NAZWA

       hier - opis systemowej hierarchii plików

OPIS

       Typowy system linuksowy zawiera, między innymi, następujące katalogi:

       /      Katalog nadrzędny. Od niego to zaczyna się całe drzewo.

       /bin   Katalog   zawierający   programy   wykonywalne   potrzebne  w  trybie  pojedynczego
              użytkownika oraz do podniesienia i naprawienia systemu.

       /boot  Zawiera statyczne pliki dla programu rozruchowego. Ten katalog zawiera tylko  pliki
              potrzebne podczas procesu rozruchowego. Instalator mapowania i pliki konfiguracyjne
              powinny trafić do /sbin i /etc.  Jądro  systemu  operacyjnego  (np.  initrd)  muszą
              znajdować się w / lub /boot.

       /dev   Pliki  urządzeń  albo  specjalne,  odnoszące  się  do  urządzeń  fizycznych. Zobacz
              mknod(1).

       /etc   Zawiera  pliki  konfiguracyjne  lokalne  dla  maszyny.  Niektóre  większe   pakiety
              programów,   jak   X11,   mogą  mieć  swoje  własne  katalogi  poniżej  etc.  Pliki
              konfiguracyjne dla całego systemu  można  umieścić  tu  lub  w  /usr/etc.  Niemniej
              jednak,  programy  powinny  zawsze  szukać tych plików w /etc, a Ty możesz umieścić
              linki do nich w /usr/etc.

       /etc/opt
              Pliki konfiguracyjne dodatkowych aplikacji instalowanych  w  /opt  specyficzne  dla
              maszyny.

       /etc/sgml
              Ten katalog zawiera pliki konfiguracyjne do SGML (opcjonalny).

       /etc/skel
              Gdy  stworzone  zostaje  nowe  konto  użytkownika,  pliki z tego katalogu są zwykle
              kopiowane do katalogu domowego użytkownika.

       /etc/X11
              Pliki konfiguracyjne dla systemu okienkowego X11 (opcjonalny).

       /etc/xml
              Ten katalog zawiera pliki konfiguracyjne do XML (opcjonalny).

       /home  Na maszynach z katalogami domowymi  dla  użytkowników,  katalogi  te  znajdują  się
              zwykle  poniżej tego katalogu, bezpośrednio lub nie. Struktura tego katalogu zależy
              od decyzji lokalnych administratorów (opcjonalny)

       /lib   Ten katalog powinien zawierać te  biblioteki  dynamiczne,  które  są  konieczne  do
              wystartowania systemu i uruchamiania komend z głównego systemu plików.

       /lib<kwal.>
              Te  katalogi  są  wariantami /lib w systemach obsługujących więcej niż jeden format
              binarny wymagający oddzielnych bibliotek (opcjonalny).

       /lib/modules
              Ładowalne moduły jądra (opcjonalny).

       /lost+found
              Katalog zawiera obiekty zgubione w systemie plików. Są to zwykle  fragmenty  plików
              naruszone na skutek uszkodzenia dysku lub awarii systemu.

       /media Katalog  zawiera punkty montowań dla wysuwalnych nośników takich jak płyty CD i DVD
              oraz nośniki USB. W  systemach  gdzie  istnieje  więcej  niż  jedno  urządzenie  do
              montowania określonego typu nośników, punkty montowania można tworzyć dodając cyfrę
              do dostępnego punktu montowania poczynając od "0", ale musi istnieć  również  nazwa
              niekwalifikowalna.

       /media/floppy[1-9]
              Stacja dyskietek (opcjonalny).

       /media/cdrom[1-9]
              Napęd CD-ROM (opcjonalny).

       /media/cdrecorder[1-9]
              Nagrywarka CD (opcjonalny).

       /media/zip[1-9]
              Napęd zip (opcjonalny).

       /media/usp[1-9]
              Napęd USB (opcjonalny).

       /mnt   Katalog  ten  jest punktem montowania dla tymczasowo zamontowanych systemów plików.
              Niektóre dystrybucje umieszczają w  /mnt  podkatalogi  z  przeznaczeniem,  że  będą
              używane jako punkty montowania dla kilku tymczasowych systemów plików.

