto ! zostaje zastąpione kolejnym numerem polecenia (patrz komenda fc
poniżej). Sam znak ! może zostać umieszczony w zachęcie używając !! w PS1. Zauważ, że ponieważ
edytory wiersza komendy starają się obliczyć, jak długi jest symbol zachęty (aby móc ustalić, ile
miejsca pozostaje wolnego do prawego brzegu ekranu), sekwencje wyjściowe w zachęcie zwykle
wprowadzają pewien bałagan. Istnieje możliwość podpowiedzenia powłoce, żeby nie uwzględniała
pewnych ciągów znaków (takich jak kody wyjścia) przez podanie przedrostka na początku symbolu
zachęty będącego niewyświetlalnym znakiem (takim jak np. control-A) z następstwem przełamania
wiersza oraz odgraniczając następnie kody wyjścia przy pomocy tego niewyświetlalnego znaku. Gdy
brak niewyświetlalnych znaków, to nie ma żadnej rady... Nawiasem mówiąc, nie ja jestem
odpowiedzialny za ten hack. To pochodzi z oryginalnego ksh. Domyślną wartością jest `$ ' dla
nieuprzywilejowanych użytkowników, a `# ' dla roota..

PS2 Drugorzędna zachęta, o domyślnej wartości `> ', która jest stosowana, gdy wymagane są dalsze
wprowadzenia w celu dokończenia komendy.

PS3 Zachęta stosowana przez wyrażenie select podczas wczytywania wyboru z menu. Domyślnie `#? '.

PS4 Stosowany jako przedrostek komend, które zostają wyświetlone podczas śledzenia toku pracy (patrz
polecenie set -x poniżej). Domyślnie `+ '.

PWD Obecny katalog roboczy. Może być nieustawiony lub zerowy, jeśli powłoka nie wie, gdzie się
znajduje.

RANDOM Prosty generator liczb pseudolosowych. Za każdym razem, gdy odnosimy się do RANDOM, jego wartości
zostaje przyporządkowana następna liczba z przypadkowego ciągu liczb. Miejsce w danym ciągu może
zostać ustawione nadając wartość RANDOM (patrz rand(3)).

REPLY Domyślny parametr komendy read, jeśli nie pozostaną podane jej żadne nazwy. Stosowany również w
pętlach select do zapisu wartości wczytywanej ze standardowego wejścia.

SECONDS
Liczba sekund, które upłynęły od czasu uruchomienia powłoki lub jeśli parametrowi została nadana
wartość całkowita, liczba sekund od czasu nadania tej wartości plus ta wartość.

TMOUT Gdy ustawiony na pozytywną wartość całkowitą, większą od zera, wówczas ustala w interakcyjnej
powłoce czas w sekundach, przez jaki będzie ona czekała na wprowadzenie jakiegoś polecenia po
wyświetleniu podstawowego symbolu zachęty (PS1). Po przekroczeniu tego czasu powłoka zakończy
swoje działanie.

TMPDIR Katalog, w którym umieszczane są tymczasowe pliki powłoki. Jeśli parametr ten nie jest ustawiony
lub gdy nie zawiera pełnej ścieżki do zapisywalnego katalogu, wówczas domyślnie tymczasowe pliki
mieszczą się w /tmp.

VISUAL Jeśli został ustawiony, ustala tryb edycji wiersza komend w powłokach interakcyjnych. Jeśli
ostatni element ścieżki podanej w tym parametrze zawiera ciąg znaków vi, emacs lub gmacs, to
odpowiednio zostaje uaktywniony tryb edycji: vi, emacs lub gmacs (Gosling emacs).

Rozwijanie tyldy
Rozwijanie znaków tyldy, które ma miejsce równolegle do podstawień parametrów, zostaje wykonane na
słowach rozpoczynających się niecytowanym ~. Znaki po tyldzie do pierwszego /, jeśli taki występuje, są
domyślnie traktowane jako nazwa użytkownika. Jeśli nazwa użytkownika jest pusta lub ma wartość + albo -,
to zostaje podstawiona wartość parametrów odpowiednioHOME, PWD lub OLDPWD. W przeciwnym razie zostaje
przeszukany plik haseł (plik passwd) w celu odnalezienia danej nazwy użytkownika i w miejscu wystąpienia
tyldy zostaje podstawiony katalog domowy danego użytkownika. Jeśli nazwa użytkownika nie zostanie
odnaleziona w pliku haseł lub gdy w nazwie użytkownika występuje jakiekolwiek cytowanie albo podstawienie
parametru, wówczas nie zostaje wykonane żadne podstawienie.

W ustawieniach parametrów (tych poprzedzających proste komendy lub tych występujących w argumentach dla
alias, export, readonly, i typeset), rozwijanie znaków tyld zostaje wykonywane po jakimkolwiek
niewycytowanym (:) i nazwy użytkowników zostają ujęte w dwukropki.

Katalogi domowe poprzednio rozwiniętych nazw użytkowników zostają umieszczone w pamięci podręcznej i przy
ponownym użyciu zostają stamtąd pobierane. Komenda alias -d może być użyta do wylistowania, zmiany i
dodania do tej pamięci podręcznej (w szczególności, `alias -d fac=/usr/local/facilities; cd ~fac/bin').

Rozwijanie nawiasów (przemiany)
Rozwinięcia nawiasów przyjmujące postać
prefiks{ciąg1,...,ciągN}sufiks
zostają rozwinięte w N wyrazów, z których każdy zawiera konkatenację prefiks, ciągn i sufiks (w
szczególności., `a{c,b{X,Y},d}e' zostaje rozwinięte do czterech wyrazów: ace, abXe, abYe i ade). Jak już
wyżej wspomniano, rozwinięcia nawiasów mogą być nakładane na siebie, a wynikające słowa nie są sortowane.
Wyrażenia nawiasowe muszą zawierać niecytowany przecinek (,), aby nastąpiło rozwijanie (tak więc {} i
{foo} nie zostają rozwinięte). Rozwinięcie nawiasów następuje po podstawieniach parametrów i przed
generowaniem nazw plików.

Wzorce nazw plików
Wzorcem nazwy pliku jest słowo zwierające jeden lub więcej z niecytowanych symboli ? lub * lub sekwencji
[..]. Po wykonaniu rozwinięcia nawiasów, powłoka zamienia wzorce nazw plików na uporządkowane nazwy
plików, które pasują do tego wzorca (jeśli żadne pliki nie pasują, wówczas dane słowo zostaje
pozostawione bez zmian). Elementy wzorców mają następujące znaczenia:

? oznacza dowolny pojedynczy znak.

* oznacza dowolną sekwencję znaków.

[..] oznacza każdy ze znaków pomiędzy klamrami. Można podać zakresy znaków używając - pomiędzy dwoma
ograniczającymi zakres znakami, tzn. [a0-9] oznacza literę a lub dowolną cyfrę. Aby przedstawić
sam znak - należy go albo zacytować albo musi być to pierwszy lub ostatni znak w liście znaków.
Podobnie ] musi albo być wycytowywane, albo być pierwszym lub ostatnim znakiem w liście, jeśli ma
oznaczać samego siebie, a nie zakończenie listy. Również ! występujący na początku listy ma
specjalne znaczenie (patrz poniżej), tak więc aby reprezentował samego siebie musi zostać
wycytowany lub występować dalej w liście.

[!..] podobnie jak [..], tylko że oznacza dowolny znak niewystępujący pomiędzy klamrami.

*(wzorzec| ... |wzorzec)
oznacza każdy ciąg zawierający zero lub więcej wystąpień podanych wzorców. Przykładowo: wzorzec
*(foo|bar) obejmuje ciągi `', `foo', `bar', `foobarfoo', itp..

+(wzorzec| ... |wzorzec)
obejmuje każdy ciąg znaków obejmujący jedno lub więcej wystąpień danych wzorców. Przykładowo:
wzorzec +(foo|bar) obejmuje ciągi `foo', `bar', `foobarfoo', itp..

?(wzorzec| ... |wzorzec)
oznacza ciąg pusty lub ciąg obejmujący jeden z danych wzorców. Przykładowo: wzorzec ?(foo|bar)
obejmuje jedynie ciągi `', `foo' i `bar'.

@(wzorzec| ... |wzorzec)
obejmuje ciąg obejmujący jeden z podanych wzorców. Przykładowo: wzorzec @(foo|bar) obejmuje
wyłącznie ciągi `foo' i `bar'.

!(wzorzec| ... |wzorzec)
obejmuje dowolny ciąg nie obejmujący żadnego z danych wzorców. Przykładowo: wzorzec !(foo|bar)
obejmuje wszystkie ciągi poza `foo' i `bar'; wzorzec !(*) nie obejmuje żadnego ciągu; wzorzec
!(?)* obejmuje wszystkie ciągi (proszę się nad tym zastanowić).

Proszę zauważyć, że wzorce w pdksh obecnie nigdy nie obejmują . i .., w przeciwieństwie do oryginalnej
powłoki ksh, Bourne'a sh i basha, tak więc to będzie musiało się ewentualnie zmienić (na złe).

Proszę zauważyć, że powyższe elementy wzorców nigdy nie obejmują kropki (.) na początku nazwy pliku ani
ukośnika (/), nawet gdy zostały one podane jawnie w sekwencji [..]; ponadto nazwy . i .. nigdy nie są
obejmowane, nawet poprzez wzorzec .*.

Jeśli została ustawiona opcja markdirs, wówczas, wszelkie katalogi wynikające z generacji nazw plików
zostają oznaczone kończącym /.

POSIX-owe klasy znaków (tzn., [:nazwa_klasy:] wewnątrz wyrażenia typu [..]) jak na razie nie zostały
zaimplementowane.

Przekierowanie wejścia/wyjścia
Podczas wykonywania komendy, jej standardowe wejście, standardowe wyjście i standardowe wyjście błędów
(odpowiednio deskryptory plików 0, 1 i 2) są zwykle dziedziczone po powłoce. Trzema wyjątkami od tej
reguły są komendy w potokach, dla których standardowe wejście i/lub standardowe wyjście odpowiadają tym,
ustalonym przez potok, komendy asychroniczne, tworzone jeśli kontrola prac została wyłączona, których
standardowe wejście zostaje ustawione na /dev/null, oraz komendy, dla których zostało ustawione jedno lub
kilka z następujących przekierowań:

> plik Standardowe wyjście zostaje przekierowane do plik-u. Jeśli plik nie istnieje, wówczas zostaje
utworzony; jeśli istnieje i jest to regularny plik oraz została ustawiona opcja noclobber, wówczas
występuje błąd, w przeciwnym razie dany plik zostaje ucięty do początku. Proszę zwrócić uwagę, iż
oznacza to, że komenda jakaś_komenda < foo > foo otworzy plik foo do odczytu, a następnie skasuje
jego zawartość, gdy otworzy go do zapisu, zanim jakaś_komenda otrzyma szansę przeczytania
czegokolwiek z foo.

>| plik
tak jak dla >, tylko że zawartość pliku zostanie skasowana niezależnie od ustawienia opcji
noclobber.

>> plik
tak jak dla >, tylko że jeśli dany plik już istnieje, to nowe dane będą dopisywane do niego,
zamiast kasowania poprzedniej jego zawartości. Ponadto plik ten zostaje otwarty w trybie
dopisywania, tak więc wszelkiego rodzaju operacje zapisu na nim dotyczą jego aktualnego końca.
(patrz open(2)).

< plik standardowe wejście zostaje przekierowane do pliku, który jest otwierany w trybie do odczytu.

<> plik
tak jak dla <, tylko że plik zostaje otworzony w trybie zapisu i czytania.

<< znacznik
po wczytaniu wiersza komendy zawierającego tego rodzaju przekierowanie (zwane tu-dokumentem),
powłoka kopiuje wiersze z komendy do tymczasowego pliku, aż do natrafienia na wiersz odpowiadający
znacznikowi. Podczas wykonywania polecenia jego standardowe wejście jest przekierowane do pewnego
pliku tymczasowego. Jeśli znacznik nie zawiera wycytowanych znaków, zawartość danego pliku
tymczasowego zostaje przetworzona tak, jakby zawierała się w podwójnych cudzysłowach za każdym
razem, gdy dana komenda jest wykonywana. Tak więc zostaną na nim wykonane podstawienia
parametrów, komend i arytmetyczne wraz z interpretacją odwrotnego ukośnika (\) i znaków wyjść dla
$, `, \ i \nowa_linia. Jeśli wiele tu-dokumentów zostanie zastosowanych w jednym i tym samym
wierszy komendy, to są one zachowane w podanej kolejności.

<<- znacznik
tak jak dla <<, tylko że początkowe tabulatory zostają usunięte z tu-dokumentu.

<& fd standardowe wejście zostaje powielone z deskryptora pliku fd. fd może być pojedynczą cyfrą,
wskazującą na numer istniejącego deskryptora pliku, literą p, wskazującą na plik powiązany w
wyjściem obecnego koprocesu, lub znakiem -, wskazującym, że standardowe wejście powinno zostać
zamknięte.

>& fd tak jak dla <&, tylko że operacja dotyczy standardowego wyjścia.

W każdym z powyższych przekierowań, można podać jawnie deskryptor pliku, którego ma ono dotyczyć, (tzn.
standardowego wejścia lub standardowego wyjścia) przez poprzedzającą odpowiednią pojedynczą cyfrę.
Podstawienia parametrów komend, arytmetyczne, tyld, tak jak i (gdy powłoka jest interakcyjna) generacje
nazw plików - zostaną wykonane na argumentach przekierowań plik, znacznik i fd. Trzeba jednak zauważyć,
że wyniki wszelkiego rodzaju generowania nazw plików zostaną użyte tylko wtedy, gdy określają nazwę
jednego pliku; jeśli natomiast obejmują one wiele plików, wówczas zostaje zastosowane dane słowo bez
rozwinięć wynikających z generacji nazw plików. Proszę zwrócić uwagę, że w powłokach ograniczonych,
przekierowania tworzące nowe pliki nie mogą być stosowane.

