Provided by: manpages-tr_1.0.5.1-2_all 
İSİM
CREATE TYPE - yeni bir veri türü tanımlar
KULLANIM
CREATE TYPE isim AS
( öznitelik_ismi veri_türü [, ... ] )
CREATE TYPE isim (
INPUT = girdi_işlevi,
OUTPUT = çıktı_işlevi
[ , RECEIVE = alış_işlevi ]
[ , SEND = gönderim_işlevi ]
[ , ANALYZE = analiz_işlevi ]
[ , INTERNALLENGTH = { dahili_uzunluk | VARIABLE } ]
[ , PASSEDBYVALUE ]
[ , ALIGNMENT = hizalama ]
[ , STORAGE = strateji ]
[ , DEFAULT = öntanımlı ]
[ , ELEMENT = öğe_türü ]
[ , DELIMITER = ayraç ]
)
AÇIKLAMA
CREATE TYPE o anki veritabanında kullanmak için yeni bir veri türü tanımlar. Türü
tanımlayan kullanıcı türün sahibi haline gelir.
Eğer bir şema ismi belirtilmişse, tür bu şemada oluşturulur. Aksi takdirde, tür o anki
şemada oluşturulur. Tür ismi aynı şema içinde mevcut veri türü ve veri alanı isimlerinden
farklı olmalıdır. (Tablolar ilişkili veri türlerine sahip olduğundan, tür ismi ayrıca,
aynı şemada mevcut tablo isimlerinden de farklı olmalıdır.)
Bileşik Türler
CREATE TYPE'ın ilk biçimi bir bileşik veri türü oluşturur. Bileşik tür, öznitelik isimleri
ile veri türlerinin bir listesi olarak belirtilir. Bu aslında bir tablonun satır türü ile
aynıdır, fakat bir tür tanımlanmak istendiğinde CREATE TYPE kullanarak gerçek bir tablo
oluşturma ihtiyacı önlenir. Tek başına bir bileşik tür bir işlevin argümanı veya dönüş
türü olarak yararlıdır.
Temel Türler
CREATE TYPE'ın ikinci biçimi yeni bir temel tür oluşturur. Parametrelerin yukarıdaki
sırayla belirtilmeleri şart değildir, herhangi bir sırayla belirtilebilirler, ayrıca çoğu
isteğe bağlıdır. Bir türü tanımlamadan önce CREATE FUNCTION kullanarak iki veya daha fazla
işlev tanımlanmış olmalıdır. Destek işlevleri olan girdi_işlevi ve çıktı_işlevi
zorunludur. alış_işlevi, gönderim_işlevi ve analiz_işlevi ise isteğe bağlıdır. Genelde bu
işlevler C gibi düşük seviyeli bir dille yazılırlar.
girdi_işlevi türün harici metin gösterimini, bu türü kullanmak için tanımlanmış işleç ve
işlevler tarafından kullanılan dahili gösterime çevirir. çıktı_işlevi ise bunun tersini
yapar. Girdi işlevi ya cstring türünde tek bir argüman alacak şekilde ya da cstring, oid
ve integer türünde üç argüman alacak şekilde bildirilebilir. İlk argüman, bir C dizgesi
olarak girdi metnidir. İkinci argüman, tür bir dizi ise dizi elemanlarının nesne kimliği,
bir bileşik tür ise türün kendi nesne kimliğidir. Üçüncüsü ise, biliniyorsa, hedef sütunun
typmod'u, bilinmiyorsa -1'dir. Girdi işlevi yeni veri türünde bir değer ile dönmelidir.
Çıktı işlevi ya yeni veri türünde tek bir argüman alacak şekilde ya da ikincisi oid
türünde iki argüman alacak şekilde bildirilebilir. İkinci argüman yine, tür bir dizi ise
dizi elemanlarının nesne kimliği, bir bileşik tür ise türün kendi nesne kimliğidir. Çıktı
işlevi cstring türünde bir değer ile dönmelidir.
İsteğe bağlı olan alış_işlevi türün harici ikilik gösterimini dahili gösterime çevirir.