       /opt   Ten katalog powinien zawierać dodatkowe pakiety, które zawierają statyczne pliki.

       /proc  Jest  to  punkt  montowania  systemu  plików  proc,  który  dostarcza  informacji o
              bieżących procesach i jądrze.  Ów  pseudosystem  plików  opisano  w  szczegółach  w
              proc(5).

       /root  Tan katalog jest zwyczajowo katalogiem domowym użytkownika root (opcjonalny).

       /sbin  Tak  jak  /bin, ten katalog zawiera komendy potrzebne do wystartowania systemu, ale
              których zwykle nie wykonują normalni użytkownicy.

       /srv   Katalog ten zawiera dane specyficzne dla usług dostarczanych przez ten komputer.

       /sys   Jest to punkt montowania systemu plików sysfs, dostarczającego informacji o  jądrze
              podobnie  jak  /proc,  lecz  lepiej  usystematyzowanym,  przestrzegający formalizmu
              infrastruktury kobject.

       /tmp   Katalog zawierający pliki tymczasowe, które może usunąć bez ostrzeżenia  działające
              zadanie lub start systemu.

       /usr   Ten  katalog  jest  zwykle  montowany  z  oddzielnej partycji. Powinien on zawierać
              dzielone dane tylko do odczytu, tak że można go zamontować na różnych  maszynach  z
              zainstalowanym Linuksem.

       /usr/X11R6
              System X-Window, wersja 11, wydanie 6 (opcjonalny).

       /usr/X11R6/bin
              Binaria  należące  do  systemu X-Window; często jest to link symboliczny z bardziej
              tradycyjnego /usr/bin/X11.

       /usr/X11R6/lib
              Pliki danych skojarzone z systemem X-Window.

       /usr/X11R6/lib/X11
              Zawiera różne pliki potrzebne do uruchamiania X; często jest to link symboliczny  z
              /usr/lib/X11.

       /usr/X11R6/include/X11
              Zawiera  pliki  nagłówkowe  potrzebne  do  kompilacji  programów  z użyciem systemu
              okienkowego X11. Często jest to link symboliczny z /usr/include/X11.

       /usr/bin
              Jest to główny katalog programów wykonywalnych.  Większość  programów  wykonywanych
              przez  zwykłych  użytkowników,  które  nie  są  potrzebne przy starcie lub naprawie
              systemu i które nie są instalowane lokalnie, powinna być umieszczona w tym katalogu

       /usr/bin/mh
              Polecenia systemu obsługi poczty MH (opcjonalny).

       /usr/bin/X11
              Tradycyjne miejsce na pliki  wykonywalne  X11;  w  Linuksie  zwykle  jest  to  link
              symboliczny do /usr/X11R6/bin.

       /usr/dict
              Zastąpiony przez /usr/share/dict.

       /usr/doc
              Zastąpiony przez /usr/share/doc.

       /usr/etc
              Można  tu  umieścić  całosystemowe  pliki  konfiguracyjne  dzielone  między kilkoma
              maszynami. Programy jednak powinny zawsze odwoływać się  do  tych  plików  używając
              katalogu  /etc.  Linki  od  plików  w /etc powinny wskazywać na odpowiednie pliki w
              /usr/etc.

       /usr/games
              Binaria gier i programów edukacyjnych (opcjonalny).

       /usr/include
              Pliki nagłówkowe dla kompilatora C.

       /usr/include/bsd
              Pliki nagłówkowe zapewniające kompatybilność z BSD (opcjonalny).

       /usr/include/X11
              Pliki nagłówkowe dla  kompilatora  C  i  systemu  X-Window.  Jest  to  zwykle  link
              symboliczny do /usr/X11R6/include/X11.

       /usr/include/asm
              Pliki  nagłówkowe deklarujące niektóre funkcje asemblera. W przeszłości był to link
              symboliczny do /usr/src/linux/include/asm.

       /usr/include/linux
              Zawiera informacje, które mogą zmieniać się jednego wydania  systemu  na  drugie  i
              kiedyś był on linkiem symbolicznym do /usr/src/linux/include/linux, żeby otrzymywać
              informacje specyficzne dla systemu operacyjnego.