Dla prostych poleceń, przekierowania mogą występować w dowolnym miejscu komendy, w komendach złożonych
(wyrażeniach if, itp.), wszelkie przekierowania muszą znajdować się na końcu. Przekierowania są
przetwarzane po tworzeniu potoków i w kolejności, w jakiej zostały podane, tak więc
cat /foo/bar 2>&1 > /dev/null | cat -n
wyświetli błąd z numerem linii wiersza poprzedzającym go.

Wyrażenia arytmetyczne
Całkowite wyrażenia arytmetyczne mogą być stosowane przy pomocy komendy let, wewnątrz wyrażeń $((..)),
wewnątrz odwołań do tablic (w szczególności, nazwa[wyrażenie]), jako numeryczne argumenty komendy test, i
jako wartości w przyporządkowywaniach do całkowitych parametrów.

Wyrażenia mogą zawierać alfanumeryczne identyfikatory parametrów, odwołania do tablic i całkowite stałe.
Mogą zostać również połączone następującymi operatorami języka C: (wymienione i zgrupowane w kolejności
rosnącego priorytetu).

Operatory unarne:
+ - ! ~ ++ --

Operatory binarne:
,
= *= /= %= += -= <<= >>= &= ^= |=
||
&&
|
^
&
== !=
< <= >= >
<< >>
+ -
* / %

Operator trinarny:
?: (priorytet jest bezpośrednio wyższy od przyporządkowania)

Operatory grupujące:
( )

Stałe całkowite mogą być podane w dowolnej bazie, stosując notację baza#liczba, gdzie baza jest
dziesiętną liczbą całkowitą specyfikującą bazę, a liczba jest liczbą zapisaną w danej bazie.

Operatory są wyliczane w następujący sposób:

unarny +
wynikiem jest argument (podane wyłącznie dla pełności opisu).

unary -
negacja.

! logiczna negacja; wynikiem jest 1 jeśli argument jest zerowy, a 0 jeśli nie.

~ arytmetyczna negacja (bit-w-bit).

++ inkrement; musi być zastosowanym do parametru (a nie literału lub innego wyrażenia) -
parametr zostaje powiększony o 1. Jeśli został zastosowany jako operator przedrostkowy,
wówczas wynikiem jest inkrementowana wartość parametru, a jeśli został zastosowany jako
operator przyrostkowy, to wynikiem jest pierwotna wartość parametru.

-- podobnie do ++, tylko że wynikiem jest zmniejszenie parametru o 1.

, Rozdziela dwa wyrażenia arytmetyczne; lewa strona zostaje wyliczona jako pierwsza, a
następnie prawa strona. Wynikiem jest wartość wyrażenia po prawej stronie.

= przyporządkowanie; zmiennej po lewej zostaje nadana wartość po prawej.

*= /= %= += -= <<= >>= &= ^= |=
operatory przyporządkowania; <var> <op>= <expr> jest tym samym co <var> = <var> <op> (
<expr> ).

|| logiczna alternatywa; wynikiem jest 1 jeśli przynajmniej jeden z argumentów jest niezerowy,
0 gdy nie. Argument po prawej zostaje wyliczony jedynie, gdy argument po lewej jest
zerowy.

&& logiczna koniunkcja; wynikiem jest 1 jeśli obydwa argumenty są niezerowe, 0 gdy nie. Prawy
argument zostaje wyliczony jedynie, gdy lewy jest niezerowy.

| arytmetyczna alternatywa (bit-w-bit).

^ arytmetyczne albo (bit-w-bit).

& arytmetyczna koniunkcja (bit-w-bit).

== równość; wynikiem jest 1, jeśli obydwa argumenty są sobie równe, 0 gdy nie.

!= nierówność; wynikiem jest 0, jeśli obydwa argumenty są sobie równe, 1 gdy nie.

< mniejsze od; wynikiem jest 1, jeśli lewy argument jest mniejszy od prawego, 0 gdy nie.

<= >= >
mniejsze lub równe, większe lub równe, większe od. Patrz <.

<< >> przesuń w lewo (prawo); wynikiem jest lewy argument z bitami przesuniętymi na lewo (prawo)
o liczbę pól podaną w prawym argumencie.

+ - * /
suma, różnica, iloczyn i iloraz.

% reszta; wynikiem jest reszta z dzielenia lewego argumentu przez prawy. Znak wyniku jest
nieustalony, jeśli któryś z argumentów jest ujemny.

<arg1> ? <arg2> : <arg3>
jeśli <arg1> jest niezerowy, to wynikiem jest <arg2>, w przeciwnym razie <arg3>.

Koprocesy
Koproces to potok stworzony poprzez operator |&, który jest procesem asynchronicznym, do którego powłoka
może zarówno pisać (używając print -p), jak i czytać (używając read -p). Wejściem i wyjściem koprocesu
można również manipulować przy pomocy przekierowań >&p i odpowiednio <&p. Po uruchomieniu koprocesu,
następne nie mogą być uruchomione dopóki dany koproces nie zakończy pracy lub dopóki wejście koprocesu
nie zostanie przekierowane przez exec n>&p. Jeśli wejście koprocesu zostanie przekierowane w ten sposób,
to następny w kolejce do uruchomienia koproces będzie współdzielił wyjście z pierwszym koprocesem, chyba
że wyjście pierwszego koprocesu zostało przekierowane przy pomocy exec n<&p.

Pewne uwagi dotyczące koprocesów:
• jedyną możliwością zamknięcia wejścia koprocesu (tak aby koproces wczytał zakończenie pliku) jest
przekierowanie wejścia na numerowany deskryptor pliku, a następnie zamknięcie tego deskryptora (w
szczególności, exec 3>&p;exec 3>&-).
• aby koprocesy mogły współdzielić jedno wyjście, powłoka musi zachować otwartą część wpisową danego
potoku wyjściowego. Oznacza to, że zakończenie pliku nie zostanie wykryte do czasu, aż wszystkie
koprocesy współdzielące wyjście zostaną zakończone (gdy zostaną one zakończone, wówczas powłoka
zamyka swoją kopię potoku). Można temu zapobiec przekierowując wyjście na numerowany deskryptor
pliku (ponieważ powoduje to również zamknięcie przez powłokę swojej kopii). Proszę zwrócić uwagę,
iż to zachowanie jest nieco odmienne od oryginalnej powłoki Korna, która zamyka część zapisową
swojej kopii wyjścia koprocesu, gdy ostatnio uruchomiony koproces (zamiast gdy wszystkie
współdzielące koprocesy) zostanie zakończony.
• print -p ignoruje sygnał SIGPIPE podczas zapisu, jeśli dany sygnał nie został przechwycony lub
zignorowany; nie zachodzi to jednak, gdy wejście koprocesu zostało powielone na inny deskryptor
pliku i stosowane jest print -un.

Funkcje
Funkcje definiuje się albo przy pomocy syntaktyki powłoki Korna function name, albo syntaktyki powłoki
Bourne'a/POSIX-owej: name() (patrz poniżej, co do różnic zachodzących pomiędzy tymi dwiema formami).
Funkcje, tak jak i .-skrypty, są wykonywane w bieżącym otoczeniu, aczkolwiek, w przeciwieństwie do
.-skryptów, argumenty powłoki (tzn. argumenty pozycyjne, $1, itd.) nigdy nie są widoczne wewnątrz nich.
Podczas ustalania położenia komendy, funkcje są przeszukiwane po przeszukaniu specjalnych komend
wbudowanych, zaś przed regularnymi oraz nieregularnymi komendami wbudowanymi i przed przeszukaniem PATH.

Istniejąca funkcja może zostać usunięta poprzez unset -f nazwa-funkcji. Listę funkcji można otrzymać
poprzez typeset +f, a definicje funkcji można otrzymać poprzez typeset -f. autoload (co jest aliasem dla
typeset -fu) może zostać użyte do tworzenia niezdefiniowanych funkcji. Jeśli ma być wykonana
niezdefiniowana funkcja, wówczas powłoka przeszukuje ścieżkę podaną w parametrze FPATH szukając pliku o
nazwie identycznej z nazwą danej funkcji. Jeśli plik taki zostanie odnaleziony, to będzie wczytany i
wykonany. Jeśli po wykonaniu tego pliku dana funkcja będzie zdefiniowana, wówczas zostanie ona wykonana,
w przeciwnym razie zostanie wykonane zwykłe odnajdywanie komend (tzn., powłoka przeszukuje tablicę
zwykłych komend wbudowanych i PATH). Proszę zwrócić uwagę, że jeśli komenda nie zostanie odnaleziona na
podstawie PATH, wówczas zostaje podjęta próba odnalezienia funkcji przez FPATH (jest to
nieudokumentowanym zachowaniem się oryginalnej powłoki Korna).

Funkcje mogą mieć dwa atrybuty - śledzenia i eksportowania, które mogą być ustawiane przez typeset -ft i
odpowiednio typeset -fx. Podczas wykonywania funkcji śledzonej, opcja xtrace powłoki zostaje włączona na
czas danej funkcji, w przeciwnym razie opcja xtrace pozostaje wyłączona. Atrybut eksportowania nie jest
obecnie używany. W oryginalnej powłoce Korna, wyeksportowane funkcje są widoczne dla skryptów powłoki,
gdy są one wykonywane.

Ponieważ funkcje są wykonywane w obecnym kontekście powłoki, przyporządkowania parametrów wykonane
wewnątrz funkcji pozostają widoczne po zakończeniu danej funkcji. Jeśli jest to niepożądane, wówczas
komenda typeset może być zastosowana wewnątrz funkcji do tworzenia lokalnych parametrów. Proszę zwrócić
uwagę, iż w żaden sposób nie można ograniczyć widoczności parametrów specjalnych (tzn. $$, $!).

Kodem wyjścia funkcji jest kod wyjścia ostatniej wykonanej w niej komendy. Funkcję można przerwać
bezpośrednio przy pomocy komendy return; można to również zastosować do jawnego określenia kodu wyjścia.

Funkcje zdefiniowane przy pomocy zarezerwowanego słowa function, są traktowane odmiennie w następujących
punktach od funkcji zdefiniowanych poprzez notację ():
• parametr $0 zostaje ustawiony na nazwę funkcji (funkcje w stylu Bourne'a nie dotykają $0).
• przyporządkowania wartości parametrom poprzedzające wywołanie funkcji nie zostają zachowane w
bieżącym kontekście powłoki (wykonywanie funkcji w stylu Bourne'a zachowuje te przyporządkowania).
• OPTIND zostanie zachowany i skasowany na początku oraz następnie odtworzony na zakończenie
funkcji, tak więc getopts może być poprawnie stosowane zarówno wewnątrz funkcji, jak i poza nimi
(funkcje w stylu Bourne'a nie dotykają OPTIND, tak więc stosowanie getopts wewnątrz funkcji jest
niezgodne ze stosowaniem getopts poza funkcjami).
W przyszłości zostaną dodane również następujące różnice:
• Podczas wykonywania funkcji będzie stosowany oddzielny kontekst śledzenia/sygnałów. Tak więc
śledzenia ustawione wewnątrz funkcji nie będą miały wpływu na śledzenia i sygnały powłoki,
nieignorowane przez nią (które mogą być przechwytywane), i będą miały domyślne ich znaczenie
wewnątrz funkcji.
• Śledzenie EXIT-a, jeśli zostanie ustawione wewnątrz funkcji, zostanie wykonane po zakończeniu
funkcji.

Tryb POSIX-owy
Dana powłoka ma być w zasadzie zgodna ze standardem POSIX, jednak, w niektórych przypadkach, zachowanie
zgodne ze standardem POSIX jest albo sprzeczne z zachowaniem oryginalnej powłoki Korna, albo z wygodą
użytkownika. To, jak powłoka zachowuje się w takich wypadkach, jest ustalane stanem opcji posix (set -o
posix) — jeśli jest ona włączona, to zachowuje się zgodnie z POSIX-em, a w przeciwnym razie - nie. Opcja
posix zostaje automatycznie ustawiona, jeśli powłoka startuje w otoczeniu zawierającym ustawiony parametr
POSIXLY_CORRECT. (Powłokę można również skompilować tak, aby zachowanie zgodne z POSIX-em było domyślnie
ustawione, ale jest to zwykle niepożądane).