Eğer bu işlev yoksa, tür ikilik çıktıda rol alamaz. İkilik gösterim oldukça taşınabilir
olmanın yanı sıra dahil gösterime dönüşümde ucuz olmalıdır. (Örneğin, standart tamsayı
veri türlerinin harici ikilik gösterimleri ağ bayt sıralamasındayken, dahili gösterimleri
makinenin doğal bayt sıralamasındadır.) Alış işlevi değerin geçerliliğinden emin olmayı
sağlayacak kadar sınama yapmalıdır. Alış işlevi ya internal türünde tek bir argüman alacak
şekilde ya da internal ve oid türünde iki argüman alacak şekilde bildirilebilir. İşlev
yeni veri türünde bir değer ile dönmelidir. İlk argüman alınan bayt dizgesini tutacak bir
StringInfo tamponuna bir göstericidir. İkinci argüman, tür bir dizi ise dizi elemanlarının
nesne kimliği, bir bileşik tür ise türün kendi nesne kimliğidir. Benzer şekilde, isteğe
bağlı olan gönderim_işlevi türün dahili gösterimini harici ikilik gösterime çevirir.
Gönderim işlevi ya yeni veri türünde tek bir argüman alacak şekilde ya da ikincisi oid
türünde iki argüman alacak şekilde bildirilebilir. İkinci argüman yine, tür bir dizi ise
dizi elemanlarının nesne kimliği, bir bileşik tür ise türün kendi nesne kimliğidir.
Gönderim işlevi bytea türünde bir değer ile dönmelidir.
Girdi ve çıktı işlevlerinin yeni tür oluşturulmadan önce yeni türde argümanlar ve veri
türleri ile bildirimlerinin nasıl yapılacağı noktasında dikkatli olmalısınız. Bunun
yanıtı, önce girdi işlevinin sonra da çıktı işlevinin (ve isteniyorsa, ikilik G/Ç
işlevlerinin) oluşturulması, son olarak veri türünün tanımlanması olacaktır. PostgreSQL
yeni veri türünün ismini ilk defa girdi işlevinin dönüş türü olarak görecek, sistem
kataloğunda basitçe yer tutucu girdi olarak bir kabuk türü ayıracak ve girdi işlevinin
tanımını kabuk türüne ilintileyecektir. Benzer şekilde diğer işlevleri de (artık mevcut
olan) kabuk türüne ilintileyecektir. Son olarak, CREATE TYPE, kabuk girdisi ile tam tür
tanımını yer değiştirir ve yeni tür kullanılabilir olur.
İsteğe bağlı olan analiz_işlevi, veri türündeki sütunlar için türe özgü istatistikleri
hesaplar. Öntanımlı olarak, ANALYZE eğer tür için öntanımlı bir b-tree işleç sınıfı varsa,
türün eşittir ve küçüktür işleçlerini kullanarak istatistikleri toplamaya çalışacaktır.
Bileşik türlerde bu davranış elverişsiz olabilir, bu sorun özel bir analiz işlevi
belirterek aşılabilir. Analiz işlevi internal türünde tek bir argüman alacak şekilde
bildirilmeli ve boolean türünde bir sonuçla dönmelidir. Analiz işlevlerinin ayrıntılı
uygulama arayüzü src/include/commands/vacuum.h dosyasında görülebilir.
Yeni türün dahili gösteriminin ayrıntıları sadece G/Ç işlevleri ve bu türle çalışmak üzere
sizin tanımladığınız işlevlerce bilinir; dahili gösteriminin bazı özelliklerinin
PostgreSQL'e ayrıca bildirilmesi gerekir. Bunların en önemlisi dahili_uzunluk'tur. Temel
veri türleri, dahili_uzunluk bir pozitif tamsayı olarak verildiğinde sabit uzunlukta
olabileceği gibi, dahili_uzunluk olarak VARIABLE belirtildiğinde değişken uzuklukta da
olabilir (bu dahili olarak typlen'e -1 atanarak yapılır). Değişken uzunluklu tüm veri
türleri, türün değerinin toplam uzunluğunu gösteren 4 baytlık bir tamsayı ile
başlamalıdır.