              (Uwaga: pliki nagłówkowe powinny działać poprawnie  zarówno  z  bieżącą  biblioteką
              libc  jak  i  w  przestrzeni  użytkownika.  Jednakże  źródła  jądra  Linuksa nie są
              przeznaczone  do  użytku  z  programami  użytkownika  i  nic  nie  wiedzą  o  libc,
              zainstalowanej  w  systemie.  Jest  bardzo prawdopodobne, że pewne rzeczy przestaną
              działać, jeżeli /usr/include/asm i /usr/include/linux będą prowadziły  do  losowego
              drzewa  źródeł jądra. Systemy Debiana nie robią tego i używają nagłówków ze znanej,
              dobrej wersji jądra, dostarczonych przez pakiet libc*-dev).

       /usr/include/g++
              Pliki nagłówkowe do użytku z kompilatorem GNU C++.

       /usr/lib
              Biblioteki obiektowe, w tym dynamiczne,  plus  parę  plików  wykonywalnych,  zwykle
              niewywoływanych bezpośrednio. Bardziej skomplikowane programy mogą tu posiadać całe
              podkatalogi.

       /usr/lib<kwal.>
              Te katalogi są wariantami /usr/lib  w  systemach  obsługujących  więcej  niż  jeden
              format  binarny  wymagający  oddzielnych  bibliotek, z tym wyjątkiem, że dowiązanie
              symboliczne /usr/lib<kwal.>/X11 nie jest wymagane (opcjonalny).

       /usr/lib/X11
              Zwykłe miejsce dla plików danych skojarzonych  z  programami  X-owymi,  oraz  pliki
              konfiguracyjne  dla  systemu  X.  W  Linuksie,  zwykle  jest to link symboliczny do
              /usr/X11R6/lib/X11.

       /usr/lib/gcc-lib
              Zawiera pliki wykonywalne i nagłówkowe dla kompilatora GNU C gcc(1).

       /usr/lib/groff
              Pliki dla systemu formatowania dokumentów GNU groff.

       /usr/lib/uucp
              Pliki dla uucp(1).

       /usr/local
              Tutaj zwykle trafiają programy instalowane lokalnie na maszynie.

       /usr/local/bin
              Trafiają tu binaria programów lokalnych.

       /usr/local/doc
              Lokalna dokumentacja.

       /usr/local/etc
              Pliki konfiguracyjne skojarzone z lokalnie zainstalowanymi programami.

       /usr/local/games
              Binaria lokalnie zainstalowanych gier.

       /usr/local/lib
              Pliki skojarzone z lokalnie zainstalowanymi programami.

       /usr/local/lib<kwal.>
              Te katalogi są wariantami /usr/local/lib w systemach obsługujących więcej niż jeden
              format binarny wymagający oddzielnych bibliotek (opcjonalny).

       /usr/local/include
              Pliki nagłówkowe lokalnego kompilatora C.

       /usr/local/info
              Strony info skojarzone z lokalnie zainstalowanymi programami.

       /usr/local/man
              Strony podręcznika ekranowego skojarzone z lokalnie zainstalowanymi programami.

       /usr/local/sbin
              Lokalnie instalowane programy do administracji systemem.

       /usr/local/share
              Dane  lokalnych  aplikacji,  które  mogą być dzielona między różnymi architekturami
              tego samego systemu operacyjnego.

       /usr/local/src
              Kod źródłowy programów instalowanych lokalnie.

       /usr/man
              Zastąpiony przez /usr/share/man.

       /usr/sbin
              Katalog zawierający pliki binarne programów do administracji systemem, które nie są
              potrzebne przy rozruchu, montowaniu /usr lub naprawie systemu.

       /usr/share
              Katalog  zawierający  podkatalogi ze specyficznymi danymi aplikacji, które mogą być
              dzielone między różnymi architekturami tego  samego  systemu  operacyjnego.  Często
              można  tu  znaleźć  rzeczy, które wcześniej znajdowały się w /usr/doc lub /usr/lib,
              lub /usr/man.

       /usr/share/dict
              Zawiera pliki z listami słów dla poprawiaczy pisowni (opcjonalny).

       /usr/share/dict/words
              Lista angielskich słów (opcjonalny).

       /usr/share/doc
              Dokumentacja zainstalowanych programów (opcjonalny).