A oto lista wpływów ustawienia opcji posix:
• \" wewnątrz cytowanych podwójnymi cudzysłowami `..` podstawień komend: w trybie POSIX-owym, \"
jest interpretowany podczas interpretacji komendy; w trybie nie-POSIX-owym, odwrotny ukośnik
zostaje usunięty przed interpretacją podstawienia komendy. Na przykładecho "`echo \"hi\"`"
produkuje `"hi"' w trybie POSIX-owym, `hi' a w trybie nie-POSIX-owym. W celu uniknięcia
problemów, proszę stosować postać $(...) podstawienia komend.
• wyjście kill -l: w trybie POSIX-owym nazwy sygnałów są wymieniane wiersz po wierszu; w nie-POSIX-
owym trybie numery sygnałów, ich nazwy i opis zostają wymienione w kolumnach. W przyszłości
zostanie dodana nowa opcja (zapewne -v) w celu rozróżnienia tych dwóch zachowań.
• kod wyjścia fg: w trybie POSIX-owym, kod wyjścia wynosi 0, jeśli nie wystąpiły żadne błędy; w
trybie nie-POSIX-owym, kod wyjścia odpowiada kodowi ostatniego zadania wykonywanego w pierwszym
planie.
• kod wyjścia poleceniaeval: jeżeli argumentem eval będzie puste polecenie (np.: eval "`false`"), to
jego kodem wyjścia w trybie POSIX-owym będzie 0. W trybie nie-POSIX-owym, kodem wyjścia będzie
kod wyjścia ostatniego podstawienia komendy, które zostało dokonane podczas przetwarzania
argumentów polecenia eval (lub 0, jeśli nie było podstawień komend).
• getopts: w trybie POSIX-owym, opcje muszą zaczynać się od -; w trybie nie-POSIX-owym, opcje mogą
się zaczynać albo od -, albo od +.
• rozwijanie nawiasów (zwane również przemianą): w trybie POSIX-owym rozwijanie nawiasów jest
wyłączone; w trybie nie-POSIX-owym rozwijanie nawiasów jest włączone. Proszę zauważyć, że set -o
posix (lub ustawienie parametru POSIXLY_CORRECT) automatycznie wyłącza opcję braceexpand, może ona
być jednak jawnie włączona później.
• set -: w trybie POSIX-owym, nie wyłącza to ani opcji verbose, ani xtrace; w trybie nie-POSIX-owym,
wyłącza.
• kod wyjścia set: w trybie POSIX-owym, kod wyjścia wynosi 0, jeśli nie wystąpiły żadne błędy; w
trybie nie-POSIX-owym, kod wyjścia odpowiada kodowi wszelkich podstawień komend wykonywanych
podczas generacji komendy set. Przykładowo, `set -- `false`; echo $?' wypisuje 0 w trybie POSIX-
owym, a 1 w trybie nie-POSIX-owym. Taka konstrukcja stosowana jest w większości skryptów powłoki
stosujących stary wariant komendy getopt(1).
• rozwijanie argumentów komend alias, export, readonly i typeset: w trybie POSIX-owym, następuje
normalne rozwijanie argumentów; w trybie nie-POSIX-owym, rozdzielanie pól, dopasowywanie nazw
plików, rozwijanie nawiasów i (zwykłe) rozwijanie tyld są wyłączone, ale rozwijanie tyld w
przyporządkowaniach pozostaje włączone.
• specyfikacja sygnałów: w trybie POSIX-owym, sygnały mogą być podawane jedynie cyframi, jeśli
numery sygnałów są zgodne z wartościami z POSIX-a (tzn. HUP=1, INT=2, QUIT=3, ABRT=6, KILL=9,
ALRM=14 i TERM=15); w trybie nie-POSIX-owym, sygnały zawsze mogą być podane cyframi.
• rozwijanie aliasów: w trybie POSIX-owym, rozwijanie aliasów zostaje jedynie wykonywane, podczas
wczytywania słów komend; w trybie nie-POSIX-owym, rozwijanie aliasów zostaje wykonane również na
każdym słowie po jakimś aliasie, które kończy się białą przerwą. Na przykład następująca pętla
for
alias a='for ' i='j'
a i in 1 2; do echo i=$i j=$j; done
używa parametru i w trybie POSIX-owym, natomiast j w trybie nie-POSIX-owym.
• test: w trybie POSIX-owym, wyrażenie "-t" (poprzedzone pewną liczbą argumentów "!") zawsze jest
prawdziwe, gdyż jest ciągiem o długości niezerowej; w nie-POSIX-owym trybie, sprawdza czy
deskryptor pliku 1 jest jakimś tty (tzn., argument fd do testu -t może zostać pominięty i jest
domyślnie równy 1).

Wykonywanie komend
Po wyliczeniu argumentów wiersza komendy, wykonaniu przekierowań i przyporządkowań parametrów, zostaje
ustalony typ komendy: specjalna wbudowana, funkcja, regularna wbudowana lub nazwa pliku, który należy
wykonać, znajdowanego przy pomocy parametru PATH. Testy te zostają wykonane w wyżej podanym porządku.
Specjalne wbudowane komendy różnią się tym od innych komend, że do ich odnalezienia nie jest używany
parametr PATH, błąd podczas ich wykonywania może spowodować zakończenie powłoki nieinterakcyjnej i
przyporządkowania wartości parametrów poprzedzające komendę zostają zachowane po jej wykonaniu. Aby
tylko wprowadzić zamieszanie, jeśli opcja posix została włączona (patrz komenda set poniżej), to pewne
specjale komendy stają się bardzo specjalne, gdyż nie jest wykonywane rozdzielanie pól, rozwijanie nazw
plików, rozwijanie nawiasów, ani rozwijanie tyld na argumentach, które wyglądają jak przyporządkowania.
Zwykłe wbudowane komendy wyróżniają się jedynie tym, że do ich odnalezienia nie jest stosowany parametr
PATH.

Oryginalny ksh i POSIX różnią się nieco w tym, jakie komendy są traktowane jako specjalne, a jakie jako
zwykłe:

Specjalne polecenia w POSIX
. continue exit return trap
: eval export set unset
break exec readonly shift

Dodatkowe specjalne komendy w ksh
builtin times typeset

Bardzo specjalne komendy (tryb nie-POSIX-owy)
alias readonly set typeset

Regularne komendy w POSIX
alias command fg kill umask
bg false getopts read unalias
cd fc jobs true wait

Dodatkowe regularne komendy ksh
[ let pwd ulimit
echo print test whence

W przyszłości dodatkowe specjalne komendy oraz regularne komendy ksh mogą być traktowane odmiennie od
specjalnych i regularnych komand POSIX.

Po ustaleniu typu komendy, wszelkie przyporządkowania wartości parametrów zostają wykonane i
wyeksportowane na czas trwania komendy.

Poniżej opisujemy specjalne i regularne polecenia wbudowane:

. plik [arg1 ...]
Wykonaj komendy z pliku w bieżącym otoczeniu. Plik zostaje odszukiwany przy użyciu katalogów z
PATH. Jeśli zostały podane argumenty, to parametry pozycyjne mogą być używane w celu uzyskania
dostępu do nich podczas wykonywania pliku. Jeżeli nie zostały podane żadne argumenty, to
argumenty pozycyjne odpowiadają tym z bieżącego otoczenia, w którym dana komenda została użyta.

: [ ... ]
Komenda zerowa. Kodem wyjścia jest zero.

alias [ -d | +-t [-r] ] [+-px] [+-] [name1[=value1] ...]
Bez argumentów, alias wyświetla wszystkie obecne aliasy. Dla każdej nazwy bez podanej wartości
zostaje wyświetlony istniejący odpowiedni alias. Każda nazwa z podaną wartością definiuje alias
(patrz: "Aliasy" powyżej).

Do wyświetlania aliasów używany jest jeden z dwóch formatów: zwykle aliasy są wyświetlane jako
nazwa=wartość, przy czym wartość jest cytowana; jeśli opcje miały przedrostek + lub samo + zostało
podane we wierszu komendy, tylko nazwa zostaje wyświetlona. Ponadto, jeśli została zastosowana
opcja -p, to dodatkowo każdy wiersz zaczyna się od ciągu "alias ".

Opcja -x ustawia (a +x kasuje) atrybut eksportu dla aliasu, lub jeśli nie podano żadnych nazw,
wyświetla aliasy wraz z ich atrybutem eksportu (eksportowanie aliasu nie ma ma żadnego efektu).

Opcja -t wskazuje, że śledzone aliasy mają być wyświetlone/ustawione (wartości podane w wierszu
komendy zostają zignorowane dla śledzonych aliasów). Opcja -r wskazuje, że wszystkie śledzone
aliasy mają zostać usunięte.

Opcja -d nakazuje wyświetlenie lub ustawienie aliasów katalogów, które są stosowane w
rozwinięciach tyld (patrz: "Rozwinięcia tyld" powyżej).

bg [job ...]
Podejmij ponownie wymienione zatrzymane zadanie(-a) w tle. Jeśli nie podano żadnego zadania, to
przyjmuje się domyślnie %+. Ta komenda jest dostępna jedynie w systemach obsługujących kontrolę
zadań. Dalsze informacje można znaleźć poniżej w rozdziale "Kontrola zadań".

bind [-m] [klawisz[=komenda-edycji] ...]
Ustawienie lub wyliczenie obecnych przyporządkowań klawiszy/makr w emacsowym trybie edycji komend.
Patrz "Interakcyjna edycja wiersza poleceń w trybie emacs" w celu pełnego opisu.

break [poziom]
break przerywa poziom zagnieżdżenia w pętlach for, select, until lub while. Domyślnie poziom
wynosi 1.

builtin komenda [arg1 ...]
Wykonuje wbudowaną komendę komenda.

cd [-LP] [katalog]
Ustawia aktualny katalog roboczy na katalog. Jeśli został ustawiony parametr CDPATH, to wypisuje
listę katalogów, w których będzie szukać katalogu. Pusta zawartość w CDPATH oznacza katalog
bieżący. Jeśli zostanie użyty niepusty katalog z CDPATH, to na standardowym wyjściu będzie
wyświetlona jego pełna ścieżka. Jeśli nie podano katalogu, to zostanie użyty katalog domowy
$HOME. Jeśli katalogiem jest -, to zostanie zastosowany poprzedni katalog roboczy (patrz parametr
OLDPWD). Jeśli użyto opcji -L (ścieżka logiczna) lub jeśli nie została ustawiona opcja physical
(patrz komenda set poniżej), wówczas odniesienia do .. w katalogu są względne wobec ścieżki
zastosowanej do dojścia do danego katalogu. Jeśli podano opcję -P (fizyczna ścieżka) lub gdy
została ustawiona opcja physical, to .. jest względne wobec drzewa katalogów systemu plików.
Parametry PWD i OLDPWD zostają uaktualnione tak, aby odpowiednio zawierały bieżący i poprzedni
katalog roboczy.

cd [-LP] stary nowy
Ciąg nowy zostaje podstawiony w zamian za stary w bieżącym katalogu i powłoka próbuje przejść do
nowego katalogu.

command [-pvV] komenda [arg1 ...]
Jeśli nie została podana opcja -v ani opcja -V, to komenda zostaje wykonana dokładnie tak, jakby
nie podano command, z dwoma wyjątkami: po pierwsze, komenda nie może być funkcją w powłoce, oraz
po drugie, specjalne wbudowane komendy tracą swoją specjalność (tzn. przekierowania i błędy w
użyciu nie powodują, że powłoka zostaje zakończona, a przyporządkowania parametrów nie zostają
wykonane). Jeśli podano opcję -p, zostaje zastosowana pewna domyślna ścieżka zamiast obecnej
wartości PATH (wartość domyślna ścieżki jest zależna od systemu, w jakim pracujemy: w systemach
POSIX-owych jest to wartość zwracana przez
getconf CS_PATH
).

Jeśli podano opcję -v, to zamiast wykonania polecenia komenda, zostaje podana informacja, co by
zostało wykonane (i to samo dotyczy również arg1 ...): dla specjalnych i zwykłych wbudowanych
komend i funkcji, zostają po prostu wyświetlone ich nazwy, dla aliasów, zostaje wyświetlona
komenda definiująca dany alias, oraz dla komend odnajdowanych przez przeszukiwanie zawartości
parametru PATH, zostaje wyświetlona pełna ścieżka danej komendy. Jeśli komenda nie zostanie
odnaleziona, (tzn. przeszukiwanie ścieżki nie powiedzie się), nic nie zostaje wyświetlone i
command zostaje zakończone z niezerowym kodem wyjścia. Opcja -V jest podobna do opcji -v, tylko
że bardziej gadatliwa.

continue [poziom]
continue skacze na początek poziomu z najgłębiej zagnieżdżonej pętli for, select, until lub while.
level domyślnie 1.

echo [-neE] [arg ...]
Wyświetla na standardowym wyjściu swoje argumenty (rozdzielone spacjami), zakończone przełamaniem
wiersza. Przełamanie wiersza nie następuje, jeśli którykolwiek z parametrów zawiera sekwencję
odwrotnego ukośnika \c. Patrz komenda print poniżej, co do listy innych rozpoznawanych sekwencji
odwrotnych ukośników.

Następujące opcje zostały dodane dla zachowania zgodności ze skryptami z systemów BSD: -n wyłącza
końcowe przełamanie wiersza, -e włącza interpretację odwrotnych ukośników (operacja zerowa,
albowiem ma to domyślnie miejsce) oraz -E wyłączające interpretację odwrotnych ukośników.

eval komenda ...
Argumenty zostają powiązane (z przerwami pomiędzy nimi) do jednego ciągu, który następnie powłoka
rozpoznaje i wykonuje w obecnym otoczeniu.

exec [komenda [arg ...]]
Komenda zostaje wykonana bez rozwidlania (fork), zastępując proces powłoki.

Jeśli nie podano żadnych argumentów wszelkie przekierowania wejścia/wyjścia są dozwolone i powłoka
nie zostaje zastąpiona. Wszelkie deskryptory plików większe niż 2 otwarte lub zdup(2)-owane w ten
sposób nie są dostępne dla innych wykonywanych komend (tzn., komend nie wbudowanych w powłokę).
Zauważ, że powłoka Bourne'a różni się w tym: przekazuje bowiem deskryptory plików.

exit [kod]
Powłoka zostaje zakończona z podanym kodem wyjścia. Jeśli kod nie został podany, wówczas kod
wyjścia przyjmuje bieżącą wartość parametru ?.

export [-p] [parametr[=wartość]] ...
Ustawia atrybut eksportu danego parametru. Eksportowane parametry zostają przekazywane w
otoczeniu do wykonywanych komend. Jeśli podano wartości, to zostają one również przyporządkowane
danym parametrom.