İsteğe bağlı olan PASSEDBYVALUE seçeneği bu veri türünün gösterilerek değil değeri ile
aktarılacağını belirtir. Dahili gösterimleri Datum türünün genişliğinden (çoğu makinede 4,
birkaçında 8 bayttır) daha büyük veri türlerini değeri ile aktaramazsınız.
hizalama parametresi ile belleğin ne uzunlukta adımlanarak veri türünün yerletirileceği
belirtilir. İzin verilen adım uzunlukları 1, 2, 4 veya 8 bayttır. Değişken uzunluklu veri
türleri için, ilk eleman bir int4 olduğundan en az 4 baytlık adım uzunluğu
belirtilmelidir.
strateji parametresi ile değişken uzunluklu veri türlerinin saklama stratejilerinin seçimi
mümkün olur. (Sabit uzunluklu türlerde sadece plain mümkündür.) plain ile değerin daima
olduğu gibi sıkıştırılmadan saklanacağı; extended ile, değer çok uzunsa önce
sıkıştırılmaya çalışılacağı, yine de uzunsa, ana tablo dışına taşınacağı; external ile,
değerin ana tablo dışına taşınacağı, fakat sistemin değeri sıkıştırmaya çalışmayacağı;
main ile, sıkıştırma yapılacağı ama değerin ana tablo dışına taşınmasının engelleneceği
belirtilir. main saklama stratejisinde, değeri tablo satırı içinde saklamanın bir yolu
yoksa, değer yine de ana tablo dışına taşınabilir, fakat değerin ana tabloda tutulması
bakımından böyle bir öğe extended ve external öğelere göre daha ayrıcalıklıdır.
Kullanıcının sütunlarda NULL değer istememesi durumunda DEFAULT seçeneği ile bir öntanımlı
değer belirtilebilir. (Böyle bir öntanımlı değer bir sütuna açıkça iliştirilen bir DEFAULT
ile o sütun için değiştirilebilir.)
Türün bir dizi olduğu, dizi elemanları ELEMENT seçeneği kullanılarak belirtilebilir.
Örneğin, 4 baytlık tamsayılardan (int4) oluşan bir dizi tanımlamak için, seçenek ELEMENT =
int4 şeklinde belirtilir. Dizi türler aşağıda ayrıntılı olarak açıklanmıştır.
Bu türün dizisinin harici gösteriminde kullanmak üzere ayraç olarak belli bir karakter
belirtilebilir. Öntanımlı ayraç virgüldür. Yalnız, burada belirtilen ayraç dizi türle
değil, dizi elemanının türüyle ilgilidir.
Dizi Türler
Bir kullanıcı tanımlı temel veri türünün her oluşturuluşunda, PostgreSQL bu veri türünün
dizi türünü kendiliğinden oluşturur ve bu veri türününün ismini temel veri türü isminin
başına bir alt çizgi ekleyerek oluşturur. Çözümleyici bu uzlaşımı bilir ve foo[] gibi bir
türdeki sütun isteklerini _foo türündeki isteklere dönüştürür. Dolaylı oluşturulan dizi
türü değişken uzunlukludur ve yerleşik girdi ve çıktı işlevleri olan array_in ve array_out
işlevlerini kullanır.
Madem sistem doğru dizi türünü kendiliğinden oluşturuyor, ELEMENT diye bir seçenek niçin
var diyebilirsiniz. ELEMENT kullanmanın yararlı olduğu tek durum, dahili olarak aynı türde
şeylerin bir dizisi olmak üzere bir sabit uzunluklu tür tanımlayıp, hem bu türün tamamı
üzerinde hem de bu şeylere indisleriyle doğrudan erişerek bazı işlemler yapabilmek
istenmesi durumudur. Örneğin, name türünün char elemanlarına bu yöntemle erişmek
mümkündür. Bir iki boyutlu tür olan point türünün iki elemanına point[0] ve point[1]
şeklinde erişmek mümkündür. Dahili biçim, eş sabit uzunluklu alanlardan oluştuğundan, bu
oluşum sadece sabit uzunluklu türler için geçerlidir. İndislenebilir bir değişken
uzunluklu tür, array_in ve array_out tarafından kullanılan genelleştirilmiş dahili
gösterime sahip olmalıdır. Tarihi sebeplerle (bu aslında doğru değil, asıl sebep bunu
değiştirmek için geç kalınmış olmasıdır), sabit uzunluklu dizilerin indislemesi sıfırdan
başlarken, değişken uzunluklu dizilerde birden başlar.
PARAMETRELER
isim Oluşturulacak türün ismi (şema nitelemeli olabilir).
öznitelik_ismi
Bileşik tür için bir öznitelik (sütun) ismi.
veri_türü
Bileşik türü oluşturmak üzere bir sütun veri türü olarak mevcut bir türün ismi.
girdi_işlevi
Türün harici metin gösterimini dahili gösterime çeviren işlevin ismi.