       /usr/share/games
              Pliki ze statycznymi danymi gier z /usr/games (opcjonalny).

       /usr/share/info
              Znajdują się tutaj strony info (opcjonalny).

       /usr/share/locale
              Tutaj znajdują się informacje związane z ustawieniami regionalnymi (opcjonalny).

       /usr/share/man
              Trafiają tu strony podręcznika ekranowego, do odpowiednich katalogów, według sekcji
              podręcznika.

       /usr/share/man/<locale>/man[1-9]
              Te  katalogi  zawierają  strony  podręcznika  w  formacie źródłowym. Systemy, które
              używają jednego języka i zestawu znaków  dla  wszystkich  stron  podręcznika,  mogą
              pominąć <locale>.

       /usr/share/misc
              Różnorodne  dane, które mogą być dzielone między różnymi architekturami tego samego
              systemu operacyjnego.

       /usr/share/nls
              Katalogi wiadomości natywnego języka (opcjonalny).

       /usr/share/sgml
              Pliki do SGML (opcjonalny).

       /usr/share/sgml/docbook
              DTD DocBook (opcjonalny).

       /usr/share/sgml/tei
              DTD TEI (opcjonalny).

       /usr/share/sgml/html
              DTD HTML (opcjonalny).

       /usr/share/sgml/mathtml
              DTD MathML (opcjonalny).

       /usr/share/terminfo
              Baza danych terminfo (opcjonalny).

       /usr/share/tmac
              Makra troffa, które nie są dystrybuowane z groffem (opcjonalny).

       /usr/share/xml
              Pliki do XML (opcjonalny).

       /usr/share/xml/docbook
              DTD DocBook (opcjonalny).

       /usr/share/xml/xhtml
              DTD XHTML (opcjonalny).

       /usr/share/xml/mathml
              DTD MathML (opcjonalny).

       /usr/share/zoneinfo
              Pliki informacji o strefach czasowych (opcjonalny).

       /usr/src
              Pliki źródłowe różnych części systemu, dołączane do niektórych pakietów. Nie należy
              pracować  tutaj  nad  swoimi własnymi projektami, ponieważ pliki w /usr powinny być
              tylko  do  odczytu  z  wyjątkiem  sytuacji,  gdy  instalowane  jest  oprogramowanie
              (opcjonalny).

       /usr/src/linux
              Zawiera  źródła jądra samego systemu operacyjnego. Niektóre dystrybucje umieszczają
              tu źródła domyślnie instalowanego jądra. Najprawdopodobniej powinieneś użyć  innego
              katalogu do budowania własnego jądra.

       /usr/tmp
              Przestarzałe.  Powinno  być  linkiem do /var/tmp. Ten link jest obecny tylko w celu
              zachowania kompatybilności i nie powinien być używany.

       /var   Katalog zawierający pliki, które mogą zmieniać wielkość, takie jak logi i spoole.

       /var/account
              Dzienniki statystyk jądra (opcjonalny).

       /var/adm
              Ten katalog został zastąpiony przez /var/log i powinien być linkiem symbolicznym do
              /var/log.

       /var/backups
              Zarezerwowany z powodów historycznych.

       /var/cache
              Zbuforowane dane programów.

       /var/cache/fonts
              Lokalnie generowane fonty (opcjonalny).

       /var/cache/man
              Lokalnie formatowane strony podręcznika systemowego (opcjonalny).

       /var/cache/www
              Dane bufora lub proxy WWW (opcjonalny).

       /var/cache/<pakiet>
              Bufor dla danego pakietu (opcjonalny).

       /var/catman/cat[1-9] lub /var/cache/man/cat[1-9]
              Te  katalogi  przechowują  preformatowane  strony  podręcznika ekranowego zgodnie z
              sekcją  tego  podręcznika.  (Używanie  preformatowanych  stron   podręcznika   jest
              przestarzałe).

       /var/crash
              Zrzuty po awarii systemu (opcjonalny).

       /var/cron
              Zarezerwowany z powodów historycznych.

       /var/games
              Zmienne dane gier (opcjonalny).

       /var/lib
              Zmienne informacje programów.