Jeśli nie podano żadnych parametrów, wówczas nazwy wszystkich parametrów z atrybutem eksportu
zostają wyświetlone wiersz po wierszu, chyba że użyto opcji -p, wtedy zostają wyświetlone komendy
export definiujące wszystkie eksportowane parametry wraz z ich wartościami.

false Komenda kończąca się z niezerowym kodem powrotu.

fc [-e edytor | -l [-n]] [-r] [pierwszy [ostatni]]
pierwszy i ostatni wybierają komendy z historii. Komendy możemy wybierać przy pomocy ich numeru w
historii lub podając ciąg znaków określający ostatnio użytą komendę rozpoczynającą się od tegoż
ciągu. Opcja -l wyświetla daną komendę na stdout, a -n wyłącza domyślne numery komend. Opcja -r
odwraca kolejność komend w liście historii. Bez -l, wybrane komendy podlegają edycji przez edytor
podany poprzez opcję -e, albo jeśli nie podano -e, przez edytor podany w parametrze FCEDIT (jeśli
nie został ustawiony ten parametr, wówczas stosuje się /bin/ed), i następnie wykonana przez
powłokę.

fc [-e - | -s] [-g] [stare=nowe] [prefiks]
Wykonuje ponownie wybraną komendę (domyślnie poprzednią komendę) po wykonaniu opcjonalnej zamiany
stare na nowe. Jeśli podano -g, wówczas wszelkie wystąpienia stare zostają zastąpione przez nowe.
Z tej komendy korzysta się zwykle przy pomocy zdefiniowanego domyślnie aliasu r='fc -e -'.

fg [zadanie ...]
Przywraca na pierwszy plan zadanie(-nia). Jeśli nie podano jawnie żadnego zadania, wówczas odnosi
się to domyślnie do %+. Ta komenda jest jedynie dostępna na systemach wspomagających kontrolę
zadań. Patrz "Kontrola zadań" dla dalszych informacji.

getopts ciągopt nazwa [arg ...]
getopts jest stosowany przez procedury powłoki do rozpoznawania podanych argumentów (lub
parametrów pozycyjnych, jeśli nie podano żadnych argumentów) i do sprawdzenia zasadności opcji.
ciągopt zawiera litery opcji, które getopts ma rozpoznawać. Jeśli po literze występuje przecinek,
wówczas oczekuje się, że opcja ma argument. Opcje niemające argumentów mogą być grupowane w jeden
argument. Jeśli opcja oczekuje argumentu i znak opcji nie jest ostatnim znakiem argumentu, w
którym się znajduje, wówczas reszta argumentu zostaje potraktowana jako argument danej opcji. W
przeciwnym razie następny argument jest argumentem opcji.

Za każdym razem, gdy zostaje wywołane getopts, umieszcza się następną opcję w parametrze powłoki
nazwa i indeks następnego argumentu pod obróbkę w parametrze powłoki OPTIND. Jeśli opcja została
podana z +, to opcja zostaje umieszczana w nazwa z przedrostkiem +. Jeśli opcja wymaga argumentu,
to getopts umieszcza go w parametrze powłoki OPTARG. Jeśli natrafi się na niedopuszczalną opcję
lub brakuje argumentu opcji, wówczas w nazwa zostaje umieszczony znak zapytania albo dwukropek
(wskazując na nielegalną opcję, albo odpowiednio brak argumentu) i OPTARG zostaje ustawiony na
znak, który był przyczyną tego problemu. Ponadto zostaje wówczas wyświetlony komunikat o błędzie
na standardowym wyjściu błędów, jeśli ciągopt nie zaczyna się od dwukropka.

Gdy napotkamy na koniec opcji, getopts przerywa pracę niezerowym kodem wyjścia. Opcje kończą się
na pierwszym (nie podlegającym opcji) argumencie, który nie rozpoczyna się od -, albo jeśli
natrafimy na argument --.

Rozpoznawanie opcji może zostać ponowione ustawiając OPTIND na 1 (co następuje automatycznie za
każdym razem, gdy powłoka lub funkcja w powłoce zostaje wywołana).

Ostrzeżenie: Zmiana wartości parametru powłoki OPTIND na wartość większą niż 1, lub rozpoznawanie
odmiennych zestawów parametrów bez ponowienia OPTIND może doprowadzić do nieoczekiwanych wyników.

hash [-r] [nazwa ...]
Jeśli brak argumentów, wówczas wszystkie ścieżki wykonywalnych komend z kluczem są wymieniane.
Opcja -r nakazuje wyrzucenia wszelkim komend z kluczem z tablicy kluczy. Każda nazwa zostaje
odszukiwana tak, jak by to była nazwa komendy i dodana do tablicy kluczy jeśli jest to wykonywalna
komenda.

jobs [-lpn] [zadanie ...]
Wyświetl informacje o danych zadaniach; gdy nie podano żadnych zadań wszystkie zadania zostają
wyświetlone. Jeśli podano opcję -n, wówczas informacje zostają wyświetlone jedynie o zadaniach,
których stan zmienił się od czasu ostatniego powiadomienia. Zastosowanie opcji -l powoduje
dodatkowo wykazanie identyfikatora każdego procesu w zadaniach. Opcja -p powoduje, że zostaje
wyświetlona jedynie jedynie grupa procesowa każdego zadania. patrz "Kontrola zadań" dla
informacji o formie parametru zdanie i formacie, w którym zostają wykazywane zadania.

kill [-s nazsyg | -numsyg | -nazsyg ] { job | pid | -pgrp } ...
Wyślij dany sygnał do danych zadań, procesów z danym id, lub grup procesów. Jeśli nie podano
jawnie żadnego sygnału, wówczas domyślnie zostaje wysłany sygnał TERM. Jeśli podano zadanie,
wówczas sygnał zostaje wysłany do grupy procesów danego zadania. Patrz poniżej "Kontrola zadań"
dla informacji o formacie zadania.

kill -l [kod_wyjścia ...]
Wypisz nazwę sygnału, który zabił procesy, które zakończyły się danym kodem_wyjścia. Jeśli brak
argumentów, wówczas zostaje wyświetlona lista wszelkich sygnałów i ich numerów, wraz z krótkim ich
opisem.

let [wyrażenie ...]
Każde wyrażenie zostaje wyliczone, patrz "Wyrażenia arytmetyczne" powyżej. Jeśli wszelkie
wyrażenia zostały poprawnie wyliczone, kodem wyjścia jest 0 (1), jeśli wartością ostatniego
wyrażenia
nie było zero (zero). Jeśli wystąpi błąd podczas rozpoznawania lub wyliczania wyrażenia, kod
wyjścia jest większy od 1. Ponieważ może zajść konieczność wycytowania wyrażeń, więc (( wyr. ))
jest syntaktycznie słodszym wariantem let "wyr".

print [-nprsun | -R [-en]] [argument ...]
Print wyświetla swe argumenty na standardowym wyjściu, rozdzielone przerwami i zakończone
przełamaniem wiersza. Opcja -n zapobiega domyślnemu przełamaniu wiersza. Domyślnie pewne
wyprowadzenia z C zostają odpowiednio przetłumaczone. Wśród nich mamy \b, \f, \n, \r, \t, \v, i
\0### (# oznacza cyfrę w systemie ósemkowym, tzn. od 0 po 3). \c jest równoważne z zastosowaniem
opcji -n. \ wyrażeniom można zapobiec przy pomocy opcji -r. Opcja -s powoduje wypis do pliku
historii zamiast standardowego wyjścia, a opcja -u powoduje wypis do deskryptora pliku n (n wynosi
domyślnie 1 przy pominięciu), natomiast opcja -p pisze do do koprocesu (patrz "Koprocesy"
powyżej).

Opcja -R jest stosowana do emulacji, w pewnym stopniu, komendy echo w wydaniu BSD, która nie
przetwarza sekwencji \ bez podania opcji -e. Jak powyżej opcja -n zapobiega końcowemu przełamaniu
wiersza.

pwd [-LP]
Wypisz bieżący katalog roboczy. Przy zastosowaniu opcji -L lub gdy nie została ustawiona opcja
physical (patrz komenda set poniżej), zostaje wyświetlona ścieżka logiczna (tzn. ścieżka konieczna
aby wykonać cd do bieżącego katalogu). Przy zastosowaniu opcji -P (ścieżka fizyczna) lub gdy
została ustawiona opcja physical, zostaje wyświetlona ścieżka ustalona przez system plików
(śledząc katalogi .. aż po katalog główny).

read [-prsun] [parametr ...]
Wczytuje wiersz wprowadzenia ze standardowego wejścia, rozdziela ten wiersz na pola przy
uwzględnieniu parametru IFS ( patrz "Podstawienia" powyżej) i przyporządkowuje pola odpowiednio
danym parametrom. Jeśli mamy więcej parametrów niż pól, wówczas dodatkowe parametry zostają
ustawione na zero, a natomiast jeśli jest więcej pól niż paramterów to ostatni parametr otrzymuje
jako wartość wszystkie dodatkowe pola (wraz ze wszelkimi rozdzielającymi przerwami). Jeśli nie
podano żadnych parametrów, wówczas zostaje zastosowany parametr REPLY. Jeśli wiersz wprowadzania
kończy się odwrotnym ukośnikiem i nie podano opcji -r, to odwrotny ukośnik i przełamanie wiersza
zostają usunięte i zostaje wczytana dalsza część danych. Gdy nie zostanie wczytane żadne
wprowadzenie, read kończy się niezerowym kodem wyjścia.

Pierwszy parametr może mieć dołączony znak zapytania i ciąg, co oznacza, że dany ciąg zostanie
zastosowany jako zachęta do wprowadzenia (wyświetlana na standardowym wyjściu błędów zanim
zostanie wczytane jakiekolwiek wprowadzenie) jeśli wejście jest terminalem (e.g., read ncoś?'ile
cośków: ').

Opcje -un i -ppowodują, że wprowadzenia zostanie wczytywane z deskryptora pliku n albo odpowiednio
bieżącego koprocesu (patrz komentarze na ten temat w "Koprocesy" powyżej). Jeśli zastosowano
opcję -s, wówczas wprowadzenie zostaje zachowane w pliku historii.

readonly [-p] [parametr[=wartość]] ...
Patrz parametr wyłącznego odczytu nazwanych parametrów. Jeśli zostały podane wartości wówczas
zostają one nadane parametrom przed ustawieniem danego atrybutu. Po nadaniu cechy wyłącznego
odczytu parametrowi, nie ma więcej możliwości wykasowania go lub zmiany jego wartości.

Jeśli nie podano żadnych parametrów, wówczas zostają wypisane nazwy wszystkich parametrów w cechą
wyłącznego odczytu wiersz po wierszu, chyba że zastosowano opcję -p, co powoduje wypisanie pełnych
komend readonly definiujących parametry wyłącznego odczytu wraz z ich wartościami.

return [kod]
Powrót z funkcji lub . skryptu, z kodem wyjścia kod. Jeśli nie podano wartości kod, wówczas
zostaje domyślnie zastosowany kod wyjścia ostatnio wykonanej komendy. Przy zastosowaniu poza
funkcją lub . skryptem, komenda ta ma ten sam efekt co exit. Proszę zwrócić uwagę, iż pdksh
traktuje zarówno profile jak i pliki z $ENV jako . skrypty, podczas gdy oryginalny Korn shell
jedynie profile traktuje jako . skrypty.

set [+-abCefhkmnpsuvxX] [+-o [opcja]] [+-A nazwa] [--] [arg ...]
Komenda set służy do ustawiania (-) albo kasowania (+) opcji powłoki, ustawiania parametrów
pozycyjnych lub ustawiania parametru ciągowego. Opcje mogą być zmienione przy pomocy syntaktyki
+-o opcja, gdzie opcja jest pełną nazwą pewnej opcji lub stosując postać +-litera, gdzie litera
oznacza jednoliterową nazwę danej opcji (niewszystkie opcje posiadają jednoliterową nazwę).
Następująca tablica wylicza zarówno litery opcji (gdy mamy takowe), jak i pełne ich nazwy wraz z
opisem wpływów danej opcji.

-A Ustawia elementy parametru
ciągowego nazwa na arg ...;
Jeśli zastosowano -A, ciąg
zostaje uprzednio ponowiony
(tzn., wyczyszczony); Jeśli
zastosowano +A, zastają
ustawione pierwsze N elementów
(gdzie N jest ilością argsów),
reszta pozostaje niezmieniona.
-a allexport wszystkie nowe parametry
zostają tworzone z cechą
eksportowania
-b notify Wypisuj komunikaty o zadaniach
asynchronicznie, zamiast tuż
przed zachętą. Ma tylko
znaczenia jeśli została
włączona kontrola zadań (-m).
-C noclobber Zapobiegaj przepisywaniu
istniejących już plików
poprzez przekierowania > (do
wymuszenia przepisania musi
zostać zastosowane >|).
-e errexit Wyjdź (po wykonaniu komendy
pułapki ERR) tuż po
wystąpieniu błędu lub
niepomyślnym wykonaniu jakiejś
komendy (tzn., jeśli została
ona zakończona niezerowym
kodem wyjścia). Nie dotyczy
to komend, których kod wyjścia
zostaje jawnie przetestowany
konstruktem powłoki takim jak
wyrażenia if, until, while, &&
lub ||.
-f noglob Nie rozwijaj wzorców nazw
plików.
-h trackall Twórz śledzone aliasy dla
wszystkich wykonywanych komend
(patrz "Aliasy" powyżej).
Domyślnie włączone dla
nieinterakcyjnych powłok.
-i interactive Włącz tryb interakcyjny - może
zostać włączone/wyłączone
jedynie podczas odpalania
powłoki.
-k keyword Przyporządkowania wartości
parametrom zostają
rozpoznawane gdziekolwiek w
komendzie.
-l login Powłoka ma być powłoką
zameldowania - może zostać
włączone/wyłączone jedynie
podczas odpalania powłoki
(patrz "Uruchamianie powłoki"
powyżej).
-m monitor Włącz kontrolę zadań (domyślne
dla powłok interakcyjnych).
-n noexec Nie wykonuj jakichkolwiek
komend - przydatne do
sprawdzania syntaktyki
skryptów (ignorowane dla
interakcyjnych powłok).
-p privileged Ustawiane automatycznie, jeśli
gdy powłoka zostaje odpalona i
rzeczywiste uid lub gid nie
jest identyczne z odpowiednio
efektywnym uid lub gid. Patrz
"Uruchamianie powłoki" powyżej
dla opisu, co to znaczy.
-r restricted Ustaw tryb ograniczony — ta
opcja może zostać jedynie
zastosowana podczas odpalania
powłoki. Patrz "Uruchamianie
powłoki" dla opisu, co to
znaczy.
-s stdin Gdy zostanie zastosowane
podczas odpalania powłoki,
wówczas komendy zostają
wczytywane ze standardowego
wejścia. Ustawione
automatycznie, jeśli powłoka
została odpalona bez
jakichkolwiek argumentów.