çıktı_işlevi
Türün dahili gösterimini harici metin gösterimine çeviren işlevin ismi.
alış_işlevi
Türün harici ikilik gösterimini dahili gösterime çeviren işlevin ismi.
gönderim_işlevi
Türün dahili gösterimini harici ikilik gösterime çeviren işlevin ismi.
analiz_işlevi
Veri türü için istatistiksel analizler yapan işlevin ismi.
dahili_uzunluk
Yeni türün dahili gösteriminin bayt cinsinden uzunluğunu belirten sayısal sabit.
Öntanımlı değer türün değişken uzunluklu olacağı kabulüne dayanır.
hizalama
Belleğin ne uzunlukta adımlanarak veri türünün yerletirileceği belirtilir.
Belirtilmesi gerekliyse, char, int2, int4, ya da double olabilir. int4
öntanımlıdır.
strateji
Değişken uzunluklu veri türlerinin saklama stratejisi. Belirtilmesi gerekliyse,
plain, external, extended veya main olabilir. plain öntanımlıdır.
öntanımlı
Veri türü için öntanımlı değer. Belirtilmezse NULL öntanımlıdır.
öğe_türü
Belirtilirse türü bir dizi yapar; bu, dizi elemanının veri türü olmalıdır.
ayraç Bu türün harici dizi gösteriminde kullanılacak ayraç karakteri.
EK BİLGİ
Kullanıcı tanımlı türlerin isimleri altçizgi (_) karakteri ile başlayamaz ve ençok 62
karakter uzunlukta (veya daha genel olarak, NAMEDATALEN - 2; tür ismi dışında bütün
isimler için NAMEDATALEN - 1) olabilir. Altçizgi ile başlayan tür isimleri dahili olarak
oluşturulan dizi tür isimleri için ayrılmıştır.
7.3 öncesi PostgreSQL sürümlerinde, işlevlerin opaque türde yer tutuculu tür isimlerine
ileri başvuruları ile yer değiştirmek üzere bir kabuk türü oluşturmaktan kaçınmak
alışılmış bir durumdu. Ayrıca, 7.3 öncesinde, cstring argüman ve dönüş türlerinin opaque
olarak bildirilmeleri zorunluydu. Eski döküm dosyalarını desteklemek için, CREATE TYPE
opaque kullanılarak bildirilmiş işlevleri kabul edecek, fakat işlevin bildiriminin doğru
tür kullanılacak şekilde değiştirilmesi hususunda bir uyarı çıktılayacaktır.
ÖRNEKLER
Bir bileşik türün oluşturulması ve bir işlev tanımında kullanılması:
CREATE TYPE compfoo AS (f1 int, f2 text);
CREATE FUNCTION getfoo() RETURNS SETOF compfoo AS $$
SELECT fooid, fooname FROM foo
$$ LANGUAGE SQL;
box isminde bir temel veri türünün oluşturulması ve bir tablo tanımında kullanılması:
CREATE TYPE box (
INTERNALLENGTH = 16,
INPUT = my_box_in_function,
OUTPUT = my_box_out_function
);
CREATE TABLE myboxes (
id integer,
description box
);
box türünün dahili yapısı float4 türünde 4 elemanlı bir dizi ise:
CREATE TYPE box (
INTERNALLENGTH = 16,
INPUT = my_box_in_function,
OUTPUT = my_box_out_function,
ELEMENT = float4
);
Bu şekilde, box türündeki değerin elemanlarına indisleri ile erişilebileceği gibi, tür
yukarıdaki gibi de davranır.
Büyük bir nesne türü oluşturulması ve bir tablo tanımında kullanılması:
CREATE TYPE bigobj (
INPUT = lo_filein, OUTPUT = lo_fileout,
INTERNALLENGTH = VARIABLE
);
CREATE TABLE big_objs (
id integer,
obj bigobj
);
Girdi ve çıktı işlevleri dahil daha fazla örneği,
http://www.postgresql.org/docs/8.0/static/xtypes.html adresinde bulabilirsiniz.
UYUMLULUK
Bu CREATE TYPE bir PostgreSQL oluşumudur. SQL:1999 ve sonraki standartlarda da bir CREATE
TYPE vardır ama ayrıntıda daha farklıdır.
İLGİLİ BELGELER
CREATE FUNCTION [create_function(7)], DROP TYPE [drop_type(7)], ALTER TYPE
[alter_type(7)].
ÇEVİREN
Nilgün Belma Bugüner <nilgun (at) belgeler·gen·tr>, Nisan 2005