       /var/lib/hwclock
              Katalog stanu do hwclock - zegara sprzętowego (opcjonalny)

       /var/lib/misc
              Różnorodne dane statusu.

       /var/lib/xdm
              Różne dane menedżera logowania X (opcjonalny).

       /var/lib/<edytor>
              Dane statusu i kopie zapasowe edytora (opcjonalny).

       /var/lib/<nazwa>
              Te katalogi muszą być używane do całej obsługi pakietów w dystrybucji.

       /var/lib/<pakiet>
              Dane statusu dla pakietów i podsystemów (opcjonalny).

       /var/lib/<narzędzie_pakietów>
              Pliki obsługi pakietowania (opcjonalny).

       /var/local
              Zmienne dane dla /usr/local.

       /var/lock
              Umieszczane  są  tu  pliki  blokad.  Konwencja  nazw  plików blokad dla urządzeń to
              LCK..<urządzenie> gdzie <urządzenie>, to nazwa urządzenia w systemie plików.  Użyty
              format  to  format plików blokad protokołu HDU UUCP, tj. pliki blokad zawierają PID
              jako dziesięciobajtowy numer dziesiętny w ASCII, plus znak nowej linii.

       /var/log
              Różne logi.

       /var/opt
              Zmienne dane dla /opt.

       /var/mail
              Skrzynki pocztowe użytkowników. Zastępuje /var/spool/mail.

       /var/msgs
              Zarezerwowany z powodów historycznych.

       /var/preserve
              Zarezerwowany z powodów historycznych.

       /var/run
              Różne pliki bieżące,  np.  pliki  zawierające  identyfikatory  procesów  (PID-y)  i
              informację  o  zalogowanych  użytkownikach  (utmp).  Pliki w tym katalogu są zwykle
              czyszczone przy starcie systemu.

       /var/spool
              Skolejkowane pliki różnych programów.

       /var/spool/at
              Kolejka zadań do at(1).

       /var/spool/cron
              Kolejka zadań do cron(8).

       /var/spool/lpd
              Kolejka plików do drukowania (opcjonalny).

       /var/spool/lpd/printer
              Kolejka do określonej drukarki (opcjonalny).

       /var/spool/mail
              Zastąpione przez /var/mail.

       /var/spool/mqueue
              Kolejka poczty wychodzącej (opcjonalny).

       /var/spool/news
              Katalog kolejki dla wiadomości (opcjonalny).

       /var/spool/rwho
              Kolejka plików do rwhod(8) (opcjonalny).

       /var/spool/smail
              Kolejka plików do dostarczyciela poczty smail(1).

       /var/spool/uucp
              Kolejka plików do uucp(1) (opcjonalny).

       /var/tmp
              Tak  jak  /tmp,  ten  katalog  zawiera  tymczasowe  pliki  przechowywane  na   czas
              nieokreślony.

       /var/yp
              Pliki baz danych do NIS, poprzednio zwanym Sun Yellow Pages (YP).

ZGODNE Z

       Standard hierarchii systemu plików (FHS), wersja 2.3 ⟨http://www.pathname.com/fhs/⟩.

BŁĘDY

       Lista ta nie jest wyczerpująca; różne systemy mogą być różnie skonfigurowane.

ZOBACZ TAKŻE

       find(1), ln(1), proc(5), mount(8)

       Standard hierarchii systemu plików

O STRONIE

       Angielska  wersja  tej  strony  pochodzi  z  wydania  4.05  projektu Linux man-pages. Opis
       projektu, informacje dotyczące zgłaszania błędów, oraz najnowszą  wersję  oryginału  można
       znaleźć pod adresem https://www.kernel.org/doc/man-pages/.

TŁUMACZENIE

       Autorami  polskiego  tłumaczenia  niniejszej strony podręcznika man są: Gwidon S. Naskrent
       (PTM) <naskrent@hoth.amu.edu.pl>,  Robert  Luberda  <robert@debian.org>  i  Michał  Kułach
       <michal.kulach@gmail.com>.

       Polskie  tłumaczenie jest częścią projektu manpages-pl; uwagi, pomoc, zgłaszanie błędów na
       stronie  http://sourceforge.net/projects/manpages-pl/.  Jest   zgodne   z   wersją    4.05
       oryginału.