Jeśli -s zostaje zastosowane w
komendzie set, wówczas podane
argumenty zostają
uporządkowane zanim zostaną
one przydzielone parametrom
pozycyjnym (lub ciągowi nazwa,
jeśli -A zostało zastosowane).
-u nounset Odniesienie do nieustawionego
parametru zostaje traktowane
jako błąd, chyba że został
zastosowany jeden z
modyfikatorów -, + lub =.
-v verbose Wypisuj wprowadzenia powłoki
na standardowym wyjściu błędów
podczas ich wczytywania.
-x xtrace Wypisuj komendy i
przyporządkowania parametrów
podczas ich wykonywania
poprzedzone wartością PS4.
-X markdirs Podczas generowania nazw
plików oznaczaj katalogi
kończącym /.
bgnice Zadania w tle zostają
wykonywane z niższym
priorytetem.
braceexpand Włącz rozwijanie nawiasów
(aka, alternacja).
emacs Włącz edycję wiersza komendy
w stylu BRL emacsa (dotyczy
wyłącznie powłok
interakcyjnych); patrz
"Interakcyjna edycja wiersza
poleceń w trybie emacs".
gmacs Włącz edycję wiersza komendy w
stylu gmacsa (Gosling emacs)
(dotyczy wyłącznie powłok
interakcyjnych); obecnie
identyczne z trybem edycji
emacs z wyjątkiem tego, że
przemiana (^T) zachowuje się
nieco inaczej.
ignoreeof Powłoka nie zostanie
zakończona jeśli zostanie
wczytany znak zakończenia
pliku. Należy użyć jawnie
exit.
nohup Nie zabijaj bieżących zadań
sygnałem HUP gdy powłoka
zameldowania zostaje
zakończona. Obecnie ustawione
domyślnie, co się jednak
zmieni w przyszłości w celu
poprawienia kompatybilności z
oryginalnym Korn shell (który
nie posiada tej opcji,
aczkolwiek wysyła sygnał HUP).
nolog Bez znaczenia - w oryginalnej
powłoce Korn. Zapobiega
sortowaniu definicji funkcji w
pliku historii.
physical Powoduje, że komendy cd oraz
pwd stosują `fizyczne' (tzn.
pochodzące od systemu plików)
.. katalogi zamiast
`logicznych' katalogów (tzn.,
że powłoka interpretuje .., co
pozwala użytkownikowi nie
troszczyć się o dowiązania
symboliczne do katalogów).
Domyślnie wykasowane. Proszę
zwrócić uwagę, iż ustawianie
tej opcji nie wpływa na
bieżącą wartość parametru PWD;
jedynie komenda cd zmienia
PWD. Patrz komendy cd i pwd
powyżej dla dalszych
szczegółów.
posix Włącz tryb POSIX-owy. Patrz:
"Tryb POSIX" powyżej.
vi Włącz edycję wiersza komendy
w stylu vi (dotyczy tylko
powłok interakcyjnych).
viraw Bez znaczenia - w oryginalnej
powłoce Korna, dopóki nie
zostało ustawione viraw, tryb
wiersza komendy vi pozostawiał
pracę napędowi tty aż do
wprowadzenia ESC (^[). pdksh
jest zawsze w trybie viraw.
vi-esccomplete W trybie edycji wiersza
komendy vi wykonuj rozwijania
komend / plików gdy zostanie
wprowadzone escape (^[) w
trybie komendy.
vi-show8 Dodaj przedrostek `M-' dla
znaków z ustawionym ósmym
bitem. Jeśli nie zostanie
ustawiona ta opcja, wówczas,
znaki z zakresu 128-160
zostają wypisane bez zmian, co
może być przyczyną problemów.
vi-tabcomplete W trybie edycji wiersza
komendy vi wykonuj rozwijania
komend/ plików jeśli tab (^I)
zostanie wprowadzone w trybie
wprowadzania.

Tych opcji można użyć również podczas odpalania powłoki. Obecny zestaw opcji (z jednoliterowymi
nazwami) znajduje się w parametrze -. set -o bez podania nazwy opcji wyświetla wszystkie opcja i
informację o ich ustawieniu lub nie; set +o wypisuje pełne nazwy opcji obecnie włączonych.

Pozostałe argumenty, jeśli podano takowe, są traktowane jako parametry pozycyjne i zostają
przyporządkowane, przy zachowaniu kolejności, parametrom pozycyjnym (tzn., 1, 2, itd.). Jeśli
opcje kończą się -- i brak dalszych argumentów, wówczas wszystkie parametry pozycyjne zostają
wyczyszczone. Jeśli nie podano żadnych opcji lub argumentów, wówczas zostają wyświetlone wartości
wszystkich nazw. Z nieznanych historycznych powodów, samotna opcja - zostaje traktowana
specjalnie: kasuje zarówno opcję -x, jak i -v.

shift [liczba]
Parametry pozycyjne liczba+1, liczba+2 itd. zostają przeniesione pod 1, 2, itd. liczba wynosi
domyślnie 1.

test wyrażenie

[ wyrażenie ]
test wylicza wyrażenia i zwraca kod wyjścia zero jeśli prawda, i kod 1 jeden jeśli fałsz, a więcej
niż 1 jeśli wystąpił błąd. Zostaje zwykle zastosowane jako komenda warunkowa wyrażeń if i while.
Mamy do dyspozycji następujące podstawowe wyrażenia:

ciąg ciąg ma niezerową długość.
Proszę zwrócić uwagę, iż
mogą wystąpić trudności
jeśli ciąg okaże się być
operatorem (dokładniej, -r)
- ogólnie lepiej jest
zamiast tego stosować test
postaci
[ X"ciag" != X
]
(podwójne wycytowania
zostają zastosowane
jeśli ciąg zawiera
przerwy lub znaki
rozwijania plików).
-r plik plik istnieje i jest
czytelny
-w plik plik istnieje i jest
zapisywalny
-x plik plik istnieje i jest
wykonywalny
-a plik plik istnieje
-e plik plik istnieje
-f plik plik jest zwykłym plikiem
-d plik plik jest katalogiem
-c plik plik jest specjalnym plikiem
napędu ciągowego
-b plik plik jest specjalnym plikiem
napędu blokowego
-p plik plik jest potokiem nazwanym
-u plik plik o ustawionym bicie
setuid
-g plik plik' o ustawionym bicie
setgid
-k plik plik o ustawionym bicie
lepkości
-s plik plik nie jest pusty
-O plik właściciel pliku zgadza się
z efektywnym user-id powłoki
-G plik grupa pliku zgadza się z
efektywną group-id powłoki
-h plik plik jest symbolicznym [WK:
twardym?] dowiązaniem
-H plik plik jest zależnym od
kontekstu katalogiem (tylko
sensowne pod HP-UX)
-L plik plik jest symbolicznym
dowiązaniem
-S plik plik jest gniazdem
-o opcja Opcja powłoki jest ustawiona
(patrz komenda set powyżej
dla listy możliwych opcji).
Jako niestandardowe
rozszerzenie, jeśli opcja
zaczyna się od !, to wynik
testu zostaje negowany; test
wypada zawsze negatywnie gdy
dana opcja nie istnieje (tak
więc
[ -o coś -o -o
!coś ]
zwraca prawdę tylko i
tylko wtedy, gdy
opcja coś istnieje).
plik -nt plik pierwszy plik jest nowszy od
następnego pliku
plik -ot plik pierwszy plik jest starszy
od następnego pliku
plik -ef plik pierwszy plik jest tożsamy z
drugim plikiem
-t [fd] Deskryptor pliku jest
przyrządem tty. Jeśli nie
została ustawiona opcja
posix (set -o posix, patrz
"Tryb POSIX" powyżej),
wówczas fd może zostać
pominięty, co oznacza
przyjęcie domyślnej wartości
1 (zachowanie się jest
wówczas odmienne z powodu
specjalnych reguł POSIX-a
opisywanych powyżej).
ciąg ciąg jest niepusty
-z ciąg ciąg jest pusty
-n ciąg ciąg jest niepusty
ciąg = ciąg ciągi są sobie równe
ciąg == ciąg ciągi są sobie równe
ciąg != ciąg ciągi się różnią
liczba -eq liczba liczby są równe
liczba -ne liczba liczby różnią się
liczba -ge liczba liczba jest większa lub
równa od drugiej
liczba -gt liczba liczba jest większa od
drugiej
liczba -le liczba liczba jest mniejsza lub
równa od drugiej
liczba -lt liczba liczba jest mniejsza od
drugiej

Powyższe podstawowe wyrażenie, w których unarne operatory mają pierwszeństwo przed operatorami
binarnymi, mogą być stosowane w połączeniu z następującymi operatorami (wymienionymi w kolejności
odpowiadającej ich pierwszeństwu):

wyrażenie -o wyrażenie logiczne lub
wyrażenie -a wyrażenie logiczne i
! wyrażenie logiczna negacja
( wyrażenie ) grupowanie

W systemie operacyjny niewspomagający napędów /dev/fd/n (gdzie n jest numerem deskryptora pliku),
komenda test stara się je emulować dla wszystkich testów operujących na plikach (z wyjątkiem testu
-e). W szczególności., [ -w /dev/fd/2 ] sprawdza czy jest dostępny zapis na deskryptor pliku 2.

Proszę zwrócić uwagę, że zachodzą specjalne reguły (zawdzięczane ), jeśli liczba argumentów do
test lub [ ... ] jest mniejsza od pięciu: jeśli pierwsze argumenty ! mogą zostać pominięte, tak że
pozostaje tylko jeden argument, wówczas zostaje przeprowadzony test długości ciągu (ponownie,
nawet jeśli dany argument jest unarnym operatorem); jeśli pierwsze argumenty ! mogą zostać
pominięte tak, że pozostają trzy argumenty i drugi argument jest operatorem binarnym, wówczas
zostaje wykonana dana binarna operacja (nawet jeśli pierwszy argument jest unarnym operatorem
operator, wraz z nieusuniętym !).

Uwaga: Częstym błędem jest stosowanie if [ $coś = tam ], co daje wynik negatywny jeśli parametr
coś jest zerowy lub nieustawiony, zawiera przerwy (tzn., znaki z IFS), lub gdy jest operatorem
jednoargumentowym, takim jak ! lub -n. Proszę zamiast tego stosować testy typu if [ "X$coś" =
Xtam ].

times Wyświetla zgromadzony czas w przestrzeni użytkownika oraz systemu, który potrzebowała powłoka i w
niej wystartowane procesy, które się zakończyły.

trap [obrabiacz sygnał ...]
Ustawia obrabiacz, który należy wykonać w razie odebrania danego sygnału. Obrabiacz może być albo
zerowym ciągiem, wskazującym na zamiar ignorowania sygnałów danego typu, albo minusem (-),
wskazującym, że ma zostać podjęta akcja domyślna dla danego sygnału (patrz signal(2 lub 3)), albo
ciągiem zawierającym komendy powłoki które mają zostać wyliczone i wykonane przy pierwszej okazji
(tzn. po zakończeniu bieżącej komendy lub przed wypisaniem następnego symboli zachęty PS1) po
odebraniu jednego z danych sygnałów. Signal jest nazwą danego sygnału (tak jak np., PIPE lub
ALRM) lub jego numerem (patrz komenda kill -l powyżej). Istnieją dwa specjalne sygnały: EXIT
(również znany jako 0), który zostaje wykonany tuż przed zakończeniem powłoki, i ERR który zostaje
wykonany po wystąpieniu błędu (błędem jest coś, co powodowałoby zakończenie powłoki jeśli zostały
ustawione opcje -e lub errexit — patrz komendy set powyżej). Obrabiacze EXIT zostają wykonane w
otoczeniu ostatniej wykonywanej komendy. Proszę zwrócić uwagę, że dla powłok nieinterakcyjnych
obrabiacz wykroczeń nie może zostać zmieniony dla sygnałów, które były ignorowane podczas startu
danej powłoki.

Bez argumentów, trap wylicza, jako seria komend trap, obecny status wykroczeń, które zostały
ustawione od czasu startu powłoki.

Traktowanie sygnałów DEBUG oraz ERR i EXIT i oryginalnej powłoki Korna w funkcjach nie zostało jak
do tej pory jeszcze zrealizowane.

true Komenda kończąca się zerową wartością kodu wyjścia.

typeset [[+-Ulprtux] [-L[n]] [-R[n]] [-Z[n]] [-i[n]] | -f [-tux]] [nazwa[=wartość] ...]
Wyświetlaj lub ustawiaj wartości atrybutów parametrów. Bez argumentów nazwa, zostają wyświetlone
atrybuty parametrów: jeśli brak argumentów będących opcjami, zostają wyświetlone atrybuty
wszystkich parametrów jako komendy typeset; jeśli podano opcję (lub - bez litery opcji) wszystkie
parametry i ich wartości posiadające dany atrybut zostają wyświetlone; jeśli opcje zaczynają się
od +, to nie zostają wyświetlone wartości parametrów.

Jeśli podano argumenty If nazwa, zostają ustawione atrybuty danych parametrów (-) lub odpowiednio
wykasowane (+). Wartości parametrów mogą zostać ewentualnie podane. Jeśli typeset zostanie
zastosowane wewnątrz funkcji, wszystkie nowotworzone parametry pozostają lokalne dla danej
funkcji.

Jeśli zastosowano -f, wówczas typeset operuje na atrybutach funkcji. Tak jak dla parametrów,
jeśli brak nazws, zostają wymienione funkcje wraz z ich wartościami (tzn., definicjami), chyba że
podano opcje zaczynające się od +, w którym wypadku zostają wymienione tylko nazwy funkcji.

-Ln Atrybut przyrównania do lewego brzegu: n
oznacza szerokość pola. Jeśli brak n, to
zostaje zastosowana bieżąca szerokość
parametru (lub szerokość pierwszej
przyporządkowywanej wartości). Prowadzące
białe przerwy (tak jak i zera, jeśli
ustawiono opcję -Z) zostają wykasowane.
Jeśli trzeba, wartości zostają albo obcięte
lub dodane przerwy do osiągnięcia wymaganej
szerokości.
-Rn Atrybut przyrównania do prawego brzegu: n
oznacza szerokość pola. Jeśli brak n, to
zostaje zastosowana bieżąca szerokość
parametru (lub szerokość pierwszej
przyporządkowywanej wartości). Białe przerwy
na końcu zostają usunięte. Jeśli trzeba,
wartości zostają albo pozbawione prowadzących
znaków albo przerwy zostają dodane do
osiągnięcia wymaganej szerokości.
-Zn Atrybut wypełniania zerami: jeśli nie
skombinowany z -L, to oznacza to samo co -R,
tylko, że do rozszerzania zostaje zastosowane
zero zamiast przerw.
-in Atrybut całkowitości: n podaje bazę do
zastosowania podczas wypisywania danej
wartości całkowitej (jeśli nie podano, to
baza zostaje zaczerpnięta z bazy zastosowanej
w pierwszym przyporządkowaniu wartości).
Parametrom z tym atrybutem mogą być
przyporządkowywane wartości zawierające
wyrażenia arytmetyczne.
-U Atrybut dodatniej całkowitości: liczby
całkowite zostają wyświetlone jako wartości
bez znaku (stosowne jedynie w powiązaniu z
opcją -i). Tej opcji brak w oryginalnej
powłoce Korna.
-f Tryb funkcji: wyświetlaj lub ustawiaj funkcje
i ich atrybuty, zamiast parametrów.
-l Atrybut małej litery: wszystkie znaki z dużej
litery zostają w wartości zamienione na małe
litery. (W oryginalnej powłoce Korna,
parametr ten oznaczał `długi całkowity' gdy
był stosowany w połączeniu z opcją -i).
-p Wypisuj pełne komendy typeset, które można
następnie zastosować do odtworzenia danych
atrybutów (lecz nie wartości) parametrów. To
jest wynikiem domyślnym (opcja ta istnieje w
celu zachowania kompatybilności z ksh93).
-r Atrybut wyłącznego odczytu: parametry z danym
atrybutem nie przyjmują nowych wartości i nie
mogą zostać wykasowane. Po ustawieniu tego
atrybutu nie można go już więcej odaktywnić.
-t Atrybut zaznaczenia: bez znaczenia dla
powłoki; istnieje jedynie do zastosowania w
aplikacjach.

Dla funkcji -t, to atrybut śledzenia. Jeśli
zostają wykonywane funkcje z atrybutem
śledzenia, to opcja powłoki xtrace (-x)
zostaje tymczasowo włączona.
-u Atrybut dużej litery: wszystkie znaki z małej
litery w wartościach zostają przestawione na
duże litery. (W oryginalnej powłoce Korna,
ten parametr oznaczał `całkowity bez znaku'
jeśli został zastosowany w połączeniu z opcją
-i, oznaczało to, że nie można było stosować
dużych liter dla baz większych niż 10. patrz
opcja -U).

Dla funkcji, -u to atrybut niezdefiniowania.
Patrz "Funkcje" powyżej dla implikacji tego.
-x Atrybut eksportowania: parametry (lub
funkcje) zostają umieszczone w otoczenia
wszelkich wykonywanych komend. Eksportowanie
funkcji nie zostało jeszcze do tej pory
zrealizowane.

ulimit [-acdfHlmnpsStvw] [wartość]
Wyświetl lub ustaw ograniczenia dla procesów. Jeśli brak opcji, to ograniczenie ilości plików
(-f) zostaje przyjęte jako domyśle. wartość, jeśli podana, może być albo wyrażeniem arytmetycznym
lub słowem unlimited (nieograniczone). Ograniczenia dotyczą powłoki i wszelkich procesów przez
nią tworzonych po nadaniu ograniczenia. Proszę zwrócić uwagę, iż niektóre systemy mogą zabraniać
podnoszenia wartości ograniczeń po ich nadaniu. Ponadto proszę zwrócić uwagę, że rodzaje
dostępnych ograniczeń zależą od danego systemu - niektóre systemy posiadają jedynie możliwość
ograniczania -f.

-a Wyświetla wszystkie ograniczenia; jeśli nie podano -H, to zostają wyświetlone ograniczenia
miękkie.

-H Ustaw jedynie ograniczenie twarde (domyślnie zostają ustawione zarówno ograniczenie twarde
jak też i miękkie).

-S Ustaw jedynie ograniczenie miękkie (domyślnie zostają ustawione zarówno ograniczenie twarde
jak też i miękkie).

-c Ogranicz wielkości plików zrzutów core do n bloków.

-d Ogranicz wielkość obszaru danych do n kilobajtów.

-f Ogranicz wielkość plików zapisywanych przez powłokę i jej programy pochodne do n bloków
(pliki dowolnej wielkości mogą być wczytywane).

-l Ogranicz do n kilobajtów ilość podkluczonej (podpiętej) fizycznej pamięci.

-m Ogranicz do n kilobajtów ilość używanej fizycznej pamięci.

-n Ogranicz do n liczbę jednocześnie otwartych deskryptorów plików.

-p Ogranicz do n liczbę jednocześnie wykonywanych procesów danego użytkownika.

-s Ogranicz do n kilobajtów rozmiar obszaru stosu.

-t Ogranicz do n sekund czas zużywany przez pojedyncze procesy.

-v Ogranicz do n kilobajtów ilość używanej wirtualnej pamięci; pod niektórymi systemami jest
to maksymalny stosowany wirtualny adres (w bajtach, a nie w kilobajtach).

-w Ogranicz do n kilobajtów ilość stosowanego obszaru odkładania.

Dla ulimit blok to zawsze 512 bajtów.

umask [-S] [maska]
Wyświetl lub ustaw maskę zezwoleń w tworzeniu plików, lub umask (patrz umask(2)). Jeśli
zastosowano opcję -S, maska jest wyświetlana lub podawana symbolicznie, w przeciwnym razie jako
liczba ósemkowa.

Symboliczne maski są podobne do tych stosowanych przez chmod(1):
[ugoa]{{=+-}{rwx}*}+[,...]
gdzie pierwsza grupa znaków jest częścią kto, a druga grupa częścią op, i ostatnio grupa częścią
perm. Część kto określa, która część umaski ma zostać zmodyfikowana. Litery oznaczają:

u prawa użytkownika

g prawa grupy

o prawa pozostałych (nieużytkownika, niegrupy)

a wszelkie prawa naraz (użytkownika, grupy i pozostałych)

Część op wskazuję jak prawa kto mają być zmienione:

= nadaj

+ dodaj do

- usuń z

Część perm wskazuje które prawa mają zostać nadane, dodane lub usunięte:

r prawo czytania

w prawo zapisu

x prawo wykonywania

Gdy stosuje się maski symboliczne, to opisują one, które prawa mogą zostać udostępnione (w
przeciwieństwie do masek ósemkowych, w których ustawienie bitu oznacza, że ma on zostać
wykasowany). Przykład: `ug=rwx,o=' ustawia maskę tak, że pliki nie będą odczytywalne, zapisywalne
i wykonywalne przez `innych'. Jest ono równoważne (w większości systemów) oktalnej masce `07'.

unalias [-adt] [nazwa1 ...]
Aliasy dla danej nazwy zostają usunięte. Gdy zastosowano opcję -a, to wszelkie aliasy zostają
usunięte. Gdy zastosowano opcję -t lub -d, to wymienione operacje zostają wykonane jedynie na
śledzonych lub odpowiednio aliasach katalogów.

unset [-fv] parametr ...
Kasuj wymienione parametry (-v, oznacza domyślne) lub funkcje (-f). Status zakończenia jest
niezerowy jeśli któryś z danych parametrów był już wykasowany, a zero z przeciwnym razie.

wait [zadanie]
Czekaj na zakończenie danego zadania/zadań. Kodem wyjścia wait jest kod ostatniego podanego
zadania: jeśli dane zadanie zostało zabite sygnałem, kod wyjścia wynosi 128 + numer danego sygnału
(patrz kill -l kod_wyjścia powyżej); jeśli ostatnie dane zadanie nie może zostać odnalezione (bo
nigdy nie istniało lub już zostało zakończone), to kod zakończenia wait wynosi 127. Patrz
"Kontrola zadań" poniżej w celu informacji o formacie zadanie. Wait zostaje zakończone jeśli
zajdzie sygnał, na który został ustawiony obrabiacz, lub gdy zostanie odebrany sygnał HUP, INT lub
QUIT.

Jeśli nie podano zadań, wait wait czeka na zakończenie wszelkich obecnych zadań (jeśli istnieją
takowe) i kończy się zerowym kodem wyjścia. Jeśli kontrola zadań została włączona, to zostaje
wyświetlony kod wyjścia zadań (to nie ma miejsca, jeśli zadania zostały jawnie podane).

whence [-pv] [nazwa ...]
Dla każdej nazwy zostaje wymieniony odpowiednio typ komendy (reserved word, built-in, alias,
function, tracked alias lub executable). Jeśli podano opcję -p, to zostaje odszukana ścieżka dla
nazw, będących zarezerwowanymi słowami, aliasami, itp. Bez opcji -v whence działa podobnie do
command -v, poza tym, że whence odszukuje zarezerwowane słowa i nie wypisuje aliasów jako komendy
alias; z opcją -v, whence to to samo co command -V. Zauważ, że dla whence, opcja -p nie ma wpływu
na przeszukiwaną ścieżkę, tak jak dla command. Jeśli typ jednej lub więcej spośród nazw nie mógł
zostać ustalony to kod wyjścia jest niezerowy.

Kontrola zadań
Kontrola zadań oznacza zdolność powłoki to monitorowania i kontrolowania wykonywanych zadań, które są
procesami lub grupami procesów tworzonych przez komendy lub potoki. Powłoka przynajmniej śledzi status
obecnych zadań w tle (tzn., asynchronicznych); tę informację można otrzymać wykonując komendę jobs.
Jeśli została uaktywniona pełna kontrola zadań (stosując set -m lub set -o monitor), tak jak w powłokach
interakcyjnych, to procesy pewnego zadania zostają umieszczane we własnej grupie procesów,
pierwszoplanowe zadnia mogą zostać zatrzymane przy pomocy klawisza wstrzymania z terminalu (zwykle ^Z),
zadania mogą zostać ponownie podjęte albo na pierwszym planie albo w tle, stosując odpowiednio komendy fg
i bg, i status terminala zostaje zachowany a następnie odtworzony, jeśli zadanie na pierwszym planie
zostaje zatrzymane lub odpowiednio wznowione.

Proszę zwrócić uwagę, że tylko komendy tworzące procesy (tzn., komendy asynchroniczne, komendy podpowłok
i niewbudowane komendy nie będące funkcjami) mogą zostać wstrzymane; takie komendy jak read nie mogą
tego.

Gdy zostaje stworzone zadanie, to przyporządkowuje mu się numer zadania. Dla interakcyjnych powłok,
numer ten zostaje wyświetlony w [..], i w następstwie identyfikatory procesów w zadaniu, jeśli zostaje
wykonywane asynchroniczne zadanie. Do zadania możemy odnosić się w komendach bg, fg, jobs, kill i wait
albo poprzez id ostatniego procesu w potoku komend (tak jak jest on zapisywany w parametrze $!) lub
poprzedzając numer zadania znakiem procentu (%). Również następujące sekwencję z procentem mogą być
stosowane do odnoszenia się do zadań:

%+ Ostatnio zatrzymane zadanie lub, gdy brak
zatrzymanych zadań, najstarsze wykonywane
zadanie.
%%, % To samo co %+.
%- Zadanie, które byłoby pod %+ gdyby nie
zostało zakończone.
%n Zadanie z numerem zadania n.
%?ciąg Zadanie zawierające ciąg ciąg (występuje
błąd, gdy odpowiada mu kilka zadań).
%ciąg Zadanie zaczynające się ciągiem ciąg
(występuje błąd, gdy odpowiada mu kilka
zadań).

Jeśli zadanie zmienia status (tzn., gdy zadanie w tle zostaje zakończone lub zadanie na pierwszym planie
zostaje wstrzymane), powłoka wyświetla następujące informacje o statusie:
[numer] flaga status komenda
gdzie

numer to numer danego zadania.

flaga jest + lub - jeśli zadaniem jest odpowiednio zadanie z %+ lub %-, lub przerwa jeśli nie jest ani
jednym ani drugim.

status
Wskazuje obecny stan danego zadania i może to być

Running
Zadanie nie jest ani wstrzymane ani zakończone (proszę zwrócić uwagę, iż przebieg nie
koniecznie musi oznaczać spotrzebowywanie czasu CPU — proces może być zablokowany, czekając
na pewne zajście).

Done [(numer)]
zadanie zakończone. numer to kod wyjścia danego zadania, który zostaje pominięty, jeśli
wynosi on zero.

Stopped [(sygnał)]
zadanie zostało wstrzymane danym sygnałem sygnał (gdy brak sygnału, to zadanie zostało
zatrzymane przez SIGTSTP).

opis-sygnału [(core dumped)]
zadanie zostało zabite sygnałem (tzn., Memory fault, Hangup, itp. — zastosuj kill -l dla
otrzymania listy opisów sygnałów). Wiadomość (core dumped) wskazuje, że proces stworzył
plik zrzutu core.

command
to komenda, która stworzyła dany proces. Jeśli dane zadanie zawiera kilka procesów, to każdy
proces zostanie wyświetlony w osobnym wierszy pokazującym jego command i ewentualnie jego status,
jeśli jest on odmienny od statusu poprzedniego procesu.

Jeśli próbuje się zakończyć powłokę, podczas gdy istnieją zadania w stanie zatrzymania, to powłoka
ostrzega użytkownika, że są zadania w stanie zatrzymania i nie kończy pracy. Gdy tuż potem zostanie
podjęta ponowna próba zakończenia powłoki, to zatrzymane zadania otrzymują sygnał HUP i powłoka kończy
pracę. podobnie, jeśli nie została ustawiona opcja nohup, i są zadania w pracy, gdy zostanie podjęta
próba zakończenia powłoki zameldowania, powłoka ostrzega użytkownika i nie kończy pracy. Gdy tuż potem
zostanie ponownie podjęta próba zakończenia pracy powłoki, to bieżące procesy otrzymują sygnał HUP i
powłoka kończy pracę.

Interakcyjna edycja wiersza poleceń w trybie emacs
Jeśli została ustawiona opcja emacs,jest włączona interakcyjna edycja wiersza wprowadzeń. Ostrzeżenie:
Ten tryb zachowuje się nieco inaczej niż tryb emacsa w oryginalnej powłoce Korna i 8-my bit zostaje
wykasowany w trybie emacsa. W trybie tym różne komendy edycji (zazwyczaj podłączone pod jeden lub więcej
znaków sterujących) powodują natychmiastowe akcje bez odczekiwania następnego przełamania wiersza. Wiele
komend edycji jest związywanych z pewnymi znakami sterującymi podczas odpalania powłoki; te związki mogą
zostać zmienione przy pomocy następujących komend:

bind Obecne związki zostają wyliczone.

bind ciąg=[komenda-edycji]
Dana komenda edycji zostaje podwiązana pod dany ciąg, który powinien składać się ze znaku
sterującego (zapisanego przy pomocy strzałki w górę ^X), poprzedzonego ewentualnie jednym z dwóch
znaków przedsionkownych. Wprowadzenie danego ciągu będzie wówczas powodowało bezpośrednie
wywołanie danej komendy edycji. Proszę zwrócić uwagę, że choć tylko dwa znaki przedsionkowe
(zwykle ESC i ^X) są wspomagane, to mogą również zostać podane niektóre ciągi wieloznakowe.
Następujące podłącza klawisze terminala ANSI lub xterm (które są w domyślnych podwiązaniach).
Oczywiście niektóre sekwencje wyprowadzenia nie chcą działać tak gładko:

bind '^[['=prefix-2
bind '^XA'=up-history
bind '^XB'=down-history
bind '^XC'=forward-char
bind '^XD'=backward-char

bind -l
Wymień nazwy funkcji, do których można podłączyć klawisze.

bind -m ciąg=[podstawienie]
Dany ciąg wprowadzenia ciąg zostanie zamieniony bezpośrednio na dane podstawienie, które może
zawierać komendy edycji.

Następuje lista dostępnych komend edycji. Każdy z poszczególnych opisów zaczyna się nazwą komendy,
literą n, jeśli komenda może zostać poprzedzona licznikiem, i wszelkimi klawiszami, do których dana
komenda jest podłączona domyślnie (w zapisie stosującym notację strzałkową, tzn., znak ASCII ESC jest
pisany jako ^[). Licznik poprzedzający komendę wprowadzamy stosując ciąg ^[n, gdzie n to ciąg składający
się z jednej lub więcej cyfr; chyba że podano inaczej licznik, jeśli został pominięty, wynosi domyślnie
1. Proszę zwrócić uwagę, że nazwy komend edycji stosowane są jedynie w komendzie bind. Ponadto, wiele
komend edycji jest przydatnych na terminalach z widocznym kursorem. Domyślne podwiązania zostały wybrane
tak, aby były zgodne z odpowiednimi podwiązaniami Emacsa. Znaki użytkownika tty (w szczególności, ERASE)
zostały podłączenia do stosownych podstawień i kasują domyślne podłączenia.

abort ^G
Przydatne w odpowiedzi na zapytanie o wzorzec przeszukiwania_historii do przerwania tego szukania.

auto-insert n
Powoduje po prostu wyświetlenie znaku jako bezpośrednie wprowadzenie. Większość zwykłych znaków
jest pod to podłączona.

backward-char n ^B
Przesuwa kursor n znaków wstecz.

backward-word n ^[B
Przesuwa kursor wstecz na początek słowa; słowa składają się ze znaków alfanumerycznych,
podkreślenia (_) i dolara ($).

beginning-of-history ^[<
Przesuwa na początek historii.

beginning-of-line ^A
Przesuwa kursor na początek edytowanego wiersza wprowadzenia.

capitalize-word n ^[c, ^[C
Przemienia pierwszy znak w następnych n słowach na dużą literę, pozostawiając kursor za końcem
ostatniego słowa. Jeśli bieżący wiersz nie zaczyna się od znaku komentarza, zostaje on dodany na
początku wiersza i wiersz zostaje wprowadzony (tak jakby naciśnięto przełamanie wiersza), w
przeciwnym razie istniejące znaki komentarza zostają usunięte i kursor zostaje umieszczony na
początku wiersza.

complete ^[^[
Automatycznie dopełnia tyle ile jest jednoznaczne w nazwie komendy lub nazwie pliku zawierającej
kursor. Jeśli cała pozostała część komendy lub nazwy pliku jest jednoznaczna to przerwa zostaje
wyświetlona po wypełnieniu, chyba że jest to nazwa katalogu, w którym to razie zostaje dołączone
/. Jeśli nie ma komendy lub nazwy pliku zaczynającej się od takiej części słowa, to zostaje
wyprowadzony znak dzwonka (zwykle powodujacy słyszalne zabuczenie).

complete-command ^X^[
Automatycznie dopełnia tyle ile jest jednoznaczne z nazwy komendy zawierającej częściowe słowo
przed kursorem, tak jak w komendzie complete opisanej powyżej.

complete-file ^[^X
Automatycznie dopełnia tyle ile jest jednoznaczne z nazwy pliku zawierającego częściowe słowo
przed kursorem, tak jak w komendzie complete opisanej powyżej.

complete-list ^[=
Wymień możliwe dopełnienia bieżącego słowa.

delete-char-backward n ERASE, ^?, ^H
Skasuj n znaków przed kursorem.

delete-char-forward n
Skasuj n znaków po kursorze.

delete-word-backward n ^[ERASE, ^[^?, ^[^H, ^[h
Skasuj n słów przed kursorem.

delete-word-forward n ^[d
Kasuje znaki po kursorze, aż do końca n słów.

down-history n ^N
Przewija bufor historii w przód n wierszy (później). Każdy wiersz wprowadzenia zaczyna się
oryginalnie tuż po ostatnim miejscu w buforze historii, tak więc down-history nie jest przydatny
dopóki nie wykonano search-history lub up-history.

downcase-word n ^[L, ^[l
Zamień na małe litery następnych n słów.

end-of-history ^[>
Porusza do końca historii.

end-of-line ^E
Przesuwa kursor na koniec wiersza wprowadzenia.

eot ^_ Działa jako koniec pliku; Jest to przydatne, albowiem tryb edycji wprowadzenia wyłącza normalną
regularyzację wprowadzenia terminala.

eot-or-delete n ^D
Działa jako eot jeśli jest samotne na wierszu; w przeciwnym razie działa jako delete-char-forward.

error Error (ring the bell).

exchange-point-and-mark ^X^X
Umieść kursor na znaczniku i ustaw znacznik na miejsce, w którym był kursor.

expand-file ^[*
Dodaje * do bieżącego słowa i zastępuje dane słowo wynikiem rozwinięcia nazwy pliku na danym
słowie. Gdy nie pasują żadne pliki, zadzwoń.

forward-char n ^F
Przesuwa kursor naprzód o n znaków.

forward-word n ^[f
Przesuwa kursor naprzód na zakończenie n-tego słowa.

goto-history n ^[g
Przemieszcza do historii numer n.

kill-line KILL
Kasuje cały wiersz wprowadzenia.

kill-region ^W
Kasuje wprowadzenie pomiędzy kursorem a znacznikiem.

kill-to-eol n ^K
Jeśli ominięto n, to kasuje wprowadzenia od kursora do końca wiersza, w przeciwnym razie kasuje
znaki pomiędzy kursorem a n-tą kolumną.

list ^[?
Wyświetla sortowaną, skolumnowaną listę nazw komend lub nazw plików (jeśli są takowe), które
mogłyby dopełnić częściowe słowo zawierające kursor. Do nazw katalogów zostaje dołączone /.

list-command ^X?
Wyświetla sortowaną, skolumnowaną listę nazw komend (jeśli są takowe), które mogłyby dopełnić
częściowe słowo zawierające kursor.

list-file ^X^Y
Wyświetla sortowaną, skolumnowaną listę nazw plików (jeśli są takowe), które mogłyby dopełnić
częściowe słowo zawierające kursor. Specyfikatory rodzaju plików zostają dołączone tak jak
powyżej opisano pod list.

newline ^J, ^M
Powoduje przetworzenie bieżącego wiersza wprowadzeń przez powłokę. Kursor może znajdować się
aktualnie gdziekolwiek w wierszu.

newline-and-next ^O
Powoduje przetworzenie bieżącego wiersza wprowadzeń przez powłokę, po czym następny wiersz z
historii staje się wierszem bieżącym. Ma to tylko sens po poprzednim up-history lub search-
history.

no-op QUIT
Nie robi nic.

prefix-1 ^[
Przedsionek 1-znakowej sekwencji komendy.

prefix-2 ^X

prefix-2 ^[[
Przedsionek 2-znakowej sekwencji komendy.

prev-hist-word n ^[., ^[_
Ostatnie (n-te) słowo poprzedniej komendy zostaje wprowadzone na miejscu kursora.

quote ^^
Następny znak zostaje wzięty dosłownie zamiast jako komenda edycji.

redraw ^L
Przerysuj ponownie zachętę i bieżący wiersz wprowadzenia.

search-character-backward n ^[^]
Szukaj w tył w bieżącym wierszu n-tego wystąpienia następnego wprowadzonego znaku.

search-character-forward n ^]
Szukaj w przód w bieżącym wierszu n-tego wystąpienia następnego wprowadzonego znaku.

search-history ^R
Wejdź w kroczący tryb szukania. Wewnętrzna lista historii zostaje przeszukiwana wstecz za
komendami odpowiadającymi wprowadzeniu. początkowe ^ w szukanym ciągu zakotwicza szukanie.
Klawisz przerwania powoduje opuszczenie trybu szukania. Inne komendy zostaną wykonywane po
opuszczeniu trybu szukania. Ponowne komendy search-history kontynuują szukanie wstecz do
następnego poprzedniego wystąpienia wzorca. Bufor historii zawiera tylko skończoną ilość wierszy;
dla potrzeby najstarsze zostają wyrzucone.

set-mark-command ^[<space>
Postaw znacznik na bieżącej pozycji kursora.

stuff Pod systemami to wspomagającymi, wypycha podłączony znak z powrotem do wejścia terminala, gdzie
może on zostać specjalnie przetworzony przez terminal. Jest to przydatne np. dla opcji BRL ^T
minisystata.

stuff-reset
Działa tak jak stuff, a potem przerywa wprowadzenie tak jak przerwanie.

transpose-chars ^T
Na końcu wiersza lub jeśli włączono opcję gmacs, zamienia dwa poprzedzające znaki; w przeciwnym
razie zamienia poprzedni i bieżący znak, po czym przesuwa kursor jeden znak na prawo.

up-history n ^P
Przewija bufor historii n wierszy wstecz (wcześniej).

upcase-word n ^[U, ^[u
Zamienia następnych n słów w duże litery.

version ^V
Wypisuje wersję ksh. Obecny bufor edycji zostaje odtworzony gdy tylko zostanie naciśnięty
jakikolwiek klawisz (po czym ten klawisz zostaje przetworzony, chyba że
jest to przerwa).

yank ^Y
Wprowadź ostatnio skasowany ciąg tekstu na bieżącą pozycję kursora.

yank-pop ^[y
bezpośrednio po yank, zamienia wprowadzony tekst na następny poprzednio skasowany ciąg tekstu.

Interkacyjny tryb edycji wiersza poleceń vi
Edytor vi wiersza komendy w ksh obsługuje w zasadzie te same komendy co edytor vi (patrz vi(1)), poza
następującymi wyjątkami:

• zaczyna w trybie wprowadzania,

• ma komendy uzupełniania nazw plików i komend (=, \, *, ^X, ^E, ^F i, opcjonalnie, <tab>),

• komenda _ działa odmiennie (w ksh jest to komenda ostatniego argumentu, a w vi przechodzenie do
początku bieżącego wiersza),

• komendy / i G poruszają się w kierunkach odwrotnych do komendy j

• brak jest komend, które nie mają znaczenia w edytorze obsługującym jeden wiersz (w szczególności,
przewijanie ekranu, komendy ex :, itp.).

Proszę zwrócić uwagę, że ^X oznacza control-X; oraz <esc>, <space> i <tab> stosowane są za escape, space
i tab, odpowiednio (bez żartów).

Tak jak w vi, są dwa tryby: tryb wprowadzania i tryb komend. W trybie wprowadzania, większość znaków
zostaje po prostu umieszczona w buforze na bieżącym miejscu kursora w kolejności ich wpisywania, chociaż
niektóre znaki zostają traktowane specjalnie. W szczególności następujące znaki odpowiadają obecnym
ustawieniom tty (patrz stty(1)) i zachowują ich normalne znaczenia (normalne wartości są podane w
nawiasach): skasuj (^U), wymaż (^?), wymaż słowo (^W), eof (^D), przerwij (^C) i zakończ (^\). Poza
powyższymi dodatkowo również następujące znaki zostają traktowane specjalnie w trybie wprowadzania:
^H kasuje poprzedni znak
^V bezpośrednio następny: następny naciśnięty
znak nie zostaje traktowany specjalnie (można
tego użyć do wprowadzenia opisywanych tu
znaków)
^J ^M koniec wiersza: bieżący wiersz zostaje
wczytany, rozpoznany i wykonany przez powłokę
<esc> wprowadza edytor w tryb komend (patrz
poniżej)
^E wyliczanie komend i nazw plików (patrz
poniżej)
^F dopełnianie nazw plików (patrz poniżej).
Jeśli zostanie użyte dwukrotnie, to wówczas
wyświetla listę możliwych dopełnień; jeśli
zostanie użyte trzykrotnie, to kasuje
dopełnienie.
^X rozwijanie nazw komend i plików (patrz
poniżej)
<tab> opcjonalnie dopełnianie nazw plików i komend
(patrz ^F powyżej), włączane przez set -o vi-
tabcomplete

Jeśli jakiś wiersz jest dłuższy od szerokości ekranu (patrz parametr COLUMNS), to zostaje wyświetlony
znak >, + lub < w ostatniej kolumnie, wskazujący odpowiednio na więcej znaków po, przed i po, oraz przed
obecną pozycją. Wiersz jest przewijany poziomo w razie potrzeby.

W trybie komend, każdy znak zostaje interpretowany jako komenda. Znaki którym nie odpowiada żadna
komenda, które są niedopuszczalną komendą lub są komendami nie do wykonania, wszystkie wyzwalają dzwonek.
W następujących opisach komend, n wskazuje, że komendę można poprzedzić numerem (tzn., 10l przesuwa w
prawo o 10 znaków); gdy brak przedrostka numerowego, to zakłada się, że n jest równe 1, chyba że powiemy
inaczej. Zwrot `bieżąca pozycja' odnosi się do pozycji pomiędzy kursorem a znakiem przed nim. `Słowo'
to ciąg liter, cyfr lub podkreśleń albo ciąg nie nieliter, niecyfr, niepodkreśleń, niebiałych-znaków (tak
więc, ab2*&^ zawiera dwa słowa), oraz `duże słowo' jest ciągiem niebiałych znaków.

Specjalne ksh komendy vi
Następujących komend brak lub są one odmienne od tych w normalnym edytorze plików vi:

n_ wprowadź przerwę z następstwem n-tego dużego słowa z ostatniej komendy w historii na
bieżącej pozycji i wejdź w tryb wprowadzania; jeśli nie podano n to domyślnie zostaje
wprowadzone ostatnie słowo.

# wprowadź znak komentarza (#) na początku bieżącego wiersza i przekaż ten wiersz do powłoki
( tak samo jak I#^J).

ng tak jak G, z tym że, jeśli nie podano n to dotyczy to ostatnio zapamiętanego wiersza.

nv edytuj wiersze n stosując edytor vi; jeśli nie podano n, to edytuje bieżący wiersz.
Właściwą wykonywaną komendą jest `fc -e ${VISUAL:-${EDITOR:-vi}} n'.

* i ^X dopełnianie komendy lub nazwy pliku zostaje zastosowane do obecnego dużego słowa (po
dodaniu *, jeśli to słowo nie zawiera żadnych znaków dopełniania nazw plików) - duże słowo
zostaje zastąpione słowami wynikowymi. Jeśli bieżące duże słowo jest pierwszym w wierszu
(lub występuje po jednym z następujących znaków: ;, |, &, (, )) i nie zawiera ukośnika (/)
to rozwijanie komendy zostaje wykonane, w przeciwnym razie zostaje wykonane rozwijanie
nazwy plików. Rozwijanie komend podpasowuje duże słowo pod wszelkie aliasy, funkcje i
wbudowane komendy jak i również wszelkie wykonywalne pliki odnajdywane przeszukując
katalogi wymienione w parametrze PATH. Rozwijanie nazw plików dopasowuje duże słowo do
nazw plików w bieżącym katalogu. Po rozwinięciu, kursor zostaje umieszczony tuż po
ostatnim słowie na końcu i edytor jest w trybie wprowadzania.

n\, n^F, n<tab> i n<esc>
dopełnianie nazw komend/plików: zastępuje bieżące duże słowo najdłuższym, jednoznacznym
dopasowaniem otrzymanym przez rozwinięcie nazwy komendy/pliku. <tab> zostaje jedynie
rozpoznane jeśli została włączona opcja vi-tabcomplete, podczas gdy <esc> zostaje jedynie
rozpoznane jeśli została włączona opcja vi-esccomplete (patrz set -o). Jeśli podano n to
zostaje użyte n-te możliwe dopełnienie (z tych zwracanych przez komendę wyliczania
dopełnień nazw komend/plików).

= i ^E wyliczanie nazw komend/plików: wymień wszystkie komendy lub pliki pasujące pod obecne duże
słowo.

^V wyświetl wersję pdksh; jest ona wyświetlana do następnego naciśnięcia klawisza (ten klawisz
zostaje zignorowany).

@c rozwinięcie makro: wykonaj komendy znajdujące się w aliasie _c.

Komendy przemieszczania w wierszu

nh i n^H
przesuń się na lewo n znaków.

nl i n<space>
przesuń się w prawo n znaków.

0 przesuń się do kolumny 0.

^ przesuń się do pierwszego niebiałego znaku.

n| przesuń się do kolumny n.

$ przesuń się do ostatniego znaku.

nb przesuń się wstecz n słów.

nB przesuń się wstecz n dużych słów.

ne przesuń się na przód do końca słowo n razy.

nE przesuń się na przód do końca dużego słowa n razy.

nw przesuń się na przód o n słów.

nW przesuń się na przód o n dużych słów.

% odnajdź wzór: edytor szuka do przodu najbliższego nawiasu zamykającego (okrągłego,
prostokątnego lub klamrowego), a następnie przesuwa się między nim a odpowiadającym mu
nawiasem otwierającym.

nfc przesuń się w przód do n-tego wystąpienia znaku c.

nFc przesuń się w tył do n-tego wystąpienia znaku c.

ntc przesuń się w przód tuż przed n-te wystąpienie znaku c.

nTc przesuń się w tył tuż przed n-te wystąpienie znaku c.

n; powtarza ostatnią komendę f, F, t lub T.

n, powtarza ostatnią komendę f, F, t lub T, lecz porusza się w przeciwnym kierunku.

Komendy przemieszczania między wierszami

nj, n+ i n^N
przejdź do n-tego następnego wiersza w historii.

nk, n- i n^P
przejdź do n-tego poprzedniego wiersza w historii.

nG przejdź do wiersza n w historii; jeśli brak n, to przenosi się do pierwszego zapamiętanego
wiersza w historii.

ng tak jak G, tylko, że jeśli nie podano n to idzie do ostatnio zapamiętanego wiersza.

n/ciąg szukaj wstecz w historii n-tego wiersza zawierającego ciąg; jeśli ciąg zaczyna się od ^, to
reszta ciągu musi występować na samym początku wiersza historii aby pasowała.

n?string
tak jak /, tylko, że szuka do przodu w historii.

nn szukaj n-tego wystąpienia ostatnio szukanego ciągu; kierunek jest ten sam co kierunek
ostatniego szukania.

nN szukaj n-tego wystąpienia ostatnio szukanego ciągu; kierunek jest przeciwny do kierunku
ostatniego szukania.

Komendy edycji

na dodaj tekst n-krotnie: przechodzi w tryb wprowadzania tuż po bieżącej pozycji. Dodanie
zostaje jedynie wykonane, jeśli zostanie ponownie uruchomiony tryb komendy (tzn., jeśli
<esc> zostanie użyte).

nA tak jak a, z tą różnicą, że dodaje do końca wiersza.

ni dodaj tekst n-krotnie: przechodzi w tryb wprowadzania na bieżącej pozycji. Dodanie zostaje
jedynie wykonane, jeśli zostanie ponownie uruchomiony tryb komendy (tzn., jeśli <esc>
zostanie użyte).

nI tak jak i, z tą różnicą, że dodaje do tuż przed pierwszym niebiałym znakiem.

ns zamień następnych n znaków (tzn., skasuj te znaki i przejdź do trybu wprowadzania).

S zastąp cały wiersz: wszystkie znaki od pierwszego niebiałego znaku do końca wiersza zostają
skasowane i zostaje uruchomiony tryb wprowadzania.

nckomenda-przemieszczenia
przejdź z bieżącej pozycji do pozycji wynikającej z n komenda-przemieszczenias (tj., skasuj
wskazany region i wejdź w tryb wprowadzania); jeśli komendą-przemieszczenia jest c, to
wiersz zostaje zmieniony od pierwszego niebiałego znaku począwszy.

C zmień od obecnej pozycji do końca wiersza (tzn. skasuj do końca wiersza i przejdź do trybu
wprowadzania).

nx skasuj następnych n znaków.

nX skasuj poprzednich n znaków.

D skasuj do końca wiersza.

ndmove-cmd
skasuj od obecnej pozycji do pozycji wynikającej z n krotnego move-cmd; move-cmd może być
komendą przemieszczania (patrz powyżej) lub d, co powoduje skasowanie bieżącego wiersza.

nrc zamień następnych n znaków na znak c.

nR zamień: wejdź w tryb wprowadzania lecz przepisuj istniejące znaki zamiast wprowadzania
przed istniejącymi znakami. Zamiana zostaje wykonana n krotnie.

n~ zmień wielkość następnych n znaków.

nymove-cmd
wytnij od obecnej pozycji po pozycję wynikającą z n krotnego move-cmd do bufora wycinania;
jeśli move-cmd jest y, to cały wiersz zostaje wycięty.

Y wytnij od obecnej pozycji do końca wiersza.

np wklej zawartość bufora wycinania tuż po bieżącej pozycji, n krotnie.

nP tak jak p, tylko że bufor zostaje wklejony na bieżącej pozycji.

Różne komendy vi

^J i ^M
bieżący wiersz zostaje wczytany, rozpoznany i wykonany przez powłokę.

^L i ^R
odrysuj bieżący wiersz.

n. wykonaj ponownie ostatnią komendę edycji n razy.

u odwróć ostatnią komendę edycji.

U odwróć wszelkie zmiany dokonane w danym wierszu.

intr i quit
znaki terminala przerwy i zakończenia powodują skasowania bieżącego wiersza i wyświetlenie
nowej zachęty.

PLIKI

       ~/.profile
       /etc/profile
       /etc/suid_profile

BŁĘDY

       Wszelkie  błędy  w  pdksh  należy  zgłaszać pod adresem pdksh@cs.mun.ca.  Proszę podać wersję pdksh (echo
       $KSH_VERSION), maszynę, system operacyjny i stosowany  kompilator  oraz  opis  jak  powtórzyć  dany  błąd
       (najlepiej  mały skrypt powłoki demonstrujący dany błąd).  Następujące może być również pomocne, jeśli ma
       znaczenie (jeśli nie jesteś pewny to podaj to również): stosowane opcje (zarówno z opcje options.h jak  i
       ustawione  -o  opcje) i twoja kopia config.h (plik generowany przez skrypt configure).  Nowe wersje pdksh
       można otrzymać z ftp://ftp.cs.mun.ca/pub/pdksh/.

AUTORZY

       Ta powłoka powstała z publicznego klonu siódmego  wydania  powłoki  Bourne'a  wykonanego  przez  Charlesa
       Forsytha  i  z  części  powłoki  BRL  autorstwa  Doug  A. Gwyna, Douga Kingstona, Rona Natalie;a, Arnolda
       Robbinsa, Lou Salkinda i innych.  Pierwsze wydanie pdksh stworzył Eric Gisin, a następnie troszczyli  się
       nią  kolejno John R. MacMillan (chance!john@sq.sq.com), i Simon J. Gerraty (sjg@zen.void.oz.au).  Obecnym
       opiekunem jest Michael Rendell (michael@cs.mun.ca).   Plik  CONTRIBUTORS  w  dystrybucji  źródeł  zawiera
       bardziej kompletną listę ludzi i ich wkładu do rozwoju tej powłoki.

       Tłumaczenie tego podręcznika na język polski wykonał Marcin Dalecki <dalecki@cs.net.pl>.

ZOBACZ TAKŻE

       awk(1),  sh(1),  csh(1),  ed(1),  getconf(1),  getopt(1),  sed(1),  stty(1),  vi(1),  dup(2),  execve(2),
       getgid(2), getuid(2), open(2), pipe(2), wait(2), getopt(3), rand(3), signal(3), system(3), environ(5)

       The KornShell Command and Programming Language, Morris Bolsky i David Korn, 1989, ISBN 0-13-516972-0.

       UNIX Shell Programming, Stephen G. Kochan, Patrick H. Wood, Hayden.

       IEEE Standard for information Technology - Portable Operating System Interface (POSIX) -  Part  2:  Shell
       and Utilities, IEEE Inc, 1993, ISBN 1-55937-255-9.

INFORMACJE O TŁUMACZENIU

       Powyższe tłumaczenie pochodzi z nieistniejącego już Projektu Tłumaczenia Manuali i może nie być aktualne.
       W  razie  zauważenia  różnic  między powyższym opisem a rzeczywistym zachowaniem opisywanego programu lub
       funkcji, prosimy o zapoznanie się z oryginalną (angielską) wersją strony podręcznika za pomocą polecenia:

              man --locale=C 1 ksh

       Prosimy  o  pomoc  w  aktualizacji  stron  man  -   więcej   informacji   można   znaleźć   pod   adresem
       http://sourceforge.net/projects/manpages-pl/.

                                                 22 lutego 1999                                           KSH(1)